Interpretacja indywidualna z dnia 5 kwietnia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. Możliwość skorzystania z ulgi mieszkaniowej - spłata kredytu.

Możliwość skorzystania z ulgi mieszkaniowej - spłata kredytu.

Interpretacja indywidualna

- stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

30 stycznia 2022 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który zwolnienia przedmiotowego, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowego od osób fizycznych. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 31 marca 2023 r. (wpływ). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Od 2014 roku pozostaje Pani w związku z A. B.. Od sierpnia 2016 roku jesteście Państwo rodzicami waszego syna C. B.. Jako para i rodzice dziecka w celu zapewnienia waszej rodzinie możliwości wspólnego zamieszkania, 25 maja 2016 roku zaciągnęliście Państwo kredyt na zakup lokalu mieszkalnego. Lokal stanowi Państwa wspólną własność od 13 października 2016 roku, tj. o dnia zawarcia aktu notarialnego. Kredytu udzielono Państwu na podstawie umowy deweloperskiej z 19 maja 2016 roku. Zarówno w dniu zawierania umowy kredytowej, jak również w dniu nabycia lokalu dysponowaliście Państwo wspólnym kontem bankowym w banku (...), z którego regulowane były płatności kolejnych rat kredytowych. W lokalu zamieszkaliście Państwo w kwietniu 2017 roku; w sierpniu 2018 roku zawarliście związek małżeński, w którym pozostajecie do dziś.

W styczniu 2019 roku zmarł Pani ojciec. W czerwcu 2020 roku na świat przyszła Państwa córka F., która zamieszkała z Państwem w nabytym lokalu mieszkalnym przy ul. K. 5/9 w W. Niestety pogarszający się po śmierci ojca stan zdrowia Pani matki nie pozwalał i nie pozwala nadal na jej samodzielne zamieszkiwanie. Fakt ten spowodował konieczność wspólnego zamieszkania z matką w domu stanowiącym jej wyłączną własność od września 2020 roku. Tym samym zmuszeni byliście Państwo z mężem do wynajęcia ww. mieszkania. Mieszkanie wynajmowane jest na warunkach najmu okazjonalnego od października 2020 roku, o czym poinformowaliście Państwo Urząd Skarbowy w W. w związku z koniecznością rozliczania się z podatku od przychodów ewidencjonowanych. Na dzień dzisiejszy najem lokalu został ustalony do 31 grudnia 2024 roku. Jeśli stan zdrowia mamy na to pozwoli, po tym okresie zamierzacie Państwo ponownie zamieszkać w lokalu stanowiącym Państwa własność. Jeżeli nie – będziecie Państwo przedłużać wynajem mieszkania, przekładając decyzję o ponownym jego zamieszkaniu na późniejszy okres.

4 maja 2022 roku nabyła Pani w drodze darowizny od swojego wuja - dokładniej brata Pani dziadka - lokal mieszkalny zlokalizowany w L. przy ul. G. 1. Darowizna została dokonana tylko i wyłącznie na Pani rzecz, bez udziału małżonka. Wartość darowizny w umowie określona została na kwotę 300 000,00 zł. Z uwagi na stopień pokrewieństwa zaliczała się Pani do II grupy podatkowej. Co za tym idzie, w dniu zawarcia umowy darowizny notariusz obliczył, pobrał od Pani, a następnie przekazał do Urzędu Skarbowego w L. podatek od spadków i darowizn w wysokości 34 305,00 zł. Dokumentami poświadczającymi powyższe są: Akt notarialny – Umowa darowizny Repetytorium A Nr 1/2022 z 4 maja 2022 r. oraz Zaświadczenie z 16 maja 2022 roku wydane przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w L. stwierdzające, że podatek od spadków i darowizn z tytułu darowizny został zapłacony.

