Interpretacja
Interpretacja indywidualna z dnia 6 marca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.852.2022.2.PRP
Brak opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji sprzedaży udziałów w Spółce oraz możliwości zastosowania zwolnienia z podatku VAT transakcji sprzedaży udziałów w Spółce.
Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe w części dotyczącej braku opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji sprzedaży udziałów w Spółce oraz prawidłowe w zakresie możliwości zastosowania zwolnienia z podatku VAT transakcji sprzedaży udziałów w Spółce.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
2 grudnia 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 2 grudnia 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji sprzedaży udziałów w Spółce oraz możliwości zastosowania zwolnienia z podatku VAT transakcji sprzedaży udziałów w Spółce.
Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 17 lutego 2023 r. (wpływ 17 lutego 2023 r.) oraz pismami z 22 lutego 2023 r. (wpływ 24 lutego 2023 r.) oraz 28 lutego 2023 r. (wpływ 28 lutego 2023 r.)
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Gmina ... jest jednostką samorządu terytorialnego utworzoną na podstawie ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2022 r. poz. 559 ze zmian.) zarejestrowaną jako czynny podatnik podatku od towarów i usług.
Zgodnie z art. 9 ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej (tj. Dz. U. z 2021 r. poz. 679) jednostki samorządu terytorialnego mogą tworzyć spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółki akcyjne, a także mogą przystępować do takich spółek.
Gmina jest jednoosobowym wspólnikiem posiadającym 100% udziałów w kapitale zakładowym Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w ....
Kapitał zakładowy Spółki wynosi 270 175 zł i dzieli się na 505 równych niepodzielnych udziałów o wartości nominalnej 535 zł.
Przedmiotem działalności Spółki jest działalność ochroniarska w zakresie obsługi systemów bezpieczeństwa, wykonywanie instalacji elektrycznych, naprawa i konserwacja urządzeń elektrycznych, sprzedaż hurtowa sprzętu elektronicznego i telekomunikacyjnego oraz części do niego, zarządzanie nieruchomościami wykonywane na zlecenie, działalność pomocnicza związana z utrzymaniem porządku w budynku, wynajem i zarządzanie nieruchomościami własnymi i dzierżawionymi, działalność usługowa wspomagająca transport lądowy.
Uchwałą Nr ... Rady Miejskiej w ....z dnia 30 czerwca 2022 roku nastąpiło wyrażenie zgody przez Radę Miejską w ....na zbycie udziałów i określenie trybu zbycia, w tym procedury wyłonienia nabywcy udziałów należących do Gminy .... w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w .....
W wyniku przeprowadzonej procedury przetargowej Gmina .... planuje zbyć wszystkie swoje udziały w Spółce. Nabywca nabędzie wszystkie udziały w Spółce na podstawie jednej czynności prawnej objętej jedną umową sprzedaży udziałów.
Udziały przejdą na kupującego z chwilą zapłaty ceny w pełnej wysokości. Zapłata ceny zostanie dokonana na rachunek bankowy sprzedającego, tj. Gminy, niezwłocznie po zawarciu Umowy, jednak nie dłużej niż w ciągu 5 dni.
Gmina zaznacza, że sprzedaż udziałów jest zdarzeniem incydentalnym, Gmina nie prowadzi działalności maklerskiej ani brokerskiej, a sprzedaż nastąpi w wyniku wykonywania praw właścicielskich.
Ponadto, w uzupełnieniu wniosku Gmina wskazała, że w dniu 22 grudnia 2022 r. podpisała umowę sprzedaży udziałów Spółki. Dnia 28 grudnia 2022 r. nastąpiła całościowa zapłata za udziały Spółki.
W odpowiedzi na zadane w wezwaniu pytania o treści:
1.Czy uczestniczą Państwo w zarządzaniu Spółką, w której posiadają Państwo udziały? Czy świadczą Państwo jakiekolwiek usługi na rzecz Spółki z o.o.?
Odp. Do chwili sprzedaży udziałów w Spółce, Gmina …. poza uprawnieniami przysługującymi Zgromadzeniu Wspólników nie uczestniczyła w zarządzaniu Spółką i nie uczestniczy obecnie.
