Wyszukaj po identyfikatorze keyboard_arrow_down
Wyszukiwanie po identyfikatorze Zamknij close
ZAMKNIJ close
account_circle Jesteś zalogowany jako:
ZAMKNIJ close
Powiadomienia
keyboard_arrow_up keyboard_arrow_down znajdź
removeA addA insert_drive_fileWEksportuj printDrukuj assignment add Do schowka
insert_drive_file

Interpretacja

Interpretacja indywidualna z dnia 21 kwietnia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL1-1.4012.80.2023.2.AR

Zwolnienie od podatku dla usług zarządzania funduszami inwestycyjnymi.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

23 lutego 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 23 lutego 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku VAT świadczonych przez Pana usług, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a i b ustawy. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 12 kwietnia 2023 r. (wpływ 12 kwietnia 2023 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego

(…) prowadzi działalność gospodarczą pod firmą: (…), wpisaną do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej Rzeczypospolitej Polskiej, identyfikujący się NIP: (…) oraz REGON: (…) (dalej: Wnioskodawca). Wnioskodawca od 1 czerwca 2021 r. posiada status czynnego podatnika podatku od towarów i usług.

Wnioskodawca zawarł i może zawierać w przyszłości umowy o świadczenie usług z podmiotami będącymi zarządzającymi alternatywnymi spółkami inwestycyjnymi, przy czym mogą to być zarówno zewnętrznie zarządzający, jak i wewnętrznie zarządzający, o których mowa w art. 8b ust. 1 i 2 ustawy z 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1523 ze zm., dalej: ustawa o funduszach).

Na podstawie Umowy o świadczenie usług (dalej: Umowa), zawartej z polską spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w (…), wpisaną do Rejestru Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego (dalej: Spółka, ZASI lub Zarządzający ASI), Wnioskodawca świadczy usługi na rzecz Spółki. Spółka posiada status zewnętrznego zarządzającego alternatywną spółką inwestycyjną (ASI) w rozumieniu art. 8b ust. 2 pkt 2 ustawy o funduszach.

Spółka, działając, jako zewnętrzny zarządzający ASI, jest komplementariuszem polskiej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowo-akcyjnej Alternatywnej Spółki Inwestycyjnej z siedzibą w (…), wpisanej do Rejestru Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego (dalej: ASI).

ZASI jest podmiotem wpisanym do rejestru zarządzających alternatywnymi spółkami inwestycyjnymi, który jest prowadzony przez Komisję Nadzoru Finansowego zgodnie z ustawą o funduszach. Zgodnie z art. 8a ust. 1 ustawy o funduszach, alternatywna Spółka inwestycyjna jest alternatywnym funduszem inwestycyjnym, innym niż określony w art. 3 ust. 4 pkt 2 ustawy o funduszach, tj. innym niż specjalistyczny fundusz inwestycyjny otwarty albo fundusz inwestycyjny zamknięty. Natomiast w myśl art. 8b ust. 1 ustawy o funduszach, zarządzający ASI zarządza alternatywną spółką inwestycyjną, w tym co najmniej portfelem inwestycyjnym tej spółki oraz ryzykiem Alternatywna spółka inwestycyjna – w myśl art. 8a ust. 2 ustawy o funduszach – może prowadzić działalność w formie:

1)spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki akcyjnej albo spółki europejskiej;

2)spółki komandytowej albo spółki komandytowo-akcyjnej, w których jedynym komplementariuszem jest spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, spółka akcyjna albo spółka europejska.

Wyłącznym przedmiotem działalności ASI (z zastrzeżeniem wyjątków przewidzianych w ustawie o funduszach), jest zbieranie aktywów od wielu inwestorów w celu ich lokowania w interesie tych inwestorów zgodnie z określoną polityką inwestycyjną. Zgodnie bowiem z art. 8b ust. 2 ustawy o funduszach, zarządzającym ASI może być wyłącznie spółka kapitałowa będąca alternatywną spółką inwestycyjną, prowadząca działalność jako wewnętrznie zarządzający ASI, bądź spółka kapitałowa będąca komplementariuszem alternatywnej spółki inwestycyjnej, prowadząca działalność jako zewnętrznie zarządzający ASI.

W celu zapewniania realizacji umowy o zarządzanie zawartej pomiędzy Spółką (ZASI) i ASl, Spółka będąc osobą prawną, która dla wykonania jakichkolwiek czynności we własnym imieniu, musi korzystać z czynnika ludzkiego, zawarła z Wnioskodawcą umowę o świadczenia usług. W tym zakresie, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, Wnioskodawca świadczy na rzecz ZASI usługi niezbędne dla potrzeb wykonywania przez Spółkę działalności w charakterze zewnętrznego zarządzającego ASI.

Zgodnie z postanowieniami umowy, Wnioskodawca wykonuje na rzecz ZASI wyspecjalizowane i kompleksowe usługi (dalej: Usługi), które to polegają przede wszystkim na:

- wykonywaniu obowiązków wynikających z (...) zawartej m.in. pomiędzy ZASI a (…), m.in. raportowanie informacji (np. o przypadkach wystąpienia konfliktu Interesów, o toczących się postępowaniach sądowych, administracyjnych i arbitrażowych, o wypłacie dywidendy dla akcjonariuszy, dane finansowe),

-udzielaniu odpowiedzi na zapytania (…) (dalej: A) itp.,

-pozostawaniu w stałym kontakcie z A (udział w spotkaniach, udzielanie informacji itp.),

-wykonywaniu obowiązków regulacyjnych narzuconych przez Komisję Nadzoru Finansowego (np. udzielanie odpowiedzi na zapytania),

-budowaniu tzw. „(...)” oraz ewaluacji potencjalnych celów inwestycyjnych w tym poprzez spotkania z przedstawicielami potencjalnych spółek portfelowych, analizę dokumentów, zadawanie pytań, tworzenie notatek, sprawdzanie zgodności celów inwestycyjnych z polityką i zasadami inwestycyjnymi ASI,

-budowaniu modeli wyceny spółek, tworzeniu business planów oraz prezentacji na potrzeby ZASI,

- przygotowywaniu wszelkich materiałów dla koinwestorów, którzy zawierają m.in. z ZASI umowy koinwestycyjne regulujące prawa i obowiązki wynikające z realizacji inwestycji w przedsiębiorstwa kwalifikowane, tj. w spółki spełniające warunki zasad inwestycyjnych ASI, w które ASI inwestuje, m.in. poprzez obejmowanie nowych udziałów/akcji w zamian za wniesienie wkładu pieniężnego,

-przygotowaniu wszelkich materiałów wymaganych przez Komitet Inwestycyjny w celu podjęcia decyzji inwestycyjnej,

- braniu czynnego udziału w spotkaniach Komitetu Inwestycyjnego działającego w ramach ZASI – organu podejmującego kluczowe decyzje w przedmiocie procesów inwestycyjnych, w tym decyzje w zakresie zapewnienia finansowania i kapitału na poszczególne wejścia inwestycyjne oraz decyzje w przedmiocie akceptacji koinwestorów do danej inwestycji,

- przeprowadzaniu procesów transakcyjnych w ramach wejść oraz wyjść kapitałowych (jak np. przeprowadzanie wymaganych „(...)”, pilnowanie time table czy ścisłej współpracy z kancelarią przeprowadzającą transakcję),

- nadzorze nad spółkami portfelowymi lub bezpośredniej współpracy w ramach tzw. „(...)”,

- ciągłym podwyższaniu swoich kompetencji w ramach działalności funduszy oraz rynku (…),

- współpracy z zewnętrznymi podmiotami wspierającymi ZASI, w tym z podmiotami wykonującymi (...) celem dokonania inwestycji,

- negocjowaniu warunków inwestycyjnych, przed podjęciem przez Komitet Inwestycyjny decyzji o dokonaniu inwestycji.

