Interpretacja indywidualna z dnia 9 lutego 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.691.2022.2.MJ

Niepodleganie opodatkowaniu podatkiem VAT sprzedaży działek będących we współwłasności małżeńskiej oraz nieuznanie za podatnika podatku od towarów i usług z tytułu sprzedaży tych działek.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

28 listopada 2022 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, w zakresie podatku od towarów i usług dotyczący niepodlegania opodatkowaniu podatkiem VAT sprzedaży działek będących we współwłasności małżeńskiej oraz nieuznania Pana za podatnika podatku od towarów i usług z tytułu sprzedaży tych działek. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 25 stycznia 2023 r. (data wpływu 30 stycznia 2023 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawca jest rolnikiem, który wspólnie z małżonką prowadzi gospodarstwo rolne w miejscowości … gm. …. Gospodarstwo rolne otrzymali umową dożywocia na podstawie aktu notarialnego Rep. A nr … z dnia 22.04.2015 w trybie ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników. Dnia 20.12.1990 r. gospodarstwo rolne składało się z działki oznaczonej nr … o pow. 0.4400 ha położonej w obrębie …, … o powierzchni 1,0200 ha, … o powierzchni 0,400 ha, … o powierzchni 7,1200 ha, … o powierzchni 1,5100 ha i .. o pow. 1,3200 ha położone w obrębie … o łącznej powierzchni 11,9100 ha. Dla wyżej wskazanych nieruchomości Sąd Rejonowy w … IX Wydział Ksiąg Wieczystych prowadził księgę wieczystą o nr …. W chwili nabycia nieruchomość była obciążona hipoteką umowną łączną do kwoty 200000 zł na rzecz Banku Spółdzielczego w …, tytułem spłaty kapitału kredytu, odsetek, prowizji, opłat i kosztów sądowych.

Od chwili nabycia nieruchomości miały status nieruchomości rolnych i tak były wykorzystywane. Gospodarstwo rolne wymaga nakładów na naprawę istniejących budynków, zakup maszyn. W związku z powyższym rolnik zdecydował o wystąpieniu do wójta Gminy … o wydanie decyzji o warunkach zabudowy, które uzyskał decyzją z dnia 05.05.2022 r. Zgodnie z jej treścią na części działek o nr ew. gr. …, … w obrębie …, Gmina … możliwa jest budowa zespołu budynków mieszkalnych jednorodzinnych.

Grunty mają charakter rolny oznaczone symbolem PSIV i PSV. Zgodnie z treścią decyzji o warunkach zabudowy przed uzyskaniem pozwolenia na budowę dla gruntów PSV konieczne jest przeprowadzenie postępowania administracyjnego w sprawie wyłączenia gruntów z produkcji rolnej, a dla gruntów oznaczonych PSIV z chwilą rozpoczęcia innego niż rolnicze użytkowanie.

Decyzją z dnia 04.10.2022 wójt Gminy … zatwierdził podział nieruchomości położonych w obrębie …, Gmina … stanowiących własność małżonków … i … … w ten sposób:

·działka o nr … o powierzchni 1,1900 ha, dla której Sąd Rejonowy w … IX Wydział Ksiąg Wieczystych prowadził księgę wieczystą o nr … w ten sposób, że w wyniku podziału powstaną nowe działki gruntu:

-działka o nr … o pow. 0,7467 ha,

-działka o nr … o pow. 0,1002 ha

-działka o nr … o pow. 0,1016 ha

-działka o nr … o pow. 0,1016 ha

-działka o nr … o pow. 0,1016 ha

-działka o nr … o pow. 0,0383 ha

·działka o nr … o powierzchni 1,5076 ha, dla której w Sądzie Rejonowy w … IX Wydział Ksiąg Wieczystych prowadził księgę wieczystą o nr … w ten sposób, że w wyniku podziału powstaną następujące działki gruntu:

-działka o nr … o pow. 0,9507 ha

-działka o nr … o pow. 0,1447 ha

-działka o nr … o pow. 0,1002 ha

-działka o nr … o pow. 0,1039 ha

-działka o nr … o pow. 0,1039 ha

-działka o nr … o pow. 0,1042 ha

Działki powstałe w wyniku podziału są niezabudowane. W zakresie zaopatrzenia w wodę – studnie własne. Odprowadzanie ścieków do zbiorników bezodpływowych – docelowo do gminnej sieci kanalizacyjnej na warunkach wydanych przez Wodociągi …. Zaopatrzenie w energię elektryczną na warunkach ....

