Interpretacja indywidualna z dnia 8 marca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT2-2.4011.1015.2022.2.AKU

Obowiązek płatnika w związku z wypłatą zadośćuczynienia dla byłego pracownika.

Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe w zakresie zwolnienia od podatku kwoty zadośćuczynienia wypłaconej byłemu pracownikowi oraz prawidłowe w pozostałej części.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

15 grudnia 2022 r. złożyli Państwo wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika w związku z wypłatą zadośćuczynienia dla byłego pracownika. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem złożonym 27 lutego 2023 r.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

W dniu 16 stycznia 2017 r. Parafia (Wnioskodawca) zawarła z organistą umowę o pracę na czas określony do dnia 31 grudnia 2017 r. w wymiarze 1/2 etatu, z wynagrodzeniem wynoszącym … zł brutto miesięcznie. Organista zatrudniony został w charakterze i na stanowisku organisty w …. Parafii … w …. Po zakończeniu umowy Wnioskodawca w dniu 1 stycznia 2018 r. ponownie zawarł z Panem organistą umowę o pracę na czas określony do dnia 31 grudnia 2018 r. – na tych samych warunkach i stanowisku, z tą jednak różnicą, iż wynagrodzenie za pracę ustalone zostało na poziomie … zł brutto miesięcznie, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa dla wymiaru 1/2 etatu. Do zakresu obowiązków organisty, odnośnie obu umów, należało zapewnienie oprawy muzycznej nabożeństw odprawianych w Parafii w dni powszednie, niedziele i święta, wg porządku mszy w tej Parafii. W dni powszednie organista pracował podczas porannej mszy świętej od godziny 8.00 do 8.30 oraz wieczornej mszy świętej od godziny 18.00 do 18.30, przy czym, we środy, kiedy dodatkowo przy mszy świętej odprawiane są nabożeństwa zgodnie z kalendarzem liturgicznym, organista pracował od godziny 18.00 do 19.00. Natomiast, w niedziele i święta organista pracował od godziny 6.30 do 13.30 oraz od godziny 15.30 do 17.00. Dodatkowo w miesiącu, odprawiano msze święte z tytułu 1-go piątku miesiąca, a w niektórych miesiącach dodatkowe nabożeństwa zgodnie z kalendarzem liturgicznym, dodatkowo organista, w ramach czynności poza umówionym z Wnioskodawcą stosunkiem pracy, wykonywał na rzecz osób trzecich odpłatne usługi, również polegające na zapewnieniu oprawy muzycznej podczas uroczystości zaślubin oraz pogrzebów, które odbywały się w Parafii Wnioskodawcy.

Według Wnioskodawcy, świadczenie usług przez organistę na rzecz osób trzecich odbywało się na zasadach działalności wykonywanej osobiście, tj. bezpośredniego i osobistego świadczenia usług oprawy muzycznej dla osób trzecich (zamawiających) i według Wnioskodawcy pozostawało poza umówionymi czynnościami (zadaniami), wynikającymi z łączącego strony stosunku pracy. Według Wnioskodawcy, możliwość świadczenia usług przez organistę na rzecz osób trzecich miała być dodatkową zachętą dla organisty do pracy w tej Parafii.

Podkreślić przy tym należy, iż odpłatność za usługi świadczone podczas ślubów organista pobierał samodzielnie od osób trzecich (ponieważ czas na przygotowanie ślubu jest zawsze dłuższy niż pogrzebu i strony, tj. organista i osoba trzecia (zamawiająca) miały czas na spotkania, omówienie i bezpośrednie rozliczenia). Natomiast, odnośnie pogrzebów, zleceniodawcy organizujący pogrzeb (osoby trzecie) chcący skorzystać z usług organisty, z uwagi na krótki czas od śmierci do pogrzebu (przeważnie 3 dni) i często bardzo dużą ilość koniecznych spraw do załatwienia związanych z pogrzebem, w sytuacji kiedy chcieli skorzystać z usług organisty (podkreślić należy, że pogrzeb może odbywać się bez oprawy muzycznej lub organizator pogrzebu może mieć swojego organistę lub innego muzyka, który zadba o oprawę muzyczną podczas takiej uroczystości, a zatem organizator pogrzebu miał jedynie możliwość skorzystania z usług organisty) mogli to zrobić za zgodą organisty. Dla uproszczenia, ułatwienia, pozostawiali w kancelarii parafialnej dla organisty (wyłącznie celem ich pobrania przez organistę, jak będzie w Parafii lub podczas pogrzebu, lub przekazania w ich imieniu, tj. organizatora pogrzebu organiście) środki pieniężne, jako należność za usługę oprawy muzycznej podczas uroczystości pogrzebowej. Środki pieniężne dla organisty organizatorzy pogrzebów pozostawiali, dokonując przy okazji wizyty w kancelarii parafialnej wszystkich innych opłat za obrządek pochówku, ale kwota pozostawiona dla organisty w kancelarii nie stanowiła nigdy elementu opłat należnych Parafii z tytułu pochówku, w tym m.in. ofiary za mszę św. pogrzebową, czy opłat za miejsce grzebalne, czy opłat pobieranych zgodne z art. 7 ustawy o cmentarzach i chowaniu zmarłych i innych opłat stanowiących przychody z działalności „statutowej” kościelnej/religijnej Parafii.

Kult religijny w wykonaniu kościoła katolickiego obejmuje również uroczystości pogrzebowe i posługę kapłana, a religijne uroczystości pogrzebowe dotyczą sprawowania pogrzebu. Pogrzeb wyznaniowy obejmuje trzy akty o charakterze liturgicznym: przeniesienie ciała do kościoła, odprawienie nabożeństwa pogrzebowego, odprowadzenie zwłok w miejsce przeznaczone na grzebanie zmarłych, które to akty są elementem kompleksowej posługi pogrzebowej, zgodnej z działalnością kultową kościoła, która ma realizować potrzeby duchowe członków wspólnoty w ramach obrzędów religijnych. We wrześniu 2018 r., tj. w trakcie trwania drugiej umowy o pracę, organista zaczął wysuwać do Parafii roszczenia, twierdząc w szczególności, że od otrzymywanych kwot za świadczone usługi oprawy muzycznej wyłącznie na pogrzebach (wg Wnioskodawcy były to osobiste usługi cywilnoprawne organisty świadczone na rzecz osób trzecich) Parafia nie odprowadzała składek na ZUS oraz zaliczek na PIT, co było ogromnym zaskoczeniem dla Wnioskodawcy, gdyż jak podkreśla, według Wnioskodawcy, usługi oprawy muzycznej na ślubach i pogrzebach, które organista mógł świadczyć w Parafii, nie wchodziły w zakres umówionego czasu pracy ani czynności objętych umową o pracę. Nadto, organista zarzucił, że jego tydzień pracy wynosił sześć a nie pięć dni i w związku z tym faktem, nie otrzymywał dni wolnych ani wypłat za godziny nadliczbowe, nie otrzymywał pełnego wynagrodzenia. Zarzucił więc, że Parafia nie wywiązywała się ze swoich obowiązków jako pracodawca poprzez niewypłacenie pełnego wynagrodzenia z tytułu przerywanego czasu pracy (łącznie 2 560,5 h), niewypłacenie ekwiwalentu za 131 dni wolnych od pracy, nieodprowadzenie składek ZUS od otrzymanych kwot za pogrzeby i stosownych zaliczek na podatek dochodowy PIT. Parafia zakwestionowała to stanowisko, odmawiając uczynienia zadość roszczeniom organisty wg jego wyliczeń, bowiem strony nie określiły pisemnie, jaki rodzaj czasu pracy obowiązywał (używając prawnego nazewnictwa), a jedynie umówiły się, iż harmonogram czasu pracy to porządek mszy św. w tej parafii uwzględniający święta i uroczystości kościelne. Taka umowa słowna, według Wnioskodawcy, była realizowana w praktyce przez tzw. fakty dokonane, a to przez czas, kiedy organista rzeczywiście wykonywał czynności wynikające z umowy o pracę. W porządku mszy św. Parafii nie znajdują się ani pogrzeby, ani śluby, ani też inne uroczystości zamawiane przez osoby trzecie, bo tych się zaplanować nie da, i dlatego zakres umowy o pracę dotyczył oprawy muzycznej według porządku mszy św. w tej parafii. Nic więcej. W związku z tym, w dniu 20 października 2018 r. organista złożył w Parafii swoje oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracodawcy.

