Rozliczenia podatkowo-składkowe świadczeń wypłacanych po zakończeniu zatrudnienia i terminy ich dokonania

Do obowiązków pracodawcy związanych z ustaniem zatrudnienia pracownika należy wypłacenie mu ostatniego wynagrodzenia za pracę oraz innych przysługujących tej osobie świadczeń pieniężnych. Przepisy Kodeksu pracy nie regulują jednak wprost, jaki jest termin na rozliczenie się z pracownikiem w tych okolicznościach. Należy przyjąć, i jest to pogląd dominujący w doktrynie, że trzeba to zrobić w dniu, w którym ustaje zatrudnienie. Jeżeli dochodzi do wypłaty świadczenia pochodzącego z wcześniej istniejącego stosunku pracy należy je rozliczyć w zakresie podatku dochodowego i składek ZUS w sposób właściwy dla tego źródła przychodów.  Były pracodawca nadal pełni rolę płatnika i ma obowiązek naliczyć, pobrać i odprowadzić podatek oraz składki do właściwych urzędów w terminie wynikającym z ogólnych przepisów w tym zakresie.

Z praktyki wynika, że pracodawcy często zwlekają z wypłatą ostatniego wynagrodzenia do przyjętego w zakładzie terminu wypłaty dla pracowników. Na przykład jeśli do rozwiązania stosunku pracy dojdzie w trakcie miesiąca, wypłata jest dokonywana ostatniego dnia miesiąca, czyli już byłemu pracownikowi, a gdy zatrudnienie upływa z końcem miesiąca, były pracownik otrzymuje należne mu wypłaty np. 10 dnia kolejnego miesiąca, tak jak osoby nadal pozostające w zatrudnieniu.

Niejednokrotnie pracodawcy nie tylko nie dotrzymują obowiązku wypłaty wynagrodzenia za pracę i innych jego składników w ostatnim dniu pracy pracownika, ale w ogóle nie wypłacają pozostałych świadczeń, do których pracownik nabywa prawo w związku z ustaniem zatrudnienia. Do zaspokojenia roszczeń byłego pracownika często dochodzi dopiero wtedy, gdy zgłosi on sprawę do Państwowej Inspekcji Pracy lub wytoczy proces sądowy o wypłatę zaległości. Wówczas pracodawca musi mu wypłacić nie tylko należność główną, ale także odsetki od niej.

Do najczęściej wypłacanych świadczeń po ustaniu zatrudnienia należą: