Podatek dochodowy odroczony
Przy wycenie aktywów i pasywów dla celów rachunkowości ważną kwestią jest wartość podatkowa i powiązane z tym zagadnieniem różnice między prawem bilansowym a prawem podatkowym.
Różnice między prawem bilansowym a prawem podatkowym wynikają przede wszystkim z tego, że przy prowadzeniu ksiąg rachunkowych i sporządzaniu sprawozdania finansowego stosowane są nadrzędne zasady rachunkowości, takie jak zasada:
- memoriału,
- współmierności przychodów i związanych z nimi kosztów, a także
- ostrożnej wyceny
U przedsiębiorców będących podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych księgowe przychody i księgowe koszty oraz stanowiący ich różnicę wynik finansowy brutto mogą, a nawet powinny się różnić od przychodów i kosztów stanowiących podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym.
Przejście z wyniku brutto do wyniku netto (bilansowo)
= Wynik finansowy brutto
- (minus) podatek dochodowy bieżący
- (minus) podatek dochodowy odroczony (pomniejsza wynik)
+ (plus) podatek dochodowy odroczony (powiększa wynik)
= Wynik finansowy netto
Podstawą wyliczenia podatku dochodowego bieżącego jest dochód podatkowy. Dochód lub strata podatkowa to różnica między przychodami podatkowymi i kosztami uzyskania przychodów. Jeżeli różnica między przychodami podatkowymi a kosztami uzyskania przychodów jest dodatnia, stanowi dochód do opodatkowania, a jeżeli jest ujemna, stanowi stratę podatkową.
Różnice między prawem bilansowym a prawem podatkowym, biorąc pod uwagę kryterium „odwracalności”, można podzielić na:
- różnice trwałe - które wynikają z odmiennego podejścia do źródeł przychodów i kosztów ich uzyskania:
- w zakresie przychodów - są wyłączone z rygorów działania updop, nie są zaliczone do przychodów podatkowych albo są zwolnione z podatku dochodowego bądź przychody są opodatkowane w formie zryczałtowanej lub świadczenie otrzymane przez jednostkę jest w całości bądź częściowo odpłatne,
- w zakresie kosztów - dotyczą kosztów, które w żadnym okresie rachunkowym nie będą kosztami podatkowymi, a są uznawane przez prawo bilansowe lub odwrotnie - koszty te są uznawane przez prawo podatkowe, a nie będą one nigdy kosztami rachunkowymi;