27 czerwca 2022 roku lokal przy ul. G. 1 został przez Panią odpłatnie zbyty za kwotę 300 000,00 zł. Dodaje Pani, że do momentu zbycia nie wprowadzała Pani w lokalu żadnych modernizacji i nie przeprowadzała remontów. W związku z transakcją sprzedaży nie korzystała Pani z wyceny rzeczoznawcy, czy też pośrednika w obrocie nieruchomościami. Cena nabycia, tj. 300 000,00 zł została przekazana przez nabywcę na rachunek bankowy w Banku (...), prowadzonym na rzecz Pani i jej męża, jeszcze tego samego dnia, tj. 27 czerwca 2022 r. Poświadczenie stanowi wydruk z konta z 28 czerwca 2022 r. z uznaniem na kwotę 300 000,00 zł. Dokumentem potwierdzającym z kolei zawarcie samej transakcji sprzedaży jest Akt notarialny – Umowa sprzedaży Repetytorium A Nr 2/2022 z 27 czerwca 2022 r. Część środków pochodzących z opisanej transakcji sprzedaży zaangażowała Pani w spłatę kredytu hipotecznego, który w maju 2016 roku – tak jak na wstępie Pani opisała – zaciągnęła wspólnie z A. B., na tamten czas ojcem Pani syna i narzeczonym, a od 4 sierpnia 2018 roku - mężem. Dyspozycja całkowitej spłaty kredytu została złożona przez Panią w Banku (...) 28 czerwca 2022 roku. Całkowita spłata nastąpiła 1 lipca 2022 r. Bank pobrał od Pani pozostałą do spłaty wartość odsetek, kwotę kapitału oraz prowizję od wcześniejszej spłaty kredytu hipotecznego.

Jest Pani świadoma, że w momencie zbycia przez Panią nieruchomości, którą nabyła Pani miesiąc wcześniej w ramach darowizny, ciąży na Pani obowiązek zapłaty podatku dochodowego z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości. Do 30 kwietnia 2023 r. zamierza Pani złożyć w Urzędzie Skarbowym w W., tj. urzędzie właściwym ze względu na miejsce Pani zamieszkania, stosowny PIT-39 oraz uiścić należny podatek. Aby zrobić to w sposób prawidłowy, w myśl powyższych faktów, prosi o interpretację w dwóch kwestiach zawartych w poniższych pytaniach.

W uzupełnieniu wniosku z 31 marca 2023 r. wskazuje Pani, że zgodnie z treścią umowy kredytowej za zadłużenie wynikające z zawartej umowy ponosiła Pani wraz z mężem (wcześniej partnerem) odpowiedzialność solidarną. Zgodnie z treścią księgi wieczystej udział w lokalu na Panią przypadający wynosi 1/2 części. Nie zawieraliście Państwo wraz z mężem umowy włączającej lokal przy ul. K. 5/9 w W. do majątku stanowiącego własność ustawową małżeńską. Dokonała Pani całkowitej spłaty kredytu, czyli 100% pozostałej do spłaty wartości odsetek i kapitału. Nie dzieliła Pani tego na część Pani czy męża, ponieważ Państwa odpowiedzialność za zobowiązanie kredytowe była solidarna. Kredyt zaciągnęliście Państwo w 2016 roku na 25 lat. Całkowitej spłaty zobowiązania Pani i męża dokonała więc Pani po 6 latach regularnej spłaty.

Pytania

1.Czy pomimo tego, że darowizna zbytego lokalu była wyłącznie na Pani rzecz, a kredyt na zakup nieruchomości przy ul. K. 5/9 w W. zaciągnięty został przez Panią wspólnie z A. B. (wówczas narzeczonym, od sierpnia 2018 roku mężem), może Pani całość sumy pozostałego do spłaty kapitału i odsetek od kredytu (z pominięciem rzecz jasna prowizji od wcześniejszej spłaty) potraktować jako wydatek na cele, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a więc tzw. ulgę mieszkaniową?

2.Czy przeszkodą do zastosowania ulgi, o której mowa w pytaniu nr 1 jest fakt tymczasowego niezamieszkiwania (przyczyna została szczegółowo podana w opisie stanu faktycznego) w lokalu przy ul. K. 5/9 w W.?

Pani stanowisko w sprawie

Biorąc pod uwagę przedstawiony stan faktyczny uważa Pani, że całość kwoty z tytułu spłaty kapitału kredytu wraz z odsetkami od tego kredytu (z pominięciem prowizji od wcześniejszej spłaty) może Pani w PIT-39 potraktować jako wydatek na własne cele mieszkaniowe, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Stanowisko to uzasadnia Pani tym, że kredyt zaciągała Pani celem zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych Państwa rodziny. Lokal mieszkalny stanowi Państwa wspólną własność. Zarówno w dniu zawierania umowy kredytowej, jak również w dniu nabycia lokalu dysponowaliście Państwo wspólnym kontem bankowym w Banku (...), z którego regulowane były płatności kolejnych rat kredytowych oraz z którego 28 czerwca 2022 roku wyszła dyspozycja całkowitej spłaty kredytu. Dodatkowo, zlecona przez Panią całkowita spłata zobowiązania kredytowego nastąpiła w trakcie trwania między Państwem wspólności ustawowej małżeńskiej. Dodatkowo uważa Pani, że fakt tymczasowego niezamieszkiwania lokalu przy ul. K. 5/9 w W. nie jest przeszkodą do zastosowania ulgi mieszkaniowej. Uzasadnia Pani to tym, że lokal zakupiliście Państwo celem zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych własnej rodziny. Zamieszkiwaliście Państwo w nim bezpośrednio po wykończeniu lokalu, zakupionego w stanie deweloperskim. Obecne zamieszkiwanie w domu stanowiącym wyłączną własność Pani matki jest tymczasowe. Po uregulowaniu sytuacji rodzinnej, zamierzacie Państwo ponownie zamieszkać we własnym mieszkaniu, a tym samym zakończyć jego wynajmowanie.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych źródłem przychodu jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

a)nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

b)spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

c)prawa wieczystego użytkowania gruntów,

d)innych rzeczy,

–jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Tym samym, każda czynność prawna, której przedmiotem jest odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub praw wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c cytowanej ustawy, stanowi źródło przychodów w rozumieniu tego przepisu, jeżeli zostanie dokonana w określonym czasie, tj. przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie i nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej.

Wobec powyższego, w przypadku sprzedaży nieruchomości decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych uzyskanego z tego tytułu przychodu ma moment i sposób nabycia tej nieruchomości.

Z przedstawionych we wniosku okoliczności wynika, że 4 maja 2022 roku nabyła Pani w drodze darowizny od swojego wuja - dokładniej brata Pani dziadka - lokal mieszkalny zlokalizowany w L. przy ul. G. 1. Darowizna została dokonana tylko i wyłącznie na Pani rzecz, bez udziału Pani małżonka.

27 czerwca 2022 roku lokal ten został przez Panią odpłatnie zbyty.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że skoro sprzedaż tego lokalu mieszkalnego dokonana została przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jego nabycie, stanowi dla Pani źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy o podatku od osób fizycznych.

Należy wskazać, że zgodnie z art. 30e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku.

Zgodnie z art. 30e ust. 2 tej ustawy:

Podstawą obliczenia podatku, o której mowa w ust. 1, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.

Jak stanowi natomiast art. 30e ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3, wykazać:

1)dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c i obliczyć należny podatek dochodowy od dochodu, do którego nie ma zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 131, lub

2)dochody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131.

Dochód ze sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych może jednak zostać objęty zwolnieniem z opodatkowania.

Umożliwia to art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który stanowi, że:

Wolne od podatku dochodowego są dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 30e, w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe; udokumentowane wydatki poniesione na te cele uwzględnia się do wysokości przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych.

Należy wyjaśnić, że powyższe zwolnienie obejmuje taką część dochodu uzyskanego z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości lub prawa, jaka proporcjonalnie odpowiada udziałowi poniesionych wydatków na własne cele mieszkaniowe w osiągniętych przychodach z odpłatnego zbycia.

Dochód zwolniony należy obliczyć według następującego wzoru:

dochód zwolniony = D x (W / P) gdzie: D - dochód ze sprzedaży, W - wydatki poniesione na cele mieszkaniowe wymienione w art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, P - przychód ze sprzedaży.

W sytuacji, gdy przychód z odpłatnego zbycia zostanie w całości przeznaczony na cele mieszkaniowe, to wówczas uzyskany z tego tytułu dochód będzie w całości korzystał ze zwolnienia od podatku dochodowego.

Cele mieszkaniowe, których sfinansowanie przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości uprawniają do skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania, wymienione zostały w art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W myśl art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uważa się:

a)nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem,

b)nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie,

c)nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego lub udziału w takim gruncie, prawa użytkowania wieczystego takiego gruntu lub udziału w takim prawie, w tym również z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego, oraz nabycie innego gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, grunt ten zmieni przeznaczenie na grunt pod budowę budynku mieszkalnego,

d)budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego,

e)rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację na cele mieszkalne własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego

–położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej.

Stosownie natomiast do treści at. 21 ust. 25 pkt 2 tej ustawy:

Za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uważa się:

a)spłatę kredytu (pożyczki) oraz odsetek od tego kredytu (pożyczki) zaciągniętego przez podatnika przed dniem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, na cele określone w pkt 1,

b)spłatę kredytu (pożyczki) oraz odsetek od tego kredytu (pożyczki) zaciągniętego przez podatnika przed dniem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, na spłatę kredytu (pożyczki), o którym mowa w lit. a,

c)spłatę każdego kolejnego kredytu (pożyczki) oraz odsetek od tego kredytu (pożyczki) zaciągniętego przez podatnika przed dniem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, na spłatę kredytu (pożyczki), o których mowa w lit. a lub b

–w banku lub w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, mających siedzibę w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej, z zastrzeżeniem ust. 29 i 30.

Nadmieniam, że zawarte w przepisie art. 21 ust. 25 ustawy wyliczenie wydatków mieszkaniowych ma charakter wyczerpujący, w związku z czym tylko realizacja w wymaganym terminie celów w nim wymienionych pozwala na zwolnienie od podatku dochodu uzyskanego ze sprzedaży nieruchomości lub praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ponadto, wydatkowanie przychodu na własne cele mieszkaniowe oznacza, według stanowiska prezentowanego w orzecznictwie i doktrynie, że celem podatnika jest realizacja potrzeby zapewnienia sobie tzw. „dachu nad głową”. Poprzedzenie wyrażenia „cele mieszkaniowe” przymiotnikiem „własne” świadczy o tym, że ustawodawca przewidując podstawę do zastosowania zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 131 cytowanej ustawy i dopisując ten przymiotnik, przesądził, że celem nadrzędnym jest możliwość uwzględnienia przy obliczaniu dochodu zwolnionego z opodatkowania tylko takich wydatków, które poniesione zostały na zaspokojenie „własnych” potrzeb mieszkaniowych podatnika.

Na podstawie art. 21 ust. 26 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Przez własny budynek, lokal lub pomieszczenie, o których mowa w ust. 25 pkt 1 lit. d i e, rozumie się budynek, lokal lub pomieszczenie stanowiące własność lub współwłasność podatnika lub do którego podatnikowi przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udział w takich prawach. Przez własne budynek, lokal lub pomieszczenie, o których mowa w ust. 25 pkt 1 lit. d i e, rozumie się również niestanowiące własności lub współwłasności podatnika budynek, lokal lub pomieszczenie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, podatnik nabędzie ich własność lub współwłasność albo spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udział w takich prawach, jeżeli uprzednio prawo takie mu nie przysługiwało.

Zgodnie natomiast z ust. 28 ww. przepisu:

Za wydatki, o których mowa w ust. 25, nie uważa się wydatków poniesionych na:

1)nabycie gruntu lub udziału w gruncie, prawa wieczystego użytkowania gruntu lub udziału w takim prawie, budynku, jego części lub udziału w budynku, lub

2)budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę, adaptację lub remont budynku albo jego części

–przeznaczonych na cele rekreacyjne.

Art. 21 ust. 29 stanowi:

W przypadku gdy kredyt (pożyczka), o którym mowa w ust. 25 pkt 2 lit. a-c, stanowi część kredytu (pożyczki) przeznaczonego na spłatę również innych niż wymienione w tych przepisach zobowiązań kredytowych (pożyczkowych) podatnika, za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uważa się wydatki przypadające na spłatę kredytu (pożyczki) określonego w ust. 25 pkt 2 lit. a-c oraz zapłacone odsetki od tej części kredytu (pożyczki), która proporcjonalnie przypada na spłatę kredytu (pożyczki), o których mowa w ust. 25 pkt 2 lit. a-c.

Nadmienić trzeba też, że zgodnie z art. 21 ust. 30 omawianej ustawy:

Przepis ust. 1 pkt 131 nie ma zastosowania do tej części wydatków, o których mowa w ust. 25 pkt 2, które podatnik uwzględnił korzystając z ulg podatkowych, w rozumieniu Ordynacji podatkowej, przy opodatkowaniu podatkiem dochodowym oraz do tej części wydatków, o których mowa w ust. 25 pkt 2, którymi sfinansowane zostały wydatki określone w ust. 25 pkt 1, uwzględnione przez podatnika korzystającego z ulg podatkowych, w rozumieniu Ordynacji podatkowej, przy opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Ponadto należy zauważyć, że wszelkiego rodzaju ulgi czy zwolnienia są odstępstwem od konstytucyjnej zasady równości i powszechności opodatkowania, w sposób szczegółowy uregulowanymi w przepisach materialnego prawa podatkowego. Są one przywilejami, z których podatnik ma prawo, a nie obowiązek skorzystania. Zatem oceniając ciążące na nim obowiązki wynikające z zastosowania danej ulgi czy zwolnienia podatkowego należy dokonać ścisłej, literalnej wykładni przepisu regulującego daną ulgę czy zwolnienie. W związku z tym, tylko wydatkowanie środków uzyskanych z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych – w terminie i na cele wskazane w art. 21 ust. 1 pkt 131, a szczegółowo określone w art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych pozwala na zastosowanie przedmiotowego zwolnienia.

Podkreślenia wymaga również kwestia, że w przypadku korzystania z ulg i zwolnień podatkowych wynikających z ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, obowiązek udowodnienia, że określony wydatek został poniesiony przez podatnika przy spełnieniu wszystkich warunków wynikających z przepisów podatkowych spoczywa na podatniku, który wywodzi z tego określone skutki prawne. Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie przewiduje ściśle określonego sposobu dokumentowania wydatku poniesionego na cele określone w art. 21 ust. 25 ww. ustawy. Nie mniej, w świetle ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, skoro podatnik zamierza skorzystać ze zwolnienia powinien liczyć się z koniecznością wykazania faktu wydatkowania środków ze sprzedaży nieruchomości na cele mieszkaniowe. Organ podatkowy dla celów podatkowych, weryfikując możliwość skorzystania ze zwolnienia podatkowego, uprawniony jest żądać od podatników udokumentowania poniesienia wydatków poprzez przedłożenie rzetelnych i wiarygodnych dowodów, z których w sposób niebudzący żadnych wątpliwości będzie wynikało kto, kiedy i jaki wydatek poniósł, czyli np. czy środki uzyskane ze sprzedaży lokalu mieszkalnego faktycznie wydatkowane zostały przez podatnika na własne cele mieszkaniowe.

