Interpretacja indywidualna z dnia 24 stycznia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP4-3.4012.648.2022.1.KM

Świadczone przez Państwa usługi stanowią usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, w związku z tym są Państwo uprawnieni do zastosowania zwolnienia od podatku VAT i wykazywania na fakturze sprzedaży oraz w ewidencji łącznej kwoty stanowiącej zapłatę od usługobiorcy jako sprzedaż zwolnioną.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

1 listopada 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 1 listopada 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy prawa do zastosowania zwolnienia od podatku dla świadczonych usług.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca (dalej: Spółka) specjalizuje się w usługach w zakresie wsparcia procesów sprzedaży. Usługobiorcami Spółki są głównie przedsiębiorcy z sektora (…) oraz finansowego.

Przedmiotem przeważającej działalności Spółki jest działalność agencji reklamowych sklasyfikowana jako PKD 73.11.Z. Przedmiotem pozostałej działalności Spółki, wpisanym do KRS, jest również pozostała finansowa działalność usługowa, gdzie indziej niesklasyfikowana, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych (PKD 64.99.Z) oraz działalność agentów i brokerów ubezpieczeniowych (PKD 66.22.Z).

Spółka jest wpisana do Rejestru Pośredników Kredytowych i Instytucji Pożyczkowych, publikowanego przez Komisję Nadzoru Finansowego, jako pośrednik kredytu konsumenckiego (RPK). Ponadto Spółka znajduje się na Liście przedsiębiorców i przedsiębiorców zagranicznych, o których mowa w art. 6a ust. 1 i 7 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe opublikowanego przez Bank, na rzecz którego Spółka świadczy usługi będące przedmiotem niniejszego wniosku. Należy bowiem wyjaśnić, iż zgodnie z art. 111b ustawy prawo bankowe - bank obowiązany jest ogłaszać w sposób ogólnie dostępny informacje o przedsiębiorcach lub przedsiębiorcach zagranicznych, o których mowa w art. 6a ust. 1 i 7, o ile przy wykonywaniu na rzecz jednostki organizacyjnej banku albo innego przedsiębiorcy lub przedsiębiorcy zagranicznego czynności, o których mowa w tych przepisach, uzyskują dostęp do informacji chronionych tajemnicą bankową.

Spółka jest czynnym podatnikiem VAT.

9 kwietnia 2008 r. Spółka zawarła Ramową Umowę Agencyjną (dalej: Umowa Agencyjna) z Bankiem (dalej: Bank). Na mocy Umowy Agencyjnej, Bank zlecił Spółce, a Spółka zobowiązała się do pośredniczenia w promowaniu i sprzedaży kart kredytowych oraz innych produktów bankowych, oferowanych przez Bank osobom trzecim, na zasadach określonych w art. 6a - 6d ustawy Prawo bankowe, w tym kredytów i pożyczek.

Strony ustaliły, że szczegółowy zakres czynności wykonywanych przez Spółkę na podstawie Umowy Agencyjnej, a także wymagania dotyczące sposobu ich wykonania oraz metody i sposoby oceny prawidłowości wykonania tych czynności zostaną zawarte w odrębnych umowach, zwanych Umowami Szczegółowymi.

Spółka zobowiązała się wykonywać usługi na rzecz Banku wyłącznie przy pomocy należycie przygotowanych pracowników Spółki, tj. osób zatrudnionych przez Spółkę na podstawie umowy o pracę (o ile strony Umowy Agencyjnej nie uzgodnią inaczej w Umowach Szczegółowych). Strony ustaliły, że Bank nie będzie nadzorował pracowników Spółki, jednakże ma prawo do kontroli sposobu wykonywania zleconych czynności wynikających z Umowy Agencyjnej.

Zgodnie z zapisami Umowy Agencyjnej, Spółka przeprowadza rekrutację kandydatów na pracowników oraz informuje Bank o zamiarze zatrudnienia pracownika w terminie na 5 dni roboczych przed dopuszczeniem go do wykonywania czynności związanych z Umową Agencyjną. W uzasadnionych przypadkach Bank jest uprawniony do wniesienia pisemnego sprzeciwu. Uzasadnione powody do wniesienia sprzeciwu to w szczególności rażące nieprawidłowości we wcześniejszej współpracy pomiędzy daną osobą a Bankiem lub sytuacja, w której Bank posiada informacje, świadczące o potencjalnym negatywnym wpływie na wykonywane przez osobę czynności wynikające z Umowy Agencyjnej. Strony uzgodniły, że odpowiedzialność za szkody spowodowane przez pracowników Spółki, zarówno osobom trzecim, jak i Bankowi, będzie spoczywać wyłącznie na Spółce. Ponadto Bank nie będzie nadzorował pracowników Spółki, jednakże ma prawo do kontroli sposobu wykonywania zleconych czynności wynikających z Umowy Agencyjnej.

Ponadto Spółka zobowiązała się wprowadzić procedury oraz regulaminy wewnętrzne, uprzednio zaakceptowane przez Bank, które są stosowane przez Spółkę w zakresie usług świadczonych na rzecz Banku.

Zgodnie z zapisami Umowy Agencyjnej, 16 kwietnia 2010 r. Spółka zawarła z Bankiem Umowę Szczegółową nr 3. Niektóre z zapisów Umowy Szczegółowej nr 3 były następnie przedmiotem zmian, udokumentowanych w aneksach bądź zaimplementowanych na podstawie ustaleń operacyjnych.

Zgodnie z pierwotnym brzmieniem Umowy Szczegółowej nr 3 Spółka miała świadczyć usługi pośrednictwa finansowego i dodatkowych usług związanych ze sprzedażą i promowaniem usług bankowych oraz bankowo-ubezpieczeniowych w ramach współpracy z Pionem Dystrybucji Detalicznej Banku, w ramach poniżej wymienionych departamentów:

‒Departamentu Sprzedaży Telefonicznej (Kanał Telesprzedaży),

‒Departamentu Oddziałów Zdalnych (Oddziały Zdalne), oraz

‒Departamentu Telefonicznej Obsługi Klienta CitiPhone (Retencji).

Na mocy Aneksu nr 2 do Umowy Szczegółowej nr 3 zawartego 8 sierpnia 2017 r. strony zaprzestały współpracy w zakresie zadań Departamentu Oddziałów Zdalnych oraz Departamentu Telefonicznej Obsługi Klienta. Spółka kontynuowała natomiast świadczenie usług sprzedaży i promowania produktów i usług bankowych w zakresie zadań Kanału Telesprzedaży, w ramach współpracy z Pionem Sprzedaży i Dystrybucji Banku.

Zakres faktycznych czynności realizowanych przez Spółkę obejmuje w szczególności:

‒nawiązanie kontaktu z klientami i potencjalnymi klientami Banku oraz prezentację oferty Banku w zakresie usług udzielania pożyczek pieniężnych oraz kredytów,

‒spisanie wniosku kredytowego - wprowadzenie danych pozyskanych od klienta do systemów i aplikacji bankowych,

‒pozyskanie od klientów Banku oraz wstępną weryfikację (z wyłączeniem oceny zdolności kredytowej oraz oceny ryzyka kredytowego) dodatkowych dokumentów dochodowych niezbędnych do procesowania wniosku kredytowego,

‒zawarcie umowy drogą telefoniczną na linii nagrywanej - uwzględnienie tej usługi Spółki w zakresie pośrednictwa realizowanego na rzecz Banku nastąpiło na mocy ustaleń Aneksu nr 2 do Umowy Szczegółowej nr 3 zawartego 8 sierpnia 2017 r. (§ 3 aneksu).

Poniższy graf ilustruje przebieg procesu sprzedaży produktów i usług bankowych Banku (pożyczki, umowy kredytowe) z udziałem Spółki.

Potwierdzeniem faktycznej roli pełnionej przez Spółkę jest wskazanie Spółki jako pośrednika kredytowego w treści umów pożyczki zawieranych przez Bank. Wzorzec umowy zawiera następujące sformułowanie „Umowa pożyczki gotówkowej (...) zawarta pomiędzy Bankiem (...) działającym za pośrednictwem pośrednika kredytowego”, po którym to sformułowaniu wymieniona jest Spółka. Czyli Spółka zawiera bezpośrednio umowy pożyczek i kredytów jako pośrednik usług finansowych na rzecz Banku.

Portfolio produktów i usług Banku, oferowanych przez Spółkę aktualnym klientom i potencjalnym klientom Banku oraz będących przedmiotem umów zawieranych przez Spółkę w imieniu Banku obejmuje następujące produkty i usługi:

1)pożyczka gotówkowa („cash loan”),

2)usługi kredytowe na kartach kredytowych,

3)przelew dostępnych środków z limitu karty kredytowej na konto klienta („cash transfer i lop top up”),

4)pożyczka do karty kredytowej poza jej limitem („ALOP”).

Przy czym należy podkreślić, że to Bank jest stroną umów pożyczek, kredytów zawieranych przez Spółkę bowiem Spółka działa w imieniu i na rzecz Banku. Usługi świadczone przez Spółkę są przez klienta banku postrzegane jako element otrzymywanej usługi finansowej tzn. klient ma świadomość, że zawarł umowę z Bankiem.

Pracownicy Spółki koncentrują się przede wszystkim na oferowaniu klientom w imieniu Banku usługi udzielenia pożyczki pieniężnej. Uwidacznia to struktura sprzedaży zrealizowanej przez Bank w wyniku pośrednictwa Spółki. Poniższe wykresy przedstawiają strukturę tej sprzedaży mającą miejsce w okresie wrzesień 2022 r.

(…)

Czynności pośrednictwa na rzecz Banku realizowane są przez pracowników Spółki zatrudnionych w opisanych poniżej działach, dedykowanych do wykonania zobowiązań Spółki wynikających z Umowy Agencyjnej oraz Umowy Szczegółowej nr 3. Nazwy działów podano wg stanu na dzień składania niniejszego wniosku.

1)(…)-CL (Cash Loan) - w celu zawarcia w imieniu Banku umowy pożyczki gotówkowej lub umowy kredytowej, pracownicy podejmują następujące działania:

a.zainicjowanie kontaktu telefonicznego z klientami Banku posiadającymi karty kredytowe, wskazanymi w bazie danych udostępnionej za pomocą systemów informatycznych Banku,

b.przedstawienie produktów i usług Banku w ww. zakresie, na podstawie procedur sprzedażowych,

c.spisanie wniosku kredytowego w imieniu klientów, którzy zdecydują się na zawarcie umowy z Bankiem,

d.zawarcie umowy drogą telefoniczną na linii nagrywanej.

2)DT (Digital Team) - pracownicy nawiązują kontakt telefoniczny z potencjalnymi klientami Banku (tymi, którzy wypełnili formularz lub wniosek o produkt na stronie internetowej Banku lub na innych stronach internetowych takich jak porównywarki kredytowe), a następnie na podstawie procedur sprzedażowych dokonują prezentacji oferty Banku w zakresie pożyczki gotówkowej oraz spisują wniosek kredytowy w imieniu klienta Banku; a także dokonują zawarcia umowy drogą telefoniczną na linii nagrywanej. 

