Interpretacja indywidualna z dnia 23 marca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT2-2.4011.42.2023.1.KR

Możliwość skorzystania z tzw. „ulgi dla rodzin 4+”, o której mowa w art. 21 ust. 1 pkt 153 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w przypadku czwartego dziecka urodzonego martwym.

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

23 stycznia 2023 r. złożył Pan wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z tzw. „ulgi dla rodzin 4+”. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Prowadzi Pan działalność gospodarczą na zasadach ogólnych, a Pana żona zatrudniona jest na umowę o pracę. Pan i Pana żona jesteście rodzicami trójki dzieci w wieku 9 lat, 8 lat i 6 lat. Pan i Pana żona rozliczacie się wspólnie (podatkowo). W styczniu 2022 r. Pana żona zaszła w ciążę. Ciąża była prowadzona u lekarza ginekologa tak jak w przypadku poprzednich dzieci. Dziecko rozwijało się prawidłowo co potwierdzały badania USG oraz badanie prenatalne. W kwietniu 2022 r. Pana żona pojechała na rutynową kontrolę do lekarza prowadzącego, która odbyła się 13 kwietnia 2022 r. Lekarz prowadzący podczas badania stwierdził problemy z biciem serca dziecka (brak rytmu). Pana żona została skierowana do szpitala w (...), gdzie pojawił się Pan z żoną w ciągu 1 godziny. Pan i Pana żona zostaliście przyjęci na oddział położniczy, gdzie stwierdzono śmierć dziecka. Lekarze przygotowali Pana żonę do porodu, który finalnie został wywołany 15 kwietnia 2022 r. Pana żona urodziła naturalnie. Pogrzeb dziecka odbył się 19 kwietnia 2022 r.

Pytanie

Czy spełnia Pan założenia rodziny 4+ w związku z posiadaniem czwórki dzieci zgodnie z zapisami w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, tzn. przynajmniej 1 dzień w roku podatkowym?

Pana stanowisko w sprawie

W Pana ocenie, spełnia Pan założenia programu „ulga dla rodzin 4+”. Posiadał Pan z żoną czwórkę dzieci w roku podatkowym 2022, choć jedno dziecko nieszczęśliwie zmarło – było z Panem i żoną 1 dzień. 

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zatem wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione od podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku, w drodze rozporządzenia wydanego przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych.

W myśl art. 21 ust. 1 pkt 153 ww. ustawy w brzmieniu obowiązującym do 30 czerwca 2022 r.:

W myśl art. 21 ust. 1 pkt 153 ww. ustawy w brzmieniu obowiązującym od 1 lipca 2022 r.:

W myśl art. 27ea ust. 1 pkt 1-2 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (w brzmieniu obowiązującym do 30 czerwca 2022 r.):

Na podstawie art. 1 pkt 14 ww. ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2022 r. poz. 1265), która weszła w życie 1 lipca 2022 r., artykuł 27ea został uchylony.

Na podstawie art. 18 ust. 2 ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2022 r. poz. 1265) przepisów art. 27ea ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym do 30 czerwca 2022 r., nie stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r.

W myśl art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dodanego przez art. 1 pkt 1 lit. a ww. ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw:

Według art. 6 ust. 4e cytowanej ustawy, dodanego przez art. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw:

Z art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu nadanym przez art. 1 pkt 2 lit. d ustawy z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2021 r. poz. 2105), wynika, że:

Art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu nadanym przez art. 1 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw, stanowi, że:

Natomiast art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw stanowi, że:

Zgodnie z art. 21 ust. 39 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,

Stosownie do ust. 44-48 ww. art. 21 ustawy,

Art. 21 ust. 48 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu nadanym przez art. 5 pkt 1 ustawy z dnia 7 października 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2022 r. poz. 2180), stanowi, że:

Natomiast art. 23 ust. 1 ustawy z dnia 7 października 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw stanowi, że:

Obowiązująca od 1 stycznia 2022 r. tzw. ulga dla rodzin 4+ dotyczy rodziców, w tym rodziców zastępczych, oraz opiekunów prawnych, bez względu na ich stan cywilny. Mogą z niej korzystać zarówno samotni rodzice (opiekunowie prawni), jak i małżonkowie oraz rodzice pozostający w związkach nieformalnych.

Ulga obejmuje przychody:

·z pracy na etacie (umowa o pracę, stosunek służbowy, praca nakładcza, spółdzielczy stosunek pracy),

·z umów zlecenia zawartych z firmą,

·z działalności gospodarczej, opodatkowanej według skali podatkowej, 19% podatkiem liniowym, stawką 5% (tzw. ulga IP Box) oraz ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.

Wskazać należy, że z ulgi może skorzystać podatnik, który w stosunku do co najmniej czworga dzieci:

·wykonywał władzę rodzicielską;

·był opiekunem prawnym dziecka, które z nim mieszkało;

·był rodzicem zastępczym na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą;

·wykonywał ciążący obowiązek alimentacyjny lub był rodzicem zastępczym (w przypadku dorosłych, uczących się dzieci).

