Interpretacja indywidualna z dnia 20 lutego 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL3.4012.519.2022.2.AK

Prawo do pełnego odliczenia podatku VAT w związku z realizacją Inwestycji polegającej na budowie przydomowych oczyszczalni ścieków oraz budowie sieci wodociągowej. Opodatkowanie podatkiem VAT dotacji otrzymanej w związku z realizacją Inwestycji w zakresie budowy przydomowych oczyszczalni ścieków. Opodatkowanie podatkiem VAT wpłat mieszkańców w związku z realizacją Inwestycji w zakresie budowy przydomowych oczyszczalni ścieków.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

18 grudnia 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 18 grudnia 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy:

·prawa do pełnego odliczenia podatku VAT w związku z realizacją Inwestycji polegającej na budowie przydomowych oczyszczalni ścieków oraz budowie sieci wodociągowej;

·opodatkowania podatkiem VAT dotacji otrzymanej w związku z realizacją Inwestycji w zakresie budowy przydomowych oczyszczalni ścieków;

·opodatkowania podatkiem VAT wpłat mieszkańców w związku z realizacją Inwestycji w zakresie budowy przydomowych oczyszczalni ścieków.

Uzupełnili go Państwo pismem z 21 grudnia 2022 r. (wpływ 21 grudnia 2022 r.) oraz – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 31 stycznia 2023 r. (wpływ 31 stycznia 2023 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Gmina (…) (dalej jako „Gmina” lub „Wnioskodawca”) jest jednostką samorządu terytorialnego oraz czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. Gmina będzie realizować inwestycję pn.: (…), dalej zwana „Inwestycją”.

W ramach Inwestycji Gmina wybuduje (…) szt. przydomowych oczyszczalni ścieków, zakupi zestaw asenizacyjny służący tylko do wywozu osadu z nowo wybudowanych oczyszczalni oraz wybuduje odcinek sieci wodociągowej o długości (…) mb.

Realizacja Inwestycji należy do zadań własnych Gminy zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (dalej jako „ustawa o samorządzie gminnym”).

Do budowanej sieci wodociągowej nie będą podpięte żadne jednostki gminne. W zakresie przydomowych oczyszczalni ścieków Gmina będzie zawierała z właścicielami nieruchomości, na których ma powstać Inwestycja, umowy cywilnoprawne, na podstawie których zobowiąże się do udostępnienia nieruchomości w celu wybudowania dla mieszkańców przydomowych oczyszczalni ścieków.

Inwestycją będzie zarządzać Gmina. Gmina będzie również właścicielem powstałych przydomowych oczyszczalni ścieków przez 5 lat (okres trwałości projektu) od dnia otrzymania dofinansowania, natomiast po upływie 5 lat, tj. po zakończeniu okresu trwałości projektu przydomowe oczyszczalnie ścieków zostaną przekazane właścicielom posesji na których zostały wybudowane. Przekazanie przydomowych oczyszczalni ścieków na rzecz użytkowników na własność po upływie okresu trwałości projektu, odbędzie się na podstawie zawartej wcześniej z mieszkańcami umowy cywilnoprawnej.

Każdy z potencjalnych użytkowników przydomowych oczyszczalni ścieków w przypadku partycypowania w kosztach inwestycji będzie dokonywał wpłat na poczet realizowanej inwestycji.

Zakupy towarów i usług, służących wybudowaniu przez Gminę przydomowych oczyszczalni ścieków, będą związane wyłącznie z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT, tj. z usługami budowy oczyszczalni wyświadczonymi przez Gminę na rzecz poszczególnych Mieszkańców.

Przedmiotowa Inwestycja ma na celu poprawę warunków życia mieszkańców Gminy. Użytkownicy będą ponosili opłaty za korzystanie z powstałych przydomowych oczyszczalni ścieków, tj. będą zobowiązani do opróżniania i wywozu nieczystości na własny koszt. Właściciele posesji przez okres trwałości będą użytkownikami przydomowych oczyszczalni ścieków i będą je eksploatować.

Inwestycja będzie realizowana pod warunkiem uzyskania przez Gminę dofinansowania ze źródeł zewnętrznych. Faktury dokumentujące poniesione wydatki w związku z realizacją Inwestycji będą wystawiane na rzecz Gminy. Środki z dofinansowania Unii Europejskiej zostaną przekazane na konto bankowe Gminy.