Wnioskodawca może też świadczyć na rzecz ww. podmiotów inne usługi, objęte odrębnymi umowami, których zakres nie jest związany z zarządzaniem funduszami inwestycyjnymi. Owe inne usługi będą całkowicie wyodrębniane od ww. Usług i nie są objęte złożonym wnioskiem. Jak również Wnioskodawca może też świadczyć usługi na rzecz podmiotów trzecich, których zakres nie jest związany z zarządzaniem funduszami inwestycyjnymi, a które to usługi nie będą podlegały zwolnieniu od podatku od towarów i usług (VAT), o który mowa w art. 43 ust. 1 ustawy o VAT, a w konsekwencji z uwagi na status Wnioskodawcy, jako czynnego podatnika VAT będą te usługi opodatkowanie podatkiem VAT.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu sprawy

1.Siedziby Alternatywnych Spółek Inwestycyjnych, dla których Wnioskodawcy świadczy Usługi, jak również może świadczyć Usługi w przyszłości, znajdują się/będą się znajdować na terytorium (…).

2.Siedziby i adresy Zarządzających Alternatywnymi Spółkami Inwestycyjnymi znajdują się/będą się znajdować na terytorium (…).

3.Wynagrodzenie ma charakter ryczałtowy, tj. stała kwota miesięczna za wykonywane prace. Strony Umowy przewidziały również możliwość dodatkowego wynagrodzenia w przypadku, gdy zakres zadań bądź intensywność pracy będzie wyższa niż określona w Umowie, jak również przewidziały możliwość przyznania dodatkowego uznaniowego wynagrodzenia przez Zleceniodawcę (ZASI). Powyższy model kalkulacji wynagrodzenia będzie analogiczny odnosząc się do zdarzenia przyszłego. Każdorazowo wyżej wskazane wynagrodzenie będzie dotyczyło świadczonych przez Wnioskodawcę usług, stanowiących usługi związane z zarządzaniem procesem inwestycyjnym prowadzonym przez ASI/ZASI.

4.Świadczone przez Wnioskodawcę na rzecz ZASI wyspecjalizowane i kompleksowe usługi, o których mowa we Wniosku, na podstawie zawartej umowy o świadczenie usług, są wprost/bezpośrednio/nierozerwalnie związane z usługami zarządzania świadczonymi przez ZASI, o których mowa w przedstawionym zdarzeniu przyszłym oraz stanie faktycznym.

5.Podkreślić należy, że świadczone przez Wnioskodawcę usługi zarządzania stanowią kluczowy element ciążących na ZASI obowiązków z tytułu zarządzania ASI. Czynności wykonywane w ramach świadczonych usług zarządzania przez Wnioskodawcę są właściwe dla działalności polegającej na zarządzaniu funduszami inwestycyjnymi oraz tworzą odrębną całość, charakteryzującą się wartością dodaną wyłącznie dla ZASI oraz ASI. Świadczone przez Wnioskodawcę usługi określić można jako warunek konieczny zaistnienia właściwego procesu inwestycyjnego środków ASI. Bez świadczonych przez Wnioskodawcę usług, Spółka jako zarządzający ASI, nie byłaby w stanie wykonywać na oczekiwanym poziomie usług zarządzania, jako tzw. zewnętrzny zarządzający ASI w rozumieniu przepisów ustawy o funduszach. Usługi Wnioskodawcy są specyficzne i dostosowane do funkcjonowania podmiotu prowadzącego działalność inwestycyjną.

6.Świadczone przez Wnioskodawcę na rzecz ZASI usługi, określone we Wniosku, stanowią usługi związane z zarządzaniem procesem inwestycyjnym prowadzonym przez ASI/ZASI.

Pytanie

Czy świadczone przez Wnioskodawcę Usługi, których zakres został określony w opisie stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego niniejszej sprawy, świadczone bezpośrednio na rzecz ZASI, będą podlegały zwolnieniu z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a i b ustawy o VAT?

Państwa stanowisko w sprawie

W Pana ocenie, usługi świadczone przez Wnioskodawcę, których zakres został określony w opisie stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego niniejszej sprawy, świadczone bezpośrednio na rzecz ZASI, będą podlegały zwolnieniu z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a i b ustawy o VAT.

Na potwierdzenie tego stanowiska Wnioskodawca przedstawia następującą argumentację.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a i b ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi zarządzania:

a)funduszami inwestycyjnymi, alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi i zbiorczymi portfelami papierów wartościowych - w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi,

b)portfelami inwestycyjnymi funduszy inwestycyjnych i alternatywnych funduszy inwestycyjnych, o których mowa w lit. a, lub ich częścią.

Zdaniem Wnioskodawcy, Usługi opisane w złożonym wniosku, które będą świadczone na rzecz ZASI, będą zwolnione z podatku od towarów i usług na podstawie przywołanej regulacji. Równocześnie, dla usług Wnioskodawcy, jego zdaniem, nie znajdą zastosowania wyłączenia ze zwolnienia od VAT przewidziane w art. 43 ust. 15 ustawy o VAT. Jak Wnioskodawca wskazał w opisie stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego, jego usługi wykonywane na rzecz Spółki odnoszą się ściśle do procesu zarządzania ASI, jako specyficznego rodzaju alternatywnego funduszu inwestycyjnego, który jest zarządzany przez zewnętrznego zarządzającego (Spółkę). Na status ASI, jako funduszu, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a ustawy o VAT, wprost wskazuje przepis art. 8a ust. 1 ustawy o funduszach, który stanowi, że ASI jest alternatywnym funduszem inwestycyjnym, innym niż określony w art. 3 ust. 4 pkt 2 ustawy o funduszach, który może prowadzić działalność m.in. w formie spółki komandytowej, albo spółki komandytowo-akcyjnej, w których jedynym komplementariuszem jest spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, spółka akcyjna albo spółka europejska.

Biorąc pod uwagę powyższe, nie powinno budzić wątpliwości, że Usługi Wnioskodawcy odnoszą się ściśle i bezpośrednio do alternatywnego funduszu inwestycyjnego (jakim jest ASI), o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 12) lit. a ustawy o VAT.

