Wyrok SN z dnia 17 lutego 2022 r., sygn. II CSKP 75/22

O ile możliwe jest dochodzenie roszczeń z tytułu ochrony prawa rzeczowego (spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu) na podstawie przepisów art. 222 § 2 k.c., art. 251 k.c. oraz art. 144 k.c., o tyle roszczenia te pozostają bez związku z roszczeniem, o którym mowa w art. 439 k.c. Pierwsze bowiem mają na celu umożliwienie niezakłóconego wykonywania prawa rzeczowego jako bezwzględnego prawa majątkowego na rzeczy, a w konsekwencji wyłączenie innych osób od wpływu na sferę władztwa uprawnionego, o ile nie dysponują one tytułem prawnym umożliwiającym taką ingerencję. Uprawniony może dochodzić wskazanych roszczeń tak długo, jak długo istnieje stan niezgodny z prawem, tj. uniemożliwiający mu efektywne wykonywanie jego prawa. Przywrócenie stanu zgodnego z prawem (niekoniecznie poprzedniego) lub istnienie skutecznego wobec uprawnionego tytułu umożliwiającego ingerencję w jego prawo rzeczowe, stanowią przesłanki odmowy ochrony petytoryjnej we wskazanym zakresie. Z kolei art. 439 k.c., statuuje roszczenie o charakterze względnym niepowiązane z ochroną bezwzględnego prawa podmiotowego, lecz wymagające wykazania istnienia stanu bezpośredniego zagrożenia szkodą. Ma na celu zapobieżenie powstania szkody.

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Mariusz Łodko (przewodniczący) ‎

SSN Beata Janiszewska

‎SSN Kamil Zaradkiewicz (sprawozdawca)

w sprawie z powództwa B. L. ‎przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej "[…]" w W. i T. […] S.A. w W. ‎o zobowiązanie i zapłatę, ‎po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 17 lutego 2022 r., ‎skargi kasacyjnej powódki od wyroku Sądu Apelacyjnego w […] ‎z dnia 7 maja 2018 r., sygn. akt VI ACa […],

I. uchyla zaskarżony wyrok co do rozstrzygnięć zawartych ‎w punktach I a), b) i d) oraz III i IV i w tym zakresie przekazuje sprawę Sądowi Apelacyjnemu w […] do ponownego rozpoznania;

II. oddala skargę kasacyjną w pozostałym zakresie;

III. pozostawia Sądowi Apelacyjnemu w […] rozstrzygnięcie o kosztach postępowania kasacyjnego.