Interpretacja indywidualna z dnia 19 stycznia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP4-2.4012.602.2022.1.MB

Brak prawa do odliczenia podatku VAT w związku z realizacją projektu.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

28 grudnia 2022 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków związanych z realizacją inwestycji pn.: (…). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Gmina (…) (dalej: „Gmina” lub „Wnioskodawca”) jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: „VAT”).

Gmina zrealizowała projekt pn. (…) (dalej: „Projekt”). Projekt jest finansowany zarówno ze środków własnych Gminy, jak i ze środków zewnętrznych. W tym zakresie Gmina uzyskała dofinansowanie do kosztów realizacji Projektu ze środków Narodowego Funduszu (…), przyznane w ramach programu priorytetowego - (…).

Przedmiotem Projektu było usunięcie dzikiego wysypiska śmieci w (…) położonej na terenie Gminy, występującego wzdłuż ogrodzenia cmentarza parafialnego, zagospodarowanie terenu z którego zostały usunięte śmieci oraz zabezpieczenie tego terenu przed ponownym gromadzeniem na nim odpadów. Proces usuwania dzikiego wysypiska został przeprowadzony przez wyspecjalizowany podmiot posiadający uprawnienia do usuwania tego typu odpadów, z którym Gmina miała zawartą stosowną umowę na odbiór i zagospodarowanie ww. odpadów (dalej: „Wykonawca”).

Uwzględniając powyższe, w ramach Projektu zostały zrealizowane następujące działania:

‒zebranie, załadunek oraz wywóz śmieci przez Wykonawcę do instalacji przetwarzania odpadów;

‒instalacja (…) sztuk foto pułapek;

‒rozmieszczenie tablic informujących o zakazie wyrzucania śmieci na terenie objętym Projektem oraz tablic informujących o należytym zachowaniu w sytuacji zaobserwowania sytuacji wyrzucania odpadów na tym terenie pomimo występującego zakazu;

‒nasadzenie drzew w ilości ok. (…) sztuk.

Tak sformułowany zakres przedmiotowy Projektu, pozwoli całkowicie odmienić istniejący teren wysypiska, które z miejsca zdegradowanego i niebezpiecznego (nieprzyjemny zapach, okropny widok, niebezpieczeństwo osypania się śmieci na przechodzących mieszkańców) stanie się miejscem przyjaznym, zadrzewionym, bezpiecznym.

W związku z realizacją Projektu, Gmina poniosła w szczególności wydatki na:

‒nabycie usługi zebrania, załadunku i wywozu śmieci do instalacji przetwarzania odpadów przez wyspecjalizowany podmiot;

‒zagospodarowanie terenu poprzez nasadzenie drzew;

‒zakup tablic informacyjnych;

‒zakup foto pułapek.

Ponoszone przez Gminę wydatki były każdorazowo dokumentowane przez usługodawców/ dostawców wystawianymi na rzecz Gminy fakturami VAT, na których Gmina jest oznaczona jako nabywca przedmiotowych towarów i usług, w tym z podaniem NIP Gminy.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 oraz 12 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 559 ze zm.) do zadań własnych Gminy należą m.in. sprawy dotyczące ładu przestrzennego, ochrony środowiska i przyrody oraz zieleni gminnej i zadrzewień. Ponadto, jak wynika z treści art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (t. j. Dz. U. z 2022 r., poz. 2519 ze zm.) do zadań własnych gmin należy utrzymanie czystości i porządku na ich terenach. Biorąc zatem pod uwagę wyznaczony przepisami zakres zadań Gminy oraz zakres rzeczowy Projektu (likwidacja dzikiego wysypiska śmieci oraz zagospodarowanie oczyszczonego terenu poprzez nasadzenie drzew), należy wskazać, że realizacja Projektu stanowiła realizację zadań własnych Gminy w rozumieniu ww. ustaw, które nie podlegają ustawie o VAT.

Jak wskazano powyżej, w ramach Projektu usunięto dzikie wysypisko śmieci, które zagrażało lokalnemu środowisku oraz w sposób istotny obniżało walory estetyczne terenu wysypiska i terenów je okalających. Z uwagi na charakter Projektu (usunięcie z terenu Gminy odpadów których właściciele pozostają niezidentyfikowani, a które zagrażają lokalnemu środowisku) Gmina nie zawierała umów cywilnoprawnych z osobami trzecimi, których przedmiotem byłoby zobowiązanie się przez Gminę wobec tych osób do usunięcia ww. odpadów. W konsekwencji, Gmina nie uzyskiwała/nie będzie uzyskiwała jakichkolwiek dochodów związanych z przeprowadzonym przedsięwzięciem.

Pytanie

Czy macie Państwo prawo do odliczenia VAT naliczonego związanego z nabyciem towarów i usług na potrzeby realizacji projektu?

Państwa stanowisko w sprawie

W Państwa opinii, Gmina nie ma prawa do odliczenia VAT naliczonego związanego z nabyciem towarów i usług na potrzeby realizacji Projektu.

Zgodnie z ogólną zasadą zawartą w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Z treści tego przepisu wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy odliczenia tego dokonuje podatnik VAT, a nabywane przez niego towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych (a więc czynności, których następstwem jest określenie zobowiązania podatkowego).

