DYREKTYWA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (UE) 2015/413
z dnia 11 marca 2015 r.
w sprawie ułatwień w zakresie transgranicznej wymiany informacji dotyczących przestępstw lub wykroczeń przeciwko bezpieczeństwu ruchu drogowego
(Tekst mający znaczenie dla EOG)
PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 91 ust. 1 lit. c),
uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,
po przekazaniu projektu aktu ustawodawczego parlamentom narodowym,
uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego (1),
po konsultacji z Komitetem Regionów,
stanowiąc zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą (2),
a także mając na uwadze, co następuje:
(1) Poprawa bezpieczeństwa ruchu drogowego jest jednym z głównych celów polityki transportowej Unii. Unia prowadzi politykę mającą na celu poprawę bezpieczeństwa ruchu drogowego, przyjmując za cel zmniejszenie liczby ofiar śmiertelnych, liczby rannych oraz strat materialnych. Istotnym elementem tej polityki jest spójne egzekwowanie kar za popełniane w Unii przestępstwa i wykroczenia w ruchu drogowym poważnie zagrażające bezpieczeństwu ruchu drogowego.
(2) Jednak z uwagi na brak właściwych procedur i niezależnie od możliwości istniejących na podstawie decyzji Rady 2008/615/WSiSW (3) oraz decyzji Rady 2008/616/WSiSW (4) (decyzje Priim) sankcje w postaci kar pieniężnych za pewne przestępstwa lub wykroczenia w ruchu drogowym często nie są egzekwowane, jeśli te przestępstwa lub wykroczenia są popełniane przez kierujących pojazdami zarejestrowanymi w państwie członkowskim innym niż państwo członkowskie, w którym je popełniono. Celem niniejszej dyrektywy jest zapewnienie również w takich przypadkach skuteczności dochodzeń dotyczących przestępstw lub wykroczeń przeciwko bezpieczeństwu ruchu drogowego.
(3) W komunikacie z dnia 20 lipca 2010 r. zatytułowanym "W kierunku europejskiego obszaru bezpieczeństwa ruchu drogowego: kierunki polityki bezpieczeństwa ruchu drogowego na lata 2011-2020" Komisja podkreśliła, że egzekwowanie przepisów ruchu drogowego pozostaje jednym z kluczowych czynników w procesie tworzenia warunków dla istotnego zmniejszenia liczby ofiar śmiertelnych i liczby rannych. W konkluzjach z dnia 2 grudnia 2010 r. dotyczących bezpieczeństwa ruchu drogowego Rada wezwała również do rozważenia potrzeby dalszego wzmocnienia egzekwowania przepisów ruchu drogowego przez państwa członkowskie, a w odpowiednich przypadkach - na szczeblu unijnym. Rada zwróciła się do Komisji o zbadanie możliwości zharmonizowania, w stosownych przypadkach, przepisów ruchu drogowego na szczeblu unijnym i o przyjęcie dalszych środków ułatwiających transgraniczne egzekwowanie przepisów dotyczących przestępstw lub wykroczeń w ruchu drogowym, zwłaszcza w odniesieniu do przestępstw lub wykroczeń wiążących się z poważnymi wypadkami drogowymi.
(4) W dniu 19 marca 2008 r. Komisja przyjęła wniosek dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady wprowadzającej ułatwienia w transgranicznym egzekwowaniu prawa dotyczącego bezpieczeństwa drogowego, oparty na art. 71 ust. 1 lit. c) Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską (obecny art. 91 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE)). Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/82/UE (5) została jednak przyjęta na podstawie art. 87 ust. 2 TFUE. Wyrokiem z dnia 6 maja 2014 r. w sprawie C-43/12 (6) Trybunał Sprawiedliwości stwierdził nieważność dyrektywy 2011/82/UE z uwagi na fakt, że nie mogła ona zgodnie z prawem zostać przyjęta na podstawie art. 87 ust. 2 TFUE. Wyrok utrzymał jednak w mocy skutki dyrektywy 2011/82/UE do czasu wejścia w życie, w rozsądnym terminie nieprzekraczającym dwunastu miesięcy od dnia ogłoszenia wyroku, nowej dyrektywy opartej na art. 91 ust. 1 lit. c) TFUE. W związku z tym nowa dyrektywa powinna zostać przyjęta na podstawie tego artykułu.
