Zmiana interpretacji indywidualnej z dnia 27 kwietnia 2023 r., Szef Krajowej Administracji Skarbowej, sygn. DOP3.8222.397.2020.CNRU

Skutki podatkowe wypłaty rekompensat SKOK stanowiących środki pieniężne o wartości równej dotychczas wniesionym przez członków udziałom nadobowiązkowym.

Zmiana interpretacji indywidualnej

Szanowny Panie,

w związku ze stwierdzeniem nieprawidłowości interpretacji indywidualnej z 22 marca 2019 r. Nr 0115-KDIT2-2.4011.1.2019.2.HD, wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, zmieniam z urzędu^[1] wymienioną interpretację stwierdzając, że Pana stanowisko przedstawione we wniosku z 3 stycznia 2019 r. (data wpływu 3 stycznia 2019 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych wypłaty rekompensaty jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

3 stycznia 2019 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie klasyfikacji przychodów osiąganych z tytułu wypłaty rekompensaty oraz możliwości zastosowania zwolnienia przedmiotowego.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

28 września 2016 r. wykupił Pan ponadobowiązkowe udziały SKOK w ilości (...) szt. o wartości (...) zł.

W związku ze złą sytuacją finansową SKOK oraz możliwością wprowadzenia zarządcy komisarycznego, 22 grudnia 2016 r. wystąpił Pan do SKOK z wnioskiem o zwrot całości ponadobowiązkowych udziałów.

(...) r. Komisja Nadzoru Finansowego (dalej: KNF) podjęła decyzję w sprawie ustanowienia zarządcy komisarycznego w SKOK, co uniemożliwiło zwołanie Walnego zebrania członków SKOK, na którym podjąć miano decyzję o wypłacie ponadobowiązkowych udziałów zgodnie z wnioskami o ich zwrot złożonymi przez członków SKOK.

W związku ze złą sytuacja finansową SKOK, KNF podjął decyzję o wszczęciu postępowania administracyjnego na podstawie art. 74c ust. 4 ustawy o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych mając na celu zbadanie możliwości przejęcia SKOK przez bank krajowy. W związku ze zgłoszeniem się Banku X (dalej: Bank), KNF wydał zgodę na przejęcie SKOK przez wskazany bank, co ostatecznie nastąpiło (...) r.

W związku z powyższym członkowie SKOK utracili wszelkie posiadane udziały, które zostały przeznaczone na pokrycie zadłużenia SKOK. Ze względu na utratę udziałów, KSKOK podpisała porozumienie z Bankiem, jako następcą prawnym, o wypłacie rekompensat dla członków SKOK w kwocie równej posiadanym wcześniej udziałom.

Rekompensaty, o których mowa, zostały wypłacone przez KSKOK za pośrednictwem Banku z funduszu stabilizacyjnego KSKOK, na który składają się wszystkie kasy zrzeszone w KSKOK zgodnie z ustawą o SKOK w tym również SKOK XYZ. Warunkiem wypłaty rekompensaty była spłata wszelkich zobowiązań jakie posiadali członkowie SKOK.

Zatem aby móc otrzymać rekompensatę musiał Pan spłacić posiadany w SKOK kredyt.

(...).

Pytania

1)Czy zgodnie z art. 58 ustawy o SKOK środki z funduszu stabilizacyjnego, które KSKOK powinna przekazać, są wolne od podatku dochodowego od osób fizycznych tak jak środki otrzymane przez członków SKOK z Bankowego Funduszu Gwarancyjnego?

2)W przypadku konieczności rozliczenia się z otrzymanych środków z KSKOK - co według interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej stanowi przychód - czy może Pan wskazać w rozliczeniu rocznym koszty jakie poniósł w związku z wykupem ponadobowiązkowych udziałów w postaci środków przekazanych na ich wykup? Czy zgodnie z art. 21 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych otrzymana kwota rekompensaty jest zwolniona z podatku dochodowego i nie musi Pan wskazywać żadnych poniesionych kosztów?

3)Czy wypłata rekompensaty powoduje skutek podatkowy w postaci konieczności zapłaty podatku lub braku jego powstania zgodnie z art. 21 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Przedmiotem niniejszej zmiany jest interpretacja indywidualna wydana w zakresie pytania 3.

Pana stanowisko w sprawie

Pana zdaniem - w zakresie pytania oznaczonego nr 3 - mając na uwadze treść art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym przychody otrzymane w związku ze zwrotem udziałów lub wkładów w spółdzielni, do wysokości wniesionych udziałów lub wkładów do spółdzielni, są zwolnione z podatku dochodowego - to wypłata rekompensaty w takiej formie zwalnia Pana od zapłaty podatku dochodowego. Otrzymany zwrot jest w wysokości odpowiadającej kwocie przeznaczonej przez Pana na wykup udziałów.

