Interpretacja indywidualna z dnia 10 stycznia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB3-2.4012.727.2022.2.MGO

Brak prawa do odliczenia podatku naliczonego lub ubiegania się o zwrot podatku z tytułu zakupu towarów i usług wykorzystywanych w celu realizacji projektu.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

6 października 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 2 października 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie możliwości obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego lub ubiegania się o zwrot podatku VAT z tytułu zakupu towarów i usług wykorzystywanych w ramach realizowanego projektu pn. „...”. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 16 grudnia 2022 r. (wpływ 16 grudnia 2022 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Gmina jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług i składa deklaracje VAT za miesięczne okresy rozliczeniowe. Z dniem 1 stycznia 2017 roku Gmina dokonała centralizacji rozliczeń podatku VAT i od tego dnia prowadzi wspólne rozliczenia podatku VAT wraz ze wszystkimi swoimi jednostkami organizacyjnymi.

Gmina uzyskała dofinansowanie na realizację projektu pn. „…” w ramach RPO … 2014-2020 podziałanie 4.3.2. Efektywność energetyczna i odnawialne źródła energii w infrastrukturze publicznej i mieszkaniowej - RIT.

Przedmiotem inwestycji jest termomodernizacja budynku zaplecza sanitarno-szatniowego na terenie O. w …, teren zlokalizowany jest przy ulicy …, … W szczególności projekt zakłada: prace związane z termomodernizacją przegród, modernizacją instalacji CO, wymianą stolarki, modernizacją oświetlenia i montażem fotowoltaiki. Obecnie w budynku zlokalizowane jest zaplecze sanitarno- szatniowe OS. funkcjonującego pod tym samym adresem. Realizacja prac inwestycyjnych przewidziana w 2022 roku.

Budynek zlokalizowany jest wśród obiektów sportowych, obok zlokalizowany jest stadion miejski. Dojazd i dojście do budynku zapewnione poprzez istniejący zjazd z drogi publicznej oraz drogę i plac wewnętrzny należący do inwestora. Przedmiotowy budynek otacza chodnik od strony południowej gdzie znajduje się wejście do budynku oraz od strony wschodniej, natomiast pozostałe ściany północna i zachodnia przylegają do trawnika. Budynek usytuowany dłuższymi ścianami w stronę północną i południową. Przy narożnikach budynku oprócz południowo-wschodniego znajdują się ogrodzenia i furtki. Przyłącza prądu, wody, kanalizacji sanitarnej i CO wchodzą do budynku od strony północnej. Powierzchnia terenu wokół budynku inwestycji jest płaska Budynek zaplecza sanitarno-szatniowego dla miejscowego Ośrodka nie zmieni swojej funkcji po zrealizowaniu inwestycji. W budynku podlegającym termomodernizacji znajdują się dwie szatnie dla piłkarzy, pokoje trenera, zaplecze sanitarne wc oraz natryski a także pokój socjalny, pomieszczenia techniczne i gospodarcze. Pomieszczenia doświetlone są światłem naturalnym poprzez okna w ścianach zewnętrznych oprócz ściany zlokalizowanej od strony zachodniej. Wejście do budynku znajduje się od strony południowej poprzedzone schodami zewnętrznymi wykonanymi z kostki betonowej. Powierzchnia użytkowa budynku: … m². Budynek niepodpiwniczony, parterowy, niski. Rzut przyziemia na planie prostokąta. Budynek krótszymi ścianami szczytowymi ustawiony do kierunków wschód i zachód. Bryła budynku pozostaje niezmieniona w stosunku do stanu pierwotnego. Dach płaski bez attyk. Istniejąca instalacja c.o. w budynku jest wykonana jako wodna, pompowa. Elementami grzejnymi w istniejącej instalacji c.o. są grzejniki typu … przeważnie zamontowane pod oknami. Temperatura pracy instalacji wynosi 70/50. Źródłem ciepła na cele c.o. jest kotłownia węglowa zlokalizowana w sąsiednim budynku. Ciepła woda użytkowa przygotowywana za pomocą kotła węglowego. Wentylacja pomieszczeń realizowana jest grawitacyjnie poprzez kratki wywiewne.

