Urlopy i zwolnienia od pracy po zmianach work-life balance

Przyjęta przez parlament nowelizacja Kodeksu pracy związana z wdrażaniem Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2019/1158 z 20 czerwca 2019 r. w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów oraz uchylająca dyrektywę Rady 2010/18/UE (32019L1158) – odpowiednie regulacje powinny zostać wprowadzone do polskiego porządku prawnego do 2 sierpnia 2022 r. – wprowadza nowy urlop dla pracowników oraz nowe zwolnienie od pracy. Znaczne zmiany pojawią się w urlopach dla rodziców, szczególnie w odniesieniu do urlopu rodzicielskiego i ojcowskiego.

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2019/1158 z 20 czerwca 2019 r. w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów oraz uchylająca dyrektywę Rady 2010/18/UE (dalej: dyrektywa work-life balance) ustanawia minimalne wymagania mające na celu osiągnięcie równości kobiet i mężczyzn pod względem szans na rynku pracy i traktowania w miejscu pracy przez ułatwienie pracownikom będącym rodzicami lub opiekunom godzenia życia zawodowego z rodzinnym. W tym celu dyrektywa work-life balance przewiduje indywidualne prawa związane z:

a) urlopem ojcowskim, urlopem rodzicielskim i urlopem opiekuńczym;

b) elastyczną organizacją pracy dla pracowników będących rodzicami lub opiekunów.

Ustawodawca unijny zwraca uwagę na utrzymujące się trudności z łączeniem przez rodziców i opiekunów życia zawodowego z prywatnym, w szczególności w sferze rodzicielstwa, z uwagi na coraz większą powszechność wydłużonych godzin pracy oraz zmiennych rozkładów pracy, trudności w dostępie do rynku pracy kobiet, konieczność zachęcenia mężczyzn do równego dzielenia się obowiązkami opiekuńczymi. Stąd przyjęto dla państw członkowskich kierunki działań w zakresie:

• urlopu rodzicielskiego i ojcowskiego,
• wprowadzenia dodatkowych uprawnień – urlop opiekuńczy i zwolnienie z powodu działania siły wyższej,
• umożliwienia rodzicom wnioskowania o elastyczną organizację pracy.

Urlop opiekuńczy