Interpretacja indywidualna z dnia 14 kwietnia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT2-2.4011.20.2023.3.DA

Podleganie obowiązkowi podatkowemu oraz możliwość zastosowania zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 58 lit. b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w zakresie podlegania obowiązkowi podatkowemu jest prawidłowe oraz w zakresie możliwości zastosowania zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 58 lit. b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

16 stycznia 2023 r. złożyła Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie podlegania obowiązkowi podatkowemu oraz możliwości skorzystania ze zwolnienia przedmiotowego. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem złożonym 21 marca 2023 r. oraz pismem złożonym 13 kwietnia 2023 r.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Posiada Pani obywatelstwo polskie, a od 1984 r. również obywatelstwo brytyjskie (Certificate of registration as a British Citizen); aktualny paszport brytyjski ważny do 2029 r.

Przebywała Pani i mieszkała okresowo zarówno w Wielkiej Brytanii (głównie … i …), jak i w Polsce (…).

Otrzymuje Pani dwa świadczenia emerytalne uzyskane w Wielkiej Brytanii:

1)od grudnia 2006 r. - świadczenie emerytalne (po Pani mężu) z brytyjskiego pracowniczego programu emerytalnego „Simens Benefits Scheme”,

2)od 6 lipca 2017 r. - emeryturę „State Pension”.

Oba ww. świadczenia emerytalne otrzymywała Pani w Wielkiej Brytanii w funtach brytyjskich na osobisty rachunek w banku w Wielkiej Brytanii. Podlegały one rokrocznie tam opodatkowaniu według reguł prawa brytyjskiego.

W październiku 2020 r., w związku z planowanym zamiarem zmiany miejsca zamieszkania z Wielkiej Brytanii na Polskę, zwróciła się Pani do „The Pension Service” (organ emerytalno -rentowy) z prośbą o przesyłanie swojej emerytury „State Pension” na posiadane konto walutowe w Polsce.

Od 29 października 2020 r,. zgodnie z Pani prośbą, emerytura ta przekazywana jest w funtach brytyjskich na wskazane konto w Polsce.

Świadczenie emerytalne po mężu z brytyjskiego pracowniczego programu emerytalnego „Simens Benefits Scheme” przekazywane jest nadal na Pani konto walutowe w Wielkiej Brytanii.

Wiosną 2022 r. analizując swoją sytuację uznała Pani, że w zasadzie Pani miejscem zamieszkania nie jest już Wielka Brytania tylko Polska. Jednocześnie, mając na uwadze kończący się brytyjski podatkowy roczny okres rozliczeniowy (6 kwietnia 2021 r. - 5 kwietnia 2022 r.), chcąc jednoznacznie przejść na polski system podatkowy, podpisała Pani stosowne oświadczenie w ..., poczynając od wpływu emerytury „State Pension” z Wielkiej Brytanii za kwiecień 2022 r. Bank ten jako płatnik pobiera z Pani konta walutowego zaliczkę na podatek i składkę na ubezpieczenie zdrowotne.

Brytyjskie roczne rozliczenie podatkowe za ostatni okres (6 kwietnia 2021 r. - 5 kwietnia 2022 r.) otrzymała Pani w sierpniu 2022 r. i wpłaciła wynikającą z rozliczenia za ten okres kwotę zobowiązania podatkowego.

W pierwszym uzupełnieniu wniosku wskazuje Pani, że oczekuje wydania interpretacji indywidualnej za lata 2016-2022.

Ocenia Pani, zgodnie z wyjaśnieniami zawartymi we wniosku, że osobisty ośrodek interesów życiowych (centrum interesów osobistych) przeniosła Pani do Polski z dniem 11 kwietnia 2022 r., tj. z dniem podpisania w … oświadczenia o adresie stałego miejsca zamieszkania do celów podatkowych zgodnie z art. 3 ust. 1a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, w „Kwestionariuszu świadczeniobiorcy otrzymującego świadczenie z wyjątkiem emerytur/rent otrzymywanych z niemieckiego obowiązkowego systemu ubezpieczeń socjalnych Deutsche Rentenversicherung”.

Cytat fragmentu oświadczenia z ww. kwestionariusza: „Świadczeniobiorca świadomy odpowiedzialności finansowej jaką nakładają na niego przepisy tj. art. 30 [paragraf] 5 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2015 Nr 613) w konsekwencji podania przez niego jako podatnika nieprawdziwych informacji potwierdza prawdziwość danych zawartych w niniejszym dokumencie w tym:

1.Oświadcza, iż posiada w Polsce miejsce zamieszkania dla celów podatkowych (rezydencji podatkowej) w rozumieniu art. 3 pkt. 1a ustawy 26 lipca 1991 o podatku dochodowym od osób fizycznych lub stosownej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.

