Interpretacja indywidualna z dnia 2 lutego 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL2-1.4011.888.2022.4.AK

Opodatkowanie kwoty otrzymanej z tytułu zrzeczenia się służebności osobistej mieszkania.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

27 listopada 2022 r. wpłynął Pani wniosek z 27 listopada 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 29 stycznia 2023 r. (wpływ 29 stycznia 2023 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego (wynikający z uzupełnienia wniosku)

Aktem notarialnym Rep. A nr (…) z dnia xx kwietnia 2014 r., zawartym w Kancelarii Notarialnej A.O. w Ł., Pani córka M.M. ustanowiła na nabytym przez siebie lokalu, mieszczącym się w Ł. przy ul. S., nieodpłatną, dożywotnią służebność tegoż mieszkania na Pani rzecz, polegającą na prawie korzystania przez Panią z całego lokalu mieszkalnego.

Aktem notarialnym Rep. A nr (…) z dnia xx października 2022 r., zawartym w Kancelarii Notarialnej M.K. i K.G. w Ł., Pani córka M. M. dokonała sprzedaży ww. mieszkania na rzecz K. S. działającego w imieniu spółki pod firmą (…) sp. z o.o. z siedzibą w T (NIP: (…)). Tym samym aktem notarialnym zrzekła się Pani dożywotniej służebności mieszkania i z tytułu tego zrzeczenia otrzymała Pani kwotę (...) przelewem na Pani konto bankowe. Ponieważ na przedmiotowym mieszkaniu w chwili jego sprzedaży były wszczęte egzekucje komornicze przeciwko M. M. oraz zapisane było Pani ograniczone prawo rzeczowe, tj. nieodpłatna, dożywotnia służebność mieszkania (stosowne wpisy znajdowały się w księdze wieczystej), w akcie notarialnym z dnia xx października 2022 r. zostało zapisane, że nabywca dokona zapłaty za mieszkanie w ten sposób, że przeleje określone kwoty na konta bankowe komorników prowadzących poszczególne egzekucje w imieniu wierzycieli oraz że przeleje kwotę (...) na Pani konto bankowe, co też uczynił w dniu xx października 2022 r. Ponadto w akcie notarialnym z dnia xx października 2022 r. znajduje się oświadczenie strony sprzedającej, czyli Pani córki M. M., że „wskazanie rachunku bankowego H. Z. nie stanowi darowizny dokonanej przez M. M. na rzecz H. Z.”.

Pytanie (sformułowane w uzupełnieniu wniosku)

Czy kwota (...) otrzymana przez Panią z tytułu zrzeczenia się przysługującej Pani służebności osobistej mieszkania stanowi przychód z innych źródeł, o których mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który należy wykazać w zeznaniu PIT-36, składanym do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym, w którym ten przychód został uzyskany, wraz z pozostałymi dochodami opodatkowanymi według skali podatkowej m.in z emerytury?

Pani stanowisko w sprawie (wynikające z uzupełnienia wniosku)

W Pani ocenie, zgodnie z obowiązującymi przepisami opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21,52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Uzyskana przez Panią kwota (...) za zrzeczenie się służebności mieszkania będzie stanowiła, na gruncie ustawy PIT, przychód z „innych źródeł” opodatkowany według skali podatkowej.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2022 r., poz. 2647, z późn. zm.):

Stosownie do treści art. 11 ust. 1 ww. ustawy:

Przepis art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawiera katalog źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy źródłem przychodów są „inne źródła”.

W myśl art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Sformułowanie „w szczególności” dowodzi, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i do tej kategorii można zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł należy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że xx października 2022 r. została przekazana Pani na rachunek bankowy kwota (...) zł w zamian za zrzeczenie się przez Panią dożywotniej służebności mieszkania.

Wątpliwość Pani budzi kwestia, czy otrzymana przez Panią kwota pieniężna z tytułu zrzeczenia się dożywotniej służebności osobistej mieszkania stanowi przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiują pojęcia „służebności”, należy więc odwołać się do odpowiednich przepisów uregulowanych w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.).

Zgodnie z art. 296 Kodeksu cywilnego:

Z powołanego przepisu wynika, że służebność osobista jest obciążeniem nieruchomości na rzecz indywidualnie oznaczonej osoby fizycznej. Na skutek ustanowienia służebności właściciel nieruchomości obciążonej ma obowiązek znosić w określonym zakresie korzystanie z jego nieruchomości przez osobę uprawnioną.

Z kolei, uregulowana w art. 301 i 302 ww. Kodeksu cywilnego służebność mieszkania stanowi rodzaj służebności osobistej, która polega na uprawnieniu osoby fizycznej do korzystania z budynku lub jego części znajdującego się na cudzej nieruchomości.

Ponadto wyjaśnić należy, że źródłem powstania służebności osobistej może być zarówno umowa pomiędzy właścicielem nieruchomości a osobą fizyczną, jak również rozrządzenie testamentowe i obciążenie spadkobiercy zapisem o treści służebności osobistej.

Stosownie natomiast do art. 299 ustawy Kodeks cywilny:

Niemniej jednak pamiętać należy, że służebność osobista jest jednym z ograniczonych praw rzeczowych. W związku z powyższym służebności można się zrzec.

Stosownie bowiem do art. 246 § 1 powołanego Kodeksu:

W świetle powyższego przychód uzyskany przez Panią z tytułu zrzeczenia się dożywotniej osobistej służebności mieszkania winien być zakwalifikowany do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. do „innych źródeł”.

Zatem, otrzymanie kwoty (...) zł w związku ze zrzeczeniem się dożywotniej służebności osobistej mieszkania, niewątpliwie stanowi dla Pani przysporzenie majątkowe, skutkujące powstaniem przychodu z innych źródeł, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w związku z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tym samym przychód ten podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na zasadach ogólnych, który należy wykazać w zeznaniu podatkowym wraz z pozostałymi dochodami, składanym do 30 kwietnia roku następującego po roku, w którym osiągnęła Pani przychód.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Niniejsza interpretacja rozstrzyga kwestię uzyskania przez Panią przychodu z tytułu zrzeczenia się przez Panią służebności osobistej mieszkania w podatku dochodowym od osób fizycznych, natomiast w zakresie podatku od spadków i darowizn zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651, ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).