KOMISJA EUROPEJSKA,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

względniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1308/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. ustanawiające wspólną organizację rynków produktów rolnych oraz uchylające rozporządzenia Rady (EWG) nr 922/72, (EWG) nr 234/79, (WE) nr 1037/2001 i (WE) nr 1234/2007 (¹), w szczególności jego art. 75 ust. 2, art. 78 ust. 3 i 4 oraz art. 88 ust. 3,

a także mając na uwadze, co następuje:

1) Rozporządzeniem (UE) nr 1308/2013 uchylono i zastąpiono rozporządzenie Rady (WE) nr 1234/2007 (²). W części II tytuł II rozdział I sekcja 1 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013 ustanowiono przepisy dotyczące norm handlowych w odniesieniu do oliwy z oliwek i uprawniono Komisję do przyjmowania aktów delegowanych i wykonawczych w tym zakresie. W celu zapewnienia sprawnego funkcjonowania rynku oliwy z oliwek w nowych ramach prawnych niektóre przepisy muszą zostać przyjęte w drodze takich aktów. Akty te powinny zastąpić rozporządzenie Komisji (EWG) nr 2568/91 (³) i rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) nr 29/2012 (⁴), które należy w związku z tym uchylić.

(2) Oliwa z oliwek posiada określone właściwości organoleptyczne oraz odżywcze, które, biorąc pod uwagę jej koszty produkcji, wyznaczają jej miejsce na rynku stosunkowo wysokich cen w porównaniu z większością innych tłuszczów roślinnych. W związku z tą sytuacją rynkową należy ustanowić normy handlowe w odniesieniu do oliwy z oliwek, które gwarantują jakość produktów i skutecznie zwalczają nadużycia. Należy również usprawnić skuteczne monitorowanie norm handlowych. W tym celu należy zatem ustanowić przepisy szczególne.

(3) Doświadczenia zdobyte w ciągu ostatniej dekady podczas wdrażania unijnych norm handlowych w odniesieniu do oliwy z oliwek oraz wdrażania kontroli zgodności pokazują, że niektóre aspekty ram regulacyjnych wymagają uproszczenia i doprecyzowania.

(4) W celu rozróżnienia różnych kategorii oliwy z oliwek należy określić właściwości fizyczne i chemiczne każdej kategorii oliwy z oliwek oraz właściwości organoleptyczne oliwy z oliwek z pierwszego tłoczenia, aby zagwarantować czystość i jakość danych produktów.

(5) Aby nie wprowadzać konsumentów w błąd i nie tworzyć nieuczciwej konkurencji na rynku oliwy z oliwek, należy zezwolić na mieszanie z innymi olejami roślinnymi lub włączanie do środków spożywczych tylko tych kategorii oliwy z oliwek, które mogą być sprzedawane konsumentowi końcowemu. W celu uwzględnienia zróżnicowanej sytuacji państwa członkowskie powinny mieć możliwość zakazania produkcji takich mieszanek na ich terytorium.

(6) W celu zagwarantowania autentyczności sprzedawanej oliwy z oliwek, opakowanie dla sprzedaży detalicznej powinno być małe i mieć odpowiedni system zamknięcia. Jednakże państwa członkowskie powinny mieć prawo zatwierdzania większych opakowań dla zakładów żywienia zbiorowego.

(7) Aby pomóc konsumentowi w wyborze produktu, konieczna jest dobra czytelność oznaczeń obowiązkowych, które mają znajdować się na etykiecie. Należy zatem ustanowić zasady dotyczące czytelności oraz grupowania obowiązkowych informacji w głównym polu widzenia.

(8) Nazwy kategorii oliwy z oliwek powinny odpowiadać opisom oliwy z oliwek wprowadzanej do obrotu w każdym państwie członkowskim, w handlu wewnątrzunijnym i w handlu z państwami trzecimi, jak określono w części VIII załącznika VII do rozporządzenia (UE) nr 1308/2013.

(9) Liczne badania naukowe wykazały niekorzystny wpływ światła i ciepła na jakość oliwy z oliwek. Aby umożliwić konsumentowi dostęp do odpowiedniej informacji o optymalnych warunkach przechowywania, należy zatem jednoznacznie określić na etykiecie szczegółowe warunki przechowywania.