2.Zobowiązuje się do bieżącej aktualizacji danych zawartych w niniejszym kwestionariuszu poprzez udzielenie informacji i skorygowanie dotychczas udzielonych w przypadku jakichkolwiek zmian w stosunku do stanu faktycznego wykazanego w dniu podpisania kwestionariusza w tym zobowiązuje się poinformować o zmianie rezydencji podatkowej.”.

Zgodnie z zawartym wyżej wyjaśnieniem oświadcza Pani, że w latach od 2016 r. do 10 kwietnia 2022 r. nie posiadała Pani polskiej rezydencji podatkowej i w związku z tym nieograniczonego obowiązku podatkowego w Polsce w rozumieniu art. 3 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W okresie do 10 kwietnia 2022 r. Pani ośrodek interesów życiowych (ściślejsze powiązania osobiste) dotyczyły Wielkiej Brytanii.

Oświadcza Pani, że zmieniając wielokrotnie miejsce pobytu między Wielką Brytanią i Polską nie jest Pani w stanie ustalić ilości dni przebywania w poszczególnych latach (2016-2021) na terenie Polski i Wielkiej Brytanii. Nie posiada Pani notatek ani dokumentów, na podstawie których można by to ustalić.

W roku 2016 i wcześniej, do końca brytyjskiego roku podatkowego 2021/2022, tj. 5 kwietnia 2022 r., była Pani traktowana przez Wielką Brytanię jako brytyjski rezydent podatkowy i z tego tytułu rokrocznie opodatkowywała Pani, a także rozliczała dochody zgodnie z brytyjskimi przepisami podatkowymi.

Świadczenie z brytyjskiego pracowniczego programu emerytalnego (po Pani mężu) otrzymuje Pani w związku z jego śmiercią, która nastąpiła w dniu 30 października 2006 r. Świadczenie to wypłacane jest z brytyjskiego pracowniczego programu emerytalnego w rozumieniu dyrektywy 2003/41/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 3 czerwca 2003 r. w sprawie działalności instytucji pracowniczych programów emerytalnych oraz nadzoru nad takimi instytucjami (Dz. Urz. UE L 235 z dnia 23 września 2003 r.). Świadczenie z brytyjskiego pracowniczego programu emerytalnego „Simens Benefits Scheme” wypłacane jest przez Pension Services Simens Benefits Scheme w Wielkiej Brytanii, raz w miesiącu na Pani konto w banku … w Wielkiej Brytanii. Ww. świadczenie przyznane jest Pani na stałe i jest opodatkowane w Wielkiej Brytanii podatkiem od dochodów. Otrzymuje je Pani bez pośrednictwa polskiego banku.

Pani emerytura „State Pension” przyznana została przez Departament for Work & Pensions w związku z osiągnięciem przez Panią wieku emerytalnego.

Nie wykonywała Pani w Wielkiej Brytanii usług o charakterze publicznym świadczonych na rzecz państwa, jednostek samorządu lokalnego tego państwa albo jednej z ich osób prawnych prawa publicznego.

Emerytura brytyjska nie jest wypłacana w związku z zatrudnieniem w przeszłości w sektorze prywatnym, bowiem nie była Pani zatrudniona w sektorze prywatnym. Otrzymywana przez Panią emerytura brytyjska „State Pension” jest typową emeryturą państwową przyznaną na zasadach ogólnie obowiązujących w Wielkiej Brytanii przez Departament for Work & Pensions i wypłacana jest przez The Pension Service - Part of the Departament for Works and Pensions. Emerytura ta wypłacana jest co 4 tygodnie na Pani konto bankowe.

Od ww. emerytury - do końca brytyjskiego roku podatkowego 2021/2022 - rokrocznie pobierany był w Wielkiej Brytanii podatek dochodowy. Emerytura „State Pension” została Pani przyznana na stałe.

Nie informowała Pani do tej pory brytyjskich organów podatkowych o przyjęciu polskiej rezydencji podatkowej.

Dochody z Pani emerytury „State Pension” w Wielkiej Brytanii oraz świadczenie z brytyjskiego pracowniczego programu emerytalnego „Simens Benefits Scheme” są Pani jedynymi dochodami z Wielkiej Brytanii.

Kwestia opodatkowania otrzymywanych świadczeń przyznanych w Wielkiej Brytanii „State Pension” i „Simens Benefits Scheme” w latach podatkowych, których dotyczy przedmiotowy wniosek, ani w latach poprzednich, nie była i nie jest przedmiotem postępowania podatkowego lub kontroli podatkowej.