Jak wynika z opisu stanu faktycznego, realizacja Projektu stanowiła realizację zadań własnych Gminy w zakresie ładu przestrzennego, ochrony środowiska i przyrody, zieleni gminnej i zadrzewień oraz utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy poprzez usunięcie dzikiego wysypiska śmieci, zagospodarowanie terenu z którego zostały usunięte śmieci oraz zabezpieczenie tego terenu przed ponownym gromadzeniem na nim odpadów. Z uwagi na charakter Projektu (usunięcie z terenu Gminy odpadów których właściciele pozostają niezidentyfikowani, a które zagrażają lokalnemu środowisku) Gmina nie zawierała przy tym umów cywilnoprawnych z osobami trzecimi, których przedmiotem byłoby zobowiązanie się przez Gminę wobec tych osób do usunięcia ww. odpadów. W konsekwencji, Gmina nie uzyskiwała/nie będzie uzyskiwała jakichkolwiek dochodów związanych z przeprowadzonym przedsięwzięciem.

Biorąc pod uwagę przedstawione powyżej okoliczności faktyczne sprawy należy wskazać, iż w Państwa ocenie realizacja Projektu miała charakter publicznoprawny (niekomercyjny). W konsekwencji, towary i usługi nabywane przez Gminę na potrzeby realizacji Projektu były wykorzystywane przez Gminę wyłącznie na potrzeby czynności niepodlegających opodatkowaniu VAT.

Mając na uwadze powyższe, Państwa zdaniem, nie ma ona prawa do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z nabyciem towarów i usług na potrzeby realizacji Projektu, z tego względu, iż wydatki poniesione na realizację Projektu nie mają związku z wykonywanymi przez Gminę czynnościami podlegającymi opodatkowaniu VAT.

Przedstawione przez Państwa stanowisko zostało potwierdzone przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (dalej: „Organ”) przykładowo w interpretacji indywidualnej z 9 marca 2022 r., znak: 0114-KDIP4-3.4012.8.2022.2.MKA, w której Organ rozpatrując sprawę analogiczną do sprawy Gminy wskazał, iż: „Z powołanych powyżej przepisów prawa wynika, że rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika VAT do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. W omawianej sprawie warunek uprawniający do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie jest spełniony. Z okoliczności sprawy wynika, że usługa związana realizacją przedsięwzięcia nie jest i nie będzie wykorzystywana do czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Podsumowując, Gminie nie przysługuje - na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy - prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w całości i w części z faktur dokumentujących poniesione wydatki na realizację przedsięwzięcia pn. „Likwidacja dzikich wysypisk zlokalizowanych na terenie Gminy (...)”, ani prawo do jego zwrotu - zgodnie z art. 87 ust. 1 ustawy.”

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z treścią art. 86 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Wskazać należy również, że aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności powinien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy:

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy:

Na mocy art. 15 ust. 6 ustawy:

Z powołanych przepisów wynika, że organy władzy publicznej nie będą podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają należności, opłaty lub składki. Organy te, będą natomiast podatnikami podatku od towarów i usług, w przypadku wykonywanych przez nie czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 40):

W świetle art. 6 ust. 1 tej ustawy:

Na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 1, pkt 3 oraz pkt 12 ustawy:

Państwa wątpliwości dotyczą kwestii prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego związanego z nabyciem towarów i usług na potrzeby realizacji projektu pn. (…).

Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, odliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny. W analizowanej sprawie związek taki nie występuje. Jak wynika z opisu sprawy nabyte towary i usługi w ramach realizacji projektu będą wykorzystywane do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Realizacja zadania ma na celu likwidację dzikiego wysypiska śmieci oraz zagospodarowanie oczyszczonego terenu poprzez nasadzenie drzew). Powyższe pozwoli całkowicie odmienić istniejący teren wysypiska, które z miejsca zdegradowanego i niebezpiecznego stanie się miejscem przyjaznym, zadrzewionym i bezpiecznym. Jak wskazano powyżej, w ramach projektu usunięto dzikie wysypisko śmieci, które zagrażało lokalnemu środowisku oraz w sposób istotny obniżało walory estetyczne terenu wysypiska i terenów je okalających. W konsekwencji nie uzyskiwaliście Państwo i nie będziecie uzyskiwać jakichkolwiek dochodów związanych z prowadzonym przedsięwzięciem, a realizacja projektu miała charakter publiczny, niekomercyjny.

Co więcej będziecie Państwo realizować opisany we wniosku projekt w charakterze organu władzy – jednostki samorządu terytorialnego, wykonując zadania własne nałożone przepisami ustawy o samorządzie gminnym, które obejmują m.in. sprawy w zakresie ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej, a także zieleni gminnej i zadrzewień .

Zatem w analizowanej sprawie warunki uprawniające do odliczenia podatku naliczonego, określone w art. 86 ust. 1 ustawy, nie zostały spełnione. Tym samym nie macie Państwo prawa do odliczenia podatku naliczonego zawartego w fakturach dokumentujących poniesione wydatki na zakup towarów i usług związanych z usunięciem dzikiego wysypiska śmieci, zagospodarowania terenu z którego zostały usunięcie śmieci oraz zabezpieczenia tego terenu przed ponownym gromadzeniem na nim odpadów.

W konsekwencji nie przysługuje Państwu prawo do odliczenia podatku VAT od wydatków związanych z realizacją projektu pn. (…).

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.

‒Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 329; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).