Interpretacja indywidualna z dnia 7 marca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP4-2.4012.594.2022.2.WH

Dokonując sprzedaży w trybie egzekucji nieruchomości gruntowej, stanowiącej działkę ewidencyjną zabudowaną budynkiem motelu-restauracji, będzie Pan zobowiązany jako płatnik podatku VAT do obliczenia, pobrania i wpłacenia podatku VAT na rachunek właściwego urzędu skarbowego z tytułu dokonania dostawy towaru.

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

28 grudnia 2022 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy opodatkowania dostawy w trybie egzekucji nieruchomości zabudowanej. Uzupełnił Pan wniosek - w odpowiedzi na wezwanie - pismem z 20 lutego 2023 r. (wpływ 20 lutego 2023 r.) Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

28 maja 2021 roku wszczął Pan egzekucję w sprawie pod sygnaturą (…) przeciwko „A.” spółka z o.o. z siedzibą w (…) (NIP: (…), REGON: (…), KRS: (…). Egzekucja prowadzona jest z prawa własności nieruchomości położonej w (…), dla której Sąd Rejonowy w (…) Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą o numerze (…). Zgodnie z odpisem pełnym elektronicznej księgi wieczystej (…) nieruchomość została zakupiona przez dłużnika na mocy umowy sprzedaży nieruchomości 29 listopada 2006 roku. W toku postępowania ustalił Pan, że dłużnik nie posiada organu uprawnionego do reprezentacji, w związku z tym 16 września 2021 roku zawiesił Pan postępowanie egzekucyjne. 14 czerwca 2022 roku Sąd Rejonowym w (…) postanowił ustalić dla dłużnika kuratora w osobie asystenta sędziego (…) celem zastępowania dłużnika w sprawie. 8 lipca 2022 roku podjął Pan zawieszone postępowanie. 18 sierpnia 2022 roku zlecił Pan rzeczoznawcy majątkowemu dokonanie czynności niezbędnych dla sporządzenia opisu i dokonania oszacowania nieruchomości.

Według operatu szacunkowego sporządzonego przez rzeczoznawcę majątkowego 2 listopada 2022 roku nieruchomość składa się z działki gruntowej nr 1 o powierzchni 281m², na której posadowiony jest budynek motelu - restauracji, trzykondygnacyjny z podpiwniczeniem o powierzchni użytkowej 626,05m² składający się z restauracji, kuchni i zaplecza kuchennego, pokoi hotelowych, apartamentów, łazienek, komunikacji, magazynków, biura. Część parterowa budynku wybudowana została przed 1939 rokiem, pozostała część około 1997 roku. Obiekt jest w stanie technicznym słabym z obniżonym standardem wykończenia i wyposażeniem.

Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego przewiduje dla wycenianej nieruchomości stanowiącej działkę nr 1, położoną w obrębie ewidencyjnym nr 13 miasta (…) - zabudowę mieszkalno - usługową (numer uchwały (…), data uchwalenia 11 marca 1996 roku).

Z informacji uzyskanych 1 grudnia 2022 roku od Naczelnika Urzędu Skarbowego w (…) dłużnik figuruje w rejestrze podatników, prowadzonym przez tutejszy organ i prowadzi działalność w zakresie według PKD: 1551 OZ Hotele i podobne obiekty zakwaterowania. Nie odnotowano powiązania z działalnością gospodarczą. Dłużnik ma otwarte w urzędzie skarbowym obowiązki podatkowe: w podatku CIT od 8 września 2006 r. i w podatku PIT od 1 stycznia 2007 r. Nie odnotowano dokumentów wymiarowych za ostatnie 5 lat. Po sprawdzeniu na stronie Ministerstwa Finansów (https://www.podatki.gov.pl) ustalił Pan, że dłużnik nie figuruje w rejestrze VAT.