W drugim uzupełnieniu wniosku wyjaśnia Pani na wstępie, że przedmiotowy wniosek o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej podyktowany jest wynikającą z art. 4a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych regulacją i zmierza do wskazania brytyjskim organom podatkowym w zaświadczeniu o miejscu zamieszkania lub siedziby dla celów podatkowych (CFR-1) daty od kiedy Polska jest Pani miejscem zamieszkania do celów podatkowych. Do tej pory przychód z otrzymywanych brytyjskich emerytur rozliczany był w Wielkiej Brytanii przez HM Revenue & Customs (Brytyjski Urząd Skarbowo-Celny) i tam wpłacała Pani wyliczony podatek.

Dalej wskazuje Pani, że nie posiada Pani certyfikatu do celów podatkowych. W dniu 2 października 1984 r. brytyjski organ Secretary of State … wystawił dla Pani dokument „Certificate of registration as a British Citizen”.

We wnioskowanych latach (2016-2022) mieszkała Pani zarówno w Wielkiej Brytanii, jak i w Polsce. Wielokrotnie, w miarę potrzeb, przemieszczała się Pani między Wielką Brytanią i Polską - co może Pani czynić nadal posiadając zarówno obywatelstwo brytyjskie, jak i polskie. Planowany przez Panią zamiar zmiany miejsca zamieszkania z Wielkiej Brytanii na Polskę ziścił się Pani postanowieniem z dnia 11 kwietnia 2022 r., kiedy to przebywała Pani w Polsce. Postanowiła Pani, że z dniem 11 kwietnia 2022 r. Polska jest Pani miejscem zamieszkania do celów podatkowych. Na zmianę Pani rezydencji podatkowej miał wpływ Pani wiek oraz stan zdrowia, jak również chciała Pani ustabilizować swoją sytuację życiową.

Przedmiotowy wniosek - tak jak wskazała Pani powyżej - zmierza do zawiadomienia brytyjskich organów podatkowych przygotowywanym dokumentem CFR-1 o zmianie rezydencji podatkowej z brytyjskiej na polską.

W latach 2016-2022 posiadała Pani ustabilizowane miejsce zamieszkania w Wielkiej Brytanii i w Polsce. W tym okresie posiadała Pani i posiada zarówno w Wielkiej Brytanii, jak i w Polsce:

-rodzinę i znajomych;

-konta bankowe.

W ww. latach, do listopada 2017 r. posiadała Pani w Wielkiej Brytanii prawo do nieruchomości w …, a w latach kolejnych ustabilizowane miejsce zamieszkania posiadała Pani u znajomych i w posiadłościach rodziny.

W ww. okresie posiadała Pani i posiada nadal w Polsce prawo do nieruchomości w ….

W latach 2016-2022 posiadała Pani ubezpieczenie zdrowotne w Wielkiej Brytanii jako obywatel brytyjski i jednocześnie jako emeryt.

W ww. latach posiadała Pani ubezpieczenie zdrowotne w Polsce jak każdy emeryt.

W każdym z kolejnych lat od 2016 r. do 2021 r. proporcjonalnie większą część roku przebywała Pani w Wielkiej Brytanii. W 2022 r. większą część roku przebywała Pani w Polsce. Dokumentacji potwierdzającej czas przebywania w Wielkiej Brytanii i Polsce w każdym z ww. lat nie zachowała Pani.

Świadczenie z brytyjskiego pracowniczego programu emerytalnego „Simens Benefits Scheme” wypłacane jest na podstawie przepisów dotyczących pracowniczych programów emerytalnych obowiązujących w Wielkiej Brytanii.

Otrzymywana przez Panią od 6 lipca 2017 r. emerytura brytyjska „State Pension” przyznana przez organ brytyjski Department for Work & Pensions wypłacana jest według przepisów systemu ubezpieczeń społecznych Wielkiej Brytanii.

Oprócz dochodów otrzymywanych z Wielkiej Brytanii uzyskiwała Pani także dochody w Polsce z tytułu wynajmowania lokali w Pani nieruchomości w … (PIT-28), jak i z tytułu emerytury polskiej.

Pytania

1.Czy od kwietnia 2022 r. podlega Pani w polskim systemie prawa „nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu”, a do tej daty podlegała Pani „ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu”?

