Interpretacja indywidualna z dnia 18 stycznia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.836.2022.1.KW

Brak prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizacją projektu w części obejmującej wymianę nawierzchni, przebudowę chodników i kanalizacji deszczowej.

Interpretacja indywidualna  – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

29 listopada 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 29 listopada 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizacją projektu pn.: „…” w części obejmującej wymianę nawierzchni, przebudowę chodników i kanalizacji deszczowej.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Gmina … (dalej: Gmina) jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: VAT, podatek).

Gmina będąc jednostką samorządu terytorialnego realizuje zadania własne wynikające z art. 7 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. 2022 r. poz. 559 ze zm.; dalej: ustawa o samorządzie gminnym), które służą zaspokojeniu zbiorowych potrzeb wspólnoty. Gmina wykonuje określone przedmiotową ustawą zadania w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Do zadań własnych Gminy należą między innymi sprawy gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego (wskazane w art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o samorządzie gminnym). Zasadniczo realizując wymienione zadania własne Gmina występuje w charakterze organu władzy publicznej a nie jako podatnik VAT, bowiem nie realizuje tych zadań w związku z prowadzeniem działalności cywilnoprawnej, która wiązałyby się z pobieraniem wynagrodzenia przez Gminę w zamian za wykonanie określonych czynności na rzecz lokalnej społeczności.

Gmina jako jednostka samorządu terytorialnego zamierza ubiegać się o dofinansowanie na operację typu „Budowa lub modernizacja dróg lokalnych” w ramach poddziałania „Wsparcie inwestycji związanych z tworzeniem, ulepszaniem lub rozbudową wszystkich rodzajów małej infrastruktury, w tym inwestycji w energię odnawialną i w oszczędzanie energii” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. Gmina zamierza zrealizować przedsięwzięcie pn.: „…” (dalej: projekt, operacja, przedsięwzięcie).

Celem przedsięwzięcia jest stworzenie bezpiecznego odcinka drogi gminnej i usprawnienie połączenia budynku użyteczności publicznej, w którym są świadczone usługi edukacyjne, z siecią dróg publicznych. Przebudowa drogi obejmuje wymianę nawierzchni ulicy, przebudowę chodników oraz istniejącej kanalizacji deszczowej. Ponadto operacja obejmuje też przebudowę kanalizacji sanitarnej w odcinku tej drogi, niemniej ta część przedsięwzięcia nie jest przedmiotem wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej.

Realizacja projektu w zakresie przebudowy nawierzchni, chodników i kanalizacji deszczowej przyczyni się do ograniczenia emisji gazów cieplarnianych, zanieczyszczeń, spalin i hałasu w stosunku do obecnie eksploatowanych dróg, odsunięcia ruchu ciężkiego od obszarów zabudowanych, skrócenia czasu podróży, oszczędności paliwa, zapewnienia komfortu jazdy, zmniejszenia ryzyka wypadków, przyśpieszenia rozwoju przyległych terenów oraz poprawy bezpieczeństwa użytkowników drogi.

W związku z realizacją inwestycji Gmina będzie ponosić wydatki dokumentowane fakturami VAT wystawionymi na Gminę.

W celu realizacji zadania Gmina przeprowadzi postępowanie o udzieleniu zamówień na usługi dotyczące zakresu Przedsięwzięcia zgodnie z zapisami art. 44 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz.U. 2022, poz. 1634 ze zm.). Gmina zawrze z wykonawcami umowy cywilnoprawne. Ponoszone wydatki będą miały charakter wydatków inwestycyjnych. Droga gminna po przebudowie będzie stanowić dla Gminy środek trwały o wartości przekraczającej kwotę netto 15 tys. PLN.

Przebudowana droga gminna (nawierzchnia, chodniki i kanalizacja deszczowa) nie będzie służyła działalności opodatkowanej VAT Gminy. Tym samym Gmina nie będzie prowadziła sprzedaży opodatkowanej podatkiem od towarów i usług związanych z realizowaną inwestycją. Nie będzie pobierała opłat za korzystanie z drogi, ani nie będzie osiągała z tego tytułu innych dochodów podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT. Gmina wykorzystywać będzie drogę wyłącznie do czynności niepodlegających opodatkowaniu VAT. Droga będzie ogólnodostępna zgodnie z przeznaczeniem i będzie służyła wyłącznie do zaspokajania zbiorowych potrzeb wspólnoty.

Przebudowana droga gminna będzie drogą o statusie drogi publicznej, ogólnodostępną. Ewentualne dochody Gminy wynikające z decyzji administracyjnej zezwalającej na zajęcie pasa drogowego w tej drodze będą stanowiły dochody niepodlegające opodatkowaniu VAT, pobierane w związku z występowaniem przez Burmistrza w roli zarządcy drogi publicznej. Tym samym wystąpienie takich dochodów nie wpłynie w żaden sposób na powstanie zobowiązania w podatku VAT należnym Gminy w związku z korzystaniem z przebudowywanej drogi przez lokalną społeczność i innych użytkowników.

