Interpretacja indywidualna z dnia 14 lutego 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP1-3.4012.7.2023.1.LK

VAT - w zakresie opodatkowania sprzedaży nieruchomości zabudowanych w drodze postępowania egzekucyjnego.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

5 stycznia 2023 r. wpłynął Pana wniosek z 4 stycznia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży Nieruchomości zabudowanych w drodze postępowania egzekucyjnego (…). Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Jest Pan Komornikiem Sądowym przy Sądzie Rejonowym w (…) wykonującym czynności egzekucyjne przewidziane w przepisach Kodeksu postępowania cywilnego. W związku z tym, zgodnie z art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177 poz. 1054 ze zm.), jest Pan płatnikiem tego podatku od dostawy dokonywanej w trybie egzekucji, towarów, w tym nieruchomości, będących własnością dłużnika. Obecnie przewiduje Pan, że będzie dokonywał, w ramach prowadzonej egzekucji w sprawie o sygnaturze (…), sprzedaży licytacyjnej nieruchomości o numerze księgi wieczystej (…) (dalej „Nieruchomość”) będącej własnością dłużnika - spółki „(…)” Sp. z o.o. o numerze NIP (…). Nieruchomość jest położona przy ul. (…) oraz (…) w miejscowości (…), gm. (…), pow. (…), woj. (…). Zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego Nieruchomość leży na terenie zabudowy usługowej z dopuszczeniem zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i istniejącej zabudowy zagrodowej (symbol w planie 2UMN). Nieruchomość składa się z działek ewidencyjnych nr 1 i 2 o łącznej powierzchni 1,15 ha.

Działka nr 1 jest zabudowana:

1.Częścią (około 50%) budynku administracyjno-biurowego o powierzchni użytkowej 338,8 metrów kwadratowych. Budynek ten został wybudowany w 1995 r., a przebudowany i rozbudowany w 1997 r. Zasiedlony został najprawdopodobniej w 1997 r., a na pewno przed 2009 r.

2.Budynkiem produkcyjno-magazynowym parterowym o powierzchni użytkowej 504,6 metrów kwadratowych wraz z wiatą o powierzchni zabudowy 128 metrów kwadratowych. Budynek produkcyjno-magazynowy i wiata zostały wybudowane w latach dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku. Zasiedlone zostały najprawdopodobniej w latach dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku, a na pewno przed 2009 r.

3.Budynkiem socjalnym parterowym o powierzchni użytkowej 95,2 metrów kwadratowych. Budynek ten został wybudowany w latach dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku. Zasiedlony został najprawdopodobniej w latach dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku, a na pewno przed 2009 r.

Działka nr 2 jest zabudowana:

Częścią (około 50%) budynku administracyjno-biurowego o powierzchni użytkowej 338,8 metrów kwadratowych. Budynek ten został wybudowany w 1995 r., a przebudowany i rozbudowany w 1997 r. Zasiedlony został najprawdopodobniej w 1997 r., a na pewno przed 2009 r.

Dłużnik „(...)” Sp. z o.o. od ponad 6 lat nie prowadzi na terenie Nieruchomości żadnej działalności i nie ponosił żadnych nakładów na Nieruchomość. Na podstawie danych uzyskanych z Krajowego Rejestru Sądowego ustalono, że dłużna spółka „(...)” Sp. z o.o. od ponad 6 lat nie posiada też organów uprawnionych do jej reprezentowania. W latach 2012-2014 Nieruchomość była wynajmowana (...), który prowadził działalność gospodarczą pod nazwą (...). Dłużnik „(...)” Sp. z o.o. obecnie nie jest zarejestrowany jako czynny podatnik podatku VAT. Dłużnik był zarejestrowany jako czynny podatnik podatku VAT od dnia 2 sierpnia 2000 r. do dnia 31 grudnia 2014 r. Obecnie dłużnik „(...)” Sp. z o.o. nie odbiera żadnej korespondencji pod adresem rejestrowym i nadal nie posiada organów uprawnionych do jego reprezentowania. Jako komornik nie ma Pan żadnej faktycznej możliwości ustalenia jakichkolwiek dodatkowych informacji związanych z niniejszą sprawą.

Pytania

1.Czy planowana sprzedaż licytacyjna Nieruchomości będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, czy też będzie zwolniona z tego podatku?

2.Jeżeli planowana sprzedaż licytacyjna Nieruchomości będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, to jaką stawkę podatku VAT należy zastosować?

