(1)

Porozumienie paryskie przyjęte w ramach Ramowej konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu, zatwierdzone przez Unię w dniu 5 października 2016 r. (2) ("porozumienie paryskie"), ma na celu podjęcie bardziej zdecydowanych działań w związku ze zmianą klimatu, między innymi poprzez zapewnienie zgodności przepływów inwestycyjnych z dążeniem do niskiego poziomu emisji gazów cieplarnianych i rozwoju odpornego na zmianę klimatu.

(2)

W dniu 11 grudnia 2019 r. Komisja przyjęła komunikat do Parlamentu Europejskiego, Rady Europejskiej, Rady, Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów "Europejski Zielony Ład" (3). Europejski Zielony Ład to nowa strategia na rzecz wzrostu, której celem jest przekształcenie Unii w sprawiedliwe i prosperujące społeczeństwo funkcjonujące w nowoczesnej, zasobooszczędnej i konkurencyjnej gospodarce, która w 2050 r. osiągnie zerowy poziom emisji gazów cieplarnianych netto i której wzrost gospodarczy nie łączy się z wykorzystaniem zasobów naturalnych. Aby skutecznie wprowadzić w życie Europejski Zielony Ład, inwestorom należy zaoferować jasne i długoterminowe sygnały, co pozwoli uniknąć osieroconych aktywów i zapewni zrównoważone finansowanie.

(3)

W rozporządzeniu (UE) 2016/1011 ustanowiono unijne wskaźniki referencyjne transformacji klimatycznej oraz unijne wskaźniki referencyjne dostosowane do porozumienia paryskiego. Metoda wyznaczania tych wskaźników opiera się na zobowiązaniach określonych w porozumieniu paryskim. Należy określić minimalne normy mające zastosowanie do obu rodzajów wskaźników. Unijne wskaźniki referencyjne transformacji klimatycznej i unijne wskaźniki referencyjne dostosowane do porozumienia paryskiego służą podobnym celom, ale różnią się poziomem ambicji. Większość minimalnych norm powinna zatem być wspólna dla obu rodzajów wskaźników referencyjnych, natomiast progi powinny się różnić w zależności od rodzaju wskaźnika.

(4)

Obecnie nie ma wystarczających danych, aby można było ocenić ślad węglowy wynikający z decyzji podejmowanych przez poszczególne państwa. W związku z tym emisje długu państwowego nie powinny kwalifikować się jako składniki unijnych wskaźników referencyjnych transformacji klimatycznej i unijnych wskaźników referencyjnych dostosowanych do porozumienia paryskiego.

(5)

Ponieważ metoda wyznaczania unijnych wskaźników referencyjnych transformacji klimatycznej i unijnych wskaźników referencyjnych dostosowanych do porozumienia paryskiego opiera się na zobowiązaniach określonych w porozumieniu paryskim, konieczne jest zastosowanie scenariusza zakładającego ocieplenie klimatu o maksymalnie 1,5 °C bez przekroczenia tej wartości granicznej lub przy niewielkim jej przekroczeniu, który to scenariusz sformułowano w sprawozdaniu specjalnym Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu (IPCC) dotyczącym globalnego ocieplenia o 1,5 °C (4) ("scenariusz IPCC"). Ten scenariusz IPCC jest zgodny z określonym w Europejskim Zielonym Ładzie celem Komisji, jakim jest osiągnięcie zerowego poziomu emisji netto gazów cieplarnianych do 2050 r. Aby spełnić założenia scenariusza IPCC, należy odejść od inwestycji w działalność uzależnioną od paliw kopalnych i ukierunkować je na działalność ekologiczną lub działalność wykorzystującą odnawialne źródła energii, przy czym inwestycje te powinny mieć z roku na rok coraz korzystniejszy wpływ na klimat.