Wnioskodawca nie występował o warunki przyłączenia do żadnego podmiotu. Po uzyskaniu decyzji podziałowej podjął próbę zaprezentowania nieruchomości na platformie bezpłatnego ogłoszenia. Nie wydawał środków na marketing. Decyzje uzyskał bez konieczności ponoszenia znacznych kosztów. Nieruchomości cieszyły się zainteresowaniem nabywców, którzy wiedzę o możliwości nabycia podzielonych działek gruntu pozyskali od wspólnych znajomych w prywatnych rozmowach.

W dniu 31.10.2022 Wnioskodawca sprzedał działkę o nr geodezyjnym … o pow. 0,1039 ha REP nr …oraz REP nr …. W dniu 07.11.2022 sprzedał 2 działki, a dniu 08.11.2022 sprzedał 1 działkę a w dniu 09.11.2022 również 2 działki. Wnioskodawca rozważa sprzedaż działek powstałych z podziału zatwierdzonego decyzją z dnia 04.10.2022 wójta Gminy …, tj. w aktach notarialnych oznaczonych nr … i … o pow. 0.1039 ha oraz o pow. 0,0383 ha ustanowiono na służebność gruntową polegającą na prawie przejścia, przejazdu i prawie przeprowadzenia mediów.

Wnioskodawca nie prowadzi ani nie zamierza prowadzić działalności gospodarczej a w szczególności nie zamierza prowadzić działalności związanej z profesjonalnym obrotem lub zarządzaniem nieruchomościami. Dotychczasowe działania były podjęte w ramach zarządu majątkiem prywatnym, przyszłe będą miały również taki charakter.

W uzupełnieniu wniosku udzielił Pan odpowiedzi na poniższe pytania:

1. Czy jest Pan czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług? Jeżeli tak, to w związku z jaką działalnością?
2. Czy jest Pan rolnikiem ryczałtowym, o którym mowa w art. 2 pkt 19 ww. ustawy, korzystającym ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.)?
3. Proszę wskazać nr działek objętych zakresem wniosku, które zostały już przez Pana sprzedane oraz nr działek, które zamierza Pan sprzedać.
4. Czy działki objęte zakresem wniosku były/są/będą udostępniane innym osobom na podstawie umów cywilnoprawnych? Jeżeli tak, to należy wskazać:

a. w jakim okresie (kiedy) nieruchomość była/jest/będzie udostępniana osobom trzecim?

b. na podstawie jakiej umowy (najem, dzierżawa, użyczenie, inna umowa – jaka) nieruchomość była/jest/będzie udostępniana osobom trzecim?

c. czy udostępnienie nieruchomości było/jest/będzie czynnością odpłatną czy bezpłatną?

4. Czy działki objęte zakresem wniosku były/są objęte małżeńską wspólnością majątkową?

5. W jaki sposób działki objęte zakresem wniosku były/są/będą wykorzystywane od momentu nabycia do momentu planowanej sprzedaży?

6. Do jakich czynności od momentu nabycia wykorzystywał/wykorzystuje/będzie wykorzystywał Pan działki objęte zakresem wniosku, tj. czy do czynności:

- opodatkowanych podatkiem VAT,

- zwolnionych od podatku VAT,

- niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT?

7. Czy dla działek objętych zakresem wniosku zostało/zostanie wydane pozwolenie na budowę?

8. Jakie inne pozwolenia, decyzje zostały/zostaną wydane przed sprzedażą działek objętych zakresem wniosku? Z czyjej inicjatywy nastąpiło/nastąpi wydanie tych decyzji/pozwoleń?

9. Czy działki, objęte zakresem wniosku, mają dostęp do drogi publicznej?

10. Jeżeli odpowiedź na powyższe pytanie jest negatywna, proszę wskazać czy wystąpił/zamierza wystąpić Pan o wydzielenie drogi wewnętrznej/dróg wewnętrznych, stanowiącej/stanowiących dojazd do działek?