Ponadto, ulga ta przysługuje podatnikowi w związku z wychowywaniem dzieci:

-małoletnich, bez względu na wysokość rocznych dochodów,

-pełnoletnich, otrzymujących zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną, bez względu na wysokość ich rocznych dochodów, oraz

-pełnoletnich do ukończenia 25 roku życia, uczących się.

W przypadku, gdy podatnik chce skorzystać z ulgi na dzieci pełnoletnie, uczące się, do ukończenia 25 roku życia, dzieci te muszą spełnić następujące warunki:

·nie stosowały przepisów o 19% podatku liniowym lub przepisów ustawy o ryczałcie (z wyjątkiem przepisów dotyczących najmu prywatnego) w zakre­sie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń,

·nie podlegały opodatkowaniu podatkiem tonażowym na zasadach określonych w ustawie o podatku tonażowym lub tzw. podatkiem okrętowym na zasadach określonych w ustawie o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych,

·nie uzyskały dochodów opodatkowanych według skali podatkowej lub 19% podatkiem z odpłatnego zbycia papierów wartościowych, udziałów (akcji) lub pochodnych instrumentów finansowych lub przychodów zwolnionych od podatku w ramach tzw. ulgi dla młodych czy ulgi na powrót, w łącznej wyso­kości przekraczającej dwunastokrotność kwoty renty socjalnej określonej w ustawie z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (Dz. U. z 2022 r. poz. 240), w wysokości obowiązującej w grudniu roku podatkowego, z wyjątkiem renty rodzinnej.

Ulga może być zastosowana już w trakcie roku, ale ostateczne jej rozliczenie nastąpi w zeznaniu rocznym.

Jeśli podatnik zobowiązany jest do samodzielnego obliczania zaliczki lub podatku w związku z osiąganiem:

-zagranicznych przychodów z pracy na etacie czy umów zlecenia za wartych z firmą,

-przychodów z działalności gospodarczej,

to samodzielnie stosuje ulgę, wyłączając przychody nią objęte z przychodów podlegających opodatkowaniu.

Zwolnieniu podlega kwota przychodu nieprzekraczająca 85 528 zł w roku podatkowym u każdego z rodziców lub opiekunów prawnych.

Kwota 85 528 zł jest wspólnym limitem w ramach ulg: dla rodzin 4+, dla młodych , na powrót i dla pracujących seniorów. Jeśli więc rodzic lub opiekun prawny korzysta np. z dwóch ulg w tym samym roku podatkowym, to jego przychody podlegają zwolnieniu maksymalnie do wysokości 85 528 zł.

Wskazać należy, że zgodnie z art. 8 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.):

W myśl art. 9 Kodeksu cywilnego:

Nadmienić należy, że zgodnie z pkt 3 i pkt 4 załącznika Nr 1 do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 6 kwietnia 2020 r. w sprawie rodzajów, zakresu i wzorów dokumentacji medycznej oraz sposobu jej przetwarzania (t. j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1304):

W myśl art. 52 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 28 listopada 2014 r. Prawo o aktach stanu cywilnego (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1681 ze zm.):

Stosownie do art. 53 ust. 1-3 ustawy Prawo o aktach stanu cywilnego:

Zgodnie z art. 54 ust. 1-3 ustawy Prawo o aktach stanu cywilnego:

Natomiast art. 55 ust. 1 i ust. 2 ustawy Prawo o aktach stanu cywilnego stanowi, że:

W myśl art. 92 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy t. j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1359 ze zm.):

Stosownie do art. 93 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

 Z art. 95 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego wynika, że:

Zgodnie z art. 96 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Stosownie do art. 97 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Jak wskazuje art. 107 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Przedstawił Pan informacje, z których wynika, że:

1)jest Pan ojcem trójki małoletnich dzieci,

2)w styczniu 2022 r. Pana żona zaszła w ciążę,

3)13 kwietnia 2022 r. lekarz prowadzący podczas badania Pana żony stwierdził problemy z biciem serca dziecka (brak rytmu). Pana żona została skierowana do szpitala, gdzie stwierdzono śmierć dziecka. Lekarze przygotowali Pana żonę do porodu, który finalnie został wywołany 15 kwietnia 2022 r. Pana żona urodziła naturalnie. Pogrzeb dziecka odbył się 19 kwietnia 2022 r.,

4)chce Pan skorzystać z ulgi 4+.

Jak wynika z ww. uregulowań prawnych, aby móc skorzystać z tzw. „ulgi dla rodzin 4+”, należy m.in. w roku podatkowym wykonywać władzę rodzicielską w stosunku do co najmniej czworga dzieci.

Podkreślić należy, że nie można utożsamiać pojęcia „wykonywanie władzy rodzicielskiej” z pojęciem „przysługiwanie władzy rodzicielskiej”.

