Interpretacja
Interpretacja indywidualna z dnia 20 lutego 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB3-3.4012.637.2022.2.MW
Uznanie, że przedmiot Transakcji stanowił na dzień sprzedaży zorganizowaną część przedsiębiorstwa i w związku z tym po stronie Sprzedawcy nie doszło do powstania obowiązku podatkowego oraz że Wnioskodawca nie byłby uprawniony do odliczenia podatku naliczonego, jeśli VAT byłby wykazany Sprzedawcę w związku z dokonaniem transakcji.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej
Państwa wniosek wspólny z 22 grudnia 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy uznania, że przedmiot Transakcji stanowił na dzień sprzedaży zorganizowaną część przedsiębiorstwa i w związku z tym po stronie Sprzedawcy nie doszło do powstania obowiązku podatkowego oraz że Wnioskodawca nie byłby uprawniony do odliczenia podatku naliczonego, jeśli VAT byłby wykazany Sprzedawcę w związku z dokonaniem transakcji wpłynął 22 grudnia 2022 r.
Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem
1)Zainteresowany będący stroną postępowania:
- (…)
2)Zainteresowany niebędąca stroną postępowania:
- (…)
Treść wniosku wspólnego jest następująca:
Opis stanu faktycznego:
(...) S.A. z siedzibą w (...) (dalej: (...) lub „Nabywca”) oraz (...) Sp. z o.o. z siedzibą w (...) (dalej: (...)lub „Sprzedawca”; (...) oraz (...) zwani dalej łącznie jako: „Wnioskodawcy” lub „Strony”) są spółkami mającymi siedzibę na terytorium Polski. (...) oraz (...) są podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych (dalej: „CIT”) i podlegają w Polsce opodatkowaniu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągania. Tym samym, Wnioskodawcy podlegają nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce dla celów podatku CIT.
Rok podatkowy (...) pokrywa się z rokiem kalendarzowym, natomiast rok podatkowy (...) trwa od 1 lutego do 31 stycznia.
(...) oraz (...) są zarejestrowane w Polsce jako podatnicy VAT czynni.
W ramach działalności gospodarczej prowadzonej przez (…), do dnia 3 stycznia 2022 r. (dalej: „Dzień Sprzedaży”), można było wyróżnić dwa następujące, główne obszary działalności, tj.:
- działalność polegającą na sprzedaży i dystrybucji artykułów biurowych i artykułów związanych z wyposażeniem i funkcjonowaniem biura w różnych kanałach sprzedaży, w tym przez platformy internetowe (dalej: „Działalność Dystrybucyjna”). W ramach swojej Działalności Dystrybucyjnej do Dnia Sprzedaży Sprzedawca był dostawcą produktów, usług i rozwiązań biurowych dla klientów indywidualnych i biznesowych (B2C i B2B) na polskim rynku, a do 2021 r. także na rynki zagraniczne. W tym zakresie, (...)współpracował z klientami w celu opracowania spersonalizowanych rozwiązań obejmujących m.in.: zindywidualizowane ceny, dedykowane zarządzanie kontami oraz pełną gamę produktów i usług dostarczanych z jednego źródła po najniższych kosztach całkowitych;
- działalność serwisową, skupioną w tzw. Shared Service Center, a obejmującą szeroki zakres usług z zakresu IT, księgowości, łańcucha dostaw, sprzedaży i HR świadczonych na rzecz podmiotów z grupy (…).
a łącznie z Działalnością Dystrybucyjną zwane dalej na potrzeby niniejszego Wniosku jako: „Piony”.
Powyższe obszary działalności do Dnia Sprzedaży i na Dzień Sprzedaży były operacyjnie i faktycznie wyodrębnione w ramach (…). Z uwagi na wystarczająco różny rodzaj działalności podejmowanej w ramach obu Pionów rozdzielenie to nigdy nie zostało potwierdzone formalnie, np. w drodze uchwały Zarządu lub poprzez zarejestrowanie formalnego oddziału. Niezależnie jednak od tego, w ramach wewnętrznej struktury, (...)dokonał przypisania osobnych zadań i zasobów służących ich realizacji (w tym składników majątkowych i niemajątkowych, pracowników, praw wynikających z zawartych umów, i wynikających z nich zobowiązań i należności) do poszczególnych Pionów. Łącznie, oba Piony obejmowały do Dnia Sprzedaży całą strukturę organizacyjną oraz wszystkie obszary działalności Sprzedawcy, przy czym żaden z Pionów nie stanowił formalnej osobnej jednostki organizacyjnej, posiadającej podmiotowość prawną (a w szczególności nie stanowiły oddziału, filii czy zakładu).
Działalność Dystrybucyjna była wykonywana przez przypisanych pracowników, zorganizowanych i wyodrębnionych jako osobne działy w ramach ogólnej struktury organizacyjnej funkcjonującej do Dnia Sprzedaży w (…). Działaniami w zakresie dystrybucji kierował i nadzorował Prezes Zarządu (...)(dalej: „Kierownik Działalności Dystrybucyjnej”). Do Dnia Sprzedaży w ramach Działalności Dystrybucyjnej była wyodrębniona niezależna od (...)struktura organizacyjna uwzględniająca zależności służbowe oraz ścieżki rozwoju kariery w strukturach Sprzedawcy, w skład której wchodziły m.in. następujące komórki: B2B, Księgowość, Rozwój Sprzedaży i Obsługa Klienta, Handel i Merchandising, Logistyka i Zaopatrzenie, Sprzedaż, Przyjęcie Towarów, Zespół Kierowców. Działaniami wskazanych działów kierowała wykwalifikowana kadra kierowników, odpowiedzialnych przed Kierownikiem Działalności Dystrybucyjnej. Działalność Dystrybucyjna obejmuje przede wszystkim obsługę i utrzymanie niedetalicznych kanałów biznesowych, tj. (...)(B2B), a także dodatkowo, w ograniczonym zakresie, także prowadzenie sprzedaży internetowej. Ponadto, do zadań Działalności Dystrybucyjnej należy również sprzedaż detaliczna Online do klientów indywidualnych (B2C), choć skala tej działalności nie była istotna.
Główne miejsce prowadzenia Działalności Dystrybucyjnej znajdowało się w (...)i obejmowało przestrzeń biurową oraz magazyn. Biuro w (...)wyposażone było w stanowiska pracy (na które składają się biurka, krzesła, monitory LCD, etc.) i było zajmowane wyłącznie przez pracowników przypisanych do Działalności Dystrybucyjnej. Dodatkowo, do dnia 31 grudnia 2021 r. (...)posiadał także biura komercyjne zlokalizowane w (…). Wszystkie powyższe lokalizacje były użytkowane na podstawie umów najmu zawartych przez (…).
Działalność Dystrybucyjna skupiała kilkudziesięciu pracowników. Wnioskodawca pragnie zaznaczyć, że przed Dniem Sprzedaży liczba pracowników przypisanych do Działalności Dystrybucyjnej uległa zmniejszeniu, w związku z redukcją zatrudnienia na koniec listopada 2021 r. Ww. zmiany kadrowe spowodowane były zakończeniem kilku znaczących kontraktów z klientami zagranicznymi, a w konsekwencji - ustaniem konieczności zatrudniania osób odpowiedzialnych za ich realizację. Pozostali pracownicy Działu Dystrybucji (...) kontynuowali działalność dystrybucyjną w pozostałym zakresie.
W Działalności Dystrybucyjnej wykorzystywane były między innymi: komputery i urządzenia z nimi związane, standardowe licencje i aplikacje komputerowe, meble i sprzęt biurowy, samochody osobowe używane przez handlowców, samochody dostawcze, telefony, a także sprzęt magazynowy, taki jak np. wózki widłowe czy maszyny do cięcia papieru.
W ramach prowadzonej przez Sprzedawcę ewidencji księgowej przed Dniem Sprzedaży i na Dzień Sprzedaży możliwe było przypisanie odrębnie do GCC oraz Działalności Dystrybucyjnej przychodów i kosztów oraz aktywów i pasywów. Co prawda (...)posiadał jedno konto bankowe, z którego korzystały oba Piony, jednak możliwe było dokonanie bezpośredniej alokacji wszystkich wpływów i wypływów środków związanych z działalnością konkretnego Pionu, w tym Działalności Dystrybucyjnej. Co więcej, dla celów wewnętrznych Sprzedawcy, dla każdego z Pionów była możliwość przygotowania okresowo oddzielnego bilansu i rachunku wyników w celu monitorowania jego operacji.
W (...)dokonano identyfikacji i wyodrębnienia składników majątkowych przypisanych do Działalności Dystrybucyjnej w stosownych ewidencjach środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych.