W odpowiedzi na Pana zapytanie z 5 grudnia 2022 roku kurator dłużnika, „A.” spółki z o.o. z siedzibą w (…) oświadczyła, iż nie posiada wiedzy w przedmiocie prowadzenia działalności gospodarczej przez dłużnika; stosownie do danych zawartych na stronie internetowej Ministerstwa Finansów dłużnik nie figuruje jako podmiot zarejestrowany jako podatnik podatku VAT; nie posiada wiedzy w przedmiocie korzystania przez dłużnika ze zwolnień podmiotowych wynikających z ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54 poz. 535); nie jest wiadome, czy dłużnikowi w stosunku do nieruchomości przysługiwało uprawnienie do odliczenia podatku VAT przy jej nabyciu; nie jest wiadome, czy nieruchomość była (aktualnie bądź uprzednio) przedmiotem najmu, dzierżawy albo innej czynności o podobnym charakterze; nie posiada wiedzy na temat okoliczności związanych z ustaleniem obowiązku podatkowego w zakresie sprzedaży nieruchomości; nie jest wiadome na temat okoliczności związanych z ewentualnym likwidowaniem działalności gospodarczej przez dłużnika, w tym w przedmiocie jego rozliczenia z urzędem skarbowym; nie posiada wiedzy co do daty wybudowania nieruchomości ani co do tego, w jakim zakresie i do jakich czynności była ona wykorzystywana przez dłużnika ani czy obiekty były przedmiotem ulepszeń, od których dłużnikowi przysługiwałoby prawo odliczenia podatku. Kurator podkreślił, iż powyższego nie należy poczytywać jako oświadczeń o braku danych okoliczności, ale jedynie jako element stanu wiedzy kuratora co do osoby dłużnika.

