Interpretacja indywidualna z dnia 9 lutego 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB1-3.4010.904.2022.1.MBD

Dotyczy ustalenia, czy w przedstawionym stanie faktycznym znajdzie zastosowanie przepis art. 16 ust. 1 pkt 13f) ustawy o CIT, a w konsekwencji Wnioskodawca - na podstawie tego przepisu - powinien wyłączyć z kosztów uzyskania przychodu zapłacone przez siebie odsetki od pożyczek zaciągniętych na finansowanie zakupu obligacji.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób prawnych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

19 grudnia 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 9 grudnia 2022 r., o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób prawnych, w zakresie ustalenia, czy w przedstawionym stanie faktycznym znajdzie zastosowanie przepis art. 16 ust. 1 pkt 13f) ustawy o CIT, a w konsekwencji Wnioskodawca - na podstawie tego przepisu - powinien wyłączyć z kosztów uzyskania przychodu zapłacone przez siebie odsetki od pożyczek zaciągniętych na finansowanie zakupu obligacji.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

X Spółka Akcyjna (zwana dalej: „Spółką” lub „Wnioskodawcą”) jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych, objętym nieograniczonym obowiązkiem podatkowym na terytorium Polski.

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w następujących obszarach:

- nabywanie udziałów i akcji w spółkach oraz zarządzanie tymi spółkami (działalność holdingowa),

- nabywanie wierzytelności w celu ich egzekucji,

- nabywanie obligacji w celach inwestycyjnych (typowanie wiarygodnych i bezpiecznych emitentów, typowanie obligacji o odpowiedniej stopie zwrotu, nabywanie obligacji celem zarabiania na odsetkach lub ewentualnej dalszej sprzedaży obligacji lub ich wykupie przez emitentów).

Aktualne Spółka podejmuje działania inwestycyjne polegające m.in. na nabywaniu obligacji korporacyjnych emitowanych przez banki i firmy ubezpieczeniowe, w tym takich podmiotów jak (…). Obligacje te są notowane na rynku regulowanym C prowadzonym przez Giełdę Papierów Wartościowych S.A. Obligacje te są emitowane w bardzo dużych wolumenach i mogą być kupowane na rynku zarówno przez podmioty instytucjonalne jak i osoby fizyczne. Spółka kupuje przedmiotowe obligacje za pośrednictwem biura maklerskiego. Nabyte obligacje są zapisywane na rachunku maklerskim Spółki. Spółka nabywa te obligacje na rynku poniżej ich wartości nominalnej. Wszystkie nabyte przez Spółkę obligacje korporacyjne podlegają oprocentowaniu zgodnie z warunkami emisji.

W zależności od sytuacji rynkowej i wewnętrznej sytuacji Wnioskodawcy, obligacje będą sprzedawane przez Wnioskodawcę na rynku przed terminem ich wykupu lub będą przedstawiane do wykupu przez emitentów w dacie przewidzianej w warunkach emisji. W wyniku sprzedaży obligacji, po stronie Wnioskodawcy powstanie przychód w rozumieniu ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (zwanej dalej: „Ustawą o CIT”).

Na potrzeby finansowania zakupu opisanych wyżej obligacji korporacyjnych, Wnioskodawca zaciągnął dwie pożyczki, które zostały mu udzielone przez podmiot będący podmiotem powiązanym z Wnioskodawcą w rozumieniu przepisu art. 11a ust. 1 pkt 4 Ustawy o CIT. Uzyskany w ten sposób kapitał (a także własne środki pieniężne Spółki) Spółka przeznacza na finansowanie zakupu opisanych wyżej obligacji korporacyjnych. Wskazane umowy pożyczki zostały zawarte na warunkach nie odbiegających od warunków, które ustaliłyby między sobą podmioty niepowiązane. Umowy pożyczek zobowiązują Wnioskodawcę, jako pożyczkobiorcę, do zapłaty odsetek na rzecz pożyczkodawcy. Wnioskodawca dokonuje płatności odsetek w terminach przewidzianych w umowach pożyczek.

Za pozyskany w wyniku zaciągnięcia pożyczek kapitał doszło do nabycia obligacji przez Wnioskodawcę w 2022 r.

