Interpretacja indywidualna z dnia 31 stycznia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP1-1.4012.24.2023.1.AKA

Uznanie Pana za podatnika podatku VAT z tytułu sprzedaży niezabudowanej działki gruntu nr 1.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

19 stycznia 2023 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej z 17 stycznia 2023 r., który dotyczy uznania Pana za podatnika podatku VAT z tytułu sprzedaży niezabudowanej działki gruntu nr 1.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Jest Pan jedynym właścicielem działki o powierzchni 27653 m² nr 1 obręb (…) znajdującej się w (…) przy ul. (…).

Nie prowadził Pan pozarolniczej działalności gospodarczej, natomiast prowadził Pan gospodarstwo rolne do 2017 roku. Nie jest i nie był Pan zarejestrowany jako podatnik podatku VAT. Do czasu przejścia na emeryturę posiadał Pan status rolnika ryczałtowego zwolnionego z podatku VAT. Nieruchomość w przeszłości była wykorzystywana w celu sprzedaży płodów rolnych pochodzących z nieruchomości, lecz obecnie już nie jest. Jest Pan emerytem, a do czasu przejścia na emeryturę był Pan rolnikiem.

Nie posiada Pan udziałów w spółkach prowadzących działalność gospodarczą na rynku nieruchomości, w szczególności w zakresie zakupu i sprzedaży nieruchomości, pośrednictwa w obrocie nieruchomościami i działalności deweloperskiej.

Sprzedawaną działkę nabył Pan na podstawie umowy przekazania gospodarstwa rolnego z 17 października 1990 r. sporządzonej przez notariusza (…) zawartej pomiędzy J. Z. i W. Z. (rodzicami) i Panem (synem). Nabycie nieruchomości nie było opodatkowane podatkiem VAT.

Na gruncie nie znajdują się jakiekolwiek budynki, budowle lub infrastruktura. Nieruchomość została nabyta w celu prowadzenia działalności rolniczej. Na działce uprawiał Pan rośliny w związku z prowadzoną działalnością rolniczą. Od nieruchomości opłacany jest podatek rolny.

Część nieruchomości była przedmiotem dzierżawy w latach:

a)10.2007 – 08.2010 z UMiG (…) z przeznaczeniem na budowę drogi tymczasowej,

b)06.2008 – 11.2008 z A. z przeznaczeniem na tymczasowy skład materiałów budowlanych,

c)Umowa z 23 czerwca 2017 r. zawarta przed notariuszem (...) pomiędzy Panem (wydzierżawiającym) i K. K. (dzierżawcą) w przedmiocie 10-letniej nieodpłatnej dzierżawy gruntu rolnego położonego w (…), obręb (…) nr 1.

Po nabyciu przez Pana nieruchomości nie podlegała ona jakimkolwiek podziałom lub scaleniom.

Podejmował Pan następujące działania zmierzające do polepszenia infrastruktury związanej z gruntem polegające na złożeniu wniosków:

a)z 16 września 2008 r. i 7 maja 2022 r. do UMiG (…) w sprawie projektowania i budowy przyszłej drogi,

b)z 1 grudnia 2009 r. do Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej oraz z 1 lutego 2009 r. do Starostwa Powiatowego w (…) – oba w sprawie złego funkcjonowania (…) powodującego okresowe zalewanie łąk i pół.

Sprzedający złożył pięć wniosków do UMiG (…):

a)28 listopada 2005 r. – w przedmiocie sprzeciwu wobec zmiany przeznaczenia terenu, na którym znajduje się nieruchomość, na tereny zielone i park,

b)5 stycznia 2009 r. i 11 marca 2009 r. – w temacie ograniczenia wielkości stref zalewowych i zmniejszenia granic warszawskiego obszaru chronionego krajobrazu,

c)31 marca 2010 r. i 28 maja 2020 r. – w temacie nie zmieniania obowiązującego planu zagospodarowania przestrzennego.

UMiG (…) pismem z 15 października 2019 r. zwróciło się z pytaniem, czy jest Pan zainteresowany sprzedażą tej działki na rzecz Gminy.

Nie zatrudniał Pan nigdy pośredników nieruchomości celem znalezienia nabywcy gruntu. Nie udzielał Pan pełnomocnictw innym osobom (podmiotom lub osobom fizycznym) do podejmowania jakichkolwiek działań związanych z nieruchomością, np. przygotowaniem jej do sprzedaży, uzyskaniem pozwoleń lub zaświadczeń, reprezentowaniem Pana w negocjacjach, wystąpieniem do urzędów. Nie zawierał Pan umów przedwstępnych lub innych porozumień dotyczących sprzedaży nieruchomości przez Pana.