2.Czy w związku z powyższym przejściem na „nieograniczony obowiązek podatkowy” otrzymywane od kwietnia 2022 r. na rachunek walutowy w Wielkiej Brytanii świadczenie z brytyjskiego pracowniczego programu emerytalnego Simens Benefits Scheme podlega zwolnieniu z opodatkowania w polskim systemie prawa na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 58 lit. b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Pani stanowisko w sprawie

Ad 1

Do kwietnia 2022 r. podlegała Pani ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 2a w związku z art. 4a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W powyższym okresie nie zaistniały bowiem okoliczności, o których mowa w art. 3 ust. 1 ww. ustawy, tj. nie można przyjąć, że Pani miejscem zamieszkania do celów podatkowych była Polska. Zmieniając wielokrotnie miejsce pobytu między Wielką Brytanią i Polską nie jest Pani w stanie ustalić ilości dni przebywania w latach podatkowych na terenie Polski i Wielkiej Brytanii, co jest kryterium rozstrzygającym w świetle art. 3 ust. 1a pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jednocześnie nie jest Pani w stanie stwierdzić, czy Wielka Brytania czy też Polska była w tym okresie Pani ośrodkiem interesów życiowych, bowiem swoje prywatne interesy osobiste i gospodarcze realizowała Pani zarówno w Wielkiej Brytanii, jak i w Polsce. Nie jest zatem jednoznacznie wypełnione kryterium, o którym mowa w art. 3 ust. 1a pkt 1 ww. ustawy.

Dopiero w kwietniu 2022 r. uznała Pani, że zaistniały przesłanki, o których mowa w art. 3 ust. 1a pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i podpisała Pani w banku stosowne oświadczenie, co skutkuje przyjęciem na Panią nieograniczonego obowiązku podatkowego.

Istotnym w sprawie jest odniesienie się do rozwiązań, o których mowa w art. 4a umowy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania. W tym zakresie zastosowanie ma Konwencja między Rzecząpospolitą Polską a Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od zysków majątkowych, podpisana w Londynie w dniu 20 lipca 2006 r. (Dz. U. 2006 r. Nr 250 poz. 1840 ).

Art. 17 ust. 1 tejże Konwencji, zatytułowany „Emerytury i renty” stanowi:

Organy podatkowe Wielkiej Brytanii opodatkowywały w okresie do kwietnia 2022 r. otrzymywane przez Panią w Wielkiej Brytanii emerytury wg reguł prawa brytyjskiego uznając, że Pani miejscem zamieszkania dla celów podatkowych jest Wielka Brytania.

Doprecyzowując własne stanowisko wskazuje Pani, że do 10 kwietnia 2022 r. podlegała w Polsce ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu zgodnie z art. 3 ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Pani miejscem zamieszkania do celów podatkowych była Wielka Brytania - co wskazała Pani w opisie stanu faktycznego.

Poczynając od 11 kwietnia 2022 r. podlega Pani nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce zgodnie z art. 3 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Pani miejscem zamieszkania do celów podatkowych z tym dniem stała się Polska - co wskazała Pani w opisie stanu faktycznego.

Ad 2

Otrzymywane przez Panią po Pani mężu świadczenie z brytyjskiego pracowniczego programu emerytalnego „Simens Benefits Scheme”, przekazywane na rachunek bankowy w Wielkiej Brytanii, podlega w Polsce zwolnieniu z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Stanowi o tym art. 21 ust. 1 pkt 58 lit. b) w związku z art. 21 ust. 33 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. z 2016 r. poz. 2032 ze zm.; t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Na podstawie art. 3 ust. 1a ww. ustawy:

Według art. 3 ust. 2a ww. ustawy:

Z art. 4a ww. ustawy wynika, że:

Przepis art. 3 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wskazuje na dwa warunki, od spełnienia których uzależnia się kwalifikację danej osoby jako mającej miejsce zamieszkania w Polsce. Powyższe przesłanki są rozdzielone spójnikiem „lub”, co jest równoznaczne z tym, że wystarczy spełnienie którejkolwiek z nich, aby uznać, że osoba posiada miejsce zamieszkania w Polsce, a więc – podlega w kraju nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, czyli opodatkowaniu od wszystkich osiąganych dochodów.

Jako pierwszy warunek pozwalający na uznanie osoby za mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, przepis wskazuje posiadanie centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych). Przesłanka ta została skonstruowana w bardzo szeroki sposób, jeśli chodzi o zakreśloną grupę osób, które na potrzeby podatku dochodowego od osób fizycznych posiadają w Polsce ośrodek interesów życiowych. Wynikać może to z użycia w powołanym powyżej przepisie spójnika „lub” w sformułowaniu „centrum interesów osobistych lub gospodarczych” dla doprecyzowania, kiedy uznaje się daną osobę za mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Przez „centrum interesów osobistych” należy rozumieć wszelkie powiązania rodzinne, tzn. ognisko domowe, aktywność społeczną, polityczną, kulturalną, obywatelską, przynależność do organizacji/klubów, uprawiane hobby itp. Z kolei „centrum interesów gospodarczych” to przede wszystkim miejsce prowadzenia działalności zarobkowej, źródła dochodów, posiadane inwestycje, majątek nieruchomy i ruchomy, polisy ubezpieczeniowe, zaciągnięte kredyty, konta bankowe itd.

Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się również osobę fizyczną, która przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym. W świetle art. 3 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, warunek ten stanowi samodzielną podstawę do uznawania określonej kategorii osób za rezydentów, niezależną od omówionego powyżej posiadania na terytorium Polski centrum interesów życiowych.

Uznanie osoby fizycznej za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w rozumieniu art. 3 ust. 1a ustawy, nie przesądza o uznaniu tej osoby, za osobę podlegającą w Rzeczypospolitej Polskiej nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu.

Ustalenie miejsca zamieszkania podatnika decyduje o zakresie ciążącego na nim obowiązku podatkowego. Inaczej mówiąc, od miejsca zamieszkania zależy, czy podatnik podlega nieograniczonemu, czy ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce. Nieograniczonym obowiązkiem podatkowym objęci są podatnicy, którzy w Polsce mają miejsce zamieszkania. Podlegają oni obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów. Natomiast jeśli podatnik będzie miał miejsce zamieszkania za granicą, to w Polsce będzie płacił podatek tylko od dochodów (przychodów) uzyskanych w danym roku podatkowym w Polsce (ograniczony obowiązek podatkowy).

Przepisy art. 3 ust. 1, 1a, 2a, 2b ustawy stosuje się bowiem z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska (art. 4a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). Ocena, czy podatnik podlega w Rzeczypospolitej Polskiej ograniczonemu czy nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu powinna być dokonana w każdym przypadku indywidualnie z uwzględnieniem postanowień umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.

Jak wynika z opisu stanu faktycznego posiada Pani obywatelstwo polskie i brytyjskie. Nie posiada Pani certyfikatu do celów podatkowych. W latach 2016-2022 zmieniała Pani wielokrotnie swoje miejsce pobytu przemieszczając się między Wielką Brytanią i Polską. W obu tych krajach posiadała Pani powiązania osobiste (rodzina, znajomi) i gospodarcze. W roku 2016 i wcześniej, do końca brytyjskiego roku podatkowego 2021/2022, tj. 5 kwietnia 2022 r., była Pani traktowana przez Wielką Brytanię jako brytyjski rezydent podatkowy i z tego tytułu rozliczała Pani dochody uzyskiwane w Wielkiej Brytanii zgodnie z brytyjskimi przepisami podatkowymi. Wiosną 2022 r. przeanalizowała Pani swoją sytuację i uznała, że Pani miejscem zamieszkania nie jest już Wielka Brytania tylko Polska. Z Pani wyjaśnień wynika, że od 2016 r. do 10 kwietnia 2022 r. nie posiadała Pani polskiej rezydencji podatkowej i w związku z tym nieograniczonego obowiązku podatkowego w Polsce w rozumieniu art. 3 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W okresie do 10 kwietnia 2022 r. Pani ośrodek interesów życiowych (ściślejsze powiązania osobiste) dotyczyły Wielkiej Brytanii. Osobisty ośrodek interesów życiowych (centrum interesów osobistych) przeniosła Pani do Polski z dniem 11 kwietnia 2022 r., tj. z dniem podpisania w banku w Polsce oświadczenia o adresie stałego miejsca zamieszkania do celów podatkowych zgodnie z art. 3 ust. 1a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. W opisie sprawy wskazała Pani, że od 2016 r. do 2021 r. proporcjonalnie większą część roku przebywała Pani w Wielkiej Brytanii. W 2022 r. większą część roku przebywała Pani w Polsce. Na zmianę Pani rezydencji podatkowej miał wpływ Pani wiek oraz stan zdrowia, jak również chciała Pani ustabilizować swoją sytuację życiową.

Zatem w przedmiotowej sprawie zastosowanie mają przepisy Konwencji między Rzecząpospolitą Polską a Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od zysków majątkowych, podpisanej w Londynie 20 lipca 2006 r. (Dz. U. z 2006 r. Nr 250 poz. 1840 ze zm.).

Zgodnie z art. 4 ust. 1 tej Konwencji:

Na podstawie art. 4 ust. 2 ww. Konwencji:

Dla potrzeb dokonania interpretacji ww. przepisu, należy sięgnąć do Komentarza Modelowej Konwencji OECD. Głównym celem Modelowej Konwencji OECD jest umożliwienie rozwiązywania w sposób jednolity najczęściej występujących problemów w zakresie międzynarodowego prawnego podwójnego opodatkowania. Zgodnie z zaleceniami Rady OECD, państwa członkowskie przy zawieraniu lub rewizji dwustronnych konwencji powinny stosować się do Modelowej Konwencji i do interpretacji zawartej w Komentarzu do tej Konwencji. Postanowienia Konwencji zyskały powszechne (światowe) uznanie wyrażające się włączaniem ich do większości dwustronnych umów. Wiele umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, które zawarła Polska z innymi krajami została sporządzona w zgodzie z postanowieniami Modelowej Konwencji OECD, w tym Konwencja zawarta między Polską i Wielką Brytanią.