3)Dział Wsparcia - pracownicy Działu Wsparcia wykonują te same czynności co w procesie X-sell i DT - jedyną różnicą jest sposób otrzymania kontaktu (jest to potencjalny klient zainteresowany pożyczką na wyższą kwotę pożyczki przy wnioskowaniu o inny produkt finansowy Banku).

4)Dział N(…) - pracownicy sprawdzają telefonicznie satysfakcję klienta Banku. Wyniki ankiet telefonicznych są uwzględniane przy kalkulacji premii pracowników działów (…)-CL oraz DT.

Na dzień 30 września 2022 r. struktura zatrudnienia w działach Spółki realizujących Usługi na rzecz Banku na podstawie Umowy Szczegółowej Nr 3 przedstawiała się następująco: (…)

Charakter pracy świadczonej przez pracowników działów (…)-CL oraz DT polega przede wszystkim na doprowadzeniu do zawarcia przez Bank umowy pożyczki bądź kredytowej. Jak wynika z powyższego wykresu, stanowią oni przeważającą większość pracowników Spółki realizujących Usługi na rzecz Banku, tj. 96 % (87 % CL + 9 % DT). Poprzez nawiązanie kontaktu z potencjalnym nabywcą produktów i usług Banku oraz przedstawienie oferty Banku, doprowadzają oni w efekcie (przy zaangażowaniu pozostałych pracowników) do zawarcia umowy przez klientów.

Efektywność sprzedaży pracowników Spółki jest wskazana w zakresie obowiązków pracowników, przygotowanym przez Spółkę i podpisywanym przez pracowników. Celem pracowników zatrudnionych na stanowiskach Młodszego Specjalisty ds. sprzedaży produktów finansowych, Specjalisty ds. sprzedaży produktów finansowych oraz Starszego Specjalisty ds. produktów finansowych jest realizacja miesięcznych planów sprzedaży na poziomie min. 100%. Z kolei celem osoby zatrudnionej na stanowisku Kierownika Zespołu Telesprzedaży jest zarządzanie zespołem Telesprzedaży w celu stałej realizacji planów. Poniżej przedstawiono zakres obowiązków na poszczególnych stanowiskach w części dotyczącej efektywności sprzedaży.

Młodszy Specjalista ds. sprzedaży produktów finansowych:

‒realizowanie tygodniowych i miesięcznych, indywidualnych planów sprzedażowych;

‒pozyskiwanie potencjalnych klientów zgodnie z procedurami Pracodawcy;

‒udzielanie informacji dotyczących produktów banku oraz statusu wniosku klientów zgodnie z procedurami Pracodawcy.

Specjalista ds. sprzedaży produktów finansowych:

‒realizowanie tygodniowych i miesięcznych, indywidualnych planów sprzedażowych;

‒samodzielne planowanie procesu sprzedaży;

‒pozyskiwanie potencjalnych klientów zgodnie z procedurami Pracodawcy;

‒udzielanie informacji dotyczących produktów banku oraz statusu wniosku klientów zgodnie z procedurami Pracodawcy.

Starszy specjalista ds. sprzedaży produktów finansowych:

‒realizowanie tygodniowych i miesięcznych, indywidualnych planów sprzedażowych;

‒samodzielne planowanie procesu sprzedaży;

‒realizacja zadań powierzonych przez Kierownika Zespołu Telesprzedaży bądź Zastępcę Kierownika Zespołu Telesprzedaży (raporty sprzedażowe);

‒pozyskiwanie potencjalnych klientów zgodnie z procedurami Pracodawcy;

‒udzielanie informacji dotyczących produktów banku oraz statusu wniosku klientów zgodnie z procedurami Pracodawcy.

Kierownik Zespołu Telesprzedaży:

‒realizacja miesięcznych indywidualnych planów sprzedażowych.

Wszystkie czynności wykonywane przez Spółkę na rzecz Banku wpływają w sposób bezpośredni na stosunki pomiędzy stronami usługi udzielania pożyczek, kredytów czyli pomiędzy Bankiem a klientem. Usługi wykonywane przez Spółkę mają charakter merytoryczny i są niezbędne do zawarcia umowy pożyczek, kredytów, pociągają za sobą zmiany o charakterze prawnym i finansowym oddziaływując w istotny sposób na prawa i obowiązki Banku.

Usługi świadczone przez Spółkę w imieniu i na rzecz Banku, związane są z wyszukiwaniem zainteresowanych klientów i kontaktowaniem ich z bankiem w celu zawarcia umów pożyczek, kredytów czyli usługi te są usługami pośrednictwa.

Wnioskodawca dokonuje bezpośrednio świadczenia usług w zakresie udzielenia pożyczek, kredytów bowiem sam zawiera umowę pożyczki, kredytu z danym klientem w imieniu i na rzecz Banku.

Celem Spółki jest osiągnięcie jak najwyższej wartości sprzedaży produktów i usług. Pracownicy Spółki oraz sama Spółka są premiowani za efektywność realizowanego pośrednictwa w zakresie usług udzielania kredytów oraz pożyczek pieniężnych.

Struktura wynagrodzeń wypłacanych pracownikom została ustalona w sposób, który ma w jak największym stopniu zmotywować pracowników do zmaksymalizowania poziomu sprzedaży.

Łączna kwota wynagrodzenia obejmuje następujące elementy:

a.wynagrodzenie zasadnicze - pensję podstawową,

b.wynagrodzenie zmienne - wypłacane na podstawie systemu premiowego,

c.benefity - m.in. opieka medyczna, Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych,

d.inne - m.in. nagrody (…), a także usługi i produkty dostępne dla pracowników.

Premie są przyznawane przede wszystkim na podstawie kryterium wielkości sprzedaży, z uwzględnieniem również kryteriów jakościowych. Wysokość sprzedaży oraz jakość usług są monitorowane na bieżąco przez kierowników zespołów i oceniane przez przedstawicieli Banku. W zależności od rodzaju sprzedanego produktu bądź usługi bankowej pracownik Spółki zyskuje określoną ilość punktów. Ilość oraz podstawa naliczenia punktów, są ujęte w zasadach systemu premiowego, który obowiązuje w danym okresie rozliczeniowym na podstawie ustaleń operacyjnych pomiędzy Spółką a Bankiem. Nadwyżka sumy punktów za sprzedaż uzyskanych przez pracownika ponad ustalony poziom minimalny, uzyskana w okresie rozliczeniowym, tzw. wartość dodana, stanowi podstawę do przyznania premii indywidualnej za sprzedaż. Kwotę premii stanowi wartość dodana sprzedaży, wypracowana przez pracownika, przemnożona przez ustalony współczynnik wyrażony w procentach. Ponadto poszczególni pracownicy będą uprawnieni do premii w przypadku wypracowania wartości dodanej wspólnie przez zespół pracowników, do którego należą. Analogicznie, jak w przypadku premii indywidualnej za sprzedaż, kwota premii należnej pracownikom będzie obliczona jako iloczyn wartości dodanej przypisanej do zespołu oraz ustalonego współczynnika procentowego.

Wartość premii stanowi znaczącą część wynagrodzenia pracowników. Przykładowo, łączna kwota wynagrodzeń brutto należna pracownikom za okres styczeń - wrzesień 2022 r. wyniosła 11 123 861 zł, z czego 41 %, tj. 4 520 306 zł stanowiły koszty wynagrodzenia premiowego.

Przyjęcie modelu wynagrodzeń z tak znaczącym udziałem premii uzależnionych od wyników sprzedaży potwierdza, że celem Spółki jest zawarcie jak największej liczby nowych umów oraz uzyskanie sprzedaży produktów i usług bankowych na jak najwyższym poziomie.

Sama Spółka, a nie tylko pracownicy, również jest beneficjentem systemu premiowego. Szczegóły kalkulacji premii na rzecz Spółki w związku z realizacją celów sprzedażowych są przedstawione w dalszej części niniejszego pisma dotyczącej kalkulacji wynagrodzenia dla Spółki z tytułu świadczonych usług.

W zakresie rozliczeń z tytułu usług świadczonych przez Spółkę na rzecz Banku, strony zawarły w Umowie Szczegółowej nr 3 ustalenia, zgodnie z którymi Spółce przysługuje:

1)wynagrodzenie z tytułu świadczonych usług wyliczone zgodnie z Załącznikiem nr 1 do ww. umowy,

2)pokrycie kosztów poniesionych przez Spółkę w celu właściwego wykonania usług na rzecz Banku,

3)prowizja uzależniona od wysokości miesięcznych kosztów.

Ad 1

Zakres czynności, dla których określono ryczałtowe stawki wynagrodzenia:

1.Zatrudnianie pracowników:

a.Dostarczanie i aktualizacja pakietu dokumentów dla nowozatrudnionych pracowników,

b.Przygotowywanie umów o pracę oraz uzgodnionej dokumentacji,

c.Podpisanie umowy o pracę oraz innych wymaganych prawem dokumentów dotyczących stosunku pracy,

d.Założenie i administracja teczkami osobowymi zgodnie z przepisami prawa,

e.Wprowadzenie uzgodnionych danych osobowych pracownika i członków ich rodzin do systemu kadrowo-płacowego,

f.Rejestracja nowozatrudnionych pracowników i członków ich rodzin w ZUS.

2.Prowadzenie spraw bieżących pracowników:

a.Aktualizacja bazy danych osobowych pracowników i członków ich rodzin w systemie KP (zmiany danych, stanowiska, miejsca zatrudnienia, stawki, itp.),

b.Przygotowywanie wymaganej prawem dokumentacji związanej ze zmianą warunków zatrudnienia (aneksów do umów),

c.Rejestracja zmian w ZUS – PŁATNIK,

d.Uzupełnianie teczek osobowych pracowników o dostarczane dokumenty,

e.Prowadzenie ewidencji czasu pracy i rozliczanie czasu pracy,

f.Wprowadzenie do systemu KP wypracowanych godzin, nadgodzin, a także wykorzystywanych dni urlopów wypoczynkowych oraz innych przerw w wykonaniu pracy, w tym urlopów okolicznościowych, wychowawczych, zwolnień lekarskich i innych stosownie do przepisów Prawa Pracy oraz wewnętrznych regulacji,

g.Rejestracja nadesłanych wniosków urlopowych i dokumentów zwolnień lekarskich w systemie KP oraz ich weryfikacja,

h.Wydawanie zaświadczeń o zatrudnieniu i wynagrodzeniu,

i.Realizacja czynności związanych z zajęciami komorniczymi (polecenie zajęcia wynagrodzenia - wprowadzanie danych o zajęciach komorniczych do komputerowej bazy danych; potrącenia z wynagrodzenia),

j.Monitorowanie ważnych dat związanych z zatrudnieniem pracowników - m.in. upływu okresu trwania umowy zawartej na czas określony, nabycia nowych uprawnień, itp.,

k.Informowanie pracowników o konieczności przeprowadzenia i aktualizacji badań lekarskich.

3.Zakończenie zatrudniania:

a.Przygotowanie i przekazanie świadectwa pracy pracownikowi lub pracodawcy,

b.Ustalenie uprawnień do wypłaty odpraw, odszkodowań, ekwiwalentów, rekompensat zgodnie z posiadaną dokumentacją oraz przepisami prawa,

c.Wprowadzenie odpowiednich danych do systemu KP oraz dokonanie wyrejestrowania z ZUS związanego z ustaniem stosunku pracy.