Przebudowa drogi będzie odbywała się w ramach realizacji zadań własnych Gminy, do których zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o samorządzie gminnym należy w szczególności zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty w zakresie gminnych dróg, mostów, ulic, placów oraz organizacji ruchu drogowego. Czynności te nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.

Otrzymana kwota dofinansowania będzie uwzględniała podatek VAT jako koszt kwalifikowalny w odniesieniu do projektu w zakresie przebudowy nawierzchni drogi, chodników oraz kanalizacji deszczowej zgodnie z przepisami określającymi zasady przyznawania tych środków.

Gmina zamierza dołączyć do wniosku o dofinansowanie inwestycji oświadczenie Wnioskodawcy o kwalifikowalności VAT oraz kopię wysłanego formularza ORD-IN, ponieważ chce zaliczyć kwotę podatku VAT od ww. opisanych etapów realizowanej inwestycji do kosztów kwalifikowalnych projektu i otrzymać do nich dofinansowanie. W tym celu Gmina musi wykazać, iż nie ma możliwości odzyskania VAT na mocy prawodawstwa krajowego.

Pytanie

Czy Gminie przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego z tytułu wydatków związanych z realizacją przedsięwzięcia pn. „…” w części obejmującej wymianę nawierzchni, przebudowę chodników i kanalizacji deszczowej?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, Gminie nie przysługuje w ogóle prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków związanych z realizacją przedsięwzięcia pn. „…” w części obejmującej wymianę nawierzchni, przebudowę chodników i kanalizacji deszczowej, bowiem nabyte towary i usługi będą służyły Gminie do wykonywania działalności niepodlegającej opodatkowaniu VAT.

Uzasadnienie

W świetle art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz.U. 2022, poz. 931 ze zm., dalej: ustawa o VAT) podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza w myśl art. 15 ust. 2 ustawy o VAT obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie do treści art. 15 ust. 6 ustawy o VAT nie uważa się za podatników organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie umów cywilnoprawnych.

Mając powyższe na uwadze jednostki samorządu terytorialnego na gruncie podatku VAT występować mogą w dwojakim charakterze: (i) podmiotów niebędących podatnikami, gdy realizują zadania nałożone na nich odrębnymi przepisami prawa oraz (ii) podatników podatku od towarów i usług, gdy wykonują czynności na podstawie umów cywilnoprawnych, nawet jeżeli dotyczą one zadań własnych Gminy określonych w art. 7 ustawy o samorządzie gminnym.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawa o VAT w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT. Tym samym, aby przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT powinny zostać spełnione jednocześnie dwa warunki - wydatki są dokonywane przez podmiot działający w roli podatnika VAT na cel prowadzenia przez ten podmiot działalności opodatkowanej VAT, generującej zobowiązanie w podatku VAT należnym.

Jak wskazała Gmina w opisie sprawy efekt realizacji projektu pn.: „…” w części obejmującej wymianę nawierzchni, przebudowę chodników i kanalizacji deszczowej nie będzie przez Gminę wykorzystywany do jakichkolwiek czynności opodatkowanych VAT, bowiem będzie to infrastruktura ogólnodostępna i związana wyłącznie z działalnością nieodpłatną Gminy. To oznacza, że użytkownicy drogi nie będą uiszczali opłat za korzystanie z niej. Ewentualne dochody Gminy wynikające z decyzji administracyjnej zezwalającej na zajęcie pasa drogowego w tej drodze będą stanowiły dochody niepodlegające opodatkowaniu VAT, pobierane w związku z występowaniem przez Burmistrza w roli zarządcy drogi publicznej.

Ponoszone przez Gminę wydatki będą związane wyłącznie z realizacją zadań Gminy jako organu władzy publicznej. Skoro zatem wydatki ponoszone w ramach opisanego projektu nie będą ponoszone przez Gminę jako podatnika VAT, nie zostanie spełniony pierwszy z warunków niezbędnych do odliczenia podatku VAT, o którym mowa w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT. Dodatkowo wydatki nie będą związane z działalnością opodatkowaną VAT Gminy, która generowałaby zobowiązanie w podatku VAT należnym. W konsekwencji Gminie nie będzie w ogóle przysługiwało prawo do pomniejszenia podatku VAT należnego o kwoty podatku VAT naliczonego wykazane na fakturach zakupowych Gminy otrzymanych w związku z projektem.