11. Czy dokona/dokonał Pan sprzedaży dziełek objętych zakresem wniosku, wraz z udziałami w drodze wewnętrznej?

12. Czy przed sprzedażą działek objętych zakresem wniosku, poczynił/zamierza poczynić Pan jakiekolwiek działania dotyczące zwiększenia wartości ww. nieruchomości (np. uzbrojenie terenu, wyposażenie w urządzenia i sieci wodociągowe, kanalizacji sanitarnej oraz energetycznej, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działki, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia)? Jeśli tak, to jakie i w jakim celu?

13. Czy poza sprzedażą działek objętych zakresem wniosku dokonywał Pan sprzedaży innych działek/nieruchomości? Jeśli tak, to należy wskazać:

a.kiedy i w jaki sposób wszedł Pan w posiadanie tych nieruchomości;

b.w jakim celu nieruchomości te zostały przez Pana nabyte;

c.w jaki sposób nieruchomości były wykorzystywane przez Pana od momentu wejścia w ich posiadanie do chwili sprzedaży;

d.kiedy dokonał Pan ich sprzedaży i co było przyczyną ich sprzedaży;

e.jakie było przeznaczenie tych działek (działki budowlane, rolne, leśne) lub czy były to działki zabudowane (nieruchomości mieszkalne, użytkowe)?

f.ilu działek dotyczyła transakcja?

g.czy z tytułu sprzedaży którejkolwiek nieruchomości (wskazać jakiej) odprowadził Pan podatek VAT, składał deklaracje VAT-7 oraz zgłoszenie rejestracyjne VAT-R?

14.Czy posiada Pan inne działki, które w przyszłości zamierza sprzedać?

15.Czy przed sprzedażą działek objętych zakresem wniosku zawarł/zawrze Pan z Nabywcą umowę przedwstępną sprzedaży?

16.Jeśli Pan zawarł/zawrze Pan z Nabywcą umowę przedwstępną, to należy wskazać:

a.jakie prawa i obowiązki wynikające z postanowień ww. umowy zawartej, ciążyły/ciążą/będą ciążyły na Kupującym a jakie na Sprzedającym?

b.czy w umowie przedwstępnej sprzedaży zostały/zostaną ustalone warunki, które muszą być spełnione w celu zawarcia ostatecznej umowy sprzedaży, przenoszącej własność działek na Nabywcę? Jeśli tak, to jakie?

17.Czy przed sprzedażą działek objętych zakresem wniosku udzielił/udzieli Pan pełnomocnictwa (zgody, upoważnienia) w celu występowania w Pana imieniu w sprawach dotyczących działek? Jeżeli tak, to:

a.komu udzielił/udzieli Pan pełnomocnictwa (zgody, upoważnienia)?

b.do uzyskania jakich konkretnie decyzji i pozwoleń udzielił/udzieli Pan pełnomocnictw do występowania w Pana imieniu?

c.jakich czynności dokonał/dokona pełnomocnik do momentu sprzedaży przez Pana działek w związku z udzielonym pełnomocnictwem?

Pana odpowiedzi:

1.Nie jest Pan podatnikiem podatku od towarów i usług.

2.Jest Pan rolnikiem ryczałtowym.

3.Sprzedał Pan działki o nr …, …, …, … oraz …, …, …, …. Nie zamierza Pan sprzedawać pozostałych działek.

4.Tak. Były objęte małżeńską wspólnotą majątkową.

5.Działki nie były udostępniane osobom trzecim (wiec pozostałe pytania z pkt 4 (a, b, c) nie dotyczy).

6.Działki wykorzystywał Pan na cele rolnicze, które nie podlegały podatkowi VAT.

7.Dla działek nie uzyskał Pan pozwolenia na budowę, sprzedał je Pan jak działki rolne po cenie jak dla działek rolnych.

8.Poza decyzją o warunkach zabudowy, jak pisał Pan we wniosku o interpretacje, uzyskał Pan decyzję o zatwierdzeniu podziału.

9.Nie mają dostępu do drogi publicznej (brakuje zjazdu).

10.Nie planuje Pan.

11.Nie.

12.Brak uzbrojenia działek (pisał Pan we wniosku). Nie prowadził Pan marketingu.