W 2021 r. miała miejsce integracja biznesowo-właścicielska (...) - wcześniejsza nazwa dla (…), której kontynuacją jest proces stopniowej integracji biznesów należących do Grup (...) i Grupy (…), zlokalizowanych w poszczególnych krajach (w tym w Polsce) - tak, aby w maksymalny sposób wykorzystać efekt synergii i potencjał zasobów obu Grup w zakresie działalności dystrybucyjnej, przy czym kluczowe znaczenie dla Grupy (...)(także w Polsce) ma dystrybucja B2B (w szczególności (...) nie prowadzi sprzedaży on-line na rzecz klientów indywidualnych).
W związku z powyższym, Grupa (...) zdecydowała o wydzieleniu Działalności Dystrybucyjnej z (...)i przeniesieniu jej do (…).
Dnia 31 grudnia 2021 r. Strony podpisały umowę sprzedaży, na podstawie której z dniem 3 stycznia 2022 r. (tj. z Dniem Sprzedaży) (...) przeniósł za wynagrodzeniem rzecz (...) Działalność Dystrybucyjną (dalej: „Transakcja”).
Na Dzień Sprzedaży, w ramach Transakcji na Nabywcę zostały przeniesione istotne i przenaszalne składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład majątku (...)na moment Transakcji, przypisane do Działalności Dystrybucyjnej, tj.:
- środki trwałe związane z Działalnością Dystrybucyjną w postaci m.in. urządzeń, komputerów, mebli biurowych, wyposażenia biurowego, samochodów osobowych i dostawczych, jak również specjalistycznego sprzętu, np. maszyn do cięcia papieru,
- wartości niematerialne i prawne związane z Działalnością Dystrybucyjną, obejmujące m.in. bazy danych, znaki towarowe, prawa do domen internetowych, licencje, itp.,
- prawa i obowiązki wynikające z umów zawartych przez (…), przypisane do Działalności Dystrybucyjnej realizowanej do Dnia Sprzedaży przez Sprzedawcę,
- zidentyfikowane zobowiązania i należności wynikające z umów i porozumień z dostawcami i odbiorcami, funkcjonalnie związane z Działalnością Dystrybucyjną,
- zapasy materiałów i towarów przeznaczone do sprzedaży lub innego wykorzystania związane z Działalnością Dystrybucyjną.
Intencją stron ww. umowy sprzedaży było przeniesienie na (...)wszystkich składników i zasobów przypisanych do Działalności Dystrybucyjnej na Dzień Sprzedaży. Jednakże, w pojedynczych przypadkach, z uwagi na brak zgody kontrahentów na cesję umów (taka zgodna jest wymagana w przypadku transakcji zbycia części przedsiębiorstwa w celu skutecznego przeniesienia praw i obowiązków wynikających z danej umowy na nowy podmiot), nie udało się przenieść pełni praw i obowiązków na Nabywcę. Strony umowy postanowiły, że w takich sytuacjach wszelkie obciążenia, jakimi będzie obciążany z tego tytułu Sprzedawca, zostaną refakturowane na Nabywcę w związku z faktem, że dotyczą one Działalności Dystrybucyjnej wykonywanej po Dniu Sprzedaży przez Nabywcę. Przypadki te dotyczą:
(i)umowy najmu powierzchni biurowej i magazynowej w (…), użytkowanej w ramach Działalności Dystrybucyjnej - od Dnia Sprzedaży aż do momentu zorganizowania wspólnej przestrzeni biurowej w ramach (…); przy czym należy zaznaczyć, że wyposażenie magazynu oraz obsługujący go pracownicy zostali przeniesieni na Nabywcę, który faktycznie wykorzystuje magazyn do kontunuowania Działalności Dystrybucyjnej;
(ii)umów leasingu wózków widłowych użytkowanych w magazynie, umów leasing kilku samochodów (2 samochodów dostawczych oraz 1 samochodu osobowego); przy czym zdecydowana większość floty samochodowej będąca własnością Sprzedawcy (tj. kilkanaście samochodów osobowych oraz kilka samochodów dostawczych) przeszła w ramach Transakcji na Nabywcę;
(iii)umowy z firmą transportową;
(iv)umowy z (...)na obsługę sprzedaży internetowej; przy czym należy zauważyć, że sprzedaż do klientów jest realizowana przez sklep internetowy w imieniu (...)(skala tej działalności jest nieznaczna w porównaniu do całości Działalności Dystrybucyjnej przejętej przez (…), Nabywca rozważa w ogóle wygaszenie tego sklepu internetowego jako działalności pobocznej, niewpisującej się w model działalności (…).
Co istotne, na skutek Transakcji, Nabywca uzyskał stosowne zgody i przejął obsługę klientów B2B, do których kierowana była oferta Sprzedawcy przed Dniem Sprzedaży.
W związku z Transakcją do (...)w trybie art. 231 ustawy z dnia 6 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2022 r., poz. 1510 ze zm.) przeszli także pracownicy organizacyjnie i funkcjonalnie związani z Działalnością Dystrybucyjną (tj. przypisani do Działalności Dystrybucyjnej wg stanu aktualnego na Dzień Sprzedaży).
Na Dzień Sprzedaży, w (...)pozostały wszelkie składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład majątku Sprzedawcy na moment Transakcji, przypisane do GCC i służące wykonywaniu działalności z zakresu usług wspólnych (nieprzypisanej do Działalności Dystrybucyjnej), tj.:
- środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne - tj. wszystkie środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne posiadane przez (...)z wyjątkiem tych, które są przypisane do Działalności Dystrybucyjnej;
- prawa i obowiązki wynikające z pisemnych umów zawartych przez (...)które są funkcjonalnie związane z działalnością GCC, tj. wszystkie z wyjątkiem tych, które są przypisane do Działalności Dystrybucyjnej;
- prawa i obowiązki wynikające z innych porozumień z dostawcami oraz odbiorcami, które są funkcjonalnie związane z działalnością GCC, tj. wszystkie z wyjątkiem tych, które są przypisane do Działalności Dystrybucyjnej, wraz z wynikającymi z nich należnościami i zobowiązaniami;
- pasywa, obejmujące w szczególności kapitał oraz zobowiązania długoterminowe oraz krótkoterminowe, w każdym przypadku związane z działalności przypisaną do GCC.
Po Dniu Sprzedaży, (...)kontynuuje działalność w zakresie wynikającym z zadań realizowanych przez GCC.
Natomiast (...)kontynuuje prowadzoną przez Sprzedawcę do Dnia Sprzedaży Działalność Dystrybucyjną i w tym celu wykorzystuje ww. składniki majątku wchodzące w skład Działalności Dystrybucyjnej.
Po Dniu Sprzedaży, z związku z przeniesieniem w ramach Transakcji na rzecz (...)zespołu składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań funkcjonalnie związanych z Działalnością Dystrybucyjną, (...)nie kontynuuje działalności gospodarczej w zakresie dystrybucji artykułów biurowych.
W zakresie relacji z kontrahentami zewnętrznymi Działalność Dystrybucyjna jest po Dniu Sprzedaży prowadzona w takim zakresie, aby Nabywca mógł od razu po Dniu Sprzedaży kontynuować Działalność Dystrybucyjną bez potrzeby podejmowania dalszych istotnych działań czy też dostosowań.
W związku z dokonanym nabyciem Działalności Dystrybucyjnej od (...)w ramach Transakcji, (...)złożył deklarację na podatek od czynności cywilnoprawnych (dalej: „PCC”), w której:
- wykazał wartość rynkową nabytych w drodze Umowy sprzedaży rzeczy oraz praw majątkowych wchodzących w skład Działalności Dystrybucyjnej zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy o PCC - w tym wykazał powstałą w wyniku Transakcji dodatnią wartość firmy oraz
- od wykazanej w deklaracji podstawy opodatkowania, uwzględniającej powstałą w wyniku Transakcji dodatnią wartość firmy, Nabywca uiścił PCC w wysokości wynikającej z odpowiednich stawek PCC zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 lit. a oraz b ustawy o PCC.
Podatek PCC wynikający z deklaracji został przez Nabywcę w całości uiszczony.
Pytanie w zakresie podatku VAT (oznaczone we wniosku nr 2)
Czy prawidłowe jest stanowisko, że Działalność Dystrybucyjna, będąca przedmiotem Transakcji, stanowiła na Dzień Sprzedaży zorganizowaną część przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, co w rezultacie oznacza, że:
a)w związku z dokonaniem Transakcji nie doszło do powstania obowiązku podatkowego w podatku VAT po stronie Sprzedawcy zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o VAT,
b)a Wnioskodawca nie byłby uprawniony do odliczenia podatku naliczonego, jeśli VAT byłby wykazany przez Sprzedawcę w związku z dokonaniem Transakcji?
