Interpretacja indywidualna z dnia 8 marca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP1-1.4012.693.2022.1.AWY

Brak możliwości zastosowania zwolnienia podmiotowego dla osoby fizycznej zamieszkałej za granicą świadczącej usługi najmu w Polsce.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług w części dotyczącej możliwości zastosowania zwolnienia podmiotowego w myśl art. 113 ust. 1 i 9 ustawy jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

15 grudnia 2022 r. wpłynął Pani wniosek z 28 listopada 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy możliwości zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT świadczonych usług najmu oraz możliwości wyrejestrowania się z VAT i niesporządzania deklaracji VAT.

Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 27 lutego 2023 r. (wpływ 27 lutego 2023 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Podatnik jest osobą fizyczną zamieszkałą na stałe w Irlandii, gdzie mieszka i pracuje (nie prowadzi działalności i nie jest polskim rezydentem podatkowym). W Polsce jest właścicielem mieszkania, które wynajmuje wyłącznie na cele mieszkaniowe osobom fizycznym. Najemca uiszcza opłatę za najem w jednej ustalonej kwocie, która obejmuje wszystkie opłaty ryczałtowo. Media zawierają się w opłacie za najem i nie są wyrównywane ze względu na odczyt licznika. Wszystkie opłaty za czynsz prąd gaz itp. ponosi wynajmujący i na niego są wszystkie umowy. Na chwilę obecną podatnik jest zarejestrowany do VAT i sporządza miesięczne deklaracje VAT.

Pytanie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku)

Czy w związku z powyższym Wnioskodawczyni jako osoba mieszkająca na stałe poza Polską, nieprowadząca za granicą działalności gospodarczej, a w Polsce osiągająca przychody wyłącznie z tytułu najmu mieszkania przeznaczonego wyłącznie na cele mieszkalne (jest właścicielem wynajmowanego mieszkania) ma prawo skorzystać ze zwolnienia podmiotowego, o którym mowa w artykule 113 ust. 1 i 9 ustawy o VAT lub też skorzystać ze zwolnienia przedmiotowego wynikającego z art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy o VAT (czyli świadcząca usługi wyłącznie zwolnione) i może nie sporządzać deklaracji VAT poprzez wyrejestrowanie się z VAT, powołując się na któryś z powyższych przepisów?

Pani stanowisko w sprawie

Zdaniem podatnika prawidłowa jest możliwość wyrejestrowania się z VAT i zaprzestanie sporządzania deklaracji VAT, z uwagi na fakt, że wykonuje w Polsce wyłącznie usługi zwolnione z VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.) – zwanej dalej ustawą:

Stosownie do art. 2 pkt 22 ustawy:

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy:

Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy:

Zgodnie z treścią art. 15 ust. 2 ustawy:

Zgodnie z art. 96 ust. 1 ustawy:

Stosownie do art. 96 ust. 3 ustawy:

W myśl art. 99 ust. 1 ustawy:

Według art. 99 ust. 7 ustawy:

W myśl art. 113 ust. 1 ustawy:

Stosownie do art. 113 ust. 9 ustawy:

Przy czym na podstawie art. 113 ust. 13 pkt 3 ustawy:

Z powyższego przepisu wynika, że podatnicy nieposiadający siedziby działalności gospodarczej na terytorium Polski nie mogą korzystać ze zwolnienia od podatku wynikającego z art. 113 ust. 1 i ust. 9 ustawy tj. zwolnienia ze względu na wysokość osiąganej sprzedaży.

Należy zauważyć, że zarówno przepisy o podatku od towarów i usług, jak i inne przepisy prawa podatkowego, nie posługują się pojęciem „siedziba” w odniesieniu do osób fizycznych, a jedynie w odniesieniu do osób prawnych i jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej.

