Interpretacja indywidualna z dnia 10 lutego 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL3.4012.530.2022.2.MC

Podatek od towarów i usług w kwestii braku prawa do odliczenia podatku VAT z tytułu realizacji inwestycji - przebudowa drogi.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

23 grudnia 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 13 grudnia 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie braku prawa do odliczenia podatku VAT, z tytułu realizacji zadania inwestycyjnego pn.: „(…)”.

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 30 stycznia 2023 r. (wpływ  3 lutego 2023 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego (ostatecznie sformułowany w uzupełnieniu do wniosku – data wpływu 3 lutego 2023 r.)

Gmina (…) (dalej: „Gmina” lub „Wnioskodawca”) jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: „VAT”). Jako jednostka samorządu terytorialnego Gmina odpowiedzialna jest m. in. za realizację projektów inwestycyjnych, których przedmiotem jest budowa, rozbudowa i przebudowa infrastruktury drogowej położonej na obszarach Gminy (dalej: „Infrastruktura”).

Gmina planuje realizację zadania inwestycyjnego pn.: „(…)” (dalej: „Projekt”). Na realizację Projektu Gmina ubiega się o przyznanie jej dofinansowania ze środków w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020.

Przedmiotem Projektu jest przebudowa odcinka drogi w (…) położonego na działkach o nr 1, 2, 3 oraz 4 (obręb nr (…)) stanowiących własność Gminy. Opisane powyżej działanie ukierunkowane jest na poprawę dostępności komunikacyjnej wybranych obszarów Gminy, a co za tym idzie również na poprawę wewnętrznej spójności terytorialnej na terenie wiejskim w Gminie.

W związku z realizacją Projektu, Gmina zaplanowała poniesienie wydatków, w szczególności na:

1.Wykonanie projektu technicznego wraz z kosztorysem inwestorskim;

2.Roboty przygotowawcze i nawierzchniowe;

3.Roboty ziemne – wykopy oraz przekopy;

4.Roboty dodatkowe – m.in. mechaniczne ścinanie drzew z karczowaniem pni;

5.Zapewnienie nadzoru inwestorskiego nad realizacją Projektu.

Ponoszone w ramach Projektu wydatki będą każdorazowo dokumentowane przez dostawców/usługodawców wystawianymi na rzecz Gminy fakturami VAT, na których Gmina będzie oznaczona jako nabywca przedmiotowych towarów i usług, w tym z podaniem NIP Gminy.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2022 r., poz. 559, ze zm.) do zadań własnych Gminy należą m.in. sprawy dotyczące gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego. Biorąc pod uwagę wyznaczony przepisami zakres zadań Gminy oraz zakres rzeczowy Projektu (przebudowa odcinka drogi gminnej), należy wskazać, że realizacja Projektu stanowiła będzie realizację zadań własnych Gminy w rozumieniu ww. ustawy o samorządzie gminnym, które nie podlegają ustawie o VAT.

Efekty rzeczowe realizowanego Projektu po jego zakończeniu będą ogólnodostępne  i przeznaczone do użytku niekomercyjnego, mają one służyć nieodpłatnie mieszkańcom Gminy oraz osobom odwiedzającym Gminę, zgodnie z celem, w którym zostały wykonane  tj. wspierając poprawę dostępności komunikacyjnej wybranych obszarów Gminy.

W związku z powyższym, Gmina nie będzie osiągać jakichkolwiek dochodów z tytułu udostępniania Infrastruktury objętej Projektem.

Gmina nie planuje przy tym zmiany charakteru korzystania z ww. infrastruktury, w tym jej udostępniania za odpłatnością na podstawie umów najmu, dzierżawy lub innych umów cywilnoprawnych o podobnym charakterze.

Pytanie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu do wniosku – data wpływu 3 lutego 2023 r.)

Czy Gmina będzie miała prawo do odliczenia VAT naliczonego związanego z nabyciem towarów i usług na potrzeby realizacji Projektu?

Państwa stanowisko w sprawie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu do wniosku – data wpływu 3 lutego 2023 r.)

Gmina nie będzie miała prawa do odliczenia VAT naliczonego związanego z nabyciem towarów i usług na potrzeby realizacji Projektu.

Zgodnie z ogólną zasadą zawartą w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi,  o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Z treści tego przepisu wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy odliczenia tego dokonuje podatnik VAT, a nabywane przez niego towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych (a więc czynności, których następstwem jest określenie zobowiązania podatkowego).

Jak wynika z opisu zdarzenia przyszłego, planowana do realizacji w ramach Projektu Infrastruktura od momentu oddania jej do użytkowania będzie wykorzystywana przez Gminę do wykonywania zadań własnych Gminy, w zakresie gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego poprzez realizację celu w jakim jest ona wykonywana,  tj. poprawę dostępności komunikacyjnej wybranych obszarów Gminy.

Jednocześnie, z uwagi na przeznaczenie ww. infrastruktury oraz jej publiczny charakter Gmina nie planuje wprowadzania jakichkolwiek odpłatności z tytułu korzystania z tej infrastruktury przez mieszkańców oraz osoby odwiedzające Gminę, w konsekwencji czego nie będzie ona uzyskiwała żadnych dochodów z tytułu wykorzystania efektów rzeczowych planowanego do realizacji Projektu.

Ponadto Gmina nie planuje przy tym zmiany charakteru korzystania z omawianej infrastruktury, w tym jej udostępniania za odpłatnością na podstawie umów najmu, dzierżawy lub innych umów cywilnoprawnych o podobnym charakterze.