2.Czy dokonują Państwo na rzecz Spółki, w której posiadają Państwo udziały, czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, w szczególności czy Państwo świadczą usługi administracyjne, rachunkowe, informatyczne, finansowe, handlowe lub techniczne?
Odp. Gmina związana jest z sp. z o.o. umową w zakresie dzierżawy gruntu z przeznaczeniem pod urządzony parking strzeżony oraz pod teren zielony na parkingu. Umowa z dnia 23 października 2020 roku. Wymienione czynności opodatkowane są podatkiem VAT w wysokości 23%. Spółka jest najemcą lokali użytkowych usytuowanych przy ul. ….. Wymieniona czynność opodatkowana jest podatkiem VAT w wysokości 23%.
3.Czy sprawują Państwo kontrolę nad Spółką, w której posiadają Państwo udziały?
Odp. Do chwili sprzedaży udziałów w Spółce, Gmina …. sprawowała kontrolę nad Spółką jako jedyny udziałowiec oraz poprzez powoływanie członków Rady Nadzorczej. Obecnie kontrola nie jest sprawowana.
4.Czy Spółka, w której posiadają Państwo udziały, realizuje bezpośrednio zadania nałożone na Państwa jako jednostkę samorządu terytorialnego ?
Odp. Do momentu sprzedaży udziałów w Spółce, Spółka realizowała zadania własne Gminy o charakterze użyteczności publicznej zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 14 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym ( Dz.U. z 1996 r. Nr 13, poz. 74 z późn. zm.).
5.Czy mają Państwo realny wpływ na kierunek rozwoju Spółki, w której posiadają Państwo udziały?
6.Czy narzucają Państwo swoje wytyczne działalności Spółce, w której posiadają Państwo udziały?
7.Czy Państwo akceptują bądź odrzucają koncepcje inwestycyjne w Spółce, w której posiadają Państwo udziały?
Odp. Na pyt. 5, 6, 7:
Do chwili sprzedaży udziałów w Spółce, Gmina posiada wyłącznie uprawnienia przewidziane w umowie Spółki dla Zgromadzenia Wspólników i w tym zakresie miała wpływ na kierunki rozwoju Spółki i koncepcje inwestycyjne w Spółce, (obecnie brak wpływu), tj. decydowanie o przystąpieniu do innej Spółki, połączeniu lub przekształceniu Spółki, wyrażanie zgody na otwieranie przed spółkę oddziałów, filii i przedstawicielstw, zmiana przedmiotu przedsiębiorstwa Spółki, zbycie lub wydzierżawienie przedsiębiorstwa Spółki lub ustanowienie na nim praw użytkowania, zbywanie i nabywanie nieruchomości, przeznaczenie czystego zysku na inwestycje.
8.Czy mają Państwo wpływ na ceny towarów i usług w Spółce, w której posiadają Państwo udziały?
Odp. Do chwili sprzedaży udziałów w Spółce, Gmina nie miała wpływu na ceny towarów i usług w Spółce. Obecnie również nie ma takiego wpływu.
9.Czy w związku ze zbyciem 100% udziałów będzie dochodziło do przekazania na rzecz nabywcy Państwa funkcji zarządczych?
Odp. Wraz ze sprzedażą udziałów w Spółce, doszło do przekazania na rzecz nabywcy funkcji zarządczych wynikających z umowy Spółki ,tj. w zakresie uprawnień Zgromadzenia Wspólników.
10.Czy posiadanie przez Państwo udziałów jest bezpośrednim, stałym i koniecznym rozszerzeniem działalności gospodarczej?
Odp. Nie, i nie było do chwili sprzedaży udziałów w Spółce.
11.Czy wykonują Państwo usługi przechowywania lub zarządzania udziałami w Spółce z o.o. lub usługi pośrednictwa w tym zakresie?
Odp. Nie, i do chwili sprzedaży udziałów w Spółce usługi takie nie były wykonywane.
12.Czy dokonują Państwo usług dotyczących praw i udziałów Spółki odzwierciedlających:
a)tytuł prawny do towarów;
b)tytuł własności nieruchomości;
c)prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości;
d)udziały i inne tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części;
e)prawa majątkowe, których instrumentami bazowymi są towary, mierniki i limity wielkości produkcji oraz uprawnienia do emisji zanieczyszczeń, i które mogą być zrealizowane poprzez dostawę towarów lub świadczenie usług innych niż zwolnione z podatku?