(6)

Sektory wymienione w sekcjach A-H oraz L załącznika I do rozporządzenia (WE) nr 1893/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady (5), w tym sektory ropy naftowej, gazu, górnictwa i transportu, są sektorami, które w dużym stopniu przyczyniają się do zmiany klimatu. Aby unijne wskaźniki referencyjne transformacji klimatycznej i unijne wskaźniki referencyjne dostosowane do porozumienia paryskiego zapewniały realistyczny obraz gospodarki realnej, w tym sektorów, które powinny aktywnie ograniczać emisje gazów cieplarnianych, by umożliwić osiągnięcie celów określonych w porozumieniu paryskim, ekspozycja tych wskaźników na te sektory nie powinna być niższa niż ekspozycja ich odnośnego spektrum inwestycyjnego. Wymóg ten powinien jednak mieć zastosowanie wyłącznie do unijnych wskaźników referencyjnych transformacji klimatycznej i unijnych wskaźników referencyjnych dostosowanych do porozumienia paryskiego, które są wskaźnikami referencyjnymi akcji, w celu zapewnienia, by inwestorzy inwestujący w udziałowe papiery wartościowe, którzy popierają realizację celów porozumienia paryskiego, mogli zachować wpływ - poprzez zaangażowanie i prawo głosu - na proces przejścia danego przedsiębiorstwa na bardziej zrównoważoną działalność.

(7)

Obliczenia emisji gazów cieplarnianych powinny być porównywalne i spójne. Należy zatem ustanowić przepisy regulujące to, jak często należy aktualizować te obliczenia oraz, w stosownych przypadkach, to, jaką walutę należy stosować.

(8)

Dekarbonizacja wyłącznie pod względem emisji gazów cieplarnianych z zakresów 1 i 2 mogłaby nie doprowadzić do oczekiwanych rezultatów. Należy zatem doprecyzować, że minimalne normy dotyczące unijnych wskaźników referencyjnych transformacji klimatycznej i unijnych wskaźników referencyjnych dostosowanych do porozumienia paryskiego powinny uwzględniać nie tylko bezpośrednie emisje generowane przez przedsiębiorstwa, ale również emisje szacowane w oparciu o cykl życia, a zatem obejmować emisje gazów cieplarnianych z zakresu 3. Jednakże ze względu na niewystarczającą jakość dostępnych obecnie danych w odniesieniu do emisji gazów cieplarnianych z zakresu 3 należy określić odpowiedni harmonogram przewidujący stopniowe uwzględnianie tych emisji i umożliwić stosowanie przez ograniczony okres rezerw paliw kopalnych jako wskaźnika zastępczego. Wspomniany harmonogram powinien opierać się na wykazie rodzajów działalności gospodarczej określonym w rozporządzeniu (WE) nr 1893/2006.

(9)

Administratorzy wskaźników referencyjnych powinni mieć możliwość przypisywania większej wagi przedsiębiorstwom, w zależności od celów w zakresie dekarbonizacji, jakie stawiają sobie te przedsiębiorstwa. Należy zatem ustanowić szczegółowe przepisy dotyczące celów w zakresie dekarbonizacji zgłaszanych przez poszczególne przedsiębiorstwa.

(10)

Unijne wskaźniki referencyjne transformacji klimatycznej i unijne wskaźniki referencyjne dostosowane do porozumienia paryskiego powinny wykazywać zdolność do samodekarbonizacji z roku na rok. Tę minimalną trajektorię dekarbonizacji należy obliczać zgodnie ze scenariuszem IPCC. Ponadto w celu uniknięcia pseudoekologicznego marketingu należy określić warunki, na jakich może nastąpić odchylenie od trajektorii dekarbonizacji, oraz warunki regulujące prawo do dalszego oznaczania wskaźnika jako unijnego wskaźnika referencyjnego transformacji klimatycznej lub jako unijnego wskaźnika referencyjnego dostosowanego do porozumienia paryskiego.