(10) Wskutek tradycji rolniczych oraz lokalnych praktyk wytłaczania i sporządzania mieszanek, nadająca się do bezpośredniego obrotu oliwa z oliwek z pierwszego tłoczenia może mieć zupełnie inny smak i jakość, w zależności od miejsca jej pochodzenia. Może to spowodować różnice w cenie w ramach tej samej kategorii, które zakłócają sytuację na rynku. Nie ma zasadniczych różnic wynikających z pochodzenia w innych kategoriach jadalnej oliwy z oliwek i w związku z tym oznaczenie miejsca pochodzenia bezpośrednio na opakowaniu takiej oliwy może sprawić, że konsument uwierzy, że różnice jakościowe jednak istnieją. Aby nie zakłócać sytuacji na rynku jadalnej oliwy z oliwek, należy ustalić na poziomie Unii obowiązkowy system oznaczania miejsca pochodzenia, ograniczony do oliwy z oliwek najwyższej jakości z pierwszego tłoczenia i oliwy z oliwek z pierwszego tłoczenia, który spełnia szczegółowe warunki.

(11) W Unii znaczne ilości oliwy z oliwek najwyższej jakości z pierwszego tłoczenia i oliwy z oliwek z pierwszego tłoczenia składają się z mieszanek oliwy pochodzącej z różnych państw członkowskich i państw trzecich. Należy ustanowić proste przepisy dotyczące oznaczania pochodzenia takich mieszanek.

12) Regionalna nazwa pochodzenia może być objęta chronioną nazwą pochodzenia (ChNP) lub chronionym oznaczeniem geograficznym (ChOG) zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1151/2012 (⁵). Oznaczenia wskazujące pochodzenie regionalne powinny być zarezerwowane dla ChNP lub ChOG, tak aby uniknąć dezorientowania konsumentów, potencjalnie prowadzącego do zakłóceń na rynku. W przypadku przywożonej oliwy z oliwek należy przestrzegać przepisów dotyczących niepreferencyjnego pochodzenia przewidzianych w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 (⁶).

13) Istniejące znaki towarowe, w tym odniesienia geograficzne, powinny być nadal używane, pod warunkiem że zostały oficjalnie zarejestrowane w przeszłości, zgodnie z dyrektywą Rady 89/104/EWG (⁷) lub rozporządzeniem Rady (WE) nr 40/94 (⁸).

(14) Jeżeli miejsce pochodzenia oliwy z oliwek najwyższej jakości z pierwszego tłoczenia lub oliwy z oliwek z pierwszego tłoczenia odnosi się do Unii lub państwa członkowskiego, oznacza to nie tylko miejsce zbioru oliwek, ale również techniki i praktyki wytłaczania, które wpływają na jakość i smak oliwy. Oznaczenie miejsca pochodzenia powinno wobec tego odnosić się do obszaru geograficznego, z którego oliwa z oliwek została uzyskana, który stanowi w zasadzie obszar, w którym oliwa została pozyskana z oliwek. Jednakże w niektórych przypadkach oliwa jest pozyskiwana w miejscu, które nie jest tym samym, co miejsce zbioru oliwek i ta informacja powinna znaleźć się na opakowaniu lub etykietach na opakowaniu, aby zagwarantować, że konsumenci nie są wprowadzani w błąd, a rynek oliwy z oliwek nie jest zakłócany.

(15) W przypadku gdy zakłady pakujące są zatwierdzane na szczeblu krajowym zgodnie z art. 6 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2022/2105 ustanawiającego przepisy dotyczące kontroli zgodności norm handlowych w odniesieniu do oliwy z oliwek oraz metod analizy właściwości oliwy z oliwek (⁹), etykieta oliwy z oliwek powinna zawierać alfanumeryczny kod identyfikacyjny nadany zakładowi pakującemu, aby umożliwić lepszą identyfikowalność i ochronę konsumentów.

(16) Zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 (¹⁰) oznaczenia wskazane na etykietkach nie mogą wprowadzać kupującego w błąd, zwłaszcza pod względem właściwości danej oliwy z oliwek, o którą chodzi, lub poprzez przypisywanie jej właściwości, których nie posiada, albo poprzez sugerowanie, że posiada specjalne właściwości, podczas gdy w rzeczywistości większość oliw ma takie właściwości. Pewne powszechnie używane oznaczenia fakultatywne, które są typowe dla oliwy z oliwek, wymagają zharmonizowanych przepisów w celu dokładnego określenia takich stwierdzeń oraz zagwarantowania, że ich trafność może podlegać weryfikacji. W kontekście rozprzestrzeniania niektórych oznaczeń i ich znaczenia gospodarczego, należy ustalić obiektywne kryteria odnośnie do ich używania, w celu wprowadzenia przejrzystości na rynku oliwy z oliwek.