Odp. Do chwili sprzedaży udziałów w Spółce, były świadczone tylko usługi najmu lokalu użytkowego, w którym Spółka ma siedzibę i usługi te są nadal świadczone.
Nadto wskazano, że udziały w Spółce posiadane przez Gminę …, nie odzwierciedlały praw własności wobec tytułów wymienionych w punktach od „a” do „e” pytania nr 12.
Pytania
1)Czy w przedstawionym opisie sprawy planowana przez Gminę transakcja sprzedaży udziałów w Spółce będzie stanowiła po stronie Gminy zdarzenie spoza zakresu opodatkowania podatkiem od towarów i usług?
2)Czy w przypadku uznania, że w przedstawionym opisie sprawy planowana przez Gminę transakcja sprzedaży udziałów w Spółce będzie stanowiła po stronie Gminy wykonanie działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o VAT, Gmina ma prawo zastosować zwolnienie od VAT dla tej transakcji na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40a ustawy o VAT?
Państwa stanowisko w sprawie
Ad. 1
Zgodnie z art. 6 ustawy o samorządzie gminnym, Gmina we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność wykonuje zadania publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów oraz określone w art. 7 ust. 1 zadania własne, których celem jest bieżące i nieprzerwane zaspokajanie potrzeb ludności w drodze świadczenia usług powszechnie dostępnych.
Uchwałą z dnia 30 czerwca 2022 r. Rada Miejska w …wyraziła zgodę na zbycie przez Gminę … udziałów w spółce Spółka z o.o. gdzie jest jednoosobowym wspólnikiem w 100% udziałów w kapitale zakładowym Spółki. Na podstawie art. 2 pkt 6, art. 5 ust. 1 pkt 1, art. 7 ust. 1 i art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, odpłatna dostawa towarów i usług lub odpłatne świadczenie usług podlega opodatkowaniu VAT wówczas, gdy są dokonywane przez podmiot o statusie podatnika działającego w takim charakterze w odniesieniu do tych czynności. Sprzedaż udziałów nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ w ramach realizacji tej czynności Gmina nie będzie działać jako podatnik VAT w myśl art. 15 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tj. Dz.U.2022.0.931) zwanej dalej ustawą VAT.
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą.
Art. 15 ust. 2 ustawy o VAT stanowi, że działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykonywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
W myśl art. 15 ust. 6 nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów.
W rozumieniu ustawy o VAT ( art. 7 ust. 1 oraz art. 8 ust. 1) udział w spółce posiadającej osobowość prawną nie mieści się w definicji towarów ani usługi, jest natomiast prawem majątkowym, które może być przedmiotem transakcji. Aby transakcja ta podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT musi być wykonywana przez podatnika VAT w ramach jego podstawowej działalności. Nie należy zaliczyć czynności zbycia udziałów Gminy do zawodowej płaszczyzny jednostki. Jest to czynność jednorazowa.