Ocena stanowiska dokonana przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 22 marca 2019 r. Nr 0115-KDIT2-2.4011.1.2019.2.HD uznał Pana stanowisko przedstawione we wniosku za nieprawidłowe.

Uzasadnienie zmiany interpretacji indywidualnej

Po zapoznaniu się z aktami sprawy stwierdzam, że interpretacja indywidualna wydana przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej jest nieprawidłowa.

Zasady opodatkowania podatkiem dochodowym dochodów osób fizycznych określają przepisy ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych[2].

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy PIT:

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Na podstawie art. 9 ust. 2 ustawy PIT:

Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Stosownie zaś do treści art. 11 ust. 1 ustawy PIT:

Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Za przychód należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno w postaci pieniężnej, jak i w postaci niepieniężnej.

W myśl art. 20 ust. 1 ustawy PIT:

Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Jednocześnie stosowanie do art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy PIT wolne od podatku dochodowego są:

przychody otrzymane w związku ze zwrotem udziałów lub wkładów w spółdzielni, do wysokości wniesionych udziałów lub wkładów do spółdzielni.

Ponadto zauważyć należy, że struktura organizacyjna spółdzielczych kas oszczędnościowo- kredytowych (dalej: „SKOK”) jest teoretycznie tożsama ze strukturą spółdzielni. Przepis art. 2 ustawy z dnia 5 listopada 2009 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych^[3] informuje, że są one spółdzielniami, do których stosuje się przepisy ustawy z dnia

16 września 1982 r. - Prawo spółdzielcze^[4] . To właśnie przepisy ustawy - Prawo spółdzielcze przyczyniają się w głównej mierze do wyjątkowego charakteru SKOK-u, odróżniając go od instytucji stricte finansowej.

Przepis art. 8 ust. 1 ustawy o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych dotyczący tworzenia statutu SKOK oraz kwestii związanych z zasadami funkcjonowania kontroli wewnętrznej, czy też funduszami i zasadami gospodarki finansowej, bezpośrednio odwołuje się do przepisów szczegółowych zawartych w ustawie - Prawo spółdzielcze.

Z przepisu art. 5 § 1 ustawy - Prawo spółdzielcze wynika bowiem, że statut spółdzielni powinien określać m.in.: oznaczenie nazwy z dodatkiem „spółdzielnia” lub „spółdzielczy”, przedmiot działalności spółdzielni, wysokość wpisowego oraz wysokość i ilość udziałów, które członek obowiązany jest zadeklarować.

Wyżej wymienione przepisy ustawy o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych oraz ustawy - Prawo spółdzielcze przesądzają zatem, że spółdzielcza kasa oszczędnościowo- kredytowa jest spółdzielnią.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że 28 września 2016 r. wykupił Pan ponadobowiązkowe udziały SKOK w ilości (...) szt. o wartości (...) zł. 22 grudnia 2016 r. wystąpił Pan do SKOK z wnioskiem o zwrot całości ponadobowiązkowych udziałów. Z uwagi na złą sytuację finansową SKOK, KNF podjął decyzję o wszczęciu postępowania administracyjnego na podstawie art. 74c ust. 4 ustawy o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych mając na celu zbadanie możliwości przejęcia SKOK przez bank krajowy. W związku ze zgłoszeniem się Banku X, KNF wydał zgodę na przejęcie SKOK przez wskazany bank, co ostatecznie nastąpiło (...) r.

W związku z powyższym członkowie SKOK utracili wszelkie posiadane udziały, które zostały przeznaczone na pokrycie zadłużenia SKOK. Ze względu na utratę udziałów, KSKOK podpisała porozumienie z Bankiem, jako następcą prawnym, o wypłacie rekompensat dla członków SKOK w kwocie równej posiadanym wcześniej udziałom. Rekompensaty, o których mowa, zostały wypłacone przez KSKOK za pośrednictwem Banku z funduszu stabilizacyjnego KSKOK, na który składają się wszystkie kasy zrzeszone w KSKOK zgodnie z ustawą o SKOK w tym również SKOK XYZ. Warunkiem wypłaty rekompensaty była spłata wszelkich zobowiązań jakie posiadali członkowie SKOK. Zatem aby móc otrzymać rekompensatę musiał Pan spłacić posiadany w SKOK kredyt.

W świetle powyższego oraz mając na względzie zasadę in dubio pro tributario, tj. zasadę rozstrzygania na korzyść podatnika wątpliwości co do treści przepisów prawa podatkowego (art. 2a ustawy - Ordynacja podatkowa), należy stwierdzić, że do wypłaty rekompensaty na Pana rzecz, stanowiącej Pana przychód w rozumieniu art. 20 ust. 1 ustawy PIT, stosuje się zwolnienie przedmiotowe, wynikające z przepisów art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy PIT.

W związku z tym Pana stanowisko w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

W konsekwencji dokonuję z urzędu zmiany pisemnej interpretacji indywidualnej z 22 marca 2019 r. Nr 0115-KDIT2-2.4011.1.2019.2.HD wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, gdyż stwierdzam jej nieprawidłowość.