4.Naliczanie i wypłata wynagrodzeń:

a.Wprowadzenie do komputerowej aplikacji płacowej stałych i zmiennych składników płacowych,

b.Naliczanie wynagrodzeń i wszelkich należności pieniężnych oraz świadczeń nieodpłatnych wynikających ze stosunku pracy zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa,

c.Naliczanie i obsługa wypłaty świadczeń pieniężnych z tytułu ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa pracowników oraz prowadzenie ewidencji wypłaconych świadczeń (kartoteki zasiłkowe),

d.Naliczanie składek na ubezpieczenie społeczne, zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, zaliczek na PIT, płaconych przez pracownika i pracodawcę,

e.Realizacja potrąceń z wynagrodzeń pracowników sum związanych z ich zadłużeniem w stosunku do pracodawcy oraz sum egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych,

f.Sporządzanie zestawień przelewów wynagrodzeń oraz realizacja przelewów na konta pracowników.

5.Administrowanie innymi płatnościami:

a.Sporządzanie zestawień przelewów z tytułu zobowiązań w stosunku do urzędów skarbowych, komorników oraz ZUS i PFRON oraz realizacja przelewów.

6.Administrowanie dokumentacją wynikową oraz raportowanie:

a.Sporządzanie list płac, pasków płacowych oraz druków RMUA,

b.Sporządzanie rocznych deklaracji podatkowych PIT-11, PIT-4R, PIT-8R oraz ich dystrybucja do US,

c.Przygotowanie miesięcznych zbiorczych i imiennych deklaracji rozliczeniowych do ZUS,

d.Sporządzanie danych do raportów statystycznych GUS Z01, Z06, Z12 i DG1 (o ile dotyczy),

e.Przygotowywanie zestawień i raportów płacowo – kadrowych:

a.Umowa o pracę,

b.Zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu,

c.Świadectwo pracy,

d.Urlopy niewykorzystane,

e.Nieobecności w okresie,

f.Lista płac w podziale na składniki.

7.Pozostałe czynności kadrowo-płacowe:

a.Obsługa kontroli ZUS, Państwowej Inspekcji Pracy lub Urzędu Skarbowego.

Strony uzgodniły dwie, odrębne miesięczne stawki ryczałtowe w zł w przeliczeniu na pracownika dla dwóch poniższych kategorii czynności:

1. Koszty zatrudniania nowych pracowników, bieżących spraw pracowniczych, naliczanie wynagrodzeń, urlopów, prowadzenie zwolnień, sporządzanie deklaracji, list płac oraz innych wymaganych przepisami prawa raportów,

2. Administrowanie wypłatami wynagrodzeń i innymi płatnościami, w tym koszty przelewów, itp.

Ad 2

Bank zobowiązał się pokrywać, na uzgodnionych warunkach, niezbędne koszty rzeczywiście ponoszone przez Spółkę w celu właściwego wykonania usług, tj. koszty:

a)Ponoszone w związku w wynajmem pomieszczeń (w tym koszty opłat licznikowych) wskazanych jako miejsce świadczenia usług przez Spółkę, a także wszelkie koszty zasadnie ponoszone w związku z zapewnieniem pracownikom Spółki wyposażenia niezbędnego dla wykonania Umowy Szczegółowej Nr 3 (w szczególności mebli, telefonów, oprogramowania),

b)Wynagrodzeń (tj. pensji i zmiennych składników wynagrodzenia) pracowników Spółki zgodnie z przekazanymi Bankowi przez Spółkę listami płac wraz z wyliczoną składką ZUS i innymi obciążeniami publicznoprawnymi obciążającymi Spółkę jako pracodawcę oraz innych kosztów faktycznie ponoszonych w ramach pakietu pracowniczego (w szczególności ubezpieczenie medyczne). Zaakceptowane przez strony koszty wymienione są w załączniku do Umowy Szczegółowej nr 3. Ponadto, Bank zobowiązał się do zwrotu Spółce wszelkich kosztów faktycznie poniesionych przez Spółkę w związku z ustaniem stosunku pracy pracowników z inicjatywy Banku (w uzgodnionych limitach), a także koszty zatrudnienia nowych pracowników przez Spółkę na wniosek Banku (przy spełnieniu określonych warunków),

c)Połączeń telefonicznych, odpowiednio udokumentowanych, realizowanych w ramach wykonania obowiązków Spółki oraz kosztów łącza internetowego pod warunkiem ich wcześniejszej akceptacji przez Bank,

d)Odpisu na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych, jeżeli fundusz ten będzie przez Spółkę tworzony, w wysokości zgodnej z obowiązującymi przepisami i odpowiednio do ilości zatrudnionych pracowników,

e)Szkoleń pracowników Spółki organizowanych przez Spółkę na wniosek Banku,

f)Inne poniesione przez Spółkę koszty po uprzedniej pisemnej akceptacji przez Bank.

Ad 3

Prowizja Spółki jest uzależniona od bazy kosztowej, na którą składa się suma wynagrodzeń brutto pracowników w części zasadniczej oraz w części premiowej. Stawka prowizji uzależniona jest od wartości bazy kosztowej. Strony określiły przedziały kwotowe bazy kosztowej i dla każdego przedziału ustaliły stawkę procentową prowizji.

Jak już podkreślono we wcześniejszej części wniosku nie tylko pracownicy Spółki, ale i sama Spółka jest premiowana w związku z osiągnięciem wymaganych parametrów sprzedaży produktów bankowych na rzecz Banku. Wynika to z faktu, iż kwoty premii należnych pracownikom stanowią podstawę do wypłaty dodatkowej prowizji na rzecz Spółki tzw. model prowizji pośredniej. Stanowi to niewątpliwie czynnik motywujący Spółkę do działania na rzecz zwiększenia sprzedaży.

Czynności pośrednictwa wykonywane przez Spółkę dążą do zawarcia umowy przez zainteresowanego klienta z Bankiem, a wynagrodzenie Spółki uzależnione jest od ilości sprzedanych produktów na rzecz Banku.

Pytanie

Czy w przedstawionym stanie faktycznym oraz zdarzeniu przyszłym usługi świadczone przez Spółkę na rzecz Banku są zwolnione z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług i w konsekwencji łączna kwota, stanowiąca zapłatę Banku na rzecz Spółki w związku z tymi usługami, powinna zostać wykazana na fakturze sprzedaży i w ewidencji jako sprzedaż zwolniona?

Państwa stanowisko w sprawie

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 931 z dnia 29 kwietnia 2022 r.), zwanej dalej „Ustawą VAT”, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają:

1)odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju,

2)eksport towarów,

3)import towarów na terytorium kraju,

4)wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju,

5)wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 Ustawy VAT przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej,

2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji,

3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Ustawa VAT przewiduje zwolnienie z opodatkowania podatkiem VAT określonych czynności ze względu na ich przedmiot. Art. 43 Ustawy VAT zawiera zestawienie zwolnień przedmiotowych, w tym usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę (art. 43 ust. 1 pkt 38).

Zgodnie z art. 5 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe, czynnościami bankowymi są m.in. udzielanie kredytów i udzielanie pożyczek pieniężnych. Zaś jak stanowi art. 6a Prawa bankowego bank może, w drodze umowy zawartej na piśmie, powierzyć przedsiębiorcy lub przedsiębiorcy zagranicznemu, wykonywanie w imieniu i na rzecz banku pośrednictwa w zakresie czynności wymienionych w art. 5, w tym na zawieraniu i zmianie umów kredytów i pożyczek pieniężnych udzielanych osobom fizycznym, w tym kredytu konsumenckiego w rozumieniu ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim, zawieraniu i zmianie umów kredytów i pożyczek pieniężnych dla mikroprzedsiębiorców i małych przedsiębiorców w rozumieniu ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, zawieraniu i zmianie umów ugody w sprawie spłaty kredytów i pożyczek, zawieraniu i zmianie umów dotyczących ustanowienia prawnego zabezpieczenia kredytów i pożyczek, zawieraniu i zmianie umów o kartę płatniczą, których stroną jest konsument oraz mikroprzedsiębiorca i mały przedsiębiorca, dokonywaniu czynności faktycznych związanych z działalnością bankową.

Przy czym, powierzenie przez bank wykonywania czynności bankowych następuje na podstawie umowy agencyjnej.

Co prowadzi do wniosku, iż Spółka realizując Umowę Agencyjną zawartą z Bankiem wraz z Umową Szczegółową nr 3 wykonywała czynności bankowe na rzecz Banku w zakresie pośrednictwa w udzielaniu kredytów i pożyczek.

W celu określenia sposobu opodatkowania na gruncie Ustawy VAT działań podejmowanych przez Spółkę na rzecz Banku w związku z realizacją Umowy Agencyjnej oraz Umowy Szczegółowej nr 3, należy w pierwszej kolejności rozważyć, czy mieszczą się one w zakresie czynności podlegających przepisom Ustawy VAT. W przypadku pozytywnej weryfikacji, należy zdefiniować przedmiot czynności w celu określenia właściwej stawki podatku VAT lub prawa do zastosowania zwolnienia z podatku.

Niewątpliwie w opisanym stanie faktycznym oraz zdarzeniu przyszłym mamy do czynienia z działaniem Spółki, które wpisuje się w definicję świadczenia usługi, tj. świadczenia na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, niebędące dostawą towarów.

Biorąc pod uwagę charakter oraz cel świadczenia, tj. czynności podejmowanych przez Spółkę na rzecz Banku, Spółka stoi na stanowisku, iż stanowią one usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 Ustawy VAT.

Ustawa VAT nie zawiera definicji pośrednictwa, w szczególności pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych.

Przyjmując wykładnię językową i odwołując się do Słownika Języka Polskiego (Wydawnictwo Naukowe PWN S.A., wydanie internetowe - www.sjp.pwn.pl), należy wskazać, że przez pośrednictwo rozumie się "działalność osoby trzeciej mającą na celu porozumienie się między stronami lub załatwienie jakichś spraw dotyczących obu stron; kojarzenie kontrahentów w transakcjach handlowych oraz umożliwianie kontaktu uczestnikom rynku pracy".

Odnosząc tę definicję do roli pełnionej przez Spółkę w związku z wykonywaniem jej obowiązków wynikających z Umowy Szczegółowej nr 3 należy stwierdzić, że spełnione jest kryterium podmiotowe oraz przedmiotowe pośrednictwa wg Słownika Języka Polskiego. Spółka jest podmiotem trzecim zarówno wobec Banku, jak też i wobec klientów oraz potencjalnych klientów Banku, z którymi Spółka prowadzi rozmowy i negocjacje. Działania podejmowane przez Spółkę mają na celu porozumienie się między stronami, jakim w analizowanym stanie faktycznym oraz zdarzeniu przyszłym jest zawarcie umowy pożyczki lub kredytu.

Zagadnienie zdefiniowania pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych w kontekście opodatkowania podatkiem VAT było ponadto przedmiotem orzecznictwa TSUE, a także indywidualnych interpretacji wydanych przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej.

W tym miejscu należy zauważyć, że przy dokonywaniu na gruncie rozpoznawanej sprawy użytego w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT pojęcia "usługi pośrednictwa w świadczeniu usług finansowych", należy uwzględnić wnioski, które wypływają z wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 17 marca 2016 r. w sprawie C-40/15 Minister Finansów przeciwko (...) S.A., dawniej (...) sp. z o.o.