Miasto pragnie wskazać, że do podobnych wniosków doszedł Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 7 grudnia 2017 r. , nr 0112-KDIL4.4012.473.2017.2.TKU. W piśmie tym Dyrektor wskazał: „W rozpatrywanej sprawie - jak wynika z treści wniosku sytuacja nie ma miejsca, bowiem jak wskazał Wnioskodawca - Gmina nie będzie uczestniczyła w zarządzaniu ZKU w zakresie wykraczającym poza zwykłe prawa i obowiązki udziałowca. Co prawda, zakład świadczy na rzecz Gminy usługi w zakresie zadań własnych Gminy, których odpłatne wykonanie Gmina zleca Wnioskodawcy (świadczenie tych usług jest opodatkowane według podstawowej lub obniżonej stawki VAT), natomiast Gmina działając poprzez Urząd Miejski świadczy na rzecz ZKU odpłatne usługi dzierżawy wybranej infrastruktury wodno-kanalizacyjnej, które stanowią dla Gminy odpłatne świadczenie usług opodatkowane według 23% stawki VAT (Gmina nie dzierżawi całego swojego majątku wodno-kanalizacyjnego, co oznacza, że część infrastruktury wodno-kanalizacyjnej została przekazana spółce w użytkowanie nieodpłatnie), jednakże Gmina nie uczestniczy w zarządzaniu ZKU, nie prowadzi w ramach swojej działalności gospodarczej działalności maklerskiej i brokerskiej, a posiadanie udziałów w Zakładzie nie będzie bezpośrednim, stałym i koniecznym rozszerzeniem działalności Zainteresowanego. Mając na uwadze opis sprawy oraz obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa, jak również orzecznictwo TSUE należy stwierdzić, że planowana przez Gminę transakcja aportu udziałów PDS do ZKU w zamian za udziały ZKU o tej samej wartości nominalnej, będzie stanowiła po stronie Gminy zdarzenie spoza zakresu opodatkowania podatkiem od towarów i usług ”
Ad. 2
W przypadku uznania, iż sprzedaż udziałów w spółce stanowi wykonywanie działalności gospodarczej przez Miasto, wówczas, w ocenie Miasta, przedmiotowa transakcja będzie korzystać ze zwolnienia od VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40a ustawy o VAT.
Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 40a lit. a ustawy o VAT, zwalnia się od podatku VAT usługi, w tym także usługi pośrednictwa, których przedmiotem są udziały w spółkach, z wyłączeniem usług przechowywania tych udziałów i zarządzania nimi.
W myśl art. 43 ust. 15 ustawy o VAT, zwolnienia, o których mowa m.in. w ust. 1 pkt 40a nie mają zastosowania do czynności ściągania długów, w tym factoringu, usług doradztwa oraz usług w zakresie leasingu.
Ponadto na podstawie art. 43 ust. 16 ustawy o VAT, zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 40a nie ma zastosowania do usług dotyczących udziałów odzwierciedlających tytuł prawny do towarów, tytuł własności nieruchomości, prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości, udziały i inne tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części, prawa majątkowe, których instrumentami bazowymi są towary, mierniki i limity wielkości produkcji oraz uprawnienia do emisji zanieczyszczeń, i które mogą być zrealizowane poprzez dostawę towarów lub świadczenie usług innych niż zwolnione z podatku.
W konsekwencji, w ocenie Miasta, w przypadku uznania, że w przedstawionym opisie sprawy planowana transakcja zbycia udziałów będzie stanowiła po stronie Miasta wykonywanie działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o VAT, Miasto będzie miało prawo zastosować zwolnienie z VAT dla tej transakcji na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40a ustawy o VAT.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe w części dotyczącej braku opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji sprzedaży udziałów w Spółce oraz prawidłowe w zakresie możliwości zastosowania zwolnienia z podatku VAT transakcji sprzedaży udziałów w Spółce.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r., poz. 931, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą”:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają:
1)odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2)eksport towarów;
3)import towarów na terytorium kraju;
4)wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5)wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
Stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy:
towarami są rzeczy oraz ich części a także wszelkie postacie energii.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:
przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Natomiast zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy:
przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze – dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem działa jako podatnik VAT.
Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy:
podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Według ust. 2 powołanego artykułu:
działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy:
Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.
Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie ma na tyle uniwersalny charakter, że pozwala na objęcie pojęciem „podatnika” te wszystkie podmioty, które prowadzą określoną działalność występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.
Dlatego też, nie każda czynność dokonana przez podmiot mający status podatnika będzie podlegać opodatkowaniu. Status podatnika podatku od towarów i usług nie powoduje automatycznie rozciągnięcia skutków podatkowych na całą sferę aktywności danego podmiotu. Za działalność rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług należy uznać tylko tę działalność, którą można zidentyfikować i zaliczyć do zawodowej płaszczyzny jednostki.
Kwestia, czy za działalność gospodarczą można uznać działalność polegającą na posiadaniu i sprzedaży akcji oraz udziałów była przedmiotem orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.