Stanowisko Zainteresowanych w sprawie podatku VAT
Wnioskodawcy stoją na stanowisku, że Działalność Dystrybucyjna, będąca przedmiotem Transakcji, stanowiła na Dzień Sprzedaży zorganizowaną część przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, co w rezultacie oznacza, że:
a)w związku z dokonaniem Transakcji nie doszło do powstania obowiązku podatkowego w podatku VAT po stronie Sprzedawcy zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o VAT,
b)a Wnioskodawca nie byłby uprawniony do odliczenia podatku naliczonego, jeśli VAT byłby wykazany przez Sprzedawcę w związku z dokonaniem Transakcji.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Niemniej jednak, na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
W art. 2 pkt 27e ustawy o VAT pojęcie zorganizowanej części przedsiębiorstwa zostało zdefiniowane jako „organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania”. W konsekwencji ZCP wystąpi na gruncie VAT, jeżeli zostaną spełnione łącznie te same przesłanki, które zostały wymienione powyżej na gruncie przepisów ustawy o CIT.
Mając na uwadze powyższe regulacje, ZCP wystąpi, jeżeli zostaną spełnione łącznie następujące przesłanki:
1.istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań,
2.istnieje wyodrębnienie organizacyjne zespołu tych składników w istniejącym przedsiębiorstwie,
3.istnieje wyodrębnienie finansowe zespołu tych składników w istniejącym przedsiębiorstwie,
4.zespół tych składników przeznaczony jest do realizacji określonych zadań gospodarczych,
5.wykazanie, że zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące wyżej wymienione zadania gospodarcze.
Definicja ZCP zawarta w art. 2 pkt 27e ustawy o VAT jest zatem tożsama co do treści z odpowiadającą jej definicją znajdującą się w art. 4a pkt 4 ustawy o CIT. Z tego powodu argumenty Wnioskodawców przytoczone w uzasadnieniu stanowiska w odniesieniu do pytania 1, a dotyczące kwalifikacji Działalności Dystrybucyjnej jako ZCP, znajdują zastosowanie także na gruncie ustawy o VAT.
Również w tym przypadku podkreślenia wymaga, że dla uznania danego zbioru składników materialnych i niematerialnych za ZCP niewystarczające jest, aby składniki te stanowiły zebraną masę majątkową, ale masa ta musi odznaczać się odrębnością organizacyjną i finansową, z możliwością samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym. Jednocześnie, aby można było mówić o wyodrębnieniu funkcjonalnym przenoszonych składników, muszą one pozostawać między sobą we wzajemnych interakcjach w taki sposób, że należy je traktować jako zorganizowany, autonomiczny zespół umożliwiający kontynuację dotychczasowych zadań oraz samodzielne funkcjonowanie na rynku.
1.Działalność Dystrybucyjna Jako odrębny, zorganizowany zespół składników materialnych i niematerialnych
Zgodnie ze stanowiskiem prezentowanym w orzecznictwie oraz w interpretacjach podatkowych, zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych/przypadkowych składników, przy pomocy których w przyszłości będzie możliwe prowadzenie działalności gospodarczej. ZCP musi bowiem stanowić zorganizowany zespół składników materialnych i niematerialnych oraz zobowiązań, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką te składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu istniejącego przedsiębiorstwa. Podejście takie zostało przedstawione przykładowo w:
-interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 16 sierpnia 2021 r., sygn. 0114-KDIP1-1.4012.327.2021.2.MŻ, w której organ wskazał m.in., że: „(...) zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa (na ile stanowią w nim wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość)”;
-interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 24 lutego 2022 r., sygn. 0111-KDIB3-3.4012.647.2021.3.MAZ, w której organ wskazał m.in. że: „Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich, by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego”;
-interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 2 listopada 2022 r., sygn. 0111-KDIB3-2.4012.750.2022.2.MN, w której organ wskazał m.in. że: „Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich by można było mówić o nich jak o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego. Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa w momencie przekazania określonych składników majątkowych (na ile stanowią w nim w tym momencie, wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość)”.
Powyższy warunek będzie spełniony w opisanym stanie faktycznym dla sprzedanej na rzecz (...)w ramach Transakcji Działalności Dystrybucyjnej.
Przede wszystkim należy wskazać, że (...)dokonało identyfikacji i przypisania do Działalności Dystrybucyjnej składników materialnych (takich jak środki trwałe, zapasy) i niematerialnych (takich jak wartości niematerialne i prawne, należności). Co więcej, podstawą dla przyporządkowania poszczególnych składników majątku Sprzedawcy (składników materialnych i niematerialnych), a także jego należności i zobowiązań do Działalności Dystrybucyjnej był z góry określony cel gospodarczy, jakiemu miały one służyć. Do Działalności Dystrybucyjnej zostały przyporządkowane składniki majątku (materialne i niematerialne, należności i zobowiązania) służące dystrybucji produktów.
W celu umożliwienia Działalności Dystrybucyjnej właściwego i efektywnego wykonywania funkcji, zostały przypisane do niej m.in. następujące składniki majątkowe, organizacyjnie i funkcjonalnie związane z działaniami wykonywanymi w ramach Działalności Dystrybucyjnej, tj.:
- środki trwałe związane z Działalnością Dystrybucyjną w postaci m.in. urządzeń, komputerów, mebli biurowych, wyposażenia biurowego, samochodów osobowych i dostawczych, jak również specjalistycznego sprzętu, np. maszyn do cięcia papieru,
- wartości niematerialne i prawne związane z Działalnością Dystrybucyjną, obejmujące m.in. bazy danych, znaki towarowe, prawa do domen internetowych, licencje, itp.,
- prawa i obowiązki wynikające z umów zawartych przez (…), przypisane do Działalności Dystrybucyjnej realizowanej przez (...)do Dnia Sprzedaży,
- zidentyfikowane zobowiązania i należności wynikające z umów i porozumień z dostawcami i odbiorcami, funkcjonalnie związane z Działalnością Dystrybucyjną, - zapasy materiałów i towarów przeznaczone do sprzedaży lub innego wykorzystania związane z Działalnością Dystrybucyjną.
Biorąc powyższe pod uwagę, na moment dokonania Transakcji Działalność Dystrybucyjna funkcjonowała w oparciu o dające się wyodrębnić w ramach (...)składniki materialne oraz niematerialne, w tym również należności i zobowiązania, między którymi wystąpiły takie wzajemne relacje, że składniki te tworzyły zespół majątkowy umożliwiający prowadzenie działalności polegającej na dystrybucji produktów, prowadzonej dotychczas przez (…).
W ocenie Wnioskodawców, sprzedana w ramach Transakcji Działalność Dystrybucyjna stanowiła na Dzień Sprzedaży odrębny, zorganizowany zespół składników materialnych i niematerialnych. Bez znaczenia dla tej konkluzji pozostaje fakt, iż w związku z Transakcją w pojedynczych przypadkach, z uwagi na brak zgody kontrahentów Sprzedawcy na cesję umów, nie doszło do przeniesienia na Nabywcę wszystkich składników i zasobów przypisanych do Działalności Dystrybucyjnej. Brak możliwości dokonania w ramach Transakcji cesji wymienionych w stanie faktycznym umów dotyczących najmu powierzchni biurowej i magazynowej, umów leasingu, umowy z firmą transportową oraz umowy z (...)na obsługę sprzedaży internetowej (która to sprzedaż, jak wskazano już powyżej, jest nieznaczna i ma charakter poboczny względem Działalności Dystrybucyjnej) był niezależny od Stron. Niemniej w świetle tych obiektywnych przesłanek uniemożliwiających cesję niektórych umów Strony, których intencją było przeniesienie na podstawie Umowy wszystkich składników i zasobów przypisanych do Działalności Dystrybucyjnej na (…), podjęły niezbędne kroki mające na celu umożliwienie niezakłóconego korzystania przez (...)z usług przewidzianych w tych umowach w ramach Działalności Dystrybucyjnej. Strony postanowiły, że wszelkie obciążenia, jakimi będzie obciążany z tego tytułu Sprzedawca, zostaną refakturowane na Nabywcę w związku z faktem, że dotyczą one Działalności Dystrybucyjnej wykonywanej po Dniu Transakcji przez (…).
