(1)

Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) 2022/2434 (2) wprowadzono do rozporządzenia (UE, Euratom) 2018/1046 („rozporządzenie finansowe”) zróżnicowaną strategię finansowania jako jednolitą metodę finansowania realizacji operacji zaciągania pożyczek i zarządzania długiem prowadzonych przez Komisję. Po wejściu w życie rozporządzenia (UE, Euratom) 2022/2434 zróżnicowana strategia finansowania ma mieć zastosowanie do programów pomocy finansowej, w przypadku których akty podstawowe wchodzą w życie 9 listopada 2022 r. lub później.

(2)

Komisja powinna dokonać koniecznych ustaleń w zakresie wdrażania zróżnicowanej strategia finansowania. Stosowanie zróżnicowanej strategii finansowania wymaga przyjęcia zbioru zasad pozwalających określić alokację odpowiednich kosztów do odpowiednich programów pomocy finansowej, co powinno zapewnić możliwość obciążenia beneficjenta wszystkimi kosztami poniesionymi przez Unię w związku z pomocą finansową.

(3)

Metodyka alokacji kosztów związanych z wdrażaniem zróżnicowanej strategii finansowania w ramach NextGenerationEU (NGEU) została ustanowiona decyzją wykonawczą Komisji (UE) 2021/1095 (3). Ustalenia te należy rozszerzyć na operacje zaciągania pożyczek i zarządzania długiem prowadzone w ramach zróżnicowanej strategii finansowania zgodnie z art. 220a rozporządzenia finansowego.

(4)

Zobowiązania do spłaty powinny nadal spoczywać na beneficjentach pomocy finansowej, zgodnie z art. 220 ust. 5 lit. e) rozporządzenia finansowego oraz z budżetowymi zasadami należytego zarządzania finansami i równowagi. Wszystkie koszty, jakimi obciąża się beneficjentów, powinny opierać się na jednolitej metodyce alokacji kosztów, która zapewnia przejrzystą i proporcjonalną alokację kosztów.

(5)

Metodyka alokacji kosztów powinna pozwolić uniknąć subsydiowania skrośnego kosztów jednej kategorii beneficjentów przez inną. Z jednej strony koszty pożyczek należy w pełni przypisać do beneficjentów tych pożyczek, natomiast, z drugiej strony, koszty wsparcia bezzwrotnego należy przypisać do budżetu UE na podstawie rzeczywistych kosztów poniesionych w celu pozyskania i wypłaty odpowiedniej części wpływów na rzecz poszczególnych beneficjentów. Metodyka ta powinna obejmować wszystkie koszty ponoszone przez Unię w związku z operacjami zaciągania pożyczek i zarządzania długiem, w tym wszystkie koszty administracyjne, oraz powinna zapewniać obliczanie różnych kategorii kosztów w odniesieniu do każdej wypłaty.

(6)

Aby zapewnić sprawiedliwe i równe traktowanie beneficjentów, Komisja powinna wdrożyć wspólną i ujednoliconą metodykę dotyczącą kosztów, mającą zastosowanie zarówno do wszystkich rodzajów wypłat (tych, w przypadku których spłata dokonywana jest z budżetu Unii, oraz tych, w przypadku których spłaty dokonuje beneficjent), które wiążą się z przypisaniem kosztów do beneficjentów na podstawie części otrzymanych wpływów.

(7)

W ramach metodyki obliczania i alokacji kosztów należy dokonać rozróżnienia między trzema kategoriami kosztów: kosztami finansowania, kosztami zarządzania płynnością i kosztami administracyjnymi. Koszty finansowania wynikają z oprocentowania i innych opłat, jakie Komisja musi ponieść w związku z poszczególnymi instrumentami wyemitowanymi w celu sfinansowania danych wypłat. Koszty zarządzania płynnością to koszty ponoszone w związku z kwotami wyemitowanymi i utrzymywanymi tymczasowo na rachunkach płynności jako rezerwy na poczet przyszłych płatności. Te bieżące ogólne koszty operacyjne są nieodłączną cechą zróżnicowanej strategii finansowania i powinny być sprawiedliwie dzielone między wszystkich beneficjentów. Trzecia kategoria kosztów to koszty administracyjne, które są związane z budową zdolności technicznej i operacyjnej w celu wdrożenia zróżnicowanej strategii finansowania i które powstają wyraźnie w wyniku jej wdrażania.

(8)

Sprawiedliwe i proporcjonalne przypisanie kosztów odbywa się poprzez przypisanie wypłat i powiązanych instrumentów finansowania do przedziałów czasowych (dalej „przedziały czasowe”). Na wcześniejsze wypłaty i powiązane transakcje zaciągania pożyczek przeprowadzone w ramach zróżnicowanej strategii finansowania, które zostały już przypisane do przedziałów czasowych, nie ma wpływu dodanie wypłat w ramach programów pomocy finansowej objętych zakresem art. 220a rozporządzenia finansowego. Od czasu rozpoczęcia takich wypłat pożyczek koszty wszelkich wypłat finansowanych z wykorzystaniem zróżnicowanej strategii finansowania będą obliczane i przypisywane w ten sam sposób. Nadrzędną zaletą tego podejścia jest to, że koszt finansowania jest taki sam w przypadku wszystkich wypłat przypisanych do tego samego przedziału czasowego, co sprawia, że zaciągane pożyczki są dostosowane do potrzeb w zakresie wypłat.

(9)

Należy zapewnić, aby nie miało to wpływu na podział kosztów w przypadku żadnego z programów, do których miałaby zastosowanie metodyka alokacji kosztów. Metodyka alokacji kosztów od chwili jej przyjęcia miałaby zastosowanie do pożyczek zaciąganych w ramach NGEU i pożyczek udzielanych na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/2463 (4), w przypadku których okresy, na jakie zaciągnięto pożyczki i na jakie ich udzielono, a także struktura pożyczek są podobne. W związku z tym możliwe jest ich włączenie do tych samych przedziałów czasowych. W przypadku ustanowienia nowego programu pomocy finansowej o innym czasie trwania i strukturze, który może mieć wpływ na koszty, metodykę tę należy w razie potrzeby poddać przeglądowi.

(10)

Obliczanie kosztu finansowania wynikającego z transakcji zaciągania pożyczek powinno opierać się na kosztach wynikających ze wszystkich operacji zaciągania pożyczek przeprowadzonych w sześciomiesięcznym okresie, na który przypada data wypłaty. Takie przypisywanie kosztów finansowania do przedziałów jest niezbędne do zapewnienia, aby koszt finansowania naliczany w związku z wypłatą był ściśle powiązany ze stopami rynkowymi obowiązującymi w momencie dokonywania wypłaty. Podejście to oznacza, że dokładny koszt finansowania ustala się dopiero po utworzeniu puli finansowania w momencie zamknięcia sześciomiesięcznego przedziału czasowego, chociaż beneficjenci pożyczek będą mieli dostęp do orientacyjnych cen przed ostatecznym rachunkiem kosztów. Opłata ponoszona przez beneficjentów pożyczek lub - w przypadku zewnętrznych dochodów przeznaczonych na określony cel zgodnie z art. 3 ust. 1 rozporządzenia Rady (UE) 2020/2094 (5) - z budżetu UE powinna być taka sama. W ten sposób unika się arbitralności lub przypadkowości, które charakteryzują tradycyjną metodę back-to-back, w której koszty po stronie konkretnego beneficjenta odpowiadały warunkom, jakie można było uzyskać w danym dniu, w którym zaciągnięto pożyczkę.

(11)

Każdy przedział czasowy powinien być aktywny przez okres sześciu miesięcy, począwszy od 1 stycznia lub 1 lipca. Pierwszy przedział czasowy powinien jednak obejmować okres od 1 czerwca 2021 r. do 31 grudnia 2021 r., o którym mowa w art. 4 decyzji.

(12)

Chociaż koszt finansowania może różnić się między sześciomiesięcznymi przedziałami czasowymi z powodu różnic w warunkach finansowania pozostających poza kontrolą Komisji, Komisja będzie zarządzać operacjami zaciągania pożyczek i zarządzania długiem w taki sposób, aby w możliwie największym stopniu w każdym przedziale czasowym zapewnić podobne profile zapadalności.

(13)

Strategia finansowania stosowane przez Komisję umożliwia lepsze zarządzanie ryzykiem stopy procentowej i innym ryzykiem finansowym. Podczas gdy stopy procentowe stosowane wobec beneficjentów pożyczek będą stabilne, to w razie potrzeby zastąpienia w puli finansowania instrumentów, które stają się zapadalne, konieczne będzie okresowe ponowne obliczanie stóp z wykorzystaniem rachunku marginalnego. W uzasadnionych przypadkach Komisja będzie rozwijać swoją zdolność w zakresie wykorzystania instrumentów pochodnych, takich jak swapy, by zarządzać ewentualnym pozostałym ryzykiem stopy procentowej i oferować beneficjentom opcje pożyczek o stałej stopie procentowej. Koszty takiego instrumentu o stałej stopie procentowej powinny być ponoszone w całości i wyłącznie przez beneficjenta korzystającego z tej opcji.

