Interpretacja indywidualna z dnia 4 stycznia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB3-3.4012.626.2022.1.AM

Brak prawa do odliczenia podatku VAT w związku z realizacją projektu

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego, w związku z podatkiem od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie braku prawa do odliczenia VAT naliczonego związanego z nabyciem towarów i usług na potrzeby realizacji Projektu wpłynął (…) r.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Gmina (…) (dalej: „Gmina”) jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: „VAT”).

Gmina jako jednostka samorządu terytorialnego jest odpowiedzialna za realizację zadań własnych określonych w art. 7 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 559 ze zm.; dalej: „ustawa o samorządzie gminnym”). W katalogu powierzonych Gminie zadań własnych przewidziane zostały, w szczególności sprawy dotyczące gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego (z art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o samorządzie gminnym).

W ramach realizacji zadań własnych Gmina będzie realizowała projekt pn. „(…)” (dalej: „Projekt” lub „Inwestycja”).

Celem Inwestycji jest podniesienie standardu lokalnej drogi gminnej, co przekładać się będzie na poprawę jakości życia mieszkańców Gminy. Natomiast przedmiotem Projektu jest przebudowa drogi gminnej łączącej miejscowości (…) z drogą powiatową oraz miejscowością (…) (miejscowości położone na terenie Gminy (…)). Jest to jedyna droga komunikująca (…) z pozostałą częścią Gminy i umożliwiająca dostęp do ośrodków życia społecznego (urząd, przychodnia, szkoły, dworzec kolejowy). Przebudowa przedmiotowej drogi w znacznym stopniu przyczyni się do poprawy życia mieszkańców i rozwój miejscowości wiejskiej oraz rozbudowy wewnątrzregionalnej infrastruktury transportowej. Realizacja Inwestycji podniesie standard drogi, która w efekcie stanie się drogą publiczną o takich samych parametrach jak droga powiatowa, z którą zostanie połączona.

W ramach Inwestycji Gmina zrealizuje:

- prace projektowe:

‒opracowanie dokumentacji projektowej wykonania;

‒uzyskanie wymaganych uzgodnień, opinii, zatwierdzeń, pozwoleń;

‒opracowanie dokumentacji powykonawczej wraz z inwentaryzacją geodezyjną;

- prace budowlane:

‒roboty przygotowawcze;

‒roboty ziemne;

‒podbudowy;

‒nawierzchnie;

‒odwodnienie pasa drogowego;

‒budowa kanału technologicznego;

‒oznakowanie;

‒roboty wykończeniowe.

Gmina zamierza sfinansować Projekt częściowo ze środków własnych, jak również ze środków zewnętrznych. Gmina zamierza zawnioskować o przyznanie dofinansowania ze środków Unii Europejskiej z Programu (…) dla działania „(…)”, poddziałania „(…)” na operacje typu „(…)”. Podatek VAT stanowić będzie koszt kwalifikowany Projektu.

Planowane do poniesienia w ramach Projektu wydatki będą udokumentowane wystawianymi na rzecz Gminy przez dostawców/usługodawców fakturami, z wykazanym podatkiem naliczonym, na których to fakturach Gmina zostanie wskazana jaka nabywca. Gmina nie będzie dokonywała odliczenia VAT z ww. faktur dokumentujących wydatki związane z realizacją Inwestycji.

Wybudowana droga będzie ogólnodostępna, a korzystanie z niej będzie bezpłatne. Gmina nie będzie wykorzystywała Projektu do wykonywania jakichkolwiek odpłatnych czynności na podstawie umów cywilnoprawnych. Stanowić on będzie natomiast realizację zadań własnych Gminy w ramach tworzenia, ulepszania lub rozbudowy infrastruktury drogowej w zakresie podniesienia standardu dróg lokalnych na terenie Gminy (…). Realizacja Projektu ściśle wiąże się z rozwojem infrastruktury, która będzie udostępniana całorocznie dla ogółu mieszkańców, a efekty Projektu nie będą wykorzystywane przez Gminę do działalności gospodarczej.

Z tytułu realizacji inwestycji Gmina nie uzyska i nie będzie uzyskiwać żadnych przychodów oraz dochodów. Jak wskazano wyżej Wybudowana droga będzie ogólnodostępna, a korzystanie z niej będzie bezpłatne.

Tym samym, Gmina pragnie wskazać, że towary i usługi nabywane w związku z realizacją Projektu nie będą wykorzystywane do jakichkolwiek czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, w tym zwolnionych z tego podatku. Inwestycja będzie wykorzystywana wyłącznie do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Pytanie

Czy Gminie będzie przysługiwało prawo do odliczenia VAT naliczonego związanego z nabyciem towarów i usług na potrzeby realizacji Projektu?

Państwa stanowisko w sprawie

Gminie nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia VAT naliczonego związanego z nabyciem towarów i usług na potrzeby realizacji Projektu.

Uzasadnienie stanowiska Gminy.

Zgodnie z ogólną zasadą zawartą w treści art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Z treści tego przepisu wynika, że prawo do obniżenia kwot podatku należnego o kwoty podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy odliczenia tego dokonuje podatnik VAT, a także gdy towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tj. czynności, których następstwem jest określenie podatku należnego.