Zalecenia wynikające z audytu energetycznego:

˗należy docieplić ściany zewnętrzne, ściany przy gruncie oraz dach - drzwi zewnętrzne oraz okna wymienić na nowe

˗możliwa poprawa sprawności systemu grzewczego poprzez wymianę grzejników i montaż zaworów termostatycznych.

Zapotrzebowanie na energię końcową w stanie istniejącym: … GJ/rok, Emisja CO2 w stanie istniejącym: … MgCO2/rok, Emisja PM10 w stanie istniejącym: … MgPM10/rok.

Realizacja projektu podzielona została na 4 zadania.

Zadanie 1 Instalacja CO - Instalacje Sanitarne obejmuje następujące prace:

˗montaż rurociągów w instalacjach c.o. z tworzyw sztucznych, rur preizolowanych, naczyń wzbiorczych przeponowych, zaworów przelotowych i zwrotnych, zaworów grzejnikowych, grzejników stalowych, izolacji rurociągów, zaworów odpowietrzających, przewodów wentylacyjnych, anemostatów, kratek wentylacyjnych, czerpni, wyrzutni ściennych i dachowych, wentylatorów promieniowych, nagrzewnic ramowych,

˗roboty budowlane, przekucia,

˗płukanie instalacji c.o., próbę szczelności instalacji c.o., sprawdzenie działania instalacji c.o. podczas próby na gorąco, zabezpieczenie P.POŻ.

Zadanie 2 Termomodernizacja obejmuje następujące prace:

˗roboty rozbiórkowe i ziemne związane z zagospodarowaniem terenu, w tym ogrodzenia z siatki na słupkach stalowych obetonowanych, ogrodzenia z płyt drewnianych na słupkach stalowych, przesunięcie kubłów na śmieci, demontaż siedzisk, przesunięcie stojaka na rowery, przesunięcie ławki drewnianej,

˗roboty rozbiórkowe i demontażowe związane z budynkiem, w tym rozebranie posadzki z płytek, rozebranie płyty betonowej gr. 10 cm w strefie wejściowej do budynku, stolarka okienna i drzwiowa, naprawa rys w ścianach, docieplenie ścian poniżej poziomu terenu, docieplenie ścian cokołu, docieplenie ścian powyżej cokołu, docieplenia stropodachu, montaż LOGA, wywóz gruzu, papy i ziemi.

Zadanie 3 Modernizacja Oświetlenia, Elektryka obejmuje roboty w zakresie okablowania oraz instalacji elektrycznych.

Zadanie 4 Instalacja Fotowoltaiczna obejmuje budowę instalacji fotowoltaicznej oraz piorunochronnej.

Zaproponowane rozwiązanie jest wykonalne pod względem technicznym, technologicznym, zgodnie z najlepszą praktyką w dziedzinie poprawy efektywności energetycznej, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, optymalne pod względem zaspokojenia popytu ze strony odbiorców projektu, przedstawia optymalny stosunek jakości do ceny, efektywny pod względem energetycznym. Przedstawia to analiza wariantów wśród rozwiązań optymalnych w audycie energetycznym.

Zapotrzebowanie na energię końcową w stanie docelowym: … GJ/rok, Emisja CO2 w stanie docelowym: … MgCO2/rok, Emisja PM10 w stanie docelowym: … MgPM10/rok.

Instytucją odpowiedzialną za realizację projektu jest Urząd Miejski występujący w roli zamawiającego i pozostanie właścicielem majątku powstałego w ramach projektu w okresie trwałości projektu.

Produktami projektu zarządzać będzie O. w … .

Stan władania terenem: Gmina dysponuje terenem na cele realizacji projektu, jest jego właścicielem.

Odbiorcami wybudowanej infrastruktury będą:

˗mieszkańcy Gminy,

˗mieszkańcy regionu korzystający z infrastruktury obiektów publicznych,

˗podopieczni O.,

˗sportowcy.