Pomimo, że powyższy wyrok dotyczył pytania, czy usługi z zakresu likwidacji szkód ze zdarzeń ubezpieczeniowych są zwolnione z podatku VAT, jeżeli ubezpieczyciel sam nie wykonuje tego zadania, lecz zleca je podmiotowi trzeciemu, to jednak stanowisko zajęte przez Trybunał i przeprowadzona w tym wyroku wykładnia pojęć "transakcja ubezpieczeniowa" oraz "usługi pokrewne", jest przydatna dla wyjaśnienia użytego w art. 43 ust. 1 pkt 38 sformułowania "usługa pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów", co potwierdził Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 20 września 2020 r. sygn. I FSK 2030/17.

Jak podkreślił Trybunał, termin "transakcja ubezpieczeniowa" nie dotyczy wyłącznie transakcji dokonywanych przez samych ubezpieczycieli i że dla potrzeb stosowania zwolnienia z art. 135 ust. 1 lit. a dyrektywy 112/2006 podmiot świadczący usługi ubezpieczeniowe nie musi być sam ubezpieczycielem. Na podstawie tego przepisu zwolnione są bowiem także usługi pokrewne mające związek z ubezpieczeniem, jeżeli są świadczone przez brokerów ubezpieczeniowych i agentów ubezpieczeniowych. Na gruncie ustawy o VAT zasada ta znajduje bezpośrednio swój wyraz w treści art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT, z którego wynika, że zwolnione z podatku są także "usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych".

TSUE podkreślił, że badając czy usługi, których dotyczy postępowanie stanowią "usługi pokrewne (transakcjom ubezpieczeniowym) świadczone przez brokerów ubezpieczeniowych i agentów ubezpieczeniowych" i czy mogą być zwolnione z podatku na podstawie art. 135 ust. 1 lit. a dyrektywy 112/2006/WE, należy zbadać same cechy danej działalności (podobnie wyroki: (...), C-472/03, EU:C:2005:135, pkt 32; (...), C-169/04, EU:C:2006:289, pkt 66; (...), C-124/07, EU:C:2008:196, pkt 17), przy czym do celów tego badania wymagane są dwie przesłanki.

Jak uznał TSUE, usługodawca powinien pozostawać w stosunku z ubezpieczycielem i ubezpieczonym (wyrok (...), C-8/01, EU:C:2003:621, pkt 44), przy czym stosunek ten może być wyłącznie pośredni, jeżeli usługodawca jest podwykonawcą brokera lub agenta (zob. podobnie wyrok (...), C-124/07, EU:C:2008:196, pkt 29).

Ponadto Trybunał podkreślił, że usługi te "powinny być charakterystyczne dla działalności brokera lub agenta ubezpieczeniowego, która polega na wyszukiwaniu klientów i kontaktowaniu ich z ubezpieczycielem w celu zawarcia umów ubezpieczenia" (zob. w szczególności wyroki: (...), C-8/01, EU:C:2003:621, pkt 45; (...), C-472/03, EU:C:2005:135, pkt 36; (...), C-124/07, EU:C:2008:196, pkt 18).

Trybunał orzekł, że "przelew jest transakcją polegającą na realizacji dyspozycji przekazania określonej sumy pieniędzy z jednego rachunku na drugi. Transakcja ta cechuje się w szczególności tym, że powoduje zmianę sytuacji prawnej i finansowej istniejącej z jednej strony między udzielającym dyspozycji a beneficjentem, a z drugiej strony między nimi a ich bankiem, w odpowiednim przypadku, między bankami. (...).

Tym samym, w ślad za wyrokiem TSUE stwierdzić należy, że użyte w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT i wykładane ściśle pojęcie usług pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania pożyczek i kredytów oznacza, że zakresem zwolnienia podatkowego wynikającego z tego przepisu są objęte świadczone przez podmiot trzeci w imieniu i na rzecz banku, usługi związane z wyszukiwaniem klientów i kontaktowaniem ich z bankiem w celu zawarcia umów kredytowych.

W orzeczeniu z dnia 26 maja 2016 r. w sprawie C-607/14 Bookit Ltd TSUE podkreślił, że transakcje zwolnione na podstawie art. 135 ust. 1 lit. d dyrektywy VAT zostały zdefiniowane ze względu na charakter świadczonych usług, a nie ze względu na usługodawcę lub usługobiorcę. Zwolnienie nie jest zatem uzależnione od spełnienia wymogu, by transakcje były dokonywane przez określony rodzaj zakładu lub osoby prawnej, jeśli wchodzą one w zakres transakcji finansowych.

Zdaniem TSUE z powyższego wynika, że "aby można było zaklasyfikować świadczone usługi jako transakcje dotyczące przelewów w rozumieniu art. 135 ust. 1 lit. d dyrektywy VAT, muszą tworzyć odrębną całość, ocenianą w sposób ogólny, której skutkiem jest pełnienie szczególnych i istotnych funkcji przelewu i która w konsekwencji skutkuje przeniesieniem środków pieniężnych i powoduje zmiany prawne i finansowe.

W wyroku z 5 czerwca 1997 r., w sprawie C-2/95 SDC, Trybunał orzekł, że „zwolnienie (...) nie jest uzależnione od tego, czy usługa była wykonana przez instytucję, która wstępuje w prawny związek z końcowym odbiorcą. Fakt, że transakcja podlegająca tym przepisom jest wykonana przez stronę trzecią, ale z punktu widzenia końcowego odbiorcy wydaje się być usługą wykonaną przez bank, nie wyklucza objęcia jej zwolnieniem”.

Czynności wykonywane przez Spółkę na rzecz Banku bez wątpienia są usługami pośrednictwa bowiem mają na celu doprowadzenie do zawarcia umowy pożyczki pomiędzy Bankiem a klientem.

Ponadto, należy zwrócić uwagę, że w przepisach ustawy o VAT nie zawarto legalnej definicji "pośrednictwa". Definicja słownikowa "pośrednictwa" wskazuje, że jest to działalność osoby trzeciej mająca na celu porozumienie się między stronami lub załatwienie jakichś spraw dotyczących obu stron, a także kojarzenie kontrahentów w transakcjach handlowych oraz umożliwianie kontaktu uczestnikom rynku pracy.

Usługi pośrednictwa zostały szeroko omówione w orzecznictwie sądów polskich oraz TSUE, także w innych wyrokach poza (...) S.A. W wyroku TSUE z 21 czerwca 2007 r. sygn. akt C-453/05 w sprawie (...) stwierdzono, że: "(...) pośrednictwo stanowi usługę świadczoną na rzecz strony umowy, za którą wypłaca ona wynagrodzenie jako za odrębną działalność pośrednictwa. W tym kontekście celem takiej działalności jest uczynić wszystko co niezbędne, by dwie strony zawarły umowę, przy czym pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy (...). Natomiast nie ma miejsca działalność polegająca na pośrednictwie, jeśli jedna ze stron umowy zleca podwykonawcy część czynności faktycznych związanych z umową". Z kolei w wyroku TSUE z 13 grudnia 2001 r., sygn. akt C-235/00 w sprawie (...) orzeczono, że ze świadczeniem usług pośrednictwa mamy do czynienia w przypadku przedsiębiorcy, który nie jest żadną ze stron umowy, która dotyczy produktu finansowego. Pośrednictwo stanowi niejako mediację, a jego celem jest czynienie wszystkiego co możliwe w granicach prawa, aby strony zawarły umowę.

Na tle polskiego ustawodawstwa na uwagę zasługuje treść wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 26 czerwca 2013 r., sygn. akt I FSK 923/12, w którym stwierdzono: "Celem świadczonych przez skarżącą usług jest skojarzenie dwóch stron i doprowadzenie do zawarcia umowy między użytkownikiem a instytucją finansową. Skoro bowiem użytkownik po zapoznaniu się z przedstawioną przez skarżącą ofertą instytucji finansowych może wybrać odpowiedni dla niego produkt i go zakupić lub zgłosić zainteresowanie nim, to stworzona zostaje możliwość nawiązania kontaktu z instytucją finansową i nabycia jej produktu. Zdaniem NSA takim działaniem spółka spełnia wynikający z powołanych wyżej orzeczeń TSUE warunek uczynienia wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sama spółka jako pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy.

(...) Z analizy ww. orzeczeń można stwierdzić, że usługa pośrednictwa powinna charakteryzować się dążeniem do zawarcia umowy, usługa jest świadczona na rzecz klienta, za którą ten klient dokonuje zapłaty wynagrodzenia i usługa pośrednictwa oraz główna musi być postrzegana przez klienta jako całość, a usługa pośrednika powinna być specyficzna wobec usługi finansowej. Ponadto należy zwrócić uwagę, że czynności wykonywane przez pośrednika nie mogą stanowić jedynie czynności techniczno-administracyjnych związanych z udzielaniem pożyczek czy kredytów".

Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 20 lutego 2019 r., sygn. akt I FSK 147/17, stwierdził: "NSA podziela stanowisko zawarte w zaskarżonym wyroku, potwierdzające poglądy zawarte w interpretacji, że zakres zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 obejmuje czynności pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a więc te czynności, które są podejmowane aby skojarzyć dwie strony transakcji, które zamierzają zawrzeć takie umowy”.

W wyroku z 21 czerwca 2007 r. w sprawie C-453/05 Volker Ludwig przeciwko Finanzamt Luchenwalde (pkt 23) TSUE wskazał, że pośrednictwo „obejmuje działalność wykonywaną przez osobę pośredniczącą, która nie jest stroną umowy dotyczącej produktu finansowego i której działalność różni się od typowych świadczeń umownych wykonywanych przez strony tych umów. W istocie pośrednictwo stanowi usługę świadczoną na rzecz strony umowy, za którą wypłaca ona wynagrodzenie jako za odrębną działalność pośrednictwa. W tym kontekście celem takiej działalności jest uczynić wszystko co niezbędne, by dwie strony zawarły umowę, przy czym pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy (zob. podobnie wyrok z dnia 13 grudnia 2001 r. w sprawie C-235/00 CSC Financial Services, Rec. str. I-10237, pkt 39). Natomiast nie ma miejsca działalność polegająca na pośrednictwie, jeśli jedna ze stron umowy zleca podwykonawcy część czynności faktycznych związanych z umową (...)”.

Z kolei w wyroku z 13 grudnia 2001 r. w sprawie C-235/00 Commissioners of Customs & Excise przeciw CSC Financial Services Ltd (pkt 39) TSUE orzekł, że pośrednictwo obejmuje formy mediacji, w tym wskazywanie możliwości zawarcia kontraktu, nawiązywanie kontaktu z potencjalnym nabywcą oraz negocjowanie w imieniu i na rzecz instytucji finansowej. Celem negocjacji podejmowanych przez pośrednika jest zatem wykonanie wszystkich czynności mających na celu zawarcie przez strony umowy, przy czym pośrednik nie jest osobiście zainteresowany warunkami takiej umowy.