Według aktualnego odpisu z KRS nie ma ujawnionego przedmiotu przeważającej działalności przedsiębiorcy. Przedmiotem pozostałej działalności dłużnika jest: 14.6.23.z sprzedaż hurtowa żywych zwierząt; 2.46.21.z sprzedaż hurtowa zboża, nieprzetworzonego tytoniu, nasion i pasz dla zwierząt 3.46.49.z sprzedaż hurtowa pozostałych artykułów użytku domowego 4.46.69.z sprzedaż hurtowa pozostałych maszyn i urządzeń 5.46.61.z sprzedaż hurtowa maszyn i urządzeń rolniczych oraz dodatkowego wyposażenia 6.46.34.a sprzedaż hurtowa napojów alkoholowych 7.46.35.z sprzedaż hurtowa wyrobów tytoniowych 8.46.34. b sprzedaż hurtowa napojów bezalkoholowych 9.46.31.z sprzedaż hurtowa owoców i warzyw 10.46.32.z sprzedaż hurtowa mięsa i wyrobów z mięsa 11.46.33.z sprzedaż hurtowa mleka, wyrobów mleczarskich, jaj, olejów i tłuszczów jadalnych 12.46.36.z sprzedaż hurtowa cukru, czekolady, wyrobów cukierniczych i piekarskich 13.46.37.z sprzedaż hurtowa herbaty, kawy, kakao i przypraw 14.46.38.z sprzedaż hurtowa pozostałej żywności, włączając ryby, skorupiaki i mięczaki 15.47.91.z sprzedaż detaliczna prowadzona przez domy sprzedaży wysyłkowej lub internet 16.47.79.z sprzedaż detaliczna artykułów używanych prowadzona w wyspecjalizowanych sklepach 17.47.81.z sprzedaż detaliczna żywności, napojów i wyrobów tytoniowych prowadzona na straganach i targowiskach 18.47.82.z sprzedaż detaliczna wyrobów tekstylnych, odzieży i obuwia prowadzona na straganach i targowiskach 19.47.89.z sprzedaż detaliczna pozostałych wyrobów prowadzona na straganach i targowiskach 20.47. 99.z pozostała sprzedaż detaliczna prowadzona poza siecią sklepową, straganami i targowiskami 21.41.20.z roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków mieszkalnych i niemieszkalnych 22.43.21.z wykonywanie instalacji elektrycznych 23.43.22.z wykonywanie instalacji wodno-kanalizacyjnych, cieplnych, gazowych i klimatyzacyjnych 24.43.29.z wykonywanie pozostałych instalacji budowlanych 25.42.99.z roboty związane z budową pozostałych obiektów inżynierii lądowej i wodnej, gdzie indziej niesklasyfikowane 26.49.31.z transport lądowy pasażerski, miejski i podmiejski 27.49.32.z działalność taksówek osobowych 28.49.39.z pozostały transport lądowy pasażerski, gdzie indziej nieskłasyfikowany 29.49.41.z transport drogowy towarów 30.49.42.z działalność usługowa związana z przeprowadzkami 31.41.10.z realizacja projektów budowlanych związanych ze wznoszeniem budynków 32.68.10.z kupno i sprzedaż nieruchomości na własny rachunek 33.68.20.z wynajem i zarządzanie nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi 34.68.31.z pośrednictwo w obrocie nieruchomościami 35.68.32.z zarządzanie nieruchomościami wykonywane na zlecenie 36.81.10.z działalność pomocnicza związana z utrzymaniem porządku w budynkach 37.77.32.z wynajem i dzierżawa maszyn i urządzeń budowlanych 38.55.10.z hotele i podobne obiekty zakwaterowania 39.56.10.a restauracje i inne stale placówki gastronomiczne 40.56.30.z przygotowywanie i podawanie napojów 41.56.21.z przygotowywanie i dostarczanie żywności dla odbiorców zewnętrznych (catering) 42.45.31.z sprzedaż hurtowa części i akcesoriów do pojazdów samochodowych, z wyłączeniem motocykli 43.45.32.z sprzedaż detaliczna części i akcesoriów do pojazdów samochodowych, z wyłączeniem motocykli 44.47.30.z sprzedaż detaliczna paliw do pojazdów silnikowych na stacjach paliw 45.45.11.z sprzedaż hurtowa i detaliczna samochodów osobowych i furgonetek 46.45.19.z sprzedaż hurtowa i detaliczna pozostałych pojazdów samochodowych, z wyłączeniem motocykli 47.77.11.z wynajem i dzierżawa samochodów osobowych i furgonetek 48.73.20.z badanie rynku i opinii publicznej 49.70.21.z stosunki międzyludzkie (public relations) i komunikacja 50.70.22.z pozostałe doradztwo w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania 51.69.20.z działalność rachunkowo-księgowa; doradztwo podatkowe 52.64.20.z działalność holdingów finansowych 53.70.10.z działalność firm centralnych (head offices) i holdingów, z wyłączeniem holdingów finansowych 54.73.11.z działalność agencji reklamowych 55.73.12.a pośrednictwo w sprzedaży czasu i miejsca na cele reklamowe w radio i telewizji 56.73.12.b pośrednictwo w sprzedaży miejsca na cele reklamowe w mediach drukowanych 57.73.12.c pośrednictwo w sprzedaży miejsca na cele reklamowe w mediach elektronicznych (internet) 58.73.12.d pośrednictwo w sprzedaży miejsca na cele reklamowe w pozostałych mediach 59.93.13.z działalność obiektów służących poprawie kondycji fizycznej 60.96.04.z działalność usługowa związana z poprawą kondycji fizycznej.

Zgodnie z art. 942 kodeksu postępowania cywilnego komornik na wniosek wierzyciela dokonuje opisu i oszacowania nieruchomości. Zgodnie z § 8 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie szczegółowego sposobu przeprowadzenia opisu i oszacowania nieruchomości z dnia 5 sierpnia 2016 r. (Dz. U. z 2016 r. poz. 1263) komornik sporządzając opis i oszacowanie nieruchomości powinien ustalić czy na dłużniku spoczywa obowiązek podatkowy z tytułu dokonywanej w trybie egzekucji sprzedaży nieruchomości. Po uzyskaniu interpretacji podatkowej zostanie wyznaczony termin opisu i oszacowania nieruchomości.