(14)

Kwoty wypłat w danym przedziale czasowym powinny być równe kwocie długoterminowych instrumentów finansowania przypisanych do tego przedziału czasowego. W większości przypadków wypłata wpływów będzie miała miejsce w tym samym przedziale czasowym co emisja długoterminowych instrumentów finansowania służących pozyskaniu tych wpływów oraz będzie przypisana do tego samego przedziału czasowego. Nieprzewidziane opóźnienia w dokonywaniu wypłaty mogą jednak prowadzić do sytuacji, w której wpływy z finansowania długoterminowego zostały pozyskane, ale nie mogą zostać wypłacone zgodnie z pierwotnym harmonogramem. W takim przypadku wypłata może zostać opóźniona i nastąpić w kolejnym przedziale czasowym. Jeżeli jednak środki na te konkretne potrzeby w zakresie finansowania zostały już pozyskane i przypisane do poprzedniego przedziału czasowego, nie można ich wykorzystać na inne potrzeby w tym przedziale czasowym. W takich okolicznościach powinno być możliwe przypisanie wypłat do przedziału czasowego, do którego zostały przypisane instrumenty finansowania. Powinna również istnieć możliwość przypisania długoterminowych instrumentów finansowania z kolejnego przedziału czasowego do poprzedniego przedziału czasowego, w przypadku gdy kwota długoterminowych instrumentów finansowania z tego przedziału czasowego nie wystarcza na pokrycie kwoty wypłat.

(15)

Komisja będzie również potrzebowała pewnych zasobów, aby w poprzedzającym przedziale czasowym przewidzieć potrzeby w zakresie wypłat mające pojawić się na początkowym etapie następnego przedziału czasowego. W celu uwzględnienia takich sytuacji i zapewnienia, aby Komisja dysponowała zasobami dostępnymi na korzystnych warunkach na potrzeby dokonywania wypłat w okresie przełomu między przedziałami czasowymi, Komisja powinna mieć możliwość przypisania długoterminowych instrumentów finansowania do kolejnego przedziału czasowego.

(16)

Główną i definiującą cechą zróżnicowanej strategii finansowania jest zdolność do zarządzania płynnością operacji finansowania poprzez dostęp do krótkoterminowych pożyczek i utrzymywanie środków pieniężnych do celów ostrożnościowych. Takie zarządzanie płynnością umożliwi Komisji zaspokojenie wszystkich potrzeb w zakresie płatności i dostosowanie emisji do warunków rynkowych. Zdolność ta powoduje powstanie kosztów pozyskania wpływów poprzez emisję krótkoterminowych papierów wartościowych oraz tymczasowe utrzymywanie części wpływów na rachunku płynnościowym w celu zagwarantowania zdolności do dokonywania wszystkich płatności na żądanie. Operacje zarządzania długiem w ramach zróżnicowanej strategii finansowania umożliwiają lepsze zarządzanie ryzykiem stopy procentowej i innymi rodzajami ryzyka finansowego. Mogą one obejmować wykorzystanie instrumentów pochodnych, takich jak swapy, do zarządzania ryzykiem stopy procentowej i innymi rodzajami ryzyka finansowego związanego z pożyczkami dla beneficjentów, lub zawieranie zabezpieczonych lub niezabezpieczonych transakcji rynku pieniężnego. Koszty poniesione w związku z wykupem lub utrzymywaniem własnych obligacji do celów zarządzania płynnością należy uznać za koszty zarządzania płynnością. W niniejszej decyzji należy ustanowić podstawę obliczania tych kosztów płynności i obciążania nimi na uczciwych i sprawiedliwych zasadach wszystkich odpowiednich beneficjentów wpływów w trakcie danego roku.

