Wyrok SN z dnia 14 lipca 2022 r., sygn. II CSKP 100/22

Przyjęcie założenia ‎o dysponowaniu przez poszkodowanych dekretem warszawskim swobodą wyboru co do tego, od którego z prejudykatów liczyć początek biegu przedawnienia, prowadziłoby do nieusprawiedliwionej dyskryminacji tych byłych właścicieli nieruchomości warszawskich lub ich następców prawnych, których nieruchomościami rozdysponowano pod rządami przepisów nieprzewidujących wydania decyzji administracyjnej poprzedzającej sprzedaż.

Sąd Najwyższy w składzie: 

Prezes SN Joanna Misztal-Konecka (przewodniczący)

‎SSN Marcin Krajewski ‎

SSN Krzysztof Wesołowski (sprawozdawca) 

w sprawie z powództwa E. M. ‎przeciwko Skarbowi Państwa reprezentowanemu przez Prezydenta m. W. ‎o zapłatę, ‎po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 14 lipca 2022 r., ‎skargi kasacyjnej powódki od wyroku Sądu Apelacyjnego w […] ‎z dnia 26 kwietnia 2019 r., sygn. akt I ACa […], 

1. oddala skargę kasacyjną;

2. zasądza od E. M. na rzecz Skarbu Państwa-Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej kwotę 5 400,- (pięć tysięcy czterysta) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Pozwem z 9 września 2016 r. powódka E. M. żądała zasądzenia na jej rzecz od pozwanego Skarbu Państwa - Prezydenta m. W. kwoty 500 000 zł wraz z odsetkami, a po rozszerzeniu powództwa pismem z 17 lipca 2017 r. – kwoty 1 691 650 zł z ustawowymi odsetkami od dnia wyrokowania do dnia zapłaty.

Wyżej wymienionej kwoty powódka dochodziła tytułem odszkodowania za szkodę, jaką poniosła jako następczyni prawna właścicieli nieruchomości położonej w W. przy ul. Ł., objętej dekretem z dnia 26 października 1945 roku o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m.st. Warszawy (Dz. U. Nr 50 poz. 279 – dalej: dekret warszawski).

Dla rozstrzygnięcia sprawy istotne jest to, że tzw. „decyzją dekretową” Prezydium Rady Narodowej Miasta W. z 19 września 1969 roku, utrzymaną w mocy decyzją Ministerstwa Gospodarki Komunalnej z 4 czerwca 1970 r., negatywnie rozpatrzono „wniosek dekretowy” poprzedników prawnych powódki i odmówiono im przyznania prawa własności czasowej gruntu nieruchomości położonej w W. przy ulicy Ł. I stwierdzono o przejściu na własność Państwa wzniesionego na gruncie budynku. Z kolei „decyzją nadzorczą” z 4 sierpnia 2008 roku Minister Infrastruktury na zasadzie art. 156 § 1 pkt 2 i § 2, art. 157 § 1 i 158 k.p.a. stwierdził nieważność decyzji Prezydium Rady Narodowej w m. W. z 19 września 1969 roku i utrzymującej ją w mocy decyzji Ministerstwa Gospodarki Komunalnej z 4 czerwca 1970 roku poza lokalem nr […], co do którego organ centralny stwierdził wydanie decyzji z naruszeniem prawa. Rozpoznając wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy, ten sam organ decyzją z 14 lipca 2009 roku utrzymał swą decyzję z 4 sierpnia 2008 roku w mocy. Po ponownym rozpoznaniu tzw. „wniosku dekretowego” decyzją z 30 stycznia 2012 roku Prezydent m. W. ustanowił na 99 lat użytkowanie wieczyste do udziału wynoszącego 0,366 części bliżej opisanego zabudowanego gruntu o pow. 319 m, położonego w W. przy ul. Ł. na rzecz J. R. w udziale 0,183 oraz powódki E. M. M. w udziale 0,183 części, a odmówił im ustanowienia prawa użytkowania wieczystego do udziału wynoszącego 0,484, oddanego w użytkowanie wieczyste właścicielom lokali mieszkalnych nr 1, 2, 3, 4 i 6 z uwagi na ich zbycie na rzecz najemców ‎w latach 1977-1988. Sprzedaż tych lokali poprzedzona była stosownymi decyzjami administracyjnymi (tzw. decyzjami lokalowymi), wydanymi w latach 1977-1987, ‎w odniesieniu do których decyzjami z 21 czerwca 2016 roku i 23 sierpnia 2016 roku Samorządowe Kolegium Odwoławcze w W. na podstawie art. 156 § 1 pkt 2 i § 2 k.p.a. stwierdziło, że decyzje te zostały wydane z naruszeniem prawa, jednak nie można stwierdzić ich nieważności z powodu wywołania przez nie nieodwracalnych skutków prawnych.