(11)

Głównym parametrem stosowanym do obliczenia trajektorii dekarbonizacji powinna być intensywność emisji gazów cieplarnianych, ponieważ parametr ten zapewnia porównywalność między różnymi sektorami i nie jest tendencyjny z korzyścią lub szkodą dla poszczególnych sektorów. W celu obliczenia intensywności emisji gazów cieplarnianych konieczna jest znajomość kapitalizacji rynkowej danego przedsiębiorstwa. W przypadku gdy wskaźniki referencyjne mają zastosowanie do instrumentów korporacyjnych o stałym dochodzie, kapitalizacja rynkowa może nie być dostępna dla przedsiębiorstw, które nie emitują udziałowych papierów wartościowych notowanych na rynku regulowanym. Należy zatem określić, że w przypadku gdy unijne wskaźniki referencyjne transformacji klimatycznej lub unijne wskaźniki referencyjne dostosowane do porozumienia paryskich mają zastosowanie do instrumentów korporacyjnych o stałym dochodzie, administratorom wskaźników referencyjnych należy zezwolić na przyjęcie na potrzeby obliczeń poziomów emisji gazów cieplarnianych, które obliczono w ujęciu bezwzględnym, a nie w oparciu o wskaźnik intensywności emisji.

(12)

Aby zapewnić porównywalność i spójność danych dotyczących emisji gazów cieplarnianych, należy ustanowić przepisy określające sposób obliczania zmian intensywności emisji gazów cieplarnianych lub bezwzględnego poziomu emisji gazów cieplarnianych.

(13)

Osiągnięcie celów porozumienia paryskiego wymaga, aby zarówno unijne wskaźniki referencyjne transformacji klimatycznej, jak i unijne wskaźniki referencyjne dostosowane do porozumienia paryskiego zakładały określoną procentowo wyjściową redukcję ekspozycji na aktywa wysokoemisyjne w porównaniu ze wskaźnikami referencyjnymi, na których się opierają, lub w porównaniu z odnośnym spektrum inwestycyjnym. Ta określona procentowo redukcja powinna być jednak większa w przypadku unijnych wskaźników referencyjnych dostosowanych do porozumienia paryskiego, które są w założeniu bardziej ambitne niż unijne wskaźniki referencyjne transformacji klimatycznej.

(14)

Unijne wskaźniki referencyjne dostosowane do porozumienia paryskiego nie powinny przyczyniać się do promowania inwestycji w instrumenty finansowe emitowane przez przedsiębiorstwa, które naruszają światowe standardy, takie jak zasady inicjatywy Global Compact (UNGC). Należy zatem ustanowić szczególne kryteria wykluczenia oparte na względach związanych z klimatem lub innych względach z zakresu ochrony środowiska, polityki społecznej i ładu korporacyjnego (ESG). Unijne wskaźniki referencyjne transformacji klimatycznej powinny osiągnąć zgodność z tymi kryteriami wykluczenia do dnia 31 grudnia 2022 r., zgodnie z harmonogramem określonym w rozporządzeniu (UE) 2016/1011.

(15)

Aby wesprzeć zmniejszanie wykorzystania zanieczyszczających źródeł energii i prawdziwe przejście na odnawialne źródła energii, z unijnych wskaźników referencyjnych dostosowanych do porozumienia paryskiego należy również wykluczyć przedsiębiorstwa, które osiągają więcej niż ustalony odsetek swoich dochodów z węgla, ropy naftowej lub gazu. Przy określaniu tych szczególnych wykluczeń należy uwzględnić zmiany udziału tych źródeł energii w całkowitej podaży energii pierwotnej w latach 2020-2050, zgodnie z oczekiwaniami zawartymi w scenariuszu IPCC. W szczególności - zgodnie z tabelą 2.6 zawartą w sprawozdaniu specjalnym Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu (IPCC) w sprawie globalnego ocieplenia o 1,5 °C w latach 2020-2050 - oczekuje się, że zużycie węgla zmniejszy się o 57-99 %, a zużycie ropy naftowej o 9-93 %, natomiast zużycie gazu wzrośnie o 85 % lub zmniejszy się o 88 %. Gaz może być wykorzystywany w okresie, w którym następować będzie przechodzenie na gospodarkę niskoemisyjną, w szczególności jako zamiennik dla węgla, co tłumaczy szerszy spodziewany zakres ewolucji zużycia gazu, przy czym oczekiwany średni spadek (mediana) jego wykorzystania wynosi 40 %. Z tego samego powodu należy wykluczyć przedsiębiorstwa, które osiągają więcej niż ustalony procent swoich dochodów z działalności związanej z wytwarzaniem energii elektrycznej.