(17)

Wyższe potrzeby w zakresie wypłat środków niż wynosi kwota długoterminowych instrumentów finansowania przypisanych do danego przedziału czasowego lub płatności odsetek mogą skutkować deficytem płynności w danym przedziale czasowym. Niższe potrzeby w zakresie wypłat środków niż wynosi kwota długoterminowych instrumentów finansowania przypisanych do danego przedziału czasowego lub spłat otrzymanych w odniesieniu do pozostałych do spłaty wypłat przypisanych do tego przedziału czasowego mogą skutkować nadwyżką płynności. Wyrównanie tych nadwyżek lub deficytów płynności jest nieuniknionym wymogiem wdrażania zróżnicowanej strategii finansowania. Koszty te nie powinny być ponoszone według odpowiednich przedziałów czasowych, tylko powinny być wyodrębnione i zarządzane jako odrębne ogólne koszty zarządzania płynnością. W niniejszej decyzji należy ustanowić mechanizm mający na celu wyodrębnienie kosztów wynikających z deficytów lub nadwyżek płynności, tak aby mogły one zostać wchłonięte w formie kosztów zarządzania płynnością przez szerszy program finansowania. Komisja powinna korzystać z przedziału zarządzania płynnością, aby wyrównać wszelkie dodatnie lub ujemne salda środków pieniężnych w przedziałach czasowych do łącznej kwoty wypłat.

(18)

Wdrożenie zróżnicowanej strategii finansowania wymaga nabycia nowych zdolności niezbędnych do uzyskania jak najkorzystniejszego dostępu do rynków kapitałowych oraz zapewnienia utrzymania tej infrastruktury w sposób ciągły i efektywny. Obejmuje to koszty niezbędne do prowadzenia rachunków płynnościowych, do nabycia zdolności do przeprowadzania aukcji eurobonów i euroobligacji oraz do wdrożenia nowych wewnętrznych zdolności przetwarzania danych. Takie koszty, które wynikają bezpośrednio z realizacji operacji zaciągania pożyczek i wypłacania środków, należy traktować jako koszty ogólne, w których rozróżnia się koszty związane z utworzeniem oraz z utrzymaniem infrastruktury zaciągania pożyczek i wypłacania środków. Koszty te należy ująć w kosztach obsługi ogólnych kosztów administracyjnych.

(19)

Koszty obsługi ogólnych kosztów administracyjnych obejmują wszystkie koszty administracyjne poniesione bezpośrednio podczas wdrażania zróżnicowanej strategii finansowania. Koszty te występują albo jako koszty utworzenia, związane z jednorazowymi kosztami budowania określonych zdolności operacyjnych, albo jako koszty stałe, które są nieuniknionymi kosztami dającymi się bezpośrednio przypisać do operacji zaciągania pożyczek i zarządzania długiem w ramach zróżnicowanej strategii finansowania i które występują z biegiem czasu. Podczas gdy koszty stałe stanowią regularne koszty roczne naliczane w związku z wypłatami, które mają miejsce w danym roku, koszty utworzenia powinny być naliczane jako opłaty jednorazowe.

(20)

Koszty związane z utworzeniem i budowaniem zdolności do przeprowadzania tych operacji są ponoszone od 2021 r. i zostały już przypisane do beneficjentów programów wsparcia finansowego w ramach NGEU przy użyciu określonego kosztu ogólnego utworzenia. W związku z tym beneficjenci innych programów pomocy finansowej objętych zakresem art. 220a rozporządzenia finansowego nie powinni ponosić kosztów związanych z tym wcześniejszym budowaniem zdolności, a jedynie przyszłe wydatki związane z utrzymaniem tej infrastruktury. Część kosztów administracyjnych programów pomocy finansowej objętych zakresem art. 220a rozporządzenia finansowego, innych niż NGEU, powinna zatem być ograniczona do kosztów stałych, a programy te powinny być traktowane jak każdy beneficjent zróżnicowanej strategii finansowania.

(21)

Koszty administracyjne ujęte w kosztach obsługi ogólnych kosztów administracyjnych powinny być ograniczone do zamkniętego wykazu kosztów kwalifikowalnych bezpośrednio związanych ze zróżnicowaną strategią finansowania. W następstwie porozumień osiągniętych w kontekście budżetu rocznego na 2023 r. do wykazu kwalifikowalnych wydatków administracyjnych dodaje się opłaty umowne za rekrutację konsultantów zewnętrznych. O rozszerzeniu wykazu kwalifikowalnych wydatków administracyjnych powiadomiono władze państw członkowskich przed przyjęciem niniejszej decyzji. Zagregowane koszty obsługi ogólnych kosztów administracyjnych stanowią bardzo ograniczoną część zagregowanych kosztów związanych z operacjami w ramach zróżnicowanej strategii finansowania.

(22)

Proces fakturowania ex post opracowano w taki sposób, aby zapewnić odzyskiwanie kosztów w kolejnym roku i do momentu, w operacje zaciągania pożyczek oraz operacje zarządzania długiem i płatnościami przeprowadzane w ramach zróżnicowanej strategii finansowania nie będą już generować kosztów.

(23)

W drodze wyjątku w przypadku pożyczek w ramach pomocy finansowej dla Ukrainy udzielonych na podstawie rozporządzenia (UE) 2022/2463, Unia może ponosić koszty odsetek i koszty administracyjne związane z zaciąganiem i udzielaniem pożyczek zgodnie z art. 17 rozporządzenia (UE) 2022/2463. Niezbędne zasoby zostałyby zapewnione z wkładów państw członkowskich zgodnie z art. 5 ust. 1 rozporządzenia (UE) 2022/2463. Fakturowanie tych kosztów powinno być zatem dostosowane do fakturowania kosztów w odniesieniu do wypłat stanowiących zewnętrzne dochody przeznaczone na określony cel, o których mowa w art. 3 ust. 1 rozporządzenia (UE) 2020/2094, a faktury powinny być grupowane według kwartału danego roku.

(24)

Komisja powinna wydać notę potwierdzającą w odniesieniu do każdej wypłaty, w tym bezzwrotnego wsparcia w rozumieniu art. 2 ust. 2 lit. a) i c) rozporządzenia (UE) 2020/2094, wsparcia podlegającego zwrotowi na rzecz państw członkowskich w rozumieniu art. 2 ust. 2 lit. b) rozporządzenia (UE) 2020/2094 oraz pożyczek dla państwa członkowskiego lub państwa trzeciego w ramach programów pomocy finansowej objętych zakresem art. 220a rozporządzenia finansowego.

(25)

Pożyczki udzielane w ramach zróżnicowanej strategii finansowania mają być realizowane na standardowych warunkach finansowych (termin zapadalności i profil spłaty) w odniesieniu do każdej wypłaty. W przypadku bezzwrotnego wsparcia nota potwierdzająca powinna być głównym elementem określającym te warunki finansowe na potrzeby budżetu UE. Nota potwierdzająca służy określeniu wniosku o zwrot kosztów na podstawie zawartych w niej warunków finansowych. Warunki te powinny obejmować datę wypłaty, kwotę wsparcia finansowego oraz datę płatności kosztów finansowania oraz termin zapadalności. Nota potwierdzająca stanowi niezbędną podstawę, na której UE opiera planowanie budżetowe, obieg środków finansowych i rozliczanie bezzwrotnego wsparcia.

(26)

Odpowiednie odniesienia w umowach pożyczki będą zawierać wyjaśnienie, że koszty wypłat oblicza się poprzez zastosowanie metodyki określonej w niniejszej decyzji.

(27)

Niniejsza decyzja powinna mieć zastosowanie do wszystkich transakcji zaciągania pożyczek i wypłat w ramach programu NGEU, w tym tych, które miały miejsce przed jej wejściem w życie,

a)

Koszty utworzenia w odniesieniu do pożyczek w ramach RRF oblicza się w następujący sposób:

koszty utworzenia w odniesieniu do pożyczek w ramach RRF = 48 %*∑ pozycji kosztów utworzenia

b)

Za lata 2021, 2022 i 2023 koszty utworzenia w odniesieniu do pożyczek w ramach RRF są przypisywane do każdego państwa członkowskiego, które podpisało umowę pożyczki w ramach RRF, w następujący sposób:

koszty utworzenia przypadające na udzieloną pożyczkę w ramach RRF = koszty utworzenia w odniesieniu do pożyczek w ramach RRF*

kwota pożyczki zaciągniętej na państwo członkowskie koniec roku(:) łączna maksymalna kwota pożyczek w ramach RRF

c)

Począwszy od 1 stycznia 2024 r. wszelkie nieprzypisane koszty utworzenia oblicza się w następujący sposób:

nieprzypisane koszty utworzenia w odniesieniu do pożyczek w ramach RRF = koszty utworzenia w odniesieniu do pożyczek w ramach RRF - ∑ pozycji kosztów utworzenia przypisanych do pożyczek w ramach RRF w latach 2021, 2022 i 2023

Są one przypisywane jako dodatkowe koszty utworzenia do wypłat na rzecz państw członkowskich na podstawie umowy pożyczki w ramach RRF w następujący sposób:

dodatkowe koszty utworzenia przypadające na beneficjenta = nieprzypisane koszty utworzenia w odniesieniu do pożyczek w ramach RRF koniec 2023 r.*

∑ kwot pożyczki zaciągniętej na beneficjenta koniec 2023 r. : całkowita kwota pożyczek zaciągniętych na podstawie umów pożyczki w ramach RRF koniec 2023 r.