Wnioskodawca zaznacza, że przedstawiony stan faktyczny był przedmiotem oceny w ramach wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej interpretacji indywidualnej z 14 listopada 2022 r., sygn. 0111-KDIB1-1.4010.615.2022.1.AW, w której to Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej zgodził się z poglądem Wnioskodawcy, że w przedstawionym stanie faktycznym, nie znajdzie zastosowania przepis art. 16 ust. 1 pkt 13f) ustawy o CIT, a w konsekwencji Wnioskodawca - na podstawie tego przepisu - nie powinien wyłączyć z kosztów uzyskania przychodu zapłacone przez siebie odsetki od pożyczek zaciągniętych na finansowanie zakupu obligacji.

W okresie po dniu sporządzenia (13 września 2022 r.) i doręczenia (15 września 2022 r.) wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, a przed wydaniem interpretacji indywidualnej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (14 listopada 2022 r.), częściowo weszła w życie ustawa z dnia 7 października 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2022 poz. 2180). Na jej podstawie doszło m. in. do znowelizowania treści art. 16 ust. 1 pkt 13f) ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Przepis ten w swoim nowym brzmieniu obowiązuje od 26 października 2022 r. i na mocy art. 20 ust. 4 ustawy z dnia 7 października 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw stosuje się, w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 7 października 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw, do kosztów finansowania dłużnego poniesionych od 1 stycznia 2022 r., a w przypadku podatników, których rok podatkowy jest inny niż rok kalendarzowy - począwszy od roku podatkowego rozpoczynającego się po tym dniu.

Ze względu na powyższą nowelizację art. 16 ust. 1 pkt 13f) ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz w celu zachowania funkcji ochronnej interpretacji indywidualnej, Spółka występuje ponownie z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej.

Pytanie

Czy w przedstawionym stanie faktycznym znajdzie zastosowanie przepis art. 16 ust. 1 pkt 13f) Ustawy o CIT, a w konsekwencji Wnioskodawca - na podstawie tego przepisu - powinien wyłączyć z kosztów uzyskania przychodu zapłacone przez siebie odsetki od pożyczek zaciągniętych na finansowanie zakupu obligacji?

Państwa stanowisko w sprawie

W przedstawionym stanie faktycznym, nie znajdzie zastosowania przepis art. 16 ust. 1 pkt 13f) Ustawy o CIT, a w konsekwencji Wnioskodawca - na podstawie tego przepisu - nie będzie zobowiązany wyłączać z kosztów uzyskania przychodów zapłaconych przez siebie odsetek od pożyczek zaciągniętych na finansowanie zakupu obligacji.

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 13f) ustawy o CIT, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów: kosztów finansowania dłużnego w rozumieniu art. 15c ust. 12 uzyskanego przez spółkę albo spółkę niebędącą osobą prawną od podmiotu powiązanego w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 4, w części, w jakiej zostało ono przeznaczone na transakcje kapitałowe, w szczególności na nabycie lub objęcie udziałów (akcji), nabycie ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną, wniesienie dopłat, podwyższenie kapitału zakładowego lub wykup udziałów własnych w celu ich umorzenia, z wyjątkiem kosztów finansowania dłużnego udzielonego:

 a) na nabycie lub objęcie udziałów (akcji) lub ogółu praw i obowiązków w podmiotach niepowiązanych w rozumieniu art. 11 a ust. 1 pkt 3 z podatnikiem, w tym na nabycie lub objęcie kolejnych udziałów (akcji) w tych podmiotach niepowiązanych, w których podatnik uprzednio nabył lub objął część udziałów (akcji), w przypadku gdy kolejne nabycie lub objęcie nastąpi w terminie 12 miesięcy, licząc od dnia nabycia lub objęcia pierwszych udziałów (akcji),

 b) przez bank lub spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową, mające siedzibę w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego;

Z treści przytoczonego przepisu wynikają zatem następujące trzy przesłanki jego zastosowania:

 1) poniesienie kosztów finansowania dłużnego w rozumieniu art. 15c ust. 12 Ustawy o CIT,

 2) uzyskanie finansowania dłużnego od podmiotu powiązanego w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 4 Ustawy o CIT,

 3) przeznaczenie tego finansowania dłużnego na transakcje kapitałowe, w szczególności na nabycie lub objęcie udziałów (akcji), nabycie ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną, wniesienie dopłat, podwyższenie kapitału zakładowego lub wykup udziałów własnych w celu ich umorzenia, z wyłączeniem kosztów finansowania dłużnego określonych w art. 16 ust. 1 pkt 13f) lit. a i b) ustawy o CIT.