Powyższe orzeczenia TSUE zostały przytoczone m.in. w indywidualnej interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej 0114-KDIP4-3.4012.83.2021.1.IG z 14 maja 2021 r., który wskazał, iż „zgodnie z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, usługa pośrednictwa finansowego powinna stanowić:

‒usługę świadczoną na rzecz strony transakcji finansowej, za którą strona ta wypłaca wynagrodzenie,

‒z punktu widzenia nabywcy usługi finansowej usługi świadczone przez pośrednika powinny stanowić element usługi finansowej,

‒celem jest dążenie do zawarcia umowy (przy czym, pośrednik nie ma żadnego interesu, co do treści umowy),

‒usługa pośrednictwa nie może mieć charakteru wyłącznie wykonywania czynności faktycznych związanych z umową (nie może to być np. wyłącznie udostępnianie informacji stronom transakcji finansowej).

W konsekwencji, żeby uznać daną działalność za pośrednictwo, konieczne jest aby pośrednik wykonał przynajmniej niektóre z czynności:

‒wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia umowy,

‒uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę,

‒prowadzenie negocjacji polegających na jednoznacznie określonym akcie mediacji,

‒nawiązywanie kontaktu z drugą stroną lub negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków płatności, jakich ma dokonać jedna ze stron.

Nie oznacza to, że pośrednik nie może wykonywać dodatkowych czynności, jednakże aby czynności te można było zaliczyć do czynności pośredniczących konieczne jest, aby wywoływały skutek lub miały na celu wywołanie skutku dla wszystkich stron transakcji, innymi słowy konieczne jest, aby skutek tych czynności znalazł odzwierciedlenie w zawartej umowie pomiędzy stronami.”

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej podobnie wypowiedział się m.in. w interpretacji indywidualnej nr 0111-KDIB3-1.4012.181.2021.1.WN z 8 czerwca 2021 r. oraz w interpretacji nr 0111-KDIB3-1.4012.491.2020.1.IK z 4 września 2020 r.

Mając na uwadze stan faktyczny należy stwierdzić, że Spółka dokonywała wszystkich czynności wskazanych powyżej jako niezbędnych do uznania świadczenia za pośrednictwo.

Pracownicy Spółki wskazywali klientowi Banku oraz potencjalnemu klientowi Banku okazję do zawarcia kolejnej umowy lub nowej umowy w przedmiocie finansowania pożyczką bądź kredytem, poprzez nawiązanie kontaktu telefonicznego oraz przekazanie informacji o ofercie Banku i przedstawienie jej szczegółów.

Pracownicy Spółki wykonują wiele czynności mających na celu doprowadzenie do zawarcia umowy pomiędzy klientem a Bankiem. Oprócz wspomnianej powyżej prezentacji oferty Banku pracownicy Banku spisywali wniosek kredytowy w imieniu klienta lub potencjalnego klienta Banku, pozyskiwali od niego niezbędne dokumenty (w tym na potrzeby analizy zdolności kredytowej klienta przez Bank), przedstawiali wniosek kredytowy do akceptacji przez Bank, a także zawierali umowy z klientem w imieniu Banku.

Pracownicy Spółki negocjowali z klientem warunki umowy, w tym m.in. wysokość pożyczki. Podczas rozmowy telefonicznej pracownicy Spółki oceniali jego zapotrzebowanie w zakresie finansowania pożyczką bądź kredytem. W wyniku dokonanej oceny przedstawiali odpowiednią ofertę w imieniu Banku. Wszystkie czynności dokonywane przez pracowników Spółki na rzecz Banku mają na celu doprowadzenie do zawarcia umowy pożyczki lub kredytu pomiędzy Bankiem a klientem za pośrednictwem Spółki.

Ponadto, odnosząc się do kryteriów pośrednictwa wskazanych w zacytowanej powyżej interpretacji indywidualnej należy stwierdzić, że czynności wykonywane przez Spółkę nie miały charakteru wyłącznie czynności faktycznych związanych z umową zawieraną przez Bank. Pracownicy Spółki podejmowali szeroko zakrojone działania na rzecz nakłonienia klientów Banku i potencjalnych klientów do zawarcia umowy, w tym inicjowali kontakt telefoniczny, identyfikowali potrzeby w zakresie finansowania, przedstawiali ofertę Banku, wyjaśniali wątpliwości klientów oraz odpowiadali na ich pytania - wszystkie te działania miały charakter proaktywny, a ich celem było doprowadzenie do zawarcia umowy, a nie jedynie obsługa procesu.

Z brzmienia art. 43 ust. 1 pkt 38 (zgodnie, z którym zwolnione od podatku są „usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę”) wynika, że jedynym kryterium zastosowania zwolnienia z podatku w przypadku usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usług pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych jest kryterium rodzaju usługi. W szczególności art. 43 ust. 1 pkt 38 nie wymaga spełnienia kryterium podmiotowego przez usługodawcę. Należy zauważyć, że gdyby czynności podejmowane przez Spółkę były realizowane przez sam Bank w jego imieniu i na jego rachunek, znalazłoby zastosowanie zwolnienie z podatku. W opinii Spółki, usługi pośrednictwa powierzone Spółce na podstawie umowy agencyjnej w sposób analogiczny są zwolnione z podatku.

Podkreślenia wymaga, iż zastosowanie zwolnienia z podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 nie wymaga wystąpienia innych, niż rodzaj usługi, przesłanek, w tym przesłanek odnoszących się do modelu wynagradzania pośrednika. Aspekt ten nie stanowi również kryterium rozpoznania usługi jako pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek w świetle przywołanego wcześniej orzecznictwa TSUE. Natomiast art. 758 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny, regulujący kwestię wynagrodzenia agenta na podstawie umowy agencyjnej, a taką jest Umowa Agencyjna zawarta pomiędzy Spółką a Bankiem, pozostawia stronom swobodę co do określenia sposobu wynagrodzenia w umowie, a w razie braku takiego określenia - rozstrzyga o prawie agenta do prowizji. Spółka oraz Bank uzgodniły w Umowie Szczegółowej Nr 3 przyjęcie modelu, który zgodnie z przytoczoną poniżej klasyfikacją, należy określić jako system mieszany.

Jak wykazał dr Adam Barembruch w opracowaniu „Systemy wynagradzania pośredników finansowych: teoria i praktyka” (Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego 25, 209 - 224) w praktyce gospodarczej występują najczęściej 3 modele wynagradzania pośredników finansowych. Modele te opisano w kontekście pośredników będących osobami fizycznymi, jednak w opinii Spółki mają zastosowanie również do pośredników instytucjonalnych.

a.System prowizyjny, w którym brak jest pensji podstawowej i wypłacana jest jedynie prowizja obliczona jako procent od wielkości lub wartości sprzedaży. Wadą tego systemu jest m.in. to, że prowadzi on do sprzedaży pod presją i może przyciągać pracowników (bądź w szerszym ujęciu - pośredników), którzy nie są zainteresowani relacjami z klientami. Należy stwierdzić, że z uwagi na pozycję rynkową oraz strategię handlową Banku, ten model wynagradzania Spółki byłby niekorzystny z uwagi na ryzyko utraty klientów oraz potencjalne straty wizerunkowe Banku,

b.system oparty na płacy stałej, w którym wypłacana jest jedynie pensja podstawowa, bez prowizji i premii. Zaletą tego systemu jest koncentracja na jakości obsługi klienta. Wadą natomiast jest ryzyko niskiej rentowności przedsięwzięcia,

c.system mieszany, w którym wypłacana jest pensja podstawowa oraz prowizja od wielkości lub wartości sprzedaży. Model ten pozwala na osiągnięcie efektywności sprzedaży, przy jednoczesnym zachowaniu dbałości o relacje z klientami.

System mieszany był optymalnym modelem wynagradzania dla Spółki. Przede wszystkim pozwala on na pokrycie kosztów poniesionych w związku ze stworzeniem zaplecza (głównie personalnego) niezbędnego w celu realizacji przez Spółkę zobowiązania umownego wobec Banku, w tym zatrudnienia pracowników oraz przygotowania ich do wykonywania czynności związanych z Umową Agencyjną i Umową Szczegółową nr 3. Realizacja tego zobowiązania wiąże się z poniesieniem kosztów takich jak koszt wynagrodzenia należnego pracownikom oraz koszt czynności kadrowych i administracyjnych, podyktowanych względami formalnymi i organizacyjnymi, jakie musieli wykonać pracownicy innych działów Spółki (niezaangażowanych bezpośrednio w świadczenie usług na rzecz Banku). Z uwagi na skalę przedsięwzięcia oraz czas obowiązywania Umowy Agencyjnej (nieograniczony) nieuwzględnienie tych kosztów w modelu wynagrodzenia, i np. rozliczanie się stron tylko z tytułu prowizji związanej z dokonaną sprzedażą, wiązałoby się z realnym ryzykiem nieopłacalności przedsięwzięcia dla Spółki.

Na potrzeby określenia rodzaju usług świadczonych przez Spółkę należy zauważyć, że uwzględnienie w formule wynagrodzenia kosztów pracowniczych, w tym kosztów obsługi kadrowej i administracyjnej, nie świadczy o tym, iż Spółka świadczyła usługi w zakresie udostępnienia swoich pracowników. Spółka nie jest agencją pracy tymczasowej nie świadczy usług pośrednictwa pracy lecz usługi pośrednictwa finansowego. Nie zawarła również porozumienia z Bankiem w zakresie tzw. leasingu pracowniczego, tj. w trybie przewidzianym w art. 174¹ ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy. Faktyczne świadczenie Spółki nie polega na udostępnieniu Bankowi swoich pracowników. Należy podkreślić, że Bank nie nadzoruje pracowników Spółki. Natomiast Spółka świadczy usługi na rzecz Banku na podstawie art. 6a prawa bankowego, tj. realizując postanowienia Umowy Agencyjnej, co zostało podane do publicznej wiadomości na podstawie art. 111b prawa bankowego.

Prawo kontroli Banku dotyczy sposobu wykonywania zleconych czynności wynikających z Umowy Agencyjnej, czyli pośrednictwa w zakresie oferowania produktów i usług Banku. Faktyczną rolą Spółki jako usługodawcy jest rola pośrednika finansowego, który świadczy kompleksową usługę pośrednictwa we własnym imieniu i na własny rachunek. Efektem usługi świadczonej przez Spółkę jest umowa zawarta przez Bank z klientem, co oznacza, że granica świadczenia Spółki wyznaczona jest znacznie dalej niż miałoby to miejsce w przypadku usługi udostępnienia pracowników.

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że usługi Spółki stanowią usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, w związku z czym Spółka jest uprawniona do zastosowania zwolnienia z podatku VAT i w konsekwencji, powinna wykazywać na fakturze sprzedaży oraz w ewidencji łączną kwotę stanowiącą zapłatę od usługobiorcy jako sprzedaż zwolnioną.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy:

przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:

przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1) przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2) zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3) świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie).

Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do katalogu usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy. Zauważyć jednak należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym. W związku z powyższym, czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym, związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności, musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi zatem co do zasady usługę w rozumieniu ustawy, niemniej jednak muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

‒w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, nabywca jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia;

‒świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Należy podkreślić, że oba ww. warunki winny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT. Przy czym z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie (z wyjątkiem przypadków ściśle określonych w art. 7 ust. 2 oraz w art. 8 ust. 2 cyt. ustawy).