6 października 2011 r. została zawarta pomiędzy Panem (darczyńcą) a Z.Z. (obdarowanym) przed notariuszem (…) w przedmiocie darowizny udziałów w nieruchomości przy ul. (…).

Pytanie

Czy po analizie przedstawionego zdarzenia przyszłego i po sprzedaży nieruchomości będzie Pan podatnikiem podatku VAT?

Pana stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, przyszła transakcja sprzedaży będzie opodatkowana podatkiem VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy:

Na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy:

Na podstawie definicji zawartej w art. 2 pkt 6 ustawy, zbycie nieruchomości, dokonywane przez podatnika, traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której stanowi art. 7 ust. 1 ustawy, podlegającej opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Jednak nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy o podatku od towarów i usług podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy:

Zgodnie z treścią art. 15 ust. 2 ustawy:

Powyższe przepisy pozwalają stwierdzić, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji.

Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie o podatku od towarów i usług ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Tym samym, nie jest działalnością handlową, a zatem i gospodarczą sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty ani też wykorzystany w trakcie jego posiadania w celu jego odsprzedaży i nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Wobec tego, właściwe jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników podatku VAT w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej. W tym kontekście, nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych, okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej działalności gospodarczej. Jednakże każdy, kto dokonuje czynności, które zmierzają do wykorzystania nieruchomości dla celów działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy jest uznany za podatnika podatku od towarów i usług.

Zatem wykorzystywanie majątku prywatnego stanowi również działalność gospodarczą, jeżeli jest dokonywane w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Podstawowym kryterium dla opodatkowania sprzedaży nieruchomości jest ustalenie, czy działanie to można uznać za wykorzystywanie majątku w sposób ciągły do celów zarobkowych, czy majątek nabyty został i faktycznie wykorzystany na potrzeby własne, czy też z przeznaczeniem do działalności gospodarczej.

W kwestii opodatkowania dostawy nieruchomości istotne jest, czy zbywca w celu dokonania sprzedaży podjął aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania go za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpiła w ramach zarządu majątkiem prywatnym.

W zakresie opodatkowania transakcji sprzedaży nieruchomości wypowiedział się Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w orzeczeniu z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych C-180/10 i C-181/10. TSUE orzekł, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Podobnie - zdaniem Trybunału - okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.

Inaczej jest natomiast – wyjaśnił Trybunał – w wypadku gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Chodzi tu przykładowo o nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że zamierza Pan sprzedać niezabudowaną działkę gruntu nr 1. Sprzedawaną działkę nabył Pan na podstawie umowy przekazania gospodarstwa rolnego z 17 października 1990 r. zawartej między Panem i Pana rodzicami. Nabycie nieruchomości nie było opodatkowane podatkiem VAT.

Nie prowadził Pan pozarolniczej działalności gospodarczej, natomiast prowadził Pan gospodarstwo rolne do 2017 roku. Nie jest i nie był Pan zarejestrowany jako podatnik podatku VAT. Do czasu przejścia na emeryturę posiadał Pan status rolnika ryczałtowego zwolnionego z podatku VAT. Nieruchomość w przeszłości była wykorzystywana w celu sprzedaży płodów rolnych pochodzących z nieruchomości, lecz obecnie już nie jest. Jest Pan emerytem, a do czasu przejścia na emeryturę był Pan rolnikiem. Nieruchomość została nabyta w celu prowadzenia działalności rolniczej. Na działce uprawiał Pan rośliny w związku z prowadzoną działalnością rolniczą. Od nieruchomości opłacany jest podatek rolny.

Część nieruchomości była przedmiotem dzierżawy w latach:

‒10.2007 – 08.2010 z UMiG (…) z przeznaczeniem na budowę drogi tymczasowej,

‒06.2008 – 11.2008 z A. z przeznaczeniem na tymczasowy skład materiałów budowlanych,

‒Umowa z 23 czerwca 2017 r. zawarta przed notariuszem pomiędzy Panem (wydzierżawiającym) i K. K. (dzierżawcą) w przedmiocie 10-letniej nieodpłatnej dzierżawy gruntu rolnego położonego w (…), obręb (…) nr 1.

Po nabyciu przez Pana nieruchomości nie podlegała ona jakimkolwiek podziałom lub scaleniom.