Ze zwolnienia tego wypływa daleko idąca konsekwencja zawarta w stwierdzeniu „własne cele mieszkaniowe”. Poprzedzenie wyrażenia „cele mieszkaniowe” przymiotnikiem „własne” świadczy o tym, że ustawodawca przewidując podstawę do zastosowania ww. zwolnienia i dopisując ten przymiotnik podkreślił, że celem nadrzędnym jest zwolnienie tylko takiego przychodu, który wydatkowany zostanie na zaspokojenie „własnych celów mieszkaniowych” rozumianych jako potrzeba zapewnienia sobie dachu nad głową. Tak więc uregulowane w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy zwolnienie od podatku dochodowego w zamierzeniach ustawodawcy realizować ma cel, jakim jest zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych podatnika, a nie lokata kapitału lub zdobywanie źródła zarobkowania bądź zapewnienie dachu nad głową innym osobom niż podatnik. Wyraz „mieszkaniowe” w wyrażeniu „własne cele mieszkaniowe” należy odnosić podmiotowo do zamiaru zamieszkiwania związanego z różnymi sposobami wydatkowania przychodu, a nie do wydatkowania przychodu w znaczeniu jedynie przedmiotowym.

Zamiarem ustawodawcy tworzącego zwolnienie przedmiotowe w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych było zachęcanie podatników do nabywania w miejsce zbywanych praw majątkowych czy nieruchomości, innych nieruchomości lub praw przeznaczonych do zaspokajania ich indywidualnych potrzeb mieszkaniowych. U podstaw omawianego zwolnienia legło założenie, że nie powinny być opodatkowane środki wydane na realizację własnego celu mieszkaniowego. Powyższe wnioski wynikają wprost z brzmienia przepisu normującego powyższe zwolnienie.

Z treści art. 21 ust. 25 pkt 2 ww. ustawy jasno wynika też, że kredyt, na którego spłatę zostanie przeznaczony przychód z odpłatnego zbycia lokalu mieszkalnego musi być kredytem zaciągniętym na własne cele mieszkaniowe, które zostały wymienione w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Celem ustawodawcy było bowiem premiowanie zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych przez podatnika. Spłacony kredyt (pożyczka) nie ma być jakimkolwiek kredytem (pożyczką), lecz musi spełniać ściśle określone ustawą wymagania. Musi to być bowiem kredyt (pożyczka) - co wynika literalnie z art. 21 ust. 25 pkt 2 ustawy - zaciągnięty przez podatnika na cele określone w pkt 1.

Zatem w przypadku, gdy w umowie kredytu lub pożyczki nie został wskazany cel jej przeznaczenia, a pozostałe okoliczności (np. jej faktyczne przeznaczenie środków z niej pochodzących) wskazują, że celem jej zaciągnięcia była realizacja przez podatnika własnego celu mieszkaniowego – przy spełnieniu pozostałych warunków określonych w art. 21 ust. 1 pkt 131 oraz ust. 25 – 30 ustawy – wydatki na spłatę takiego kredytu lub pożyczki oraz odsetek od takiego kredytu lub pożyczki dają prawo do skorzystania z ulgi, o której mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 omawianej ustawy. Natomiast, w przypadku, gdy kredyt był zaciągnięty na cel (który został wskazany w umowie) inny niż realizacja własnego celu mieszkaniowego (np. kredyt inwestycyjny zaciągnięty w ramach prowadzonej działalności gospodarczej), nawet w przypadku faktycznego przeznaczenia przez podatnika środków pochodzących z niego na własne cele mieszkaniowe, nie ma podstaw, żeby stwierdzić, że wydatki takie stanowią wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 2 ustawy.

Istotne jest również, aby spłacany kredyt zaciągnięty był przed dniem uzyskania przychodu ze sprzedaży nieruchomości.

Zgodnie z wyżej cytowanym art. 21 ust. 25 pkt 2 lit. a ww. ustawy, za wydatki poniesione na własne cele mieszkaniowe, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uważa się wydatki poniesione na spłatę kredytu (pożyczki) oraz odsetek od tego kredytu (pożyczki) zaciągniętego przez podatnika przed dniem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, na cele określone w pkt 1, czyli m.in. na nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem (art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. a ww. ustawy).