(5) Należy zachęcać do zwiększenia spójności środków kontroli między państwami członkowskimi, a Komisja powinna w związku z tym zbadać potrzebę opracowania wspólnych standardów dla urządzeń służących do automatycznej kontroli mającej na celu zapewnienie bezpieczeństwa ruchu drogowego.
(6) Należy poszerzać wiedzę obywateli Unii na temat obowiązujących w różnych państwach członkowskich przepisów bezpieczeństwa ruchu drogowego oraz na temat wykonywania niniejszej dyrektywy, zwłaszcza przy pomocy odpowiednich środków gwarantujących przekazanie wystarczających informacji na temat konsekwencji nieprzestrzegania przepisów z zakresu bezpieczeństwa ruchu drogowego w czasie podróżowania po państwie członkowskim innym niż państwo członkowskie rejestracji.
(7) By poprawić bezpieczeństwo ruchu drogowego w Unii i by zapewnić równe traktowanie kierowców popełniających przestępstwa lub wykroczenia, niezależnie do tego, czy są rezydentami czy nie, należy ułatwić egzekwowanie przepisów niezależnie od państwa członkowskiego zarejestrowania pojazdu. W tym celu należy wykorzystać system transgranicznej wymiany informacji dotyczących pewnych określonych przestępstw lub wykroczeń przeciwko bezpieczeństwu ruchu drogowego, niezależnie od tego, czy na mocy prawa danego państwa członkowskiego mają one charakter karny, czy administracyjny, zapewniając państwu członkowskiemu popełnienia przestępstwa lub wykroczenia dostęp do danych rejestracyjnych pojazdów państwa członkowskiego rejestracji.
(8) Skuteczniejsza transgraniczna wymiana danych rejestracyjnych pojazdów, która powinna ułatwić identyfikację osób podejrzanych o popełnienie przestępstw lub wykroczeń przeciwko bezpieczeństwu ruchu drogowego, mogłaby zwiększyć efekt odstraszający i zachęcić do ostrożniejszej jazdy kierowców pojazdów zarejestrowanych w innym państwie członkowskim niż państwo członkowskie popełnienia przestępstwa lub wykroczenia, co zmniejszy liczbę ofiar wypadków w ruchu drogowym.
(9) Przestępstwa lub wykroczenia związane z bezpieczeństwem ruchu drogowego objęte niniejszą dyrektywą nie są jednakowo traktowane w państwach członkowskich. Niektóre państwa członkowskie kwalifikują takie czyny na mocy swojego prawa krajowego jako delikty administracyjne, podczas gdy inne kwalifikują je jako wykroczenia lub przestępstwa. Niniejsza dyrektywa powinna mieć zastosowanie niezależnie od kwalifikacji tych czynów na mocy prawa krajowego.
(10) Państwa członkowskie powinny udostępniać sobie wzajemnie dane rejestracyjne pojazdów w celu usprawnienia wymiany informacji i przyspieszenia obowiązujących procedur. Dlatego w niniejszej dyrektywie powinny zostać w jak największym stopniu uwzględnione przepisy dotyczące specyfikacji technicznych i dostępności systemów automatycznej wymiany danych określone w decyzjach Priim.
(11) Decyzja 2008/616/WSiSW określa aspekty bezpieczeństwa odnoszące się do istniejącego oprogramowania oraz powiązane z nimi wymogi techniczne dotyczące wymiany danych rejestracyjnych pojazdów. Bez uszczerbku dla ogólnego stosowania tej decyzji takie aspekty bezpieczeństwa i wymogi techniczne powinny - ze względów efektywności regulacyjnej i praktycznej - być stosowane do celów niniejszej dyrektywy.
(12) Istniejące oprogramowanie powinno być podstawą wymiany danych na mocy niniejszej dyrektywy, a jednocześnie powinno ułatwiać państwom członkowskim składanie sprawozdań Komisji. Takie oprogramowanie powinno umożliwiać sprawną, bezpieczną i poufną wymianę szczegółowych danych rejestracyjnych pojazdów między państwami członkowskimi. Należy wykorzystać komputerowy europejski system informacji o pojazdach i prawach jazdy (EUCARIS), obowiązkowy dla państw członkowskich na mocy decyzji Priim w odniesieniu do danych rejestracyjnych pojazdów. Komisja powinna ocenić i przedstawić sprawozdanie z funkcjonowania oprogramowania stosowanego do celów niniejszej dyrektywy.