Zgodnie z art. 15c ust. 12 Ustawy o CIT, przez koszty finansowania dłużnego rozumie się wszelkiego rodzaju koszty związane z uzyskaniem od innych podmiotów, w tym od podmiotów niepowiązanych, środków finansowych i z korzystaniem z tych środków, w szczególności odsetki, w tym skapitalizowane lub ujęte w wartości początkowej środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej, opłaty, prowizje, premie, część odsetkową raty leasingowej, kary i opłaty za opóźnienie w zapłacie zobowiązań oraz koszty zabezpieczenia zobowiązań, w tym koszty pochodnych instrumentów finansowych, niezależnie na rzecz kogo zostały one poniesione.

W świetle powyższego, nie ulega wątpliwości, że zapłacone przez Wnioskodawcę odsetki od pożyczek stanowią koszty finansowania dłużnego w rozumieniu art. 15c ust. 12 Ustawy o CIT. Z przedstawionego stanu faktycznego wynika także, że finansowanie dłużne (pożyczki) zostały uzyskane przez Wnioskodawcę od podmiotu z nim powiązanego w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 4 Ustawy o CIT. Uznać zatem należy, że wymienione powyżej w pkt 1) oraz 2) przesłanki zastosowania przepisu art. 16 ust. 1 pkt 13f) Ustawy o CIT, zostały spełnione.

Zdaniem Wnioskodawcy, w przedstawionym stanie faktycznym nie została jednak spełniona przesłanka wymieniona wyżej w pkt 3), tj. uzyskane przez Wnioskodawcę finansowanie dłużne nie zostało przeznaczone bezpośrednio lub pośrednio na transakcje kapitałowe, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 13f) Ustawy o CIT. Jest tak dlatego, że zakup opisanych w stanie faktycznym obligacji korporacyjnych nie może zostać uznany za transakcje kapitałowe w rozumieniu art. 16 ust. 1 pkt 13f) Ustawy o CIT.

Wykładnia językowa treści przepisu art. 16 ust. 1 pkt 13f) Ustawy o CIT wskazuje, że użyte w tym przepisie pojęcie „transakcje kapitałowe” nie zostało zdefiniowane przy użyciu definicji legalnej. Ani w treści tego przepisu, ani w treści jakiejkolwiek innej jednostki redakcyjnej Ustawy o CIT, ustawodawca nie wprowadził definicji legalnej pojęcia „transakcje kapitałowe”. Wprowadzając do analizowanego przepisu pojęcie „transakcji kapitałowych” ustawodawca posłużył się techniką legislacyjną polegającą na wyliczeniu elementów, które mieszczą się w zakresie znaczeniowym tego pojęcia. Wskazuje na to posłużenie się wyrażeniem „w szczególności”, użytym bezpośrednio po użytym w przepisie pojęciu „transakcje kapitałowe”. Taka technika legislacyjna powoduje, że katalog elementów mieszczących się w zakresie znaczeniowym pojęcia „transakcje kapitałowe” jest otwarty i przykładowy (użycie wyrażenia „w szczególności”, a nie wyrażenia takiego jak „tylko” lub „wyłącznie”).

Istotną konsekwencją posłużenia się przez ustawodawcę opisaną techniką legislacyjną jest to, że elementy wymienione po słowie „w szczególności” mają charakter przykładowy. Innymi słowy, decyzją ustawodawcy, wymienione w art. 16 ust. 1 pkt 13f) ustawy o CIT, zdarzenia w postaci: „nabycia lub objęcia udziałów (akcji), nabycia ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną, wniesienia dopłat, podwyższenia kapitału zakładowego lub wykupu udziałów własnych w celu ich umorzenia” - zawsze stanowią transakcje kapitałowe w rozumieniu analizowanego przepisu, choć nie są one jedynymi zdarzeniami, które mogą zostać uznane za transakcje kapitałowe i dlatego są one przykładowe.

