Czy rolnik ryczałtowy może świadczyć usługi rolnicze w ramach nierolniczej działalności gospodarczej

Na podstawie art. 2 pkt 19 ustawy o VAT rolnicy dokonujący dostaw produktów rolnych lub świadczący usługi rolnicze mogą mieć status rolników ryczałtowych. Nie ma przy tym przeszkód, aby rolnicy tacy prowadzili również inną niż rolnicza działalność gospodarczą, w tym aby z tytułu tej działalności gospodarczej byli zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni. Potwierdzają to organy podatkowe, czego przykładem może być interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 10 maja 2017 r. (0113-KDIPT1-3.4012.62.2017.1.JM). W interpretacji tej czytamy, że „podmiot będący rolnikiem ryczałtowym może być - w pozostałym zakresie swojej działalności - podatnikiem VAT czynnym (niekorzystającym ze zwolnienia). Jest to wyjątkowy przypadek, w którym jeden podmiot może łączyć dwa statusy - podatnika VAT zwolnionego jako rolnik ryczałtowy (niemającego obowiązku składania deklaracji, prowadzenia ewidencji, wystawiania faktur) i jednocześnie podatnika VAT czynnego. Wówczas - chociaż w pozostałej części podatnik prowadzi działalność opodatkowaną - dostawa własnych produktów rolnych oraz świadczenie usług rolniczych jest zwolniona od podatku”.

Zauważyć jednak należy, że określona przepisami art. 115-118 ustawy o VAT szczególna procedura dotycząca rolników ryczałtowych ma zastosowanie nie tylko przy nabywaniu od rolników ryczałtowych produktów rolnych, ale również przy nabywaniu od rolników ryczałtowych usług rolniczych (art. 118 ustawy o VAT). Jednocześnie na podstawie art. 2 pkt 21 ustawy o VAT przez usługi rolnicze rozumie się:

a) usługi związane z rolnictwem oraz chowem i hodowlą zwierząt, z wyłączeniem usług weterynaryjnych (PKWiU ex 01.6), z wyłączeniem usług podkuwania koni i prowadzenia schronisk dla zwierząt gospodarskich (PKWiU ex 01.62.10.0),

b) usługi związane z leśnictwem (PKWiU ex 02.40.10), z wyłączeniem patrolowania lasów wykonywanego na zlecenie przez jednostki inne niż leśne (PKWiU ex 02.40.10.3),

c) usługi wspomagające rybactwo (PKWiU ex 03.00.7), z wyłączeniem usług związanych z rybołówstwem morskim (PKWiU 03.00.71.0),

d) wynajem i dzierżawę maszyn i urządzeń rolniczych, bez obsługi (PKWiU 77.31.10.0).

Powoduje to, że część ze wskazanych usług rolnik - dopóki nie zrezygnuje ze statusu rolnika ryczałtowego - świadczyć może wyłącznie jako rolnik ryczałtowy (nie może ich z punktu widzenia VAT świadczyć w ramach „zwykłej”, nierolniczej działalności gospodarczej). Dotyczy to usług rolniczych okołożniwnych i pożniwnych. Inaczej rzecz się ma w przypadku świadczenia usług transportu płodów rolnych, czy usług magazynowania. Usługi takie nie stanowią usług rolniczych, a w konsekwencji z punktu widzenia VAT mogą być przez rolnika świadczone w ramach „zwykłej”, nierolniczej działalności gospodarczej.

Świadczenie wskazanych usług nie wpływa na możliwość korzystania przez podatnika ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT, a w konsekwencji na status rolnika ryczałtowego. Jest tak bez względu na wartość tych usług.

Odnośnie przekroczenia wynoszącego 200 000 zł limitu zwolnienia podmiotowego wskazać przede wszystkim należy, że uwzględniać należy wyłącznie wartość usług, które nie korzystają u podatnika ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT, a więc np. usług transportu płodów rolnych, czy usług magazynowania. Wartości usług korzystających z tego zwolnienia (tj. usług rolniczych okołożniwnych i pożniwnych) nie należy uwzględniać przy ustalaniu prawa do zwolnienia podmiotowego.

Jednocześnie w przypadku przekroczenia limitu 200 000 zł przez wartość usług, które nie korzystają podatnika ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT, pozostała sprzedaż rolnika ryczałtowego pozostaje zwolniona od podatku VAT na podstawie tego zwolnienia. Zatem dostawy produktów rolnych oraz świadczenie usług rolniczych pozostaną w przypadku wskazanego rolnika zwolnione z VAT nawet, jeżeli ze względu na przekroczenie limitu 200 000 zł utraci on prawo do korzystania ze zwolnienia podmiotowego.

Powołane interpretacje:

interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 10 maja 2017 r., sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.62.2017.1.JM.

Tomasz Krywan

doradca podatkowy, specjalista w zakresie prawa podatkowego. Autor wielu praktycznych odpowiedzi na pytania z zakresu prawa podatkowego i licznych publikacji na ten temat