Przepisy ustawy o VAT również nie określają, co należy rozumieć przez wyodrębnienie organizacyjne zespołu składników materialnych i niematerialnych. Natomiast zgodnie z praktyką organów podatkowych wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział itp. Organy podkreślają, że organizacyjny aspekt wyodrębnienia oznacza, że składniki tworzące „część przedsiębiorstwa” powinny posiadać cechę zorganizowania. Cecha ta powinna występować w „istniejącym przedsiębiorstwie”, a więc w ramach prowadzonej działalności i dotyczyć określonego zespołu składników tworzących część tego przedsiębiorstwa. Stanowisko takie zostało zaprezentowane przykładowo w interpretacjach indywidualnych wydanych przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej na gruncie przepisów VAT, np. z 7 lutego 2022 r., sygn. 0115-KDIT3.4012.53.2021.2.AD, z 31 stycznia 2022 r., sygn. 0111-KDIB3-1.4012.1023.2021.2.IK czy też z 9 grudnia 2021 r. sygn. 0111-KDIB3-2.4012.658.2021.2.MD.
Organy wskazują również, że wyodrębnienie organizacyjne powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze, ale zdaniem Wnioskodawców istotną przesłanką powinno być faktyczne istnienie wyodrębnienia organizacyjnego, a nie formalne wyodrębnienie w strukturach przedsiębiorstwa. Także w doktrynie podkreśla się, że formalne potwierdzenie wyodrębnienia organizacyjnego nie jest niezbędne, kluczowe jest natomiast, żeby takie wyodrębnienie faktycznie zaistniało:
Z całą pewnością jednak fakt istnienia bądź nieistnienia oddziału lub zakładu wchodzących w skład zbywanego majątku nie jest warunkiem koniecznym uznania całości jako zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Podobne rozstrzygnięcia wydane z inicjatywy organów podatkowych spotkały się z dezaprobatą sądów administracyjnych.
Powyższy pogląd potwierdza Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 25.06.2013 r., I FSK 955/12, LEX nr 1372709. Odwołując się do prawa Unii Europejskiej w zakresie podatku VAT, uznał on, iż „wadliwe jest podzielenie przez ten Sąd stanowiska organu, że skoro zbywany zespół składników majątkowych nie jest ani zakładem, ani oddziałem samodzielnie sporządzającym bilans, brak było podstaw do zastosowania wyłączenia, o którym mowa w art. 6 pkt 1 u. p. t. u. [ustawy o VAT- przyp. aut.]”. Naczelny Sąd Administracyjny uzasadnił przyjęte przez siebie stanowisko poprzez stwierdzenie, że „sformułowanie zawarte w art. 6 pkt 1 u. p. t. u., zgodnie z którym przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub - do 30.11.2008 r. - zakładu (oddziału) samodzielnie sporządzającego bilans, a od 1.12.2008 r. - zorganizowanej części przedsiębiorstwa, należy w aspekcie art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE rozumieć w sposób funkcjonalny, a nie tylko werbalny, tzn. analizując, czy dany zespół aktywów (przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa), który jest przedmiotem zbycia, pozwalał na prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej, której służy” (podtrzymał on tym samym swoje stanowisko wyrażone w wyroku z 5.04.2012 r., I FSK 1001/11, LEX nr 1135778). (J. Matarewicz, A. Piątkowska-Chmiel (red.) Ustawa o podatku od towarów i usług. Komentarz, wyd. III, Warszawa 2017).
O wyodrębnieniu organizacyjnym Działalności Dystrybucyjnej w ramach przedsiębiorstwa (...)świadczą, zdaniem Wnioskodawców, następujące fakty:
- Działalność Dystrybucyjna była wykonywana przez przypisanych pracowników, zorganizowanych i wyodrębnionych jako osobne działy w ramach ogólnej struktury organizacyjnej funkcjonującej do Dnia Sprzedaży w (...)- a zatem Działalność Dystrybucyjna stanowiła wyodrębnioną strukturę;
- struktura ta uwzględniała zależności służbowe oraz ścieżki rozwoju kariery w strukturach Sprzedawcy, a w jej skład wchodziły poszczególne działy wyliczone w stanie faktycznym - co świadczy o wyodrębnieniu organizacyjnym przekładającym się na zależności pracowników oraz ich zadania realizowane w ramach Działalności Dystrybucyjnej;
- działaniami poszczególnych działów kierowała wykwalifikowana kadra kierowników, odpowiedzialnych przed Kierownikiem Działalności Dystrybucyjnej za działalność komórek w Działalności Dystrybucyjnej - zatem przejawem wyodrębnienia organizacyjnego był również stosowny podział obowiązków w zakresie sprawowania nadzoru przez wyznaczone osoby pełniące funkcje na stanowiskach kierowniczych.
Mając powyższe na względzie, w ocenie Wnioskodawców Działalność Dystrybucyjna przed Dniem Sprzedaży i na Dzień Sprzedaży spełniała przesłankę wyodrębnienia organizacyjnego w ramach wewnętrznej struktury przedsiębiorstwa (…).
W ocenie Wnioskodawców powyższa konkluzja nie stoi w sprzeczności z tym, iż Zarząd (...)przed Dniem Sprzedaży nie podjął uchwały polegającej na formalnym wyodrębnieniu w ramach przedsiębiorstwa (...)Działalności Dystrybucyjnej. Zdaniem Wnioskodawców istniejące wyodrębnienie faktyczne stanowiło wystarczające potwierdzenie przypisania zadań gospodarczych do Działalności Dystrybucyjnej i związanych z nią składników majątkowych i niemajątkowych oraz pracowników. Zdaniem Wnioskodawców, funkcjonujący do Dnia Sprzedaży w (...)podział zadań, pracowników działających w ramach Działalności Dystrybucyjnej, jak również osobna kadra kierownicza i wydzielone wewnętrzne jednostki organizacyjne stanowiły dowód faktycznego i trwałego wyodrębnienia organizacyjnego Działalności Dystrybucyjnej, a ewentualna uchwała w tym zakresie stanowiłaby jedynie potwierdzenie takiego stanu rzeczy.
W ustawie o VAT, nie zawarto regulacji odnoszących się do rozumienia aspektu wyodrębnienia finansowego. W praktyce wyodrębnienie finansowe jest rozumiane jako możliwość przyporządkowania, poprzez odpowiednią ewidencję rachunkową zdarzeń gospodarczych, zarówno aktywów i pasywów (w tym należności i zobowiązań), jak i przychodów i kosztów do danego obszaru działalności i zespołu majątku stanowiącego ZCP. Stanowisko takie zostało zaprezentowane w literaturze prawa podatkowego: „(...) w odniesieniu do kryterium, jakim jest odrębność finansowa, przyjmuje się, że wystarczająca jest sytuacja, w której określone transakcje finansowe oraz wszelkie należności czy zobowiązania możliwe są do przyporządkowania zbywanej zorganizowanej części przedsiębiorstwa” (J. Matarewicz, A. Piątkowska-Chmiel (red.) Ustawa o podatku od towarów i usług. Komentarz, wyd. III, Warszawa 2017).
Tym samym, wyodrębnienie finansowe oznacza możliwość (potencjalną zdolność) oddzielenia finansów ZCP od pozostałej części prowadzonego przedsiębiorstwa. ZCP powinna być zatem w stanie samodzielnie prowadzić działalność i istnieć niezależnie od przedsiębiorstwa głównego. W związku z powyższym istotną przesłanką wyodrębnienia finansowego jest także, aby należności i zobowiązania były wyodrębnione i dały się przyporządkować finansowo do wyodrębnionego zespołu składników majątkowych w taki sposób, aby możliwe było przejęcie funkcji gospodarczych.
Dodatkowo, zgodnie ze stanowiskiem prezentowanym obecnie przez organy podatkowe, wyodrębnienie finansowe nie jest równoznaczne z samodzielnością finansową.
Powyższe podejście zostało zaprezentowane przykładowo w:
- interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 24 lutego 2022 r., sygn. 0111-KDIB3-3.4012.647.2021.3. MAZ;
- interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 9 lutego 2022 r., sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.923.2021.1.PRP;
- interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 7 lutego 2022 r., sygn. 0115-KDIT3.4012.53.2021.2.AD;
- interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 31 stycznia 2022 r., sygn. 0111-KDIB3-2.4012.889.2021.2.MN;
- interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 31 stycznia 2022 r., sygn. 0111-KDIB3-1.4012.1023.2021.2.IK.
Mając powyższe na względzie, Wnioskodawcy pragną podkreślić, że wprowadzona w (...)dla celów zarządczych ewidencja rachunkowa zdarzeń gospodarczych, przed Dniem Sprzedaży i na Dzień Sprzedaży, umożliwiała dokonanie podziału aktywów i pasywów (czyli należności i zobowiązań), jak i przychodów i kosztów oraz odpowiedniego przyporządkowania ich do Działalności Dystrybucyjnej. Dla potrzeb wewnętrznych, w celu monitorowania operacji zachodzących w Działalności Dystrybucyjnej, Sprzedawca sporządzał dla Działalności Dystrybucyjnej odrębny bilans oraz rachunek zysków i strat, w konsekwencji czego odpowiednie przyporządkowanie określonych transakcji finansowych oraz należności czy zobowiązań do zbywanej Działalności Dystrybucyjnej było możliwe i wykonalne w praktyce. Wnioskodawcy pragną podkreślić, że w (...)dokonano identyfikacji i wyodrębnienia składników majątkowych przypisanych do Działalności Dystrybucyjnej w stosownych ewidencjach środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych.
Mając na uwadze wszystkie powyższe okoliczności, zdaniem Wnioskodawców, funkcjonująca w (...)Działalność Dystrybucyjna na Dzień Sprzedaży spełniała warunek wyodrębnienia finansowego, o którym mowa w definicji ZCP na gruncie przepisów ustawy o VAT.
Powyższej konkluzji nie zmienia fakt, że (...)nie posiadała wyodrębnionego rachunku bankowego przypisanego do Działalności Dystrybucyjnej. Jak wskazano bowiem w opisie stanu faktycznego, przed Dniem Sprzedaży oraz na Dzień Sprzedaży możliwe było dokonanie bezpośredniej alokacji wszystkich wpływów i wypływów środków związanych z Działalnością Dystrybucyjną.
4.Wyodrębnienie funkcjonalne
W przepisach ustawy o VAT nie zawarto informacji, jak należy rozumieć przesłankę wyodrębnienia funkcjonalnego. W ocenie Wnioskodawców wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie zespołu składników majątkowych (a także zobowiązań), mającego tworzyć ZCP, do realizacji określonych zadań/funkcji gospodarczych. W taki też sposób wyodrębnienie funkcjonalne rozumieją również organy podatkowe.
Przykładowo w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 16 sierpnia 2021 r., sygn. 0114-KDIP1-1.4012.327.2021.2.MŻ, wskazano m.in., że: „Wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość-obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa”.
Analogiczne stanowisko wynika również z interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 7 lutego 2022 r., sygn. 0115-KDIT3.4012.53.2021.2.AD, w której podniesiono, iż: „Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona - obiektywnie oceniając - posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą zatem umożliwić nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa”.
W ocenie Wnioskodawców, o wyodrębnieniu funkcjonalnym Działalności Dystrybucyjnej w ramach przedsiębiorstwa Sprzedawcy ZCP świadczy przede wszystkim szczegółowe zidentyfikowanie i przypisanie do Działalności Dystrybucyjnej odrębnych zadań gospodarczych w ramach przedsiębiorstwa (…), a także przypisanie do Działalności Dystrybucyjnej odpowiednich zasobów (w tym m.in. składników majątku trwałego oraz majątku obrotowego, czy zasobów ludzkich). Należy podkreślić, że w (...)przed Dniem Sprzedaży i na Dzień Sprzedaży funkcjonowały także rozwiązania organizacyjne i finansowe (jak opisano powyżej), które umożliwiają wykonanie przypisanych zadań do Działalności Dystrybucyjnej, tj. sprzedaży produktów znajdujących się w portfolio (…).
W związku z powyższym, w ocenie Wnioskodawców, funkcjonująca w (...)Działalność Dystrybucyjna na Dzień Sprzedaży, spełniała przesłankę wyodrębnienia funkcjonalnego.
5.Zdolność do prowadzenia (kontynuowania) działalności gospodarczej jak niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące przypisane zadania gospodarcze
Wreszcie, aby sprzedana część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za zorganizowany zespół składników materialnych i niematerialnych, musi posiadać potencjalną zdolność do niezależnego działania gospodarczego, jako samodzielny podmiot gospodarczy, realizujący zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. W związku z powyższym, istotne jest, aby ZCP obejmowała elementy niezbędne do dalszego, samodzielnego wykonywania działań gospodarczych, które realizowane są w obecnej strukturze przez przedsiębiorstwo. Na takie podejście wskazuje m.in. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 24 września 2020 r., sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.493.2020.2.SM: „Wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalnie niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. Tę ostatnią przesłankę rozumie się zazwyczaj jako potencjalną zdolność (zorganizowanej części przedsiębiorstwa) do niezależnego działania gospodarczego, jako samodzielnego podmiotu gospodarczego i to jeszcze w ramach istniejącego przedsiębiorstwa. Winno ono mieć również zdolność zaistnienia, jako niezależne przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 551 i 552 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93, ze zm.)”.
Analogiczne wnioski można wysunąć na podstawie:
- interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 9 lutego 2022 r., sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.923.2021.l.PRP;
- interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 7 lutego 2022 r., sygn. 0115-KDIT3.4012.53.2021.2.AD;
- interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 31 stycznia 2022 r., sygn. 0111-KDIB3-2.4012.889.2021.2.MN.
W ocenie Wnioskodawców, wszystkie opisane powyżej argumenty dotyczące przypisania do Działalności Dystrybucyjnej składników materialnych i niematerialnych, stopień ich wyodrębnienia i zorganizowania w przedsiębiorstwie (...)w obszarze organizacyjnym, finansowym i funkcjonalnym, pozwala twierdzić, że Działalność Dystrybucyjna posiadała na Dzień Sprzedaży potencjalną zdolność do działania jak niezależne przedsiębiorstwo, samodzielnie realizujące przypisane zadania gospodarcze.
Dodatkowo należy podkreślić, iż zgodnie ze zidentyfikowanymi potrzebami i uwarunkowaniami biznesowymi, po Dniu Sprzedaży Nabywca rozpoczął działalność w zakresie i w oparciu o zasoby przypisane do nabytej Działalności Dystrybucyjnej.
Po Dniu Sprzedaży Działalność Dystrybucyjna jest kontynuowana w zakresie i w oparciu o zasoby do niego przypisane. W ocenie Wnioskodawców, jest to możliwe bez potrzeby ponoszenia dodatkowych nakładów na wyposażenie lub wprowadzanie istotnych zmian organizacyjnych w celu umożliwienia samodzielnego wykonywania funkcji gospodarczych po przeprowadzeniu Transakcji.
Zatem przesłankę potencjalnej zdolności do funkcjonowania Działalności Dystrybucyjnej jako zorganizowanej części przedsiębiorstwa, samodzielnie realizującej przypisane zadania gospodarcze, należy uznać za spełnioną na Dzień Sprzedaży.
W ocenie Wnioskodawców powyższa argumentacja potwierdza, że Działalność Dystrybucyjna, będąca przedmiotem Transakcji, stanowiła na Dzień Sprzedaży zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, w związku z dokonaniem Transakcji nie doszło do powstania obowiązku podatkowego w podatku VAT po stronie Sprzedawcy zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o VAT.
Odnosząc się do kwestii prawa do odliczenia podatku naliczonego stwierdzić należy, że zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, co do zasady, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Na mocy art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.
Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).
Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są w ogóle wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Ponadto podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy o VAT. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Zgodnie z art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o VAT, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury w przypadku, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.
Z uwagi na to, że Transakcja nie podlegała opodatkowaniu VAT, to Wnioskodawcy nie przysługuje prawo do ewentualnego odliczenia podatku naliczonego na zasadach wynikających z art. 86 ustawy o VAT.
Mając zatem na względzie argumentację zaprezentowaną przez Wnioskodawców w treści niniejszego wniosku należy uznać, iż Działalność Dystrybucyjna, będąca przedmiotem Transakcji, stanowiła na Dzień Sprzedaży zorganizowaną część przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, co w rezultacie oznacza, że:
- W związku z dokonaniem Transakcji nie doszło do powstania obowiązku podatkowego w podatku VAT po stronie Sprzedawcy zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, a
- Wnioskodawca nie byłby uprawniony do odliczenia podatku naliczonego, jeśli VAT byłby wykazany przez Sprzedawcę w związku z dokonaniem Transakcji.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku, w zakresie podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz.U. z 2022 r., poz. 931, ze zm.; dalej jako: „ustawa” lub „ustawa o VAT”):
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 2 pkt 6 ustawy:
Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Przepis art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, że:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Zgodnie z art. 4 ustawy Ordynacja podatkowa (t. j. Dz.U. z 2022 r., poz. 2651, ze zm.):
Obowiązkiem podatkowym jest wynikająca z ustaw podatkowych nieskonkretyzowana powinność przymusowego świadczenia pieniężnego w związku z zaistnieniem zdarzenia określonego w tych ustawach.
Zgodnie z art. 19a pkt 1 ustawy:
Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 1a, 1b, 5 i 7-11, art. 14 ust. 6, art. 20, art. 21 ust. 1 i art. 138f.
