Interpretacja indywidualna z dnia 17 kwietnia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP3-1.4011.210.2023.1.MS2

W zakresie zaniechania poboru podatku (kredyt na cele mieszkaniowe - osoba niebędąca właścicielem).

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

23 lutego 2023 r. wpłynął Pani wniosek z 14 lutego 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy zaniechania poboru podatku z tytułu umorzenia kredytu zaciągniętego na cele mieszkaniowe.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

W dniu 22 sierpnia 2008 r. razem ze swoją przyszłą synową (…) zawarła Pani z A. S.A. z siedzibą w (…) (obecnie: (…) B. S.A. z siedzibą w (…) Umowę Kredytu na cele mieszkaniowe (…) nr (…).

Zgodnie z Umową kwota kredytu – (…) zł - miała być denominowana (waloryzowana) w walucie CHF na zasadach określonych w Umowie i ogólnych warunkach kredytowania w zakresie udzielania kredytów na cele mieszkaniowe oraz kredytów i pożyczek hipotecznych w A. S.A. (…). Kredyt został udzielony na okres 252 miesięcy od dnia 22 sierpnia 2008 r. do dnia 16 sierpnia 2029 r.

Umowa Kredytu została zawarta na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej - w celu dokończenia budowy budynku mieszkalnego jednorodzinnego położonego w (…) przy ul. (…), działka nr 1, którego jedyną właścicielką była i nadal jest Pani synowa. Z uwagi na to, że Pani syn - z powodu nieodbytej służby wojskowej - nie mógł być razem z Pani synową stroną umowy kredytu, zaś zdolność kredytowa Pani synowej była niewystarczająca, przystąpiła Pani do umowy kredytu jako drugi kredytobiorca.

Jako prawne zabezpieczenie spłaty kapitału, odsetek i innych należności banku z tytułu kredytu na nieruchomości gruntowej położonej w (…) przy ul. (…), działka nr 1, dla której Sąd Rejonowy w (…), V Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą i na której była realizowana inwestycja, została ustanowiona hipoteka umowna kaucyjna do kwoty (…) zł na rzecz Banku.

W dniu 8 stycznia 2009 r. do Umowy Kredytu został zawarty aneks zmieniający m.in. zasady wypłaty transz kredytu.

Pani synowa wstąpiła w związek małżeński z Pani synem w dniu 6 września 2008 r. W chwili zawierania Umowy Kredytu poprzedzającej nieznacznie zawarcie ww. związku małżeńskiego, zamiarem Pani i Pani synowej, było przeznaczenie środków pochodzących z kredytu na budowę domu przy ul. (…) w (…), w którym Pani synowa i Pani syn będą zaspokajać swoje potrzeby mieszkaniowe. Od czasu zakończenia budowy domu, dom zaspokaja potrzeby mieszkaniowe jednego gospodarstwa domowego, tj. gospodarstwa domowego prowadzonego przez Pani synową i Pani syna.

W dniu 18 listopada 2015 r., ponad 7 lat po zawarciu wskazanej wyżej Umowy Kredytu, zawarła Pani razem ze swoim synem i synową jako współkredytobiorcami z C. S.A. z siedzibą w (…) Umowę Kredytu na Pani potrzeby mieszkaniowe, tj. w celu nabycia domu jednorodzinnego dla Pani, położonego przy ul. (…) w (…), dla którego Sąd Rejonowy w (…), V Wydział Ksiąg Wieczystych, prowadzi KW Nr (…). Również w tym przypadku udział dodatkowych osób przy zawieraniu Umowy Kredytu (syna i synowej) konieczny był z uwagi na wymóg posiadania zdolności kredytowej, tj. brak Pani zdolności do samodzielnego zawarcia Umowy Kredytu. W nieruchomości nabytej ze środków pochodzących z kredytu z dnia 18 listopada 2015 r. zamieszkuje Pani i w tym właśnie miejscu prowadzi Pani gospodarstwo domowe. Wskazana nieruchomość stanowi własność wyłącznie Pani.

Na początku bieżącego roku (…) B. S.A. zaproponował Pani i Pani synowej jako stronie Umowy Kredytu z dnia 22 sierpnia 2008 r. zawarcie aneksu do ww. Umowy, na mocy którego Bank przewalutuje kredyt z CHF na PLN i dokona częściowego umorzenia kredytu w zakresie kapitału i odsetek. Zgodnie z informacją uzyskaną z Banku wskazana propozycja pozostaje aktualna do końca lutego bieżącego roku.