W uzupełnieniu do wniosku wskazali Państwo następujące informacje:

a)Czy towary i usługi zakupione w związku z budową przydomowych oczyszczalni ścieków na terenie Gminy wraz z budową odcinka sieci wodociągowej w miejscowości (…) będą służyć do wykonywania wyłącznie czynności opodatkowanych?

Odp.: Towary i usługi zakupione w związku z budową przydomowych oczyszczalni ścieków na terenie Gminy wraz z budową odcinka sieci wodociągowej w miejscowości (…) będą służyć do wykonywania wyłącznie czynności opodatkowanych.

b)Czy umowy zawarte z mieszkańcami Gminy w związku z realizacją inwestycji pn.: (…) przewidują możliwość odstąpienia od umowy przez mieszkańców? Jeśli tak, to jakie są przesłanki (uregulowania) odnośnie odstąpienia od umowy?

Odp.: Umowy zawarte z mieszkańcami Gminy w związku z realizacją inwestycji pn.: (…) przewidują możliwość odstąpienia od umowy przez mieszkańców. Przesłanki odnośnie odstąpienia od umowy – brak akceptacji ceny.

c)Czy warunki umowy na wybudowanie przydomowych oczyszczalni ścieków są jednakowe dla wszystkich mieszkańców Gminy?

Odp.: Warunki umowy na wybudowanie przydomowych oczyszczalni ścieków są jednakowe dla wszystkich mieszkańców Gminy.

d)Czy kwota odpłatności dla wszystkich mieszkańców taka sama? Jeśli nie, to od czego jest uzależniona?

Odp.: Kwota odpłatności dla mieszkańców jest uzależniona od ceny zestawu – droższy zestaw, wyższa odpłatność.

e)Jaki jest sposób kalkulacji kwoty dotacji na ww. projekt?

Odp.: Kalkulacji kwoty dotacji na ww. projekt – 100% kwoty kosztów kwalifikowanych inwestycji (na wartość kosztów kwalifikowanych składa się cena netto zestawu, podatek VAT stanowi koszt niekwalifikowany).

f)Czy mieszkańcy Gminy partycypują w kosztach budowy przydomowych oczyszczalni ścieków będących przedmiotem wniosku?

Odp.: Mieszkańcy Gminy partycypują w kosztach budowy przydomowych oczyszczalni ścieków będących przedmiotem wniosku.

g)Jeżeli odpowiedź na pytanie nr f) jest twierdząca, to proszę wskazać jak jest uregulowana odpłatność mieszkańców w zawieranych z mieszkańcami umowach cywilnoprawnych?

Odp.: Odpłatność mieszkańców w zawieranych z mieszkańcami umowach cywilnoprawnych to równowartość podatku VAT od otrzymanej od instytucji finansującej dotację przypadającą na dany zestaw + podatek VAT według stawki 8%

h)W jaki sposób otrzymana przez Gminę dotacja wpływa na wysokość wpłat mieszkańców w projekcie? Czy kalkulacja wysokości wpłat mieszkańców uwzględnia również otrzymane dofinasowanie?

Odp.: Kalkulacja wysokości wpłat mieszkańców uwzględnia otrzymane dofinasowanie.

i)Czy Gmina wniesie wkład własny w związku z realizacją przedmiotowego projektu?

Odp.: Gmina nie wniesie wkładu własnego w związku z realizacją przedmiotowego projektu (dofinansowanie to 100% kosztów kwalifikowanych).

j)Należy wskazać procentowo strukturę udziału poszczególnych źródeł finansowania ww. projektu realizowanego przez Gminę.

Odp.: Procentowa struktura udziału poszczególnych źródeł finansowania ww. projektu realizowanego przez Gminę – 100% kosztów kwalifikowanych pokrywa instytucja finansująca – Urząd Marszałkowski Województwa (…), z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich (…).

k)Czy wysokość otrzymanego dofinansowania uzależniona jest od liczby wybudowanych na nieruchomościach mieszkańców przydomowych oczyszczalni ścieków objętych projektem realizowanym przez Gminę?