Wnioskodawca jako jednostka samorządu terytorialnego, prowadzi działalność w ramach ustawowych zadań własnych. Wnioskodawca nie będzie wykorzystywał produktów projektu do działalności o charakterze gospodarczym. Gmina nie jest przedsiębiorcą w rozumieniu przepisów o działalności gospodarczej. Zgodnie z ustawą o samorządzie gminnym (Dz. U. 2022 poz. 559 z późn. zm.) Gmina wykonuje zadania publiczne, a zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do jej zadań własnych, m.in. są to sprawy ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej, dróg, wodociągów, edukacji, pomocy społecznej, ale również kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych (art. 7 ust. 1). W obiekcie będącym przedmiotem pytania nie jest obecnie prowadzona żadna działalność gospodarcza. Jednak przez wzgląd na planowany montaż instalacji PV wpiętej do sieci w ramach projektu, Wnioskodawca stanie się przedsiębiorcą w rozumieniu funkcjonalnym, gdyż wprowadzanie energii do sieci stanowi prowadzenie działalności gospodarczej zgodnie z prawem unijnym, jednak będzie to działalność pomocnicza o charakterze marginalnym.

Działalność polegającą na wprowadzaniu do sieci elektroenergetycznej nadwyżek energii wyprodukowanej przez prosumentów oraz mikroinstalacje fotowoltaiczne można częściowo zakwalifikować jako działalność pomocniczą zgodnie z art. 107 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej po spełnieniu łącznie przesłanek:

- główna działalność beneficjenta ma charakter niegospodarczy (działalność administracji publicznej),

- energia będzie zużywana na potrzeby własne,

- rozmiar (zdolność wytwórcza) mikroinstalacji nie przekracza realnego zapotrzebowania na energię prosumenta.

Wnioskodawca spełnia powyższe przesłanki: gmina nie prowadzi głównej działalności o charakterze gospodarczym, instalacja fotowoltaiczna będzie wpięta do sieci, produkcja energii elektrycznej z PV nie przekroczy zapotrzebowania na energię elektryczną obiektu (2.722 kWh/4 429,00kWh=62%) i będzie zasilała tylko potrzeby własne obiektu. Wobec powyższego z całą pewnością działalność ta będzie działalnością pomocniczą.

Beneficjent zapewnia dostęp do infrastruktury użyteczności publicznej na ternie Gminy w ramach swoich działań statutowych, ponadto podjęcie działań zmierzających do poprawy stanu środowiska naturalnego nie stanowi zakłócenia konkurencji.

Realizowana inwestycja jest zgodna z przepisami dotyczącymi emisji zanieczyszczeń i efektywności energetycznej, a także z uregulowaniami krajowymi i regionalnymi w tym zakresie, a w szczególności:

a)projekt nie dotyczy wymiany źródła ciepła na piec gazowy lub piec opalany biomasą,

b)projekt nie dotyczy budynków wielorodzinnych, podłączonych do ogrzewania sieciowego,

c)planowana do realizacji inwestycja jest zlokalizowana w strefie (na obszarze) zdiagnozowanej w Programie ochrony powietrza dla województwa śląskiego w celu osiągnięcia poziomów dopuszczalnych substancji w powietrzu oraz pułapu stężenia ekspozycji,

e) realizacja projektu wynika z dokumentu o charakterze planistycznym jako część szerzej zakrojonych działań o charakterze strategicznym i długookresowym, tj. z planu gospodarki niskoemisyjnej.