Zgodnie z powyższym, w przypadku osób fizycznych można mówić wyłącznie o miejscu zamieszkania, natomiast pojęcie siedziby związane jest wyłącznie z jednostkami, którym przysługuje osobowość prawna. Dlatego też w przypadku osoby fizycznej miejsce siedziby jest zrównane z miejscem zamieszkania. Należy stwierdzić, że adres zamieszkania dla podatnika będącego osobą fizyczną jest tym, czym adres siedziby dla podatnika będącego osobą prawną lub jednostką organizacyjną niemającej osobowości prawnej, czyli informacją identyfikującą go jako podatnika. Przykładem potwierdzenia powyższej tezy może być druk VAT-R składany przez podmioty rejestrujące się jako podatnicy podatku VAT, w których osoby fizyczne wskazują adres zamieszkania, natomiast osoby prawne lub jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej – adres siedziby. Potwierdza to również druk CEiDG, zgodnie z którym dokonując rejestracji działalności gospodarczej należy podać adres faktycznego zamieszkania podatnika.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że jest Pani osobą fizyczną zamieszkałą na stałe w Irlandii, gdzie Pani mieszka i pracuje. Nie jest Pani polskim rezydentem podatkowym. W Polsce jest Pani właścicielem mieszkania, które wynajmuje Pani wyłącznie na cele mieszkaniowe osobom fizycznym. Na chwilę obecną jest Pani zarejestrowana do VAT i sporządza miesięczne deklaracje VAT.

Pani wątpliwości dotyczą m.in. kwestii możliwości skorzystania ze zwolnienia podmiotowego, o którym mowa w art. 113 ust. 1 i 9 ustawy.

W tym miejscu należy odnieść się do wyżej przytoczonego przepisu art. 113 ust. 13, w myśl którego zwolnień nie stosuje się do podatników nieposiadających siedziby działalności gospodarczej na terytorium kraju.

Istota i znaczenie wyłączenia ze zwolnienia opisanego w art. 113 ust. 1 ustawy zostały przytoczone w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 4 listopada 2015 r., sygn. III SA/Wa 239/15, w którym to Sąd powołał się na orzeczenie Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości w sprawie C-97/09 (Ingrid Schmelz v. Finanzamt Waldviertel). Zgodnie z powyższym wyrokiem „Orzeczenie to zapadło w analogicznym stanie faktycznym, jak stan faktyczny opisany przez Skarżącego we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, złożonym w niniejszej sprawie. W stanie faktycznym objętym powołanym orzeczeniem obywatelka Niemiec mająca miejsce zamieszkania w Niemczech chciała skorzystać ze zwolnienia podmiotowego w podatku VAT w Austrii od obrotów uzyskiwanych z wynajmu nieruchomości położonej w Austrii. W tej sprawie ETS potwierdził zasadność odmowy jej zwolnienia w oparciu o przepis krajowy będący odpowiednikiem art. 283 ust. 1 lit. c). Dyrektywy VAT. Trybunał stwierdził, że art. 24 ust. 3 i art. 28i VI Dyrektywy VAT oraz art. 283 ust. 1 lit. c) Dyrektywy VAT z 2006 r., w zakresie, w jakim pozwalają one państwom członkowskim przyznać małym przedsiębiorstwom mającym siedzibę na ich terytorium zwolnienie z VAT łączące się z utratą prawa do odliczenia, lecz wykluczają tę możliwość w przypadku małych przedsiębiorstw mających siedzibę w innych państwach członkowskich, są zgodne z przepisami unijnych traktatów oraz z ogólną zasadą równego traktowania. Jednocześnie stwierdzono, że to ograniczenie nie narusza w żaden sposób swobód traktatowych (w szczególności swobody prowadzenia działalności gospodarczej). Trybunał także wyjaśnił, że ograniczenie zwolnienia podatkowego ustanowione w art. 283 ust. 1 lit. c) Dyrektywy VAT uzasadnione jest tym, że w przypadku, gdy miejsce wykonywania działalności gospodarczej jest położone w innym kraju niż miejsce zamieszkania podatnika utrudnione jest kontrolowanie tej działalności w miejscu jej wykonania. W szczególności utrudniony jest dostęp do informacji o tej działalności oraz do ksiąg służących jej ewidencjonowaniu. W tej sytuacji zachodzi możliwość nadużywania przez podatników prawa do zwolnienia z podatku kosztem budżetu. Te okoliczności ETS uznał za wystarczające do wprowadzenia omawianego ograniczenia zwolnienia od podatku.”