Odp.: Wysokość otrzymanego dofinansowania uzależniona jest od liczby wybudowanych na nieruchomościach mieszkańców przydomowych oczyszczalni ścieków objętych projektem realizowanym przez Gminę.

l) Czy wysokość otrzymanego dofinansowania uzależniona jest od ilości nieruchomości biorących udział w inwestycji?

Odp.: Wysokość otrzymanego dofinansowania uzależniona jest od ilości nieruchomości biorących udział w inwestycji.

m)Czy Gmina może przeznaczyć otrzymane dofinansowanie na inny cel niż realizacja przedmiotowej inwestycji?

Odp.: Gmina nie może przeznaczyć otrzymanego dofinansowanie na inny cel niż realizacja przedmiotowej inwestycji.

n)Czy w trakcie realizacji inwestycji Gmina jest zobowiązana do rozliczania się z otrzymanych środków finansowych, jeśli tak, to z kim i w jaki sposób rozlicza/będzie je rozliczać?

Odp.: W trakcie realizacji inwestycji Gmina jest zobowiązana do rozliczania się z otrzymanych środków finansowych z instytucją finansującą.

o)Czy w przypadku niezrealizowania inwestycji Gmina jest zobowiązana do zwrotu otrzymanych środków pieniężnych?

Odp.: W przypadku niezrealizowania inwestycji Gmina jest zobowiązana do zwrotu otrzymanych środków pieniężnych.

Pytania

1.Czy w związku z realizacją przez Gminę Inwestycji polegającej na budowie przydomowych oczyszczalni ścieków na terenie Gminy oraz budowie sieci wodociągowej, Gminie będzie przysługiwało w całości prawo do odliczenia naliczonego podatku VAT od zakupionych towarów i usług związanych z realizacją przedmiotowej Inwestycji?

2.Czy otrzymana dotacja ze środków Unii Europejskiej na realizację Inwestycji w zakresie budowy przydomowych oczyszczalni ścieków na terenie Gminy powinna zostać opodatkowana podatkiem VAT?

3.Czy wpłacane w trakcie realizacji inwestycji przez mieszkańców kwoty pieniężne będące partycypacją w kosztach budowy na podstawie umowy cywilnoprawnej uznaje się za wynagrodzenie z tytułu świadczenia usług przez Gminę i w związku z tym powinny być opodatkowane podatkiem VAT?

Państwa stanowisko w sprawie

Ad 1.

Państwa zdaniem, w związku z realizacją Inwestycji polegającej na budowie przydomowych oczyszczalni ścieków oraz budowie sieci wodociągowej, Gminie będzie przysługiwało w całości prawo do odliczenia naliczonego podatku VAT od zakupionych towarów i usług, związanych z realizacją Inwestycji w postaci budowy przydomowych oczyszczalni ścieków.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług (zwana dalej: „ustawą o VAT”) w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zgodnie z powyższym, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje w momencie, w którym spełnione zostaną określone warunki, tzn. gdy odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Stosownie do treści art. 88 ust. 4 ustawy o VAT, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Mając na względzie przytoczone przepisy, zauważyć należy, iż prawo do odliczenia podatku przysługuje zarejestrowanym czynnym podatnikom podatku VAT.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zadania własne gminy zostały zawarte w art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym i zgodnie z nim zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy.

W szczególności zadania własne gminy obejmują sprawy wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz.

Przydomowe oczyszczalnie ścieków zostaną wybudowane na poszczególnych nieruchomościach należących do mieszkańców na podstawie zawartych z mieszkańcami umów cywilnoprawnych.

W związku z powyższym, Gmina w przedmiotowej sprawie będzie działała jako podatnik podatku VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT.

W ocenie Gminy, w świetle opisanego zdarzenia przyszłego, należy uznać, że zakupy towarów i usług, służących wybudowaniu przez Gminę przydomowych oczyszczalni ścieków, będą związane wyłącznie z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT, tj. z usługami budowy oczyszczalni wyświadczonymi przez Gminę na rzecz poszczególnych Mieszkańców.

W związku z powyższym, Gmina stoi na stanowisku, że będzie miała prawo do pełnego odliczenia VAT naliczonego na fakturach zakupowych związanych z realizacją planowanej budowy przydomowych oczyszczalni ścieków, bowiem skoro usługa budowy przydomowych oczyszczalni ścieków na nieruchomościach będących własnością mieszkańców będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jako odpłatne świadczenie usług, to Gminie będzie przysługiwało prawo do odliczenia VAT naliczonego wykazanego w fakturach dokumentujących wydatki poniesione na realizację inwestycji, gdyż spełniona będzie podstawowa przesłanka warunkująca prawo do pełnego odliczenia podatku naliczonego.