Stosownie do art. 6 pkt 1 ustawy o VAT:
Przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
Pojęcie „transakcja zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu „dostawa towarów”, w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego (aportu) itp.
Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie definiują terminu „przedsiębiorstwo”. Zatem dla celów określenia zakresu pojęcia „przedsiębiorstwo” należy odwołać się do regulacji zawartej w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz.U. z 2022 r., poz. 1360, ze zm.; dalej jako: „Kodeks cywilny”).
Jak stanowi art. 551 Kodeksu cywilnego:
Przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności:
1) oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
2) własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
3) prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;
4) wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
5) koncesje, licencje i zezwolenia;
6) patenty i inne prawa własności przemysłowej;
7) majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
8) tajemnice przedsiębiorstwa;
9) księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
Zgodnie z art. 552 Kodeksu cywilnego:
Czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.
Należy wszakże zauważyć, że powyższa definicja opisuje przedsiębiorstwo w ujęciu przedmiotowym, jako zespół niematerialnych i materialnych składników stanowiący przedmiot prawa w szerokim znaczeniu. Użyte w art. 551 Kodeksu cywilnego określenie „w szczególności” wskazuje jedynie na przykładowe wyliczenie składników przedsiębiorstwa. Oznacza to, że z jednej strony w jego skład mogą wchodzić inne elementy, niewymienione w tym artykule, a z drugiej, brak któregoś z tych elementów nie pozbawia zespołu rzeczy i praw przymiotu przedsiębiorstwa. O tym, jakie konkretne składniki muszą być przeniesione na nabywcę, aby można było uznać, że nastąpiło zbycie przedsiębiorstwa, decydują okoliczności faktyczne, których nie można określić apriorycznie.
Przepis art. 2 pkt 27e ustawy o VAT stanowi, że:
Pod pojęciem zorganizowanej części przedsiębiorstwa rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.
Zorganizowana część przedsiębiorstwa, jako przedmiot zbycia, musi stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym, co oznacza, że najistotniejsze dla przedmiotowego zagadnienia jest ustalenie, czy przenoszony majątek stanowi na tyle zorganizowany kompleks praw, obowiązków i rzeczy, że zdolny jest do realizacji zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu. Podstawowym wymogiem dla uznania, że transakcja dotyczy zorganizowanej części przedsiębiorstwa jest więc to, aby stanowiła ona zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych).
Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział itp. Przy czym, w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze. Organizacyjny aspekt wyodrębnienia oznacza, że składniki tworzące „część przedsiębiorstwa” powinny posiadać cechę zorganizowania. Cecha ta powinna występować w „istniejącym przedsiębiorstwie”, a więc w ramach prowadzonej działalności i dotyczyć określonego zespołu składników tworzących część tego przedsiębiorstwa.
Wyodrębnienie finansowe najpełniej realizowane jest w przypadku zakładu lub oddziału osoby prawnej. Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której przez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Ponadto wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalnie niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. Powyższe oznacza, że przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa można rozumieć wyłącznie tę część przedsiębiorstwa, która jest przede wszystkim wyodrębniona organizacyjnie, ale także posiada wewnętrzną samodzielność finansową.
Natomiast wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość – obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona – obiektywnie oceniając – posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą zatem umożliwić nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.
W związku z powyższym, w rozumieniu przepisów podatkowych, aby określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym.
Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich, by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego.
Reasumując, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług mamy do czynienia z zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są łącznie następujące przesłanki:
1. istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania;
2. zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie;
3. składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych;
4. zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.
Zaznaczenia wymaga, że definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa, zawarta w przepisie art. 2 pkt 27e ustawy, nie jest definicją samoistną, lecz należy rozpatrywać ją m.in. w kontekście uregulowań art. 6 pkt 1 ustawy, który wyłącza z opodatkowania podatkiem od towarów i usług zbycie składników majątkowych i niemajątkowych uprzednio wyodrębnionych organizacyjnie i finansowo w istniejącym przedsiębiorstwie, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, nie dotyczy zaś zbycia poszczególnych składników majątkowych przedsiębiorstwa.
O tym, czy nastąpiło zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa decydują każdorazowo okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją. Podatnik obowiązany jest do prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z koniecznością prawidłowego zdefiniowania dokonywanej czynności.
Podkreślić w tym miejscu należy, że nie wszystkie jednak elementy tworzące pojęcie przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części są na tyle istotne, aby bez ich zbycia nie można było mówić o zbyciu przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części. W praktyce obrotu gospodarczego zdarzają się sytuacje, w których niektóre elementy przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części podlegają wyłączeniu z transakcji zbycia. Jednak nawet w takim przypadku, składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w taki sposób, by można było o nich mówić jako o zespole, a nie tylko zbiorze pewnych elementów. Decydujące zatem jest to, aby w zbywanym przedsiębiorstwie lub jego zorganizowanej części zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami w sposób umożliwiający kontynuowanie określonej działalności gospodarczej.
Aby zatem ocenić czy w danej, konkretnej sytuacji mamy do czynienia ze sprzedażą przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części należy dokładnie przeanalizować zarówno to jakie składniki majątku będą przedmiotem sprzedaży, ale także czy istniejące między nimi funkcjonalne zależności pozwolą na kontynuowanie działalności zbywanego przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części. Przy dokonaniu tej analizy pomocne, a czasami nawet niezbędne mogą okazać się orzeczenia TSUE.
W zakresie braku obowiązku opodatkowania czynności zbycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części wypowiedział się Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z dnia 27 listopada 2003 r. w sprawie Zita-Modes C-497/01 „(...) pojęcie zbycia, czy to za wynagrodzeniem, czy też bez lub w charakterze aportu wniesionego do spółki, całości aktywów lub jej części, należy interpretować tak, iż obejmuje ono zbycie przedsiębiorstwa, włącznie z jego rzeczowymi składnikami oraz, w zależności od konkretnego przypadku, składnikami materialnymi, które łącznie, stanowią przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa zdolną do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej, natomiast nie obejmuje ono zwykłego zbycia aktywów, takiego jak sprzedaż zapasów produktów”. Z orzeczenia tego wynika ponadto, że – w świetle tej normy Dyrektywy 2006/112/WE Rady – nabywca całości lub części majątku podatnika powinien mieć zamiar prowadzenia działalności nabytego przedsiębiorstwa lub jego części, a nie działać tylko w celu niezwłocznego zlikwidowania danej działalności oraz sprzedaży ewentualnych zapasów.
Podobnie Trybunał wypowiedział się w wyroku z dnia 10 listopada 2011 r. w sprawie C 444/10 Finanzamt Lüdenscheid przeciwko Christel Schriever, wskazując, że regulacja art. 5 (8) VI Dyrektywy Rady (obecnie art. 19 Dyrektywy 112) obejmuje przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części, w tym składników materialnych i ewentualnie niematerialnych, łącznie składających się na przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa zdolną prowadzić samodzielną działalność gospodarczą, nie obejmuje zaś samego zbycia towarów, jak sprzedaż zapasu produktów. Jak wskazuje Trybunał, stwierdzenie, że nastąpiło przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części w rozumieniu art. 19 Dyrektywy 112, wymaga by całość przekazanych składników pozwalała na prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej. Kwestię, czy całość ta musi obejmować określone dobra, zarówno ruchome, jak i nieruchome, należy rozpatrywać z punktu widzenia charakteru prowadzonej działalności gospodarczej.
Jak już powyżej wyjaśniono, zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich by można było mówić o nich jak o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego. Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników. Przy tym punktem odniesienia jest tutaj rola jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa w momencie przekazania określonych składników majątkowych (na ile stanowią w nim, w tym momencie, wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość).
Wątpliwości Państwa w zakresie podatku od towarów i usług dotyczą ustalenia, czy Działalność Dystrybucyjna będąca przedmiotem transakcji stanowiła na dzień sprzedaży zorganizowaną część przedsiębiorstwa, a w konsekwencji:
a)w związku z dokonaniem Transakcji nie doszło do powstania obowiązku podatkowego w podatku VAT po stronie Sprzedawcy zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o VAT,
b)a Wnioskodawca nie byłby uprawniony do odliczenia podatku naliczonego, jeśli VAT byłby wykazany przez Sprzedawcę w związku z dokonaniem Transakcji.
Z opisu stanu faktycznego wynika, że 31 grudnia 2021 r. (...)Sp. z o.o. i (...)S.A. podpisały umowę sprzedaży, na podstawie której z dniem 3 stycznia 2022 r. (...)Sp. z o.o przeniósł za wynagrodzeniem na rzecz (...)pion Działalności Dystrybucyjnej.
W ramach działalności gospodarczej prowadzonej przez (…), do 3 stycznia 2022 r. czyli do dnia sprzedaży, można było wyróżnić dwa następujące, główne obszary działalności, tj.:
- działalność polegającą na sprzedaży i dystrybucji artykułów biurowych i artykułów związanych z wyposażeniem i funkcjonowaniem biura w różnych kanałach sprzedaży, w tym przez platformy internetowe - „Działalność Dystrybucyjna”. W ramach swojej Działalności Dystrybucyjnej do Dnia Sprzedaży Sprzedawca był dostawcą produktów, usług i rozwiązań biurowych dla klientów indywidualnych i biznesowych (B2C i B2B) na polskim rynku, a do 2021 r. także na rynki zagraniczne. W tym zakresie, (...)współpracował z klientami w celu opracowania spersonalizowanych rozwiązań obejmujących m.in.: zindywidualizowane ceny, dedykowane zarządzanie kontami oraz pełną gamę produktów i usług dostarczanych z jednego źródła po najniższych kosztach całkowitych;
- działalność serwisową, skupioną w tzw. Shared Service Center, a obejmującą szeroki zakres usług z zakresu IT, księgowości, łańcucha dostaw, sprzedaży i HR świadczonych na rzecz podmiotów z grupy - tzw. Global Competence Centre - „GCC”.
Powyższe obszary działalności do dnia sprzedaży i na dzień sprzedaży były operacyjnie i faktycznie wyodrębnione w ramach (…). Rozdzielenie to nigdy nie zostało potwierdzone formalnie, np. w drodze uchwały Zarządu lub poprzez zarejestrowanie formalnego oddziału, jednak w ramach wewnętrznej struktury (...)dokonał przypisania osobnych zadań i zasobów służących ich realizacji (w tym składników majątkowych i niemajątkowych, pracowników, praw wynikających z zawartych umów, i wynikających z nich zobowiązań i należności) do poszczególnych Pionów (Działalności Dystrybucyjnej i GCC).
Działalność Dystrybucyjna była wykonywana przez przypisanych pracowników, zorganizowanych i wyodrębnionych jako osobne działy w ramach ogólnej struktury organizacyjnej funkcjonującej do dnia sprzedaży w (…). Działaniami w zakresie dystrybucji kierował i nadzorował Prezes Zarządu (…). Do dnia sprzedaży w ramach Działalności Dystrybucyjnej była wyodrębniona niezależna od GCC struktura organizacyjna uwzględniająca zależności służbowe oraz ścieżki rozwoju kariery w strukturach Sprzedawcy, w skład której wchodziły m.in. następujące komórki: B2B, Księgowość, Rozwój Sprzedaży i Obsługa Klienta, Handel i Merchandising, Logistyka i Zaopatrzenie, Sprzedaż, Przyjęcie Towarów, Zespół Kierowców. Działaniami wskazanych działów kierowała wykwalifikowana kadra kierowników, odpowiedzialnych przed Kierownikiem Działalności Dystrybucyjnej.
Działalność Dystrybucyjna obejmuje przede wszystkim obsługę i utrzymanie niedetalicznych kanałów biznesowych, tj. (...)(B2B), a także dodatkowo, w ograniczonym zakresie, także prowadzenie sprzedaży internetowej. Ponadto, do zadań Działalności Dystrybucyjnej należy również sprzedaż detaliczna Online do klientów indywidualnych (B2C), choć skala tej działalności nie była istotna.
W ramach prowadzonej przez Sprzedawcę ewidencji księgowej przed dniem sprzedaży i na dzień sprzedaży możliwe było przypisanie odrębnie do GCC oraz Działalności Dystrybucyjnej przychodów i kosztów oraz aktywów i pasywów. (...)posiadał jedno konto bankowe, z którego korzystały oba Piony, jednak możliwe było dokonanie bezpośredniej alokacji wszystkich wpływów i wypływów środków związanych z działalnością konkretnego Pionu, w tym Działalności Dystrybucyjnej. Dla celów wewnętrznych Sprzedawcy, dla każdego z Pionów była możliwość przygotowania okresowo oddzielnego bilansu i rachunku wyników w celu monitorowania jego operacji.
W (...)dokonano identyfikacji i wyodrębnienia składników majątkowych przypisanych do Działalności Dystrybucyjnej w stosownych ewidencjach środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych.
Na dzień sprzedaży, w ramach Transakcji na Nabywcę zostały przeniesione istotne i przenaszalne składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład majątku (...)na moment Transakcji, przypisane do Działalności Dystrybucyjnej, tj.:
- środki trwałe związane z Działalnością Dystrybucyjną w postaci m.in. urządzeń, komputerów, mebli biurowych, wyposażenia biurowego, samochodów osobowych i dostawczych, jak również specjalistycznego sprzętu, np. maszyn do cięcia papieru,
- wartości niematerialne i prawne związane z Działalnością Dystrybucyjną, obejmujące m.in. bazy danych, znaki towarowe, prawa do domen internetowych, licencje, itp.,
- prawa i obowiązki wynikające z umów zawartych przez (…), przypisane do Działalności Dystrybucyjnej realizowanej do Dnia Sprzedaży przez Sprzedawcę,
- zidentyfikowane zobowiązania i należności wynikające z umów i porozumień z dostawcami i odbiorcami, funkcjonalnie związane z Działalnością Dystrybucyjną,
- zapasy materiałów i towarów przeznaczone do sprzedaży lub innego wykorzystania związane z Działalnością Dystrybucyjną.
Intencją stron ww. umowy sprzedaży było przeniesienie na (...)wszystkich składników i zasobów przypisanych do Działalności Dystrybucyjnej na dzień sprzedaży. Jednakże, w pojedynczych przypadkach, z uwagi na brak zgody kontrahentów na cesję umów (taka zgodna jest wymagana w przypadku transakcji zbycia części przedsiębiorstwa w celu skutecznego przeniesienia praw i obowiązków wynikających z danej umowy na nowy podmiot), nie udało się przenieść pełni praw i obowiązków na Nabywcę. Strony umowy postanowiły, że w takich sytuacjach wszelkie obciążenia, jakimi będzie obciążany z tego tytułu Sprzedawca, zostaną refakturowane na Nabywcę w związku z faktem, że dotyczą one Działalności Dystrybucyjnej wykonywanej po Dniu Sprzedaży przez Nabywcę.
W związku z Transakcją do (...)w trybie art. 231 ustawy Kodeks pracy (Dz. U. z 2022 r., przeszli także pracownicy organizacyjnie i funkcjonalnie związani z Działalnością Dystrybucyjną (tj. przypisani do Działalności Dystrybucyjnej wg stanu aktualnego na dzień sprzedaży).
Na dzień sprzedaży, w (...)pozostały wszelkie składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład majątku Sprzedawcy na moment Transakcji, przypisane do GCC i służące wykonywaniu działalności z zakresu usług wspólnych (nieprzypisanej do Działalności Dystrybucyjnej), tj.:
- środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne - tj. wszystkie środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne posiadane przez (...)z wyjątkiem tych, które są przypisane do Działalności Dystrybucyjnej;
- prawa i obowiązki wynikające z pisemnych umów zawartych przez (…), które są funkcjonalnie związane z działalnością GCC, tj. wszystkie z wyjątkiem tych, które są przypisane do Działalności Dystrybucyjnej;
- prawa i obowiązki wynikające z innych porozumień z dostawcami oraz odbiorcami, które są funkcjonalnie związane z działalnością GCC, tj. wszystkie z wyjątkiem tych, które są przypisane do Działalności Dystrybucyjnej, wraz z wynikającymi z nich należnościami i zobowiązaniami;
- pasywa, obejmujące w szczególności kapitał oraz zobowiązania długoterminowe oraz krótkoterminowe, w każdym przypadku związane z działalności przypisaną do GCC.
W kwestii uznania, że przeniesiony do (...)za wynagrodzeniem Dział Dystrybucji stanowił na dzień sprzedaży zorganizowaną część przedsiębiorstwa istotne jest także przedstawienie informacji i okoliczności, które wskazują na zamiar kontynuowania działalności tej zorganizowanej części przedsiębiorstwa przez nabywcę – w tym przypadku przez (…).
Na przydatność zespołu składników do prowadzenia (kontynuowania) działalności przez nabywcę, zwrócił uwagę TSUE w wyroku C-408/98 (Abbey National Plc), podzielając opinię Rzecznika Generalnego z dnia 13 kwietnia 2000 r., który stwierdził, iż „rozwiązanie przyjęte w Zjednoczonym Królestwie wydaje się rozsądne: gdy aktywa stanowiące część przedsiębiorstwa zdolną do odrębnego funkcjonowania są zbywane w taki sposób, że sprzedana część kontynuuje swoją działalność, ma zastosowanie opcja, z której Zjednoczone Królestwo skorzystało na mocy art. 5 (8) VI Dyrektywy i uznaje się, że nie nastąpiła dostawa towarów”.