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Zmieniona interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które przedstawił Pan we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania zmienionej interpretacji indywidualnej.

Pouczenie o funkcji ochronnej

•Szef Krajowej Administracji Skarbowej zgodnie z art. 14e § 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej:

może z urzędu zmienić wydaną interpretację indywidualną, jeżeli stwierdzi jej nieprawidłowość, uwzględniając w szczególności orzecznictwo sądów, Trybunału Konstytucyjnego lub Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Przepis ten nie zawiera ograniczeń czasowych, co oznacza, że jeśli stwierdzona zostanie nieprawidłowość wydanej interpretacji indywidualnej, Szef Krajowej Administracji Skarbowej może z urzędu zmienić ją w dowolnym czasie.

•Na podstawie art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej:

składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego.

Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego).

•Pan ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie stanu faktycznego, udzielona odpowiedź straci swą aktualność.

•Wskazuję, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego przez Pana we wniosku stanu faktycznego lub zdarzeń przyszłych, co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź kontroli celno- skarbowej zostanie ustalony odmienny stan faktyczny, to interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

•Stosownie do art. 14k § 1 Ordynacji podatkowej:

zastosowanie się do interpretacji indywidualnej przed jej zmianą, stwierdzeniem jej wygaśnięcia lub przed doręczeniem organowi podatkowemu odpisu prawomocnego orzeczenia sądu administracyjnego uchylającego interpretację indywidualną nie może szkodzić wnioskodawcy, jak również w przypadku nieuwzględnienia jej w rozstrzygnięciu sprawy podatkowej.

Przepis ustanawia tzw. zasadę nieszkodzenia, która pełni funkcję gwarancyjną (ochronną) interpretacji indywidualnej i której szczegółowa treść została uregulowana w art. 14k-14n Ordynacji podatkowej.

•Skorzystanie z mocy ochronnej interpretacji indywidualnej oznacza: brak odpowiedzialności z kodeksu karnego skarbowego, brak naliczania odsetek za zwłokę, oraz w przypadku, gdy zobowiązanie nie zostało prawidłowo wykonane w wyniku zastosowania się Pana do interpretacji oraz skutki podatkowe związane ze zdarzeniem, któremu odpowiada stan faktyczny będące przedmiotem interpretacji, miały miejsce po doręczeniu interpretacji indywidualnej - zwolnienie z obowiązku zapłaty podatku w zakresie wynikającym ze zdarzenia będącego przedmiotem interpretacji.

•Z mocy ochronnej interpretacji indywidualnej, która została zmieniona, może Pan nadal korzystać w odniesieniu do rozliczeń podatkowych dokonywanych za okres do końca roku, kwartału następującego po kwartale lub miesiąca następującego po miesiącu (w zależności od okresu rozliczenia podatku), w którym doręczono Panu zmienioną interpretację indywidualną lub stwierdzono jej wygaśnięcie albo doręczono organowi podatkowemu odpis orzeczenia sądu administracyjnego uchylającego interpretację indywidualną ze stwierdzeniem jego prawomocności (por. art. 14m § 2 Ordynacja podatkowa).

•Warunkiem skorzystania z ww. ochrony jest zastosowanie się Pana do interpretacji (art. 14k § 1 i art. 14m § 1 Ordynacji podatkowej) oraz złożenie przez Pana wniosku, o którym mowa w art. 14m § 3 Ordynacji podatkowej, w trakcie trwania postępowania podatkowego. Organy podatkowe bowiem nie uwzględniają z urzędu interpretacji prawa podatkowego.

•Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej:

przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

•Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się przez Państwa do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacja podatkowa).

•Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw^[5] wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na zmianę interpretacji indywidualnej

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej zmiany interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, w terminie 30 dni od dnia jej doręczenia (art. 3 § 2 pkt 4a, art. 13 § 1 i § 2 i art. 53 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi^[6]).

Skargę wnosi się za pośrednictwem Szefa Krajowej Administracji Skarbowej (którego działanie jest przedmiotem skargi):

•w dwóch egzemplarzach, na adres: Ministerstwo Finansów, ul. Świętokrzyska 12, 00-916 Warszawa (art. 47 § 1 i art. 54 § 1 ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi)

lub

•w formie dokumentu elektronicznego bez dołączania odpisów, zawierającą adres elektroniczny oraz podpisaną kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym, na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Ministerstwa Finansów na platformie ePUAP: /bx1qpt265q/SkrytkaESP(art. 46 § 2a, art. 47 § 3 i art. 54 § 1a ww. ustawy). Datą wniesienia skargi w formie dokumentu elektronicznego jest określona w urzędowym poświadczeniu odbioru data jej wprowadzenia do systemu teleinformatycznego Ministerstwa Finansów (art. 83 § 5 ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi).

Skarga na pisemną interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi).