Interpretacja indywidualna z dnia 5 kwietnia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB3-1.4012.50.2023.2.MSO

Interpretacja indywidualna w zakresie opodatkowania podatkiem VAT sprzedaży działek.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej

24 stycznia 2023 r. wpłynął Pana wniosek wspólny z 23 stycznia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT sprzedaży działek.

Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 20 marca 2023 r. (wpływ 22 marca 2023 r.).

Treść wniosku wspólnego jest następująca:

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

- Zainteresowany będący stroną postępowania:

(…)

- Zainteresowany niebędący stroną postępowania:

(…)

Opis zdarzenia przyszłego

Jest Pan współwłaścicielem nieruchomości rolnej o pow. (…) ha położonej w miejscowości (…), powiat (…) w woj. (…). Nieruchomość tę nabył Pan wraz z żoną drogą darowizny od rodziców (…) sierpnia 1989 r. Następnie (…) czerwca 2013 r. Pana żona przekazała swoją połowę nieruchomości drogą darowizny synowi (…). Do dnia dzisiejszego nieruchomość ta jest uprawiana rolniczo. Niemniej jednak biorąc pod uwagę otoczenie gospodarcze w kraju, a także wiek przedemerytalny i stan zdrowia, pragnie Pan przeznaczyć część nieruchomości do sprzedaży. Uzyskane środki trafią do majątku prywatnego, a część zamierza Pan przekazać tytułem darowizny osobom bliskim. W związku z tym konieczne było przeprowadzenie podziału nieruchomości.

Nieruchomość nie jest objęta miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Nieruchomość ta jest nieogrodzona, nieuzbrojona i uprawiana jest rolniczo. Nieruchomość od dnia nabycia do chwili obecnej jest nieprzerwanie w Państwa posiadaniu. Nie była przedmiotem dzierżawy ani najmu. Nieruchomość przed podziałem jak i po podziale jest nieprzerwanie w Państwa władaniu. Nie zawierano umów przedwstępnych. By móc dokonać podziału (…) listopada 2020 r. zwrócili się Państwo z wnioskiem do Burmistrza (…) o wydanie decyzji o warunkach zabudowy terenu. Decyzja została wydana (…) lipca 2021 roku. Następnie (…) października 2021 r. zwrócił się Pan wspólnie wraz z synem (…) do (…) o wydanie decyzji zatwierdzającej podział nieruchomości położonej w (…) oznaczonej w ewidencji gruntów i budynków jako działka nr (…) o pow. (…) ha na działki: (…) (powstało 36 działek o pow. mniejszej niż 3000 m² oraz działka nr (…) która będzie stanowiła drogę wewnętrzną o pow. (…) ha). Decyzja zatwierdzająca projekt podziału działki nr (…) została wydana w dniu (…) grudnia 2021 r. Niniejsza sprzedaż nie jest związana z zakresem prowadzonych działalności.

Prowadzi Pan działalność gospodarczą dotyczącą świadczenia usług geodezyjnych i kartograficznych, a niniejsza sprzedaż działek nie jest związana z zakresem prowadzonej przez Pana działalności. Jest Pan płatnikiem podatku od towarów i usług VAT.

(…) będący współwłaścicielem niniejszej nieruchomości prowadzi działalność związaną ze świadczeniem usług medycznych (jest lekarzem), zatem jego działalność również nie jest związana z jednostkową sprzedażą działek. Nie jest płatnikiem podatku od towarów i usług VAT. Planowana sprzedaż gruntu opisana we wniosku nastąpi w ramach sprawowania zarządu majątkiem prywatnym, poza działalnością gospodarczą. Jako osoby fizyczne nie prowadzą Panowie żadnych czynności związanych z profesjonalnym obrotem nieruchomościami. Nie podjęliście Panowie żadnych kroków w celu zwiększenia wartości nieruchomości, działka nie jest uzbrojona, brak mediów, nie jest ogrodzona, brak wytyczonej drogi wewnętrznej. Otrzymanie interpretacji jest niezbędne do prawidłowej sprzedaży działek w przyszłości.

W piśmie z 20 marca 2023 r. (data wpływu 22 marca 2023 r.), uzupełnił Pan opis zdarzenia przyszłego o następujące informacje:

1)Czy posiada Pan status rolnika ryczałtowego, o którym mowa w art. 2 pkt 19 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz.931 ze zm.)?

Odpowiedź: W myśl ww. ustawy posiada Pan wykształcenie rolnicze oraz status rolnika ryczałtowego.

2)Czy nieruchomość była wykorzystywana w działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, w tym działalności rolniczej o której mowa w art. 2 pkt 15 tej ustawy? Jeśli tak, to przez kogo i w jakim zakresie lub zakresach. Odpowiedź: Nieruchomość nie była wykorzystywana w działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług. Na nieruchomości była prowadzona przez Pana działalność rolnicza w zakresie produkcji roślinnej.

3)Czy prowadzili Panowie na działkach mających być przedmiotem sprzedaży opisanych we wniosku działalność rolniczą, jeśli tak to proszę wyjaśnić w jakim okresie, co Panowie prowadzili, jakie płody rolne (lub inne produkty) uzyskiwali Panowie z tego gospodarstwa? Odpowiedź: Na działkach będących przedmiotem sprzedaży prowadzona była produkcja roślinna w okresie od 1989 r. do nadal. Głównymi płodami rolnymi uzyskiwanymi z uprawy są zboża.

4)Czy dokonywali Panowie sprzedaży produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej prowadzonej na tym gruncie, a jeśli nie to dlaczego?

Odpowiedź: Prowadziliście Państwo bezpośrednią sprzedaż nieprzetworzonych produktów rolnych.

5)W jaki sposób wykorzystywali Panowie ewentualne płody rolne?

Odpowiedź: Płody rolne były wykorzystywane przy hodowli trzody, drobiu oraz innych zwierząt gospodarskich na potrzeby własne. Nadwyżki zbywano na zasadzie sprzedaży sąsiedzkiej. Finalnymi odbiorcami płodów i produktów rolnych była bliższa i dalsza rodzina.

6)Czy przed planowaną dostawą będziecie Panowie prowadzić działania, aby zwiększyć wartość nieruchomości lub uatrakcyjnić dla potrzeb sprzedaży (np. ogrodzenie terenu, uzbrojenie terenu, wyposażenie w urządzenia i sieci kanalizacji sanitarnej?

Odpowiedź: Przed planowaną dostawą nie będziecie Panowie prowadzić działań mających na celu zwiększenie wartości nieruchomości lub jej uatrakcyjnienia dla potrzeb sprzedaży.

7)Czy przed planowaną dostawą zostanie wydane dla którejkolwiek działki pozwolenie na budowę? Jeżeli tak to z czyjej inicjatywy?

Odpowiedź: Trudno odpowiedzieć jednoznacznie na postawione pytanie. Zakładając hipotetycznie sprzedaż jednej działki której potencjalny nabywca wystąpi o pozwolenie na budowę to w stosunku do dostawy kolejnych działek odpowiedź brzmi – tak.

Z własnej inicjatywy nie będziecie Panowie występować o pozwolenie na budowę.

8)Czy zamierzają Panowie udzielić pełnomocnictwa przyszłym nabywcom działek do działania w imieniu Panów w sprawach dotyczących działek? Jeśli tak – jaki jest/będzie zakres pełnomocnictwa oraz jakie czynności zostaną wykonane w ramach tego pełnomocnictwa?

Odpowiedź: Przyszłym nabywcom działek nie zostaną udzielone pełnomocnictwa.

9)Czy podpiszą Panowie z przyszłymi nabywcami przedwstępną umowę sprzedaży? (…)

Odpowiedź: Z przyszłymi nabywcami działek nie będą Panowie podpisywać przedwstępnych umów sprzedaży.

10)W jaki sposób poszukują Panowie nabywców działek? Gdzie prezentowali Panowie lub prezentują oferty sprzedaży? Czy prowadzili Panowie lub prowadzą działania marketingowe, które dotyczą sprzedaży działki (jakie)?

Odpowiedź: Na chwilę obecną nie poszukiwali Panowie nabywców działek ani nie prowadzili Panowie działań marketingowych związanych z ich sprzedażą.

11)Czy posiadają Panowie inne nieruchomości przeznaczone do sprzedaży (jakie)?

Odpowiedź: Nie posiadają Panowie innych nieruchomości przeznaczonych do sprzedaży.

12)Czy sprzedawali Panowie inne nieruchomości (zabudowane lub niezabudowane)? (…)

Odpowiedź: Nie sprzedawaliście Panowie innych nieruchomości.

13)Czy zamierzają Panowie w przyszłości nabywać inne nieruchomości w celu ich sprzedaży?

Odpowiedź: Nie zamierzają Panowie w przyszłości nabywać nieruchomości w celu ich sprzedaży.

Ponadto wyjaśnili Panowie, że wniosek dotyczy wydania interpretacji indywidualnej w zakresie podatku od towarów i usług.

Pytanie

Czy sprzedaż działek opisana we wniosku wymaga opodatkowania podatkiem VAT?