Pana stanowisko w sprawie

Uwzględniając stan prawny w zakresie podatku od towarów i usług oraz unormowania wynikające z ustawy o komornikach sądowych, a także mając na uwadze poprawność realizacji obowiązków podatkowych komornika sądowego jako płatnika podatnika podatku od towarów i usług uważa Pan, że przyszła sprzedaż licytacyjna Nieruchomości nie powinna być w ogóle opodatkowana podatkiem od towarów i usług ze względu na fakt, że Nieruchomość jest zabudowana i została zasiedlona ponad 10 lat temu, w latach 2012-2014 była wynajmowana, a dłużna spółka „(…)” Sp. z o.o., która jest właścicielem, Nieruchomości, od ponad 8 lat nie jest czynnym podatnikiem podatku VAT, nie prowadzi na terenie Nieruchomości żadnej działalności i nie ponosi żadnych nakładów na Nieruchomość.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 18 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). W myśl powołanego przepisu:

Przepis art. 18 ustawy wprowadza szczególną na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług regulację, kiedy to należny podatek pobierany jest i odprowadzany do urzędu skarbowego przez płatnika, a nie przez podatnika. Płatnik pełni w tym przypadku rolę pośrednika pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym, przekazując organowi środki pieniężne podatnika. Uzasadnione jest to charakterem odpłatnej dostawy następującej w ramach wykonywania czynności egzekucyjnych. Jeżeli bowiem dłużnik niesolidnie spłaca swoje zobowiązania i w celu wyegzekwowania należności wszczęto przeciwko niemu postępowanie egzekucyjne, to istnieją podstawy do uznania, że nie uiści również podatku należnego w związku z dostawą mającą miejsce w ramach egzekucji.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu podatnika – dłużnika. Prowadzona przez niego sprzedaż towarów będących własnością dłużnika będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku byłby zobowiązany dłużnik. W przypadku, gdy powyższa czynność nie podlegałaby opodatkowaniu tym podatkiem lub byłaby od niego zwolniona, komornik sądowy nie będzie obowiązany do odprowadzenia podatku.

Tym samym komornik sądowy zobowiązany jest do przestrzegania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz do uwzględnienia w trakcie sprzedaży towarów okoliczności decydujących o jej opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy:

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy:

Przepis art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, że:

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:

W świetle przedstawionych powyżej przepisów zarówno grunt, jak i budynek lub budowla spełniają definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż traktowana jest jako odpłatna dostawa towarów na terytorium kraju.

Jednak nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usług, w rozumieniu art. 7 i art. 8 ustawy o podatku od towarów i usług podlega opodatkowaniu tym podatkiem. Określona czynność jest opodatkowana podatkiem VAT, jeśli zostanie wykonana przez podatnika, a więc osobę prowadzącą działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy:

Jak wynika natomiast z art. 15 ust. 2 ustawy:

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W świetle powyższych przepisów stwierdzić należy, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Należy zaznaczyć, że sprzedaż składników nabytych w działalności gospodarczej podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W rozpatrywanej sprawie należy również zwrócić uwagę, że dłużnik zawarł z innym podmiotem umowę najmu Nieruchomości w latach 2012-2014.

W tym miejscu wyjaśnić należy, że na mocy art. 693 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeksu cywilnego (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.):

Najem jest więc umową dwustronnie zobowiązującą i wzajemną, odpowiednikiem świadczenia wynajmującego, polegającego na oddaniu rzeczy do używania, jest świadczenie najemcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu. Z powyższego wynika, że umówiony między stronami czynsz jest wynagrodzeniem za możliwość korzystania z cudzej rzeczy i stanowi świadczenie wzajemne należne za używanie lokalu przez jego najemcę.

Pana wątpliwości w pierwszej kolejności dotyczą tego, czy dłużnik z tytułu sprzedaży opisanych nieruchomości będzie podatnikiem podatku VAT.

Z opisu sprawy wynika, że jest Pan komornikiem sądowym i będzie Pan dokonywał m.in. sprzedaży egzekucyjnej dwóch działek zabudowanych nr 1 i 2 będących własnością dłużnika - „(…)” Sp. z o.o.

Jak już wyżej wskazano sprzedaż składników nabytych w działalności gospodarczej podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Mając na uwadze fakt, że dłużnikiem jest spółka, stwierdzić należy, że w niniejszej sprawie dojdzie do sprzedaży majątku przedsiębiorstwa dłużnika gdzie składniki majątku były wykorzystywanie do prowadzenia działalności gospodarczej, w tym najmu. Zatem przy dostawie sprzedaży dwóch działek zabudowanych nr 1 i 2 spełnione będą przesłanki do uznania dłużnika za podatnika podatku, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

W konsekwencji, dokonana przez Pana dostawa nieruchomości należących do dłużnika będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, jako odpłatna dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

Dla sprzedaży nieruchomości zabudowanych budynkami, budowlami lub ich częściami ustawodawca przewidział możliwość zwolnienia od podatku w oparciu o art. 43 ust. 1 pkt 10, art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy, bądź art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Na mocy art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy:

Z powyższego uregulowania wynika, że dostawa budynków, budowli lub ich części jest – co do zasady – zwolniona od podatku od towarów i usług. Wyjątek stanowi dostawa w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz jeżeli pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Zatem, dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynków, budowli lub ich części kluczowym jest ustalenie, kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął okres od tego momentu.