(16)

W celu zapewnienia przejrzystości metod stosowanych do wyznaczania unijnych wskaźników referencyjnych transformacji klimatycznej i unijnych wskaźników referencyjnych dostosowanych do porozumienia paryskiego należy ustanowić przepisy dotyczące obowiązku ujawniania określonych informacji na temat trajektorii dekarbonizacji i źródeł danych wykorzystywanych na potrzeby obu kategorii wskaźników. Z tego samego powodu należy ustanowić wymogi dotyczące ujawniania informacji przez administratorów wskaźników referencyjnych, którzy wykorzystują oszacowania emisji gazów cieplarnianych, niezależnie od tego, czy oszacowania te są dostarczane przez zewnętrznych dostawców danych czy też nie.

(17)

W celu wsparcia harmonizacji metod wyznaczania unijnych wskaźników referencyjnych transformacji klimatycznej i unijnych wskaźników referencyjnych dostosowanych do porozumienia paryskiego należy ustanowić przepisy dotyczące jakości i dokładności źródeł danych,

a)

"emisje gazów cieplarnianych" oznaczają emisje gazów cieplarnianych w rozumieniu art. 3 pkt 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/842 (6);

b)

"emisje gazów cieplarnianych w ujęciu bezwzględnym" oznaczają tony ekwiwalentu CO2 w rozumieniu art. 2 pkt 7 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 517/2014 (7);

c)

"intensywność emisji gazów cieplarnianych" oznacza emisje gazów cieplarnianych w ujęciu bezwzględnym podzielone przez wyrażoną w milionach euro wartość przedsiębiorstwa obejmującą środki pieniężne;

d)

"wartość przedsiębiorstwa obejmująca środki pieniężne (EVIC)" oznacza wyliczoną na koniec roku podatkowego sumę kapitalizacji rynkowej dla akcji zwykłych, kapitalizacji rynkowej dla akcji uprzywilejowanych oraz wartości księgowej całkowitego zadłużenia i udziałów niekontrolujących bez odliczenia środków pieniężnych lub ich ekwiwalentów;

e)

"spektrum inwestycyjne" oznacza zbiór wszystkich instrumentów, w które można inwestować, z danej klasy aktywów lub grupy klas aktywów;

f)

"rok bazowy" oznacza pierwszy rok z szeregu lat we wskaźniku referencyjnym.

a)

począwszy od dnia 23 grudnia 2020 r. - dane dotyczące emisji gazów cieplarnianych z zakresu 3 przynajmniej dla sektorów energii i górnictwa, o których mowa w działach 05-09 oraz 19 i 20 załącznika I do rozporządzenia (WE) nr 1893/2006;

b)

przed upływem dwóch lat od dnia 23 grudnia 2020 r. - dane dotyczące emisji gazów cieplarnianych z zakresu 3 przynajmniej dla sektorów transportu, budownictwa, robót budowlanych związanych ze wznoszeniem budynków, materiałów i sektorów przemysłowych, o których mowa w działach 10-18, 21-33, 41, 42 i 43, 49-53 oraz 81 załącznika I do rozporządzenia (WE) nr 1893/2006;

c)

przed upływem czterech lat od dnia 23 grudnia 2020 r. - dane dotyczące emisji gazów cieplarnianych z zakresu 3 dla wszystkich pozostałych sektorów, o których mowa w załączniku I do rozporządzenia (WE) nr 1893/2006.

a)

emitenci papierów wartościowych wchodzących w skład portfela referencyjnego publikują w sposób spójny i dokładny emisje gazów cieplarnianych z zakresów 1, 2 i 3;

b)

emitenci papierów wartościowych wchodzących w skład portfela referencyjnego zmniejszyli swoją intensywność emisji gazów cieplarnianych lub, w stosownych przypadkach, swoje emisje gazów cieplarnianych w ujęciu bezwzględnym, w tym emisje gazów cieplarnianych z zakresów 1, 2 i 3, średnio o co najmniej 7 % rocznie przez co najmniej trzy kolejne lata.