Doprecyzowanie i uzupełnienie opisu zdarzenia przyszłego

Wskazał Pan, że nie posiada informacji, o których mowa w wezwaniu. Brak tych informacji jest wynikiem podjętych przez Pana udokumentowanych działań potwierdzających brak możliwości uzyskania tych niezbędnych informacji od dłużnika.

Pytanie

Czy na dłużniku będzie spoczywał obowiązek podatkowy z tytułu dokonywanej w trybie egzekucji przyszłej sprzedaży nieruchomości, a w związku z tym czy komornik sądowy w świetle art. 18 powołanej wyżej ustawy będzie zobowiązany do obliczenia i uiszczenia za dłużnika podatku VAT?

Pana stanowisko w sprawie

Pana zdaniem, w świetle opisanego wyżej stanu faktycznego, na dłużniku nie będzie spoczywał obowiązek podatkowy z tytułu dokonywanej w trybie egzekucji przyszłej sprzedaży nieruchomości, a komornik sądowy jako płatnik nie będzie zobowiązany do obliczenia i uiszczenia za dłużnika podatku VAT od sprzedanej w trybie licytacji nieruchomości.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Na podstawie art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2022 r. poz. 479) oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.

Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.), zgodnie z którym:

płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Przepis art. 18 ustawy o podatku od towarów i usług wprowadza szczególną na gruncie przepisów ustawy regulację, kiedy to należny podatek pobierany jest i odprowadzany do urzędu skarbowego przez płatnika, a nie przez podatnika. Płatnik pełni w tym przypadku rolę pośrednika pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym, przekazując organowi środki pieniężne podatnika. Uzasadnione jest to charakterem odpłatnej dostawy następującej w ramach wykonywania czynności egzekucyjnych. Jeżeli bowiem dłużnik niesolidnie spłaca swoje zobowiązania i w celu wyegzekwowania należności wszczęto przeciwko niemu postępowanie egzekucyjne, to istnieją podstawy do uznania, że nie uiści również podatku należnego w związku z dostawą mającą miejsce w ramach egzekucji.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu podatnika – dłużnika. Prowadzona przez niego sprzedaż towarów będących własnością dłużnika będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku byłby zobowiązany dłużnik; w przypadku, gdy powyższa czynność nie podlegałaby opodatkowaniu tym podatkiem lub byłaby od niego zwolniona, komornik sądowy nie będzie obowiązany do odprowadzenia podatku.

Tym samym komornik sądowy zobowiązany jest do przestrzegania przepisów ustawy oraz do uwzględnienia w trakcie sprzedaży towarów okoliczności decydujących o jej opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy:

opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy:

przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

W świetle art. 2 pkt 6 ustawy:

ilekroć w przepisach ustawy jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W świetle przedstawionych powyżej przepisów, zarówno grunty, jak i budynki i budowle spełniają definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż stanowi dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy. Tym samym, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług, zbycie nieruchomości stanowi dostawę towarów.

Nie każda jednak czynność, która stanowi dostawę towarów lub świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Określona czynność jest opodatkowana podatkiem VAT, jeśli zostanie wykonana przez podatnika, a więc osobę prowadzącą działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy:

podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Jak wynika natomiast z art. 15 ust. 2 ustawy:

działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W świetle powyższych przepisów stwierdzić należy, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Odnosząc regulacje zawarte w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy do art. 18 ustawy wskazać należy, że w przypadku, gdy dłużnik – właściciel nieruchomości – jest podatnikiem podatku VAT, wówczas komornik jest płatnikiem podatku VAT z tytułu dostawy tej nieruchomości.

