Wyrok SN z dnia 3 lipca 2019 r., sygn. II PK 43/18

Katecheta, jednocześnie uczący innego przedmiotu, nie może być zwolniony z pracy w szkole w przypadku utraty uprawnień do nauczania religii.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Jerzy Kuźniar (przewodniczący)

SSN Maciej Pacuda (sprawozdawca)

SSN Andrzej Wróbel

w sprawie z powództwa P. J. ‎przeciwko Z. w P. ‎o przywrócenie do pracy i wynagrodzenie, ‎po rozpoznaniu na rozprawie w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 3 lipca 2019 r., skargi kasacyjnej strony pozwanej od wyroku Sądu Okręgowego w P. z dnia 20 września 2017 r., sygn. akt VIII Pa (…),

1. oddala skargę kasacyjną,

2. zasadza od strony pozwanej na rzecz powoda kwotę 2115 (dwa tysiące sto piętnaście) złotych tytułem kosztów pomocy prawnej w postępowaniu kasacyjnym.

Uzasadnienie

Powód P. J., po ostatecznym sprecyzowaniu roszczenia, domagał się przywrócenia do pracy w pozwanym Zespole Szkół (…) im. (…)w P. na stanowisku nauczyciela historii oraz zasądzenia na swoją rzecz od pozwanego wynagrodzenia za cały okres pozostawania bez pracy w kwocie 66.646,56 zł.

Sąd Rejonowy w P. wyrokiem z dnia 17 listopada 2016 r. zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 12.496,23 zł tytułem odszkodowania za naruszenie przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę oraz oddalił powództwo w pozostałym zakresie i rozstrzygnął o kosztach postępowania w sprawie.

Sąd Rejonowy ustalił, że powód posiada wyższe wykształcenie magisterskie o kierunku teologia. Ponadto w 2003 r. ukończył trzysemestralne studia podyplomowe w zakresie historii i wiedzy o społeczeństwie. W okresie od dnia 1 września 2000 r. do dnia 31 sierpnia 2008 r. powód pracował na stanowisku nauczyciela - katechety w pełnym wymiarze czasu pracy w Zespole Szkół - Gimnazjum w G. W czasie tego zatrudnienia, w dniu 5 grudnia 2005 r. uzyskał stopień nauczyciela mianowanego. W dniu 25 sierpnia 2006 r. otrzymał skierowanie do nauczania religii u pozwanego od dnia 1 września 2006 r. na czas nieokreślony. Skierowanie to było podstawą zatrudnienia powoda u pozwanego. W dniu 31 sierpnia 2006 r. pomiędzy powodem a działającym w imieniu pozwanego dyrektorem E. N. została zawarta umowa o pracę na czas określony od dnia 1 września 2006 r. do dnia 31 sierpnia 2007 r. Powód został zatrudniony na stanowisku nauczyciela religii w wymiarze pełnego etatu. Posiadał wówczas stopień awansu zawodowego nauczyciela mianowanego. W dniu 31 sierpnia 2007 r. powód został zatrudniony u pozwanego na podstawie mianowania na stanowisku nauczyciela religii w pełnym wymiarze czasu pracy. Początkowo uczył wyłącznie religii w pełnym wymiarze czasu pracy. Z uwagi na posiadane kwalifikacje do nauczania historii i WOS, dyrektor pozwanego, począwszy od roku szkolnego 2008/2009, zaczął również przydzielać powodowi do nauczania godziny z historii i WOS. Ponadto powód z uwagi na nauczanie poza religią innych przedmiotów miał powierzone wychowawstwo klasy jako jedyny spośród nauczycieli religii. W roku szkolnym 2008/2009 powód uczył religii w wymiarze 16,87 godzin tygodniowo, historii w wymiarze 4 godzin, historii i WOS w wymiarze 2 godzin. W roku szkolnym 2009/2010 uczył religii w wymiarze 17,13 godzin, miał również wychowawstwo klasy. Ponadto na podstawie zawartej z pozwanym dodatkowej umowy uczył historii w wymiarze 7,79 godzin tygodniowo oraz historii i WOS w wymiarze 2,97 godzin tygodniowo. W dniu 26 sierpnia 2010 r. powód zawarł z pozwanym dodatkową umowę o pracę na czas określony do dnia 31 sierpnia 2011 r. w wymiarze 11/18 etatu na stanowisku nauczyciela historii i WOS. W roku szkolnym 2010/2011 uczył religii w wymiarze 18,53 godziny, miał również wychowawstwo klasy. Ponadto na podstawie zawartej dodatkowej umowy uczył historii w wymiarze 8,39 godzin tygodniowo oraz historii i WOS w wymiarze 2 godzin tygodniowo. W dniu 11 marca 2011 r. powód uzyskał stopień awansu zawodowego nauczyciela dyplomowanego. Na rok szkolny 2011/2012 powód i pozwany nie zawierali dodatkowej umowy na nauczanie przedmiotów historii i WOS. W tym roku szkolnym powód uczył jednak religii w wymiarze 12,31 godzin tygodniowo, historii w wymiarze 10,73 godzin tygodniowo oraz historii i WOS w wymiarze 1 godziny tygodniowo. Podobnie w kolejnym roku szkolnym, tj. w roku szkolnym 2012/2013, nie była zawierana pomiędzy powodem a pozwanym dodatkowa umowa na nauczanie historii i WOS. Dyrektor pozwanego powierzał powodowi poza nauczaniem religii również prowadzenie zajęć z historii i historii i WOS. W roku szkolnym 2012/2013 powód uczył religii w wymiarze 12,36 godzin tygodniowo i historii w wymiarze 5,47 godzin. W roku szkolnym 2013/2014 powód uczył natomiast religii w wymiarze 3 godzin tygodniowo. Jednocześnie uczył historii w wymiarze pełnego etatu - 18 godzin tygodniowo. Sprawował również funkcję wychowawcy klasy. Mimo że od kilku lat uczył zarówno religii, jak i historii i WOS, a w roku szkolnym 2013/2014 miał przydzielony pełny etat nauczyciela historii i WOS oraz jedynie 3 godziny tygodniowo religii, to w podstawie jego zatrudnienia - mianowaniu nadal było zapisane, iż powód jest zatrudniony na stanowisku nauczyciela religii. Powód uczył historii na przydzielonych mu godzinach, nie było to niczyje zastępstwo. Powód zwracał się do dyrektora pozwanego z uwagami, że umowa o pracę nie odzwierciedla stanu faktycznego z tej przyczyny, że pracuje na pełnym etacie, nauczając historii i WOS, a religii ma niecałe trzy godziny. Mimo to dyrektor uznawał, że w zatrudnieniu powoda nic się nie zmienia. We wrześniu 2013 r. przeprowadzono na wniosek powoda ocenę jego pracy. W karcie oceny pracy wskazano zajmowane przez powoda stanowisko nauczyciela religii i historii. Praca powoda została oceniona na ocenę dobrą. W październiku 2013 r. powód zwrócił się do dyrektora pozwanego o wyrównanie wynagrodzenia za okres od dnia 1 września 2010 r. do dnia 30 sierpnia 2011 r. w związku z uzyskaniem stopnia awansu zawodowego nauczyciela dyplomowanego. W odpowiedzi na ten wniosek dyrektor stwierdził jednak, że podwyższenie wynagrodzenia nie jest możliwe ze względów proceduralnych.