(17) W związku z tym, pojęcia „pierwsze tłoczenie na zimno” oraz „uzyskiwanie na zimno” powinny odpowiadać określonej pod względem technicznym metodzie tradycyjnej produkcji.

(18) Niektóre terminy opisujące właściwości organoleptyczne odnoszące się do smaku lub zapachu oliwy z oliwek najwyższej jakości z pierwszego tłoczenia i oliwy z oliwek z pierwszego tłoczenia zostały zdefiniowane w załączniku IX do rozporządzenia (UE) nr 1308/2013. Aby nie wprowadzać konsumentów w błąd, w opisie tych kategorii oliwy nie należy stosować żadnych innych terminów opisujących właściwości organoleptyczne oliwy z oliwek najwyższej jakości z pierwszego tłoczenia i oliwy z oliwek z pierwszego tłoczenia. Stosowanie takich określeń na etykietach oliwy z oliwek najwyższej jakości z pierwszego tłoczenia i oliwy z oliwek z pierwszego tłoczenia powinno być zastrzeżone dla oliwy, która została zweryfikowana pod kątem posiadania tych właściwości zgodnie z odpowiednią metodą analizy Międzynarodowej Rady ds. Oliwy z Oliwek.

(19) Odniesienie wyłącznie do kwasowości niesłusznie sugeruje skalę absolutnej jakości, co jest mylące dla konsumentów, jako że ten wskaźnik reprezentuje jakościową wartość tylko w odniesieniu do innych parametrów fizykochemicznych (liczba nadtlenkowa, zawartość wosków i absorpcja ultrafioletu). W związku z tym w przypadku odniesienia do kwasowości na etykiecie należy również wskazać te parametry.

(20) Aby nie wprowadzać konsumentów w błąd, wartością parametrów fizykochemicznych w przypadku wskazania takich parametrów na etykiecie powinna być maksymalna wartość, jaką te parametry mogłyby osiągnąć przed datą minimalnej trwałości.

(21) Aby zapewnić konsumentom informacje na temat wieku produktu, podmioty gospodarcze powinny mieć możliwość wskazania roku zbioru na etykiecie oliwy z oliwek najwyższej jakości z pierwszego tłoczenia i oliwy z oliwek z pierwszego tłoczenia, ale tylko wtedy, gdy 100 % zawartości pojemnika pochodzi z jednego roku zbiorów. Ponieważ zbiór oliwek zazwyczaj rozpoczyna się późną jesienią i kończy wiosną następnego roku, należy wyjaśnić, w jaki sposób podawać rok zbioru.

(22) Aby dostarczyć konsumentom informacji na temat wieku oliwy z oliwek, państwa członkowskie powinny mieć możliwość wprowadzenia obowiązku podawania roku zbiorów. Aby jednak nie zakłócić funkcjonowania jednolitego rynku, takie obowiązkowe oznaczenie powinno być ograniczone do produkcji krajowej uzyskanej z oliwek zbieranych na terytorium danego państwa i przeznaczonej wyłącznie na dany rynek krajowy. Aby umożliwić Komisji monitorowanie stosowania takich decyzji krajowych oraz dokonanie przeglądu przepisów Unii, na podstawie których zostały one wprowadzone, w świetle wszelkich istotnych zmian w funkcjonowaniu jednolitego rynku, państwa członkowskie powinny zawiadomić o swojej decyzji zgodnie z rozporządzeniem delegowanym Komisji (UE) 2017/1183 (¹¹).