Władza rodzicielska, jak to wynika z całokształtu przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, a zwłaszcza art. 95 § 1, art. 96 i art. 98 § 1, stanowi ogół obowiązków i praw względem dziecka, mających na celu zapewnienie mu należytej pieczy i strzeżenie jego interesów. Rodzice mają jednak względem dziecka także prawa i obowiązki, nie objęte władzą rodzicielską, nie stanowiące jej elementu, jak np. prawo do osobistej styczności z dzieckiem (por. art. 113 KRO oraz uchwałę pełnego składu Izby Cywilnej Sądu Najwyższego z dnia 18.03.1968 r., OSNCP z 1968 r., z. 5, poz. 77), które jest ich prawem osobistym (postanowienie Sądu Najwyższego – Izby Cywilnej z 5 maja 2000 r., sygn. II CKN 761/00).

Przepis art. 92 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego nie wskazuje, czy władza rodzicielska powstaje z momentem urodzenia. Nie ulega wątpliwości, że stosunek prawny, którego treścią jest władza rodzicielska przysługuje z mocy prawa z chwilą narodzin dziecka. Władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowania dziecka. Przy czym przez wychowywanie należy rozumieć zapewnianie stałej opieki, prowadzącej do uzyskania pełnego rozwoju fizycznego i psychicznego. Chodzi zatem o aktywne uczestniczenie w wychowywaniu dziecka i realny wpływ na rozwój jego osobowości. Według Słownika Języka Polskiego PWN, 1996 r. pod redakcją prof. Mieczysława Szymczaka „wychowywać” to „zapewnić osobie niedorosłej osiągnięcie rozwoju fizycznego i psychicznego, zapewnić opiekę istocie niedorosłej i doprowadzić ją do samodzielności. Wychowywać trójkę dzieci. Wychowywać kogoś od małego”.

Wychowanie dziecka jest zatem złożonym procesem, który rozpoczyna się z chwilą przyjścia dziecka na świat i ma na celu przygotowywanie do samodzielnego, sprawnego poruszania się w świecie dorosłych.

Zatem, o wykonywaniu władzy rodzicielskiej nie świadczy tylko sam fakt jej posiadania. Wykonywanie władzy rodzicielskiej polega na sprawowaniu faktycznej pieczy nad małoletnim dzieckiem/dziećmi w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój, a w szczególności podejmowanie przez rodzica (rodziców) obowiązków w zakresie zaspokojenia potrzeb fizycznych, edukacyjnych i duchowych dziecka. Wykonywanie władzy rodzicielskiej należy zatem odnieść do konkretnych okoliczności faktycznych, w oparciu o zachowania i konkretną aktywność rodziców wobec dziecka/dzieci. Wykonywać pieczę (zgodnie z def. Wielkiego Słownika Języka Polskiego oraz słownika synonimów) – to m.in. sprawować nad kimś lub czymś bezpośrednią, osobistą opiekę, troszczyć się, baczyć, czuwać, nadzorować.

Mając na uwadze powołane wyżej przepisy, wskazać należy, że nie spełnia Pan warunku uprawniającego do skorzystania z tzw. ulgi dla rodzin 4+, ponieważ w roku podatkowym 2022 r. nie był Pan rodzicem czworga dzieci, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 153 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W przedmiotowej sprawie występuje przesłanka negatywna - określona w art. 21 ust. 1 pkt 153 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wykluczająca możliwość skorzystania z ww. ulgi, bowiem urodzenie martwego dziecka jest równoznaczne z niemożliwością wykonywania władzy rodzicielskiej nad tym dzieckiem. O wykonywaniu władzy rodzicielskiej można mówić wyłącznie wtedy, gdy jest podmiot, nad którym można ją wykonywać. W stanie faktycznym przedstawionym we wniosku, nie zaistniała okoliczność wykonywania władzy rodzicielskiej przez Pana nad urodzonym martwym dzieckiem.

W konsekwencji, nie została spełniona przesłanka zwolnienia od podatku wymieniona w cytowanym wyżej art. 21 ust. 1 pkt 153 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dotycząca wykonywania władzy rodzicielskiej w stosunku do co najmniej czworga dzieci. W związku z powyższym, odpowiadając na Pana pytanie, należy stwierdzić, że nie spełnia Pan warunku do zwolnienia, o którym mowa art. 21 ust. 1 pkt 153 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a mianowicie wykonywania w roku podatkowym władzy rodzicielskiej w stosunku do co najmniej czworga dzieci. W konsekwencji, nie jest Pan uprawniony do skorzystania z ulgi 4+ w roku podatkowym 2022 r.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Organ podkreśla, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Postępowanie w sprawie wydania interpretacji indywidualnej ma na celu wyjaśnienie wątpliwości co do sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego materialnego do określonego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.) jest sam przepis prawa. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku. W stosunku do tych okoliczności wyraża swoje stanowisko, które zawsze musi być jednak ustosunkowaniem się do poglądu (stanowiska) prezentowanego w danej sprawie przez wnioskodawcę.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).