Biorąc pod uwagę przedstawione powyżej okoliczności, należy wskazać, iż w ocenie Gminy sposób wykorzystania Infrastruktury planowanej do realizacji w ramach Projektu będzie miał charakter publicznoprawny (niekomercyjny). W konsekwencji, ww. infrastruktura będzie wykorzystywana przez Gminę od momentu zakończenia prac w ramach Projektu, wyłącznie na potrzeby czynności niepodlegających opodatkowaniu VAT.

Mając na uwadze powyższe, zdaniem Gminy, nie będzie miała ona prawa do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z nabyciem towarów i usług na potrzeby realizacji Projektu, z tego względu, iż wydatki poniesione na realizację Projektu nie będą związane z wykonywanymi przez Gminę czynnościami podlegającymi opodatkowaniu VAT.

Przedstawione przez Gminę stanowisko zostało potwierdzone przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (dalej: „Organ”) przykładowo w interpretacji indywidualnej z dnia  28 stycznia 2021 r., nr: 0114–KDIP1-1.4012.10.2021.1.KOM, w której wskazano, że: „Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny. W omawianej sprawie związek taki nie występuje. Z opisu sprawy wynika bowiem, że Gmina będzie realizowała projekt w ramach zadań własnych nałożonych na nią ustawą  o samorządzie gminnym, zatem w tym zakresie będzie działała w ramach reżimu publicznoprawnego. Tym samym Gmina nabywając towary i usługi nie będzie dokonywała ich zakupu w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co oznacza, że w tym przypadku nie będzie działała w charakterze podatnika podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy. Ponadto, jak wskazał Wnioskodawca, inwestycja nie będzie służyła działalności gospodarczej i nie będzie generowała przychodów, które byłyby opodatkowane podatkiem od towarów i usług. Zatem, w rozpatrywanej sprawie warunki uprawniające do odliczenia nie są spełnione, i tym samym Wnioskodawca – na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy – nie ma możliwości odliczenia podatku naliczonego ani  w całości ani w części z faktur wystawionych na Gminę i związanych z realizacją przedmiotowego projektu. Reasumując, Wnioskodawca nie będzie miał prawa do odliczenia ani w całości, ani w części podatku VAT naliczonego w związku z realizacją projektu  pn. „Przebudowa drogi gminnej ponieważ – jak wynika z okoliczności sprawy – towary  i usługi związane z realizacją ww. zadania nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT”.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą.

W świetle tego przepisu:

Na mocy art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Jak wynika z powołanych przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym:

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Jak stanowi art. 88 ust. 4 ustawy:

Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

W świetle postanowień art. 15 ust. 1 ustawy:

Stosownie do treści art. 15 ust. 2 ustawy:

Należy zauważyć, że w świetle art. 15 ust. 6 ustawy:

Oznacza to, że organ władzy publicznej będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Jak wynika z powyższego, wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatnika ma charakter wyłącznie podmiotowo-przedmiotowy.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itp., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych) – tylko w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 40):

Jak stanowi art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Na mocy art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o samorządzie gminnym:

Stosownie do art. 1 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1693 ze zm.):

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy o drogach publicznych:

Przepis art. 7 ust. 1 ustawy o drogach publicznych określa, że:

W myśl art. 19 ust. 1 ustawy o drogach publicznych:

Zgodnie z art. 19 ust. 2 ustawy o drogach publicznych:

Państwa wątpliwości, w analizowanej sprawie, dotyczą ustalenia, czy Gmina będzie miała prawo do odliczenia VAT naliczonego związanego z nabyciem towarów i usług na potrzeby realizacji przedmiotowego Projektu.

Zgodnie z przytoczonymi przepisami, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy, uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez czynnego podatnika podatku VAT, w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych tym podatkiem.

W omawianej sprawie warunki uprawniające do odliczenia podatku VAT naliczonego nie będą spełnione. Realizując inwestycję, nie działacie Państwo w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, lecz jako organ władzy publicznej, w zakresie zadań własnych, nałożonych odrębnymi przepisami prawa (art. 15 ust. 6 ustawy), w ramach czynności publicznoprawnych.

Ponadto – jak Państwo wskazali we wniosku – efekty realizowanego Projektu po jego zakończeniu będą ogólnodostępne i przeznaczone do użytku niekomercyjnego, mają one służyć nieodpłatnie mieszkańcom Gminy oraz osobom odwiedzającym Gminę, zgodnie  z celem, w którym zostały wykonane tj. wspierając poprawę dostępności komunikacyjnej wybranych obszarów Gminy. Gmina nie będzie osiągać jakichkolwiek dochodów z tytułu udostępniania Infrastruktury objętej Projektem oraz nie planujecie Państwo zmiany charakteru korzystania z ww. infrastruktury, w tym jej udostępniania za odpłatnością na podstawie umów najmu, dzierżawy lub innych umów cywilnoprawnych o podobnym charakterze.

Podsumowując, Gmina nie będzie miała prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego, związanego z nabyciem towarów i usług na potrzeby realizacji Projektu pn.: „(…)”.

Tym samym Państwa stanowisko uznano za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Państwo w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Odnośnie powołanej przez Państwa interpretacji indywidualnej, należy zauważyć, że interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane są w indywidualnych sprawach podatników i niewątpliwie kształtują sytuację prawną tych podatników w sprawach będących przedmiotem rozstrzygnięcia, lecz dotyczą konkretnych stanów faktycznych i nie mają mocy prawa powszechnie obowiązującego co oznacza, że należy je traktować indywidualnie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłegoi zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

· w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

· w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).