Odsunięcie od pracy pracownika zatrudnionego przy pracy wzbronionej

Przepisy z zakresu technicznego bezpieczeństwa pracy zawierają ograniczenia, w ramach których nie każdy pracownik może wykonywać pracę każdego rodzaju. Nie można jednak wykluczyć sytuacji, kiedy dana osoba wykonuje prace wzbronione mimo formalnego zakazu. Wówczas rolą pracodawcy, pracownika służby bhp i osoby kierującej pracownikami jest odsunięcie pracownika od pracy, zanim decyzja w tym zakresie zostanie wydana przez inspektora pracy podczas najbliższej kontroli.

Nie każdy wykona każdą pracę

Kodeks pracy wskazuje na elementarną zasadę związaną z szeroko rozumianym życiem zawodowym - zasadę wolności pracy. Wynika z niej, że każdy ma prawo do swobodnie wybranej pracy i nikomu, z wyjątkiem przypadków określonych w ustawie, nie można zabronić wykonywania zawodu.

Sam zamiar wykonywania określonej pracy w ramach danego zawodu czy specjalności to nie wszystko. Niezbędne są określone kwalifikacje, często potwierdzone właściwymi dokumentami (np. do obsługi urządzeń technicznych), właściwe szkolenie bhp i stan zdrowia zweryfikowany w ramach profilaktycznych badań lekarskich.

Mając na względzie kwestie bezpieczeństwa, w prawie pracy przewidziano szereg ograniczeń w zakresie pełnej dowolności i swobody świadczenia pracy. Ograniczenia mogą bowiem wynikać nie tylko z braku właściwych kwalifikacji czy niedostatecznego stanu zdrowia, który został zweryfikowany w ramach badań profilaktycznych, ale bezpośrednio wynikać z przepisów regulujących prace wzbronione dla danej kategorii osób. Ograniczenia te mogą być podyktowane płcią osoby zatrudnionej, szczególnym okresem w życiu, np. ciążą, karmieniem piersią czy młodym wiekiem, jak ma to miejsce w przypadku pracowników młodocianych. Ograniczenia mogą wynikać również z formuły zatrudnienia, np. z pracy tymczasowej.