Według Komentarza do Modelowej Konwencji OECD posiadanie stałego ogniska domowego oznacza, że osoba fizyczna urządziła je i zastrzegła dla swojego trwałego użytkowania. Istotnym czynnikiem jest trwałość zamieszkania, dbałość o ognisko domowe, co należy rozumieć, że osoba zainteresowana czyni wszystko, co jest niezbędne, aby mieć to mieszkanie do własnej dyspozycji w każdym czasie, w sposób ciągły, a nie od czasu do czasu, na pobyt, który z różnych względów może mieć charakter krótkotrwały. Jeżeli osoba fizyczna posiada ognisko domowe w obu Umawiających się państwach, wówczas pierwszeństwo ma państwo, z którym osobiste i ekonomiczne powiązania danej osoby są ściślejsze. Przez takie powiązania, Komentarz nakazuje rozumieć ośrodek interesów życiowych, przy ustalaniu którego należy wziąć pod uwagę stosunki rodzinne i towarzyskie, zatrudnienie, działalność polityczną, kulturalną i wszelką inną, miejsce działalności gospodarczej i miejsce, z którego zarządza swoim mieniem. Wszystkie te okoliczności należy rozważyć w całości, uwzględniając indywidualne postępowanie danej osoby. Jeśli miejsca zamieszkania nie można ustalić na podstawie tego kryterium, należy ustalić je biorąc pod uwagę przede wszystkim miejsce, w którym osoba fizyczna zwykle przebywa, a następnie obywatelstwo danej osoby.

Tekst Modelowej Konwencji stanowiącej wzór umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania zawieranych przez Polskę, jak i brzmienie Komentarza do niej zostały wypracowane w drodze konsensusu przez wszystkie państwa członkowskie OECD. Modelowa Konwencja, jak i Komentarz do niej, nie są źródłem powszechnie obowiązującego prawa, natomiast stanowią wskazówkę, jak należy interpretować zapisy umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania.

Ustalenie miejsca zamieszkania podatnika decyduje o zakresie ciążącego na nim obowiązku podatkowego. Inaczej mówiąc, od miejsca zamieszkania zależy czy podatnik podlega nieograniczonemu, czy ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce.

W zakresie powiązań gospodarczych wyjaśnić należy, że jest to miejsce, z którym dana osoba ma ścisłe powiązania ekonomiczne. W tym względzie należy wziąć pod uwagę przede wszystkim związki ekonomiczne osoby fizycznej z danym państwem, wśród których istotne są: miejsce wykonywania działalności zarobkowej, główne źródła dochodów podatnika, posiadane inwestycje, majątek nieruchomy i ruchomy, zaciągnięte kredyty, konta bankowe, miejsce, z którego osoba zarządza swoim mieniem itd.

Mając zatem na uwadze informacje przedstawione przez Panią we wniosku i jego uzupełnieniach wskazać należy, że skoro - jak wskazała Pani - od 2016 r. do 2021 r. proporcjonalnie większą część roku przebywała Pani w Wielkiej Brytanii, zaś w 2022 r. większą część roku przebywała Pani w Polsce, oraz że osobisty ośrodek interesów życiowych (centrum interesów osobistych) przeniosła Pani do Polski z dniem 11 kwietnia 2022 r., to stwierdzić należy, że od tego dnia posiada Pani miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w Polsce. Tym samym, podlega Pani w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, określonemu w art. 3 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. podlega Pani opodatkowaniu od całości swoich dochodów (przychodów) uzyskanych od 11 kwietnia 2022 r. bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów, z uwzględnieniem Konwencji o unikaniu podwójnego opodatkowania.

Przechodząc następnie do kwestii możliwości zastosowania zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 58 lit. b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych otrzymywanego przez Panią od kwietnia 2022 r. świadczenia po Pani zmarłym mężu z brytyjskiego pracowniczego programu emerytalnego „Simens Benefits Scheme”, należy wskazać, że opisu stanu faktycznego wynika, że otrzymuje Pani dwa świadczenia emerytalne uzyskane w Wielkiej Brytanii, w tym m.in. od grudnia 2006 r. wypłacane jest Pani świadczenie emerytalne (po Pani zmarłym 30 października 2006 r. mężu) „Simens Benefits Scheme”. Świadczenie to wypłacane jest z brytyjskiego pracowniczego programu emerytalnego na podstawie przepisów dotyczących pracowniczych programów emerytalnych obowiązujących w Wielkiej Brytanii. Przedmiotowe świadczenie wypłacane jest przez Pension Services Simens Benefits Scheme w Wielkiej Brytanii, raz w miesiącu na Pani konto walutowe w banku w Wielkiej Brytanii. Ww. świadczenie przyznane jest Pani na stałe i jest opodatkowane w Wielkiej Brytanii podatkiem od dochodów. Otrzymuje je Pani bez pośrednictwa polskiego banku.

