Interpretacja indywidualna z dnia 23 lutego 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP1-3.4012.613.2022.3.AMA

Skutki podatkowe w zakresie podatku od towarów i usług wycofania budynku z działalności gospodarczej na cele prywatne.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

13 grudnia 2022 r. wpłynął Pani wniosek z 23 listopada 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych w zakresie podatku od towarów i usług wycofania budynku z działalności gospodarczej na cele prywatne (pytania nr 1 i nr 2 wniosku). Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 2 lutego 2023 r. (data wpływu 6 lutego 2023 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

W roku 2011 został wybudowany budynek ze środków firmy jednoosobowej i we własnym zakresie z przeznaczeniem do wykonywania czynności opodatkowanych.

Spełnienie tego warunku uprawniało Panią jako podatnika do skorzystania z prawa do pełnego odliczenia podatku naliczonego od zakupów służących do jego budowy.

Podatek naliczony został odliczony w 100%.

Budynek został oddany do użytkowania 14 lipca 2011 r. Od sierpnia 2011 r. podlegał amortyzacji.

Na koniec grudnia 2022 r. planowane jest wycofanie środka trwałego (budynku) z działalności gospodarczej i przekazanie go do majątku prywatnego właściciela.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego

Wskazała Pani, że „firma jednoosobowa” to jednoosobowa działalność gospodarcza. Forma opodatkowania Pani działalności gospodarczej to zasady ogólne, podatek liniowy.

Pani działalność związana jest z prowadzeniem sklepów spożywczych, handel artykułami spożywczymi i przemysłowymi.

Wskazana we wniosku nieruchomość jest budynkiem mieszkalnym jednorodzinnym z powierzchnią usługowo-handlową w poziomie parteru w 30%.

Charakter budynku był cały czas niezmienny. Nie doszło do zmiany charakteru nieruchomości.

Opisany budynek został przez Panią zaklasyfikowany do KŚT-03.X.2016 Grupa 1, podgrupa 11.

Wycofanie nie ma związku z likwidacją działalności gospodarczej.

Wycofanie nie ma związku ze zmianą rodzaju prowadzonej działalności gospodarczej.

Budynek został wybudowany w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Była Pani zarejestrowana i nadal jest Pani zarejestrowana jako czynny podatnik podatku VAT.

Ponadto, jest Pani współwłaścicielem wraz z mężem działek, na których stoi budynek. Numery ewidencyjne działek to 1, 2 obręb (…).

Budynek do 2022 r. w części mieszkalnej był zamieszkiwany przez Panią a część użytkowa (30%) była wykorzystywana do działalności gospodarczej. Po wycofaniu budynku w całości będzie zamieszkany i wykorzystany na cele prywatne i osobiste przez Panią i Pani rodzinę.

Ponosiła Pani nakłady na ulepszenie (w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym) omawianego budynku. Nakłady na ulepszenie ww. budynku były ponoszone w 2012 r.; wartość ulepszenia to 84.255,91 zł. Przysługiwało Pani prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z wydatkami na ulepszenie. Ulepszenie i jednocześnie podwyższenie wartości środka trwałego nastąpiło na dzień 31 marca 2012 r. Od miesiąca kwietnia 2012 r. środek ten jest amortyzowany od wyższej wartości.

W ostatnich dwóch latach przed planowanym wycofaniem budynku z działalności gospodarczej nie poniesiono nakładów na ulepszenie wyżej wskazanego budynku.

Pytania

1.Czy w związku z przeznaczeniem budynku na cele prywatne będzie Pani zobowiązana do korekty podatku naliczonego zgodnie z art. 91 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług z dnia 11 marca 2004 r.?

2.Czy wycofanie tego budynku z działalności gospodarczej i przekazanie go do majątku prywatnego właściciela będzie podlegało opodatkowaniu VAT?

Pani stanowisko w sprawie

Ad 1

Według Pani, nie będzie Pani zobowiązana do dokonania korekty zgodnie z art. 91 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, bo upłynął już okres wymieniony w ww. artykule zobowiązujący do dokonania korekty odliczonego podatku naliczonego (w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów - w ciągu 10 lat, licząc od roku, w którym zostały oddane do użytkowania.)