W związku z tym, dla oceny możliwości korzystania ze zwolnienia od VAT dla usług świadczonych przez Wnioskodawcę niezbędne jest określenie, czy usługi te stanowią usługi zarządzania w rozumieniu wskazanego przepisu art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a ustawy o VAT.

Przewidziane w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o VAT zwolnienie z opodatkowania VAT usług zarządzania funduszami stanowi implementację do polskiego porządku prawnego przepisów art. 135 ust. 1 lit. g Dyrektywy Rady 2006/112/WE z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE. L 2006 Nr 347, dalej: dyrektywa VAT). Zgodnie ze wskazaną regulacją dyrektywy VAT, państwa członkowskie zwalniają z opodatkowania podatkiem od wartości dodanej transakcje mające za przedmiot zarządzanie specjalnymi funduszami inwestycyjnymi, określonymi przez państwa członkowskie.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a i b ustawy o VAT, polski ustawodawca zadecydował o zastosowaniu zwolnienia z VAT do czynności zarządzania funduszami inwestycyjnymi, alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi i zbiorczymi portfelami papierów wartościowych – w rozumieniu przepisów ustawy o funduszach.

Dla możliwości zastosowania zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT nie ma zatem znaczenia czy czynności zarządzania wykonywane są na rzecz funduszy inwestycyjnych, czy też alternatywnych funduszy inwestycyjnych, a w konsekwencji także ASI, będących rodzajem alternatywnych funduszy inwestycyjnych. Ważne w tym zakresie jest jedynie by dane świadczenia (na gruncie niniejszej sprawy – Usługi) stanowiły usługi zarządzania wskazanymi specjalnymi funduszami inwestycyjnymi.

W Dyrektywie VAT nie wprowadzono definicji pojęcia „zarządzania specjalnymi funduszami inwestycyjnymi”. Zgodnie z orzeczeniem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: TSUE) z 4 maja 2006 r. w sprawie C-169/04 Abbey National plc, w celu określenia pojęcia „zarządzania” funduszami inwestycyjnymi, kluczowa jest analiza przepisów branżowych opublikowanych na szczeblu unijnym; odniesienie do przepisów unijnych ma bowiem na celu zapewnienie ujednolicenia rozumienia pojęcia „zarządzanie” we wszystkich państwach członkowskich. Na potrzeby niniejszej sprawy zasadne jest więc skorzystanie z definicji „zarządzania” zawartej w innym niż Dyrektywa VAT akcie prawa Unii Europejskiej, specyficznym dla tego właśnie rodzaju działalności – chodzi o dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/65/WE z 13 lipca 2009 r. w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) (dalej: Dyrektywa UCITS).

Zgodnie z art. 6 ust. 2 zdanie ostatnie Dyrektywy UCITS, „działalność związana z zarządzaniem UCITS obejmuje, do celów niniejszej Dyrektywy, obowiązki, o których mowa w załączniku II”. W myśl natomiast wskazanego załącznika II do Dyrektywy UCITS, funkcje zarządzania obejmują: zarządzanie inwestycjami, administrację, a w tym:

-obsługę prawną i obsługę rachunkowo-księgową, w zakresie zarządzania funduszem;

-zapytania klientów;

-wycenę i wyznaczanie ceny (w tym zwroty podatkowe);

-monitorowanie przestrzegania uregulowań;

-prowadzenie rejestru posiadaczy jednostek uczestnictwa;

-wypłatę zysków;

-emisję i umarzanie jednostek uczestnictwa;

-rozliczanie umów (w tym wysyłanie potwierdzeń);

-prowadzenie ksiąg, oraz wprowadzanie do obrotu.

Analogicznie funkcję „zarządzania” definiuje także dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/61/UE z 8 czerwca 2011 r. w sprawie zarządzających alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi i zmiany Dyrektyw 2003/41/WE i 2009/65/WE oraz rozporządzeń (WE) nr 1060/2009 i (UE) nr 1095/2010 (dalej: Dyrektywa ZAFI).

Zgodnie z art. 4 ust. 1 lit. w dyrektywy ZAFI, „zarządzanie AFI” oznacza wykonywanie przynajmniej funkcji w zakresie zarządzania portfelem, o których mowa w pkt 1 lit. a lub b załącznika I, na rzecz jednego lub większej liczby AFI.

W myśl natomiast pkt 1 wskazanego załącznika I do Dyrektywy ZAFI, minimalny zakres funkcji w zakresie zarządzania inwestycyjnego, które musi wykonywać ZAFI, zarządzając AFI, to (a) zarządzanie portfelami inwestycyjnymi; (b) zarządzanie ryzykiem.

W pkt 2 tego samego załącznika I zawarty został z kolei katalog innych czynności, jakie ZAFI może wykonywać dodatkowo w ramach usługi zarządzania. Co istotne, wskazany minimalny zakres funkcji w zakresie zarządzania inwestycyjnego służy określeniu, czy dany podmiot może być uznany za ZAFI (analogicznie: za ZASI); nie ogranicza natomiast katalogu czynności wchodzących w zakres zarządzania, co wynika wprost z pkt 2 załącznika I do Dyrektywy ZAFI.

Zarówno z załącznika I do Dyrektywy ZAFI, jak i z załącznika II do Dyrektywy UCITS, wynika zatem, że na czynności zarządzania funduszami inwestycyjnymi składają się nie tylko działania polegające na zarządzaniu inwestycjami (realizacją polityki inwestycyjnej funduszy), lecz również inne czynności związane z zarządzaniem samym funduszem (w rozumieniu bardziej administracyjnym), w tym m.in. zapewnienia mu wsparcia doradczego, konsultingu biznesowego oraz obsługi prawnej i rachunkowo-księgowej.

W przywołanym powyżej wyroku w sprawie C-169/04 Abbey National plc TSUE wskazał, że zarządzanie funduszami powierniczymi (obecnie specjalnymi funduszami inwestycyjnymi) „jest określane w zależności od rodzaju świadczonych usług, a nie w zależności od osoby świadczącej lub odbiorcy usług”. Oznacza to, że zwolnienie z opodatkowania podatkiem VAT dla usług zarządzania funduszami inwestycyjnymi ma charakter przedmiotowy, a nie podmiotowy – o możliwości zastosowania zwolnienia decyduje więc wyłącznie zakres czynności świadczonych przez usługodawcę, a nie jego status.

Stanowisko to potwierdza także późniejsze orzecznictwo TSUE, m.in. wyrok z 7 marca 2013 r. w sprawie C-275/11 GfBk Gesellschaft für Börsenkommunikation mbH, w którym potwierdzono możliwość stosowania zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT dla usług doradztwa inwestycyjnego świadczonych przez osobę trzecią na rzecz spółki inwestycyjnej zarządzającej specjalnym funduszem inwestycyjnym. W orzeczeniu tym, TSUE wskazał ponadto, że „poza czynnościami polegającymi na zarządzaniu portfelem, do szczególnych funkcji przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania należą funkcje administrowania samymi przedsiębiorstwami zbiorowego inwestowania takie jak te wymienione w załączniku II do Dyrektywy 85/611 zmienionej Dyrektywą 2001/107 w rubryce administracja”.