Z opisu sprawy wynika, że wszczął Pan egzekucję z nieruchomości. Nieruchomość składa się z działki gruntowej nr 1 na której posadowiony jest budynek motelu - restauracji. Część parterowa budynku wybudowana została przed 1939 rokiem, pozostała część około 1997 roku. Obiekt jest w stanie technicznym słabym z obniżonym standardem wykończenia i wyposażeniem. W odpowiedzi na Pana zapytanie kurator dłużnika oświadczyła, iż nie posiada wiedzy w przedmiocie prowadzenia działalności gospodarczej przez dłużnika; stosownie do danych zawartych na stronie internetowej Ministerstwa Finansów dłużnik nie figuruje jako podmiot zarejestrowany jako podatnik podatku VAT; nie posiada wiedzy w przedmiocie korzystania przez dłużnika ze zwolnień podmiotowych wynikających z ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług; nie jest wiadome, czy dłużnikowi w stosunku do nieruchomości przysługiwało uprawnienie do odliczenia podatku VAT przy jej nabyciu; nie jest wiadome, czy nieruchomość była (aktualnie bądź uprzednio) przedmiotem najmu, dzierżawy albo innej czynności o podobnym charakterze; nie posiada wiedzy na temat okoliczności związanych z ustaleniem obowiązku podatkowego w zakresie sprzedaży nieruchomości; nie jest wiadome na temat okoliczności związanych z ewentualnym likwidowaniem działalności gospodarczej przez dłużnika, w tym w przedmiocie jego rozliczenia z urzędem skarbowym; nie posiada wiedzy co do daty wybudowania nieruchomości ani co do tego, w jakim zakresie i do jakich czynności była ona wykorzystywana przez dłużnika ani czy obiekty były przedmiotem ulepszeń, od których dłużnikowi przysługiwałoby prawo odliczenia podatku. Wskazał Pan, że brak tych informacji jest wynikiem podjętych przez Pana udokumentowanych działań potwierdzających brak możliwości uzyskania tych niezbędnych informacji od dłużnika.

Pana wątpliwości dotyczą tego, czy na dłużniku będzie spoczywał obowiązek podatkowy z tytułu dokonywanej w trybie egzekucji przyszłej sprzedaży nieruchomości, a w związku z tym czy w świetle art. 18 ustawy będzie Pan zobowiązany do obliczenia i uiszczenia za dłużnika podatku VAT.

Odnosząc się do Pana wątpliwości należy wskazać, że mając na uwadze fakt, że Dłużnikiem jest spółka, która prowadzi działalność m.in. w zakresie hotele i podobne obiekty zakwaterowania, stwierdzić należy że w niniejszej sprawie dojdzie do sprzedaży majątku wykorzystywanego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej Dłużnika. Zatem przy dostawie w trybie egzekucji nieruchomości gruntowej, stanowiącej działkę ewidencyjną nr 1 zabudowaną budynkiem motelu-restauracji spełnione będą przesłanki do uznania Dłużnika za podatnika podatku, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, bowiem sprzedaż będzie dotyczyła składników majątku Dłużnika - spółki.

W konsekwencji, dostawa przez Komornika w drodze egzekucji nieruchomości gruntowej, stanowiącej działkę ewidencyjną nr 1 zabudowaną budynkiem motelu-restauracji będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, jako odpłatna dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

W tym miejscu wskazać należy, że dokonywana czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług może być opodatkowana właściwą stawką podatku albo może korzystać ze zwolnienia od tego podatku.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, przewidują dla niektórych towarów i usług zwolnienie od podatku.

Zastosowanie zwolnienia od podatku, jako odstępstwo od zasady powszechności i równości opodatkowania, możliwe jest jedynie w przypadku wykonywania czynności ściśle określonych w ustawie oraz w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie jej upoważnienia.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

W art. 43 ust. 1 pkt 10 i pkt 10a ustawy, ustawodawca przewidział zwolnienie od podatku VAT dla dostawy nieruchomości zabudowanych spełniających określone w tych przepisach warunki.

Jednocześnie należy wskazać, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie definiują pojęcia „budynku”, „budowli” czy „urządzenia budowlanego”. W tym zakresie należy odnieść się do przepisów ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 2351 ze zm.).