W wyrokach w sprawach C-60/90 i C-155/94 oraz w sprawie C-80/95 TSUE podkreślał, że samo posiadanie, czy też emisja udziałów i innych papierów wartościowych co do zasady nie stanowi działalności gospodarczej w rozumieniu art. 4 VI Dyrektywy, która pozwalałaby na uznanie posiadacza takich udziałów za podatnika. Natomiast w wyroku z 29 kwietnia 2004 r. w sprawie C-77/01 Empresa de Desenvolvimento Mineiro TSUE uznał, że zwykłe nabycie udziałów w innych podmiotach nie stanowi wykorzystania majątku w celu osiągnięcia dochodu w sposób ciągły, ponieważ dywidenda uzyskana z udziału jest skutkiem własności majątku i nie jest wynagrodzeniem uzyskanym w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w rozumieniu Dyrektywy. Podobnie transakcje finansowe polegające jedynie na sprzedaży udziałów i innych papierów wartościowych, np. jednostek w funduszach inwestycyjnych, nie stanowią w ogóle działalności gospodarczej.
Posiłkując się tym orzecznictwem należy stwierdzić, że co do zasady, czynności sprzedaży udziałów nie stanowią działalności gospodarczej, a zatem podmiot dokonujący tych czynności nie ma statusu podatnika, nawet jeżeli z tytułu innej działalności jest podatnikiem.
Należy zatem zauważyć, że w sytuacji, gdy w zakres prowadzonej przez podmiot działalności gospodarczej nie wchodzi obrót papierami wartościowymi, to czynność samego nabycia/ sprzedaży udziałów innych spółek nie jest traktowana jako działalność gospodarcza w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Są to czynności polegające na zarządzaniu własnym portfelem w celu maksymalizacji zwrotu z inwestycji. Nie można również samego nabycia czy sprzedaży udziałów finansowych w innych przedsiębiorstwach traktować jako wykorzystywanie majątku do uzyskiwania z niego dochodów w sposób ciągły.
Od tej zasady orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej przewiduje pewne wyjątki, które pozwalają łączyć z faktem posiadania i zbywania papierów wartościowych (akcji, udziałów) wykonywanie działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy, w określonych okolicznościach, a mianowicie gdy:
-posiadacz papierów wartościowych uczestniczy w zarządzaniu spółką, której akcje posiada,
-sprzedaż akcji, udziałów prowadzona jest w ramach działalności maklerskiej i brokerskiej,
-posiadanie udziałów jest bezpośrednim, stałym i koniecznym rozszerzeniem działalności gospodarczej.
Aby obrót ten podlegał opodatkowaniu podatkiem VAT, musi być wykonywany przez podatnika w rozumieniu ustawy w ramach jego profesjonalnej aktywności. Podkreślić należy, że zakres opodatkowania podatkiem VAT wyznacza czynnik przedmiotowy – opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług oraz czynnik podmiotowy – czynności muszą być wykonywane przez podatnika działającego w takim charakterze.
Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w orzeczeniu z 14 listopada 2000 r. w sprawie C-142/99 Floridienne S.A. Beginvest przeciwko Państwu belgijskiemu stwierdził, że zaangażowanie w zarządzanie spółkami zależnymi (w holdingu) należy uznać za działalność gospodarczą w rozumieniu art. 4 (2) VI Dyrektywy, ale tylko w zakresie, w jakim pociąga to za sobą dokonywanie transakcji podlegających VAT na mocy art. 2 VI Dyrektywy, takich jak świadczenie przez Floridienne usług administracyjnych, rachunkowych i informatycznych na rzecz swoich spółek zależnych.
Również w orzeczeniu z 12 lipca 2001 r. w sprawie C-102/00 Welthgrove BV (także spółka holdingowa) przeciwko Staatssecretaris van Financien TSUE wyraźnie wskazał, że samo zaangażowanie spółki holdingowej w zarządzanie jej spółkami zależnymi, lecz bez dokonywania transakcji podlegających VAT w rozumieniu art. 2 VI Dyrektywy, nie może być traktowane jak działalność gospodarcza w rozumieniu art. 4 (2) tej Dyrektywy. Wobec tego, działalnością gospodarczą będzie tylko takie zarządzanie spółkami zależnymi, które pociąga za sobą dokonywanie transakcji podlegających opodatkowaniu na mocy art. 2 VI Dyrektywy.