Zgodnie z art. 2 pkt 14 ustawy:

W przypadku, gdy po wybudowaniu budynek, budowla lub ich część jest wykorzystywana, w tym używana na potrzeby własnej działalności, okoliczność ta powoduje, że ma już miejsce pierwsze zasiedlenie tego obiektu.

Jak wynika z powyższych uregulowań, zwolnienie wynikające z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy stosuje się w odniesieniu do dostawy całości lub części budynków, budowli, jeżeli w stosunku do nich doszło do pierwszego zasiedlenia, przy czym okres pomiędzy pierwszym zasiedleniem, a dostawą nie jest krótszy niż 2 lata. Wykluczenie z tego zwolnienia następuje w sytuacjach, gdy dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz w sytuacji, gdy od momentu pierwszego zasiedlenia do chwili sprzedaży nie minęły co najmniej 2 lata.

Natomiast stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy:

Ponadto w myśl art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy:

W tym miejscu należy wyjaśnić, że kwestię opodatkowania dostawy gruntu, na którym posadowione zostały budynki lub budowle bądź ich części, rozstrzyga przepis art. 29a ust. 8 ustawy, zgodnie z którym:

W świetle tego przepisu, przy sprzedaży budynków lub budowli, dokonywanej wraz z dostawą gruntu, na którym są one posadowione, grunt dzieli byt prawny budynków, budowli lub ich części w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Oznacza to, że do dostawy gruntu stosuje się analogiczną stawkę podatku, jak przy dostawie budynków, budowli lub ich części trwale z gruntem związanych. Jeżeli dostawa budynków albo budowli lub ich części podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, opodatkowana jest również dostawa gruntu, na którym obiekt jest posadowiony.

Z informacji przedstawionych we wniosku wynika, że przedmiotem sprzedaży egzekucyjnej są działki nr 1 i 2. Działka nr 1 jest zabudowana, częścią (około 50%) budynku administracyjno-biurowego, budynkiem produkcyjno-magazynowym i wiatą oraz budynkiem socjalnym. Działka nr 2 jest zabudowana częścią (około 50%) budynku administracyjno-biurowego. Budynki i budowla znajdujące się na przedmiotowych działkach zostały wybudowane w latach dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku. Zasiedlone zostały najprawdopodobniej w latach dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku, a na pewno przed 2009 r. Dłużnik od ponad 6 lat nie prowadzi na terenie Nieruchomości żadnej działalności i nie ponosił żadnych nakładów na Nieruchomość.

Pana wątpliwości sprowadzają się również do ustalenia, czy sprzedaż ww. działek zabudowanych będzie podlegała zwolnieniu z opodatkowania podatkiem VAT.

W celu ustalenia, czy w przedmiotowej sprawie do sprzedaży ww. budynków i budowli zastosowanie znajdzie zwolnienie od podatku od towarów i usług, należy w pierwszej kolejności rozstrzygnąć, czy względem tych budynków i budowli nastąpiło pierwsze zasiedlenie.

Analiza przedstawionych we wniosku okoliczności sprawy oraz treści powołanych przepisów prawa prowadzi do stwierdzenia, że dostawa ww. budynków i budowli nie będzie dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia, w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy, gdyż jak Pan wskazał zasiedlenie tych obiektów nastąpiło przed 2009 r. W związku z powyższym od pierwszego zasiedlenia do chwili sprzedaży upłynie okres dłuższy niż 2 lata. Nie były ponoszone również żadne wydatki na ulepszenie ww. budynków i budowli. Zatem zostały spełnione warunki uprawniające do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy w odniesieniu do sprzedaży budynków i budowli posadowionych na działkach nr 1 i 2.

W konsekwencji sprzedaż budynków i budowli będzie korzystać ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy. Jednocześnie, w myśl art. 29a ust. 8 ustawy, dostawa działek gruntu, na których posadowione są ww. obiekty, również będzie podlegała zwolnieniu. W związku z powyższym nie będzie Pan obowiązany do odprowadzenia podatku VAT należnego wynikającego ze sprzedaży egzekucyjnej nieruchomości, tj. działek nr 1 i 2.

Wobec zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy w odniesieniu do sprzedaży ww. budynków i budowli bezzasadne jest badanie możliwości korzystania ze zwolnienia od podatku na mocy art. 43 ust. 1 pkt 10a i pkt 2 ustawy.

Z uwagi na to, że planowana transakcja licytacyjnej sprzedaży Nieruchomości zabudowanych, będzie korzystała ze zwolnienia od podatku VAT, odpowiedź na pytanie nr 2 wniosku jest bezzasadna.

Dodatkowe informacje

Zaznaczenia wymaga, że organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem zdarzenia przyszłego. Ponosi Pan ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu zdarzenia przyszłego. Podkreślenia wymaga, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z tym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

‒Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

‒Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒ w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒ w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).