W tym stanie rzeczy Parafia wystąpiła do Sądu … z pozwem w przedmiocie przyznania Parafii odszkodowania za zakończenie stosunku pracy bez wypowiedzenia z winy pracodawcy w sytuacji, w której nie było ku temu podstaw. Sprawa została rozpoznana przez Sąd … pod sygn. akt …. W sprawie tej Sąd oddalił powództwo Parafii wskazując na uchybienia po Jej stronie w zakresie ewidencjonowania czasu pracy, nieprawidłowości w udzielaniu urlopu, niezachowania pięciodniowego tygodnia pracy, wypłacanie wynagrodzenia poza tym wynikającym ze stosunku pracy i nieodprowadzanie z tego tytułu danin publicznych. Parafia złożyła odwołanie od powyższego wyroku, które jednak nie zostało uwzględnione. Sąd … oddalił apelację, przychylając się do stanowiska Sądu I instancji. W tym czasie organista złożył pozew do Sądu o sprostowanie świadectwa pracy, z uwagi na fakt, iż Parafia w świadectwie nie wpisała przyczyn zakończenia stosunku pracy. Sprawa rozpoznana została pod sygn. akt …. Sąd częściowo przychylił się do tego stanowiska, nakładając na Parafię obowiązek sprostowania świadectwa pracy w zakresie wpisania podstawy prawnej zakończenia stosunku pracy. Następnie, kilkoma pozwami przed Sądem … w sprawach o sygn. akt …, …, …, …, …. organista pozwał Parafię o zapłatę za pracę w nadgodzinach, wypłatę odszkodowania, wypłatę odprawy, zapłatę za niewypłacone w całości wynagrodzenie za lipiec 2017 r., sierpień 2018 r. i październik 2018 r., nieodprowadzonych należności na ZUS i US z tytułu stosunku pracy i ekwiwalent pieniężny za 131 dni wolnych od pracy, których Parafia nie udzieliła organiście, jak również odszkodowania za niewydanie w terminie sprostowanego świadectwa pracy.

W każdej z powyższych spraw Parafia kwestionuje stanowisko organisty. Żaden Sąd w żadnej z toczących się spraw nie rozpoznał, czy otrzymywane przez organistę kwoty za oprawę muzyczną na pogrzebach były kwotami wynikającymi ze stosunku pracy i powinny być uwzględnione w liście płac, a tym samym Parafia miałaby być zobowiązana do funkcji płatnika PIT i ZUS, ani też Sąd nie rozpoznał, czy otrzymane kwoty za oprawę muzyczną na pogrzebach były usługami świadczonymi przez organistę na rzecz osób trzecich i to na organiście jako podatniku spoczywają obowiązki PIT i ZUS z otrzymanych za wykonane usługi kwot. Nie ma rozstrzygnięcia tej zasadniczej kwestii.

Oprócz powyższego, Parafia w trakcie trwania umowy o pracę w roku 2017, udzieliła pożyczki organiście, której organista do dnia wniosku nie spłacił w całości.

W efekcie sporów sądowych, Strony postanowiły zawrzeć ugodę sądową. Wszystkie powyższe sprawy zostały połączone do wspólnego rozpoznania pod sygn. akt …. W ramach ugody Parafia zaproponowała wypłatę na rzecz organisty kwoty … zł brutto w ramach zadośćuczynienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o PIT, tytułem rekompensaty za poczucie krzywdy związane ze sporem pomiędzy organistą a Parafią oraz umorzyć organiście niespłaconą kwotę pożyczki w wysokości … zł, czyli zrzec się roszczenia o zapłatę (zwrot) pożyczki.

Powyższe czynności wynikające z planowanej sądowej ugody mają wyczerpać wszelkie roszczenia organisty wobec Parafii oraz wzajemne roszczenia stron. Zgodnie z treścią ugody: „2. Celem zaspokojenia wszelkich roszczeń Powoda (organisty), Pozwana (Parafia) zobowiązuje się do zapłaty … zł brutto (… złotych), jako zadośćuczynienie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b o podatku dochodowym od osób fizycznych tytułem rekompensaty za poczucie krzywdy związane ze sporem pomiędzy Powodem a Pozwanym. Pozwana, pod warunkiem wykonania przez Powoda postanowień niniejszej ugody, zrzeka się roszczenia o zapłatę … zł wynikłego z umowy pożyczki z 2 grudnia 2017 r. zawartej pomiędzy organistą a Parafią”.

Kwota … zł – zadośćuczynienia będącego rekompensatą, będzie wypłacona w II transzach:

a)część w terminie określonym w ugodzie po jej zawarciu,

b)pozostała część po uzyskaniu interpretacji z Krajowej Informacji Skarbowej i ZUS, czy przysługuje zwolnienie z art. 21 ust. 1 pkt 3b Ustawy PIT od wyżej wskazanej kwoty … zł brutto, czy też należy od tej kwoty pobrać podatek wg skali podatkowej z art. 27 ustawy PIT lub innego.

W stanie faktycznym należy dodać, że w toku trwania sporów sądowych, w lipcu 2020 r., Parafia realizując jeden z uzasadnień wyroków sądowych w zakresie dnia wolnego za pracę, uznała roszczenie w części za zasadne i dokonała postawienia do dyspozycji organisty kwoty XX netto, na którą składają się należności za 92 dni wolne od pracy (przy pięciodniowym tygodniu pracy), które nie zostały organiście udzielone (wraz z należnymi odsetkami) oraz trzymiesięczne odszkodowanie. W pozostałym zakresie zgłoszone przez organistę roszczenia Parafia uznawała i nadal uznaje za bezzasadne, a nadto, nie znajdujące podstaw ani prawnych ani faktycznych i w związku z tym Parafia nie mogła uwzględnić tych roszczeń. Mając na uwadze powyższe, Parafia złożyła organiście oświadczenia o potrąceniu wzajemnych należności Stron, tj. kwoty wynikającej z wyżej wymienionych tytułów ze stosunku pracy z częścią niespłaconej pożyczki organisty wobec Parafii. Po wyżej wskazanym wyliczeniu pozostała na dzień wniosku kwota do spłaty pożyczki wynosi … zł.