Podobnie Gminie przysługuje prawo do odliczenia w całości podatku VAT od inwestycji w zakresie budowy wodociągu – do nowo powstałej sieci nie będą bowiem podłączone żadne jednostki miejskie.

Ad 2.

Otrzymana dotacja ze środków Unii Europejskiej na realizację Inwestycji w zakresie budowy przydomowych oczyszczalni ścieków na terenie Gminy powinna zostać opodatkowana podatkiem VAT.

Kwota dotacji stanowi część realizowanej przez Gminę inwestycji w zakresie budowy przydomowych oczyszczalni ścieków i pozostaje w bezpośrednim związku z płatnością po stronie mieszkańców biorących udział w tej inwestycji.

Przedmiotowe dofinansowanie stanowi zatem pokrycie ceny świadczonych usług i jest dotacją bezpośrednio wpływającą na ich wartość, jako wynagrodzenie od podmiotu trzeciego.

W związku z tym, otrzymana dotacja stanowi podstawę opodatkowania w myśl art. 29a ust. 1 z uwzględnieniem art. 29a ust. 6 ustawy o VAT i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.

Jednocześnie, dotacja jest opodatkowana w taki sposób, jak świadczenie którego dotyczy. Jak wyżej wskazano, dla usług budowy przydomowych oczyszczalni ścieków przepisy ustawy oraz rozporządzeń wykonawczych do ustawy nie przewidują zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

W konsekwencji stwierdzić należy, że otrzymana przez Gminę dotacja na realizację Inwestycji w zakresie budowy przydomowych oczyszczalni ścieków na terenie Gminy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT i nie korzysta ze zwolnienia od podatku. Zatem powinna być opodatkowana podatkiem VAT według właściwej stawki.

Ad 3.

Wpłacane w trakcie realizacji inwestycji przez mieszkańców kwoty pieniężne będące partycypacją w kosztach budowy na podstawie umowy cywilnoprawnej uznaje się za wynagrodzenie z tytułu świadczenia usług przez Gminę i w związku z tym powinny być opodatkowane podatkiem VAT.

Gmina realizuje zadanie Inwestycję z udziałem środków unijnych. W kosztach inwestycji będą uczestniczyć mieszkańcy (osoby fizyczne), dla których budowane są ww. oczyszczalnie, poprzez wpłatę do Gminy udziału finansowego na podstawie umów cywilnoprawnych.

Po zakończeniu budowy przydomowe oczyszczalnie ścieków pozostaną przez minimum 5 lat własnością Gminy. Po okresie trwałości projektu przydomowe oczyszczalnie ścieków zostaną przekazane dla poszczególnych użytkowników.

Gmina po wybudowaniu nie będzie ponosiła żadnych wydatków związanych z bieżącym utrzymaniem i obsługą tych oczyszczalni, nie będzie pobierała żadnych opłat.

Gmina uważa, iż usługi które będzie wykonywała w zakresie budowy przydomowych oczyszczalni ścieków, będą stanowiły wynagrodzenie z tytułu świadczenia czynności podlegających opodatkowaniu, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Na wstępie należy wskazać, że dla przejrzystości rozstrzygnięcia uznano za zasadne udzielenie w pierwszej kolejności odpowiedzi na pytania nr 3, a następnie na pytanie nr 2 i nr 1 wniosku ORD-IN.

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

W myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy:

Stosownie do treści art. 2 pkt 6 ww. ustawy:

Według art. 8 ust. 1 ustawy:

Jak stanowi art. 8 ust. 2a ustawy:

Zauważyć należy, że pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia, jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w rozumieniu art. 7 ustawy. Zauważyć również należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

Zatem czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy:

Art. 15 ust. 2 ustawy stanowi, że:

Zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy:

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej – (Dz. Urz. UE.L. Nr 347 z 11 grudnia 2006 r. s. 1, ze zm.), zgodnie z którym:

Z powołanych przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego nie są podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają z tego tytułu należności, opłaty lub składki. Podmioty te są natomiast podatnikami podatku od towarów i usług w przypadku wykonywanych przez nie czynności na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Tym samym, wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatnika ma charakter podmiotowo-przedmiotowy.