Z powyższych przepisów wprost wynika, że aby kredyt mógł być uznany za kredyt na własny cel mieszkaniowy, to musi być kredytem określonego rodzaju – czyli zaciągniętym przez podatnika na nabycie m.in. lokalu mieszkalnego, stanowiącego własność lub współwłasność tego podatnika. Zatem, wskutek zaciągnięcia kredytu i jego wykorzystania zgodnie z celem udzielenia kredytu podatnik musi nabyć prawo własności lub współwłasności do tego lokalu mieszkalnego. Tylko wówczas uznać można, że kredyt spełnia ustawowe warunki, a więc jest kredytem zaciągniętym na nabycie własnego lokalu mieszkalnego.

Jeżeli kredytobiorcy ponoszą solidarną odpowiedzialność za zobowiązania wynikające z umowy kredytowej, czyli zgodnie z umową kredytobiorcy odpowiadają solidarnie za kredyt, to podatnik jako kredytobiorca solidarny za zadłużenie wynikające z tej umowy również odpowiada solidarnie, a więc do pełnej wysokości. W takiej sytuacji bez znaczenia pozostaje fakt, iż podatnik jest współwłaścicielem nieruchomości i posiada % udziału we współwłasności. Przy obliczaniu dochodu zwolnionego można uwzględnić całą kwotę jaka została wydatkowana na spłatę kredytu zaciągniętego na zakup nieruchomości.

Nadmienić trzeba też, że jeśli oprócz realizacji własnych celów mieszkaniowych nabyta nieruchomość będzie również przez pewien czas wynajmowana, nie oznacza to, że cel mieszkaniowy nie zostanie zrealizowany. Nie jest przeszkodą dla zastosowania omawianego zwolnienia wynajęcie nieruchomości mieszkalnej innemu podmiotowi - i to zarówno przed realizacją własnego celu mieszkaniowego, jak i już po tym fakcie, czy też w trakcie jego realizacji na pewien czas. Innymi słowy, nie ma znaczenia kolejność wykonywanych działań.

Ważne jest jedynie to, że nieruchomość została nabyta w celu realizacji własnego celu mieszkaniowego - czy to od razu po jej nabyciu, czy też w czasie późniejszym.

Z przedstawionych we wniosku okoliczności wynika, że część środków pochodzących z transakcji sprzedaży lokalu mieszkalnego nabytego w darowiźnie zaangażowała Pani w spłatę kredytu hipotecznego, który w maju 2016 roku zaciągnęła Pani wspólnie z przyszłym małżonkiem na zakup lokalu mieszkalnego. Lokal stanowi Państwa wspólną własność od 13 października 2016 roku, tj. o dnia zawarcia aktu notarialnego. Kredytu udzielono Państwu na podstawie umowy deweloperskiej z 19 maja 2016 roku. Zarówno w dniu zawierania umowy kredytowej, jak również w dniu nabycia lokalu dysponowaliście Państwo wspólnym kontem bankowym w banku (...), z którego regulowane były płatności kolejnych rat kredytowych. W lokalu zamieszkaliście Państwo w kwietniu 2017 roku.

Zgodnie z treścią umowy kredytowej za zadłużenie wynikające z zawartej umowy ponosiła Pani wraz z mężem (wcześniej partnerem) odpowiedzialność solidarną. Zgodnie z treścią księgi wieczystej udział w lokalu na Panią przypadający wynosi 1/2 części. Nie zawieraliście Państwo wraz z mężem umowy włączającej lokal przy ul. K. 5/9 w W. do majątku stanowiącego własność ustawową małżeńską. Dokonała Pani całkowitej spłaty kredytu, czyli 100% pozostałej do spłaty wartości odsetek i kapitału.