13.Nie sprzedawał Pan innych nieruchomości.

14.Posiada Pan inne działki, które wykorzystuje na cele rolnicze i nie planuje ich sprzedaży.

15.Nie zawierał Pan umów przedwstępnych.

16.Nie dotyczy.

17.Nie udzielał Pan pełnomocnictw w sprawie działek.

Pytanie

Czy transakcje sprzedaży wymienione w stanie faktycznym i planowane transakcje sprzedaży będą podlegały opodatkowaniu VAT, a tym samym czy Wnioskodawca przy sprzedaży majątku prywatnego jest uznany za podatnika podatku od towarów i usług?

W uzupełnieniu wniosku wskazał Pan, że w związku z upływem czasu modyfikuje pierwotny wniosek poprzez uznanie jedynie zaistniałych stanów faktycznych. Nie planuje Pan sprzedawać więcej nieruchomości.

Pana stanowisko w sprawie

Wnioskodawca dokonał sprzedaży oraz dokona sprzedaży działek wynikających z podziału na podstawie decyzji wójta Gminy … z dnia 04.10.2022 jako majątku prywatnego. Nieruchomości niezabudowane mogą być sprzedawane bez konieczności uiszczenia podatku VAT, gdyż działalności Wnioskodawcy będącego rolnikiem ryczałtowym nie można traktować jako działalności gospodarczej. Dokonanie podziału miało umożliwić ustalenie zainteresowania potencjalnych nabywców działkami nieuzbrojonymi. W związku z dużym zainteresowaniem Wnioskodawca zadecydował o sprzedaży nie ponosząc z tego tytułu żadnych wydatków na marketing, uzbrojenie. Wnioskodawca nie dokonał jakichkolwiek czynności, które wskazywałyby na działalność profesjonalną z zakresu zarządzania nieruchomościami. Nie podjął jakichkolwiek czynności, które zmierzałyby do zwiększenia wartości sprzedanych oraz planowanych działek. W orzecznictwie podkreśla się, że osoba niewykonująca działalności gospodarczej nie musi wykazywać odrębności pomiędzy majątkiem osobistym a działalnością gospodarczą. Rolnik ryczałtowy nie będąc zarejestrowanym podatnikiem VAT – czynnym nie musi składać zeznań - deklaracji VAT, których nigdy nie składał.

Ocena stanowiska

Stanowisko w zakresie dokonanej sprzedaży, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Na wstępie należy wskazać, iż niniejsza interpretacja rozstrzyga przedmiotowy wniosek wyłącznie w stanie faktycznym dotyczącym niepodlegania opodatkowaniu podatkiem VAT sprzedaży działek będących we współwłasności małżeńskiej oraz nieuznania Pana za podatnika podatku od towarów i usług z tytułu sprzedaży tych działek.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą o VAT:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT:

Pojęcie towaru ustawodawca zdefiniował w art. 2 pkt 6 ustawy:

Zatem należy stwierdzić, że w sytuacji, gdy przedmiotem dostawy są towary w rozumieniu powołanego wyżej przepisu i gdy czynność ta prowadzi do przeniesienia prawa do rozporządzania tymi towarami jak właściciel, mamy do czynienia z dostawą w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Towarem jest także udział w prawie własności lub użytkowania wieczystego nieruchomości. Jest to zgodne z normami unijnymi, bowiem w myśl art. 15 ust. 2 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (t. j. Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, ze zm.), zwanej dalej „Dyrektywą 112”, państwa członkowskie mogą uznać za rzeczy:

a)określone udziały w nieruchomości,

b)prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości,

c)udziały i inne równoważne udziałom tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części.

Problematyka współwłasności została uregulowana w art. 195-221 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.).

Zgodnie z art. 195 Kodeksu cywilnego:

W przypadku współwłasności nieruchomości określonej w częściach ułamkowych, każdy ze współwłaścicieli ma określony ułamkiem udział w nieruchomości.

W myśl art. 46 § 1 Kodeksu cywilnego:

Podkreślić należy, że zgodnie z art. 198 ustawy Kodeks cywilny:

Należy w tym miejscu zauważyć, że kwestie stosunków majątkowych pomiędzy małżonkami reguluje ustawa z 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2020 r., poz. 1359 ze zm.).

Stosownie do art. 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Zatem, istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).

W świetle art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

W myśl art. 36 § 1 oraz § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Zgodnie z art. 37 § 1 pkt 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Z uwagi na powyższe regulacje prawne w akcie notarialnym dokumentującym tego rodzaju nabycie nieruchomości wymieniani są oboje małżonkowie, jeżeli istnieje między nimi ustawowa wspólność majątkowa. Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest współwłasnością łączną uprawniającą do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego, a w czasie jej trwania żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego.

Na mocy zapisu zawartego w art. 43 § 1 Kodeksu cywilnego:

Zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy:

W myśl powołanych przepisów, grunt spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jego sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów o której stanowi art. 7 ust. 1 ustawy, podlegającej opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Należy podkreślić jednak, że nie każda czynność stanowiąca dostawę, w rozumieniu art. 7 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Jak wynika z art. 15 ust. 1 ustawy:

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy:

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik.

Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.

Z przytoczonych regulacji wynika, że podatnikiem podatku od towarów i usług może być każda osoba, która okazjonalnie dokonuje czynności opodatkowanych, przy czym czynności te winny być związane z działalnością zdefiniowaną jako działalność gospodarcza, tj. wszelką działalnością producentów, handlowców i osób świadczących usługi, włącznie z działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie.

Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług w świetle powyższych przepisów, jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Zatem dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotne dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy, mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.

Zasadne jest zatem wykluczenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej.

Należy mieć na uwadze, że dla uznania danego majątku za prywatny, istotny jest sposób jego wykorzystania i charakter działań podejmowanych w odniesieniu do niego w całym okresie posiadania przez dany podmiot. Potwierdził to Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w orzeczeniu w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej wyłącznie do celów prywatnych. „Majątek prywatny”, to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z 21 kwietnia 2005 r. sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny, to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.

W kontekście powyższych rozważań nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej, a tylko np. wyzbywa się majątku osobistego. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Zatem w kwestii opodatkowania sprzedaży przedmiotowej nieruchomości istotne jest, czy w danej sprawie w celu dokonania sprzedaży działek będących we współwłasności małżeńskiej podjął Pan aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, co skutkuje koniecznością uznania Pana za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpiła w ramach zarządu majątkiem prywatnym. Przejawem takiej aktywności określonej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną może być np.: nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym, na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

Dodatkowo należy wskazać, że działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, bowiem związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym. Nie jest natomiast działalnością handlową, a zatem i gospodarczą, sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży i nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10) wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Podobnie – zdaniem Trybunału okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.

Inaczej jest natomiast – wyjaśnił Trybunał – w przypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.

Ze wskazanych regulacji wynika, że w świetle definicji zawartej w art. 15 ustawy, dla uznania określonych zachowań danego podmiotu za działalność gospodarczą istotne znaczenie ma ich zorganizowany charakter. Przy czym, taka działalność wystąpi również w przypadku wykorzystywania towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Zatem dostawa towarów (w tym gruntów, budynków i budowli) będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w sytuacji, gdy działaniom podmiotu dokonującego tej dostawy, można przypisać znamiona prowadzenia działalności gospodarczej, co w efekcie przesądza o uzyskaniu przez niego statusu podatnika.