Pana stanowisko w sprawie

W Pana ocenie, w opisanym we wniosku zdarzeniu przyszłym, w przypadku zawarcia przez Panów jednej lub wielu umów sprzedaży działek gruntu powstałych z podziału działki ewidencyjnej o numerze ewidencyjnym (…) (przed podziałem) o powierzchni ok. (…) ha, zlokalizowanej na terenie, co do którego nie istnieje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, i co do której to działki wydano ostateczną decyzję o warunkach zabudowy, taka sprzedaż powinna być rozpoznana jako zdarzenie w ramach sprawowania zarządu majątkiem prywatnym (osobistym) pozostające poza systemem podatku od wartości dodanej (podatku od towarów i usług) i w związku z powyższym dla tej czynności nie są Państwo podatnikami podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy VAT oraz art. 9 ust. 1 akapit 1 Dyrektywy 2006/112.

Uzasadnienie prawne stanowiska

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (ust. 2). Przepis ten odpowiada art. 9 (1) Dyrektywy 2006/116, zgodnie z którym podatnikiem jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności. „Działalność gospodarcza” w rozumieniu definicji art. 9 (1) Dyrektywy obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu. Działalność gospodarcza obejmuje także czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły za wynagrodzeniem. Oznacza to, iż okazjonalne wykorzystywanie składnika majątkowego dla celów zarobkowych, lub też wykorzystywanie tego składnika bez wynagrodzenia nie może być uznane za czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (pomijając kwestię zwolnienia podmiotowego lub przedmiotowego). TSUE, w wyroku z dnia 15 września 2011 r. w połączonych sprawach C-180/10 i C-181/10 (Jarosław Słaby v. Minister Finansów oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć v. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie) (Zb. Orz. 2011, s. 1-08461.), wypowiedział się w sprawie transakcji polegających na sprzedaży nieruchomości gruntowych stanowiących własność prywatną, po uprzednim ich podzieleniu na mniejsze działki, z przeznaczeniem pod zabudowę. Trybunał wskazał, iż sama liczba i zakres transakcji sprzedaży dokonanych działek nie przesądza o uznaniu transakcji za podlegające podatkowi od towarów i usług; podkreślił, iż samo wykorzystywanie prawa własności nie stanowi działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów VAT. Dyrektywa 2006/112 przewiduje więc, iż dostawa towarów i świadczenie usług w zakresie, o którym mowa w tym przepisie, są opodatkowane tylko wtedy, gdy są dokonane przez podatnika działającego w takim charakterze (w angielskiej wersji językowej – acting as susch). Wg Tomasza Michalika, „rozwiązanie to kształtuje zupełnie fundamentalną zasadę systemu podatku VAT, jaką jest to, iż nie zawsze transakcja dokonywana przez osobę będącą formalnie zarejestrowanym podatnikiem, względnie będącą podatnikiem w odniesieniu do innych czynności, będzie podlegała opodatkowaniu. Będzie ona opodatkowana tylko wówczas, gdy osoba jej dokonująca działa w charakterze podatnika. Innymi słowy, na gruncie tej zasady, jeżeli podatnik będący osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą sprzedaje swój dom, w którym mieszka, i który nie jest związany z jego działalnością gospodarczą, wówczas taka transakcja nie będzie podlegała podatkowi, dlatego że sprzedająca dom osoba nie działa w ramach tej sprzedaży w charakterze podatnika. Tym bardziej zatem podatnikiem nie będzie osoba fizyczna, która nie prowadzi żadnej działalności gospodarczej, a która w wielu niezależnych transakcjach dokonała sprzedaży elementów swojego majątku prywatnego” (emfaza DD), (T. Michalik, VAT.). Właściwym zatem jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej ani też nie został wykorzystany w trakcie jego posiadania na cele działalności gospodarczej. W kontekście powyższych rozważań nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej, a tylko np. wyzbywa się majątku osobistego. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności. Zwykłe nabycie lub sprzedaż rzeczy nie stanowi wykorzystywania w sposób ciągły majątku rzeczowego w celu uzyskania z tego tytułu dochodu w rozumieniu art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady (a tym samym art. 15 ust. 2 ustawy) jako, że jedynym przychodem z takich transakcji może być ewentualny zysk ze sprzedaży tej rzeczy. Dodatkowo należy wskazać, że działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, bowiem związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym. Nie jest natomiast działalnością handlową, a zatem i gospodarczą, sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, czy też prowadzenia działalności, ani też w trakcie posiadania nie został wykorzystany do działalności gospodarczej.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej „ustawą” lub „ustawą o VAT”,

opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 2 pkt 6 ww. ustawy,

ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach – rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy,

przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Na podstawie definicji zawartej w art. 2 pkt 6 ustawy, zbycie nieruchomości dokonywane przez podatnika, traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której stanowi art. 7 ust. 1 ustawy, podlegającej opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o VAT,

podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy,

działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Powyższe przepisy pozwalają stwierdzić, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji.