Celem dalszego doprecyzowania zakresu znaczeniowego pojęcia „transakcji kapitałowych” użytego w art. 16 ust. 1 pkt 13f Ustawy o CIT, należy odwołać się do zasady "ejusdem generis”, będącej uznaną w doktrynie zasadą wykładni językowej w prawie podatkowym. W myśl tej zasady, jeśli prawodawca dla sprecyzowania zakresu określonego wyrażenia będącego nazwą kategorii ogólnej wymienia przykładowo obiekty należące do tej kategorii, to przy ocenie i kwalifikacji innych obiektów należy pomijać te, które nie wykazują istotnego podobieństwa do obiektów wymienionych” (tak. B. Brzeziński „Wykładnia prawa podatkowego” Gdańsk 2013 r., s. 43). W świetle powyższego konieczna staje się odpowiedź na pytanie, czy przedstawione w stanie faktycznym transakcje nabycia obligacji korporacyjnych wykazują, czy też nie wykazują istotnego podobieństwa, do transakcji kapitałowych przykładowo wymienionych w art. 16 ust. 1 pkt 13f) Ustawy o CIT. Innymi słowy, czy nabycie tych obligacji przez Wnioskodawcę jest rodzajowo podobne do transakcji wymienionych przykładowo w treści analizowanego przepisu.

W celu udzielenia odpowiedzi na powyższe pytanie należy sięgnąć do treści uzasadnienia projektu ustawy z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2021 r., poz. 2105), która wprowadziła do Ustawy o CIT analizowany przepis art. 16 ust. 1 pkt 13f).

Jak wynika z treści uzasadnienia projektu ustawy, przepis ten „ma przeciwdziałać sytuacjom obniżenia dochodu podatkowego w ramach grupy podmiotów powiązanych na skutek przekształcenia finansowania dłużnego w finansowanie własne. Działanie to polega na zaciągnięciu przez podatnika pożyczki od podmiotu powiązanego, która następnie jest zmieniana na transakcję kapitałową (np. wkład pieniężny do innej spółki). W ten sposób dochodzi do erozji podstawy opodatkowania w ramach grupy kapitałowej na poziomie podatnika uzyskującego finansowanie długiem, który dokonuje jego konwersji na kapitał. Odsetki od finansowania długiem pomniejszają jego dochód i jednocześnie podatnik nie wykazuje z tego tytułu przychodu na skutek przekwalifikowania na finansowanie kapitałem. W skali grupy kapitałowej w wyniku takich transakcji wartość zadłużenia względem podmiotów niepowiązanych (zewnętrznych) nie wzrasta, ponieważ zmianie ulega wyłącznie wewnątrzgrupowy stosunek proporcji długu do kapitału.” (por. str. 143 uzasadnienia projektu ustawy - druk sejmowy nr 1532 z dnia 8.09.2021 r., https://www.sejm.gov.pl/Sejm9.nsf/druk.xsp?nr=1532).

W świetle przytoczonego uzasadnienia projektu ustawy nie może ulegać wątpliwości, że zamierzonym przez ustawodawcę celem przepisu art. 16 ust. 1 pkt 13f) Ustawy o CIT jest wyłączenie z kosztów uzyskania przychodów tych poniesionych kosztów finansowania zewnętrznego, które po jego pozyskaniu przez podatnika (np. poprzez zaciągnięcie pożyczki) od podmiotu powiązanego, jest następnie konwertowane na kapitał (np. jako wkład pieniężny do spółki kapitałowej, lub dopłata do spółki z ograniczoną odpowiedzialnością). Efektem tego rodzaju operacji jest ponoszenie przez podatnika kosztów finansowania dłużnego (np. odsetek od pożyczki), przy jednoczesnym wykorzystaniu finansowania dłużnego na realizację transakcji z założenia nie generujących przychodu podlegającego opodatkowaniu po stronie tego podatnika. Nie ulega wątpliwości, że taki właśnie charakter mają wszystkie rodzaje transakcji kapitałowych wymienionych przykładowo w treści art. 16 ust. 1 pkt 13f) Ustawy o CIT: „nabycie lub objęcie udziałów (akcji), nabycie ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną, wniesienie dopłat, podwyższenie kapitału zakładowego lub wykup udziałów własnych w celu ich umorzenia”.