(23) Należy podjąć kroki dla zapewnienia, aby środki spożywcze zawierające oliwę z oliwek nie były wykorzystywane do wprowadzania konsumentów w błąd przez podkreślanie renomy oliwy z oliwek bez jasnego określenia prawdziwego składu produktu. Zawartość procentowa oliwy z oliwek i niektóre oznaczenia typowe dla produktów zawierających wyłącznie mieszankę olejów roślinnych muszą wobec tego być wyraźnie wskazane na etykiecie. Ponadto należy uwzględnić szczególne przepisy dotyczące środków spożywczych w postaci stałej konserwowanych wyłącznie w oliwie z oliwek, ustanowione w rozporządzeniach szczególnych, w szczególności w odniesieniu do sardynek, tuńczyka i bonito.

(24) W celu uproszczenia, w odniesieniu do produktów spożywczych konserwowanych wyłącznie w oliwie z oliwek nie należy wymagać podawania na etykiecie udziału procentowego dodanej oliwy w stosunku do całkowitej masy netto środka spożywczego,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

Artykuł 1

Zakres stosowania

W niniejszym rozporządzeniu ustanawia się następujące przepisy dotyczące:

a) właściwości kategorii oliw z oliwek, o których mowa w części VIII pkt 1–6 załącznika VII do rozporządzenia (UE) nr 1308/2013;

b) szczegółowych norm handlowych w odniesieniu do oliw z oliwek, o których mowa w części VIII pkt 1 lit. a) i b) oraz pkt 3 i 6 załącznika VII do rozporządzenia (UE) nr 1308/2013, sprzedawanej konsumentowi końcowemu, prezentowanej w stanie naturalnym lub w środku spożywczym.

Artykuł 2

Kategorie oliwy z oliwek

1. Oliwę z oliwek, która posiada właściwości określone:

a) w pkt 1 tabel A i B załącznika I do niniejszego rozporządzenia uznaje się za oliwę z oliwek najwyższej jakości z pierwszego tłoczenia w rozumieniu części VIII pkt 1 lit. a) załącznika VII do rozporządzenia (UE) nr 1308/2013;

b) w pkt 2 tabel A i B załącznika I do niniejszego rozporządzenia uznaje się za oliwę z oliwek z pierwszego tłoczenia w rozumieniu części VIII pkt 1 lit. b) załącznika VII do rozporządzenia (UE) nr 1308/2013;

c) w pkt 3 tabel A i B załącznika I do niniejszego rozporządzenia uznaje się za oliwę lampante w rozumieniu części VIII pkt 1 lit. c) załącznika VII do rozporządzenia (UE) nr 1308/2013;

d) w pkt 4 tabel A i B załącznika I do niniejszego rozporządzenia uznaje się za rafinowaną oliwę z oliwek w rozumieniu części VIII pkt 2 załącznika VII do rozporządzenia (UE) nr 1308/2013;

e) w pkt 5 tabel A i B załącznika I do niniejszego rozporządzenia uznaje się za oliwę z oliwek składającą się z rafinowanej oliwy z oliwek oraz oliwy z oliwek z pierwszego tłoczenia w rozumieniu części VIII pkt 3 załącznika VII do rozporządzenia (UE) nr 1308/2013;

f) w pkt 6 tabel A i B załącznika I do niniejszego rozporządzenia uznaje się za surową oliwę z wytłoczyn z oliwek w rozumieniu części VIII pkt 4 załącznika VII do rozporządzenia (UE) nr 1308/2013;

g) w pkt 7 tabel A i B załącznika I do niniejszego rozporządzenia uznaje się za rafinowaną oliwę z wytłoczyn z oliwek w rozumieniu części VIII pkt 5 załącznika VII do rozporządzenia (UE) nr 1308/2013;

h) w pkt 8 tabel A i B załącznika I do niniejszego rozporządzenia uznaje się za oliwę z wytłoczyn z oliwek w rozumieniu części VIII pkt 6 załącznika VII do rozporządzenia (UE) nr 1308/2013.

2. Właściwości kategorii oliwy z oliwek określone w załączniku I określa się zgodnie z rozporządzeniem wykonawczym Komisji (UE) 2022/2105.

Artykuł 3

Mieszanki i oliwa z oliwek w innych środkach spożywczych

1. Wyłącznie oliwy, o których mowa w art. 1 lit. b), mogą stanowić część mieszanek oliwy z oliwek i innych olejów roślinnych.

2. Wyłącznie oliwy, o których mowa w art. 1 lit. b), mogą być włączane do innych środków spożywczych.

3. Państwa członkowskie mogą zakazać produkcji na swoim terytorium mieszanek oliwy z oliwek i innych olejów roślinnych, o których mowa w ust. 1, do celów wewnętrznej konsumpcji. Nie mogą jednak zakazać wprowadzania do obrotu na swoim terytorium takich mieszanek pochodzących z innych krajów i nie mogą zakazać produkcji na swoim terytorium takich mieszanek przeznaczonych do wprowadzania do obrotu w innym państwie członkowskim lub do wywozu.

Artykuł 4

Pakowanie

1. Oliwy, o których mowa w art. 1 lit. b), oferuje się konsumentowi finalnemu w opakowaniu o maksymalnej pojemności pięciu litrów. Takie opakowanie zaopatrzone jest w system zamknięcia, który nie może już być zapieczętowany, po tym jak został po raz pierwszy otwarty i jest zaopatrzone w etykietę, zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.

2. Jednakże w przypadku oliwy, o której mowa w art. 1 lit. b), przeznaczonej do spożycia w restauracjach, szpitalach, stołówkach i innych podobnych zakładach żywienia zbiorowego, państwa członkowskie mogą ustalić maksymalną pojemność opakowania powyżej pięciu litrów, w zależności od rodzaju danego zakładu.

Artykuł 5

Etykietowanie

1. Etykietowanie danych szczegółowych, o których mowa w art. 6–9, jest obowiązkowe.

2. Nazwa prawna, o której mowa w art. 6 ust. 1, oraz, w stosownych przypadkach, miejsce pochodzenia, o którym mowa w art. 8 ust. 1, są zgrupowane w obrębie głównego pola widzenia, zgodnie z definicją w art. 2 ust. 2 lit. l) rozporządzenia (UE) nr 1169/2011, na tej samej etykiecie lub na kilku etykietach przymocowanych do tego samego pojemnika lub bezpośrednio na samym pojemniku. Wszystkie wspomniane dane szczegółowe muszą być widoczne w całości i stanowić część jednorodnego zapisu tekstu.

3. Etykietowanie danych szczegółowych, o których mowa w art. 10, 11 i 12, jest dobrowolne.

Artykuł 6

Nazwa prawna i etykietowanie kategorii oliwy

1. Opis oliw, o których mowa w art. 1 lit. b), uznaje się za ich nazwę prawną w rozumieniu art. 2 ust. 2 lit. n) rozporządzenia (UE) nr 1169/2011.

2. Etykieta zawiera, w postaci zrozumiałego i nieusuwalnego napisu, oprócz opisu, o którym mowa w ust. 1, ale niekoniecznie w jego pobliżu, następujące informacje dotyczące kategorii oliwy:

a) oliwa z oliwek najwyższej jakości z pierwszego tłoczenia:

„najwyższa kategoria oliwy z oliwek, uzyskana bezpośrednio z oliwek i wyłącznie za pomocą środków mechanicznych”;

b) oliwa z oliwek z pierwszego tłoczenia:

„oliwa z oliwek uzyskana bezpośrednio z oliwek i wyłącznie za pomocą środków mechanicznych”;

c) oliwa z oliwek składająca się z rafinowanej oliwy z oliwek oraz oliwy z oliwek z pierwszego tłoczenia:

„oliwa zawierająca wyłącznie oliwę z oliwek, która poddana została rafinacji i oliwę uzyskaną bezpośrednio z oliwek”;

d) oliwa z wytłoczyn z oliwek:

(i) „oliwa zawierająca wyłącznie oliwę uzyskaną za pomocą obróbki produktu otrzymanego po uzyskaniu oliwy z oliwek oraz oliwę otrzymaną bezpośrednio z oliwek”; lub

(ii) „oliwa zawierająca wyłącznie oliwę uzyskaną z przetworzenia wytłoczyn z oliwek i oliwę otrzymaną bezpośrednio z oliwek”.

Artykuł 7

Specjalne warunki przechowywania

Na opakowaniach lub etykietach na opakowaniach oliw, o których mowa w art. 1 lit. b), muszą znajdować się informacje o szczególnych warunkach przechowywania oliwy w ciemnym i chłodnym miejscu.

Artykuł 8

Miejsce pochodzenia

1. Oliwa z oliwek najwyższej jakości z pierwszego tłoczenia i oliwa z oliwek z pierwszego tłoczenia, jak określono w części VIII pkt 1 lit. a) i b) załącznika VII do rozporządzenia (UE) nr 1308/2013, posiadają na etykiecie informację o miejscu pochodzenia.