W kontekście zatem zbycia przedsiębiorstwa, z wyłączenia stosowania przepisów ustawy korzysta przekazanie przedsiębiorstwa lub jego niezależnej części, w tym dóbr materialnych oraz ewentualnie elementów niematerialnych, które razem tworzą przedsiębiorstwo lub jego część zdolne do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej. Nabywca musi jednakże mieć na celu prowadzenie przekazanego przedsiębiorstwa lub jego części, a nie jedynie natychmiastową likwidację danej działalności lub sprzedanie zapasów zasobów, jeśli istnieją.
Kontynuowanie działalności gospodarczej przy zbyciu przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa należy rozumieć, jako sytuację, w której nabywca w związku z dokonanym nabyciem nadal prowadzi przedsiębiorstwo. Przy czym nie chodzi tu o prowadzenie jakiejkolwiek działalności z wykorzystaniem składników nabytego przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części, a o prowadzenie nabytego przedsiębiorstwa.
W niniejszej sprawie, w opisie stanu faktycznego przyszłego, wskazali Państwo, po dniu sprzedaży, (...)kontynuuje działalność w zakresie wynikającym z zadań realizowanych przez GCC, natomiast (...)kontynuuje prowadzoną przez Sprzedawcę do Dnia Sprzedaży Działalność Dystrybucyjną i w tym celu wykorzystuje ww. składniki majątku wchodzące w skład Działalności Dystrybucyjnej. Po dniu sprzedaży, z związku z przeniesieniem w ramach Transakcji na rzecz (...)zespołu składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań funkcjonalnie związanych z Działalnością Dystrybucyjną, (...)nie kontynuuje działalności gospodarczej w zakresie dystrybucji artykułów biurowych.
Zestawiając przedstawiony we wniosku stanu faktycznego z przywołanymi przepisami prawa oraz orzecznictwem TSUE, i analizując go w kontekście zadanego we wniosku pytania, wskazać należy, że Dział Dystrybucji będący przedmiotem transakcji, stanowił w momencie zbycia zorganizowaną część przedsiębiorstwa.
Wynika to z faktu, że przed dniem sprzedaży i na dzień sprzedaży zespół składników materialnych i niematerialnych składający się na dział Dystrybucji był wyodrębniony:
- organizacyjnie - w ramach wewnętrznej struktury (...)dokonał przypisania osobnych zadań i zasobów służących ich realizacji - w tym składników majątkowych i niemajątkowych, pracowników, praw wynikających z zawartych umów, i wynikających z nich zobowiązań i należności - do poszczególnych Pionów (Działalności Dystrybucyjnej i GCC),
- finansowo - możliwe było przypisanie odrębnie do GCC oraz Działalności Dystrybucyjnej przychodów i kosztów oraz aktywów i pasywów pomimo rozliczeń dokonywanych na jednym koncie bankowym,
- funkcjonalnie - Dział Dystrybucji na moment sprzedaży był przeznaczony w strukturach Spółki do realizacji określonych działań gospodarczych (działalność polegającą na sprzedaży i dystrybucji artykułów biurowych i artykułów związanych z wyposażeniem i funkcjonowaniem biura w różnych kanałach sprzedaży, w tym przez platformy internetowe), a (...)kontynuuje prowadzoną przez Sprzedawcę do Dnia Sprzedaży Działalność Dystrybucyjną i w tym celu wykorzystuje składniki majątku wchodzące w skład Działalności Dystrybucyjnej.
Powyższe wskazuje na to, ze Dział Dystrybucji był na tyle zorganizowany, że mógł stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania wykonywane w przedsiębiorstwie Spółki.
Tym samym wspomniane powyżej składniki materialne i niematerialne składające się na Dział Dystrybucji, stanowiły na dzień przeniesienia (sprzedaży) zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy.
W kwestii zastosowania regulacji zawartej w art. 6 pkt 1 ustawy trzeba mieć na uwadze, że sformułowanie zawarte w przepisie, zgodnie z którym przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, należy rozumieć w sposób funkcjonalny, a nie tylko werbalny, tzn. analizując, czy dany zespół aktywów, który jest przedmiotem zbycia, pozwala na prowadzenie i służy w sposób trwały prowadzeniu samodzielnej działalności gospodarczej nabywcy, realizowanej uprzednio w przedsiębiorstwie zbywcy.
W tym miejscu należy zaznaczyć, że zbycie przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części w rozumieniu art. 6 pkt 1 ustawy, ma miejsce wówczas, gdy cały majątek przedsiębiorstwa lub jego zorganizowana część przechodzi na własność nabywcy, który kontynuuje działalność gospodarczą zbywcy. Wynika to również z treści przepisu art. 91 ust. 9 ustawy, który stanowi, że – w przypadku transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa korekta określona w ust. 1-8 jest dokonywana przez nabywcę przedsiębiorstwa lub nabywcę zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Aksjomat racjonalności ustawodawcy oraz kategoryczność sformułowania tego przepisu nakazuje przyjąć, że z transakcją zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 6 ustawy mamy do czynienia tylko wówczas, gdy nabywca kontynuuje działalność gospodarczą przy użyciu nabytego przedsiębiorstwa (zorganizowanej części przedsiębiorstwa).
Mając na uwadze opis sprawy należy stwierdzić, że przeniesienie Działu Dystrybucji do (...)jest wyłączone od opodatkowania na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT.
Co za tym idzie w związku z przeniesieniem Działu Dystrybucji do (...)nie miała miejsca czynność opodatkowana podatkiem VAT. Tym samym po stronie Sprzedającego nie wystąpił obowiązek podatkowy.
Tym samym stanowisko Spółki, zgodnie z którym Działalność Dystrybucyjna, będąca przedmiotem Transakcji, stanowiła na dzień sprzedaży zorganizowaną część przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, co oznacza, że w związku z dokonaniem Transakcji nie doszło do powstania obowiązku podatkowego w podatku VAT po stronie Sprzedawcy zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o VAT - jest prawidłowe.
Nawiązując do wątpliwości Zainteresowanych zawartych w ppkt b) pytania, dotyczących prawa do odliczenia podatku naliczonego przez Nabywcę w związku z dokonaniem przedmiotowej Transakcji, należy wskazać, że podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy:
W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
Stosownie do treści art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:
Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:
a) nabycia towarów i usług,
b) dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.
Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego. Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.
W każdym przypadku należy dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowoprawne, było wykonywanie czynności opodatkowanych.
Należy również podkreślić, że ustawodawca przyznał podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Natomiast w myśl art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy:
Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.
W związku z tym, że przeniesienie Działu Dystrybucji do (...)jest wyłączone od opodatkowania na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, tym samym Wnioskodawca nie byłby uprawniony do odliczenia podatku naliczonego, jeśli podatek VAT (nienależny w związku z wyłączeniem transakcji z opodatkowania podatkiem VAT) byłby wykazany przez Sprzedawcę w związku z dokonaniem tej Transakcji.
Tym samym stanowisko Zainteresowanych w zakresie drugiej części pytania (ppkt b), zgodnie z którym Wnioskodawca nie byłby uprawniony do odliczenia podatku naliczonego, jeśli VAT byłby wykazany przez Sprzedawcę w związku z dokonaniem Transakcji jest prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Odnosząc się do powołanych przez Zainteresowanych interpretacji wskazać należy, że interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane są w indywidualnych sprawach podatników i niewątpliwie kształtują sytuację prawną tych podatników w sprawach będących przedmiotem rozstrzygnięcia, lecz dotyczą konkretnych stanów faktycznych i nie mają mocy prawa powszechnie obowiązującego, co oznacza, że należy je traktować indywidualnie (por. prawomocny wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z 27 marca 2015 r. sygn. akt III SA/Łd 109/15).
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
W zakresie podatku dochodowym od osób prawnych oraz w podatku od czynności cywilnoprawnych zostaną wydane odrębne rozstrzygnięcia.
Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Państwa i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.
Jednocześnie wskazujemy, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy stan faktyczny/zdarzenie przyszłe sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywało się będzie ze stanem faktycznym/zdarzeniem przyszłym opisanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Równocześnie w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).
Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Państwa sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i muszą się Państwo zastosować do interpretacji.
Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1.z zastosowaniem art. 119a;
2.w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3.z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania
(...) (Zainteresowany będący stroną postępowania) ma prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”.
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right