Stanowisko Gminy potwierdzają liczne interpretacje indywidualne wydane przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w zbliżonych opisach sprawy, przykładowo:

1.wydana w dniu 14 maja 2019 r. interpretacja o sygn. 0112-KDIL1-1.4012.171.2019.1.MN, w której organ podatkowy wskazuje, że „warunki uprawniające do odliczenia nie będą spełnione, gdyż Wnioskodawca realizując przedmiotową inwestycję nie będzie działać w charakterze podatnika VAT, ponieważ inwestycja wykonywana będzie przez organ władzy publicznej w zakresie realizowania zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, a efekty realizacji inwestycji nie będą wykorzystywane do działalności generującej opodatkowanie podatkiem od towarów i usług. Reasumując, Wnioskodawca nie będzie miał możliwości odzyskania naliczonego podatku od towarów i usług w związku z realizacją przedmiotowej inwestycji.”,

2.wydana w dniu 5 marca 2018 r. interpretacja o sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.71.2018.1.WL, w której organ wyjaśnia, że „w przypadku nieodpłatnego udostępniania przedmiotowej infrastruktury ogółowi użytkowników, Gmina nie używa ich do działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy i tym samym w powyższym zakresie Gmina nie działa jako podatnik, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy. W konsekwencji powyższa czynność jest wyłączona z systemu podatku VAT i z tego względu stanowi czynność niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT. W omawianych okolicznościach sprawy, zdaniem Organu, nie wystąpi więc związek przyczynowo-skutkowy, który decydowałby o prawie do odliczenia podatku związanego z wydatkami Wnioskodawcy. (...) Zatem Wnioskodawca nie będzie miał prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku realizacją projektu”.

Podsumowując, w ocenie Gminy, w przedstawionym opisie sprawy Gminie nie będzie w ogóle przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT od wydatków ponoszonych na nabycie towarów i usług służących realizacji projektu „…” w części obejmującej wymianę nawierzchni, przebudowę chodników i kanalizacji deszczowej.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r., poz. 931 ze zm.), zwanej dalej „ustawą o VAT”:

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy o VAT:

Z art. 87 ust. 1 ustawy o VAT wynika, że:

W świetle art. 88 ust. 4 ustawy o VAT:

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Według zapisu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT:

Stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy o VAT:

Jak stanowi art. 15 ust. 6 ustawy o VAT:

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej – (Dz. Urz. UE.L. Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, ze zm.), zgodnie z którym:

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2023 r., poz. 40):

Stosownie do art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o samorządzie gminnym:

W tym miejscu należy przytoczyć przepis art. 1 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (t. j. Dz. U. z 2022 r., poz. 1693 ze zm.), zgodnie z którym:

Na podstawie art. 2 ust. 1 ustawy o drogach publicznych:

Według art. 2a ust. 2 ustawy o drogach publicznych:

Stosownie do unormowań zawartych w art. 7 ust. 1 ustawy o drogach publicznych:

Jak wynika z art. 7 ust. 2 ustawy o drogach publicznych:

W myśl art. 19 ust. 1 ustawy o drogach publicznych:

Na mocy art. 19 ust. 2 ustawy o drogach publicznych:

Zgodnie z art. 20 pkt 3 i pkt 11 ustawy o drogach publicznych:

W myśl art. 20 pkt 4 ustawy o drogach publicznych:

Jak stanowi art. 20 pkt 11 ustawy o drogach publicznych:

Na podstawie art. 21 ust. 1 ustawy o drogach publicznych:

Przywołane powyżej regulacje prawne w sposób jednoznaczny wskazują, że budowa, przebudowa, remont, utrzymanie, ochrona i oznakowanie dróg oraz zarządzanie nimi należy do zarządcy terenu, na którym jest zlokalizowana droga.

Działania zarządców dróg mieszczą się w zakresie czynności o charakterze publicznoprawnym i wynikają z wykonywania przez te jednostki władztwa publicznoprawnego.

Jak już wskazano wcześniej, zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych).

Mając na uwadze powyższe uregulowania, należy stwierdzić, że w przypadku udostępniania dróg publicznych ogółowi użytkowników, Gmina nie użytkuje ich do działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT i tym samym w powyższym zakresie Gmina nie działa jako podatnik, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o VAT. W konsekwencji, powyższa czynność jest wyłączona z systemu podatku VAT i z tego względu stanowi czynność niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT.

W omawianych okolicznościach sprawy nie będzie występował więc związek przyczynowo -skutkowy, który decydowałby o prawie do odliczenia podatku związanego z Państwa wydatkami. Będziecie Państwo bowiem ponosić wydatki związane z przebudową drogi, która służy realizacji zadań publicznych.

Podkreślić należy, że rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. W omawianej sprawie warunek uprawniający do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie zostanie spełniony, ponieważ – jak wynika z okoliczności sprawy – towary i usługi nabywane w związku z realizacją inwestycji nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Zatem, nie będziecie mieć Państwo prawa do odliczenia podatku naliczonego związanego z realizacją ww. inwestycji. Z tego tytułu Państwu również nie będzie przysługiwało prawo do zwrotu różnicy podatku, o której mowa w art. 87 ust. 1 ustawy o VAT.

Reasumując, nie będziecie mieli Państwo prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków ponoszonych na realizację przedsięwzięcia pn. „…” w części obejmującej wymianę nawierzchni, przebudowę chodników i kanalizacji deszczowej, ponieważ nabywane w ramach inwestycji towary i usługi nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Tym samym Państwa stanowisko należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Jednocześnie wskazujemy, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze zdarzeniem przyszłym podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r., poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosujecie się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).