Dodatkowym potwierdzeniem wyrażonego powyżej zamiaru ustawodawcy, co do celu wprowadzenia przepisu art. 16 ust. 1 pkt 13f) Ustawy o CIT, jest uzasadnienie do projektu ustawy z dnia 7 października 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2022 poz. 2180 ze zm. dalej jako: „Ustawa nowelizująca”), która zmodyfikowała treść art. 16 ust. 1 pkt 13f) ustawy o CIT.

Jak wynika z treści uzasadnienia projektu Ustawy nowelizującej: „Przepisami ustawy z 29 października 2021 r. wprowadzony został do ustawy CIT - art. 16 ust. 1 - nowy pkt 13f, ograniczający możliwość zaliczania do kosztów uzyskania przychodów, kosztów finansowania dłużnego uzyskanego od podmiotu powiązanego i przeznaczonego na sfinansowanie działań restrukturyzacyjnych lub polegających na akwizycji innych podmiotów. (...) Uwzględniając jednak fakt, iż celem tego przepisu było wyeliminowanie działań optymalizacyjnych w grupach podmiotów powiązanych, proponuje się: (...)” (por. str. 25 uzasadnienia projektu Ustawy nowelizującej).

Uwzględniając zatem cytowane powyżej fragmenty uzasadnienia projektów ustaw wprowadzającej oraz zmierzającej do nowelizacji przepisu art. 16 ust. 1 pkt 13f) Ustawy o CIT, jasnym jest, że przepis ten - w zamierzeniu ustawodawcy - skierowany jest przeciwko działaniom wykazującym cechy optymalizacji podatkowej, polegającym na zwiększaniu bazy kosztowej podatnika. Działania te polegać mają na ponoszeniu kosztów finansowania dłużnego (np. odsetek od pożyczek), zaś samo pozyskane od podmiotów powiązanych finansowanie dłużne wykorzystywane jest do operacji restrukturyzacyjnych lub polegających na akwizycji innych podmiotów, poprzez konwertowanie pozyskanego finansowania dłużnego na transakcje kapitałowe, które same z siebie nie generują przychodu podlegającego opodatkowaniu po stronie podatnika dokonującego tych transakcji.

Z powyższych rozważań wynika zatem, że wyrażenie „transakcje kapitałowe” należy rozumieć jako czynności prawne mające wpływ przede wszystkim na kapitał zakładowy danego podmiotu. Ten tok rozumowania potwierdzają organy podatkowe w wydawanych interpretacjach indywidualnych (por. interpretacje indywidualne wydane przez Dyrektora KIS z 14 listopada 2022 r., sygn. 0111-KDIB1-1.4010.615.2022.1 .AW; z 29 września 2022 r., sygn. 0111-KDIB1-1.4010.450.2022.1.BS; z 22 września 2022 r., sygn. 0111-KDIB1-2.4010.197.2022.1.BD).

We wskazanych powyżej interpretacjach indywidualnych Dyrektor KIS uznał transakcje kapitałowe za „operacje lub umowy handlowe związane z kapitałem zakładowym spółki (w tym np. podwyższenie lub obniżenie kapitału zakładowego), które jednocześnie bezpośrednio wpływają na prawa udziałowe poszczególnych wspólników w związku ze zwiększeniem bądź zmniejszeniem liczby lub wartości nominalnej posiadanych udziałów’’.

Odwołując się zatem ponownie, do przytoczonej wcześniej zasady wykładni językowej prawa podatkowego „ejusdem generis”, a także uwzględniając przyjętą przez organy podatkowe definicję „transakcji kapitałowych” uznać należy, że opisane w stanie faktycznym niniejszego wniosku transakcje, polegające na zakupie przez Spółkę obligacji korporacyjnych, nie wykazują żadnego istotnego podobieństwa do transakcji kapitałowych objętych - zgodnie z celem ustawodawcy - zakresem przepisu art. 16 ust. 1 pkt 13f) Ustawy o CIT.