Budynek został oddany do użytkowania 14 lipca 2011 r. a w grudniu 2022 r. zostanie wycofany z działalności gospodarczej i przekazany do majątku prywatnego właściciela.

Ad 2

Według Pani, zgodnie z art. 7 ust 2 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

-przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,

-wszelkie inne darowizny,

-jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Ponieważ od budowy budynku został w całości odliczony podatek VAT wynikający z faktur dotyczących budowy, zatem wycofanie tego budynku z działalności i przekazanie go do majątku prywatnego będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie przepisu art. 7 ust. 1 w zw. z art. 7 ust.2 ustawy o VAT.

Jednak zarówno w treści ustawy VAT, jak i w przepisach wykonawczych do niej przewidziano opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku. Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone między innymi w art. 43 ustawy o VAT.

Według Pani, przekazanie ww. nieruchomości do majątku prywatnego będzie korzystało ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ww. ustawy, ponieważ od pierwszego zasiedlenia do przekazania do momentu przekazania upłynie okres dłuższy niż dwa lata.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku, jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Ad 2

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy:

Jak stanowi art. 7 ust. 2 ustawy:

Przy czym, w świetle art. 2 pkt 14a ustawy:

Zatem, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega generalnie każde nieodpłatne przekazanie towaru należącego do przedsiębiorstwa, z którym wiąże się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, o ile podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów, ich imporcie lub wytworzeniu tych towarów lub ich części składowych.

Jeżeli natomiast podatnik nie miał prawa do odliczenia kwoty podatku naliczonego, to wszelkie przekazanie lub zużycie towarów bez wynagrodzenia (nieodpłatne przekazania), pozostaje neutralne podatkowo (podatnik nie musi dokonać ich opodatkowania).

Jak wynika z powyższego, kluczowym elementem determinującym opodatkowanie podatkiem od towarów i usług czynności polegającej na nieodpłatnym przekazaniu towarów jest to, czy przy nabyciu (w tym również imporcie lub wytworzeniu) tych towarów lub ich części składowych podatnikowi przysługiwało – w całości lub w części – prawo do odliczenia podatku naliczonego.

Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że jest Pani czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT. W ramach prowadzonej działalności gospodarczej (sklep spożywczy), w 2011 r. wybudowała Pani budynek mieszkalny jednorodzinny z powierzchnią usługowo-handlową w poziomie parteru z przeznaczeniem do wykonywania czynności opodatkowanych. Skorzystała Pani z prawa do pełnego odliczenia podatku naliczonego od zakupów służących do jego budowy. Podatek naliczony został odliczony w 100%. Budynek został oddany do użytkowania 14 lipca 2011 r. Od sierpnia 2011 r. budynek ten podlegał amortyzacji jako środek trwały. Jest Pani ponadto współwłaścicielem, wraz z mężem, gruntu na którym stoi ww. budynek.

Nakłady na ulepszenie ww. budynku (w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym) były ponoszone w 2012 r.; wartość ulepszenia to 84.255,91 zł. Przysługiwało Pani również prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z wydatkami na ulepszenie. Ulepszenie i jednocześnie podwyższenie wartości środka trwałego nastąpiło na dzień 31 marca 2012 r., a od miesiąca kwietnia 2012 r. środek ten jest amortyzowany od wyższej wartości.

Na koniec grudnia 2022 r. planowane jest wycofanie środka trwałego (budynku) z działalności gospodarczej i przekazanie go do Pani majątku prywatnego. Wycofanie to nie ma związku z likwidacją działalności gospodarczej, ani ze zmianą rodzaju prowadzonej działalności gospodarczej.

W ostatnich latach przed planowanym wycofaniem budynku z działalności gospodarczej nie poniesiono nakładów na ulepszenie ww. budynku.

Pani wątpliwości dotyczą kwestii czy czynność wycofania ww. budynku z działalności gospodarczej i przekazanie go do majątku prywatnego właściciela będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT.

Jak już wyżej wskazano, czynność polegająca na nieodpłatnym przekazaniu należących do majątku przedsiębiorstwa nieruchomości na cele osobiste właściciela – w oparciu o przepis art. 7 ust. 2 ustawy – będzie podlegać opodatkowaniu pod warunkiem, że przysługiwało Pani, w całości lub w części, prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tych nieruchomości lub ich części składowych.

Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika jednoznacznie, że odliczyła Pani podatek VAT naliczony wynikający z faktur dokumentujących budowę nieruchomości.

W przypadku omawianej czynności zostaną więc spełnione przesłanki warunkujące zrównanie nieodpłatnego przekazania towarów z odpłatną dostawą towarów, co w konsekwencji oznacza, że czynność ta będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Mając na uwadze przedstawione zdarzenie przyszłe oraz powołane regulacje prawne należy stwierdzić, że planowane wycofanie opisanego budynku, na Pani cele prywatne, z prowadzonej działalności gospodarczej, będzie stanowiło odpłatną dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Podkreślić jednakże należy, że dokonywana czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług może być opodatkowana właściwą stawką podatku, albo może korzystać ze zwolnienia od tego podatku.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy:

Z powyższego uregulowania wynika, że dostawa budynków, budowli lub ich części jest – co do zasady – zwolniona od podatku od towarów i usług. Wyjątek stanowi dostawa w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz jeżeli pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż dwa lata.

Zatem dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynków, budowli lub ich części kluczowym jest ustalenie, kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie i jaki okres upłynął od tego momentu.

Zgodnie z art. 2 pkt 14 ustawy:

Pierwszym zasiedleniem jest więc szeroko rozumiane pierwsze zajęcie nieruchomości do używania. Przykładowo, pierwsze zasiedlenie budynku lub jego części ma miejsce zarówno w sytuacji, gdy po wybudowaniu budynku oddany zostanie on w najem, jak też w przypadku, gdy będzie on wykorzystywany na potrzeby działalności gospodarczej – w obu przypadkach dojdzie do korzystania z budynku.

W przypadku nieruchomości niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ustawodawca umożliwia podatnikom – po spełnieniu określonych warunków – skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy:

Z analizy powołanych wyżej przepisów wynika, że jeżeli dostawa budynków, budowli lub ich części będzie mogła korzystać ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, wówczas badanie przesłanek wynikających z przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10a stanie się bezzasadne.

Jeżeli natomiast nie zostaną spełnione przesłanki zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 i pkt 10a ustawy, wtedy należy przeanalizować możliwość skorzystania ze zwolnienia od podatku w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Ponadto, stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy:

Należy ponadto wskazać, że kwestię opodatkowania dostawy gruntu, na którym posadowione zostały budynki, budowle lub ich części rozstrzyga przepis art. 29a ust. 8 ustawy, zgodnie z którym:

W świetle tego przepisu przy sprzedaży budynków, budowli lub ich części dokonywanej wraz z dostawą gruntu, na którym są one posadowione, grunt dzieli byt prawny budynków, budowli lub ich części w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Oznacza to, że do dostawy gruntu stosuje się analogicznie opodatkowanie podatkiem VAT, jak przy dostawie budynków, budowli lub ich części trwale z gruntem związanych. Jeżeli dostawa budynków albo budowli lub ich części podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, opodatkowana jest również dostawa gruntu, na którym obiekt jest posadowiony.

Odnosząc się więc do Pani wątpliwości, w celu ustalenia czy w analizowanej sprawie dla czynności wycofania z prowadzonej działalności ww. budynku na Pani cele prywatne zastosowanie znajdzie zwolnienie od podatku od towarów i usług należy w pierwszej kolejności rozstrzygnąć czy w odniesieniu do tego budynku, miało miejsce pierwsze zasiedlenie.

Analizując informacje zawarte w opisie sprawy oraz obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa należy stwierdzić, że pierwsze zasiedlenie budynku użytkowego nastąpiło w 2012 roku i od momentu oddania budynku do użytkowania po dokonanym ulepszeniu (w rozumieniu przepisów o podatku do chodowym) do momentu planowanego wycofania budynku z działalności gospodarczej nie poniesiono już żadnych nakładów na ulepszenie tego budynku. Zatem doszło już do pierwszego zasiedlenia przedmiotowego budynku, wykorzystywanego w prowadzonej przez Panią działalności gospodarczej, zgodnie z art. 2 pkt 14 ustawy.