Podejmował Pan następujące działania zmierzające do polepszenia infrastruktury związanej z gruntem polegające na złożeniu wniosków: z 16 września 2008 r. i 7 maja 2022 r. do UMiG (…) w sprawie projektowania i budowy przyszłej drogi oraz z 1 grudnia 2009 r. do Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej oraz z 1 lutego 2009 r. do Starostwa Powiatowego w (…) – oba w sprawie złego funkcjonowania (…) powodującego okresowe zalewanie łąk i pół. Ponadto złożył Pan wnioski do UMiG (…) w przedmiocie sprzeciwu wobec zmiany przeznaczenia terenu, na którym znajduje się nieruchomość, na tereny zielone i park, w temacie ograniczenia wielkości stref zalewowych i zmniejszenia granic warszawskiego obszaru chronionego krajobrazu oraz w temacie nie zmieniania obowiązującego planu zagospodarowania przestrzennego.

Nie zatrudniał Pan nigdy pośredników nieruchomości celem znalezienia nabywcy gruntu. Nie udzielał Pan pełnomocnictw innym osobom (podmiotom lub osobom fizycznym) do podejmowania jakichkolwiek działań związanych z nieruchomością, np. przygotowaniem jej do sprzedaży, uzyskaniem pozwoleń lub zaświadczeń, reprezentowaniem Pana w negocjacjach, wystąpieniem do urzędów. Nie zawierał Pan umów przedwstępnych lub innych porozumień dotyczących sprzedaży nieruchomości przez Pana.

Pana wątpliwości w przedmiotowej sprawie dotyczą uznania Pana za podatnika podatku VAT z tytułu transakcji sprzedaży niezabudowanej działki gruntu nr 1.

Uznanie, że dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.

Jak wyjaśniono wyżej – odwołując się zarówno do treści przepisów ustawy, jak i stanowiska judykatury – w przypadku osób fizycznych, które dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej, należy szczególnie wnikliwie przeanalizować okoliczności w jakich będzie realizowana transakcja. Co do zasady bowiem osoby fizyczne, które dokonują transakcji w ramach zarządu majątkiem prywatnym, wykluczone są z grona podatników VAT.

W kontekście niniejszej sprawy, należy zwrócić uwagę na treść definicji pojęcia „działalność gospodarcza”, w której mówi się o wykorzystywaniu m.in. towarów w sposób ciągły do celów zarobkowych. Takie wykorzystywanie towarów ma miejsce poprzez oddanie ich w stosunki obligacyjne (najem, dzierżawa, leasing itp.).

Na mocy art. 693 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.) Kodeks cywilny:

Dzierżawa jest więc umową dwustronnie obowiązującą i wzajemną, odpowiednikiem świadczenia wydzierżawiającego polegającego na oddaniu rzeczy do używania i pobierania pożytków jest świadczenie dzierżawcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu. Umowa dzierżawy jest cywilnoprawną umową nakładającą na strony – zarówno wydzierżawiającego jak i dzierżawcę – określone przepisami obowiązki.

Biorąc pod uwagę treść przytoczonych przepisów oraz zawarty opis sprawy należy wskazać, że w przypadku sprzedaży niezabudowanej działki gruntu nr 1 nie będzie Pan zbywał majątku osobistego, ale majątek wykorzystywany w prowadzonej działalności gospodarczej. Jak zostało wskazane powyżej, majątek prywatny to majątek danej osoby fizycznej, który nie jest przez nią wykorzystywany dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej, a w całym okresie posiadania tego majątku osoba ta musi wykazywać zamiar wykorzystywania go w ramach majątku osobistego. Dzierżawa przez Pana przedmiotowej nieruchomości spowodowała, że nieruchomość ta utraciła charakter majątku prywatnego. Przedmiotowa nieruchomość jest wykorzystywana w prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej, a nie wyłącznie w ramach majątku osobistego.

W konsekwencji, dzierżawa stanowi odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Tym samym wypełnia ona określoną w art. 15 ust. 2 ustawy definicję działalności gospodarczej.

W związku z powyższym z tytułu sprzedaży niezabudowanej działki gruntu nr 1 będzie Pan podatnikiem podatku od towarów i usług zgodnie z art. 15 ust. 1 i 2 ustawy, a czynność dostawy ww. działki będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, jako odpłatna dostawa towarów na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 7 ust. 1 ustawy.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Pana i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

‒Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

‒Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒  w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).