Z treści wniosku wynika, że realizowała Pani w nabytym w 2016 roku wraz z obecnym małżonkiem własne cele mieszkaniowe. Pogarszający się stan zdrowia Pani matki spowodował konieczność tymczasowego wspólnego zamieszkania z matką w domu stanowiącym jej wyłączną własność od września 2020 roku. Tym samym zmuszeni byliście Państwo z mężem do wynajęcia ww. mieszkania. Mieszkanie wynajmowane jest na warunkach najmu okazjonalnego od października 2020 roku. Na dzień dzisiejszy najem lokalu został ustalony do 31 grudnia 2024 roku. Jak wskazała Pani we wniosku, jeśli stan zdrowia mamy na to pozwoli, po tym okresie zamierzacie Państwo ponownie zamieszkać w lokalu stanowiącym Państwa własność. Jeżeli nie – będziecie Państwo przedłużać wynajem mieszkania, przekładając decyzję o ponownym jego zamieszkaniu na późniejszy okres.

Wskazując jako cel mieszkaniowy wydatki poniesione na nabycie lokalu mieszkalnego (czy też na spłatę kredytu na tą nieruchomość) podkreślić należy, że przepisy prawa podatkowego nie określają kiedy i jak długo wnioskodawca powinien mieszkać w nabytym lokalu mieszkalnym, żeby nastąpiła realizacja celu mieszkaniowego. Tym samym brak jest podstaw do stwierdzenia, że nie dojdzie do realizacji celu mieszkaniowego w przypadku, gdy nabędzie Pani lokal mieszkalny, ale w trakcie realizacji celu mieszkaniowego na jakiś czas go Pani wynajmie. W takim przypadku prawa do zwolnienia nie pozbawia Pani okoliczność, że nabyte mieszkanie zostanie wynajęte. Lokal kupiła Pani wraz z przyszłym małżonkiem na własne potrzeby mieszkaniowe, w którym już Pani mieszkała i planuje mieszkać w niedalekiej przyszłości dalej.

Przenosząc zatem powyższe uregulowania na grunt rozpatrywanej sprawy stwierdzić należy, że wydatki poniesione przez Panią - w okresie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie nabytego w drodze darowizny mieszkania - na spłatę kredytu zaciągniętego w 2016 r. wraz z przyszłym małżonkiem na nabycie lokalu mieszkalnego, gdzie za zadłużenie wynikające z zawartej umowy ponosiła Pani wraz z mężem (wcześniej partnerem) odpowiedzialność solidarną, i w którym realizowała Pani własne cele mieszkaniowe i planuje realizować je w przyszłości, lecz obecnie je wynajmuje (tymczasowo), mogą w całości stanowić wydatki na własne cele mieszkaniowe, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 2 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i podlegać rozliczeniu przy ustalaniu dochodu zwolnionego z opodatkowania na warunkach określonych w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Pomimo więc, że darowizna zbytego lokalu była wyłącznie na Pani rzecz, a kredyt na zakup nieruchomości przy ul. K. 5/9 w W. zaciągnięty został przez Panią wspólnie z narzeczonym, to biorąc pod uwagę zarówno solidarną odpowiedzialność za zobowiązanie kredytowe oraz to, że w mieszkaniu przy ul. K. 5/9 realizowała Pani już cel mieszkaniowy i zamierza realizować go w przyszłości, może Pani całość sumy pozostałego do spłaty kapitału i odsetek od kredytu (z pominięciem prowizji od wcześniejszej spłaty) potraktować jako wydatek na cele, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a przeszkodą nie będzie okoliczność tymczasowego niezamieszkiwania, której przyczyny opisała Pani we wniosku.

Pani stanowisko jest wiec prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny (zdarzenie przyszłe) sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (zdarzeniem przyszłym) podanym przez wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

•Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.

•Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

•Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

•Zgodnie z art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej:

Interpretacja indywidualna zawiera wyczerpujący opis przedstawionego we wniosku stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego oraz ocenę stanowiska wnioskodawcy wraz z uzasadnieniem prawnym tej oceny. Można odstąpić od uzasadnienia prawnego, jeżeli stanowisko wnioskodawcy jest prawidłowe w pełnym zakresie.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

•w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA) albo

•w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).