Ponadto, w swoim orzecznictwie TSUE uznał, że owo autonomiczne pojęcie „zarządzania” może obejmować różne odrębne czynności, np. usługi w zakresie administrowania i prowadzenia rachunkowości funduszu (C-169/04), czy też usługi doradztwa inwestycyjnego (C-275/11), które będą korzystały ze zwolnienia, nawet jeżeli będą świadczone przez podmioty będące osobami trzecimi. Jedynym warunkiem jest to, aby usługi te spełniały szczególnie istotne funkcje dla zarządzania funduszami inwestycyjnymi.

W postępowaniu zakończonym wydaniem orzeczenia z 21 października 2004 r. w sprawie C–8/03 Banque Bruxelles Lambert S.A., definiującym pojęcie zarządzania, Rzecznik Generalny w przedstawionym stanowisku wskazał, że „cel ten wymaga takiego zakreślenia zwolnienia, aby nie naruszało ono zasady powszechności podatku, bez czynienia go jednak bezprzedmiotowym. Z tego punktu widzenia dopuszczalne jest objęcie zwolnieniem wszystkich transakcji bezpośrednio związanych z systemem zarządzania funduszami powierniczymi. Tym samym nie można ograniczać zwolnienia tylko do podejmowania decyzji. Niemniej jednak nie można rozciągnąć go na wszystkie usługi świadczone na rzecz przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania, które znajdują się w takiej sytuacji, jak fundusze powiernicze. (...) transakcje, które obejmują zwolnienie, winny ograniczać się do tych, które są ściśle związane z prowadzeniem funduszu, to znaczy do określania polityki inwestycyjnej, kupna i sprzedaży aktywów. O ile zwolnione transakcje nie ograniczają się do podejmowania decyzji, o tyle jednak muszą one bezpośrednio dotyczyć transakcji handlowych papierami wartościowymi. Aby móc zastosować zwolnienie, należy ustalić, że dane świadczenia są nierozerwalnie związane z transakcjami bezpośrednio zwolnionymi przez szóstą dyrektywę. Z kolei świadczenia, które można łatwo oddzielić od zarządzania funduszem w ścisłym tego słowa znaczeniu, należy uznać za podlegające podatkowi VAT”. W konsekwencji zajętego przez TSUE stanowiska stwierdzić należy, że brak jest podstaw do zawężania zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a oraz b ustawy o VAT jedynie do usług świadczonych na rzecz ASI przez ZASI. Należy przy tym podkreślić, że ze względu na fakt, że pojęcie „zarządzania” funduszami inwestycyjnymi przewidziane w powołanym powyżej art. 135 Dyrektywy VAT stanowi autonomiczne pojęcie prawa wspólnotowego, powinno ono być zdefiniowane z punktu widzenia prawa wspólnotowego, a jego treści nie można zmienić regulacjami krajowymi.

Taka ocena prawna stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego analogicznego jak w niniejszej sprawie była potwierdzana również w licznych interpretacjach indywidualnych przepisów prawa podatkowego, w tym w szczególności:

·0114-KDIP4-3.4012.138.2021.1.MAT,

·0114-KDIP4-3.4012.294.2020.1.MAT,

·0114-KDIP4-3.4012.478.2020.1.DS,

·0114–KDIP4.4012.9.2019.9.RK,

·0112-KDIL1-1.4012.386.2020.1.MB,

·0112-KDIL1-1.4012.202.2022.1.MG,

·0112-KDIL1-1.4012.259.2020.2.MB.

W podobnym tonie wypowiedział się także Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w wyroku z 1 sierpnia 2019 r., sygn. I SA/Kr 609/19, który wprost stwierdził, że „okoliczność, iż usługi doradcze i informacyjne świadczone przez osobę trzecią nie wiążą się z dokonaniem zmian w sytuacji prawnofinansowej funduszu, nie stoi na przeszkodzie objęciu ich pojęciem „zarządzania specjalnym funduszem inwestycyjnym”.

Przenosząc powyższe rozważania na przedstawioną w stanie faktycznym sytuację Wnioskodawcy, należy podkreślić, że świadczone przez Wnioskodawcę usługi zarządzania stanowią kluczowy element ciążących na ZASI obowiązków z tytułu zarządzania ASI. Czynności wykonywane w ramach świadczonych usług zarządzania przez Wnioskodawcę są właściwe dla działalności polegającej na zarządzaniu funduszami inwestycyjnymi oraz tworzą odrębną całość, charakteryzującą się wartością dodaną wyłącznie dla ZASI oraz ASI. Świadczone przez Wnioskodawcę usługi określić można jako warunek konieczny zaistnienia właściwego procesu inwestycyjnego środków ASI. Bez świadczonych przez Wnioskodawcę usług, Spółka jako zarządzający ASI, nie byłaby w stanie wykonywać na oczekiwanym poziomie usług zarządzania, jako tzw. zewnętrzny zarządzający ASI w rozumieniu przepisów ustawy o funduszach. Usługi Wnioskodawcy są specyficzne i dostosowane do funkcjonowania podmiotu prowadzącego działalność inwestycyjną.

W świetle powyższych uwag, zdaniem Wnioskodawcy, jego działalność wykonywana na rzecz Spółki (szczegółowo przedstawiona w opisie stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego) mieści się w definicji zarządzania inwestycjami w rozumieniu tego pojęcia zdefiniowanego przez TSUE w przywołanym powyżej orzecznictwie, a w konsekwencji stanowi usługi zarządzania, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a ustawy o VAT.

Mając więc na względzie:

-orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej,

-linię orzeczniczą krajowych sądów administracyjnych oraz treść indywidualnych interpretacji podatkowych wydawanych przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej,

-fakt, iż usługi świadczone przez Wnioskodawcę na rzecz ZASI są czynnościami nierozerwalnie związanymi z działalnością zarządzających alternatywnymi spółkami inwestycyjnymi, niezbędnymi do prawidłowego zarządzania alternatywnymi spółkami inwestycyjnymi oraz zasadniczo zgodnymi z tymi określonymi w pkt 2 załącznika I do Dyrektywy ZAFI,

-fakt, iż usługi świadczone przez Wnioskodawcę mają kluczowy charakter dla działalności zarządzania alternatywnymi spółkami inwestycyjnymi oraz są bezpośrednio związane z czynnościami zarządzania,

zdaniem Wnioskodawcy, Usługi świadczone przez Niego, których zakres został określony w opisie stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego niniejszej sprawy, świadczone bezpośrednio na rzecz ZASI, będą podlegały zwolnieniu z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a i b ustawy o VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Natomiast art. 8 ust. 1 ustawy stanowi, że

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy przede wszystkim rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę. Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie niebędące dostawą towarów i świadczone na rzecz innego podmiotu.