Z opisu sprawy wynika, że otrzymał Pan z żoną umową dożywocia gospodarstwo rolne. Od chwili nabycia nieruchomości miały status nieruchomości rolnych i tak były wykorzystywane. Gospodarstwo rolne wymaga nakładów na naprawę istniejących budynków, zakup maszyn. Wystąpił Pan do wójta Gminy o wydanie decyzji o warunkach zabudowy. Zgodnie z uzyskaną decyzją na części działek możliwa jest budowa zespołu budynków mieszkalnych jednorodzinnych. Wójt Gminy zatwierdził podział działek o nr … i …. W wyniku podziału działki nr … powstały działki nr …, …, …, …, … i …, z których sprzedał Pan działki nr …, …, …, i …. W wyniku podziału działki nr … powstały działki nr …, …, …, …, …, …, z których sprzedał Pan działki nr …, …, … i ….Działki powstałe w wyniku podziału są niezabudowane i nieuzbrojone. W zakresie zaopatrzenia w wodę – studnie własne. Odprowadzanie ścieków do zbiorników bezodpływowych –gminna sieć kanalizacyjna. Zaopatrzenie w energię elektryczną - .... Nie występował Pan o warunki przyłączenia do żadnego podmiotu. Po uzyskaniu decyzji podziałowej podjął próbę zaprezentowania nieruchomości na platformie bezpłatnego ogłoszenia. Nabywcy wiedzę o możliwości nabycia podzielonych działek gruntu pozyskali od wspólnych znajomych w prywatnych rozmowach. Działki nie były udostępniane osobom trzecim. Jest Pan rolnikiem ryczałtowym. Działki wykorzystywał Pan na cele rolnicze, które nie podlegały podatkowi VAT. Nie udzielał Pan pełnomocnictw w sprawie działek. Nie zawierał Pan umów przedwstępnych. Nie planuje Pan sprzedawać więcej nieruchomości.

W okolicznościach opisanej sprawy Pana wątpliwości dotyczą kwestii, czy sprzedaż przedmiotowych działek podlegała opodatkowaniu VAT, a tym samym czy w związku ze sprzedażą majątku prywatnego jest Pan uznany za podatnika podatku od towarów i usług.

Jak wskazano już wcześniej, dostawa towarów (w tym nieruchomości) podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana jest przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działający w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy. Dopiero po zdefiniowaniu podmiotu jako podatnika VAT – co do zasady – mają dla określenia jego praw i obowiązków zastosowanie przepisy ustawy o podatku od towarów i usług.

W niniejszej sprawie – w świetle przedstawionych we wniosku okoliczności sprawy - brak jest przesłanek świadczących o takiej Pana aktywności, która byłaby porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem (brak przesłanek zawodowego – stałego i zorganizowanego charakteru takiej działalności). Nie wystąpił bowiem ciąg zdarzeń, które jednoznacznie przesądzają, że sprzedaż ww. działek nr …, …, …, … oraz …, …, …, … wypełnia przesłanki działalności gospodarczej. Jak wynika z całokształtu okoliczności sprawy, nie podejmował Pan aktywnych działań w zakresie obrotu nieruchomościami, które świadczyłyby o angażowaniu środków w sposób podobny do wykorzystywanych przez handlowców.

Konsekwentnie, w przedmiotowej sprawie brak jest przesłanek pozwalających uznać, że w związku ze sprzedażą działek nr …, …, …, … oraz …, …, …, … wystąpił Pan w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy. Działania podejmowane przez Pana należą zatem do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. W związku z tym korzystał Pan z przysługującego prawa do rozporządzania własnym majątkiem, która to czynność oznacza działanie w sferze prywatnej, do której unormowania ustawy o podatku od towarów i usług nie mają zastosowania.

Wobec powyższego, dokonując sprzedaży działek nr …, …, …, … oraz …, …, …, … nie działał Pan w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy. Zatem sprzedaż ww. działek nie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

W konsekwencji Pana stanowisko uznałem za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informuję, że Pana wniosek ORD-IN z 28 listopada 2022 r. (data wpływu) po uzupełnieniu dotyczy 1 stanu faktycznego, zatem należna opłata od złożonego wniosku wynosi 40 zł.

16 listopada 2022 r. dokonał Pan wpłaty w wysokości 160,00 zł (wpłata dokonana przez Pana z rachunku bankowego, który wskazał Pan w uzupełnieniu wniosku) oraz 24 stycznia 2023 r. dokonał Pan wpłaty w wysokości 80 zł. W związku tym, że należna opłata od złożonego wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej wynosi 40 zł, to kwota 200 zł jest wpłatą nienależną i stanowi nadpłatę w rozumieniu art. 14f § 2b pkt 3 Ordynacji podatkowej, która podlega zwrotowi według Pana dyspozycji na rachunek bankowy wskazany w uzupełnieniu wniosku.

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem Pana wniosku (zapytania). Inne kwestie przedstawione w opisie sprawy, które nie zostały objęte pytaniem - nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy, co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Należy zauważyć, że stosownie do art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Zatem zaznaczam, że niniejsza interpretacja nie wywiera skutków prawnych dla Pana żony.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).