Ponadto realizacja inwestycji przyczyni się do osiągnięcia następujących efektów:

a)Stopień poprawy efektywności energetycznej (w %): 63%

Sumaryczne zapotrzebowanie na energię końcową w stanie PRZED modernizacją stanowi sumaryczną wartość zapotrzebowania na energię końcową cieplną (CO i CWU) i elektryczną dla budynku (oświetlenie, bieżące zużycie): …GJ/rok+… GJ/rok+… GJ/rok=… GJ/rok Sumaryczne zapotrzebowanie na energię końcową w stanie PO modernizacją stanowi sumaryczną wartość zapotrzebowania na energię końcową cieplną (CO i CWU ) i elektryczną dla budynku (oświetlenie, potrzeby własne): … GJ/rok+… GJ/rok+… GJ/rok=… GJ/rok Różnica wynosząca … GJ/rok - … GJ/rok = …GJ/rok stanowić będzie oszczędność w energii końcowej ogółem. Zmniejszenie zużycia energii końcowej w wyniku realizacji projektu: … GJ/rok Poprawa efektywności energetycznej wyniesie: 1-(… GJ/…OS GJ)=63% Przedstawione wyżej wyliczenia wynikają z aktualnego audytu energetycznego i określają zakres poprawy efektywności energetycznej, ujęty w projekcie, obliczany dla energii końcowej.

b)Efektywność technologiczna i ekologiczna:

Zastosowane w ramach projektu technologie są wykorzystywane z powodzeniem na terenie gminy od kilku lat, aczkolwiek stale zwiększająca się dostępność urządzeń na rynku pozwala na dobór rozwiązań o najwyższej efektywności, zwłaszcza w kontekście materiałów izolacyjnych. A zatem projekt wykorzystuje w pełni dostępny na rynku potencjał technologiczny w zakresie optymalnej efektywności jego wykorzystania biorąc pod uwagę jego przeznaczenie. Beneficjent posiada pełną świadomość o konieczności poprawnej eksploatacji infrastruktury będącej przedmiotem projektu.

c) Stopień wpływu projektu na rozwój energetyki rozproszonej i prosumenckiej

Projekt uwzględnia zakup i montaż instalacji fotowoltaicznej w ilości 1 szt. (por. projekt budowlany) Projekt przewiduje działania związane z montażem OZE na budynku mocy 0,00315 MWp. Produkcja energii z OZE zgodnie z audytem energetycznym wyn. 2,722 MWh.

d) Stopień redukcji CO2 odprowadzanego do atmosfery –

w wyniku projektu nastąpi redukcja emisji CO2 o 36,05 MgCO2/rok.

e) Stopień redukcji PM10

w wyniku projektu nastąpi redukcja emisji PM10 o 0,17803 MgPM10/rok.

Projekt realizuje zapisy Krajowej Strategii Rozwoju Regionalnego 2010-2020 w zakresie dywersyfikacji źródeł i efektywnego wykorzystania energii a także Strategii Rozwoju Kraju 2020, w zakresie bezpieczeństwa energetycznego i środowiska, racjonalnego gospodarowania zasobami, poprawy efektywności energetycznej a w konsekwencji poprawy stanu środowiska. Projekt realizuje Cel Tematyczny RPO: 4c wspieranie efektywności energetycznej, inteligentnego zarządzania energią i wykorzystania odnawialnych źródeł energii w infrastrukturze publicznej, w tym w budynkach publicznych i w sektorze mieszkaniowym. Planowana inwestycja realizuje bezpośrednio cel Osi Priorytetowej IV zwiększenie konkurencyjności oraz zmniejszenie emisyjności gospodarki. Cel szczegółowy działania: wspieranie efektywności energetycznej, inteligentnego zarządzania energią i wykorzystania odnawialnych źródeł energii w infrastrukturze publicznej, w tym w budynkach publicznych i w sektorze mieszkaniowym.

Projekt nie będzie realizowany w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego, a zamówienia publiczne udzielane są zgodnie z zasadą konkurencyjności i w zgodzie z zielonymi zamówieniami publicznymi. Żadne wartości nabyte podczas projektu nie zostaną zbyte. Realizacja projektu jest zgodna z obowiązującym prawem wspólnotowym i prawem polskim, w szczególności Prawem Zamówień Publicznych, Prawem Ochrony Środowiska, Prawem Budowlanym, a także politykami horyzontalnymi DE (polityka równych szans, ochrony środowiska, efektywności energetycznej). Realizacja poza powyższymi przyczyni się do: unowocześnienia infrastruktury budynków użyteczności publicznej, podniesienia konkurencyjności gminy na tle gmin ościennych, poprawy świadomości społeczności lokalnej w zakresie efektywności energetycznej budynków, promocji postaw i działań niskoemisyjnych wśród mieszkańców.