W świetle wskazanych unormowań jednostki samorządu terytorialnego na gruncie podatku od towarów i usług występować mogą w dwoistym charakterze:

‒podmiotów niebędących podatnikami, gdy realizują zadania nałożone na nich odrębnymi przepisami prawa, oraz

‒podatników podatku od towarów i usług, gdy wykonują czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Przepis art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 40) stanowi, że:

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy:

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy:

W pierwszej kolejności tut. Organ pragnie odnieść się do kwestii uznania za wynagrodzenie wpłacanych przez mieszkańców kwot pieniężnych, będących partycypacją w kosztach budowy przydomowych oczyszczalni ścieków na podstawie umowy cywilnoprawnej i w związku z tym ich opodatkowania.

Mając na uwadze opis sprawy oraz powołane przepisy prawa stwierdzić należy, że kwoty pieniężne wpłacane przez mieszkańców na podstawie umów cywilnoprawnych w związku z realizacją inwestycji, w zakresie przydomowych oczyszczalni ścieków pozostają w bezpośrednim związku ze świadczeniem usług realizowanym na rzecz tychże mieszkańców, w zakresie wybudowania przydomowych oczyszczalni ścieków. We wskazanej sytuacji istnieje bezpośredni związek pomiędzy dokonywanymi wpłatami a zindywidualizowanym świadczeniem na rzecz mieszkańca, które ma zostać wykonane przez Gminę. Zatem otrzymywane wpłaty od poszczególnych mieszkańców stanowią wynagrodzenie z tytułu świadczonych przez Gminę usług na rzecz ww. mieszkańców.

Dokonywane przez mieszkańców wpłaty na poczet realizacji inwestycji dotyczą usług w zakresie budowy przydomowych oczyszczalni ścieków na nieruchomościach mieszkańców, co wskazuje, że świadczenia, do których zobowiązała się Gmina, stanowią odpłatne świadczenie usług, które zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a Gmina, w związku z ww. czynnościami wystąpi w charakterze podatnika tego podatku.

Zatem, otrzymane przez Gminę wpłaty od mieszkańców, w związku z realizacją ww. inwestycji, w zakresie budowy przydomowych oczyszczalni ścieków, podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT, jako wynagrodzenie za odpłatne świadczenie usług. Jednocześnie zaznaczyć należy, że ani przepisy ustawy, ani też rozporządzeń wykonawczych do ustawy nie przewidują zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT dla świadczenia usług opisanych we wniosku.

W związku z tym, w analizowanej sprawie świadczone usługi będą opodatkowane podatkiem od towarów i usług według właściwej dla nich stawki podatku VAT.

Podsumowując, wpłacane w trakcie realizacji inwestycji przez mieszkańców kwoty pieniężne, będące partycypacją w kosztach budowy przydomowych oczyszczalni ścieków na podstawie umowy cywilnoprawnej, podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT, jako wynagrodzenie za odpłatne świadczenie usług.

Zatem stanowisko Gminy w zakresie pytania nr 3 jest prawidłowe.

Państwa wątpliwości dotyczą także opodatkowania podatkiem od towarów i usług otrzymanej dotacji na realizację inwestycji w zakresie przydomowych oczyszczalni ścieków.

Wskazać należy, że zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy:

W świetle art. 29a ust. 6 ustawy:

Z przepisu tego wynika, że podstawę opodatkowania w podatku od towarów i usług stanowi wynagrodzenie, które dostawca lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu dostawy towarów albo świadczenia usług. Wynagrodzenie to oznacza wartość rzeczywiście otrzymaną (lub która ma być otrzymana) w konkretnym przypadku.

Dla określenia, czy dane dotacje (subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze) są czy też nie są opodatkowane istotne są szczegółowe warunki ich przyznawania, określające cele realizowanego w określonej formie dofinansowania.

Kryterium uznania dotacji za stanowiącą podstawę opodatkowania jest zatem stwierdzenie, że dotacja dokonywana jest w celu sfinansowania konkretnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Natomiast, dotacje niedające się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, nie stanowią podstawy opodatkowania w rozumieniu przepisu art. 29a ust. 1 ustawy.