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Przy czym przepisy ustawy nie określają postaci wynagrodzenia.

W dorobku orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (np. wyrok z 8 marca 1988 r. w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development Council przeciwko Commissioners of Customs and Excise), przyjmuje się, że odpłatność ma miejsce wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem, przy czym wynagrodzenie jakkolwiek musi być wyrażone w pieniądzu, to jednak nie musi być w tej formie dokonane. Należy podkreślić, że na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług bez znaczenia pozostaje to, czy kwota uzyskanego wynagrodzenia (cena) została skalkulowana tak, że stanowi tylko koszt wytworzenia towaru lub wykonania usługi, czy została powiększona także o zysk sprzedającego.

Skoro przepisy nie określają formy zapłaty za świadczoną usługę, należy uznać, że zobowiązanie usługobiorcy może mieć postać świadczenia nie tylko określonej sumy pieniędzy, ale także świadczenie innej usługi (usługi wzajemnej). Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Ponadto, aby dana czynność (świadczenie) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy świadczoną usługą a świadczeniem wzajemnym. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia.

Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę, wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. W przypadku istnienia świadczenia wzajemnego otrzymanego przez świadczącego usługę, należy uznać czynności wykonywane w ramach zawartej umowy za odpłatne świadczenie usług określone w art. 8 ust. 1 ustawy, podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Zatem za czynność podlegającą opodatkowaniu VAT uważane mogą być takie sytuacje, w których:

‒istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne,

‒wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy,

‒istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi,

‒odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem,

‒istnieje możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego.

Zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewiduje dla niektórych czynności zwolnienie od podatku.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

Jak stanowi art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy:

zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

W myśl art. 43 ust. 15 ustawy:

zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41, nie mają zastosowania do:

1) czynności ściągania długów, w tym factoringu;

2) usług doradztwa;

3) usług w zakresie leasingu.

Sprecyzowanie przepisów regulujących zwolnienie od podatku od towarów i usług dla usług finansowych ma na celu zapewnienie jednolitego stosowania tego zwolnienia w odniesieniu do rynku wspólnotowego, jak również zapewnienie spójności przepisów dotyczących podatku od towarów i usług z przepisami krajowymi regulującymi funkcjonowanie rynku finansowego.

Powyższe zwolnienia uregulowane zostały w ustawie o podatku od towarów i usług wskutek implementacji odpowiednich przepisów Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 str. 1 ze zm.). Zgodnie z regulacją zawartą w art. 135 ust. 1 lit. b Dyrektywy 2006/112/WE Rady:

Państwa członkowskie zwalniają transakcje udzielania kredytów i pośrednictwo kredytowe, oraz zarządzanie kredytami przez kredytodawcę.

Jednocześnie należy zwrócić uwagę na przepis art. 43 ust. 22 ustawy, zgodnie z którym:

podatnik może zrezygnować ze zwolnienia od podatku usług, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 38–41, świadczonych na rzecz podatników, i wybrać ich opodatkowanie, pod warunkiem że:

1) jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny;

2) złoży naczelnikowi urzędu skarbowego pisemne zawiadomienie o wyborze opodatkowania tych usług przed początkiem okresu rozliczeniowego, od którego rezygnuje ze zwolnienia.

Stosownie zaś do ust. 23 ww. przepisu,

podatnik, o którym mowa w ust. 22, może, nie wcześniej niż po upływie 2 lat, licząc od początku okresu rozliczeniowego, od którego wybrał opodatkowanie usług, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 38–41, ponownie skorzystać ze zwolnienia od podatku tych usług, pod warunkiem złożenia naczelnikowi urzędu skarbowego pisemnego zawiadomienia o rezygnacji z opodatkowania, przed początkiem okresu rozliczeniowego, od którego ponownie będzie korzystał ze zwolnienia.

Powyższe zmiany przepisów umożliwiają wybór opodatkowania określonych usług, które dotychczas obligatoryjnie korzystały ze zwolnienia od podatku – w tym m.in. właśnie usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usług pośrednictwa w świadczeniu tych usług, przy czym możliwość wyboru opcji opodatkowania dotyczy wyłącznie usług świadczonych na rzecz innych podatników, przy zachowaniu warunków określonych w art. 43 ust. 22 i 23 ustawy.

Z treści powołanych wyżej art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy, stanowiących implementację regulacji unijnych w tym zakresie, wyraźnie wynika, że intencją ustawodawcy było objęcie zwolnieniem od podatku usług udzielania kredytów i pożyczek pieniężnych, zarówno tych wykonywanych przez banki, jak również świadczonych przez inne podmioty pośredniczące w ich udzielaniu. Należy stwierdzić, że wymienione zwolnienia mają charakter przedmiotowy, gdzie przede wszystkim istotną przesłanką do skorzystania ze zwolnienia jest rodzaj świadczonej usługi – cechy, które ją wyróżniają. Ustawodawca szczególny nacisk położył na stronę przedmiotową, nie dokonując zawężenia omawianego zwolnienia wyłącznie do określonej grupy podmiotów.

Pogląd taki potwierdza orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku w sprawie C-2/95 pomiędzy Sparekassernes Datacenter (SDC) a Skatteministeriet (Dania), w którym Trybunał stwierdził, że: „zwolnienie dotyczące usług finansowych nie jest uzależnione od tego, czy usługa jest wykonywana przez instytucję, która wstępuje w prawny związek z końcowym odbiorcą. Fakt, że dana transakcja jest wykonywana przez osobę trzecią, ale z punktu widzenia końcowego odbiorcy wydaje się być usługą wykonywaną przez bank, nie wyklucza objęcia jej zwolnieniem”. Można zatem stwierdzić, że wg TSUE, usługa finansowa świadczona przez podmiot trzeci nie traci przymiotu takiej usługi.

Podkreślenia wymaga, że pojęcia używane do oznaczania zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy, winny być interpretowane w sposób ścisły, gdyż zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek od towarów i usług pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika. Zwolnienia stanowią pojęcia autonomiczne prawa wspólnotowego, które mają na celu uniknięcie rozbieżności pomiędzy państwami członkowskimi w stosowaniu systemu VAT i które należy sytuować w ogólnym kontekście wspólnego systemu VAT.

Należy zauważyć, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie zawierają definicji „pośrednictwa” w świadczeniu usług finansowych. Natomiast zgodnie ze Słownikiem Języka Polskiego (Wydawnictwo Naukowe PWN S.A., wydanie internetowe – www.sjp.pwn.pl), przez pośrednictwo rozumie się „działalność osoby trzeciej mającą na celu porozumienie się między stronami lub załatwienie jakichś spraw dotyczących obu stron; kojarzenie kontrahentów w transakcjach handlowych oraz umożliwianie kontaktu uczestnikom rynku pracy”.

Pośrednictwo obejmuje zatem czynności dokonywane w imieniu oraz na rzecz innego podmiotu gospodarczego, w wyniku których dochodzi do zawarcia transakcji między tym przedsiębiorcą a podmiotem trzecim. Działanie „w imieniu” oznacza działanie z czyjegoś upoważnienia, w zastępstwie kogoś, natomiast działanie na czyjąś korzyść oznacza działanie dla kogoś, dla czyjegoś dobra.

W celu rozstrzygnięcia, co w świetle ww. przepisów prawa podatkowego należy rozumieć pod pojęciem „pośrednictwa”, warto odnieść się do wyroku w sprawie C-453/05 Volker Ludwig przeciwko Finanzamt Luckenwalde, w której TSUE stwierdził, że: „(…) pośrednictwo stanowi działalność polegającą na pośredniczeniu, która może obejmować między innymi wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy, kontaktowanie się z drugą stroną i negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków świadczeń wzajemnych, przy czym celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy. Zatem pojęcie pośrednictwa nie wymaga koniecznie, aby pośrednik działający jako subagent agenta głównego kontaktował się bezpośrednio z dwiema stronami umowy, aby negocjować wszystkie klauzule, jednakże pod warunkiem że jego działalność nie ogranicza się do zobowiązania do wykonania części czynności faktycznych związanych z umową”.

Natomiast w wyroku z 13 grudnia 2001 r. w sprawie C-235/00 Commissioners of Customs & Excise przeciwko CSC Financial Services Ltd. Trybunał orzekł, że pojęcie pośrednictwa obejmuje działalność wykonywaną przez osobę pośredniczącą, która nie jest stroną umowy dotyczącej produktu finansowego i której działalność różni się od typowych świadczeń umownych wykonywanych przez strony tych umów. W istocie pośrednictwo stanowi usługę świadczoną na rzecz strony umowy, za którą wypłaca ona wynagrodzenie jako za odrębną działalność pośrednictwa.

Działalność ta może obejmować m.in. wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy, kontaktowanie się z drugą stroną i negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków świadczeń wzajemnych. Celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy. TSUE w orzeczeniu tym uznał, że znaczenie słowa „negocjacje”, w kontekście art. 13 część B lit. d pkt 5 VI Dyrektywy odnosi się „do działalności pośrednika, który nie przyjmuje roli którejkolwiek ze stron umowy dotyczącej produktu finansowego oraz którego działalność polega na czymś innym, niż świadczenie usług wchodzących w zakres umowy, typowo wykonywanych przez strony takich umów. Negocjacje stanowią usługę świadczoną na rzecz strony umowy oraz są wynagradzane przez nią, polegającą na jednoznacznie określonym akcie mediacji. Mogą one polegać m.in. na wskazywaniu odpowiednich możliwości zawarcia takiej umowy, nawiązywanie kontaktu z drugą stroną lub negocjowanie, w imieniu i na rzecz klienta, warunków płatności, jakich ma dokonać jedna ze stron. Celem negocjacji jest zatem wykonanie wszystkich czynności niezbędnych w celu zawarcia przez dwie strony umowy, przy jednoczesnym braku jakiegokolwiek własnego zaangażowania negocjatora określonego w warunkach umowy.

Zatem, zgodnie z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, usługa pośrednictwa finansowego powinna stanowić:

‒usługę świadczoną na rzecz strony transakcji finansowej, za którą strona ta wypłaca wynagrodzenie,

‒z punktu widzenia nabywcy usługi finansowej usługi świadczone przez pośrednika powinny stanowić element usługi finansowej,

‒celem jest dążenie do zawarcia umowy (przy czym, pośrednik nie ma żadnego interesu, co do treści umowy),

‒usługa pośrednictwa nie może mieć charakteru wyłącznie wykonywania czynności faktycznych związanych z umową (nie może to być np. wyłącznie udostępnianie informacji stronom transakcji finansowej).

W konsekwencji, żeby uznać daną działalność za pośrednictwo, konieczne jest aby pośrednik wykonał przynajmniej niektóre z czynności:

‒wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia umowy,

‒uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę,

‒prowadzenie negocjacji polegających na jednoznacznie określonym akcie mediacji,

‒nawiązywanie kontaktu z drugą stroną lub negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków płatności, jakich ma dokonać jedna ze stron.