Jest tak dlatego, że:

- nabywane przez Wnioskodawcę obligacje korporacyjne są w istocie zdematerializowanymi papierami wartościowymi notowanymi na rynku regulowanym C, których oferta zakupu kierowana jest do każdego zainteresowanego podmiotu. Głównym celem, jakim kieruje się Wnioskodawca przy zakupie przedmiotowych obligacji, jest osiągnięcie przychodu podlegającego opodatkowaniu;

- transakcja polegająca na nabyciu przedmiotowych obligacji z samej swojej istoty nakierowana jest na osiągnięcie przychodu przez obligatariusza. Przychód ten powstanie po stronie Wnioskodawcy w momencie sprzedaży obligacji na rynku przed terminem ich wykupu przez emitenta, a najpóźniej w momencie wykupu obligacji przez emitenta w terminie przewidzianym w warunkach emisji obligacji. Co więcej, przychodem podlegającym opodatkowaniu po stronie Wnioskodawcy są również wypłacone przez emitenta odsetki, gdyż obligacje posiadane przez Spółkę są - zgodnie z warunkami emisji - oprocentowane;

- transakcje polegające na nabyciu obligacji nie są w żaden sposób związane z kapitałem zakładowym jakiegokolwiek podmiotu, a zatem nie spełniają definicji „transakcji kapitałowych” przyjętej przez organy podatkowe w wydawanych interpretacjach;

- pożyczki (finansowanie dłużne) zaciągnięte przez Wnioskodawcę i przeznaczone na zakup obligacji nie przekształcają się w ten sposób w transakcję kapitałową, taką jak np. objęcie udziałów lub akcji w kapitale zakładowym podmiotów emitujących te obligacje. W istocie, z punktu widzenia emitentów przedmiotowych obligacji, środki pozyskane z emisji obligacji mają charakter finansowania dłużnego w rozumieniu art. 15c ust. 12 Ustawy o CIT, co wyklucza ich „kapitałowy” charakter. Innymi słowy, emitenci przedmiotowych obligacji, pozyskując środki pieniężne wskutek emisji tych obligacji, finansują się długiem, a nie kapitałami własnymi. Nie można zatem w omawianym przypadku mówić o „konwersji” finansowania długiem na kapitał (por. przywołane wyżej uzasadnienie projektu ustawy - druk sejmowy nr 1532 z 8 września 2021 r.);

- nabywanie przez Wnioskodawcę przedmiotowych obligacji jest częścią podstawowej działalności gospodarczej prowadzonej przez Wnioskodawcę, która nastawiona jest na osiągnięcie zysku, czyli - na płaszczyźnie podatku dochodowego od osób prawnych - zmierza w pierwszej kolejności (wskutek sprzedaży uprzednio nabytych obligacji) do osiągnięcia przychodu podlegającego opodatkowaniu. Ponieważ Wnioskodawca kupuje przedmiotowe obligacje na rynku poniżej ich wartości nominalnej, szanse na osiągnięcie zysku na przedmiotowych operacjach są wysokie. Głównym ekonomicznym celem Wnioskodawcy jest zatem osiągnięcie zysku na przedmiotowych transakcjach, zaś pozyskanie finansowania dłużnego w postaci pożyczek, jest narzędziem umożliwiającym Wnioskodawcy sfinansowanie zakupu tych obligacji.

Podsumowując - zdaniem Wnioskodawcy - w opisanym stanie faktycznym przepis art. 16 ust. 1 pkt 13f) Ustawy o CIT, nie będzie stanowił przeszkody w ujęciu odsetek od pożyczek zapłaconych przez Wnioskodawcę jako kosztu uzyskania przychodu. Jest tak dlatego, że transakcje polegające na nabywaniu przez Wnioskodawcę obligacji korporacyjnych nie mogą zostać zakwalifikowane jako transakcje kapitałowe w znaczeniu, w jakim pojęcie to zostało użyte przez ustawodawcę w treści art. 16 ust. 1 pkt 13f Ustawy o CIT.

Powyższego wniosku nie zmienia modyfikacja brzmienia art. 16 ust. 1 pkt 13f) Ustawy o CIT, wprowadzona na skutek częściowego wejścia w życie Ustawy nowelizującej. Zmiana art. 16 ust. 1 pkt 13f) na podstawie Ustawy nowelizującej polega bowiem w istocie na wprowadzeniu dwóch wyjątków, względem których ograniczenie kosztów finansowania dłużnego na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 13f) ustawy o CIT, nie znajduje zastosowania, tj. w przypadku kosztów finansowania dłużnego udzielonego:

 a) na nabycie lub objęcie udziałów (akcji) lub ogółu praw i obowiązków w podmiotach niepowiązanych w rozumieniu ustawy o CIT;

 b) przez bank lub spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową, mające siedzibę w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego.