Włączenie do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze ma miejsce tylko wówczas, gdy jest to dotacja, subwencja i inna dopłata o podobnym charakterze związana bezpośrednio z dostawą towaru lub świadczeniem usługi. Do podstawy opodatkowania zaliczane są tylko takie dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze, które są bezpośrednio przeznaczone na dofinansowanie konkretnego towaru, czy też konkretnego rodzaju usługi.

Nie jest więc podstawą opodatkowania ogólna dotacja (subwencja, inna dopłata o podobnym charakterze) uzyskana przez podatnika, niezwiązana z dostawą towaru lub świadczeniem usługi. W przypadku natomiast, gdy podatnik otrzyma dofinansowanie, które będzie związane z dostawą lub świadczeniem usług, jako pokrycie części ceny konkretnego świadczenia lub rekompensatę z tytułu wykonania określonego świadczenia po cenach obniżonych, płatność taka będzie zaliczana do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Zatem, podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług zwiększa się tylko o takie dotacje, które w sposób bezwzględny i bezpośredni są związane z daną dostawą towarów lub świadczeniem usług. Jeżeli jednak taki bezpośredni związek nie występuje, dofinansowanie ogólne – na pokrycie kosztów działalności nie zwiększa podstawy opodatkowania, a tym samym nie podlega opodatkowaniu.

Przepis art. 29a ust. 1 ustawy jest odpowiednikiem art. 73 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006 r. s. 1, ze zm.), zgodnie z którym:

Należy uznać, że opodatkowanie subwencji (dotacji) stanowi wyjątek od zasad ogólnych wspólnego systemu VAT. Nie wszystkie subwencje (dotacje) stanowią element podstawy opodatkowania VAT. Jedynie takie, które są subwencjami (dotacjami) związanymi bezpośrednio z ceną dostawy towarów czy ceną świadczenia usług. Wyjątek ten należy interpretować w sposób ścisły, prowadzący do wniosku, że tylko subwencje bezpośrednio wpływające na cenę transakcji podlegają opodatkowaniu. Natomiast inne subwencje (dotacje) nie wchodzą tym samym do podstawy opodatkowania, a w konsekwencji nie podlegają opodatkowaniu VAT.

Istotnym zatem dla wykładni art. 29a ust. 1 ustawy jest wyjaśnienie pojęcia „subwencja bezpośrednio związana z ceną”.

W tym celu istotne znaczenie ma orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W szczególności wyroki w sprawach C-184/00 (Office des produits wallons ASBL v. Belgian State) oraz C-353/00 (Keeping Newcastle Warm Ltd. v. Commisioners od Customs and Excise, w skrócie KNW).

W wyroku C-184/00 Trybunał stwierdził, że pojęcie subwencji (dotacji) bezpośrednio związanych z ceną należy interpretować jako obejmujące wyłącznie subwencje, które stanowią całość lub część wynagrodzenia za dostawę towarów lub świadczenie usług, a które są wypłacane przez podmiot trzeci w stosunku do sprzedawcy lub świadczącego.

Trybunał argumentował, że w celu ustalenia, czy dotacja stanowi wynagrodzenie, cena towarów i usług musi, co do zasady, być ustalana nie później, niż w momencie zdarzenia podlegającego opodatkowaniu. Zobowiązanie do zapłaty dotacji dokonane przez osobę, która jej udziela, rodzi korelat, jakim jest prawo beneficjenta do jej otrzymania, ponieważ dokonał on dostawy podlegającej opodatkowaniu. Ten związek pomiędzy dotacją a ceną musi być jednoznacznie widoczny na podstawie indywidualnej analizy okoliczności stanowiących podstawę wypłaty tego wynagrodzenia. Z drugiej strony nie jest konieczne, aby cena towarów lub usług bądź część tej ceny została ustalona. Wystarczy by możliwe było jej ustalenie. Cena jaką płaci nabywca musi być ustalana w taki sposób, że zmniejsza się ona w proporcji do dotacji przyznanej sprzedawcy towarów lub świadczącemu usługi, co zatem stanowi element ustalenia ceny, jakiej żąda ten ostatni. Trybunał w sprawie będącej przedmiotem rozpoznania wskazał sądowi odsyłającemu szereg wskazówek, stwierdzając, że sąd krajowy musi zbadać obiektywnie, czy fakt, iż dotacja jest wypłacana sprzedawcy lub świadczącemu pozwala mu sprzedawać towary lub świadczyć usługi po cenie niższej, niż musiałby on żądać w braku takiej dotacji. Nie jest konieczne, by dotacja odpowiadała bezpośrednio zmniejszeniu ceny dostarczanych towarów, wystarczy by relacja pomiędzy zmniejszeniem ceny a dotacją, która może być wyrażona ryczałtowo, była istotna.

W wyroku C-353/00 Trybunał wyraził pogląd, że niezależnie od tego, czy dofinansowanie spełnia warunek bezpośredniego związku z ceną, czy też nie spełnia takiego warunku, zwiększać będzie podstawę opodatkowania, jeśli osoba trzecia (także organ władzy publicznej) wpłaca pewną kwotę pieniędzy na poczet usług świadczonych na rzecz osoby fizycznej. Orzeczenie to dotyczyło dopłat wypłacanych firmie zajmującej się usługami związanymi z doradztwem w dziedzinie energetyki.

Związek dotacji z ceną nie został szczegółowo przeanalizowany w tym wyroku. Szersze uwagi na ten temat znalazły się natomiast w opinii rzecznika generalnego oraz pisemnym stanowisku rządu Wielkiej Brytanii, które zaaprobował Trybunał. Jak wskazuje rzecznik, dotacje mogą mieć różną formę i charakter. Zwykle przez dotacje (subwencje) rozumie się sumy wypłacane danemu podmiotowi z funduszy publicznych w interesie ogólnym.

W praktyce dotacje mogą mieć postać dopłat ogólnych do działalności przedsiębiorstwa (i wówczas nie podlegają opodatkowaniu) albo też stanowić subsydia do konkretnych dostaw lub usług, umożliwiając nabycie ich ostatecznemu odbiorcy po niższej cenie (lub w ogóle bez odpłatności z jego strony). W tym ostatnim przypadku podlegają podatkowi VAT.

Tego rodzaju dotacje występowały w przypadku KNW. Istniał bezpośredni związek pomiędzy usługami podatnika a otrzymywanymi dotacjami (dotacje były korelatem usług i wypłacano je tylko w razie ich świadczenia; również kwotowo zależały od liczby usług). Wpływ na cenę również był oczywisty: ostateczny odbiorca nie musiał płacić za usługę właśnie z powodu pokrycia jej dotacją. Mimo, że dotacje oczywiście wpływały na działalność przedsiębiorstwa i w sensie ekonomicznym pokrywały część kosztów jego funkcjonowania, przede wszystkim były one związane z ceną. Dlatego też nie można było ich traktować jako pozostających poza podatkiem VAT.

Jeżeli otrzymana dotacja jest w sposób zindywidualizowany i policzalny związana z ceną danego świadczenia (tj. świadczenie dzięki dotacji ma cenę niższą o konkretną kwotę lub świadczeniobiorca otrzymuje je za darmo), taka dotacja podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Jeżeli natomiast związek tego rodzaju nie występuje i równocześnie dotacja nie jest elementem wynagrodzenia związanego z danymi dostawami towarów lub usług, wówczas można – i należy – potraktować ją, jako płatność niepodlegającą podatkowi VAT.

Z art. 29a ust. 1 ustawy wynika, że nie ma znaczenia od kogo dostawca towaru lub świadczący usługę otrzymuje zapłatę – czy od nabywcy, czy od osoby trzeciej, ważne jest, aby było to wynagrodzenie za dane konkretne świadczenie lub za daną konkretną dostawę.

W przedmiotowej sprawie przekazywane Gminie dofinansowanie na realizację inwestycji polegającej na budowie przydomowych oczyszczalni ścieków, należy uznać za środki otrzymane od osoby trzeciej (dotacje, subwencje lub dopłaty o podobnym charakterze), które mają bezpośredni wpływ na cenę świadczonych przez Gminę usług w zakresie budowy przydomowych oczyszczalni ścieków.