W uzupełnieniu wskazali Państwo, że:

Gmina zawarła umowę na świadczenie usługi odbioru i rozliczania energii elektrycznej wprowadzonej do sieci elektroenergetycznej z mikroinstalacji fotowoltaicznej.

W związku z wykonaniem w ramach realizacji projektu pn. „…” instalacji fotowoltaicznej istnieje możliwość otrzymania wynagrodzenia za wprowadzenie nadwyżki wyprodukowanej energii do sieci elektroenergetycznej, jednakże z uwagi na przewidywane zużycie energii na potrzeby własne - nadwyżki energii do sprzedaży nie wystąpią. W związku z powyższym instalacja teoretycznie może być wykorzystywana do czynności opodatkowanych podatkiem VAT, jednak sytuacje takie, jeśli wystąpią, będą mieć charakter incydentalny, ponieważ zdolność wytwórcza mikroinstalacji nie przekracza realnego zapotrzebowania na energię prosumenta.

Nabywane w celu realizacji ww. projektu towary i usługi będą wykorzystywane do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, ponieważ główna działalność gminy skupia się na zaspokajaniu potrzeb mieszkańców, w tym poprzez dostęp do infrastruktury użyteczności publicznej i nie ma charakteru gospodarczego.

Pytanie

Czy w świetle przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r., poz. 931 z późn. zm.) Gmina realizując projekt „...” będzie miała możliwość obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego VAT lub ubiegania się o zwrot podatku VAT z tytułu zakupu towarów i usług wykorzystywanych w ramach realizowanego projektu?

Państwa stanowisko w sprawie

W związku z przedstawionym stanem faktycznym, na gruncie obowiązujących przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług, Gmina realizując projekt „” nie będzie miała możliwości obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego VAT lub ubiegania się o zwrot podatku VAT z tytułu zakupu towarów i usług wykorzystywanych w ramach realizowanego projektu.

Zgodnie z ogólną zasadą zawartą w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi VAT przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Jednakże prawo to przysługuje pod warunkiem jednoczesnego spełnienia następujących warunków: podmiot ubiegający się o odliczenie jest podatnikiem podatku VAT i zakupione przez podatnika towary i usługi wykorzystywane są do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT. W związku z powyższym należy ustalić czy w odniesieniu do czynności związanych z wykorzystaniem budynku zaplecza sanitarno-szatniowego na terenie O., po zrealizowaniu projektu, Gmina będzie występowała w charakterze podatnika podatku VAT oraz czy ponoszone wydatki na realizację projektu będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Wnioskodawca jako jednostka samorządu terytorialnego, prowadzi działalność w ramach ustawowych zadań własnych. Wnioskodawca nie będzie wykorzystywał produktów projektu do działalności o charakterze gospodarczym. Gmina nie jest przedsiębiorcą w rozumieniu przepisów o działalności gospodarczej. Zgodnie z ustawą o samorządzie gminnym (Dz. U. 2022 poz. 559 z późn. zm.) w art. 2 ust. 1 Gmina wykonuje zadania publiczne, a zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do jej zadań własnych, m.in są to sprawy ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej (art.7, ust. 1, pkt 1). W obiekcie biorącym udział w projekcie nie jest obecnie prowadzona żadna działalność gospodarcza. Jednak przez wzgląd na planowany montaż instalacji PV wpiętej do sieci w ramach projektu, Wnioskodawca stanie się przedsiębiorcą w rozumieniu funkcjonalnym, gdyż wprowadzanie energii do sieci stanowi prowadzenie działalności gospodarczej zgodnie z prawem unijnym - będzie to działalność pomocnicza o charakterze marginalnym.