Powołane przepisy wskazują, że pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności bądź sytuacji. Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy zwrócić uwagę na to, że usługą jest tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący z niego korzyść.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, przewidują dla niektórych towarów i usług zwolnienie od podatku. Zastosowanie zwolnienia od podatku, jako odstępstwo od zasady powszechności i równości opodatkowania, możliwe jest jedynie w przypadku wykonywania czynności ściśle określonych w ustawie oraz w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie jej upoważnienia.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku dostaw towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

Stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy:

Zwalnia się od podatku usługi zarządzania:

a)funduszami inwestycyjnymi, alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi i zbiorczymi portfelami papierów wartościowych – w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi,

b)portfelami inwestycyjnymi funduszy inwestycyjnych i alternatywnych funduszy inwestycyjnych, o których mowa w lit. a, lub ich częścią,

c)ubezpieczeniowymi funduszami kapitałowymi w rozumieniu przepisów o działalności ubezpieczeniowej,

d)otwartymi funduszami emerytalnymi oraz dobrowolnymi funduszami emerytalnymi w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, a także Funduszem Gwarancyjnym utworzonym na podstawie tych przepisów,

e)pracowniczymi programami emerytalnymi w rozumieniu przepisów o pracowniczych programach emerytalnych,

f)obowiązkowym systemem rekompensat oraz funduszem rozliczeniowym utworzonymi na podstawie przepisów prawa o publicznym obrocie papierami wartościowymi, a także innymi środkami i funduszami, które są gromadzone lub tworzone w celu zabezpieczenia prawidłowego rozliczenia transakcji zawartych w obrocie na rynku regulowanym w rozumieniu tych przepisów albo w obrocie na giełdach towarowych w rozumieniu przepisów o giełdach towarowych, przez partnera centralnego, agenta rozrachunkowego lub izbę rozliczeniową w rozumieniu przepisów o ostateczności rozrachunku w systemach płatności i systemach rozrachunku papierów wartościowych oraz zasadach nadzoru nad tymi systemami,

g)pracowniczymi planami kapitałowymi, w rozumieniu ustawy z dnia 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych (Dz. U. z 2020 r. poz. 1342).

Na podstawie art. 43 ust. 15 ustawy:

Zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41, nie mają zastosowania do:

1)czynności ściągania długów, w tym factoringu;

2)usług doradztwa;

3)usług w zakresie leasingu.

Stosowanie zwolnień od podatku lub stawek preferencyjnych ma charakter wyjątkowy i nie podlega wykładni rozszerzającej. W efekcie podatnik uprawniony będzie do zastosowania ww. preferencji jedynie, gdy charakter czynności świadczonych przez niego w sposób jednoznaczny i niebudzący wątpliwości wyczerpuje znamiona ujęte w treści przepisu statuującego jego prawo do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług lub stawki obniżonej.

Jednocześnie zwrócić należy uwagę na obowiązujący od 1 stycznia 2022 r. przepis art. 43 ust. 22 ustawy, zgodnie z którym:

Podatnik może zrezygnować ze zwolnienia od podatku usług, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 38–41, świadczonych na rzecz podatników, i wybrać ich opodatkowanie, pod warunkiem że:

1)jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny;

2)złoży naczelnikowi urzędu skarbowego pisemne zawiadomienie o wyborze opodatkowania tych usług przed początkiem okresu rozliczeniowego, od którego rezygnuje ze zwolnienia.

Stosownie zaś do ust. 23 ww. przepisu, również obowiązującego od 1 stycznia 2022 r.,

Podatnik, o którym mowa w ust. 22, może, nie wcześniej niż po upływie 2 lat, licząc od początku okresu rozliczeniowego, od którego wybrał opodatkowanie usług, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 38–41, ponownie skorzystać ze zwolnienia od podatku tych usług, pod warunkiem złożenia naczelnikowi urzędu skarbowego pisemnego zawiadomienia o rezygnacji z opodatkowania, przed początkiem okresu rozliczeniowego, od którego ponownie będzie korzystał ze zwolnienia.

Powyższe zmiany przepisów umożliwiają wybór opodatkowaniaokreślonych usług, które dotychczas obligatoryjnie korzystały ze zwolnienia od podatku – w tym m.in. właśnie usług zarządzania określonych w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy, przy czym możliwość wyboru opcji opodatkowania dotyczy wyłącznie usług świadczonych na rzecz innych podatników, przy zachowaniu warunków określonych w art. 43 ust. 22 i 23 ustawy.

Pana wątpliwości w analizowanej sprawie dotyczą kwestii, czy Usługi świadczone przez Pana na rzecz ZASI korzystają/będą korzystały ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit a i b ustawy.

W pierwszej kolejności należy wskazać, że zwolnienie, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) i b) ustawy, uzależnione jest od łącznego spełnienia dwóch warunków:

1)przedmiotowego – świadczone usługi powinny być kwalifikowane jako usługi zarządzania oraz

2)podmiotowego – ww. usługi zarządzania powinny być świadczone w odniesieniu m.in. do funduszy inwestycyjnych, alternatywnych funduszy inwestycyjnych i zbiorczych portfeli papierów wartościowych – w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi albo do portfeli inwestycyjnych funduszy inwestycyjnych i alternatywnych funduszy inwestycyjnych, o których mowa w lit. a, lub ich częścią.

Przepisy ustawy nie definiują pojęcia usług zarządzania. Jednakże przepis art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy, stanowi implementację do krajowego porządku prawnego przepisu art. 135 ust. 1 lit. g Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r., w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L z 2006 r. nr 347/1 ze zm.), zgodnie z którym:

zwolnieniu od podatku VAT podlega zarządzanie specjalnymi funduszami inwestycyjnymi, określonymi przez państwa członkowskie.

W kontekście ww. przepisu art. 135 ust. 1 lit. g Dyrektywy 2006/112/WE, TSUE wielokrotnie wskazywał, że jego wykładnia powinna być dokonywana z uwzględnieniem kontekstu, w jaki się wpisuje, celów oraz układu tej dyrektywy oraz z uwzględnieniem zwłaszcza ratio legis zwolnienia, które przewiduje. TSUE przypominał ponadto, że zwolnienia od podatku stanowią wyjątki od ogólnej zasady, zgodnie z którą opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają wszystkie usługi świadczone odpłatnie przez podatnika, wobec czego należy dokonywać ich ścisłej wykładni. Ponadto zauważono, że zwolnienia przewidziane w art. 13 szóstej Dyrektywy stanowią autonomiczne pojęcia prawa wspólnotowego, a zatem powinny zostać zdefiniowane z punktu widzenia prawa wspólnotowego, co ma na celu uniknięcie rozbieżności w stosowaniu systemu podatku VAT w poszczególnych państwach członkowskich.