2. W przypadku oliwy, o której mowa w części VIII pkt 3 i 6 załącznika VII do rozporządzenia (UE) nr 1308/2013, nie umieszcza się na etykiecie informacji o miejscu pochodzenia.

3. Informacje o miejscu pochodzenia, o których mowa w ust. 1, zawierają jedynie:

a) w przypadku oliwy z oliwek pochodzącej, zgodnie z ust. 6 i 7, z jednego państwa członkowskiego lub państwa trzeciego – odniesienie odpowiednio do tego państwa członkowskiego, do Unii lub danego państwa trzeciego; lub

b) w przypadku mieszanek oliwy z oliwek pochodzącej, zgodnie z ust. 6 i 7, z więcej niż jednego państwa członkowskiego lub państwa trzeciego – jedno z następujących oznaczeń, w stosownych przypadkach:

(i) „mieszanka oliw z oliwek pochodzących z Unii Europejskiej” lub odniesienie do Unii;

(ii) „mieszanka oliw z oliwek niepochodzących z Unii Europejskiej” lub odniesienie do pochodzenia spoza Unii;

(iii) „mieszanka oliw z oliwek pochodzących z Unii Europejskiej i oliwek niepochodzących z Unii” lub odniesienie do pochodzenia z i spoza Unii; lub

c) chronioną nazwę pochodzenia lub chronione oznaczenie geograficzne zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 1151/2012.

4. Nazwy marek lub firm, wnioski o rejestrację których zostały złożone do 31 grudnia 1998 r. zgodnie z dyrektywą 89/104/EWG, lub do 31 maja 2002 r. zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE) nr 40/94, nie są uważane za informacje o miejscu pochodzenia regulowane niniejszym rozporządzeniem.

5. W przypadku przywozu z państwa trzeciego, miejsce pochodzenia jest ustalane zgodnie z art. 59–63 rozporządzenia (UE) nr 952/2013.

6. Miejsce pochodzenia, odnoszące się do państwa członkowskiego lub do Unii, odpowiada obszarowi geograficznemu, na którym oliwki zostały zebrane i na którym znajduje się tłocznia, w której oliwa została uzyskana z oliwek.

7. Jeżeli oliwki zostały zebrane w państwie członkowskim lub państwie trzecim innym niż to, w którym znajduje się tłocznia, w której oliwa została uzyskana z oliwek, miejsce pochodzenia zawiera następujące sformułowanie: „Oliwa z oliwek (najwyższej jakości) z pierwszego tłoczenia uzyskana w (oznaczenie Unii lub nazwa państwa członkowskiego lub państwa trzeciego, o którym mowa) z oliwek zebranych w (oznaczenie Unii lub nazwa państwa członkowskiego lub państwa trzeciego, o którym mowa)”.

Artykuł 9

Numer zakładu pakującego

W przypadku oliw, o których mowa w art. 1 lit. b), etykieta, w stosownych przypadkach, zawiera alfanumeryczny kod identyfikacyjny zakładu pakującego zatwierdzonego zgodnie z art. 6 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2022/2105.

Artykuł 10

Określenia zastrzeżone stosowane fakultatywnie

Następujące warunki mają zastosowanie do określeń zastrzeżonych stosowanych fakultatywnie w rozumieniu załącznika IX do rozporządzenia (UE) nr 1308/2013, które mogą być umieszczane na etykietach oliw, o których mowa w art. 1 lit. b) niniejszego rozporządzenia:

a) oznaczenie „pierwsze tłoczenie na zimno” może się pojawić tylko odnośnie do oliwy z oliwek najwyższej jakości z pierwszego tłoczenia lub oliwy z oliwek z pierwszego tłoczenia, otrzymanych przy temperaturze poniżej 27 °C z pierwszego mechanicznego tłoczenia przecieru z oliwek za pomocą tradycyjnego systemu wytłaczania z wykorzystaniem tłoków hydraulicznych;

b) oznaczenie „uzyskiwanie na zimno” może pojawić się tylko odnośnie do oliwy z oliwek najwyższej jakości z pierwszego tłoczenia lub oliwy z oliwek z pierwszego tłoczenia otrzymywanych przy temperaturze poniżej 27 °C, za pomocą przesączania lub wirowania przecieru z oliwek;

c) oznaczenia właściwości organoleptycznych odnoszące się do smaku lub zapachu mogą pojawić się wyłącznie w przypadku oliwy z oliwek najwyższej jakości z pierwszego tłoczenia i oliwy z oliwek z pierwszego tłoczenia. Wyłącznie właściwości organoleptyczne określone w załączniku IX do rozporządzenia (UE) nr 1308/2013 mogą pojawić się na etykiecie i tylko wówczas, gdy są oparte na ocenie przeprowadzonej zgodnie z metodą, o której mowa w pkt 5 załącznika I do rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2022/2105. Definicje i zakresy wyników, które umożliwiają oznaczenie tych właściwości organoleptycznych, są określone w załączniku II do niniejszego rozporządzenia;

d) oznaczenie maksymalnej kwasowości oczekiwanej w momencie upływu daty minimalnej trwałości, o której mowa w art. 9 ust. 1 lit. f) rozporządzenia (UE) nr 1169/2011, może pojawić się tylko wówczas, gdy towarzyszy mu oznaczenie, za pomocą napisu tego samego rozmiaru i w tym samym polu widzenia, maksymalnych wartości dla liczby nad-tlenkowej, zawartości wosków i absorpcji ultrafioletu, ustalonych zgodnie z rozporządzeniem wykonawczym Komisji (UE) 2022/2105] i oczekiwanych w momencie upływu tej samej daty.

Artykuł 11

Wskazanie roku zbioru

1. Wyłącznie oliwa z oliwek najwyższej jakości z pierwszego tłoczenia i oliwa z oliwek z pierwszego tłoczenia, o których mowa w części VIII pkt 1 lit. a) i b) załącznika VII do rozporządzenia (UE) nr 1308/2013, mogą zawierać oznaczenie roku zbioru.

2. Informacja o roku zbiorów może być zamieszczona na etykiecie jedynie wówczas, gdy 100 % zawartości pojemnika pochodzi z tych zbiorów i oznacza się ją na etykiecie w postaci odpowiedniego roku gospodarczego zgodnie z art. 6 lit. f) rozporządzenia (UE) nr 1308/2013 lub w postaci miesiąca i roku zbioru, w tej kolejności. Miesiąc odpowiada miesiącowi uzyskania oliwy z oliwek.

3. Państwa członkowskie mogą zdecydować, że rok zbioru, o którym mowa w ust. 1, należy podawać na etykiecie oliwy z oliwek, o której mowa w tym ust., produkowanej w danym państwie, uzyskanej z oliwek zebranych na terytorium danego państwa i przeznaczonej wyłącznie na dany rynek krajowy.

4. Decyzja, o której mowa w ust. 3, nie stanowi przeszkody dla wprowadzania do obrotu oliwy z oliwek etykietowanej przed dniem, w którym decyzja ta staje się skuteczna, do wyczerpania zapasów.

5. Państwa członkowskie powiadamiają Komisję o decyzji, o której mowa w ust. 3, zgodnie z rozporządzeniem delegowanym (UE) 2017/1183.

Artykuł 12

Oznaczenie obecności oliwy z oliwek poza wykazem składników w mieszankach i środkach spożywczych

1. W przypadku gdy obecność oliw, o których mowa w art. 1 lit. b), w mieszance z innymi olejami roślinnymi jest zaznaczona na etykiecie w innym miejscu niż w wykazie składników, przy użyciu słów, obrazów lub grafiki, dana mieszanka jest opatrzona następującym opisem handlowym: „Mieszanka olejów roślinnych (lub szczególnych nazw danych olejów roślinnych) i oliwy z oliwek”, bezpośrednio po których podaje się zawartość procentową takich olejów w mieszance.

2. Obecność oliw, o których mowa w art. 1 lit. b), może być zaznaczona za pomocą obrazków lub grafiki na etykiecie mieszanki, o której mowa w ust. 1, jedynie wówczas, gdy wynosi ona więcej niż 50 % danej mieszanki.

3. Z wyjątkiem produktów spożywczych w postaci stałej konserwowanych wyłącznie w oliwie z oliwek, w szczególności produktów, o których mowa w rozporządzeniach Rady (EWG) nr 2136/89 (¹²) oraz (EWG) nr 1536/92 (¹³), oraz w przypadku gdy obecność oliw, o których mowa w art. 1 lit. b) niniejszego rozporządzenia, jest zaznaczona na etykiecie w innym miejscu niż w wykazie składników przy użyciu wyrazów, obrazków lub grafiki, bezpośrednio po opisie handlowym środka spożywczego podawana jest zawartość procentowa oliwy w stosunku do całkowitej masy netto środka spożywczego.

4. Zawartość procentowa dodanej oliwy, o której mowa w art. 1 lit. b), w stosunku do całkowitej masy netto środków spożywczych, o których mowa w ust. 3 niniejszego artykułu, może być zastąpiona zawartością procentową dodanej oliwy z oliwek w stosunku do całkowitej masy tłuszczów, za pomocą dodania wyrazów „zawartość procentowa tłuszczów”.

5. Opisy, o których mowa w art. 6 ust. 1, mogą zostać zastąpione wyrazami „oliwa z oliwek” na etykietach produktów, o których mowa w ust. 1 i 3 niniejszego artykułu.

Jednak w przypadku obecności oliwy z wytłoczyn z oliwek wyrazy „oliwa z oliwek” należy zastąpić wyrazami „oliwa z wytłoczyn z oliwek”.

6. W przypadku dodawania innych środków spożywczych do oliw, o których mowa w art. 1 lit. b), powstały środek spożywczy nie może nosić żadnej z nazw prawnych, o których mowa w art. 6.

Artykuł 13

Przepisy uchylające

Rozporządzenie (EWG) nr 2568/91 i rozporządzenie wykonawcze (UE) nr 29/2012 tracą moc.

Odesłania do uchylonych rozporządzeń odczytuje się jako odesłania do niniejszego rozporządzenia i rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2022/2105 oraz zgodnie z tabelą korelacji znajdującą się w załączniku III do niniejszego rozporządzenia.

Artykuł 14

Wejście w życie

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Sporządzono w Brukseli dnia 29 lipca 2022 r.

ZAŁĄCZNIK II

Definicje nieobowiązkowej terminologii dotyczącej właściwości organoleptycznych do celów etykietowania

Na żądanie kierownik zespołu degustatorów ustanowionego zgodnie z art. 10 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2022/2105 może potwierdzić, że oceniane oliwy są zgodne z definicjami i przedziałami odpowiadającymi wyłącznie następującym określeniom, w zależności od stopnia intensywności i percepcji cech oliwy.

Cechy pozytywne (owocowy, gorzki i ostry): w odniesieniu do intensywności percepcji:

określenie mocny stosuje się, jeżeli mediana danej cechy jest wyższa niż 6,0;

określenie średni stosuje się, jeżeli mediana danej cechy jest wyższa niż 3,0 oraz nie wyższa niż 6,0;

określenie lekki stosuje się, jeżeli mediana danej cechy jest nie wyższa niż 3,0.

Owocowy: charakterystyczny dla oliwy ogół doznań węchowych, zależnych od odmiany oliwek, pochodzący ze zdrowych i świeżych oliwek, niezdominowany zapachem ani zielonych, ani dojrzałych oliwek. Doznania te odbierane są bezpośrednio i/lub poprzez jamę nosowo-gardłową.

Owocowy niedojrzały: charakterystyczny dla oliwy ogół doznań węchowych przypominających zapach niedojrzałych owoców, zależnych od odmiany oliwek, pochodzący z zielonych, zdrowych i świeżych oliwek. Doznania te odbierane są bezpośrednio i/lub poprzez jamę nosowo-gardłową.

Owocowy dojrzały: charakterystyczny dla oliwy ogół doznań węchowych przypominających zapach dojrzałych owoców, zależnych od odmiany oliwek, pochodzący ze zdrowych i świeżych oliwek. Doznania te odbierane są bezpośrednio i/lub poprzez jamę nosowo-gardłową.

Oliwa zrównoważona: oliwa, która nie wykazuje braku równowagi, co oznacza wrażenie węchowo-smakowe i dotykowe, w którym mediana goryczy i mediana ostrego smaku są co najwyżej o dwa punkty wyższe od mediany cechy: owocowy.

Oliwa łagodna: oliwa, w odniesieniu do której mediana goryczy i ostrego smaku jest niższa lub równa 2,0.