Kwota zadośćuczynienia w wysokości … zł brutto wypłacona będzie w II transzach. Pierwsza w kwocie niższej niż … zł, która zostaje z ostrożności obliczona jako kwota netto według opodatkowania jak ze stosunku pracy wg skali podatkowej z art. 27 ustawy PIT i w sytuacji, gdy według stanowiska organów skarbowych przedmiotowa wypłata:

a)może korzystać ze zwolnienia określonego w art. 21 ust 1 pkt 3b ustawy PIT – po uzyskanej interpretacji różnica do … zł zostanie dopłacona uwzględniając jeszcze stanowisko ZUS (Wnioskodawca występuje z zapytaniem do ZUS, czy ta wypłata będzie podlegać pod składki ZUS czy nie), a w przeciwnym przypadku, tj.

b)gdy organy skarbowe uznają, że przedmiotowa wypłata nie może korzystać z wyżej wskazanego zwolnienia w PIT lub ZUS uzna, że tą wypłatę należy oskładkować – wówczas przedmiotowa kwota … zł stanowi kwotę brutto, od której obliczane będą należności PIT i/lub ZUS.

Ponadto, Wnioskodawca informuje, że w 2021 r. Parafia miała kontrolę …, podczas której m.in. do kontroli wytypowano byłego organistę i przeanalizowano całą jego historię zatrudnienia, dokumentację, listy płac, czas pracy, wynagrodzenia oraz wypłaty dodatkowe w 07/2020 r., pożyczkę z organistą – pełny opis zawiera protokół z kontroli. W wystąpieniu pokontrolnym … nie rozstrzygnęła również kwestii kwot, które organista otrzymywał za oprawę muzyczną na pogrzebach, czy były one elementem wynagrodzenia i wykonywane w ramach stosunku pracy czy nie.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca wyjaśnił, że ugoda sądowa została zawarta przed Sądem … na rozprawie w dniu 15 grudnia 2022 r. (sygn. akt …). Ugoda została zamieszczona w protokole ww. rozprawy (jako jej załącznik) w następującym brzmieniu :

TREŚĆ UGODY :

„Załącznik do protokołu w sprawie …

W tym miejscu strony oświadczają, że zawierają następującej treści ugodę:

1. Powód ...oraz strona pozwana … Parafia … w … postanawiają, iż niniejsza ugoda ma na celu uregulowanie wszystkich i wszelkich roszczeń stron, w tym w szczególności wynikłych przed dniem zawarcia niniejszej ugody, a w szczególności dotyczących łączącego strony stosunku pracy, w tym objętych postępowaniami przed Sądem …. zawisłymi pod sygn. akt …. obecnie połączonymi do wspólnego rozpoznania pod sygn. akt … oraz wynikających z umowy pożyczki z 2 grudnia 2017 r., jak też niniejsza ugoda reguluje wszelkie roszczenia powoda wobec pozwanej Parafii …, w tym między innymi te, które nie są objęte dotychczasowymi postępowaniami, a które powód mógłby kiedykolwiek w przyszłości podnieść, co oznacza, że niniejsza ugoda wyczerpuje wszelkie roszczenia powoda wobec pozwanej, a powód w przyszłości nie będzie występował z jakimkolwiek roszczeniem przeciwko pozwanej z jakiegokolwiek tytułu. Ugoda ta reguluje również wszelkie roszczenia pozwanej wobec powoda, w tym między innymi te, które nie są objęte dotychczasowymi postępowaniami, a które pozwana mogłaby kiedykolwiek w przyszłości podnieść, co oznacza, że niniejsza ugoda wyczerpuje wszelkie roszczenia pozwanej wobec powoda, a pozwana w przyszłości nie będzie występowała z jakimikolwiek roszczeniem przeciwko powodowi z jakiegokolwiek tytułu.

2. Celem zaspokojenia wszelkich roszczeń powoda, pozwana zobowiązuje się do zapłaty … zł brutto (… złotych) jako zadośćuczynienie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b o podatku dochodowym od osób fizycznych tytułem rekompensaty za poczucie krzywdy związane ze sporem pomiędzy powodem a pozwanym. Pozwana, pod warunkiem wykonania przez powoda postanowień niniejszej ugody, zrzeka się roszczenia o zapłatę … zł. (… zł. 00/100) wynikłego z umowy pożyczki z 2 grudnia 2017 r. zawartej pomiędzy ..... a … Parafią …., w niespłaconej dotychczas części.

3. W terminie 7 dni od podpisania niniejszej ugody pozwana wypłaci powodowi kwotę w wysokości … zł. (… zł. …). Pozostała kwota w wysokości … zł. (… zł. …) zostanie wypłacona powodowi pod warunkiem otrzymania z Izby Skarbowej oraz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych potwierdzenia (w formie indywidualnej interpretacji), iż kwota zadośćuczynienia – rekompensaty w niniejszej sprawie nie podlega obowiązkowi odprowadzenia przez pozwanego jako byłego pracodawcę (płatnika) zaliczki no podatek dochodowy oraz składek na ubezpieczenie społeczne do ZUS.

4. Po otrzymaniu przez pozwanego potwierdzenia z w/w urzędów (indywidualnych interpretacji) pozwany niezwłocznie – nie późnej jednak niż w terminie 7 dni – powiadomi powoda o stanowiskach Izby Skarbowej oraz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych przesyłając mu scan w/w odpowiedzi na adres e-mali .... W przypadku uznania przez w/w urzędy zasadności stanowiska pozwanego, tj. braku obowiązku odprowadzenia przez pozwanego jako byłego pracodawcę (płatnika) zaliczki na podatek dochodowy oraz składek do ZUS od zadośćuczynienia wynikającego z niniejszej ugody, pozwany w terminie 7 dni od otrzymania obu interpretacji wypłaci Powodowi kwotę … zł. (… zł. …). Natomiast w przypadku uznania, że pozwany od zadośćuczynienia objętego ugodą obowiązany jest odprowadzić składki na ZUS i/lub zaliczkę na podatek dochodowy, pozwany odprowadzi te należności liczone od kwoty … zł. (... zł. …) brutto i jednocześnie zwolniony będzie z dalszych płatność na rzecz powoda. Jednocześnie powód oświadcza, że w tej sytuacji zapłata przez pozwanego kwoty … zł.( ….zł. …) oraz należności publicznoprawnych wyczerpuje jego wszelkie roszczenia w przedmiotowym sporze.