Nie korzystała Pani nigdy z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego. Również Pani synowa nie korzystała nigdy ze wskazanego zwolnienia.

Kredyt którego dotyczy niniejszy wniosek, tj. kredyt indeksowany, w odniesieniu do którego Pani oraz Pani synowa otrzymały propozycję przewalutowania kredytu i jego częściowego umorzenia, został udzielony przed dniem 15 stycznia 2015 r.

Kredyt został udzielony przez podmiot, którego działalność podlega nadzorowi Państwowego Organu Nadzoru nad Rynkiem Finansowym, tj. nadzorowi Komisji Nadzoru Finansowego i który jest uprawniony do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw.

Jak zostało to wyżej wskazane, przedmiotowy kredyt został udzielony na wydatki mające być poniesione na budowę własnego budynku mieszkalnego. Kredyt został zabezpieczony w postaci hipoteki ustanowionej na nieruchomości gruntowej Kw nr (…)

Pytanie

Czy jako kredytobiorca, niebędący właścicielem budynku mieszkalnego, na budowę którego zostały przeznaczone środki z kredytu i nie zamieszkujący w nim, w przypadku zawarcia porozumienia z Bankiem przewidującego umorzenie wierzytelności z tytułu kredytu na cele mieszkaniowe z dnia 22 sierpnia 2008 r., będzie Pani mogła skorzystać z zaniechania poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od kwoty umorzonej wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego, o którym to zwolnieniu mowa w § 1 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (Dz. U. poz. 592 z póżn. zm.)?

Pani stanowisko w sprawie

Stoi Pani na stanowisku, iż jako współkredytobiorca niebędący właścicielem budynku mieszkalnego, na budowę którego zostały przeznaczone środki z kredytu i niezamieszkujący w nim, może skorzystać z zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe.

Stoi Pani na stanowisku, że zaniechanie poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe dotyczy wszystkich współkredytobiorców niezależnie od tego, czy realizują własne cele mieszkaniowe, czy nie. Istotny jest bowiem cel udzielenia kredytu. W konsekwencji dochód z opisanego powyżej planowanego umorzenia wierzytelności kredytowej nie będzie musiał być wykazywany w zeznaniu rocznym, nie będzie podlegał opodatkowaniu i zgłoszeniu do Urzędu Skarbowego.

Odnosząc się do przepisów regulujących istotną z punktu widzenia sprawy materie wskazać należy co następuje.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 z póżn. z., zwanej dalej również „u.p.d.o.f.”) „opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52. 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.”

Stosownie do art. 9 ust. 2 zd. 1 u.p.d.o.f. „dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 230, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągniętą w roku podatkowym".

W myśl art. 11 ust. 1 u.p.d.o.f. „przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19. art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń".

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 u.p.d.o.f. „źródłami przychodów są inne źródła". Przy czym stosowanie do art. 20 ust. 1 u.p.d.o.f. „za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny. w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 1 art. 17”.

Jak z powyższego wynika za przychody należy uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika (tak: Dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej z dnia 27 października 2022 r„ 0114-KDIP3-2.4011.780.2022.4.MN). Mając przy tym na uwadze użycie w art. 20 ust. 1 u.p.d.o.f. zwrotu "w szczególności", wskazującego, iż katalog przychodów wymienionych w przywołanym przepisie ma charakter przykładowy, stwierdzić należy, że do kategorii przychodów z innych źródeł można zaliczyć również inne przychody niż wymienione wprost w art. 20 ust. 1 ustawy. Tym samym o przychodzie podatkowym z innych źródeł można mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe (tak: Dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej z dnia 27 października 2022 r„ 0114-KDIP3-2.4011.780.2022.4.MN). Przykładem przychodu z innych źródeł, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 u.p.d.o.f. jest umorzona kwota wierzytelności z tytułu zaciągniętego kredytu (tak: Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 27 października 2022 r„ 0114-KDIP3-2.4011.780.2022.4.MN). Kredytobiorca otrzymuje bowiem w takiej sytuacji konkretne przysporzenie majątkowe.