W myśl art. 3 pkt 1 ustawy Prawo budowlane:

ilekroć w ustawie jest mowa o obiekcie budowlanym – należy przez to rozumieć budynek, budowlę bądź obiekt małej architektury, wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, wzniesiony z użyciem wyrobów budowlanych.

Zgodnie z art. 3 pkt 2 ustawy Prawo budowlane:

ilekroć w ustawie jest mowa o budynku – należy przez to rozumieć taki obiekt budowlany, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach.

Na mocy art. 3 pkt 3 ustawy Prawo budowlane:

ilekroć w ustawie jest mowa o budowli – należy przez to rozumieć każdy obiekt budowlany niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, jak: obiekty liniowe, lotniska, mosty, wiadukty, estakady, tunele, przepusty, sieci techniczne, wolno stojące maszty antenowe, wolno stojące trwale związane z gruntem tablice reklamowe i urządzenia reklamowe, budowle ziemne, obronne (fortyfikacje), ochronne, hydrotechniczne, zbiorniki, wolno stojące instalacje przemysłowe lub urządzenia techniczne, oczyszczalnie ścieków, składowiska odpadów, stacje uzdatniania wody, konstrukcje oporowe, nadziemne i podziemne przejścia dla pieszych, sieci uzbrojenia terenu, budowle sportowe, cmentarze, pomniki, a także części budowlane urządzeń technicznych (kotłów, pieców przemysłowych, elektrowni jądrowych, elektrowni wiatrowych, morskich turbin wiatrowych i innych urządzeń) oraz fundamenty pod maszyny i urządzenia, jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy:

zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

a)dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,

b)pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Z powyższego uregulowania wynika, że dostawa budynków, budowli lub ich części jest generalnie zwolniona od podatku od towarów i usług. Wyjątek stanowi dostawa dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz jeżeli pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Zatem dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynków, budowli lub ich części kluczowym jest ustalenie, kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął okres od tego momentu.

Według art. 2 pkt 14 ustawy:

przez pierwsze zasiedlenie - rozumie się oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:

a)wybudowaniu lub

b)ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

W tym miejscu należy nadmienić, że w przypadku nieruchomości niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ustawodawca umożliwia podatnikom – po spełnieniu określonych warunków – skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu.

Stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy:

zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem, że:

a)w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,

b)dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

Jak wynika z powyższego, prawo do zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy, przysługuje wówczas, gdy w stosunku do obiektów, będących przedmiotem sprzedaży, nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego oraz dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ulepszenie tych obiektów, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

Jeżeli nie zostaną spełnione przesłanki zastosowania zwolnienia od podatku sprzedaży nieruchomości na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 i pkt 10a ustawy, należy przeanalizować możliwość zastosowania zwolnienia w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy:

zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dotyczy wszystkich towarów – zarówno nieruchomości, jak i ruchomości – przy nabyciu (imporcie lub wytworzeniu) których nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku VAT i wykorzystywanych – niezależnie od okresu ich używania przez podatnika (kilka dni, miesięcy czy lat) – wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT.

Jak wskazano wyżej, aby zastosować zwolnienie od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dla dostawy towarów, spełnione muszą być łącznie dwa warunki wskazane w tym przepisie, tj.:

1.towary od momentu ich nabycia do momentu ich zbycia muszą służyć wyłącznie działalności zwolnionej, w żadnym momencie ich posiadania nie można zmienić ich przeznaczenia oraz sposobu wykorzystywania,