W myśl natomiast art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji, których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, Projekt będzie wykorzystywany do realizacji zadań własnych Gminy w zakresie zarządzania drogą, której dotyczy operacja. Z tego wynika, że Inwestycja nie będzie w ogóle wykorzystywana do prowadzenia działalności gospodarczej, a efekty realizowanych zadań będą miały publiczny charakter (tj. tworzenie infrastruktury służącej potrzebom społeczności) i stanowią czynności niepodlegające ustawie o VAT.

Gmina nie będzie uzyskiwała żadnych przychodów z efektów Projektu, a także nie będzie go wykorzystywała do wykonywania czynności realizowanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Wybudowana droga będzie ogólnodostępna, a korzystanie z niej będzie bezpłatne. Realizowany Projekt nie będzie generował po stronie Gminy żadnych przychodów czy dochodów.

Wydatki poniesione na realizację Projektu Gmina będzie ponosiła jako organ władzy publicznej realizujący zadania nałożone na niego odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których został on powołany – czyli zgodnie ustawą o samorządzie gminnym. Droga przebudowana w ramach Projektu będzie przez Gminę wykorzystywana wyłącznie do czynności, które nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Powyższe potwierdził Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacjach indywidualnych wydanych w analogicznych stanach faktycznych/zdarzeniach przyszłych, tj. przykładowo w interpretacji z dnia 6 lutego 2019 r., nr 0115-KDIT1-1.4012.26.2019.1.BS, w której stwierdził, iż „W omawianej sprawie warunek uprawniający do odliczenia nie zostanie spełniony, gdyż zakupione towary i usługi nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Z tytułu realizacji inwestycji Gmina nie uzyska i nie będzie uzyskiwać żadnych przychodów oraz dochodów. Wybudowana droga będzie ogólnodostępna, a korzystanie z niej będzie bezpłatne. W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe”.

Ponadto Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z dnia 2 listopada 2022 r., nr 0113-KDIPT1-3.4012.514.2022.1.MWJ stwierdził, że „(…) w przypadku udostępniania dróg publicznych ogółowi użytkowników, Gmina nie użytkuje ich do działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy i tym samym w powyższym zakresie Gmina nie działa jako podatnik, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy. W konsekwencji, powyższa czynność jest wyłączona z systemu podatku VAT i z tego względu stanowi czynność niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT”.

W odniesieniu do poniesionych przez Gminę wydatków związanych z realizacją Inwestycji nie zostaną spełnione przesłanki warunkujące możliwość skorzystania z prawa do odliczenia VAT naliczonego. Gmina bowiem nie występuje tu w charakterze podatnika VAT i nie istnieje związek pomiędzy realizacją Projektu, a wykonywaniem czynności opodatkowanych VAT.

W konsekwencji należy uznać, że Gminie nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia VAT naliczonego związanego z nabyciem towarów i usług na potrzeby realizacji Inwestycji.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które Państwo przedstawili we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U.  z 2022 r., poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą.

Zgodnie z tym przepisem:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a cyt. ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Jak wynika z powołanych przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia lub zwrotu podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Ten ostatni przepis określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony, związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania, podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez „podatników” w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Jak wynika z art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W myśl art. 15 ust. 6 ustawy:

Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że organy władzy publicznej nie będą podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jego podmioty prawa publicznego, nawet, jeśli pobierają należności, opłaty i składki. Organy te będą natomiast podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Bowiem tylko w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2022 r., poz. 559 ze zm.):

Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 2 tej ustawy:

Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy, gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że są Państwo zarejestrowani jako podatnik VAT czynny. Złożyli Państwo wniosek o przyznanie dofinansowania na realizację Projektu pn. „(…)” ze środków Unii Europejskiej z Programu (…).

Państwa wątpliwości dotyczą prawa do odliczenia VAT naliczonego związanego z nabyciem towarów i usług na potrzeby realizacji Projektu.

Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny.

W omawianej sprawie, jak wynika z okoliczności przedstawionego stanu faktycznego, związek taki nie wystąpił, bowiem ww. zadanie inwestycyjne nie miało związku z czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług wykonywanymi przez Gminę. Jak Państwo wskazali we wniosku Gmina będzie wykorzystywała drogę jedynie do czynności niepodlegających opodatkowaniu, gdyż będzie ona drogą publiczną, ogólnodostępną dla każdego, a korzystanie z niej będzie bezpłatne. Ponadto, co również wynika z opisu sprawy, realizacja ww. zadania mieści się w katalogu zadań własnych Gminy, wynikających z art. 7  ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym. Oznacza to, że realizując ww. projekt nie będziecie Państwo działali w charakterze podatnika VAT.

Wobec powyższego nie przysługuje Państwu – w związku z art. 86 ust. 1 ustawy – prawo do odliczenia VAT naliczonego związanego z nabyciem towarów i usług na potrzeby realizacji Projektu pn. „(…)”.

W konsekwencji Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym/opisem zdarzenia przyszłego. Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu sprawy. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy lub stanu prawnego, udzielona odpowiedź traci swą aktualność. Równocześnie w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny, co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.