Należy bowiem zauważyć, że otrzymana przez Gminę dotacja nie może być przeznaczona na inny cel niż realizacja przedmiotowej inwestycji. Dotacja z Urzędu Marszałkowskiego, z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego, pokrywa 100% kosztów kwalifikowalnych. Wysokość otrzymanego dofinansowania uzależniona jest od liczby wybudowanych na nieruchomościach mieszkańców przydomowych oczyszczalni ścieków. Gmina jest zobowiązana do rozliczania się z otrzymanych środków finansowych z instytucją finansującą. W przypadku niezrealizowania inwestycji Gmina jest zobowiązana do zwrotu otrzymanych środków pieniężnych.

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że przekazane dla Gminy dofinansowanie na realizację przedmiotowej inwestycji w zakresie budowy przydomowych oczyszczalni ścieków, stanowi środki otrzymane od osoby trzeciej, które ma bezpośredni wpływ na cenę świadczonych przez Państwa usług. Okoliczności sprawy nie wskazują, że otrzymane środki na realizację ww. inwestycji, są przeznaczone na ogólną działalność Gminy, lecz są wykorzystane tylko i wyłącznie na konkretne działanie – budowę przydomowych oczyszczalni ścieków. Zatem, nie są wykorzystane do czynności innych niż wykonywane w ramach ww. inwestycji.

Wskazali Państwo, że mieszkańcy Gminy partycypują w kosztach budowy przydomowych oczyszczalni ścieków. Odpłatność mieszkańców w zawieranych umowach cywilnoprawnych to równowartość podatku VAT od otrzymanej od instytucji finansującej dotacji przypadającej na dany zestaw powiększona o podatek VAT według stawki 8%.

Z powyższego wynika, że kwota dotacji stanowi część realizowanej przez Państwa inwestycji w zakresie budowy przydomowych oczyszczalni ścieków i pozostaje w bezpośrednim związku z płatnością po stronie mieszkańców biorących udział w tej inwestycji.

Przedmiotowe dofinansowanie stanowi zatem pokrycie ceny świadczonych usług i jest dotacją bezpośrednio wpływającą na ich wartość, jako wynagrodzenie od podmiotu trzeciego. W związku z tym otrzymana dotacja stanowi podstawę opodatkowania w myśl art. 29a ust. 1 z uwzględnieniem art. 29a ust. 6 ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Jednocześnie, dotacja jest opodatkowana w taki sposób, jak świadczenie którego dotyczy. Jak wyżej wskazano, dla usług budowy przydomowych oczyszczalni ścieków przepisy ustawy oraz rozporządzeń wykonawczych do ustawy nie przewidują zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

W konsekwencji stwierdzić należy, że otrzymana przez Gminę dotacja na realizację Inwestycji w zakresie budowy przydomowych oczyszczalni ścieków na terenie Gminy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Tym samym Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 2 wniosku jest prawidłowe.

Odnosząc się natomiast do kwestii prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego w związku z realizacją przedmiotowej inwestycji, należy wskazać, że podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego, zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy.

W myśl tego przepisu:

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Z powyższych regulacji prawnych wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są w ogóle wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Podkreślić należy, że ustawodawca przyznał podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym

W świetle art. 88 ust. 4 ustawy:

Z opisu wniosku wynika, że Gmina jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT. Nabywane towary i usługi w związku z realizacją Projektu, zarówno w części związanej z budową przydomowych oczyszczalni ścieków, jak i w części dotyczącej budowy sieci wodociągowej będą wykorzystywane wyłącznie do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Faktury dokumentujące poniesione wydatki w związku z realizacją Inwestycji będą wystawiane na Gminę.

Mając zatem na uwadze powołane przepisy w kontekście opisu sprawy należy stwierdzić, że w rozpatrywanej sprawie warunki, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy, będą spełnione, ponieważ Gmina w związku z realizacją projektu działa w charakterze podatnika podatku VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, a poniesione wydatki będą wykorzystywane wyłącznie do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Podsumowując, Gminie będzie przysługiwało w całości prawo do odliczenia naliczonego podatku VAT od zakupionych towarów i usług związanych z realizacją przedmiotowej Inwestycji polegającej na budowie przydomowych oczyszczalni ścieków na terenie Gminy oraz budowie sieci wodociągowej.

Tym samym Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 wniosku należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Zwrócić należy uwagę, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Gminy. Inne kwestie wynikające z opisu sprawy, które nie zostały objęte pytaniem, nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – w wydanej interpretacji rozpatrzone.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego, co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).