Zgodnie z § 1 ust. 1 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (Dz. U. poz. 592 z póżn. zm., zwanego dalej również „Rozporządzeniem w Sprawie Zaniechania Poboru Podatku” lub „Rozporządzeniem”) „zarządza się zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od kwot umorzonych osobie fizycznej wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego, w przypadku gdy:

a)kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, a w przypadku więcej niż jednego kredytu mieszkaniowego - gdy kredyty mieszkaniowe zostały zaciągnięte na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej, oraz

b)osoba fizyczna będąca stroną umowy kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizacje innej niż określona w lit. a inwestycji mieszkaniowej;

Zgodnie z § 1 ust. 2 Rozporządzenia kwoty wierzytelności, o których mowa w § 1 ust. 1 pkt 1, obejmują:

1)kwoty kredytu mieszkaniowego (kapitału);

2)odsetki, w tym odsetki skapitalizowane, i prowizje;

3)opłaty, jeżeli ich poniesienie przez kredytobiorcę było niezbędne do zawarcia umowy kredytu mieszkaniowego, z wyjątkiem kosztów usług dodatkowych, w szczególności ubezpieczeń.

Stosowanie do § 1 ust. 5 Rozporządzenia przez jedną inwestycję mieszkaniową, o której mowa w § 1 ust. 1 pkt 1 lit. a Rozporządzenia należy rozumieć inwestycję, której celem jest zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych:

1)jednego gospodarstwa domowego albo

2)więcej niż jednego gospodarstwa domowego, w przypadku gdy osoby fizyczne mające zajmować wspólnie jeden budynek mieszkalny, nie mniej niż jedna osoba fizyczna z każdego takiego gospodarstwa, są osobami zaliczonymi do i grupy podatkowej w rozumieniu art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2021 r. poz. 1043).

W myśl § 1 ust. 6 Rozporządzenia przez jedno gospodarstwo domowe, o którym mowa w ust. 5, rozumie się gospodarstwo prowadzone przez osobę fizyczną zajmującą jeden lokal mieszkalny albo jeden budynek mieszkalny jednorodzinny, samodzielnie lub wspólnie z innymi osobami stale z nią zamieszkującymi i gospodarującymi.

Zgodnie z § 1 ust. 7 Rozporządzenia w przypadku, gdy stroną umowy kredytu mieszkaniowego na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej są co najmniej dwie osoby fizyczne, zaniechanie poboru podatku ma zastosowanie wyłącznie do tego kredytobiorcy, który nie korzystał z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tyt. kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż określona w § 1 ust. 1) pkt 1 lit. a inwestycji mieszkaniowej.

Przez kredyt mieszkaniowy, o którym mowa w Rozporządzeniu, należy rozumieć kredyt. który został:

1)udzielony przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmiot, którego działalność podlega nadzorowi Państwowego Organu Nadzoru nad Rynkiem Finansowym. uprawniony do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów, oraz

2)zabezpieczony w postaci hipoteki ustanowionej na nieruchomości lub udziale w nieruchomości lub prawie wieczystego użytkowania gruntu lub udziale w takim prawie, lub spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego lub udziale w takim prawie, lub prawie do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziale w takim prawie, oraz

3)zaciągnięty na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 u.p.d.o.f.

Zgodnie zaś z treścią art. 21 ust. 25 pkt 1 u.p.d.o.f. za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131 (cele mieszkaniowe - przyp.), uważa się wydatki poniesione na:

a)nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem,

b)nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie,

c)nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego lub udziału w takim gruncie, prawa użytkowania wieczystego takiego gruntu lub udziału w takim prawie, w tym również z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego, oraz nabycie innego gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, grunt ten zmieni przeznaczenie na grunt pod budowę budynku mieszkalnego,

d)budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego,

e)rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację na cele mieszkalne własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnegolokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego

- położonych w państwie członkowskim unii europejskiej lub w innym państwie należącym do europejskiego obszaru gospodarczego albo w konfederacji szwajcarskiej.

Finalnie, zgodnie z § 4 Rozporządzenia, w brzemieniu nadanym przez Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 20 grudnia 2022 r. zmieniające Rozporządzenie w Sprawie Zaniechania Poboru Podatku Dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (Dz. U. poz. 2743), zaniechanie, o którym mowa w § 1 i § 2, ma zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r. do dnia 31 grudnia 2024 r.