W kwestii wyjaśnienia pojęcia „zarządzania funduszem” można wskazać, że z ugruntowanego orzecznictwa TSUE (m.in. w sprawach C-169/04, C-275/11, C-595/13) wynika, że celem zwolnienia z opodatkowania transakcji związanych z zarządzaniem funduszami powierniczymi, przewidzianego w art. 13 część B lit. d pkt 6 szóstej Dyrektywy (obecnie art. 135 ust. 1 lit. g Dyrektywy 2006/112/WE Rady), jest w szczególności ułatwienie małym inwestorom inwestowania w papiery wartościowe za pomocą przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania. Celem pkt 6 tego przepisu jest zapewnienie neutralności podatkowej wspólnego systemu podatku VAT w kwestii wyboru między inwestowaniem bezpośrednim w papiery wartościowe, a inwestowaniem za pośrednictwem przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania.

Z powyższego wynika, że transakcje, których dotyczy to zwolnienie, są typowe dla działalności, jaką wykonują przedsiębiorstwa zbiorowego inwestowania. Zatem art. 13 część B lit. d pkt 6 szóstej dyrektywy poza czynnościami polegającymi na zarządzaniu zbiorowym portfelem obejmuje czynności, które polegają na zarządzaniu samymi przedsiębiorstwami zbiorowego inwestowania w papiery wartościowe, takie jak te zamieszczone w załączniku II do zmienionej Dyrektywy Rady 85/611/EWG z 20 grudnia 1985 r., w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) (85/611/EWG) w rubryce „Administracja”, które są czynnościami właściwymi przedsiębiorstwom zbiorowego inwestowania. Dyrektywa 85/611/EWG, została zastąpiona Dyrektywą 2009/65/WE z 13 lipca 2009 r., w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS).

Zgodnie z art. 6 ust. 2 Dyrektywy 2009/65/WE Rady:

Działalność związana z zarządzaniem przedsiębiorstwami zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) obejmuje obowiązki, o których mowa w załączniku II.

Załącznik II do tej dyrektywy określa funkcje wchodzące w skład zbiorowego zarządzania portfelem. Są to odpowiednio:

– zarządzanie inwestycjami,

– administracja:

a)obsługa prawna i obsługa rachunkowo-księgowa w zakresie zarządzania funduszem;

b)zapytania klientów;

c)wycena i wyznaczanie ceny (w tym zwroty podatkowe);

d)monitorowanie przestrzegania uregulowań;

e)prowadzenie rejestru posiadaczy jednostek uczestnictwa;

f)wypłata zysków;

g)emisja i umarzanie jednostek uczestnictwa;

h)rozliczanie umów (w tym wysyłanie potwierdzeń);

i)prowadzenie ksiąg;

– wprowadzanie do obrotu.

Należy ponadto wskazać, że ww. definicja zarządzania ma zastosowanie również w odniesieniu do specjalnych funduszy inwestycyjnych innych niż objęte dyrektywą UCITS. W pkt 38 wyroku w sprawie C-595/13 TSUE stwierdził, że spółki takie jak będące przedmiotem postępowania głównego, które zostały utworzone przez wielu inwestorów wyłącznie w celu zainwestowania zgromadzonego majątku w nieruchomości, nie mogą zostać uznane za przedsiębiorstwo zbiorowego inwestowania w rozumieniu dyrektywy UCITS. W takich okolicznościach faktycznych, tj. w odniesieniu do funduszy innych niż objętych dyrektywą UCITS, TSUE przytoczył definicję zarządzania funduszami, którą podał w wyroku C-169/04, a więc nawiązującą do dyrektywy UCITS. W ww. wyroku w sprawie C-595/13 TSUE wskazał, że poza czynnościami polegającymi na zarządzaniu portfelem do szczególnych funkcji przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania należą funkcje administrowania samymi przedsiębiorstwami zbiorowego inwestowania, takie jak te wymienione w załączniku II do dyrektywy UCITS w rubryce „Administracja”. Zdaniem TSUE, nie tylko zarządzanie inwestycjami, wiążące się z wyborem i zbywaniem aktywów będących przedmiotem takiego zarządzania, lecz również usługi administracyjne i rachunkowe, takie jak obliczanie kwoty dochodów i ceny jednostek uczestnictwa lub udziałów funduszu, wycena aktywów, rachunkowość, przygotowywanie deklaracji w celu podziału dochodów, dostarczanie informacji i dokumentacji na temat rachunków okresowych i deklaracji podatkowych, statystyk i podatku VAT, a także opracowywanie prognoz przychodów wchodzą w zakres pojęcia „zarządzania” specjalnym funduszem inwestycyjnym w rozumieniu art. 13 część B lit. d pkt 6 szóstej Dyrektywy.

Biorąc powyższe pod uwagę, należy uznać, że wyspecjalizowane i kompleksowe usługi świadczone przez Pana w ramach Umowy ze Spółką, w szczególności polegające na:

· raportowaniu informacji (np. o przypadkach wystąpienia konfliktu Interesów, o toczących się postępowaniach sądowych, administracyjnych i arbitrażowych, o wypłacie dywidendy dla akcjonariuszy, dane finansowe),

· udzielaniu odpowiedzi na zapytania (…) itp.,

· pozostawaniu w stałym kontakcie z A (udział w spotkaniach, udzielanie informacji itp.),

· wykonywaniu obowiązków regulacyjnych narzuconych przez Komisję Nadzoru Finansowego (np. udzielanie odpowiedzi na zapytania),

· budowaniu tzw. „(...)” oraz ewaluacji potencjalnych celów inwestycyjnych w tym poprzez spotkania z przedstawicielami potencjalnych spółek portfelowych, analizę dokumentów, zadawanie pytań, tworzenie notatek, sprawdzanie zgodności celów inwestycyjnych z polityką i zasadami inwestycyjnymi ASI,

· budowaniu modeli wyceny spółek, tworzeniu business planów oraz prezentacji na potrzeby ZASI,

· przygotowywaniu wszelkich materiałów dla koinwestorów, którzy zawierają m.in. z ZASI umowy koinwestycyjne regulujące prawa i obowiązki wynikające z realizacji inwestycji w przedsiębiorstwa kwalifikowane, tj. w spółki spełniające warunki zasad inwestycyjnych ASI, w które ASI inwestuje, m.in. poprzez obejmowanie nowych udziałów/akcji w zamian za wniesienie wkładu pieniężnego,

· przygotowaniu wszelkich materiałów wymaganych przez Komitet Inwestycyjny w celu podjęcia decyzji inwestycyjnej,

· braniu czynnego udziału w spotkaniach (…) działającego w ramach ZASI,

· przeprowadzaniu procesów transakcyjnych w ramach wejść oraz wyjść kapitałowych (jak np. przeprowadzanie wymaganych „(...)”, pilnowanie (...) czy ścisłej współpracy z kancelarią przeprowadzającą transakcję),

· nadzorze nad spółkami portfelowymi lub bezpośredniej współpracy w ramach tzw. „(...)”,

· ciągłym podwyższaniu swoich kompetencji w ramach działalności funduszy oraz rynku (…),

· współpracy z zewnętrznymi podmiotami wspierającymi ZASI, w tym z podmiotami wykonującymi „(...)” celem dokonania inwestycji,

· negocjowaniu warunków inwestycyjnych, przed podjęciem przez Komitet Inwestycyjny decyzji o dokonaniu inwestycji

- mieszczą się w definicji zarządzania w rozumieniu tego określenia zdefiniowanego przez TSUE, co oznacza, że przesłanka przedmiotowa uprawniająca do zastosowania zwolnienia od podatku VAT – zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy – została spełniona.