2.przy nabyciu (imporcie, wytworzeniu) tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Niespełnienie jednego z powyższych warunków daje podstawę do wyłączenia dostawy towarów ze zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w ww. art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Analiza przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, regulujących wyżej wskazane prawo do zwolnienia od podatku dostaw nieruchomości i ruchomości prowadzi do wniosku, że w odniesieniu do tych towarów może wystąpić jedna z ww. podstaw do zastosowania zwolnienia od tego podatku. Istotne jest wobec tego każdorazowe kompleksowe zbadanie okoliczności towarzyszących danej dostawie. Zauważyć bowiem należy, że stosowanie zwolnień od podatku ma charakter wyjątkowy i nie podlega ani wykładni rozszerzającej, ani zawężającej, natomiast możliwość wychodzenia poza wykładnię literalną jest niedopuszczalna. W efekcie, podatnik uprawniony jest do zastosowania ww. preferencji, gdy charakter dokonywanych przez niego czynności, w sposób jednoznaczny i niebudzący wątpliwości, wyczerpuje znamiona ujęte w treści przepisu statuującego jego prawo do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług.

Kwestię opodatkowania dostawy gruntu, na którym posadowione zostały budynki lub budowle rozstrzyga art. 29a ust. 8 ustawy, w myśl którego:

w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.

W świetle tego przepisu przy sprzedaży budynków, budowli lub ich części, dokonywanej wraz z dostawą gruntu, na którym są one posadowione, grunt dzieli byt prawny budynków, budowli lub ich części w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Oznacza to, że do dostawy gruntu stosuje się analogiczną stawkę podatku, jak przy dostawie budynków, budowli lub ich części trwale z gruntem związanych. Jeżeli dostawa budynków albo budowli lub ich części korzysta ze zwolnienia od podatku, ze zwolnienia takiego korzysta również dostawa gruntu, na którym ww. obiekty są posadowione.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 43 ust. 21 ustawy:

jeżeli udokumentowane działania organów egzekucyjnych lub komorników sądowych, o których mowa w art. 18, nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od dłużnika, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy towarów, o której mowa w art. 18, zwolnień od podatku, o których mowa w ust. 1 pkt 2, 3 i 9-10a, przyjmuje się, że warunki zastosowania zwolnień od podatku nie są spełnione.

Wobec powyższego, dokonana w trybie egzekucji dostawa towarów, jest opodatkowana, jeżeli udokumentowane działania w celu potwierdzenia zwolnienia podjęte przez komornika lub organ egzekucyjny były z powodu dłużnika bezskuteczne.

W rozpatrywanej sprawie przedstawiony we wniosku opis sprawy nie pozwala stwierdzić, czy sprzedaż przez Pana zajętej nieruchomości będzie korzystała ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2, pkt 10 i pkt 10a ustawy, gdyż brak jest informacji niezbędnych do jednoznacznego dokonania takiej oceny na podstawie ww. przepisów. Wskazał Pan, że brak tych informacji jest wynikiem podjętych przez Pana udokumentowanych działań potwierdzających brak możliwości uzyskania tych niezbędnych informacji od dłużnika.

W związku z powyższym w sprawie znajduje zastosowanie art. 43 ust. 21 ustawy, tj. przyjęcie, że warunki zastosowania zwolnień nie są spełnione, o ile podjęte przez Pana udokumentowane działania nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od dłużnika, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy budynku motelu-restauracji zwolnienia od podatku.

Tym samym, sprzedaż w trybie egzekucji nieruchomości gruntowej, stanowiącej działkę ewidencyjną nr 1 zabudowaną budynkiem motelu-restauracji będzie podlegała opodatkowaniu właściwą stawką podatku VAT.

Zaznaczyć należy, że kwestia oceny działań podjętych przez Komornika nie była przedmiotem interpretacji.

W konsekwencji, dokonując sprzedaży w trybie egzekucji nieruchomości gruntowej, stanowiącej działkę ewidencyjną nr 1 zabudowaną budynkiem motelu-restauracji, będzie Pan zobowiązany jako płatnik podatku VAT do obliczenia, pobrania i wpłacenia podatku VAT na rachunek właściwego urzędu skarbowego z tytułu dokonania dostawy towaru.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Wskazuję również, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty opis sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Pana sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i musi się Pan zastosować do interpretacji.

‒Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 529; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).