Mając na uwadze treść przytoczonych wyżej przepisów stwierdzić należy, że zaniechanie poboru podatku od umorzonych osobom fizycznym kwot wierzytelności z tytułu kredytów mieszkaniowych znajdzie zastosowanie. jeżeli spełnione są łącznie następujące przesłanki:

1)kredyt był zaciągnięty na realizację inwestycji mieszkaniowej;

2)kredyt był udzielony przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmiot. którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, uprawniony do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw;

3)kredyt był zabezpieczony hipotecznie;

4)kredytobiorca nie korzystał wcześniej z umorzenia zobowiązania z tytułu innego kredytu na własne cele mieszkaniowe zabezpieczonego hipotecznie.

Co istotne Rozporządzenie dot. zaniechania poboru podatku nie wskazuje, że z zaniechania poboru podatku mogą skorzystać tylko ci kredytobiorcy, którzy za pomocą kredytu realizowali własne cele mieszkaniowe.

Warto zauważyć, że w uzasadnieniu do projektu ww. Rozporządzenia zostało wskazane, że w stosunku do poprzedniego Rozporządzenia dotyczącego tej samej materii „zrezygnowano z wymogu zaciągnięcia kredytu na „własne'’ cele mieszkaniowe ze względu na fakt, że zabezpieczone hipotecznie kredyty na cele mieszkaniowe zaciągane były niejednokrotnie przez osoby blisko ze sobą spokrewnione (np. rodzice na rzecz dzieci, w tym w charakterze współkredytobiorców, bez zamiaru zamieszkiwania razem z dziećmi lub bez udziału we własności nieruchomości bądź udziału w innych prawach do nieruchomości). W miejsce warunku dotyczącego „własnych celów mieszkaniowych” określając kredyt mieszkaniowy objęty zaniechaniem, projektowane Rozporządzenie odwołuje się do wydatków, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128. z póżn. zm.), zwanej dalej „ustawa o PIT” w uproszczeniu, ww. przepis ustawy o PIT wskazuje na różne typy nieruchomości służących celom mieszkalnym i praw do tych nieruchomości oraz wydatki poniesione na ich nabycie, budowę, rozbudowę, nadbudowę lub remont (bądź podobne wydatki lub adaptację innych nieruchomości na cele mieszkalne). Należy podkreślić, że odwołanie do nabycia nieruchomości lub praw do nieruchomości należy rozumieć w sposób ogólny, który nie wyklucza możliwości zastosowania zaniechania poboru do przypadków, gdy osoby spokrewnione (np. rodzice) występują jako współkredytobiorcy, lecz nie uzyskują tytułu własności bądź odpowiednich innych praw do nieruchomości”. (...).

W świetle powyższego należy dojść do wniosku, że Rozporządzenie dot. zaniechania poboru podatku przewiduje zaniechanie poboru podatku dla wszystkich współkredytobiorców, niezależnie od tego, czy za pomocą kredytu realizują własne cele mieszkaniowe, czy nie. Istotne jest, żeby kredyt mieszkaniowy został przeznaczony na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 u.p.d.f.

Mając na uwadze to, że:

1)kredyt z 22 sierpnia 2008 r. był zaciągnięty na realizację inwestycji mieszkaniowej - budowę przez jednego z kredytobiorców (przyszłą Pani synową) własnego budynku mieszkalnego;

2)kredyt był udzielony przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez A. S.A. (obecnie: (…) B. S.A.), którego działalność podlega nadzorowi Komisji Nadzoru Finansowego i który był uprawniony do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw,

3)kredyt został zabezpieczony hipotecznie na nieruchomości gruntowej (…)

4)ani Pani ani drugi kredytobiorca (Pani synowa) nie korzystała wcześniej z umorzenia zobowiązania z tytułu innego kredytu na własne cele mieszkaniowe zabezpieczonego hipotecznie,

- stwierdzić należy, że w przypadku podpisania aneksu z Bankiem umarzającego wierzytelność z tytułu kredytu, spełnione będą wszystkie przesłanki pozwalające na skorzystanie przez Panią z zaniechania poboru podatku od umorzonych osobom fizycznym kwot wierzytelności z tytułu kredytów, o którym mowa w § 1 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Stosownie do art. 9 ust. 2 ww. ustawy:

Jak stanowi art. 11 ust. 1 cytowanej ustawy:

Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika.