Jak bowiem wynika z opisu sprawy, świadczone przez Pana na rzecz ZASI wyspecjalizowane i kompleksowe usługi, o których mowa we wniosku, na podstawie zawartej umowy o świadczenie usług, są wprost/bezpośrednio/nierozerwalnie związane z usługami zarządzania świadczonymi przez ZASI. Podkreślić należy, że świadczone przez Pana usługi zarządzania stanowią kluczowy element ciążących na ZASI obowiązków z tytułu zarządzania ASI. Czynności wykonywane w ramach świadczonych usług zarządzania przez Pana są właściwe dla działalności polegającej na zarządzaniu funduszami inwestycyjnymi oraz tworzą odrębną całość, charakteryzującą się wartością dodaną wyłącznie dla ZASI oraz ASI. Świadczone przez Pana usługi określić można jako warunek konieczny zaistnienia właściwego procesu inwestycyjnego środków ASI. Bez świadczonych przez Pana usług, Spółka – jako zarządzający ASI – nie byłaby w stanie wykonywać na oczekiwanym poziomie usług zarządzania, jako tzw. zewnętrzny zarządzający ASI w rozumieniu przepisów ustawy o funduszach. Usługi Pana są specyficzne i dostosowane do funkcjonowania podmiotu prowadzącego działalność inwestycyjną. Świadczone przez Pana na rzecz ZASI usługi, określone we Wniosku, stanowią usługi związane z zarządzaniem procesem inwestycyjnym prowadzonym przez ASI/ZASI.

Z kolei drugim warunkiem określonym w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy jest warunek podmiotowy. Ww. zwolnieniu podlegają usługi zarządzania świadczone na rzecz funduszy inwestycyjnych, alternatywnych funduszy inwestycyjnych lub zbiorczych portfeli papierów wartościowych w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, a także portfelami inwestycyjnymi funduszy inwestycyjnych i alternatywnych funduszy inwestycyjnych, o których mowa wyżej, lub ich częścią.

Pod pojęciem przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi należy rozumieć przepisy ustawy z 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 681), zwanej dalej „ustawą o funduszach inwestycyjnych”, a także akty wykonawcze wydane na podstawie przepisów tej ustawy.

Zgodnie z art. 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych:

Ustawa określa zasady tworzenia i działania funduszy inwestycyjnych mających siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz zasady prowadzenia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działalności przez fundusze zagraniczne i spółki zarządzające.

Przepis art. 2 pkt 7 ustawy o funduszach inwestycyjnych stanowi, że:

Ilekroć w ustawie jest mowa o państwie członkowskim – rozumie się przez to państwo inne niż Rzeczpospolita Polska, które jest członkiem Unii Europejskiej.

Stosownie do art. 2 pkt 9 ustawy o funduszach inwestycyjnych:

Ilekroć w ustawie jest mowa o funduszu zagranicznym – rozumie się przez to fundusz inwestycyjny otwarty lub spółkę inwestycyjną, które uzyskały zezwolenie właściwego organu w państwie członkowskim na prowadzenie działalności zgodnie z prawem wspólnotowym regulującym zasady zbiorowego inwestowania w papiery wartościowe.

Z kolei zgodnie z art. 2 pkt 10a ustawy o funduszach inwestycyjnych:

Ilekroć w ustawie jest mowa o alternatywnym funduszu inwestycyjnym – rozumie się przez to instytucję wspólnego inwestowania, której przedmiotem działalności, w tym w ramach wydzielonego subfunduszu, jest zbieranie aktywów od wielu inwestorów w celu ich lokowania w interesie tych inwestorów zgodnie z określoną polityką inwestycyjną, niebędącą funduszem działającym zgodnie z prawem wspólnotowym regulującym zasady zbiorowego inwestowania w papiery wartościowe.

W myśl art. 3 ust. 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych:

Fundusz inwestycyjny jest osobą prawną, której wyłącznym przedmiotem działalności jest lokowanie środków pieniężnych zebranych w drodze proponowania nabycia jednostek uczestnictwa albo certyfikatów inwestycyjnych w określone w ustawie papiery wartościowe, instrumenty rynku pieniężnego i inne prawa majątkowe.

Na mocy art. 3 ust. 3 ustawy o funduszach inwestycyjnych:

Fundusz inwestycyjny prowadzi działalność, ze szczególnym uwzględnieniem interesu uczestników, przestrzegając zasad ograniczania ryzyka inwestycyjnego określonych w ustawie.

Stosownie do art. 3 ust. 4 ustawy o funduszach inwestycyjnych:

Fundusz inwestycyjny może prowadzić działalność jako:

1)fundusz inwestycyjny otwarty;

2)alternatywny fundusz inwestycyjny: specjalistyczny fundusz inwestycyjny otwarty albo fundusz inwestycyjny zamknięty.

W myśl art. 5 ustawy o funduszach inwestycyjnych:

Siedzibą i adresem funduszu inwestycyjnego jest siedziba i adres towarzystwa będącego jego organem.

Zgodnie z art. 8a ust. 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych:

Alternatywna Spółka inwestycyjna jest alternatywnym funduszem inwestycyjnym, innym niż określony w art. 3 ust. 4 pkt 2.

W oparciu o treść art. 8a ust. 3 ustawy o funduszach inwestycyjnych:

Wyłącznym przedmiotem działalności alternatywnej spółki inwestycyjnej, z zastrzeżeniem wyjątków określonych w ustawie, jest zbieranie aktywów od wielu inwestorów w celu ich lokowania w interesie tych inwestorów zgodnie z określoną polityką inwestycyjną.

Na podstawie art. 8b ust. 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych:

Zarządzający ASI zarządza alternatywną spółką inwestycyjną, w tym co najmniej portfelem inwestycyjnym tej spółki oraz ryzykiem.

W myśl art. 8b ust. 2 ustawy o funduszach inwestycyjnych:

Zarządzającym ASI może być wyłącznie:

1)w przypadku określonym w art. 8a ust. 2 pkt 1 – Spółka kapitałowa będąca alternatywną spółką inwestycyjną, prowadząca działalność jako wewnętrznie zarządzający ASI;

2)w przypadku określonym w art. 8a ust. 2 pkt 2 – Spółka kapitałowa będąca komplementariuszem alternatywnej spółki inwestycyjnej, prowadząca działalność jako zewnętrznie zarządzający ASI.