5. Strona pozwana oświadcza, iż nie będzie domagać się zwrotu kosztów postępowania oraz kosztów zastępstwa procesowego we wszystkich zakończonych w wyniku ugody sprawach sądowych połączonych do sprawy ….

6. Powód oświadcza, iż nie będzie domagać się zwrotu kosztów postępowania oraz kosztów zastępstwa procesowego we wszystkich zakończonych w wyniku ugody sprawach sądowych połączonych do sprawy ….

7. W przypadku zasądzenia od powoda na rzecz pozwanej koszów postępowania lub kosztów zastępstwa procesowego w którejkolwiek zakończonych spraw, pozwana zobowiązuje się zwolnić powoda z długu w tym zakresie.

8. W przypadku zasądzenia od strony pozwanej na rzecz powoda koszów postępowania lub kosztów zastępstwa procesowego w którejkolwiek zakończonych spraw, powód zobowiązuje się zwolnić stronę pozwaną z długu w tym zakresie.

9. Powód oświadcza, iż wykonanie niniejszej ugody przez pozwaną wyczerpuje wszelkie jego roszczenia podnoszone wobec pozwanej, w tym w szczególności wynikające ze stosunku pracy z pozwaną oraz wszelkich innych stosunków – niezależnie od ich podstawy prawnej oraz oświadcza, iż nie będzie występował z jakimikolwiek innymi roszczeniami wobec pozwanej teraz ani w przyszłości, jak również zrzeka się wobec pozwanej z wszelkich dalszych roszczeń.

10. Pozwana oświadcza, iż wykonanie niemniejszej ugody przez powoda wyczerpuje wszelkie jej roszczenia wynikające z umowy pożyczki z dnia 2 grudnia 2017 r. oraz innych stosunków prawnych.

11. Strony zgodnie oświadczają, iż koszty procesu pomiędzy sobą wzajemnie znoszą.

12. Z uwagi za zmienność przepisów prawa podatkowego i prawa ubezpieczeń społecznych strony uzgadniają, że ostateczne rozliczenie nastąpi według stanu prawnego na dzień końcowego rozliczenia od kwoty … zł brutto uwzględniając otrzymane interpretacje prawa podatkowego i interpretacje ZUS.

13. Powód oświadcza, że wnosi aby należne mu kwoty oraz rozliczenia wynikające z niniejszej ugody dokonane zostały w formie gotówkowej i rezygnuje z przelewów bankowych, dlatego też w ugodzie nie podoje numeru swojego konta bankowego. Wypłata gotówką nastąpi w dniu 22 grudnia 2022 r. w kancelarii pełnomocnika strony pozwanej mieszczącej się w … przy ul. ….”

KONIEC TREŚCI UGODY.

Ugoda sądowa została zawarta na podstawie art. 917 Kodeksu cywilnego oraz art. 184 Kodeksu postępowania cywilnego.

W niniejszej sprawie były pracownik na podstawie wyżej przywołanej ugody nie otrzymał odszkodowania. Z treści przywołanej ugody zawartej przed Sądem, o czym mowa we wcześniejszej odpowiedzi wprost wynika, iż były pracownik otrzymał „zadośćuczynienie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b o podatku dochodowym od osób fizycznych tytułem rekompensaty za poczucie krzywdy związane ze sporem pomiędzy powodem a pozwanym”, a nie odszkodowanie. Wypada podkreślić, iż w sporze pomiędzy Parafią a byłym pracownikiem w żadnej ze spraw sądowych nie zostało stwierdzonym, iż były pracownik doznał jakiejkolwiek szkody, a w związku z tym, aby Parafia (Wnioskodawca) zobowiązana była do wypłaty odszkodowania. Również w ocenie Parafii żadnej szkody po stronie byłego pracownika nie było. Żaden Sąd, w żadnym z toczących się postępowań (przywołane w treści ugody) nie rozstrzygnął czy pracownik doznał od Parafii jakiejkolwiek szkody, aby odszkodowanie było mu należne, co oznacza, że żaden sąd nie potwierdził stanowiska byłego pracownika, który to mnożył postępowania sądowe składając dublujące się pozwy. Postępowania trwały już długi czas. W ich trakcie były podjęte próby mediacji i celem definitywnego oraz całościowego zakończenia sporu, bez jednoznacznego rozstrzygnięcia przez Sąd zasadności podnoszonych przez Powoda XY zarzutów wobec Pozwanej Parafii oraz braku rozstrzygnięcia meritum sporu (opisano w stanie faktycznym wniosku), Strony zdecydowały się na zawarcie ugody, mocą której wypłacono zadośćuczynienie, o którym mowa powyżej oraz w treści ugody w kwocie ustalonej przez Strony w drodze negocjacji.

Jak bowiem wynika z definicji ugody, która jest (PWN): Ugoda jest „porozumieniem kończącym spór, osiągane wskutek wzajemnych lub jednostronnych ustępstw” oraz definicji zawartej w art. 947 Kodeksu cywilnego: „Przez ugodę strony czynią sobie wzajemne ustępstwa w zakresie istniejącego między nimi stosunku prawnego w tym celu, aby uchylić niepewność co do roszczeń wynikających z tego stosunku lub zapewnić ich wykonanie albo by uchylić spór istniejący lub mogący powstać.”

Strony nie uznając zasadności swoich stanowisk, lecz dążąc do zakończenia istniejącego pomiędzy nimi sporu, wynegocjowały zadowalające je rozwiązanie w postaci podpisanych warunków ugody sądowej.

W ugodzie sądowej nie wskazano naruszenia przez Parafię przepisów prawa pracy traktujących o rozwiązaniu umowy o pracę, ponieważ, jak wskazano wyżej, Ugoda ma na celu uchylić spór, niepewność w drodze wzajemnych ustępstw, a tym samym nie przywołano w niej jakichkolwiek naruszeń, bo nie doszłoby do porozumienia. Ugoda sama w sobie jako dokument kończący się wzajemnym porozumieniem (czyli ugodą) nie może w istocie wskazywać na jakiekolwiek naruszenia, w tym naruszenia przepisów. W ugodzie strony ustępują, odstępują i dochodzą do porozumienia, a nie wykazują jakiekolwiek naruszenia, roszczenia czy pretensje. Te były w pozwach, sprzeciwach do nich i wcześniejszej korespondencji przed ugodą.

Jak zostało już wskazane w poprzednich odpowiedziach, w przedmiotowej sprawie, na podstawie przedmiotowej ugody nie zostało wypłacone odszkodowanie, bowiem w opinii Parafii do żadnej szkody po stronie byłego pracownika nie doszło, natomiast doszło do wypłaty zadośćuczynienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b o podatku dochodowym od osób fizycznych tytułem rekompensaty za poczucie krzywdy związane ze sporem pomiędzy powodem a pozwanym.

W związku z tym, że na podstawie przedmiotowej ugody nie doszło do wypłaty odszkodowania, bo szkody nie było i w treści przytoczonej ugody nie ma słów o odszkodowaniu, tym samym nie ma możliwości podania podstawy prawnej wypłaty odszkodowania dla byłego pracownika, gdyż Parafia mocą tej ugody nie wypłaciła pracownikowi odszkodowania.