Działalność polegającą na wprowadzaniu do sieci elektroenergetycznej nadwyżek energii wyprodukowanej przez prosumentów oraz mikroinstalacje fotowoltaiczne można częściowo  zakwalifikować jako działalność pomocniczą zgodnie z art. 107 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej po spełnieniu łącznie przesłanek:

- główna działalność beneficjenta ma charakter niegospodarczy (działalność administracji publicznej),

- energia będzie zużywana na potrzeby własne,

- rozmiar (zdolność wytwórcza) mikroinstalacji nie przekracza realnego zapotrzebowania na energię prosumenta.

Wnioskodawca spełnia powyższe przesłanki: Beneficjent nie prowadzi głównej działalności o charakterze gospodarczym, instalacja fotowoltaiczna będzie wpięta do sieci, produkcja energii elektrycznej z PV nie przekroczy zapotrzebowania na energię elektryczną obiektu (2.722 kWh/4 429,00kWh=62%,) i będzie zasilała tylko potrzeby własne obiektu - działalność ta będzie działalnością pomocniczą.

Beneficjent zapewnia dostęp do infrastruktury użyteczności publicznej na terenie Gminy w ramach swoich działań statutowych, ponadto podjęcie działań zmierzających do poprawy stanu środowiska naturalnego nie stanowi zakłócenia konkurencji.

Realizowana inwestycja jest zgodna z przepisami dotyczącymi emisji zanieczyszczeń i efektywności energetycznej, a także z uregulowaniami krajowymi i regionalnymi w tym zakresie, a w szczególności: projekt nie dotyczy wymiany źródła ciepła na piec gazowy lub piec opalany biomasą, nie dotyczy budynków wielorodzinnych, podłączonych do ogrzewania sieciowego, nie dotyczy wymiany źródła ciepła na piec gazowy lub piec opalany biomasą, realizowana inwestycja jest zlokalizowana w strefie (na obszarze) zdiagnozowanej w Programie ochrony powietrza dla województwa śląskiego w celu osiągnięcia poziomów dopuszczalnych substancji w powietrzu oraz pułapu stężenia ekspozycji oraz realizacja projektu wynika z dokumentu o charakterze planistycznym jako część szerzej zakrojonych działań o charakterze strategicznym i długookresowym, tj. z planu gospodarki niskoemisyjnej.

Jak wynika z powyższego, głównym celem poniesienia wydatków na realizację przedstawionego zadania jest przede wszystkim zaspokajanie potrzeb wspólnoty, które nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a w zakresie realizacji zadań z tym związanych gmina nie występuje w charakterze podatnika podatku VAT i w konsekwencji nie ma prawa do odliczenia podatku VAT od takich nabyć.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą. W świetle tego przepisu:

Stosownie do treści art. 86 ust. 2 ustawy:

Na podstawie art. 87 ust. 1 ustawy:

Przepisy art. 87 ustawy regulują sposób dokonania przez podatnika rozliczenia w sytuacji, gdy w danym okresie rozliczeniowym deklaruje on nadwyżkę podatku naliczonego nad należnym. Przepisy te statuują możliwość otrzymania przez podatnika rzeczywistego zwrotu nadwyżki podatku naliczonego nad należnym. Warunkiem, który musi spełnić podatnik, by domagać się zwrotu, jest powstanie w okresie rozliczeniowym nadwyżki podatku naliczonego nad kwotą podatku należnego. Wynika to z generalnej zasady określonej w przywołanym powyżej art. 87 ust. 1 ustawy.

Zasady dokonywania zwrotu różnicy podatku na rachunek bankowy podatnika określone zostały w art. 87 ust. 2-6 ustawy.

Z cytowanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Jednocześnie z zasady tej wynika, że odliczenie podatku naliczonego może być częściowe, tzn. w tej części, w jakiej dane towary lub usługi, z którymi związany jest podatek naliczony są wykorzystywane do realizacji czynności opodatkowanych, z pominięciem tej części podatku od tych towarów i usług, w jakiej towary te (usługi) są wykorzystywane do wykonywania czynności nieopodatkowanych.