Dla celów podatkowych przyjmuje się, że nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności podmiotów, których skutkiem jest przysporzenie majątku innej osoby, mające konkretny wymiar finansowy.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Stosownie do art. 20 ust. 1 ww. ustawy:

Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności”, wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2324 ze zm.).

Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ww. ustawy,

Podkreślić należy, że otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Tym samym, umorzoną kwotę wierzytelności z tytułu zaciągniętego kredytu należy zakwalifikować do przychodu z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jednakże zgodnie z § 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (Dz. U. z 2022 r. poz. 592):

W myśl § 2 ww. rozporządzenia:

Natomiast w myśl § 3 komentowanego rozporządzenia:

W myśl § 4 ww. rozporządzenia zmienionego rozporządzeniem z dnia 20 grudnia 2022 r. (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2743), które weszło w życie 24 grudnia 2022 r.:

Zgodnie z treścią ww. art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Zatem zaniechanie poboru podatku do umorzonych osobom fizycznym kwot wierzytelności z tytułu kredytów znajdzie zastosowanie, jeżeli zostaną spełnione łącznie następujące przesłanki:

1.kredyt był zaciągnięty na realizację inwestycji mieszkaniowej;

2.kredyt był udzielony przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmioty uprawnione do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw;

3.kredyt był zabezpieczony hipotecznie;

4.kredytobiorca nie korzystał wcześniej z umorzenia zobowiązania z tytułu innego kredytu na własne cele mieszkaniowe zabezpieczonego hipotecznie.

Dochody, od których zaniechano poboru podatku nie są wykazywane w zeznaniach rocznych i nie podlegają opodatkowaniu oraz zgłoszeniu do urzędu skarbowego.

Przedstawiła Pani informacje, z których wynika, że:

1.22 sierpnia 2008 r. zaciągnęła Pani wspólnie z przyszłą synową kredyt na realizację inwestycji mieszkaniowej - budowę budynku mieszkalnego, którego właścicielem jest Pani synowa oraz syn,

2.od zakończenia budowy ww. budynek mieszkalny zaspokaja potrzeby mieszkaniowe jednego gospodarstwa domowego, czyli Pani synowej i syna,

3.kredyt był udzielony przez A. S.A. (obecnie: (…) B. S.A.), którego działalność podlega nadzorowi Komisji Nadzoru Finansowego i który był uprawniony do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw,

4.kredyt został zabezpieczony hipotecznie na nieruchomości gruntowej,

5.ani Pani ani drugi kredytobiorca (Pani synowa) nie korzystała wcześniej z umorzenia zobowiązania z tytułu innego kredytu na własne cele mieszkaniowe zabezpieczonego hipotecznie.

Powzięła Pani w wątpliwość, czy w przedstawionym zdarzeniu , jako współkredytobiorca niebędący właścicielem budynku mieszkaniowego, może Pani skorzystać z zaniechania poboru podatku dochodowego.

Odnosząc się do Pani wątpliwości dotyczącej niepozostawania współwłaścicielem budynku mieszkalnego należy wskazać, że rozporządzenie Ministra Finansów z 11 marca 2022 r. przewiduje zaniechanie poboru podatku dla wszystkich współkredytobiorców, niezależnie od tego, czy realizują własne cele mieszkaniowe, czy nie. Istotne jest, żeby kredyt mieszkaniowy, którego są współkredytobiorcami został przeznaczony na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wskazała Pani, że kredyt został zaciągnięty na budowę budynku mieszkalnego, zatem ta przesłanka została spełniona.

Ponadto, spełnione zostały pozostałe przesłanki pozwalające na skorzystanie z zaniechania poboru podatku do umorzonych osobom fizycznym kwot wierzytelności z tytułu kredytów.

Mając na uwadze powyższe, w stosunku do Pani znajdzie zastosowanie zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe.

Zatem umorzona przez bank kwota kredytu nie będzie stanowić dla Pani przychodu i nie będzie Pani zobowiązana do odprowadzenia podatku dochodowego od osób fizycznych.

Podkreślamy, że wobec treści § 4 cytowanego rozporządzenia, zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych będzie miało zastosowanie tylko wówczas, gdy ugoda z bankiem, na mocy której dojdzie do ww. umorzenia wierzytelności, zostanie zawarta w okresie od 1 stycznia 2022 r. do 31 grudnia 2024 r.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dacie wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Pani sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i musi się Pani zastosować do interpretacji.

‒Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

‒Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…).

Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 15402651 ze zm.).