Oba ww. wyjątki nie dotyczą nabycia obligacji, a zatem nie znajdują zastosowania w przedstawionym stanie faktycznym.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zasady kwalifikowania wydatków do kosztów uzyskania przychodów określają przepisy art. 15 i 16 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1800 ze zm., dalej: „ustawa o CIT”).

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT:

Katalog wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów, pomimo ich związku z przychodami i prowadzoną działalnością gospodarczą zawarty został w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT. Należy jednak pamiętać, że samo wyliczenie kosztów, których nie uważa się za koszty uzyskania przychodów, nie stwarza domniemania, że wszelkie pozostałe koszty, które nie są zamieszczone w art. 16 ustawy o CIT, zostaną ex lege uznane za koszty mające wpływ na podstawę opodatkowania.

I tak, w art. 16 ust. 1 pkt 13f ustawy o CIT, ustawodawca zawarł ograniczenie w zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodu przez podmioty powiązane kosztów finansowania dłużnego.

Zgodnie bowiem z przepisem art. 16 ust. 1 pkt 13f ustawy o CIT:

Wskazać w tym miejscu należy, że ustawą o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw z dnia 7 października 2022 r. (Dz.U. z 2022 r. poz. 2180, dalej jako: „ustawa zmieniająca”) wprowadzono przepisy przejściowe, które mają zastosowanie do omawianego art. 16 ust. 1 pkt 13f ustawy o CIT.

Zgodnie bowiem z art. 20 ust. 4 ww. ustawy zmieniającej:

Stosowanie do art. 20 ust. 5 ustawy zmieniającej:

Zgodnie natomiast z art. 27 pkt 3 ww. ustawy zmieniającej:

W myśl art. 11a ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT:

Z kolei, z art. 15c ust. 12 ustawy o CIT wynika, że:

Zgodnie z uzasadnieniem do wprowadzonych zmian, zawartym w druku sejmowym 1532 „Projektowany przepis ma przeciwdziałać sytuacjom obniżenia dochodu podatkowego w ramach grupy podmiotów powiązanych na skutek przekształcenia finansowania dłużnego w finansowanie własne. Działanie to polega na zaciągnięciu przez podatnika pożyczki od podmiotu powiązanego, która następnie jest zmieniana na transakcję kapitałową (np. wkład pieniężny do innej spółki). W ten sposób dochodzi do erozji podstawy opodatkowania w ramach grupy kapitałowej na poziomie podatnika uzyskującego finansowanie długiem, który dokonuje jego konwersji na kapitał. Odsetki od finansowania długiem pomniejszają jego dochód i jednocześnie podatnik nie wykazuje z tego tytułu przychodu na skutek przekwalifikowania na finansowanie kapitałem. W skali grupy kapitałowej w wyniku takich transakcji wartość zadłużenia względem podmiotów niepowiązanych (zewnętrznych) nie wzrasta, ponieważ zmianie ulega wyłącznie wewnątrzgrupowy stosunek proporcji długu do kapitału”.

Wykładnia gramatyczna ww. przepisu art. 16 ust. 1 pkt 13f ustawy o CIT, prowadzi do wniosku, że nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kosztów finansowania dłużnego:

− uzyskanych od podmiotu powiązanego, o którym mowa w art. 11a ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT,

− w części, w jakiej zostały one przeznaczone bezpośrednio lub pośrednio na transakcje kapitałowe.

Przepis ten zwiera istotne ograniczenie w zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodu kosztów finansowania dłużnego uzyskanych od pomiotów powiązanych, jeśli uzyskane środki zostaną przeznaczone na transakcje kapitałowe, a w szczególności na:

− nabycie lub objęcie udziałów (akcji),

− nabycie ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną,

− wniesienie dopłat,

− podwyższenie kapitału zakładowego lub

− wykup udziałów własnych w celu ich umorzenia.

Podkreślić przy tym należy, że ww. wyliczenie jest katalogiem otwartym, co oznacza, że zakresem pojęcia transakcje kapitałowe objęte zostały również inne transakcje z udziałem kapitału nie wymienione w tym przepisie.