Ponadto, ustawa o podatku od towarów i usług ustanawia zasadę tzw. „niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego”, która wyraża się tym, że podatnik, aby skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego nie musi czekać aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej. Istotna jest intencja nabycia – jeśli dany towar (usługa) ma służyć wykonywaniu czynności opodatkowanych wówczas – po spełnieniu wymienionych w art. 86 ustawy wymogów formalnych – odliczenie jest prawnie dozwolone, oczywiście jeżeli nie wyłączają go inne przepisy ustawy lub aktów wykonawczych. Wystarczającym zatem jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towaru lub usługi, przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej oraz planowanej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakup ten dokonany został w celu jego wykorzystania w ramach działalności opodatkowanej. Tym samym, podatnik dokonując zakupu towarów czy usług dokonuje ich natychmiastowej alokacji do czynności dających prawo do odliczenia lub niedających takiego prawa.

Należy również podkreślić, iż prawo do odliczenia podatku naliczonego, jako integralna część systemu VAT, w zasadzie nie może być ograniczane, ani pod względem czasu, ani też pod względem zakresu przedmiotowego. Nie jest to bowiem wyjątkowy przywilej podatnika, lecz jego fundamentalne prawo. Możliwość wykonania tego prawa powinna być zapewniona niezwłocznie i względem wszystkich kwot podatku, które zostały pobrane (naliczone) od transakcji związanych z zakupami. Decydujące znaczenie dla oceny istnienia prawa do odliczenia ma zamierzony (deklarowany) związek podatku naliczonego z czynnościami opodatkowanymi.

Ponadto ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, to jest m.in. tego że zakupy będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Na zakres prawa do odliczeń w sposób bezpośredni wpływa również pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik w rozumieniu art. 15 ustawy, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

W świetle postanowień art. 15 ust. 1 ustawy:

Stosownie do treści art. 15 ust. 2 ustawy:

Treść powyższych przepisów znajduje odzwierciedlenie w art. 9 ust. 1 Dyrektywy Rady 2006/112/WE RADY z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE z 11 grudnia 2006 r. L 347/1), zgodnie z którym:

Zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy o VAT,

Z powołanych przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego nie są podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają z tego tytułu należności, opłaty lub składki. Podmioty te są natomiast podatnikami podatku od towarów i usług w przypadku wykonywanych przez nie czynności na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Jak wynika z powyższego, wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatnika ma charakter podmiotowo-przedmiotowy.

W świetle wskazanych unormowań jednostki samorządu terytorialnego na gruncie podatku od towarów i usług występować mogą w dwoistym charakterze:

- podmiotów niebędących podatnikami, gdy realizują zadania nałożone na nich odrębnymi przepisami prawa, oraz

- podatników podatku od towarów i usług, gdy wykonują czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Stosownie do art. 2 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 559 ze zm.),

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym,

W świetle art. 7 ust. 1 pkt 10  ustawy o samorządzie gminnym,

Realizacja tych zadań następować może także w drodze dostawy towarów i świadczenia usług w rozumieniu art. 7 i art. 8 ustawy (w zakresie dostaw i usług co do zasady odpłatnych). Gmina, w celu wypełnienia nałożonych na nią zadań, organizuje warunki dla innych podmiotów bądź bezpośrednio uczestniczy w obrocie gospodarczym.

Z opisu sprawy wynika, że  Gmina jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Gmina uzyskała dofinansowanie na realizację projektu pn. „…”. W budynku podlegającym termomodernizacji znajdują się dwie szatnie dla piłkarzy, pokoje trenera, zaplecze sanitarne wc oraz natryski a także pokój socjalny, pomieszczenia techniczne i gospodarcze.

Produktami projektu zarządzać będzie O.

