Jak rozliczać wypłatę nagród jubileuszowych – odpowiedzi na 13 pytań czytelników
Nagrody jubileuszowe wypłacane są m.in. pracownikom sfery budżetowej i samorządowej (nauczyciele, urzędnicy państwowi, samorządowcy). Mogą być wypłacane także przez pracodawców z sektora prywatnego. Jednak w tym przypadku zasady ich przyznawania oraz obliczania i wypłaty powinny być uregulowane w przepisach wewnątrzzakładowych (np. w regulaminie wynagradzania). Jest to jeden z warunków niezbędnych do wyłączenia takiego składnika z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne.
Nagrody jubileuszowe wypłacane w związku ze stażem pracy są wyłączone z podstawy wymiaru składek, pod warunkiem że zasady ich przyznawania, określone w regulacjach płacowych, przewidują prawo do nabycia tych gratyfikacji nie częściej niż raz na 5 lat. W niektórych sytuacjach ze zwolnienia mogą skorzystać także płatnicy, którzy wypłacili jubileuszówkę swoim zatrudnionym w okresie krótszym niż 5-letni od daty nabycia poprzedniej nagrody. Nagrody jubileuszowe podlegają opodatkowaniu na zasadach ogólnych. Podlegają też egzekucji sądowej lub administracyjnej na zasadach właściwych dla wynagrodzenia za pracę.
PRZYKŁAD
Pracodawca zwyczajowo przyznaje długoletnim pracownikom premie nazywane nagrodami jubileuszowymi. Nagrody te są przyznawane pracownikowi po każdych kolejnych 5 latach pracy w tym zakładzie. Prawo do nagród nie wynika z obowiązujących u tego pracodawcy przepisów o wynagradzaniu, a wysokość wypłat jest uzależniona od uznania prezesa firmy, z uwzględnieniem osobistego wkładu pracownika w rozwój przedsiębiorstwa. W takim przypadku przyznawane nagrody są w istocie premiami uznaniowymi, a nie nagrodami jubileuszowymi w rozumieniu rozporządzenia składkowego. Nie mogą zatem zostać wyłączone z podstawy wymiaru składek.
Czy zasady przyznawania nagrody mogą uniemożliwić skorzystanie ze zwolnienia składkowego
Pracodawcy prywatni mają dużą dowolność w zakresie uregulowania kwestii prawa do nagrody jubileuszowej i zasad ustalania jej wysokości. Pracodawca może też samodzielnie ustalić, jakie okresy zatrudnienia wlicza się do stażu uprawniającego do nagrody, wyłączając niektóre z nich, a uwzględniając inne. Przepisy układowe lub regulaminowe mogą również zezwalać na zaliczenie do zakładowego stażu pracy okresów zatrudnienia u innych pracodawców, a nawet okresów innych niż zatrudnienie. Regulacje te nie decydują o prawie do skorzystania ze zwolnienia składkowego. Warunkiem jest bowiem to, aby nagroda nie przysługiwała pracownikowi częściej niż raz na 5 lat.