Opisana we wniosku czynność nie będzie więc dokonana w ramach pierwszego zasiedlenia ani przed nim. Ponadto, pomiędzy pierwszym zasiedleniem ww. budynku a momentem przedmiotowej czynności upłynął okres dłuższy niż dwa lata. W konsekwencji, w rozpatrywanej sprawie zostały spełnione przesłanki do zastosowania zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.

Ponieważ zgodnie z art. 29a ust. 8 ustawy, w przypadku dostawy budynków trwale z gruntem związanych z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu, to omawiana czynność w przypadku gruntu (działek nr 1 i 2), na którym posadowiony jest ww. budynek, również będzie mogła korzystać ze zwolnienia z opodatkowania według takich samych przepisów jak budynek. Podstawą do zastosowania ww. zwolnienia od podatku są przepisy z art. 29a ust. 8 w zw. z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.

W związku z powyższym, dalsza analiza zwolnień dla opisanej czynności wycofania budynku z prowadzonej działalności gospodarczej i przekazania go na Pani cele prywatne– wynikająca z przepisów art. 43 ust. 1 pkt 10a lub pkt 2 ustawy – jest bezzasadna.

Ad 1

Pani wątpliwości dotyczą także kwestii czy będzie Pani zobowiązana do korekty podatku naliczonego zgodnie z art. 91 ust. 2 ustawy w związku z przeznaczeniem przedmiotowego budynku na cele prywatne.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy:

Zasady dotyczące sposobu i terminu dokonywania korekt podatku naliczonego oraz podmiotu zobowiązanego do ich dokonania zostały określone w art. 91 ustawy.

Zgodnie z art. 91 ust. 1 ustawy:

W myśl art. 91 ust. 2 ustawy:

Stosownie art. 91 ust. 3 ustawy:

W myśl art. 91 ust. 4 ustawy:

Natomiast zgodnie z art. 91 ust. 5 ustawy:

W świetle art. 91 ust. 6 ustawy:

Zgodnie z art. 91 ust. 7 ustawy:

W myśl art. 91 ust. 7a ustawy:

Z powyższych przepisów wynika, że podatnik ma prawo do odliczenia podatku naliczonego w momencie nabycia towarów i usług oraz jest zobowiązany do dokonania ewentualnej korekty tego odliczonego podatku w przypadku późniejszej zmiany przeznaczenia nabytych towarów i usług lub zmiany sposobu wykorzystania.

Jednocześnie ww. przepisy wprowadzają szczególny tryb korekty do wybranych składników majątku. Z uwagi na zazwyczaj wieloletni okres wykorzystania składników majątku zaliczanych do środków trwałych oraz nieruchomości ustawa przyjmuje zasadę dokonywania cząstkowej i równomiernej korekty w dłuższym czasie tj. dla nieruchomości przez 10 lat.

Mając na uwadze przedstawiony stan prawny i opis sprawy należy stwierdzić, że w związku z wycofaniem nieruchomości z działalności gospodarczej zmieni się przeznaczenie opisanego budynku. Najpierw bowiem budynek ten był wykorzystywany do czynności opodatkowanych, jednakże w momencie przekazania go do Pani majątku prywatnego nastąpi zmiana przeznaczenia tego obiektu do czynności zwolnionych od podatku VAT.

Tym samym, odnosząc się do kwestii korekty podatku naliczonego związanego z wybudowaniem i ulepszeniem ww. budynku, który to budynek był wykorzystywany w działalności gospodarczej przez ponad 10 lat, należy stwierdzić, że minął już 10-letni okres korekty i w konsekwencji nie będzie Pani zobowiązana do dokonania korekty podatku naliczonego, o której mowa w art. 91 ust. 2 ustawy, w związku z omawianym wycofaniem z działalności gospodarczej tego budynku.

Dodatkowe informacje

Niniejsza interpretacja rozstrzyga wyłącznie w zakresie podatku od towarów i usług, zaś w zakresie dotyczącym podatku dochodowego od osób fizycznych wydane zostało odrębne rozstrzygnięcie.

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

‒Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

‒Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).