W orzeczeniu TSUE z 27 września 2001 r. w sprawie C-16/00 Cibo Participations, Trybunał podtrzymał stanowisko, że udział spółki holdingowej w zarządzaniu spółkami, których udziały nabyła, stanowi działalność gospodarczą w rozumieniu art. 4 ust. 2 VI Dyrektywy, ale tylko w przypadku, gdy pociąga to za sobą przeprowadzenie transakcji podlegających opodatkowaniu na mocy art. 2 ust. 1 tej Dyrektywy, takich jak świadczenie przez spółkę holdingową na rzecz spółek zależnych usług administracyjnych, finansowych, handlowych lub technicznych.
W związku z powyższym, zdaniem TSUE, samo nabycie i posiadanie akcji spółki nie powinno być traktowane jako działalność gospodarcza w rozumieniu art. 4 ust. 2 VI Dyrektywy, nadająca ich posiadaczowi status podatnika. Trybunał powtórzył tu wyrażone wcześniej w orzeczeniu z 20 czerwca 1996 r. C-155/94 stanowisko, że jeżeli objęcie akcji nie stanowi działalności gospodarczej, to również nie ma takiego charakteru ich zbycie (także orzeczenie TSUE z 26 czerwca 2003 r. w sprawie C-442/01).
Również w wyroku C-320/17 TSUE wskazał, że samo nabycie i posiadanie udziałów nie powinno być uznane, w rozumieniu dyrektywy VAT, za działalność gospodarczą przyznającą nabywcy lub posiadaczowi status podatnika. Trybunał podkreślił przy tym, że z utrwalonego orzecznictwa Trybunału wynika, że uczestniczenie spółki holdingowej w zarządzaniu spółkami, w których nabyła ona udział lub akcje, stanowi działalność gospodarczą w rozumieniu art. 9 ust. 1 Dyrektywy VAT, w zakresie, w jakim skutkuje ono dokonywaniem transakcji podlegających opodatkowaniu VAT na podstawie art. 2 tej dyrektywy, takich jak świadczenie usług administracyjnych, księgowych, finansowych, handlowych, informacyjnych i technicznych przez spółkę holdingową na rzecz spółek.
Interpretując wskazany w tym orzecznictwie wyjątek od omawianej zasady, sprowadzający się do możliwości uznania za działalność gospodarczą posiadania (zbywania) udziałów, jeżeli towarzyszyłoby temu uczestnictwo w zarządzaniu spółką – WSA w Opolu w wyroku z 25 czerwca 2010 r., sygn. akt I SA/Op 176/10, stwierdził, że taka możliwość ograniczona jest do sytuacji szczególnych, w których udział w zarządzaniu pociąga za sobą przeprowadzenie transakcji podlegających opodatkowaniu, takich jak świadczenie usług na rzecz spółki.
W opisie sprawy wskazali Państwo, że jesteście zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług oraz jednoosobowym wspólnikiem posiadającym 100% udziałów w kapitale zakładowym Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w .... W dniu 22 grudnia 2022 r. podpisali Państwo umowę sprzedaży udziałów Spółki. Dnia 28 grudnia 2022 r. nastąpiła całościowa zapłata za udziały Spółki. Wskazali Państwo, że nie prowadzą działalności maklerskiej ani brokerskiej, a sprzedaż nastąpi w wyniku wykonywania praw właścicielskich. Do chwili sprzedaży udziałów w Spółce, poza uprawnieniami przysługującymi Zgromadzeniu Wspólników nie uczestniczyli Państwo w zarządzaniu Spółką i nie uczestniczą obecnie. Jesteście Państwo związani z sp. z o.o. umową w zakresie dzierżawy gruntu z przeznaczeniem pod urządzony parking strzeżony oraz pod teren zielony na parkingu. Umowa z dnia 23 października 2020 roku. Wymienione czynności opodatkowane są podatkiem VAT w wysokości 23%. Spółka jest najemcą lokali użytkowych usytuowanych przy ul. …. Wymieniona czynność opodatkowana jest podatkiem VAT w wysokości 23%. Do chwili sprzedaży udziałów w Spółce, sprawowali Państwo kontrolę nad Spółką jako jedyny udziałowiec oraz poprzez powoływanie członków Rady Nadzorczej. Obecnie kontrola nie jest sprawowana. Do momentu sprzedaży udziałów w Spółce, Spółka realizowała zadania własne Gminy o charakterze użyteczności publicznej. Do