Powyższy pogląd podziela również Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 20 kwietnia 2016 r., sygn. II SA/Wa 1376/15, w którym stwierdza, że „(…) w przypadku, gdy działalność osoby fizycznej prowadzona jest w innym miejscu, niż miejsce jej zamieszkania, za siedzibę działalności gospodarczej należy uznawać miejsce zamieszkania tej osoby, gdyż to w tym miejscu podejmowane są najważniejsze decyzje osoby fizycznej w zakresie bieżącego kierowania tą działalnością. Podnoszona w uzupełnieniu wniosku okoliczność kilkukrotnych - w skali roku - przyjazdów do Polski w celach związanych z najmem, niczego w tym zakresie nie zmienia. Skarżąca na terenie Polski przebywa sporadycznie, trudno zatem uznać miejsce to za centrum administrowania bieżącą działalnością.”

Zatem zgodnie z przepisami prawa i powołanym orzecznictwem podatnik będący osobą fizyczną, który nie posiada miejsca zamieszkania na terytorium Polski, nie posiada tym samym siedziby działalności gospodarczej na terytorium kraju. W konsekwencji podatnik, który posiada swoje miejsce zamieszkania za granicą, a prowadzi czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT w Polsce, będzie musiał od każdego obrotu odprowadzić podatek VAT. Wyjątkiem będzie sprzedaż towarów i usług korzystających z tzw. zwolnienia przedmiotowego tj. zwolnienia ze względu na przedmiot wykonywanych czynności (art. 43 ust. 1 ustawy lub przepisy wydane na podstawie art. 82 ust. 3 ustawy).

Z treści złożonego wniosku wynika, że mieszka i pracuje Pani w Irlandii, a w Polsce wynajmuje Pani mieszkanie osobom fizycznym wyłącznie na cele mieszkaniowe.

Z uwagi na przedstawiony opis stanu faktycznego i obowiązujące przepisy prawa podatkowego należy stwierdzić, że – jako osoba fizyczna mająca miejsce zamieszkania w Irlandii – jest Pani podmiotem nieposiadającym siedziby działalności gospodarczej na terytorium kraju zrównanej z miejscem zamieszkania zgodnie z ww. regulacjami ustawy.

W związku z tym należy zauważyć, że art. 113 ust. 13 pkt 3 ustawy wyklucza w omawianej sprawie zastosowanie zwolnienia z podatku VAT określonego w art. 113 ust. 1 i 9 ustawy. Dokonuje więc Pani podlegającego opodatkowaniu w Polsce odpłatnego świadczenia usług, tj. czynności określonych w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy i występuje Pani w charakterze podatnika w myśl art. 15 ust. 1 ustawy, który nie może skorzystać ze zwolnienia podmiotowego określonego w art. 113 ust. 1 i ust. 9 ustawy.

Pani stanowisko należało więc uznać za nieprawidłowe w części dotyczącej możliwości zastosowania zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 ustawy.

Zwracamy jednak uwagę, że brak zwolnienia na podstawie art. 113 ust. 1 i ust. 9 ustawy nie wyklucza możliwości zastosowania zwolnienia od podatku w przypadku wykonywania czynności, o których mowa w art. 43 ust. 1 ustawy o VAT, po spełnieniu warunków zawartych w tym przepisie a dotyczącym rodzaju wykonywanych przez podatnika czynności.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Niniejsza interpretacja rozstrzyga wyłącznie w zakresie braku możliwości zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 ustawy. Przedmiotem interpretacji nie jest natomiast kwestia możliwości zwolnienia usług najmu z opodatkowania na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy oraz możliwości wyrejestrowania dla celów podatku VAT i zaprzestania składania deklaracji VAT – w tym zakresie zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Jednocześnie wskazujemy, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy zdarzenie przyszłe sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywało się będzie ze zdarzeniem przyszłym opisanym przez Panią w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

‒Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

‒Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).