Jak wskazano powyżej, były pracownik (powód ....) występował do Parafii (Wnioskodawcy – Pozwanego) z wieloma różnymi roszczeniami. Przypomnieć należy, że były pracownik złożył Parafii wypowiedzenie umowy o pracę na podstawie art. 55 § 1¹ Kodeksu pracy – cyt.

„§ 1¹. Pracownik może rozwiązać umowę o pracę w trybie określonym w § 1 także wtedy, gdy pracodawca dopuścił się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków wobec pracownika; w takim przypadku pracownikowi przysługuje odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia. W przypadku rozwiązania umowy o pracę zawartej na czas określony odszkodowanie przysługuje w wysokości wynagrodzenia za czas, do którego umowa miała trwać, nie więcej jednak niż za okres wypowiedzenia.”

W uzasadnieniu wypowiedzenia przywołał różne roszczenia, w tym m.in. o wypłatę 3-miesięcznego odszkodowania, odprawę, za dni wolne, inne. Parafia nie zgodziła się ani z podniesionymi roszczeniami, ani też z wypowiedzeniem w trybie ww. przepisów Kodeksu pracy. I dlatego Parafia wniosła pozew do Sądu (o którym pisano w stanie faktycznym).

Były pracownik również wniósł pozew do Sądu … Wydz. Pracy o sprostowanie świadectwa pracy. Sąd nie podzielił stanowiska Parafii i uznał, iż doszło do naruszenia przepisów pracowniczych, m.in. poprzez nie prowadzenie ewidencji czasu pracy i urlopów oraz inne. W opinii Sądu, sygn. akt … z 6 grudnia 2019 r., doszło do naruszeń praw pracowniczych, a tym samym zasadne było złożone przez pracownika wypowiedzenie w trybie art. 55 § 1¹, tj. z winy pracodawcy. To spowodowało obowiązek sprostowania świadectwa pracy byłemu pracownikowi poprzez wskazanie jako podstawy rozwiązania umowy o pracę art. 55 § 1¹ Kodeksu Pracy, co Parafia uczyniła (sprostowanie świadectwa pracy z dnia 27 października 2018 r.). Faktem zatem, stało się rozwiązanie tego stosunku pracy z tym byłym pracownikiem w oparciu o art. 55 § 1¹ Kodeksu Pracy. Parafia (Wnioskodawca) dokonała sprostowania świadectwa pracy oraz dobrowolnie uznała część podniesionych przez byłego pracownika roszczeń, co spowodowało, że dokonano byłemu pracownikowi w lipcu 2020 r. wypłaty (poprzez potrącenie) 3-miesięcznego odszkodowania należnego przy rozwiązaniu umowy o pracę w trybie art. 55 § 1¹ Kodeksu Pracy.

W związku z powyższym, część uznanych dobrowolnie przez Parafię roszczeń zostało postawione byłemu pracownikowi do Jego dyspozycji w lipcu 2020 r., a jednocześnie, dokonano potrącenia ich, mocą art. 489 § 1 Kodeksu cywilnego, z pozostałej do spłaty pożyczki w lipcu 2020 r. Należności publiczno-prawne z postawionych do dyspozycji należności zostały przez Parafię zapłacone. Wśród uznanych części roszczeń były należności za 92 dni wolne od pracy (przy pięciodniowym tygodniu pracy), które nie zostały byłemu pracownikowi .... udzielone (wraz z należnymi odsetkami) oraz 3-miesięczne odszkodowanie (roszczenia zgłoszone przez byłego pracownika dotyczyły odszkodowania za okres wypowiedzenia w związku z rozwiązaniem stosunku pracy na podstawie art. 55 § 1¹ Kodeksu Pracy).

Ponadto Wnioskodawca poinformował, że pozew o zapłatę złożony 27 października 2020 r. przez pełnomocnika byłego pracownika do SR w …, dotyczył wniosku o zapłatę (orzeczenie nakazem zapłaty) łącznej kwoty xxx zł, na którą składać się miały: odszkodowanie za 3 miesiące, zaległe wynagrodzenia za 10/2018, 08/2017, 08/2018, odprawa pieniężna 3-miesięczna, za 131 dni wolnych od pracy oraz zwrot zapłaconych przez byłego pracownika podatków za rok 2017 i 2018.

Jak wskazano wyżej, Parafia nie zgodziła się z przywołanymi roszczeniami ani co do zasady, ani co do wysokości. Jedynie poprzez wskazanie przez Sąd sprostowania świadectwa pracy (o czym wyżej napisano), Parafia sama z siebie, dobrowolnie uznała część roszczeń – wyłącznie w zakresie wypłaty za 92 dni (a nie 131) oraz wyłącznie 3-miesięczne odszkodowanie (ale w wysokości stawki z umowy obowiązującej strony, a nie wymyślonej stawki wskazanej w pozwie przez byłego pracownika) w związku z rozwiązaniem umowy o pracę w trybie art. 55 § 1¹ Kodeksu Pracy, czyli z winy pracodawcy.

Pozostałe podnoszone przez byłego pracownika roszczenia Parafia kwestionowała w zakresie ich zasadności jak i wysokości oraz merytoryczności, a zasadność czy wysokość roszczeń oraz merytoryczność roszczeń byłego pracownika nie została potwierdzona orzeczeniem sądowym.

Sam pozew nie jest potwierdzeniem należności i zasadności roszczenia.

W sprawie nie doszło do wypłaty odszkodowania, lecz zadośćuczynienia. Ponieważ do żadnej szkody po stronie byłego pracownika nie doszło, zatem nie było podstaw do wypłaty odszkodowania. Natomiast zadośćuczynienie miało rekompensować poczucie krzywdy po stronie byłego pracownika, a nie utracone korzyści w postaci wynagrodzenia za pracę, co wprost wynika z treści przywołanej na wstępie ugody.

Pierwsza transza zadośćuczynienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b o podatku dochodowym od osób fizycznych, tytułem rekompensaty za poczucie krzywdy związane ze sporem pomiędzy powodem a pozwanym (nie odszkodowania), została wypłacona byłemu pracownikowi w dniu 22 grudnia 2022 r. zgodnie z treścią przywołanej ugody.

Pytania

1.Czy dla kwoty zadośćuczynienia, stanowiącego rekompensatę za poczucie krzywdy związanego ze sporem pomiędzy Wnioskodawcą a organistą w wysokości ... zł brutto, którą Parafia planuje wypłacić organiście w ramach sądowej ugody tytułem rekompensaty za poczucie krzywdy, związane ze sporem pomiędzy Parafią a organistą, w opisanym stanie faktycznym znajduje zastosowanie zwolnienie z opodatkowania PIT na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy PIT? Jeżeli tak – to na jakim formularzu PIT należy wypłaconą organiście kwotę wykazać do Urzędu Skarbowego i w jakim terminie ?

2.Jeżeli według organów skarbowych wypłacone organiście zadośćuczynienie stanowiące rekompensatę za poczucie krzywdy w kwocie brutto ... zł nie ma podstaw do skorzystania ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy PIT – to do jakich źródeł przychodów/dochodów należy kwalifikować przedmiotową wypłatę i jaką stawkę podatku należy zastosować do opodatkowania oraz jaki formularz rozliczeniowy i w jakim terminie Parafia ma złożyć do Urzędu Skarbowego oraz w jakim terminie dokonać zapłaty podatku? Czyli, czy to zadośćuczynienie jest przychodem ze stosunku pracy i powinno być opodatkowane podatkiem dochodowym od osób fizycznych?

Państwa stanowisko w sprawie

W ocenie Wnioskodawcy (odnośnie pytania nr 1), dla kwoty wypłaconego zadośćuczynienia tytułem rekompensaty za poczucie krzywdy związane ze sporem pomiędzy organistą (byłym pracownikiem) a Parafią w kwocie ...zł brutto (przyjmując metodykę rozliczenia wskazaną w stanie faktycznym), którą Parafia planuje wypłacić organiście w ramach sądowej ugody w opisanym stanie faktycznym, znajduje zastosowanie zwolnienie z opodatkowania PIT na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy PIT, co by oznaczało, że Parafia z tytułu przedmiotowej wypłaty nie ma żadnych obowiązków tzw. płatnika wobec urzędu skarbowego i nie składa żadnych informacji oraz deklaracji do urzędu skarbowego z tego tytułu ani nie wpłaca żadnych podatków. Wypłacone zadośćuczynienie tytułem rekompensaty będące przedmiotem tego wniosku jest zatem przychodem podatkowym, ale w związku z formą prawną, z której ma wynikać (z ugody sądowej), korzysta ze zwolnienia z podatku PIT. Zadośćuczynienia wynikające z ugody sądowej są bowiem zwolnione z podatku dochodowego (art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2019 r. poz. 1387 ze zm.) – dalej u.p.d.o.f.). Również zadośćuczynienie wypłacone byłemu pracownikowi, jako niezwiązane z działalnością gospodarczą oraz niestanowiące zwrotu utraconych zysków może korzystać z tego zwolnienia podatkowego.

Zadośćuczynienie to jest zatem przychodem zwolnionym z podatku i Parafia z tytułu wypłaty tegoż nie ma żadnych obowiązków wobec budżetu – urzędu skarbowego. Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy wolne od podatku dochodowego są: „inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

a)otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,

b)dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzonoˮ.

Według Wnioskodawcy wypłata powyższego zadośćuczynienia spełnia kryteria tego przepisu do zwolnienia z PIT.

Stanowisko do pytania nr 2

Jeżeli, według organów skarbowych, wypłacona kwota organiście, stanowiąca według Wnioskodawcy zadośćuczynienie tytułem rekompensaty za poczucie krzywdy związane ze sporem pomiędzy organistą a Parafią, a wynikająca z kwoty brutto ... zł, nie ma podstaw do skorzystania ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy PIT, to według Wnioskodawcy taka wypłata może być kwalifikowana jako wypłata ze stosunku służbowego, stosunku pracy, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1 oraz art. 12 ustawy PIT i wówczas opodatkowana jak wynagrodzenie w związku z byłym stosunkiem służbowym, stosunkiem pracy i opodatkowana wg skali podatkowej – art. 27 ustawy PIT, a po zakończonym roku, w którym nastąpiła wypłata (postawienie do dyspozycji), Parafia ma obowiązek złożyć PIT-11 do US, natomiast do 20-go dnia po miesiącu wypłaty (postawienia do dyspozycji) Parafia ma wpłacić podatek do US.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 tej ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r., poz. 2647 ze zm.):

Wyszczególnienia źródeł przychodów osiągniętych przez osoby fizyczne ustawodawca dokonał w art. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy źródłem przychodów jest stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Stosownie do treści art. 11 ust. 1 ww. ustawy:

W myśl art. 12 ust. 1 ww. ustawy:

Należy zauważyć, że użyty w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zwrot „w szczególności” oznacza, że wymieniane kategorie przychodów stanowią katalog otwarty. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym. Ponadto treść tego przepisu wskazuje, że do przychodów pracownika zaliczyć należy praktycznie wszystkie otrzymane przez niego świadczenia, które mógł on otrzymać od pracodawcy. Są nimi bowiem nie tylko wynagrodzenia, czyli świadczenia wprost wynikające z zawartej umowy o pracę, ale również wszystkie inne przychody (świadczenia), niezależnie od podstawy ich wypłaty, jeżeli w jakikolwiek sposób wiążą się z faktem wykonywania pracy. Analiza powyższego przepisu prowadzi do wniosku, że podstawą nabycia prawa m.in. do odszkodowania lub zadośćuczynienia wypłaconego pracownikowi lub byłemu pracownikowi jest łączący lub uprzednio łączący tę osobę z pracodawcą stosunek pracy, a zatem powyższe świadczenia stanowią przychód ze stosunku pracy, opodatkowany lub zwolniony od podatku.

Stosownie do art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w stanie prawnym obowiązującym do końca 2022 r.:

W myśl przepisu art. 32 ust. 1 ww. ustawy:

W myśl art. 38 ust. 1 ww. ustawy w brzmieniu obowiązującym w 2022 r.:

Mając na uwadze treść wyżej cytowanych przepisów należy stwierdzić, że warunkiem istnienia obowiązków płatnika dla określonego podmiotu jest fakt dokonywania świadczeń przez ten podmiot zaliczanych m.in. do przychodów ze stosunku pracy.

Należy podkreślić, że zadośćuczynienie stanowi, co do zasady, przychód w rozumieniu przytoczonego wyżej art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie oznacza to jednak, że wszystkie zadośćuczynienia podlegają opodatkowaniu. Niektóre z nich, wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych, określonym w art. 21 ust. 1 ww. ustawy, korzystają ze zwolnienia od podatku. Jednakże należy podkreślić, że korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym zwolnienia od podatku, jest możliwe wyłącznie w sytuacji, gdy spełnione są wszelkie przesłanki określone w przepisie stanowiącym podstawę prawną danej preferencji.

W przedmiocie stosowania wszelkiego rodzaju ulg podatkowych trzeba mieć na uwadze także przepis art. 84 Konstytucji RP dotyczący zasady powszechności opodatkowania, stąd każdy wyjątek od tej zasady, w tym także ulga podatkowa, nie może być interpretowany dowolnie, ani uzupełniany w drodze interpretacji o treść, której nie zawiera.

Stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Zwolnieniem określonym w przytoczonym powyżej przepisie art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy, objęte są tylko odszkodowania i zadośćuczynienia, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, bądź postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 Kodeksu pracy, z wyjątkiem odszkodowań wymienionych w lit. a)-g) tego artykułu. Oznacza to, że zwolnienie nie obejmuje wszystkich odszkodowań, a tylko te, których wysokość lub zasady ustalania zostały określone wprost w stosownych przepisach prawa, z wyjątkiem enumeratywnie wymienionych kategorii odszkodowań.

Natomiast w przypadku, gdy wysokość lub zasady ustalania odszkodowania nie wynikają wprost z odrębnych ustaw lub aktów wykonawczych wydanych na podstawie tych odrębnych ustaw, a podstawą ich otrzymania jest wyrok lub ugoda sądowa, wówczas odszkodowanie takie korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych, z wyjątkiem odszkodowań wymienionych w art. 21 ust. 1 pkt 3b lit. a) i b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy:

W ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawodawca nie zdefiniował pojęcia odszkodowania czy zadośćuczynienia, tym nie mniej rozumienie tych pojęć nie może odbiegać od ich znaczenia przyjętego w systemie prawa cywilnego. Wiele pojęć z katalogu zwolnień przedmiotowych nie zostało zdefiniowanych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych – nie może to jednak oznaczać dowolności w ich rozumieniu i stosowania wykładni rozszerzającej, przy czym oczywistym jest, że aby uniknąć takiej dowolności, kryteria rozumienia tych pojęć, niezdefiniowanych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, muszą mieć w pierwszej kolejności charakter kryteriów ustawowych. Odwołując się zatem do prawa cywilnego stwierdzić należy, że zasady odpowiedzialności odszkodowawczej w prawne cywilnym opierają się na zasadzie winy lub ryzyka.

Jak wskazuje art. 24 § 1-2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.):

W myśl art. 23 ww. Kodeksu:

Przepis art. 415 ww. Kodeksu stanowi:

Stosownie natomiast do art. 444 ww. Kodeksu:

Jak stanowi art. 445 § 1 Kodeksu cywilnego:

Zgodnie natomiast z art. 361 Kodeksu cywilnego:

Stosownie do treści art. 363 ww. Kodeksu:

Natomiast, zgodnie z art. 917 ww. ustawy:

Zatem, na gruncie prawa cywilnego świadczenie odszkodowawcze to najogólniej świadczenie mające na celu naprawienie wyrządzonej szkody. Szkodą jest uszczerbek jakiego doznał poszkodowany wbrew jego woli we wszelkiego rodzaju dobrach przez prawo chronionych. Chodzi więc zarówno o uszczerbek majątkowy, jak i niemajątkowy. Uszczerbek niemajątkowy jest określany terminem „krzywda”. Pod tym pojęciem należy rozumieć wszelkie negatywne przeżycia człowieka wyrażające się zarówno w cierpieniu fizycznym, jak i psychicznym, wywołane czynem niedozwolonym. Do naprawienia krzywdy odnosi się termin „zadośćuczynienie”, natomiast „odszkodowanie” wiąże się z naprawieniem uszczerbku majątkowego.

Dokonując wykładni art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy mieć na uwadze, że o charakterze danego świadczenia nie przesądza sama jego nazwa, a rzeczywisty charakter świadczenia. Na gruncie zastosowania tego przepisu należy badać, oprócz jego podstawy prawnej także charakter i funkcje świadczenia, żeby ocenić, czy jest ono zwolnione od podatku. Kwota wynikająca z zawartej ugody, nazwana przez strony zadośćuczynieniem, nie musi mieć rzeczywiście charakteru odszkodowawczego i odwrotnie – niesprecyzowanie, że dane świadczenie jest zadośćuczynieniem, nie determinuje takiego charakteru tegoż świadczenia.

Zakres zwolnienia wynikający z art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy dotyczy odszkodowań, które otrzymane są na podstawie wyroku lub ugody sądowej. Przepis ten obejmuje tylko odszkodowania za tzw. szkodę rzeczywistą, czyli poniesione straty, a nie dotyczy utraconych korzyści. Specyfika prawa podatkowego nakazuje inaczej traktować odszkodowanie z tytułu poniesionych przez poszkodowanego strat i odszkodowanie z tytułu utraconego zysku. Odszkodowanie z tytułu utraconych korzyści, jakich poszkodowany mógł się spodziewać, gdyby mu szkody nie wyrządzono, podlega bowiem opodatkowaniu podatkiem dochodowym jako wyłączone ze zwolnienia na mocy lit. b) omawianego przepisu.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że w dniu 16 stycznia 2017 r. Wnioskodawca zawarł z pracownikiem umowę o pracę na czas określony do dnia 31 grudnia 2017 r. w wymiarze 1/2 etatu. Po zakończeniu umowy Wnioskodawca w dniu 1 stycznia 2018 r. ponownie zawarł z tym pracownikiem umowę o pracę na czas określony do dnia 31 grudnia 2018 r. – na tych samych warunkach i stanowisku.

We wrześniu 2018 r., tj. w trakcie trwania drugiej umowy o pracę, pracownik zaczął wysuwać wobec Wnioskodawcy roszczenia, odnoszące się do obowiązków Wnioskodawcy jako pracodawcy. Ponieważ roszczenia pracownika zostały przez Wnioskodawcę zakwestionowane, w dniu 20 października 2018 r. pracownik złożył oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę na podstawie art. 55 § 1¹ Kodeksu pracy bez wypowiedzenia z winy pracodawcy.

W związku z tym Wnioskodawca wystąpił do Sądu z pozwem w przedmiocie przyznania Parafii odszkodowania za zakończenie stosunku pracy bez wypowiedzenia z winy pracodawcy w sytuacji, w której nie było ku temu podstaw. Powództwo w tej sprawie zostało oddalone, a Sąd wskazał na uchybienia po stronie Wnioskodawcy w zakresie ewidencjonowania czasu pracy, nieprawidłowości w udzielaniu urlopu, niezachowania pięciodniowego tygodnia pracy, wypłacanie wynagrodzenia poza tym wynikającym ze stosunku pracy i nieodprowadzanie z tego tytułu danin publicznych. Odwołanie od powyższego wyroku nie zostało uwzględnione. W tym czasie pracownik złożył pozew do Sądu o sprostowanie świadectwa pracy, z uwagi na fakt, iż jego pracodawca w świadectwie pracy nie wpisał przyczyn zakończenia stosunku pracy. Sąd częściowo przychylił się do tego stanowiska, nakładając na Wnioskodawcę obowiązek sprostowania świadectwa pracy w zakresie wpisania podstawy prawnej zakończenia stosunku pracy. Następnie, kilkoma pozwami przed Sądem były pracownik pozwał Wnioskodawcę o zapłatę za pracę w nadgodzinach, wypłatę odszkodowania, wypłatę odprawy, zapłatę za niewypłacone w całości wynagrodzenie za lipiec 2017 r., sierpień 2018 r. i październik 2018 r., nieodprowadzonych należności na ZUS i US z tytułu stosunku pracy i ekwiwalent pieniężny za 131 dni wolnych od pracy oraz odszkodowania za niewydanie w terminie sprostowanego świadectwa pracy.

W efekcie sporów sądowych obie Strony postanowiły zawrzeć ugodę sądową. Wszystkie powyższe sprawy zostały połączone do wspólnego rozpoznania pod jedną sygnaturą i ugoda sądowa została zawarta przed Sądem na rozprawie w dniu 15 grudnia 2022 r. Podstawą zawarcia ugody były przepisy art. 917 Kodeksu cywilnego oraz art. 184 Kodeksu postępowania cywilnego.

W ramach ugody Wnioskodawca zaproponował wypłatę na rzecz byłego pracownika kwoty … zł brutto w ramach zadośćuczynienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o PIT, tytułem rekompensaty za poczucie krzywdy związane ze sporem pomiędzy byłym pracownikiem a Wnioskodawcą oraz umorzyć pracownikowi niespłaconą kwotę pożyczki w wysokości … zł (udzielonej pracownikowi w 2017 r.), czyli zrzec się roszczenia o zapłatę (zwrot) pożyczki.

Powyższe czynności wynikające z sądowej ugody wyczerpują wszelkie roszczenia pracownika wobec Wnioskodawcy oraz wzajemne roszczenia stron.

Kwota zadośćuczynienia w wysokości … zł brutto wypłacona będzie w II transzach. Pierwsza transza zadośćuczynienia została wypłacona byłemu pracownikowi w dniu 22 grudnia 2022 r.

Wnioskodawca podkreślił także, że w sporze pomiędzy Nim a byłym pracownikiem w żadnej ze spraw sądowych nie zostało stwierdzone, iż były pracownik doznał jakiejkolwiek szkody, a w związku z tym, aby Wnioskodawca zobowiązany był do wypłaty odszkodowania. Również w Jego ocenie żadnej szkody po stronie byłego pracownika nie było. Żaden Sąd, w żadnym z toczących się postępowań nie rozstrzygnął, czy pracownik doznał od Wnioskodawcy jakiejkolwiek szkody, aby odszkodowanie było mu należne. Również w zawartej ugodzie nie wskazano naruszenia przez Wnioskodawcę przepisów prawa pracy. Obie Strony zdecydowały się na zawarcie ugody, mocą której wypłacono opisane wyżej zadośćuczynienie, w kwocie ustalonej przez Strony w drodze negocjacji.

Analizując powyższy opis sprawy należy stwierdzić, że świadczeniu przewidzianemu w ugodzie nie można przypisać ani charakteru zadośćuczynienia ani charakteru odszkodowania z tytułu poniesionych strat. W opisanym stanie faktycznym były pracownik nie utracił bowiem, w związku z rozwiązaniem umowy o pracę, już posiadanego majątku, co uprawniałoby go do wystąpienia z roszczeniem o odszkodowanie. Brak jest również podstaw, aby świadczenie przewidziane w ugodzie traktować jako zadośćuczynienie, które na mocy art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych byłoby zwolnione od podatku dochodowego. Zadośćuczynienie, to forma rekompensaty pieniężnej z tytułu szkody niemajątkowej. Podstawą jego żądania jest krzywda w postaci ujemnych przeżyć związanych z cierpieniami psychicznymi i fizycznymi, wynikająca z naruszenia wskazanych w Kodeksie cywilnym dóbr osobistych. Przewidziana w ugodzie kwota, nie rekompensuje straty w sferze niematerialnej. Treść ugody nie potwierdza, aby kwota wynikająca z zawartej ugody miała zrekompensować uszczerbek niematerialny byłego pracownika (a zatem, że stanowi zadośćuczynienie). Pomimo tego, że w treści ugody zawarto stwierdzenie: „Celem zaspokojenia wszelkich roszczeń powoda, pozwana zobowiązuje się do zapłaty … zł brutto (… złotych) jako zadośćuczynienie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b o podatku dochodowym od osób fizycznych tytułem rekompensaty za poczucie krzywdy związane ze sporem pomiędzy powodem a pozwanym.”, to jednak z całości opisu sprawy nie wynika, aby były pracownik Wnioskodawcy doznał z Jego strony jakichkolwiek szkód niematerialnych. Skoro zatem nie było szkody, nie można mówić o jakimkolwiek zadośćuczynieniu. Świadczenie, o którym mowa we wniosku miało na celu wyrównanie byłemu pracownikowi wszelkich zaległych należności, powstałych podczas trwania stosunku pracy pomiędzy nim a Wnioskodawcą, jak to wskazano w treści ugody: „(…) niniejsza ugoda ma na celu uregulowanie wszystkich i wszelkich roszczeń stron, w tym w szczególności wynikłych przed dniem zawarcia niniejszej ugody, a w szczególności dotyczących łączącego strony stosunku pracy”. Zatem, wypłacona przez Wnioskodawcę na podstawie ugody sądowej kwota, która zaspokaja roszczenia byłego pracownika, stanowi w rzeczywistości wypłatę zaległego wynagrodzenia za pełnienie obowiązków organisty, a nie zadośćuczynienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jest to wypłata części zaległej należności z tytułu łączącego pracownika z Wnioskodawcą stosunku prawnego.

Świadczenie to – pomimo iż zostało wypłacone na podstawie ugody sądowej – nie stanowi odszkodowania lub zadośćuczynienia, o którym mowa w tym przepisie, nie dotyczy ono bowiem (jak Wnioskodawca wskazał w uzupełnieniu wniosku) żadnej szkody.

Zatem, skoro ww. zadośćuczynienie nie korzysta ze zwolnienia przedmiotowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, to stanowi dla byłego pracownika przychód ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegający opodatkowaniu tym podatkiem, ponieważ wypłata tegoż świadczenia miała swe źródło w łączącym pracownika z Wnioskodawcą stosunku pracy. Wskazać bowiem należy, że gdyby tego stosunku nie było, pracownik nie miałby podstaw występować z roszczeniem przeciwko Wnioskodawcy o wypłatę przedmiotowego świadczenia. Wnioskodawca, jako płatnik, wypłacając wskazane we wniosku zadośćuczynienie zobowiązany był więc do naliczenia, pobrania i odprowadzenia zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Podsumowując, otrzymane przez pracownika zadośćuczynienie na mocy zawartej 15 grudnia 2022 r. ugody – na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – stanowi przychód ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Przychód ten nie podlega zwolnieniu z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż nie spełnia przesłanek, o których mowa w tych przepisach, warunkujących zastosowanie zwolnienia.  Oznacza to, że Wnioskodawca dokonując wypłaty tego rodzaju świadczenia jako płatnik, był obowiązany do obliczenia i pobrania zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych i przekazania jej na rachunek właściwego urzędu skarbowego, zgodnie z zasadami określonymi w art. 32 ust. 1 i art. 38 ust. 1 tej ustawy.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1 należało uznać za nieprawidłowe, natomiast w zakresie pytania nr 2 – za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretację indywidualną w trybie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.), opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego podanego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Należy wskazać, że przy wydawaniu niniejszej interpretacji tutejszy Organ dokonał wyłącznie analizy okoliczności podanych we wniosku. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny (zdarzenie przyszłe) jest zgodny ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Jeżeli zatem, przedstawiony we wniosku stan faktyczny będzie różnił się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Państwa w zakresie przedstawionego stanu faktycznego.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).