chwili sprzedaży udziałów w Spółce, posiadali Państwo wyłącznie uprawnienia przewidziane w umowie Spółki dla Zgromadzenia Wspólników i w tym zakresie mieli Państwo wpływ na kierunki rozwoju Spółki i koncepcje inwestycyjne w Spółce. Natomiast nie mieli Państwo wpływu na ceny towarów i usług w Spółce. Wraz ze sprzedażą udziałów w Spółce, doszło do przekazania na rzecz nabywcy funkcji zarządczych wynikających z umowy Spółki ,tj. w zakresie uprawnień Zgromadzenia Wspólników. Posiadanie przez Państwo udziałów nie jest bezpośrednim, stałym i koniecznym rozszerzeniem działalności gospodarczej. Nie wykonują Państwo usługi przechowywania lub zarządzania udziałami w Spółce z o.o. lub usługi pośrednictwa w tym zakresie. Do chwili sprzedaży udziałów w Spółce, były świadczone tylko usługi najmu lokalu użytkowego, w którym Spółka ma siedzibę i usługi te są nadal świadczone. Nadto wskazano, że udziały w Spółce posiadane przez Państwa, nie odzwierciedlały praw własności wobec tytułów wymienionych w punktach od „a” do „e” pytania nr 12.
Odnosząc się do kwestii dotyczącej ustalenia czy planowana przez Państwa transakcja sprzedaży udziałów w Spółce będzie stanowiła zdarzenie spoza zakresu opodatkowania podatkiem od towarów i usług, stwierdzić należy, że w okolicznościach niniejszej sprawy podjęte przez Państwa działania – wbrew Państwa twierdzeniom - wpisują się w definicję prowadzenia działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy, a wskazana we wniosku sprzedaż udziałów podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.
Jak bowiem wskazaliście Państwo, do chwili sprzedaży udziałów w Spółce, sprawowaliście Państwo kontrolę nad Spółką. Z kolei Spółka realizowała zadania własne gminy o charakterze użyteczności publicznej. Do chwili sprzedaży udziałów w Spółce, posiadali Państwo wyłącznie uprawnienia przewidziane w umowie Spółki dla Zgromadzenia Wspólników i w tym zakresie mieli Państwo wpływ na kierunki rozwoju Spółki i koncepcje inwestycyjne w Spółce, tj. decydowanie o przystąpieniu do innej Spółki, połączeniu lub przekształceniu Spółki, wyrażanie zgody na otwieranie przed spółkę oddziałów, filii i przedstawicielstw, zmiana przedmiotu przedsiębiorstwa Spółki, zbycie lub wydzierżawienie przedsiębiorstwa Spółki lub ustanowienie na nim praw użytkowania, zbywanie i nabywanie nieruchomości, przeznaczenie czystego zysku na inwestycje. Wykonywaliście Państwo na rzecz Spółki, w ramach zawartej umowy dzierżawy gruntu oraz najmu lokali użytkowych, czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
W związku z powyższym, należy uznać, że transakcja sprzedaży udziałów w Spółce stanowiła działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, z tytułu której Państwo wystąpiliście w charakterze podatnika w rozumieniu ust. 1 tego artykułu. Tym samym ww. transakcja była czynnością opodatkowaną podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.
Wobec powyższego Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 należało uznać za nieprawidłowe.
Odnosząc się natomiast do kwestii możliwości zastosowania zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT transakcji sprzedaży udziałów w Spółce wskazać należy, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, przewidują dla niektórych towarów i usług zwolnienie od podatku. Zakres i zasady zwolnienia od podatku dostaw towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.
Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40a ustawy:
Zwolnione od podatku są usługi, w tym także usługi pośrednictwa, których przedmiotem są udziały w:
a)spółkach,
b)innych niż spółki podmiotach, jeżeli mają one osobowość prawną
– z wyłączeniem usług przechowywania tych udziałów i zarządzania nimi.