Nie oznacza to, że pośrednik nie może wykonywać dodatkowych czynności, jednakże aby czynności te można było zaliczyć do czynności pośredniczących konieczne jest, aby wywoływały skutek lub miały na celu wywołanie skutku dla wszystkich stron transakcji, innymi słowy konieczne jest, aby skutek tych czynności znalazł odzwierciedlenie w zawartej umowie pomiędzy stronami.

W opisie sprawy wskazali Państwo, że specjalizują się Państwo w usługach w zakresie wsparcia procesów sprzedaży. Usługobiorcami Spółki są głównie przedsiębiorcy z sektora (…) oraz finansowego.

Przedmiotem przeważającej działalności Spółki jest działalność agencji reklamowych, przedmiotem pozostałej działalności - pozostała finansowa działalność usługowa, gdzie indziej niesklasyfikowana, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych oraz działalność agentów i brokerów ubezpieczeniowych.

Są Państwo czynnym podatnikiem VAT. 9 kwietnia 2008 r. zawarli Państwo Ramową Umowę Agencyjną (Umowa Agencyjna) z Bankiem (Bank). Na mocy Umowy Agencyjnej, Bank zlecił Państwu, a Państwo zobowiązali się do pośredniczenia w promowaniu i sprzedaży kart kredytowych oraz innych produktów bankowych, oferowanych przez Bank osobom trzecim, w tym kredytów i pożyczek.

Zakres faktycznych czynności realizowanych przez Państwa obejmuje w szczególności:

1)nawiązanie kontaktu z klientami i potencjalnymi klientami Banku oraz prezentację oferty Banku w zakresie usług udzielania pożyczek pieniężnych oraz kredytów,

2)spisanie wniosku kredytowego - wprowadzenie danych pozyskanych od klienta do systemów i aplikacji bankowych,

3)pozyskanie od klientów Banku oraz wstępną weryfikację (z wyłączeniem oceny zdolności kredytowej oraz oceny ryzyka kredytowego) dodatkowych dokumentów dochodowych niezbędnych do procesowania wniosku kredytowego,

4)zawarcie umowy drogą telefoniczną na linii nagrywanej - uwzględnienie tej usługi Spółki w zakresie pośrednictwa realizowanego na rzecz Banku nastąpiło na mocy ustaleń Aneksu nr 2 do Umowy Szczegółowej nr 3 zawartego 8 sierpnia 2017 r. (§ 3 aneksu).

Spółka zawiera bezpośrednio umowy pożyczek i kredytów jako pośrednik usług finansowych na rzecz Banku.

Portfolio produktów i usług Banku, oferowanych przez Państwa aktualnym klientom i potencjalnym klientom Banku oraz będących przedmiotem umów zawieranych przez Państwa w imieniu Banku obejmuje produkty i usługi:

1)pożyczka gotówkowa („cash loan”),

2)usługi kredytowe na kartach kredytowych,

3)przelew dostępnych środków z limitu karty kredytowej na konto klienta („cash transfer i lop top up”),

4)pożyczka do karty kredytowej poza jej limitem („ALOP”).

Wskazali Państwo, że to Bank jest stroną umów pożyczek, kredytów zawieranych przez Państwa, bowiem działają Państwo w imieniu i na rzecz Banku. Świadczone przez Państwa usługi są przez klienta banku postrzegane jako element otrzymywanej usługi finansowej tzn. klient ma świadomość, że zawarł umowę z Bankiem.

Państwa pracownicy koncentrują się przede wszystkim na oferowaniu klientom w imieniu Banku usługi udzielenia pożyczki pieniężnej.

Wszystkie wykonywane przez Państwa czynności na rzecz Banku wpływają w sposób bezpośredni na stosunki pomiędzy stronami usługi udzielania pożyczek, kredytów czyli pomiędzy Bankiem a klientem. Wykonywane przez Państwa usługi mają charakter merytoryczny i są niezbędne do zawarcia umowy pożyczek, kredytów, pociągają za sobą zmiany o charakterze prawnym i finansowym oddziaływując w istotny sposób na prawa i obowiązki Banku.

Świadczone przez Państwa usługi w imieniu i na rzecz Banku, związane są z wyszukiwaniem zainteresowanych klientów i kontaktowaniem ich z bankiem w celu zawarcia umów pożyczek, kredytów czyli usługi te są usługami pośrednictwa.

Dokonują Państwo bezpośrednio świadczenia usług w zakresie udzielenia pożyczek, kredytów bowiem sami zawierają Państwo umowę pożyczki, kredytu z danym klientem w imieniu i na rzecz Banku.

Wykonywane przez Państwa czynności pośrednictwa dążą do zawarcia umowy przez zainteresowanego klienta z Bankiem, a Państwa wynagrodzenie uzależnione jest od ilości sprzedanych produktów na rzecz Banku.

W związku z tak przedstawionym opisem sprawy Państwa wątpliwości dotyczą tego, czy świadczone przez Państwa usługi korzystają ze zwolnienia od podatku VAT, i w konsekwencji łączna kwota stanowiąca zapłatę Banku na rzecz Spółki w zw. z tymi usługami powinna zostać wykazana na fakturze i w ewidencji jako sprzedaż zwolniona.

Oceniając powyższe okoliczności sprawy na tle powołanych regulacji prawnych należy się z Państwem zgodzić, że wskazane usługi, tj.:

‒nawiązanie kontaktu z klientami i potencjalnymi klientami Banku oraz prezentacja oferty Banku w zakresie usług udzielania pożyczek pieniężnych oraz kredytów,

‒spisanie wniosku kredytowego - wprowadzenie danych pozyskanych od klienta do systemów i aplikacji bankowych,

‒pozyskanie od klientów Banku oraz wstępna weryfikacja (z wyłączeniem oceny zdolności kredytowej oraz oceny ryzyka kredytowego) dodatkowych dokumentów dochodowych niezbędnych do procesowania wniosku kredytowego,

‒zawarcie umowy drogą telefoniczną na linii nagrywanej,

stanowią usługi pośrednictwa finansowego. Z opisu sprawy wynika bowiem, że wskazane powyżej usługi świadczone przez Państwa na rzecz Banku spełniają przedstawione wyżej przesłanki wynikające z orzecznictwa TSUE dla uznania ich za usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy.

Z okoliczności sprawy wynika, że Państwa pracownicy nawiązują kontakt telefoniczny i przekazują informację o ofercie Banku. Oprócz prezentacji oferty Banku pracownicy Banku spisują wniosek kredytowy w imieniu klienta lub potencjalnego klienta Banku, pozyskują od niego niezbędne dokumenty (w tym na potrzeby analizy zdolności kredytowej klienta przez Bank), przedstawiają wniosek kredytowy do akceptacji przez Bank, a także zawierają umowy z klientem w imieniu Banku. Wszystkie czynności dokonywane przez Państwa pracowników na rzecz Banku mają na celu doprowadzenie do zawarcia umowy pożyczki lub kredytu pomiędzy Bankiem a klientem za Państwa pośrednictwem.

Wskazali Państwo również, że wszystkie wykonywane przez Państwa czynności wpływają w sposób bezpośredni na stosunki pomiędzy stronami usługi udzielania pożyczek, kredytów czyli pomiędzy Bankiem a klientem. Wykonywane usługi mają charakter merytoryczny i są niezbędne do zawarcia umowy pożyczek, kredytów, pociągają za sobą zmiany o charakterze prawnym i finansowym oddziaływując w istotny sposób na prawa i obowiązki Banku. Z okoliczności sprawy nie wynika również, że wskazane powyżej usługi stanowią czynności, o których mowa w art. 43 ust. 15 ustawy.

Zatem, z uwagi na powołane przepisy prawa oraz orzecznictwo TSUE w kontekście przedstawionych okoliczności sprawy należy stwierdzić, że świadcząc powyższe usługi zmierzające do zawarcia umowy pomiędzy klientem a Bankiem, świadczą Państwo usługi pośrednictwa zdefiniowane w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług. Tym samym ww. usługi korzystają ze zwolnienia od podatku VAT.

Z kolei w odniesieniu do Państwa wątpliwości dotyczących prawa do zastosowania zwolnienia od podatku do łącznej kwoty wynagrodzenia otrzymywanego przez Państwa od Banku z tytułu innych ponoszonych przez Państwa kosztów objętych umową, na które składają się m.in.:

- koszty związane z pracownikami (zatrudnianie pracowników, prowadzenie spraw bieżących pracowników, zakończenie zatrudniania, naliczanie i wypłata wynagrodzeń, administrowanie innymi płatnościami, administrowanie dokumentacją wynikową oraz raportowanie, pozostałe czynności kadrowo-płacowe),

- rzeczywiste koszty ponoszone przez Państwa w celu właściwego wykonania usług, tj. koszty:

a)ponoszone w związku w wynajmem pomieszczeń (w tym koszty opłat licznikowych) wskazanych jako miejsce świadczenia usług przez Spółkę, a także wszelkie koszty zasadnie ponoszone w związku z zapewnieniem pracownikom Spółki wyposażenia niezbędnego dla wykonania Umowy Szczegółowej Nr 3 (w szczególności mebli, telefonów, oprogramowania),

b)wynagrodzeń (tj. pensji i zmiennych składników wynagrodzenia) pracowników Spółki zgodnie z przekazanymi Bankowi przez Spółkę listami płac wraz z wyliczoną składką ZUS i innymi obciążeniami publicznoprawnymi obciążającymi Spółkę jako pracodawcę oraz innych kosztów faktycznie ponoszonych w ramach pakietu pracowniczego (w szczególności ubezpieczenie medyczne). Zaakceptowane przez strony koszty wymienione są w załączniku do Umowy Szczegółowej nr 3. Ponadto, Bank zobowiązał się do zwrotu Spółce wszelkich kosztów faktycznie poniesionych przez Spółkę w związku z ustaniem stosunku pracy pracowników z inicjatywy Banku (w uzgodnionych limitach), a także koszty zatrudnienia nowych pracowników przez Spółkę na wniosek Banku (przy spełnieniu określonych warunków),

c)połączeń telefonicznych, odpowiednio udokumentowanych, realizowanych w ramach wykonania obowiązków Spółki oraz kosztów łącza internetowego pod warunkiem ich wcześniejszej akceptacji przez Bank,

d)odpisu na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych, jeżeli fundusz ten będzie przez Spółkę tworzony, w wysokości zgodnej z obowiązującymi przepisami i odpowiednio do ilości zatrudnionych pracowników,

e)szkoleń pracowników Spółki organizowanych przez Spółkę na wniosek Banku,

f)inne poniesione przez Spółkę koszty po uprzedniej pisemnej akceptacji przez Bank,

a także czynności telefonicznego sprawdzania satysfakcji klienta Banku, należy wskazać, że stosownie do art. 29a ust. 1 ustawy:

Podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Jednocześnie, zgodnie z art. 29a ust. 6 ustawy:

Podstawa opodatkowania obejmuje:

1) podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;

2) koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy

Jak zaś stanowi art. 29a ust. 7 ustawy:

Podstawa opodatkowania nie obejmuje kwot:

1) stanowiących obniżkę cen w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty;

2) udzielonych nabywcy lub usługobiorcy opustów i obniżek cen, uwzględnionych w momencie sprzedaży;

3) otrzymanych od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot udokumentowanych wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz nabywcy lub usługobiorcy i ujmowanych przejściowo przez podatnika w prowadzonej przez niego ewidencji na potrzeby podatku.