a)

w odniesieniu do udziałowych papierów wartościowych dopuszczonych do obrotu na rynku publicznym w Unii lub w innej jurysdykcji - redukcja intensywności emisji gazów cieplarnianych średnio o co najmniej 7 % rocznie;

b)

w odniesieniu do dłużnych papierów wartościowych innych niż wyemitowane przez emitenta długu państwowego, jeżeli emitent tych dłużnych papierów wartościowych wyemitował udziałowe papiery wartościowe dopuszczone do obrotu rynku publicznym w Unii lub w innej jurysdykcji - redukcja intensywności emisji gazów cieplarnianych średnio o co najmniej 7 % rocznie lub redukcja emisji gazów cieplarnianych w ujęciu bezwzględnym średnio o co najmniej 7 % rocznie;

c)

w odniesieniu do dłużnych papierów wartościowych innych niż wyemitowane przez emitenta długu państwowego, jeżeli emitent tych dłużnych papierów wartościowych nie wyemitował udziałowych papierów wartościowych dopuszczonych do obrotu na rynku publicznym w Unii lub w innej jurysdykcji - redukcja emisji gazów cieplarnianych w ujęciu bezwzględnym średnio o co najmniej 7 % rocznie.

a)

celów określonych w ust. 1 nie osiągnięto w danym roku, a niezrealizowanego celu nie skompensowano w kolejnym roku; lub

b)

celów określonych w ust. 1 nie osiągnięto trzykrotnie w dowolnym kolejnym 10-letnim okresie.

a)

przedsiębiorstwa zaangażowane w jakąkolwiek działalność związaną z bronią kontrowersyjną;

b)

przedsiębiorstwa zaangażowane w uprawę i produkcję tytoniu;

c)

przedsiębiorstwa, które administratorzy wskaźników referencyjnych uznają za naruszające zasady inicjatywy Global Compact (UNGC) lub wytyczne Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) dla przedsiębiorstw wielonarodowych;

d)

przedsiębiorstwa, które osiągają co najmniej 1 % swoich przychodów z działalności związanej z poszukiwaniem, wydobyciem, dystrybucją lub rafinacją węgla kamiennego i brunatnego;

e)

przedsiębiorstwa, które osiągają co najmniej 10 % swoich przychodów z działalności związanej z poszukiwaniem, wydobyciem, dystrybucją lub rafinacją paliw olejowych;

f)

przedsiębiorstwa, które osiągają co najmniej 50 % swoich przychodów z działalności związanej z poszukiwaniem, wydobyciem, dystrybucją lub rafinacją paliw gazowych;

g)

przedsiębiorstwa, które osiągają co najmniej 50 % swoich przychodów z produkcji energii elektrycznej, której intensywność emisji gazów cieplarnianych wynosi powyżej 100 g CO2e/kWh.

a)

administratorzy unijnych wskaźników referencyjnych transformacji klimatycznej i administratorzy unijnych wskaźników referencyjnych dostosowanych do porozumienia paryskiego stosujący oszacowania, które nie opierają się na danych dostarczonych przez zewnętrznego dostawcę danych, formalizują, dokumentują i podają do wiadomości publicznej metody, na których opierają się takie oszacowania, w tym:

b)

administratorzy unijnych wskaźników referencyjnych transformacji klimatycznej i administratorzy unijnych wskaźników referencyjnych dostosowanych do porozumienia paryskiego stosujący oszacowania, które opierają się na danych dostarczonych przez zewnętrznego dostawcę danych, formalizują, dokumentują i podają do wiadomości publicznej wszystkie poniższe informacje:

a)

administratorzy unijnych wskaźników referencyjnych dostosowanych do porozumienia paryskiego stosujący oszacowania, które nie opierają się na danych dostarczonych przez zewnętrznego dostawcę danych, formalizują, dokumentują i podają do wiadomości publicznej metody, na których opierają się takie oszacowania, w tym:

b)

administratorzy unijnych wskaźników referencyjnych dostosowanych do porozumienia paryskiego stosujący oszacowania, które opierają się na danych dostarczonych przez zewnętrznego dostawcę danych, formalizują, dokumentują i podają do wiadomości publicznej wszystkie poniższe informacje: