Interpretacja indywidualna z dnia 2 marca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP1-2.4012.586.2022.1.JO

Uznanie przeniesienia składników materialnych i niematerialnych na podstawie Umowy za czynność niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

13 grudnia 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 8 grudnia 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy uznania przeniesienia składników materialnych i niematerialnych na podstawie Umowy za czynność niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

A. sp. z o.o. (dawniej B. sp. z o.o.; „A”) jest polskim rezydentem podatkowym (podlegającym w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu) i polskim, zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT. A. do dnia odpłatnego zbycia należących do niej składników materialnych i niematerialnych oraz pracowników prowadziła działalność gospodarczą polegającą przede wszystkim na świadczeniu usług informatycznych oraz usług wsparcia operacyjnego świadczonych na rzecz C. Ltd (dawniej D. Limited; dalej: „C.”).

C. jest brytyjskim rezydentem podatkowym (podlegającym w Wielkiej Brytanii nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu) oraz brytyjskim podatnikiem brytyjskiego odpowiednika podatku VAT, zarejestrowana w Wielkiej Brytanii przez (...) (w skrócie X, tj. brytyjski organ podatkowy). C. podlega nadzorowi Financial Conduct Authority (będącego brytyjskim odpowiednikiem polskiej Komisji Nadzoru Finansowego; dalej: „FCA”). FCA udzielił C. autoryzacji w odniesieniu do określonych rodzajów działalności i produktów pod numerem referencyjnym (…). C. przejęła w ciągu 2021 r. działalność gospodarczą od brytyjskiego podmiotu E. regulowanego przez FCA, D. Limited („X”).

C. oraz A. są członkami grupy kapitałowej, której spółką dominującą jest amerykańska F. Inc. („F”). Ostateczną jednostką dominującą C. jest F. zarejestrowana w Stanach Zjednoczonych Ameryki i notowana na (…) pod symbolem (…).

C. należy do grupy podatkowej utworzonej zgodnie z regulacjami prawa brytyjskiego i zarejestrowanej w Wielkiej Brytanii, analogicznej do grupy podatku od wartości dodanej (dalej: „Grupa VAT C”). C. jest reprezentantem tej grupy. Na gruncie brytyjskich przepisów podatkowych, Grupa VAT C stanowi jednego podatnika na potrzeby brytyjskiego VAT (w miejsce pojedynczych podmiotów wchodzących w skład tej grupy). Grupa VAT dokonuje dostaw towarów bądź świadczenia usług, jak też otrzymuje towary oraz usługi.

C. prowadzi w Polsce działalność od dnia nabycia przez nią składników materialnych i niematerialnych należących wcześniej do A.

Głównym przedmiotem działalności C. są: globalne usługi płatnicze (instrumenty niepochodne), usługi rozliczania i realizacji transakcji na London Metal Exchange, usługi rozliczania i realizacji transakcji w związku z towarami rolnymi i miękkimi oraz energią na giełdach europejskich oraz, za pośrednictwem podmiotów stowarzyszonych, amerykańskich i azjatyckich dla klientów w zakresie towarów rolnych i miękkich, usługi maklerskie FX prime brokerage, handel metalami szlachetnymi, usługi maklerskie w zakresie akcji i papierów wartościowych o stałym dochodzie, usługi maklerskie w zakresie ropy naftowej, usługi animacji rynku i spread-tradingu dla klientów detalicznych w zakresie różnych produktów i rynków finansowych. Działalność C. można opisać jako obejmującą działalność hurtową i detaliczną. Działalność detaliczna powstała w wyniku przejęcia handlu i aktywów od innego podmiotu (C. nabyła w 2021 roku działalność gospodarczą od innego brytyjskiego podmiotu regulowanego przez FCA – D. Limited).

A. jest podmiotem powiązanym z C. (oraz X). A. także należy do grupy kapitałowej F, jest polskim rezydentem podatkowym (podlegającym w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu) i polskim, zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT oraz płatnikiem PIT oraz ZUS.

A. prowadziła dotychczas działalność gospodarczą polegającą przede wszystkim na świadczeniu usług informatycznych oraz usług wsparcia operacyjnego świadczonych na rzecz odrębnej jednostki, którą jest C. (Grupa VAT C). Dotychczas odliczała pełną wartość podatku VAT naliczonego z uwagi na to, że:

(i) dokonywała świadczenia usług na rzecz odrębnej jednostki znajdującej się w Wielkiej Brytanii, tj. C. (Grupy VAT C), w zakresie czego dochodzi do tzw. eksportu usług (miejscem świadczenia usług świadczonych przez A. na rzecz C. jest Wielka Brytania) oraz

(ii) gdyby miejscem świadczenia przedmiotowego wsparcia operacyjnego oraz usług informatycznych świadczonych przez A., było terytorium kraju, usługi te stanowiłyby czynności podlegające podatkowi VAT. Ponadto A., będzie posiadać dokumenty potwierdzające związek nabyć towarów oraz usług dla świadczenia usług na rzecz Grupy VAT C.

Na podstawie umowy sprzedaży przedsiębiorstwa (agreement on sale of the enterprise; „Umowa”), C. odpłatnie nabyła od A. składniki materialne i niematerialne oraz przejęła pracowników A., aby z ich udziałem prowadzić w Polsce działalność gospodarczą polegającą na kontynuowaniu działalności gospodarczej dotychczas prowadzonej przez A. Cała ta działalność gospodarcza, poprzednio prowadzona przez A., jest prowadzona w formie oddziału w rozumieniu art. 3 pkt 4 ustawy o zasadach uczestnictwa przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych w obrocie gospodarczym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 470 ze zm.; „ustawa o przedsiębiorcach zagranicznych”) utworzonego w Polsce przez C. (dalej: „Oddział”).

Grupa VAT C. świadczy usługi finansowe, przy czym jej usługi są jedynie częściowo zwolnione z brytyjskiego VAT; dokonuje również dostaw metali szlachetnych (na mocy przepisów o zerowej stawce wedle brytyjskiego Terminal Markets Order), dostarcza towary podlegające brytyjskiemu VAT, a także świadczy usługi finansowe na rzecz kontrahentów spoza Wielkiej Brytanii (tj. „eksportowane usługi finansowe”).

Dlatego też dostawy Grupy VAT C korzystają - alternatywnie - ze zwolnienia z opodatkowania brytyjskim VAT na podstawie zwolnienia przewidzianego na mocy art. 135 dyrektywy 2006/112/WE z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, dalej: „dyrektywa VAT”), są objęte zerową stawką brytyjskiego VAT, albo podlegają brytyjskiemu VAT.

C. za pośrednictwem Oddziału prowadzi działalność analogiczną do działalności dotychczas prowadzonej przez A., tj. Oddział świadczy na rzecz centrali C. (swojej jednostki macierzystej należącej do Grupy VAT C) czynności odpowiadające usługom informatycznym oraz usługom wsparcia operacyjnego, w celu wsparcia działalności centrali C. w zakresie handlu detalicznego, w tym dotyczące:

‒monitorowania depozytów i wypłat realizowanych poprzez wydzielone konta bankowe klientów w Wielkiej Brytanii;

‒przetwarzania wniosków o nowe rachunki, kontrole zgodności wraz z (...); oraz

‒zapewnienia rozwoju IT i infrastruktury, wdrożenia i wsparcia usług.

Na mocy Umowy C. nabyła – stosownie do art. 55² ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. 1964 nr 16 poz. 93 ze zm., dalej: „Kodeks cywilny”) wszystkie składniki przedsiębiorstwa A. niezbędne do kontynuowania działalności gospodarczej przez Oddział, w szczególności: 

1)wszelkie aktywa ruchome powiązane z nabywanym przedsiębiorstwem (w szczególności sprzęt biurowy i komputerowy),

2)wszelkie umowy handlowe, w tym prawa i obowiązki wynikające z tych umów (A. przekazała na C. wszystkie obecne i przyszłe prawa i korzyści A. wynikające z umów handlowych oraz wszystkie wynikające z nich zobowiązania),

3)aktywa stanowiące składniki niematerialne w postaci należności związanych z działalnością gospodarczą,

4)wszystkie informacje związane z nabywanym przedsiębiorstwem (m.in. listy i rejestry klientów, materiały marketingowe, dokumentację projektową i materiały techniczne, know-how i prawa własności intelektualnej, treści internetowe, schematy blokowe, rysunki, plany i inne materiały opracowane przez A., informacje o klientach, w tym zapisy sprzedaży, ceny, rabaty, kontakty, historię jakości i podobne informacje, informacje CRM w zakresie odnoszącym się do aktywów, klientów, działań marketingowych, kampanii i innych działań oraz prawo do numerów telefonów komórkowych używanych przez pracowników A., a także prawa i dostęp, jakie są niezbędne do dalszego prowadzenia przedsiębiorstwa A. w dotychczasowy sposób,

5)wszelkie zobowiązania A. związane z nabywanym przedsiębiorstwem, w tym zobowiązania wobec usługodawców związane z prowadzoną działalnością, w szczególności wszelkie wynikające z nich uprawnienia i obowiązki, w tym prawa gwarancyjnego i roszczenia wobec dostawców towarów lub usług związanych z przedsiębiorstwem A., a także inne zobowiązania związane z prowadzoną przez A. działalnością,

6)wszystkich pracowników A. (oraz związane z tym zobowiązania wobec pracowników, w szczególności: niewypłacone lub należne świadczenia na rzecz pracowników (w szczególności: wynagrodzenia, premie, świadczenia pracownicze, wynagrodzenia urlopowe, opłaty socjalne) oraz inne zobowiązania na rzecz pracowników wynikające z jakiegokolwiek zdarzenia, działania lub zaniechania mającego miejsce przed albo po zawarciu Umowy), którzy stali się pracownikami Oddziału w trybie przejścia zakładu pracy z art. 23¹ ustawy z 26 czerwca 1976 r. kodeks pracy (Dz. U. z 2022 poz. 1510, dalej: „Kodeks pracy”),

7)dokumenty związane z prowadzoną działalnością (w tym księgi rachunkowe, umowy), przy czym dokumentacja rachunkowa i podatkowa będzie dalej prowadzona i przechowywana przez podmiot trzeci (polskiego usługodawcę zawodowo świadczącego usługi rachunkowe),

8)środki pieniężne.

Na podstawie Umowy, pomiędzy A. a C., doszło do przeniesienia na rzecz C. prawa do korzystania z przestrzeni biurowej dotychczas wynajmowanej przez A., na mocy której to C. stała się najemcą (w miejsce A.).

Wskutek powyższego, na C. przeszły aktywa, zobowiązania, prawa i obowiązki związane z przedsiębiorstwem A., z wyłączeniem aktywów, zobowiązań, praw i obowiązków, które z powodów prawnych nie mogły być przeniesione na C. na mocy samej umowy pomiędzy zbywcą a nabywcą (np. zobowiązania lub należności publicznoprawne) oraz rachunków bankowych A. (C. / Oddział otworzy w Polsce nowe rachunki bankowe). Składniki, które wskutek Umowy i cesji umowy najmu nie przeszły na C. nie mają istotnego znaczenia z perspektywy działania Oddziału (Oddział może obecnie prowadzić działalność analogiczną do działalności prowadzonej przez A.).

Nabycie powyższych składników umożliwiło C. (za pośrednictwem Oddziału) wykonywanie funkcji dotychczas wykonywanych przez A. Związane z tym przychody i koszty zostały przypisane do Oddziału (zgodnie z przepisami updop i art. 7 UPO).

Obecnie planowana jest likwidacja i rozwiązanie A. (po transakcji, tj. zawarciu Umowy, A. nie świadczy już usług na rzecz C.).

Opisana transakcja związana jest ze zmianami w grupie kapitałowej F. Inc. wynikającymi z nabycia przez F. Inc. (wówczas zwanej G. Inc.) H. Inc. Zmiany te polegają na przeniesieniu całej działalności podmiotów należących wcześniej do grupy kapitałowej D (np. A., wtedy jako B. sp. z o.o. należał do grupy D) do istniejących podmiotów grupy F. Inc. (takich jak C). Powinno to doprowadzić do zmniejszenia liczby podmiotów i racjonalizacji struktury grupy kapitałowej.

Opisany stan faktyczny obejmuje transakcję i zdarzenia, które dotyczą podmiotu mającego siedzibę w Wielkiej Brytanii (C.). Dane identyfikujące tę osobę prawną (zgodnie z art. 14b § 3a Ordynacji podatkowej): (…).

Pytanie

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny, Wnioskodawca prosi o udzielnie odpowiedzi na pytanie, czy przeniesienie składników materialnych i niematerialnych na podstawie Umowy nie podlega opodatkowaniu VAT ?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, przeniesienie składników materialnych i niematerialnych na podstawie Umowy nie podlega opodatkowaniu VAT.

Uzasadnienie

Poszczególne skutki na gruncie ustawy o VAT, których dotyczy zadane we wniosku pytanie, uzależnione jest od tego, czy przedmiotem transakcji jest przedsiębiorstwo (zorganizowana część przedsiębiorstwa) czy składniki nietworzące przedsiębiorstwa (zorganizowanej części przedsiębiorstwa).

Zdaniem A., składniki nabyte przez C. od A. na mocy Umowy stanowią przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 6 pkt 1 ustawy o VAT i art. 55¹ Kodeksu cywilnego.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, „opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju”. Jednocześnie na mocy art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, „przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa”.

Zatem, w przypadku, gdy przedmiotem transakcji jest zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, czynność ta nie podlega przepisom ustawy o VAT.

Ustawa o VAT nie definiuje pojęcia „przedsiębiorstwa” niemniej zgodnie z powszechnie uznanym poglądem, należy odwołać się do definicji wskazanej w art. 55¹ Kodeksu cywilnego, który stanowi iż „przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności:

1)oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);

2)własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;

3)prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;

4)wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;

5)koncesje, licencje i zezwolenia;

6)patenty i inne prawa własności przemysłowej;

7)majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;

8)tajemnice przedsiębiorstwa;

9)księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.”

Zgodnie z art. 55² Kodeksu cywilnego „czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych”.

Warto równocześnie podkreślić, że wspomniany powyżej katalog składników przedsiębiorstwa, jest katalogiem przykładowym, na co wskazuje zwrot „w szczególności”. Implikuje to równocześnie, że w skład przedsiębiorstwa mogą wchodzić inne składniki niż wymienione powyżej, a równocześnie, iż brak części elementów wskazanych w Kodeksie cywilnym nie powinien wykluczać istnienia przedsiębiorstwa.

Mając na uwadze powyższe, aby w rozumieniu ustawy o VAT, określony zespół składników majątkowych mógł zostać uznany za przedsiębiorstwo, nie jestwystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej. W szczególności przedsiębiorstwem nie jest zbiór przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego. Przedsiębiorstwo musi się zatem odznaczać określonymi cechami w postaci stanowienia całości pod względem zorganizowania i funkcjonalności, tak żeby przekazane składniki mogły służyć kontynuowaniu dotychczasowej działalności gospodarczej.

W konsekwencji w celu uznania danej masy majątkowej jako przedsiębiorstwa, musi ona stanowić zorganizowaną całość zdolną do prowadzenia dotychczasowej działalności gospodarczej, przechodzącą na własność nabywcy, w tym kontynuującego działalność gospodarczą zbywcy.

Stanowisko to znajduje odzwierciedlenie w interpretacjach indywidualnych wydanych przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, przykładowo:

‒ w interpretacji indywidualnej wydanej 6 maja 2022 r. (nr 0111-KDIB3-2.4012.130.2022.1.MD), organ wskazał, że „Przedsiębiorstwo jako przedmiot zbycia, musi stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym. Składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, że można mówić o nich jako o zespole, a nie zbiorze pewnych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego. (…) Aby zatem, w rozumieniu przepisów podatkowych, określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako przedsiębiorstwo, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej – musi się ona odznaczać pełną odrębnością, niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym. (…) Należy podkreślić, że na gruncie przytaczanego przepisu, istnieje możliwość umownego wyłączenia pewnych elementów z transakcji zbycia przedsiębiorstwa, ale tylko wówczas, gdy elementy te nie mają istotnego znaczenia dla funkcjonowania przedsiębiorstwa. W przeciwnym wypadku, danej transakcji nie można uznać za zbycie przedsiębiorstwa.”;

‒ w interpretacji indywidualnej wydanej 25 czerwca 2021 r. (nr 0114-KDIP1-1.4012.331.2021.1.AKA), organ wskazał, iż „zbycie przedsiębiorstwa, w rozumieniu art. 6 pkt 1 ustawy, ma miejsce wówczas, gdy cały majątek przedsiębiorstwa przechodzi na własność nabywcy, który kontynuuje działalność gospodarczą zbywcy. Podkreślić należy przy tym, że kontynuacja działalności przez nabywcę jest warunkiem wyłączenia spod działania ustawy zbycia przedsiębiorstwa. O tym, czy doszło do wyodrębnienia i zbycia przedsiębiorstwa decyduje pełen zakres przekazanego majątku, praw i zobowiązań; wyodrębnienie to musi dotyczyć przedsiębiorstwa jako całości. Nie może ono obejmować dowolnej części danego przedsiębiorstwa, żeby można było uznać, że doszło do powstania zespołu składników, które mogłyby stanowić niezależne przedsiębiorstwo”;

‒ w interpretacji indywidualnej wydanej 25 maja 2019 r. (nr 0111-KDIB3-2.4012.154.2019.2.MD), organ argumentował, iż „zbycie przedsiębiorstwa ma miejsce wówczas, gdy cały majątek przedsiębiorstwa przechodzi na własność jednego nabywcy, który kontynuuje działalność gospodarczą zbywcy. O tym, czy doszło do wyodrębnienia przedsiębiorstwa decyduje pełen zakres zbywanego majątku, praw i zobowiązań; wyodrębnienie to musi dotyczyć przedsiębiorstwa jako całości. Nie może ono obejmować dowolnej części danego przedsiębiorstwa, żeby można było uznać, że doszło do powstania zespołu składników, które mogłyby stanowić niezależne przedsiębiorstwo. Ponadto, jak wskazano powyżej, decydujące jest to, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami, umożliwiające kontynuowanie określonej działalności gospodarczej”.

Zdaniem Wnioskodawcy, opisana w stanie faktycznym transakcja wskazuje jednoznacznie, że:

‒przedmiotem Umowy było nabycie przez C. zorganizowanego zespołu składników materialnych i niematerialne wchodzących w skład przedsiębiorstwa dotychczas należącego do A. (C. nabyła całe przedsiębiorstwo A. z niewielkimi wyłączeniami, o których mowa w poniżej),

‒ składniki nabyte przez C. są ze sobą powiązane organizacyjnie, finansowo i funkcjonalnie (operacyjnie), tak że bezpośrednio po nabyciu C. (za pośrednictwem Oddziału) kontynuuje działalność prowadzoną przez A. (tj. świadczenie usług informatycznych oraz usług wsparcia operacyjnego), z które to działalności osiąga obecnie przychody podatkowe oraz ponosi koszty podatkowe,

‒C. (Oddział) wskutek transakcji niezależnie i samodzielnie prowadzi działalność gospodarczą,

co potwierdza, że przedmiotem transakcji jest przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 6 pkt 1 ustawy o VAT w zw. z art. 55¹ Kodeksu cywilnego.

Na mocy Umowy C. nabyła następujące składniki przedsiębiorstwa A.:

1)wszelkie aktywa ruchome powiązane z nabywanym przedsiębiorstwem (w szczególności sprzęt biurowy i komputerowy),

2)wszelkie umowy handlowe, w tym prawa i obowiązki wynikające z tych umów (A. przekazała na C. wszystkie obecne i przyszłe prawa i korzyści A. wynikające z umów handlowych oraz wszystkie wynikające z nich zobowiązania),

3)aktywa stanowiące składniki niematerialne w postaci należności związanych z działalnością gospodarczą,

4)wszystkie informacje związane z nabywanym przedsiębiorstwem (m.in. listy i rejestry klientów, materiały marketingowe, dokumentacje projektową i materiały techniczne, know-how i prawa własności intelektualnej, treści internetowe, schematy blokowe, rysunki, plany i inne materiały opracowane przez A., informacje o klientach, w tym zapisy sprzedaży, ceny, rabaty, kontakty, historię jakości i podobne informacje, informacje CRM w zakresie odnoszącym się do aktywów, klientów, działań marketingowych, kampanii i innych działań oraz prawo do numerów telefonów komórkowych używanych przez pracowników A., a także prawa i dostęp, jakie są niezbędne do dalszego prowadzenia przedsiębiorstwa A. w dotychczasowy sposób,

5)wszelkie zobowiązania A. związane z nabywanym przedsiębiorstwem, w tym zobowiązania wobec usługodawców związane z prowadzoną działalnością, w szczególności wszelkie wynikające z nich uprawnienia i obowiązki, w tym prawa gwarancyjnego i roszczenia wobec dostawców towarów lub usług związanych z przedsiębiorstwem A., a także inne zobowiązania związane z prowadzoną przez A. działalnością.

6)wszystkich pracowników A. (oraz związane z tym zobowiązania wobec pracowników, w szczególności: niewypłacone lub należne świadczenia na rzecz pracowników (w szczególności: wynagrodzenia, premie, świadczenia pracownicze, wynagrodzenia urlopowe, opłaty socjalne) oraz inne zobowiązania na rzecz pracowników wynikające z jakiegokolwiek zdarzenia, działania lub zaniechania mającego miejsce przed albo po zawarciu Umowy), którzy stali się pracownikami Oddziału w trybie przejścia zakładu pracy z art. 23¹ ustawy z 26 czerwca 1976 r. kodeks pracy (Dz. U. z 2022 poz. 1510, dalej: „Kodeks pracy”),

7)dokumenty związane z prowadzoną działalnością (w tym księgi rachunkowe, umowy), przy czym dokumentacja rachunkowa i podatkowa będzie dalej prowadzona i przechowywana przez podmiot trzeci (polskiego usługodawcę zawodowo świadczącego usługi rachunkowe),

8)środki pieniężne.

Możliwość korzystania przez C. z przestrzeni biurowej obecnie zajmowanej przez A. została zapewniona przez Umowę.

Wszystkie powyższe składniki są ze sobą powiązane - stanowiły one dotychczas przedsiębiorstwo A. Potwierdza to fakt, że po ich nabyciu C. kontynuuje prowadzenie działalności gospodarczej w Polsce (która to działalność wcześniej była prowadzona przez A.). Pracownicy w oparciu o nabyte środki trwałe i inne aktywa rzeczowe (sprzęt biurowy i komputerowy) wykonują te same czynności z zakresu usług informatycznych oraz wsparcia operacyjnego. Adres prowadzonej działalności nie zmienił się - pracownicy C. zajmują to samo biuro co A. Po transakcji, Oddział rozpoznaje przychody i koszty związane z prowadzoną działalnością, na analogicznych zasadach co A.

Po wykonaniu Umowy A. nie posiada już składników umożliwiających samodzielne prowadzenie działalności, dlatego planowana jest jej likwidacja.

Na wniosek, że przedmiotem Umowy było przedsiębiorstwo nie wpływa fakt, że na C. nie przeszły niektóre składniki (np. zobowiązania lub należności publicznoprawne lub rachunki bankowe). Jak wskazano w stanie faktycznym składniki, które nie przeszły na C. nie mają istotnego znaczenia z perspektywy działania Oddziału. Zobowiązania i należności publicznoprawne nie mogły przejść na C. z powodów prawnych (zgodnie z Ordynacją podatkową, nabywca przedsiębiorstwa nie wstępuje w prawa i obowiązki podatkowe zbywcy przedsiębiorstwa). Natomiast odnośnie do rachunków bankowych, to z powodów operacyjnych łatwiejsze było otworzenie nowych rachunków bankowych dla C. / Oddziału niż dokonanie cesji rachunków bankowych ze A. na rzecz C. (tym bardziej, że po transakcji, pomimo nieprowadzenia już działalności gospodarczej A. nadal potrzebuje rachunków bankowych, np. aby otrzymać wynagrodzenie za zbycie przedsiębiorstwa lub aby regulować swoje zobowiązania cywilnoprawne czy podatkowe powstające w trakcie likwidacji spółki).

Wnioskodawca pragnie zaznaczyć, iż organy podatkowe w wydawanych interpretacjach potwierdzają, że brak przejścia rachunków bankowych nie wpływa na fakt istnienia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części (o ile pozostałe składniki nadal umożliwiają samodzielne prowadzenie działalności, tak jak w analizowanej sytuacji). Tak np. interpretacje Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 10 maja 2022 r. (nr 0111-KDIB1-1.4010.50.2022.2.MF), z 31 stycznia 2022 r. (nr 0113-KDIPT1-2.4012.820.2021.2.PR), lub z 14 stycznia 2019 r. (nr 0111-KDIB2-1.4010.451.2018.2.MJ).

Mając na uwadze powyższe, przedmiotem Umowy (wraz z przeniesieniem umowy najmu) było przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 6 pkt 1 ustawy o VAT i art. 55¹ Kodeksu cywilnego, a w konsekwencji zbycie składników materialnych i niematerialnych na podstawie Umowy nie podlega opodatkowaniu VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1  ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Jednocześnie na mocy art. 6 pkt 1 ustawy:

Zatem, w przypadku, gdy przedmiotem transakcji jest zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, czynność ta nie podlega przepisom ustawy o podatku od towarów i usług.

Pojęcie „transakcja zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu.

Ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy, powinien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa (w rozumieniu Kodeksu cywilnego) lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie zawierają definicji „przedsiębiorstwa”, zatem dla potrzeb przepisów podatkowych należy stosować definicję zawartą w art. 55¹ ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.), zgodnie z którym:

Powyższa definicja opisuje przedsiębiorstwo w ujęciu przedmiotowym, jako zespół niematerialnych i materialnych składników stanowiący przedmiot prawa w szerokim znaczeniu. Użyte w ww. przepisie określenie „w szczególności” wskazuje jedynie na przykładowe wyliczenie składników przedsiębiorstwa. Oznacza to, że z jednej strony w jego skład mogą wchodzić inne elementy, niewymienione w tym artykule, a z drugiej, brak któregoś z tych elementów nie pozbawia zespołu rzeczy i praw przymiotu przedsiębiorstwa.

Zatem składniki materialne i niematerialne, wchodzące w skład przedsiębiorstwa, powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, że można mówić o nich jako o zespole, a nie zbiorze pewnych elementów. Istotne jest, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami, tak żeby przekazana masa mogła posłużyć kontynuowaniu określonej działalności gospodarczej.

W art. 55² Kodeksu cywilnego, wprowadzono natomiast zasadę, że:

Wobec powyższego, przedsiębiorstwem w rozumieniu Kodeksu cywilnego jest takie przedsiębiorstwo, które jest zorganizowane i wyposażone w składniki zapewniające realizowanie celów gospodarczych, jest samodzielnym podmiotem prawa funkcjonującym w obrocie gospodarczym.

Przedsiębiorstwo jako przedmiot zbycia, musi stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym, co oznacza, że najistotniejsze dla przedmiotowego zagadnienia jest ustalenie, czy zbywany majątek stanowi na tyle zorganizowany kompleks praw, obowiązków i rzeczy, że zdolny jest do realizacji zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu.

Jeżeli warunki, o których mowa w art. 55¹ Kodeksu cywilnego, zostaną spełnione, to zbycie takiego przedsiębiorstwa do innego podmiotu, nie będzie podlegało przepisom ustawy.

W wyroku C-497/01 (w sprawie Zita Modes) Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: TSUE) stwierdził, że „pojęcie zbycia, czy to za wynagrodzeniem, czy też bez lub w charakterze aportu wniesionego do spółki, całości aktywów lub jej części, należy interpretować tak, iż obejmuje ono zbycie przedsiębiorstwa lub niezależnej części przedsiębiorstwa, włącznie z jego rzeczowymi składnikami oraz, w zależności od konkretnego przypadku, składnikami niematerialnymi, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa zdolną do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej, natomiast nie obejmuje ono zwykłego zbycia aktywów, takiego jak sprzedaż zapasów produktów”. Ponadto TSUE stwierdził, iż fakt, że VI Dyrektywa nie zawiera definicji pojęcia przedsiębiorstwa lub jego części, nie oznacza, że państwa członkowskie mają swobodę jego interpretacji. Pojęcia w niej używane powinny być interpretowane w sposób jednolity i niezależny od innych przepisów, z wyjątkiem sytuacji, gdy sama Dyrektywa daje państwom członkowskim jasną dyspozycję do zdefiniowania pojęcia w krajowej legislacji. TSUE wskazał też, iż nabywca musi jednak posiadać zamiar kontynuowania działalności gospodarczej przejmowanego przedsiębiorstwa lub jego części, nie zaś jedynie natychmiast likwidować daną działalność i sprzedać przejęte mienie.

Na tę ostatnią okoliczność, czyli przydatność zespołu składników do prowadzenia (kontynuowania) działalności przez nabywcę, zwrócił uwagę TSUE w wyroku C-408/98 (Abbey National Plc), podzielając opinię Rzecznika Generalnego z 13 kwietnia 2000 r., który stwierdził, że „rozwiązanie przyjęte w Zjednoczonym Królestwie wydaje się rozsądne: gdy aktywa stanowiące część przedsiębiorstwa zdolną do odrębnego funkcjonowania są zbywane w taki sposób, że sprzedana część kontynuuje swoją działalność, ma zastosowanie opcja, z której Zjednoczone Królestwo skorzystało na mocy art. 5(8) VI Dyrektywy i uznaje się, że nie nastąpiła dostawa towarów”.

Zatem, zbycie przedsiębiorstwa ma miejsce wówczas, gdy cały majątek przedsiębiorstwa przechodzi na własność jednego nabywcy, który kontynuuje działalność gospodarczą zbywcy.

Przy ocenie, czy składniki majątku powinny być uznane za przedsiębiorstwo, o którym mowa w art. 6 pkt 1 ustawy również należy uwzględnić:

‒ zamiar kontynuowania przez nabywcę działalności prowadzonej dotychczas przez zbywcę przy pomocy szeregu składników majątkowych będących przedmiotem transakcji oraz

‒ faktyczną możliwość kontynuowania tej działalności wyłącznie w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji.

Wskazanej oceny należy dokonać na moment przeprowadzenia transakcji. Tym samym, w przypadku, gdy konieczne dla kontynuowania działalności gospodarczej jest angażowanie przez nabywcę innych składników majątku, które nie są przedmiotem transakcji lub podejmowanie dodatkowych działań, brak jest możliwości stwierdzenia, że w danym przypadku zespół składników majątkowych stanowi przedsiębiorstwo.

O tym, czy nastąpiło zbycie przedsiębiorstwa decydują każdorazowo okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją. Podatnik obowiązany jest do prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z koniecznością prawidłowego zdefiniowania dokonywanej czynności.

Państwa wątpliwości dotyczą kwestii, czy przeniesienie składników materialnych i niematerialnych na podstawie Umowy nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Państwa zdaniem, składniki nabyte przez C. od A. na mocy Umowy stanowią przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 6 pkt 1 ustawy o VAT i art. 55¹ Kodeksu cywilnego.

Jak wskazano wyżej, zbycie przedsiębiorstwa ma miejsce wówczas, gdy cały majątek przedsiębiorstwa przechodzi na własność jednego nabywcy, który kontynuuje działalność gospodarczą zbywcy. O tym, czy doszło do wyodrębnienia przedsiębiorstwa, decyduje zakres zbywanego majątku, zakres praw i zobowiązań; ponadto, decydujące jest to, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami, umożliwiające kontynuowanie określonej działalności gospodarczej.

Jak wynika z opisu sprawy, na podstawie Umowy C. odpłatnie nabyła od A. składniki materialne i niematerialne oraz przejęła pracowników A., aby z ich udziałem prowadzić w Polsce działalność gospodarczą polegającą na kontynuowaniu działalności gospodarczej dotychczas prowadzonej przez A., w formie Oddziału. C. nabyła w szczególności:

‒ wszelkie aktywa ruchome powiązane z nabywanym przedsiębiorstwem (w szczególności sprzęt biurowy i komputerowy),

‒ wszelkie umowy handlowe, w tym prawa i obowiązki wynikające z tych umów (A. przekazała na C. wszystkie obecne i przyszłe prawa i korzyści A. wynikające z umów handlowych oraz wszystkie wynikające z nich zobowiązania),

‒ aktywa stanowiące składniki niematerialne w postaci należności związanych z działalnością gospodarczą,

‒ wszystkie informacje związane z nabywanym przedsiębiorstwem (m.in. listy i rejestry klientów, materiały marketingowe, dokumentację projektową i materiały techniczne, know-how i prawa własności intelektualnej, treści internetowe, schematy blokowe, rysunki, plany i inne materiały opracowane przez A., informacje o klientach, w tym zapisy sprzedaży, ceny, rabaty, kontakty, historię jakości i podobne informacje, informacje CRM w zakresie odnoszącym się do aktywów, klientów, działań marketingowych, kampanii i innych działań oraz prawo do numerów telefonów komórkowych używanych przez pracowników A., a także prawa i dostęp, jakie są niezbędne do dalszego prowadzenia przedsiębiorstwa A. w dotychczasowy sposób,

‒ wszelkie zobowiązania A. związane z nabywanym przedsiębiorstwem, w tym zobowiązania wobec usługodawców związane z prowadzoną działalnością, w szczególności wszelkie wynikające z nich uprawnienia i obowiązki, w tym prawa gwarancyjnego i roszczenia wobec dostawców towarów lub usług związanych z przedsiębiorstwem A., a także inne zobowiązania związane z prowadzoną przez A. działalnością,

‒ wszystkich pracowników A. (oraz związane z tym zobowiązania wobec pracowników, w szczególności: niewypłacone lub należne świadczenia na rzecz pracowników (w szczególności: wynagrodzenia, premie, świadczenia pracownicze, wynagrodzenia urlopowe, opłaty socjalne) oraz inne zobowiązania na rzecz pracowników wynikające z jakiegokolwiek zdarzenia, działania lub zaniechania mającego miejsce przed albo po zawarciu Umowy), którzy stali się pracownikami Oddziału w trybie przejścia zakładu pracy z art. 23¹ Kodeksu pracy,

‒ dokumenty związane z prowadzoną działalnością (w tym księgi rachunkowe, umowy), przy czym dokumentacja rachunkowa i podatkowa będzie dalej prowadzona i przechowywana przez podmiot trzeci (polskiego usługodawcę zawodowo świadczącego usługi rachunkowe),

‒środki pieniężne.

Na podstawie Umowy, pomiędzy A. a C., doszło do przeniesienia na rzecz C. prawa do korzystania z przestrzeni biurowej dotychczas wynajmowanej przez A., na mocy której to C. stała się najemcą (w miejsce A.).

Wskazali Państwo, że na C. przeszły aktywa, zobowiązania, prawa i obowiązki związane z przedsiębiorstwem A., z wyłączeniem aktywów, zobowiązań, praw i obowiązków, które z powodów prawnych nie mogły być przeniesione na C. na mocy samej umowy pomiędzy zbywcą a nabywcą (np. zobowiązania lub należności publicznoprawne) oraz rachunków bankowych A. (C. / Oddział otworzy w Polsce nowe rachunki bankowe). Jednakże składniki, które wskutek Umowy i cesji umowy najmu nie przeszły na C. nie mają istotnego znaczenia z perspektywy działania Oddziału, który może obecnie prowadzić działalność analogiczną do działalności prowadzonej przez A.

Należy także wskazać, że C. za pośrednictwem Oddziału prowadzi działalność analogiczną do działalności dotychczas prowadzonej przez A., tj. Oddział świadczy na rzecz centrali C. czynności odpowiadające usługom informatycznym oraz usługom wsparcia operacyjnego, w celu wsparcia działalności centrali C. w zakresie handlu detalicznego, przy wykorzystaniu majątku stanowiącego przedmiot Umowy.

Z powołanych na wstępie przepisów wynika, że jeżeli zostaną spełnione warunki określone w art. 55¹ Kodeksu cywilnego, dotyczące definicji przedsiębiorstwa, to zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy, zbycie przedsiębiorstwa, będzie czynnością, która jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Kierując się zatem przedstawionym opisem sprawy w kontekście przywołanych przepisów oraz orzecznictwa TSUE, należy stwierdzić, że w analizowanej sprawie przeniesienie składników materialnych i niematerialnych na podstawie Umowy wchodzących w skład prowadzonego przez A. przedsiębiorstwa, stanowi zbycie przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 55¹ Kodeksu cywilnego. C. (za pośrednictwem Oddziału) jako nabywca przy pomocy tych składników kontynuuje działalność analogiczną do działalności dotychczas prowadzonej przez A. Tym samym czynność przeniesienia na podstawie Umowy składników materialnych i niematerialnych do C. jest wyłączona spod działania ustawy o podatku od towarów i usług na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy. W konsekwencji czynność ta nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Tym samym Państwa stanowisko należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawiliście i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Jednocześnie wskazujemy, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.

‒Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

‒ Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).