Zwolnienie, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 40a ustawy, nie jest uzależnione od rodzaju podmiotu świadczącego te usługi. Sam zakres usług jest bardzo szeroki, jedynym bowiem kryterium przedmiotowego zwolnienia jest świadczenie usług, których przedmiotem są udziały (a także usługi pośrednictwa w tym zakresie). W efekcie wszystkie usługi dotyczące obrotu udziałami oraz pośrednictwa w tym zakresie korzystają ze zwolnienia na podstawie ww. art. 43 ust. 1 pkt 40a ustawy.
Jednocześnie zwrócić należy uwagę na obowiązujący od 1 stycznia 2022 r. przepis art. 43 ust. 22 ustawy, zgodnie z którym:
Podatnik może zrezygnować ze zwolnienia od podatku usług, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 38–41, świadczonych na rzecz podatników, i wybrać ich opodatkowanie, pod warunkiem że:
1) jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny;
2) złoży naczelnikowi urzędu skarbowego pisemne zawiadomienie o wyborze opodatkowania tych usług przed początkiem okresu rozliczeniowego, od którego rezygnuje ze zwolnienia.
Stosownie zaś do ust. 23 ww. przepisu, również obowiązującego od 1 stycznia 2022 r.:
Podatnik, o którym mowa w ust. 22, może, nie wcześniej niż po upływie 2 lat, licząc od początku okresu rozliczeniowego, od którego wybrał opodatkowanie usług, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 38–41, ponownie skorzystać ze zwolnienia od podatku tych usług, pod warunkiem złożenia naczelnikowi urzędu skarbowego pisemnego zawiadomienia o rezygnacji z opodatkowania, przed początkiem okresu rozliczeniowego, od którego ponownie będzie korzystał ze zwolnienia.
Powyższe zmiany przepisów umożliwiają wybór opodatkowania określonych usług, które dotychczas obligatoryjnie korzystały ze zwolnienia od podatku – w tym m.in. właśnie usług pośrednictwa w sprzedaży udziałów, przy czym możliwość wyboru opcji opodatkowania dotyczy wyłącznie usług świadczonych na rzecz innych podatników, przy zachowaniu warunków określonych w art. 43 ust. 22 i 23 ustawy. Wskazane usługi finansowe świadczone na rzecz osób fizycznych niebędących podatnikami korzystają ze zwolnienia od podatku, bez możliwości skorzystania w ww. przepisu i wyboru rezygnacji ze zwolnienia od podatku.
Ponadto, jak wynika z przepisu art. 43 ust. 15 ustawy:
Zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41, nie mają zastosowania do:
1)czynności ściągania długów, w tym factoringu;
2)usług doradztwa;
3)usług w zakresie leasingu.
Należy również wskazać, że na podstawie art. 43 ust. 16 ustawy:
Zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 40a i 41, nie ma zastosowania do usług dotyczących praw i udziałów odzwierciedlających:
1)tytuł prawny do towarów;
2)tytuł własności nieruchomości;
3)prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości;
4)udziały i inne tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części;
5)prawa majątkowe, których instrumentami bazowymi są towary, mierniki i limity wielkości produkcji oraz uprawnienia do emisji zanieczyszczeń, i które mogą być zrealizowane poprzez dostawę towarów lub świadczenie usług innych niż zwolnione z podatku.
Mając na uwadze ww. przepisy prawa oraz przedstawione we wniosku okoliczności sprawy, z których wynika, że nie wykonują Państwo usługi przechowywania lub zarządzania udziałami w Spółce bądź usługi pośrednictwa w tym zakresie oraz nie znajdą zastosowania wyłączenia określone w przepisie art. 43 ust. 15 i ust. 16 ustawy, należy stwierdzić, że w omawianej sytuacji sprzedaż udziałów w Spółce korzystała ze zwolnienia z opodatkowania VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40a lit. a ustawy.
Wobec powyższego Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 2 należało uznać za prawidłowe.
Dodatkoweinformacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Odnosząc się do powołanej przez Państwa w tym wniosku interpretacji indywidualnej wskazać należy, że interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane są w indywidualnych sprawach podatników i niewątpliwie kształtują sytuację prawną tych podatników w sprawach będących przedmiotem rozstrzygnięcia, lecz dotyczą konkretnych stanów faktycznych co oznacza, że należy je traktować indywidualnie.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651, z późn. zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right