Jak stanowi art. 38 ust. 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych:

Towarzystwem funduszy inwestycyjnych może być wyłącznie Spółka akcyjna z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, która uzyskała zezwolenie Komisji na wykonywanie działalności określonej w art. 45 ust. 1 (zezwolenie na wykonywanie działalności przez towarzystwo).

Stosownie do art. 39 ust. 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych:

Siedziba zarządu towarzystwa powinna znajdować się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Ustawa o funduszach inwestycyjnych wyraźnie rozróżnia zatem pojęcie „funduszu inwestycyjnego” oraz „funduszu zagranicznego”.

Zagraniczne alternatywne fundusze inwestycyjne zostały zdefiniowane w ustawie o funduszach inwestycyjnych pod pojęciem „unijnego AFI”.

Zgodnie z art. 2 pkt 10b ustawy o funduszach inwestycyjnych:

Przez unijny AFI rozumie się alternatywny fundusz inwestycyjny, który został zarejestrowany jako alternatywny fundusz inwestycyjny przez właściwy organ w państwie członkowskim lub uzyskał zezwolenie właściwego organu w państwie członkowskim na prowadzenie działalności jako alternatywny fundusz inwestycyjny, a w przypadku braku wymogu uzyskania zezwolenia lub rejestracji ‑ prowadząc taką działalność, ma siedzibę na terytorium państwa członkowskiego.

Natomiast na potrzeby ustawy o funduszach inwestycyjnych za alternatywny fundusz inwestycyjny uznaje się fundusze inwestycyjne typu „specjalistyczny fundusz inwestycyjny otwarty” oraz „fundusz inwestycyjny zamknięty” (art. 3 ust. 4 pkt 2 ustawy o funduszach inwestycyjnych) oraz alternatywną spółkę inwestycyjną (art. 8a ust. 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych).

Mając powyższe na uwadze, fundusze zagraniczne oraz unijne AFI nie mieszczą się w zakresie pojęciowym „fundusze inwestycyjne, alternatywne fundusze inwestycyjne (…) w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi”, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) i b) ustawy.

Uwzględniając powyższe, ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) i b) ustawy mogą korzystać czynności zarządzania funduszami i portfelami z siedzibą w Polsce. W konsekwencji, powyższe zwolnienie nie znajdzie zastosowania do funduszy mających siedzibę za granicą.

Działalność alternatywnych funduszy inwestycyjnych jest regulowana przepisami ww. ustawy o funduszach inwestycyjnych.

Zgodnie z art. 70a ust. 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych:

Zarządzającym ASI może być wyłącznie Spółka kapitałowa, o której mowa w art. 8b ust. 2, z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, która uzyskała zezwolenie Komisji na wykonywanie działalności określonej w art. 70e ust. 1 (zezwolenie na wykonywanie działalności przez zarządzającego ASI).

Stosownie do art. 70a ust. 2 ustawy o funduszach inwestycyjnych:

Na warunkach określonych w rozdziale 3, w przypadku zarządzania portfelami inwestycyjnymi o niskiej wartości, Spółka kapitałowa, o której mowa w art. 8b ust. 2, z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej może wykonywać działalność określoną w art. 70e ust. 1 jako zarządzający ASI bez zezwolenia Komisji, po uzyskaniu wpisu do rejestru zarządzających ASI.

Ponadto, w myśl art. 70e ust. 1 i 2 ustawy o funduszach inwestycyjnych:

Przedmiotem działalności zarządzającego ASI może być wyłącznie zarządzanie alternatywną spółką inwestycyjną, w tym wprowadzanie tej spółki do obrotu, oraz, z zastrzeżeniem ust. 2, zarządzanie unijnym AFI, w tym wprowadzanie tych AFI do obrotu. Zarządzanie unijnym AFI może być przedmiotem działalności wyłącznie zewnętrznie zarządzającego ASI, który uzyskał zezwolenie na wykonywanie działalności przez zarządzającego ASI.

Stosownie do art. 70g ust. 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych:

Zarządzający ASI może, w drodze umowy zawartej w formie pisemnej, z uwzględnieniem art. 75-82 rozporządzenia 231/2013, powierzyć przedsiębiorcy lub przedsiębiorcy zagranicznemu wykonywanie czynności związanych z działalnością prowadzoną przez tego zarządzającego.

Zgodnie z art. 70zc ust. 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych:

Komisja dokonuje wpisu zarządzającego ASI do rejestru zarządzających ASI na wniosek:

1)spółki kapitałowej w organizacji – w przypadku gdy zamierza ona prowadzić działalność jako wewnętrznie zarządzający ASI;

2)spółki kapitałowej, która ma być komplementariuszem alternatywnej spółki inwestycyjnej, zgodnie z jej umową albo statutem, przed zgłoszeniem tej spółki do sądu rejestrowego – w przypadku gdy zamierza ona prowadzić działalność jako zewnętrznie zarządzający ASI.

Jak wynika z opisu sprawy, na podstawie Umowy o świadczenie usług, zawartej z polską spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w (…), wpisaną do Rejestru Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego (ZASI, Zarządzający ASI), świadczy Pan usługi na rzecz Spółki. Spółka posiada status zewnętrznego zarządzającego alternatywną spółką inwestycyjną (ASI) w rozumieniu art. 8b ust. 2 pkt 2 ustawy o funduszach. Spółka, działając, jako zewnętrzny zarządzający ASI, jest komplementariuszem polskiej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowo-akcyjnej Alternatywnej Spółki Inwestycyjnej (ASI).

Ponadto wskazał Pan, że siedziby Alternatywnych Spółek Inwestycyjnych, dla których Pan świadczy Usługi, jak również może świadczyć Usługi w przyszłości, znajdują się/będą się znajdować na terytorium (…). Również, siedziby i adresy Zarządzających Alternatywnymi Spółkami Inwestycyjnymi znajdują się/będą się znajdować na terytorium (…)

Z uwagi na powołane powyżej przepisy ustawy o funduszach inwestycyjnych stwierdzić należy, że również przesłanka podmiotowa uprawniająca do zastosowania zwolnienia od podatku, dotycząca świadczenia opisanych usług – została spełniona.

Mając na uwadze przedstawione okoliczności sprawy oraz wnioski płynące z powołanych powyżej przepisów, jak również orzecznictwa TSUE należy stwierdzić, że Usługi świadczone przez Pana na podstawie Umowy zawartej ze Spółką, będącą zewnętrznie zarządzającym ASI, mieszczą się/będą mieściły się w zakresie czynności zarządzania funduszami inwestycyjnymi i portfelami, wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) i lit. b) ustawy. W konsekwencji korzystają/będą korzystały ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie ww. artykułu.

Podsumowując, Usługi świadczone przez Pana bezpośrednio na rzecz ZASI korzystają/będą korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy.

Tym samym Pana stanowisko należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy:

-stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia oraz

-zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

· Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

· Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).

close POTRZEBUJESZ POMOCY?
Konsultanci pracują od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 - 17:00