W świetle art. 17 ust. 1 Konwencji polsko-brytyjskiej:

Artykuł 18 ust. 2 Konwencji stanowi zaś, że:

Zawierane przez Polskę umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania są bowiem wzorowane na Modelowej Konwencji w sprawie podatku od dochodu i majątku OECD, zatem interpretacja ich postanowień powinna uwzględniać ustalenia przyjęte na szczeblu OECD, znajdujące wyraz w wypracowanym przez państwa członkowskie tej organizacji, w tym również Polskę, Komentarzu do Modelowej Konwencji (MK).

Wyżej wymieniona Konwencja między Rzecząpospolitą Polską a Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku nie definiuje co należy rozumieć przez określenie „emerytury i inne podobne wynagrodzenia”.

Zgodnie z Komentarzem do art. 18 Konwencji Modelowej OECD rodzaje wypłat objętych tym artykułem obejmują nie tylko emerytury wypłacane bezpośrednio byłym pracownikom najemnym, lecz również innym beneficjentom (…) oraz inne podobne świadczenia, np. renty starcze z tytułu dawnego zatrudnienia. Różne wypłaty mogą być dokonywane na rzecz pracownika po ustaniu jego zatrudnienia. Kwestię, czy takie wypłaty są objęte art. 18 można ocenić w zależności od ich istoty, z uwzględnieniem faktów i okoliczności, w których są dokonywane.

O ile określenie „emerytura” w ramach zwykłego znaczenia tego słowa obejmuje tylko okresowe wypłaty, o tyle sformułowanie „inne podobne świadczenia” jest dość szerokie, aby objąć wypłaty nieokresowe. Z Komentarza wynika również, że użycie pojęcia „inne podobne świadczenia” wiąże się z koniecznością uwzględnienia dla celów omawianego artykułu nie tylko rozmaitych świadczeń periodycznych, ale również świadczeń nieperiodycznych, wypłacanych z tytułu wcześniejszej pracy i zbliżonych swoimi funkcjami do emerytury. Za podstawowe kryterium rozróżnienia sposobu opodatkowania danego dochodu należy uznać podstawę oraz naturę świadczenia.

Niemniej jednak termin „emerytury i podobne świadczenia” oznacza wynagrodzenie, które jest wypłacane po przejściu na emeryturę i które w pierwszej kolejności, aczkolwiek nie wyłącznie, ma na celu zabezpieczenie źródła utrzymania osobie je otrzymującej (Klaus Vogel on Double Taxation Convention A commentary to the OECD -, UN-, US Model Conventions for the Avoidance of Double Taxation on Income and Capital With Particular Reference to German Treaty Practice, Third Edition, Kluwer Law International, str. 1006, Nb 11 oraz str. 1008, Nb 14).

Wskazane przepisy jednoznacznie regulują, że – co do zasady – emerytura wypłacana z Wielkiej Brytanii osobie, która ma miejsce zamieszkania w Polsce – podlega opodatkowaniu tylko w Polsce. Wyjątek dotyczy tzw. emerytur z funduszy publicznych, których zasady opodatkowania reguluje art. 18 ust. 2 Konwencji.

Art. 18 ust. 2 ww. Konwencji dotyczy emerytur wypłacanych z tytułu uprzednio wykonywanej pracy, jednakże nie każdej emerytury, a wyłącznie związanej z usługami na rzecz wypłacającego ją państwa, jego jednostki terytorialnej lub organu lokalnego. Wspomniane przepisy dotyczą osób piastujących funkcje publiczne w ramach administracji publicznej (tj. państwowej czy samorządowej) w znaczeniu potocznym tego terminu – bowiem przepisy podatkowe nie definiują „funkcji publicznych” – funkcjonariuszem publicznym jest osoba będąca pracownikiem administracji publicznej, nie pełniąca funkcji wyłącznie usługowych (np. sędzia), a także osoba korzystająca z ochrony prawnej z mocy przepisu szczególnego (np. poseł, senator, radny). W przypadku tej emerytury podlega ona – co do zasady opodatkowaniu w Wielkiej Brytanii. Wyjątkiem jest jednak sytuacja, gdy taką emeryturę otrzymuje osoba, która mieszka w Polsce i jest obywatelem Polski. Wówczas tego rodzaju emerytura podlega opodatkowaniu tylko i wyłącznie w Polsce.