Należy wskazać, że definicję działalności gospodarczej wypełnia również rolnik ryczałtowy dokonujący dostaw produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej lub świadczący usługi rolnicze.

Zgodnie z przepisem art. 2 pkt 19 ustawy,

ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o rolniku ryczałtowym – rozumie się przez to rolnika dokonującego dostawy produktów rolnych lub świadczącego usługi rolnicze, korzystającego ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3, z wyjątkiem rolnika obowiązanego na podstawie odrębnych przepisów do prowadzenia ksiąg rachunkowych.

Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie o podatku od towarów i usług ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Tym samym, nie jest działalnością handlową, a zatem i gospodarczą sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty ani też wykorzystany w trakcie jego posiadania w celu jego odsprzedaży i nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Dla ustalenia, czy osoba dokonująca transakcji sprzedaży nieruchomości jest podatnikiem podatku VAT istotne jest stwierdzenie, że prowadzi ona działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy. Zatem, kiedy osoba fizyczna dokonuje sprzedaży swojego majątku osobistego, a czynność ta wykonywana jest okazjonalnie i nie zmierza do nadania jej stałego charakteru, nie oznacza to prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Na mocy art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z 11.12.2006 r. str. 1 ze zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE Rady,

„podatnikiem” jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności.

„działalność gospodarcza” obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.

Jednocześnie, w art. 12 ust. 1 lit. b) powołanej Dyrektywy 2006/112/WE Rady wskazano, że,

państwa członkowskie mogą uznać za podatnika każdego, kto okazjonalnie dokonuje transakcji związanej z działalnością, o której mowa w art. 9 ust. 1 akapit drugi, w szczególności dostawy terenu budowlanego.

Zgodnie z art. 12 ust. 3 Dyrektywy 2006/112/WE Rady,

„teren budowlany” to każdy grunt nieuzbrojony lub uzbrojony, uznawany za teren budowlany przez państwa członkowskie.

Opodatkowaniu VAT podlega, na podstawie art. 2 ust. 1 lit. a) Dyrektywy 2006/112/WE Rady, odpłatna dostawa towarów na terytorium państwa członkowskiego przez podatnika działającego w takim charakterze.

Nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej czy zarejestrowanej działalności gospodarczej. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Jednocześnie wykorzystywanie składników majątku, tj. takie wykorzystywanie majątku, które charakteryzuje się powtarzalnością lub długim okresem trwania, które polega na czerpaniu dochodów ze składnika majątku wskazuje na prowadzenie działalności gospodarczej. Należy stwierdzić, że każdy, kto dokonuje czynności, które zmierzają do wykorzystania nieruchomości dla celów działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy powinien być uznany za podatnika podatku od towarów i usług.

W kwestii opodatkowania dostawy nieruchomości istotne jest, czy zbywca w celu dokonania sprzedaży podjął aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, co skutkuje koniecznością uznania go za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpiła w ramach zarządu majątkiem prywatnym.

W tym miejscu podkreślić należy, że pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę, będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.

Z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10) wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą.

Co istotne – jak wskazał TSUE – dla uznania, że czynność sprzedaży działek następuje w ramach zarządu majątkiem prywatnym nie ma znaczenia fakt, że podmiot dokonujący dostawy jest „rolnikiem ryczałtowym”. Według TSUE sprzedaż działek przekształconych z rolnych na budowlane nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, jeżeli następuje w ramach zarządzania majątkiem prywatnym. Trybunał orzekł, że: „osoby fizycznej, która prowadziła działalność rolniczą na gruncie nabytym ze zwolnieniem z podatku od wartości dodanej i przekształconym wskutek zmiany planu zagospodarowania przestrzennego niezależnej od woli tej osoby w grunt przeznaczony pod zabudowę, nie można uznać za podatnika podatku od wartości dodanej w rozumieniu prawa UE, kiedy dokonuje ona sprzedaży tego gruntu, jeżeli sprzedaż ta następuje w ramach zarządu majątkiem prywatnym tej osoby”.

Inaczej jest natomiast – wyjaśnił Trybunał – w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.