Odbiorcami wybudowanej infrastruktury będą:

˗mieszkańcy Gminy,

˗mieszkańcy regionu korzystający z infrastruktury obiektów publicznych,

˗podopieczni O.,

˗sportowcy.

Wnioskodawca jako jednostka samorządu terytorialnego, prowadzi działalność w ramach ustawowych zadań własnych. Wnioskodawca nie będzie wykorzystywał produktów projektu do działalności o charakterze gospodarczym. W obiekcie będącym przedmiotem pytania nie jest obecnie prowadzona żadna działalność gospodarcza. Jednak przez wzgląd na planowany montaż instalacji PV wpiętej do sieci w ramach projektu, Wnioskodawca stanie się przedsiębiorcą w rozumieniu funkcjonalnym, gdyż wprowadzanie energii do sieci stanowi prowadzenie działalności gospodarczej zgodnie z prawem unijnym, jednak będzie to działalność pomocnicza o charakterze marginalnym.

Gmina zawarła umowę na świadczenie usługi odbioru i rozliczania energii elektrycznej wprowadzonej do sieci elektroenergetycznej z mikroinstalacji fotowoltaicznej.

W związku z wykonaniem w ramach realizacji projektu pn. „…” instalacji fotowoltaicznej istnieje możliwość otrzymania wynagrodzenia za wprowadzenie nadwyżki wyprodukowanej energii do sieci elektroenergetycznej, jednakże z uwagi na przewidywane zużycie energii na potrzeby własne - nadwyżki energii do sprzedaży nie wystąpią.

Państwa wątpliwości w sprawie dotyczą możliwości obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego lub ubiegania się o zwrot podatku VAT z tytułu zakupu towarów i usług wykorzystywanych w ramach realizowanego projektu.

Odnosząc się do kwestii dotyczącej prawa do odliczenia kwoty podatku naliczonego od wydatków na realizację projektu, należy powtórzyć, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

W analizowanej sprawie warunki, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT nie będą spełnione, wskazali Państwo bowiem, że Wnioskodawca nie będzie wykorzystywał produktów projektu do działalności o charakterze gospodarczym. Gmina nie jest przedsiębiorcą w rozumieniu przepisów o działalności gospodarczej. Zgodnie z ustawą o samorządzie gminnym Gmina wykonuje zadania publiczne, a zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do jej zadań własnych, m.in. są to sprawy kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych. W obiekcie będącym przedmiotem pytania nie jest obecnie prowadzona żadna działalność gospodarcza. Nabywane w celu realizacji ww. projektu towary i usługi będą wykorzystywane do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, ponieważ główna działalność gminy skupia się na zaspokajaniu potrzeb mieszkańców, w tym poprzez dostęp do infrastruktury użyteczności publicznej i nie ma charakteru gospodarczego.

W konsekwencji nie będzie spełniony warunek związku wydatków poniesionych w celu realizacji projektu pn. „...” z czynnościami opodatkowanymi, a zatem nie będzie Państwu przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków poniesionych na realizację projektu.

Tym samym nie będą mieli Państwo również możliwości ubiegania się o zwrot podatku VAT z tytułu zakupu towarów i usług wykorzystywanych w ramach realizowanego projektu.

W związku z powyższym Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Z treści wniosku wynika jednak, iż instalacja teoretycznie może być wykorzystywana do czynności opodatkowanych podatkiem VAT, jednak sytuacje takie, jeśli wystąpią, będą mieć charakter incydentalny, ponieważ zdolność wytwórcza mikroinstalacji nie przekracza realnego zapotrzebowania na energię prosumenta.

Należy więc zauważyć, że w sytuacji gdy instalacja będzie wykorzystywana do czynności  opodatkowanych podatkiem VAT (niekorzystających ze zwolnienia od podatku) trzeba mieć na uwadze uregulowania wynikające z art. 91 ustawy tj. uprawnienie do odliczenia – przez korektę podatku – odpowiedniej części podatku naliczonego związanego z czynnościami opodatkowanymi.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. Zatem, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy udzielona odpowiedź straci swą aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 329; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.