Zatem w przedmiotowej sprawie świadczenie emerytalne z Wielkiej Brytanii z pracowniczego programu emerytalnego wypłacane Pani jako osobie mającej miejsce zamieszkania w Polsce podlega opodatkowaniu tylko w Polsce według zasad wynikających z ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

W myśl art. 11 ust. 1 ustawy:

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

W świetle art. 12 ust. 7 ww. ustawy,

Pani zdaniem, otrzymywane przez Panią od kwietnia 2022 r. świadczenie emerytalne po mężu z brytyjskiego pracowniczego programu emerytalnego „Simens Benefits Scheme”, w sytuacji podlegania przez Panią nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce, korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 58 lit. b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 58 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Według ust. 33 ww. przepisu:

Jak wynika z art. 2 ust. 1 pkt 18 ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o pracowniczych programach emerytalnych (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 2139 ze zm.)

Warunki te określone są w art. 42 ust. 1 ww. ustawy, zgodnie z którym wypłata następuje:

Z powyższego wynika, że zamiarem ustawodawcy było, aby określenie „wypłata” dotyczyło świadczeń, które realizują cel programu emerytalnego, tj. zabezpieczenie źródła utrzymania osobie otrzymującej wypłatę po przejściu na emeryturę.

Jednocześnie wyjaśnić należy, że wystąpienie Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej na podstawie Umowy o wystąpieniu Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej wiązało się z rozpoczęciem obowiązywania od 1 lutego 2020 r. tak zwanego okresu przejściowego. Okres przejściowy miał zapewnić kontynuację dotychczasowych relacji pomiędzy Unią Europejską a Wielką Brytanią. Zgodnie z założeniem podczas jego obowiązywania Wielka Brytania traktowana była jak państwo członkowskie z wyłączeniem możliwości udziału w unijnym procesie decyzyjnym. Oznacza to, że odniesienia w prawie polskim dotyczące praw i obowiązków związanych z członkostwem w Unii Europejskiej – w tym odniesienia w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych lub w Europejskiej Wspólnocie Energii Atomowej należy w trakcie okresu przejściowego rozumieć tak, że obejmują one także Wielką Brytanię, o ile nie zachodzi żadne z odstępstw wskazanych w Umowie o wystąpieniu.

Warunki obowiązywania okresu przejściowego w polskim porządku prawnym zostały potwierdzone w ustawie z 19 lipca 2019 r. o okresie przejściowym, o którym mowa w Umowie o wystąpieniu Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej z Unii Europejskiej i Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej (Dz. U. z 2019 r. poz. 1516).

Zgodnie z art. 1 wskazanej ustawy:

Okres przejściowy rozpoczął się z chwilą wejścia w życie Umowy o wystąpieniu (tj. od 1 lutego 2020 r.) i zakończył się 31 grudnia 2020 r. Umowa o wystąpieniu Wielkiej Brytanii z UE przewidywała możliwość jednorazowego przedłużenia okresu przejściowego o rok lub dwa. Ustawa z 19 lipca 2019 r. odnosi się jednak wyłącznie do okresu przejściowego, który zgodnie z pierwotnym założeniem trwał do 31 grudnia 2020 r. (…)

Biorąc powyższe pod uwagę, należy stwierdzić, że skoro od 11 kwietnia 2022 r. Pani miejscem zamieszkania jest Polska i w związku z tym od tego momentu posiada Pani nieograniczony obowiązek podatkowy w Polsce, to otrzymywane przez Panią od tego dnia świadczenie emerytalne po mężu z pracowniczego programu emerytalnego na podstawie przepisów dotyczących pracowniczych programów emerytalnych obowiązujących w Wielkiej Brytanii – podlega opodatkowaniu tylko w Polsce.

Jednocześnie, mając na uwadze okoliczność, że Wielka Brytania z dniem 1 lutego 2020 r. wystąpiła z Unii Europejskiej, a także w szczególności fakt, że dzień 31 grudnia 2020 r. był ostatnim dniem obowiązywania okresu przejściowego należy stwierdzić, że przedmiotowe świadczenie emerytalne nie będzie korzystało ze zwolnienia przedmiotowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 58 lit. b) w związku z art. 21 ust. 33 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przychód ten winien zostać przez Panią wykazany w zeznaniu podatkowych składanym za 2022 r.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Panią i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Organ podkreśla, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega bowiem regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Postępowanie w sprawie wydania interpretacji indywidualnej ma na celu wyjaśnienie wątpliwości co do sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego materialnego do określonego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.) jest sam przepis prawa. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego, stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku. W stosunku do tych okoliczności wyraża swoje stanowisko, które zawsze musi być jednak ustosunkowaniem się do poglądu (stanowiska) prezentowanego w danej sprawie przez wnioskodawcę. Jeżeli zatem, przedstawiony we wniosku stan faktyczny będzie różnił się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie Pani chroniła w zakresie rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego …. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).