Należy wskazać, że przyjęcie, że dana osoba fizyczna sprzedając nieruchomości działa w charakterze podatnika prowadzącego działalność gospodarczą, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, wymaga ustalenia, że jej działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną), czego przejawem jest taka aktywność tej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną, np. nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zagospodarowania terenu (zabudowy), czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług developerskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu zaistnienia pojedynczych z nich.

Z zaprezentowanego opisu sprawy nie wynika taka Panów aktywność, która wykraczałaby poza ramy czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Z okoliczności sprawy wynika, że nabył Pan nieruchomość wraz z żoną w drodze darowizny od rodziców, a następnie Pana małżonka przekazała swoją połowę drogą darowizny synowi – Panu (…). Do dnia dzisiejszego nieruchomość ta jest uprawiana rolniczo. Nieruchomość nie jest objęta miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Nieruchomość od dnia nabycia nie była przedmiotem dzierżawy ani najmu. By móc dokonać podziału zwrócili się Panowie z wnioskiem o wydanie decyzji o warunkach zabudowy terenu oraz o wydanie decyzji zatwierdzającej podział tej nieruchomości. Nie podjęliście Panowie żadnych kroków w celu zwiększenia wartości nieruchomości, działka nie jest uzbrojona, brak mediów, nie jest ogrodzona, brak wytyczonej drogi wewnętrznej.

Prowadzi Pan działalność gospodarczą w zakresie usług geodezyjnych i kartograficznych, natomiast Pana syn świadczy usługi medyczne. Nieruchomość nie była wykorzystywana w działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług. Posiada Pan status rolnika ryczałtowego, a na nieruchomości była prowadzona przez Pana działalność rolnicza w zakresie produkcji roślinnej – uprawy zbóż. Prowadziliście Państwo bezpośrednią sprzedaż nieprzetworzonych produktów rolnych. Płody rolne były wykorzystywane przy hodowli trzody, drobiu oraz innych zwierząt gospodarskich na potrzeby własne. Nadwyżki zbywano na zasadzie sprzedaży sąsiedzkiej. Z własnej inicjatywy nie będziecie Panowie występować o pozwolenie na budowę. Przyszłym nabywcom działek nie zostaną udzielone pełnomocnictwa. Z przyszłymi nabywcami działek nie będą Panowie podpisywać przedwstępnych umów sprzedaży. Nie posiadają Panowie innych nieruchomości przeznaczonych do sprzedaży. Nie sprzedawaliście Panowie innych nieruchomości. Nie zamierzają Panowie w przyszłości nabywać nieruchomości w celu ich sprzedaży.

Mając na uwadze powołany stan prawny oraz okoliczności sprzedaży przedstawionej we wniosku należy stwierdzić, że w odniesieniu do sprzedaży działek wydzielonych z nr (…) (36 działek (…) oraz działki (…) stanowiącej drogę wewnętrzną) nie wystąpi ciąg zdarzeń, które jednoznacznie przesądzają, że sprzedaż wskazanych we wniosku ww. działek wypełnia przesłanki działalności gospodarczej. Opisane grunty nie były wykorzystywane przez Panów do działalności gospodarczej. Nie podjęli Panowie takich aktywnych działań w zakresie obrotu nieruchomościami, które świadczyłyby o angażowaniu środków w sposób podobny do wykorzystywanych przez podmioty zajmujące się profesjonalnie obrotem nieruchomościami. Działania podejmowane przez Panów stanowią jedynie racjonalny sposób zagospodarowania posiadanym majątkiem prywatnym otrzymanym w drodze darowizny.

Należy zatem uznać, że dokonując sprzedaży niezabudowanych działek wydzielonych z działki (…) (36 działek (…) oraz działki (…) stanowiącej drogę wewnętrzną) będą korzystali Panowie z przysługującego prawa do rozporządzania majątkiem osobistym, co nie jest wykonywaniem działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług. Brak tego statusu pozbawia Państwa cech podatnika podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 cyt. ustawy, w zakresie sprzedaży działek, a dostawę – cech czynności podlegającej opodatkowaniu, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy.

W konsekwencji, dokonana sprzedaż działek opisanych we wniosku, nie stanowi czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a Państwo w związku z tą sprzedażą nie mają obowiązku zapłaty podatku od towarów i usług.

W związku z powyższym Pana stanowisko, że sprzedaż powinna być rozpoznana jako zdarzenie w ramach sprawowania zarządu majątkiem prywatnym (osobistym) pozostające poza systemem podatku od towarów i usług i w związku z powyższym dla tej czynności nie są Panowie podatnikami podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem zdarzenia przyszłego. Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisem zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Panów sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Panów, którzy zastosują się do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1.z zastosowaniem art. 119a;

2.w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3.z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania

Ma Pan (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 259); dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.