Z powyższych przepisów wynika, że co do zasady podstawa opodatkowania obejmuje wszystko co stanowi wartość otrzymanego świadczenia, które dostawca lub świadczący usługę otrzymuje lub powinien otrzymać od kupującego. Przepis art. 29a ust. 6 i ust. 7 ustawy wymienia elementy, które powinny być wliczane bądź nie powinny być wliczane do podstawy opodatkowania. Do elementów, które nie powinny być wliczane do podstawy opodatkowania należą m.in. kwoty otrzymanych przez podatnika od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot wydatków, poniesionych w imieniu i na rachunek tego ostatniego i które są ujmowane przejściowo przez podatnika w prowadzonej przez niego ewidencji na potrzeby podatku.

W orzeczeniu w sprawie C-427/98 (Komisja Europejska v. Republika Federalna Niemiec) Trybunał Sprawiedliwości UE wskazał, że: Wynagrodzenie (kwota należna w rozumieniu art. 29 ust. 1 ustawy) jest wartością subiektywną, a więc wartością faktycznie otrzymaną w danym przypadku. W szczególności, niedopuszczalna jest sytuacja, gdy podstawa opodatkowania byłaby wyższa od kwoty, którą podatnik ostatecznie otrzymuje.

Pojęcie kwoty należnej z tytułu sprzedaży łączy się ściśle z pojęciem „wynagrodzenie”, które jest sprzedawcy należne z tytułu jego świadczenia na rzecz nabywcy.

O wynagrodzeniu w ramach danej sprzedaży można mówić, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem będącym świadczeniem wzajemnym. Dostawcę towarów lub usługodawcę musi łączyć z odbiorcą stosunek prawny, z którego wynika obowiązek dostawy towarów lub świadczenia usług oraz wysokość wynagrodzenia (świadczenia wzajemnego). Za dokonanie tych czynności, wynagrodzenie musi być wyrażalne w pieniądzu, co jednak nie oznacza, że musi mieć ono postać pieniężną, gdyż wynagrodzenie (odpłatność) jako świadczenie wzajemne może również przybrać postać rzeczową (zapłatą za towar lub usługę może być inny towar lub usługa), albo mieszaną (zapłata w części pieniężna, a w części rzeczowa). Innymi słowy, musi istnieć możliwość określenia ceny wyrażonej w pieniądzu w stosunku do świadczenia wzajemnego stanowiącego wynagrodzenie za dostawę towarów lub świadczenie usług.

Uregulowanie wynikające z art. 29a ust. 1 ustawy, stanowi odpowiednik art. 73 Dyrektywy 2006/112/WE Rady, stosownie do którego:

(…) podstawa opodatkowania obejmuje wszystko, co stanowi zapłatę otrzymaną lub którą dostawca lub usługodawca otrzyma w zamian za dostawę towarów lub świadczenie usług, od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z subwencjami związanymi bezpośrednio z ceną takiej dostawy lub świadczenia.

Jak stanowi art. 78 Dyrektywy 2006/112/WE Rady:

Do podstawy opodatkowania wlicza się następujące elementy:

a) podatki, cła, opłaty i inne należności, z wyjątkiem samego VAT;

b) koszty dodatkowe, takie jak koszty prowizji, opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dostawcę lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.

Do celów akapitu pierwszego lit. b), państwa członkowskie mogą uznać koszty objęte odrębną umową za koszty dodatkowe.

Przepis ten dotyczy kosztów bezpośrednio związanych z zasadniczą dostawą towarów lub usług, które zwiększają łączną kwotę należną z tytułu transakcji. Zgodnie z tą regulacją każdy koszt bezpośrednio związany z dostawą towarów lub świadczeniem usług, którym dostawca bądź usługodawca obciążył nabywcę lub klienta, powinien być włączony do podstawy opodatkowania. Zasada włączenia tych świadczeń do podstawy opodatkowania oznacza, że wartości tego typu kosztów, których ciężar przerzucany jest na nabywcę, nie wykazuje się jako odrębnego świadczenia, lecz traktuje, jako element świadczenia zasadniczego, z zastosowaniem zasad opodatkowania właściwych dla świadczenia zasadniczego.

Z kolei stosownie do art. 79 Dyrektywy 2006/112/WE Rady:

Podstawa opodatkowania nie obejmuje następujących elementów:

a) obniżek cen w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty;

b) opustów i obniżek cen udzielonych nabywcy lub usługobiorcy i uwzględnionych w momencie transakcji;

c) kwot otrzymanych przez podatnika od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz nabywcy lub usługobiorcy, a zaksięgowanych przez podatnika na koncie przejściowym.

Podatnik musi przedstawić dowód na rzeczywistą kwotę kosztów, o których mowa w akapicie pierwszym lit. c), i nie może odliczyć VAT, który w danym przypadku mógł zostać naliczony.

Z przytoczonej regulacji art. 29a ust. 7 pkt 3 (stanowiącej implementację art. 79 punkt c) Dyrektywy 2006/112/WE Rady) wynika, że wyłączeniu z podstawy opodatkowania podlegają kwoty otrzymane przez podatnika od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot wydatków poniesionych w imieniu i na rachunek nabywcy lub usługobiorcy. Należy jednak zaznaczyć, że otrzymany przez podatnika zwrot wydatków poniesionych na rzecz zleceniodawcy nie stanowi podstawy opodatkowania podatkiem VAT wówczas, gdy podatnik dysponuje dowodami dokumentującymi rzeczywiste kwoty poniesionych kosztów oraz ww. dowody zostały wystawione na nabywcę (usługobiorcę), w którego imieniu i na rzecz którego poniesione zostały te wydatki.

Podstawowym warunkiem zastosowania wyłączenia określonego w art. 29a ust. 7 pkt 3 ustawy jest działanie podatnika w imieniu i na rachunek nabywcy lub usługobiorcy.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie precyzują i nie wskazują, jak należy rozumieć pojęcie „w imieniu i na rzecz”. Przyjęcie w ustawie takiej konstrukcji prowadzi do wniosku, że zwrot ten, zgodnie z regułami wykładni literalnej, powinien być interpretowany według ogólnych zasad języka polskiego.

Zgodnie z definicją zawartą w Słowniku języka polskiego PWN, określenie „w imieniu” oznacza działanie „ze względu na kogoś, dla czyjegoś dobra, odwołując się do kogoś”. Natomiast określenie „na rzecz” oznacza tyle, co działanie „na czyjąś korzyść, dla kogoś, dla czyjegoś dobra”. Dlatego też, z uwagi na brak w ustawie specyficznych definicji legalnych komentowanych zwrotów, powinny być one interpretowane szeroko, zgodnie z ich potocznym rozumieniem i znaczeniem na gruncie języka polskiego.

Określonych wskazówek odnośnie interpretacji ww. zwrotów dostarcza również ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.). Przepisy Kodeksu cywilnego odnoszą się zarówno do kwestii działania w czyimś imieniu, jak i na czyjąś rzecz.

W art. 95 § 1 i 2 ustawy wskazano, że:

Z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych albo wynikających z właściwości czynności prawnej, można dokonać czynności prawnej przez przedstawiciela.

Czynność prawna dokonana przez przedstawiciela w granicach umocowania pociąga za sobą skutki bezpośrednio dla reprezentowanego.

Tym samym, przedstawiciel, stosownie do postanowienia art. 95 Kodeksu, działa w imieniu i na rzecz swojego mocodawcy, przez co rozumieć należy, że wszelkie skutki faktyczne i prawne jego działania dotyczą bezpośrednio jego mocodawcy.

Należy wskazać również, że aby otrzymana przez podatnika kwota stanowiła zwrot wydatków poniesionych w imieniu i na rachunek klienta, nie może stanowić należności lub kosztów dodatkowych, które w myśl art. 29a ust. 1 i 6 ustawy należy uwzględnić w podstawie opodatkowania. Zatem nie wystąpi zwrot wydatków poniesionych przez podatnika w imieniu i na rzecz klienta, jeśli wydatki te stanowią świadczenia pomocnicze związane bezpośrednio z dokonywaną przez niego na rzecz danego klienta dostawą towarów lub świadczeniem usług, czyli wydatki te były poniesione przez podatnika we własnym imieniu. W takiej sytuacji kwota zwracanych wydatków stanowi w istocie element kalkulacyjny wynagrodzenia z tytułu zawartej transakcji.

Podkreślić zatem należy, że z regulacji art. 29a ust. 7 pkt 3 ustawy wypływa zasadniczy warunek – występowania w imieniu klienta, na rzecz którego bezpośrednio wystawiana jest faktura, o ile poniesiony wydatek powinien być w ten sposób dokumentowany.

Koszty ponoszone są przez Państwa w celu należytego wykonania zobowiązań wynikających z umowy. Koszty te obejmują m.in.: koszty związane z wynajmem pomieszczań, wynagrodzeń pracowników Spółki, szkoleń pracowników czy odpowiednio udokumentowanych połączeń telefonicznych. Państwa zobowiązane do ponoszenia ww. kosztów wynika z obowiązku wypełnienia zobowiązań określonych w Umowie.

W związku z powyższym, ponoszenie przez Państwa wskazanych wyżej kosztów jest związane z zawarciem i wykonywaniem Umowy. Jednocześnie wskazali Państwo, że nieuwzględnienie tych kosztów w modelu wynagrodzenia, i np. rozliczanie się stron tylko z tytułu prowizji związanej z dokonaną sprzedażą, wiązałoby się z realnym ryzykiem nieopłacalności przedsięwzięcia dla Spółki.

Nie ponosiliby Państwo kosztów w związku ze stworzeniem zaplecza niezbędnego w celu realizacji przez Spółkę zobowiązania umownego wobec Banku, o których mowa w opisie sprawy, gdyby nie podpisali Państwo Umowy.

W analizowanej sprawie czynności wykonywane przez Państwa na rzecz Banku na podstawie umowy stanowią odpłatne świadczenie usług stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Jednocześnie – jak wskazano wyżej – świadczona przez Państwa usługa korzysta ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy.

Co istotne zgodnie z cytowanym powyżej art. 29a ust. 1 ustawy, co do zasady podstawa opodatkowania obejmuje wszystko co stanowi wartość otrzymanego świadczenia, które dostawca lub świadczący usługę otrzymuje lub powinien otrzymać od kupującego.

Wobec tego otrzymane przez Państwa od Banku wynagrodzenie oraz zwrot wskazanych powyżej kosztów stanowią podstawę opodatkowania, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy, a tym samym jest/będzie wynagrodzeniem za czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, wykonywane przez Państwa na rzecz Banku. W związku z tym, zwrot wskazanych przez Państwa kosztów powinien być opodatkowany na analogicznych zasadach jak świadczona przez Państwa usługa pośrednictwa.

W konsekwencji stwierdzić należy, że świadczone przez Państwa usługi stanowią usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, w związku z tym są Państwo uprawnieni do zastosowania zwolnienia od podatku VAT i wykazywania na fakturze sprzedaży oraz w ewidencji łącznej kwoty stanowiącej zapłatę od usługobiorcy jako sprzedaż zwolnioną.

Państwa stanowisko jest zatem prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia oraz zdarzenia przyszłego i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

‒Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

‒Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).