Kwestią kluczową w zakresie tego przepisu jest określenie celu, na jaki pozyskane środki muszą być wydatkowane, aby podatnik nie mógł zaliczyć kosztu finansowania tego długu do kosztów uzyskania przychodów. Przepis ten wskazuje bowiem, że jego zastosowanie będzie miało miejsce w przypadku, gdy pozyskany dług zostanie przez podatnika przeznaczony bezpośrednio lub pośrednio na transakcje kapitałowe, w szczególności nabycie lub objęcie udziałów (akcji), nabycie ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną, wniesienie dopłat, podwyższenie kapitału zakładowego lub wykup udziałów własnych w celu ich umorzenia.

Mając na względzie, że pojęcie „transakcji kapitałowych” nie zostało zdefiniowane w ustawie CIT, jak również, że katalog czynności przeznaczenia środków finansowych przez podatnika poprzedzony został wyrazami „w szczególności”, co wskazuje, że jest on katalogiem otwartym, należy odnieść się do wykładni językowej pojęcia „transakcji kapitałowych”.

Odnosząc się do powyższego zauważyć należy, że zgodnie z internetowym Słownikiem języka polskiego pojęcie „transakcji” oznacza operację handlową dotyczącą kupna lub sprzedaży towarów lub usług, umowę handlową na kupno lub sprzedaż towarów lub usług, czy też zawarcie takiej umowy (https://sjp.pwn.pl/slowniki/transakcja.html).

Mając zatem na uwadze powyższe, przez pojęcie transakcji należy rozumieć wszelkiego rodzaju czynności prawne powodujące przeniesienie własności dóbr.

Z kolei, przez transakcje kapitałowe należy rozumieć operacje lub umowy handlowe związane z kapitałem zakładowym spółki (w tym np. podwyższenie lub obniżenie kapitału zakładowego), które jednocześnie bezpośrednio wpływają na prawa udziałowe poszczególnych wspólników w związku ze zwiększeniem bądź zmniejszeniem liczby lub wartości nominalnej posiadanych udziałów (por. Z. Jara, Kodeks spółek handlowych. Komentarz, wydawnictwo C.H. Beck, 2020, wydanie 3, art. 177).

Odnosząc się do wątpliwości Wnioskodawcy, wskazać należy, że kwestią kluczową w zakresie zastosowania art. 16 ust. 1 pkt 13 ustawy o CIT jest określenie celu, na jaki pozyskane środki muszą być wydatkowane, aby podatnik nie mógł zaliczyć kosztu finansowania tego długu do kosztów uzyskania przychodów. Przepis ten wskazuje bowiem, że jego zastosowanie będzie miało miejsce w przypadku, gdy pozyskany dług zostanie przez podatnika przeznaczony bezpośrednio lub pośrednio na transakcje kapitałowe.

Dodatkowo, jak wynika z uzasadnienia do projektu ustawy (Druk sejmowy 1532), zastosowanie ograniczenia, o którym mowa w art. 16 ust. 1 pkt 13f ustawy o CIT, ma miejsce w sytuacji przekwalifikowania finansowania długiem (czyli finansowania zwrotnego) na finansowanie kapitałem.

W analizowanej sprawie w przypadku pożyczek zaciągniętych od podmiotu powiązanego, które zostaną przeznaczona na zakup obligacji korporacyjnych, trudno jest uznać, że miała miejsce transakcja kapitałowa. Wnioskodawca zakupił (nabył) obligacje korporacyjne w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Z opisu stanu faktycznego ponadto nie wynika, że ww. zakup wiązał się dodatkowo z uzyskaniem przez Wnioskodawcę określonych praw kapitałowych. W związku z powyższym do ww. pożyczki nie znajdzie zastosowania przepis art. 16 ust. 1 pkt 13f ustawy o CIT.

Na ocenę stanowiska Wnioskodawcy nie ma wpływu zmiana brzmienia przepisu art. 16 ust. 1 pkt 13f ustawy o CIT.

Zatem, należy zgodzić się ze stanowiskiem Wnioskodawcy, że w przedstawionym stanie faktycznym, nie znajdzie zastosowania przepis art. 16 ust. 1 pkt 13f Ustawy o CIT, a w konsekwencji Wnioskodawca - na podstawie tego przepisu - nie będzie zobowiązany wyłączać z kosztów uzyskania przychodów zapłaconych przez siebie odsetek od pożyczek zaciągniętych na finansowanie zakupu obligacji.

Reasumując, Państwa stanowisko należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).