(13) Zakres stosowania tego oprogramowania powinien być ograniczony do procedur stosowanych przy wymianie informacji między krajowymi punktami kontaktowymi w państwach członkowskich. Procedury oraz zautomatyzowane procesy, w których informacje te mają być wykorzystywane, nie są objęte zakresem stosowania takiego oprogramowania.
(14) Strategia zarządzania informacjami do celów ochrony bezpieczeństwa wewnętrznego UE ma na celu znalezienie najprostszych rozwiązań w zakresie wymiany danych, które najbardziej ułatwiają śledzenie wymiany danych oraz ograniczają koszty.
(15) Państwa członkowskie powinny być w stanie skontaktować się z właścicielem lub posiadaczem pojazdu lub ze zidentyfikowaną w inny sposób osobą podejrzaną o popełnienie przestępstwa lub wykroczenia związanego z bezpieczeństwem ruchu drogowego, by poinformować tę osobę o mających zastosowanie procedurach i konsekwencjach prawnych wynikających z przepisów państwa członkowskiego popełnienia przestępstwa lub wykroczenia. Czyniąc to, państwa członkowskie powinny rozważyć wysłanie informacji o przestępstwie lub wykroczeniu związanym z bezpieczeństwem ruchu drogowego w języku dokumentu rejestracyjnego lub w języku, co do którego zachodzi najwyższe prawdopodobieństwo, że osoba ta go w pełni rozumie, tak by zrozumiała ona informacje, które są jej przekazywane. Państwa członkowskie powinny stosować odpowiednie procedury celem zapewnienia, by informowana była tylko osoba, której to dotyczy, nie zaś strona trzecia. W tym celu państwa członkowskie powinny korzystać ze szczegółowych rozwiązań podobnych do rozwiązań stosowanych w przypadku działań związanych z takimi przestępstwami lub wykroczeniami, obejmujących takie środki jak - w odpowiednich przypadkach - przesyłka polecona. Pozwoli to zainteresowanej osobie zareagować we właściwy sposób na to zawiadomienie, w szczególności wystąpić o dodatkowe informacje, zapłacić mandat lub skorzystać z prawa do obrony, w szczególności w przypadku błędu co do tożsamości. Dalsze postępowanie jest uregulowane w mających zastosowanie aktach prawnych, w tym w aktach prawnych dotyczących wzajemnej pomocy i wzajemnego uznawania, np. w decyzji ramowej Rady 2005/214/WSiSW (7).
(16) Państwa członkowskie powinny zapewnić równoważne tłumaczenia zawiadomień wysyłanych przez państwo członkowskie popełnienia przestępstwa lub wykroczenia, jak przewidziano w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/64/UE (8).
(17) Mając na celu realizację polityki bezpieczeństwa ruchu drogowego zmierzającej do zapewnienia wysokiego poziomu ochrony wszystkich użytkowników dróg w Unii oraz mając na uwadze niezmiernie różnorodne warunki istniejące na terytorium Unii, państwa członkowskie powinny podejmować działania - bez uszczerbku dla bardziej restrykcyjnych strategii i przepisów - w celu zapewnienia większej spójności przepisów ruchu drogowego oraz ich egzekwowania między państwami członkowskimi. W ramach sprawozdania dla Parlamentu Europejskiego i Rady ze stosowania niniejszej dyrektywy Komisja powinna zbadać potrzebę opracowania wspólnych standardów w celu ustanowienia porównywalnych metod, praktyk i minimalnych standardów na poziomie Unii, przy uwzględnieniu współpracy międzynarodowej i istniejących umów w dziedzinie bezpieczeństwa ruchu drogowego, w szczególności wiedeńskiej Konwencji o ruchu drogowym z dnia 8 listopada 1968 r.
(18) W sprawozdaniu dla Parlamentu Europejskiego i Rady ze stosowania niniejszej dyrektywy przez państwa członkowskie Komisja powinna zbadać potrzebę opracowania wspólnych kryteriów dotyczących dalszych procedur w państwach członkowskich w przypadku nieuiszczenia kary pieniężnej, zgodnie z przepisami i procedurami obowiązującymi w państwach członkowskich. W sprawozdaniu tym Komisja powinna zająć się takimi kwestiami, jak procedury stosowane między właściwymi organami państw członkowskich, dotyczące przekazywania ostatecznej decyzji o nałożeniu sankcji lub kary pieniężnej, jak też uznawanie i wykonywanie takiej ostatecznej decyzji.
(19) Przygotowując przegląd niniejszej dyrektywy, Komisja powinna przeprowadzić konsultacje z odpowiednimi zainteresowanymi stronami, takimi jak organy ds. bezpieczeństwa ruchu drogowego lub właściwe organy, stowarzyszenia ofiar i inne organizacje pozarządowe działające w obszarze bezpieczeństwa ruchu drogowego.
(20) Bliższa współpraca organów ścigania powinna iść w parze z poszanowaniem praw podstawowych, w szczególności prawa do prywatności i ochrony danych osobowych, zagwarantowanych specjalnymi przepisami w zakresie ochrony danych. Przepisy te powinny uwzględniać szczególny charakter transgranicznego dostępu do elektronicznych baz danych. Konieczne jest, aby oprogramowanie, które ma zostać stworzone, umożliwiało wymianę informacji w bezpiecznych warunkach i zapewniało zachowanie poufności przekazywanych danych. Danych zgromadzonych zgodnie z niniejszą dyrektywą nie należy wykorzystywać do innych celów niż cele niniejszej dyrektywy. Państwa członkowskie powinny przestrzegać obowiązków dotyczących warunków wykorzystywania i tymczasowego przechowywania danych.
(21) Przewidziane w niniejszej dyrektywie przetwarzanie danych osobowych jest stosownym środkiem służącym osiągnięciu uzasadnionego celu niniejszej dyrektywy w zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego, to jest zapewnienia wysokiego poziomu ochrony wszystkich uczestników ruchu drogowego w Unii poprzez ułatwienie transgranicznej wymiany informacji dotyczących przestępstw lub wykroczeń przeciwko bezpieczeństwu ruchu drogowego i egzekwowania dzięki temu kar, a także nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tych celów.
(22) Dane związane z identyfikacją sprawcy przestępstwa lub wykroczenia są danymi osobowymi. Do przetwarzania danych dokonywanego w zastosowaniu niniejszej dyrektywy powinna mieć zastosowanie dyrektywa 95/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (9). Bez uszczerbku dla wymogów proceduralnych dotyczących mechanizmów odwoływania się i dochodzenia roszczeń obowiązujących w zainteresowanych państwach członkowskich, osobę, której dotyczą dane, należy odpowiednio poinformować w zawiadomieniu o popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia o prawie dostępu do danych osobowych oraz o prawie do ich korekty i usunięcia, oraz o maksymalnym zgodnym z prawem okresie przechowywania tych danych. W tym kontekście osoba, której dotyczą dane, powinna również mieć prawo do sprostowania wszelkich nieprawidłowych danych osobowych lub natychmiastowego usunięcia wszelkich danych zgromadzonych niezgodnie z prawem.
(23) Zgodnie z decyzjami Priim przetwarzanie danych rejestracyjnych pojazdów zawierających dane osobowe podlega szczegółowym przepisom dotyczącym danych osobowych określonych w decyzji 2008/615/WSiSW. W tym względzie państwa członkowskie mają możliwość stosowania tych szczegółowych przepisów do danych osobowych, które są przetwarzane również do celów niniejszej dyrektywy, pod warunkiem że zapewnią, by przetwarzanie danych dotyczących wszelkich przestępstw lub wykroczeń objętych niniejszą dyrektywą było zgodne z krajowymi przepisami wdrażającymi dyrektywę 95/46/WE.
(24) Państwa trzecie powinny mieć możliwość uczestnictwa w wymianie danych rejestracyjnych pojazdów pod warunkiem zawarcia stosownej umowy z Unią. Taka umowa powinna zawierać niezbędne postanowienia dotyczące ochrony danych.
(25) Niniejsza dyrektywa potwierdza prawa podstawowe i zasady uznane w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej, w tym prawo do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego, prawo do ochrony danych osobowych, prawo do rzetelnego procesu sądowego, domniemanie niewinności i prawo do obrony.
(26) Aby osiągnąć cel, jakim jest wymiana informacji między państwami członkowskimi za pomocą interoperacyjnych środków, należy przekazać Komisji uprawnienia do przyjmowania aktów zgodnie z art. 290 TFUE w odniesieniu do uwzględniania odnośnych zmian w decyzjach Priim lub w przypadkach gdy wymagają tego unijne akty prawne mające bezpośrednie znaczenie dla aktualizacji załącznika I. Szczególnie ważne jest to, aby Komisja podczas prac przygotowawczych, zgodnie z przyjętą praktyką, prowadziła stosowne konsultacje, w tym na szczeblu ekspertów. Przygotowując i opracowując akty delegowane, Komisja powinna zapewnić jednoczesne, terminowe i odpowiednie przekazywanie stosownych dokumentów Parlamentowi Europejskiemu i Radzie.
(27) Komisja powinna przeanalizować stosowanie niniejszej dyrektywy z myślą o określeniu dalszych skutecznych i wydajnych środków w celu poprawy bezpieczeństwa ruchu drogowego. Bez uszczerbku dla obowiązków dotyczących dokonania transpozycji niniejszej dyrektywy również Dania, Irlandia i Zjednoczone Królestwo powinny, w stosownych przypadkach, współpracować z Komisją przy tym zadaniu, aby zapewnić terminową i pełną sprawozdawczość w odniesieniu do tej kwestii.
(28) Z uwagi na fakt, że cel niniejszej dyrektywy, a mianowicie zapewnienie wysokiego poziomu ochrony wszystkich uczestników ruchu drogowego w Unii poprzez ułatwienie transgranicznej wymiany informacji dotyczących przestępstw lub wykroczeń przeciwko bezpieczeństwu ruchu drogowego, popełnionych podczas kierowania pojazdami zarejestrowanymi w innym państwie członkowskim niż państwo członkowskie, w którym popełniono przestępstwo lub wykroczenie, nie może zostać osiągnięty w sposób wystarczający przez państwa członkowskie, możliwe jest natomiast, ze względu na skalę i skutki działań, lepsze osiągnięcie tego celu na szczeblu unijnym, Unia może podjąć działania zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu o Unii Europejskiej. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w tym artykule niniejsza dyrektywa nie wykracza poza to, co jest niezbędne do osiągnięcia tego celu.
(29) Zważywszy na fakt, że Dania, Irlandia i Zjednoczone Królestwo nie były objęte dyrektywą 2011/82/UE i w związku z tym nie dokonały jej transpozycji, wskazane jest przyznanie tym państwom członkowskim dodatkowego czasu na dokonanie tego.
(30) Zgodnie z art. 28 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 45/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady (10) skonsultowano się z Europejskim Inspektorem Ochrony Danych, który wydał opinię w dniu 3 października 2014 r.,
PRZYJMUJĄ NINIEJSZĄ DYREKTYWĘ:
Artykuł 1
Cel
Celem niniejszej dyrektywy jest zapewnienie wysokiego poziomu ochrony wszystkich uczestników ruchu drogowego w Unii poprzez ułatwienie transgranicznej wymiany informacji dotyczących przestępstw lub wykroczeń przeciwko bezpieczeństwu ruchu drogowego, a tym samym ułatwienie egzekwowania kar, w przypadkach gdy te przestępstwa lub wykroczenia popełniane są podczas kierowania pojazdami zarejestrowanymi w innym państwie członkowskim niż państwo członkowskie, w którym je popełniono.
Artykuł 2
Zakres stosowania
Niniejsza dyrektywa ma zastosowanie do następujących przestępstw lub wykroczeń przeciwko bezpieczeństwu ruchu drogowego:
a) przekroczenie dopuszczalnej prędkości;
b) niedopełnienie obowiązku korzystania z pasów bezpieczeństwa;
c) niezastosowanie się do czerwonego sygnału świetlnego;
d) kierowanie pojazdem pod wpływem alkoholu;
e) kierowanie pojazdem pod wpływem środków odurzających;
f) niedopełnienie obowiązku używania w czasie jazdy kasków ochronnych;
g) korzystanie z niedozwolonego pasa ruchu;
h) niezgodne z prawem korzystanie z telefonu komórkowego lub innych środków łączności podczas kierowania pojazdem.
Artykuł 3
Definicje
Na użytek niniejszej dyrektywy stosuje się następujące definicje:
a) "pojazd" oznacza każdy pojazd silnikowy, w tym motocykl, zwykle stosowany do drogowego przewozu osób lub towarów;
b) "państwo członkowskie popełnienia przestępstwa lub wykroczenia" oznacza państwo członkowskie, w którym popełnione zostało przestępstwo lub wykroczenie;
c) "państwo członkowskie rejestracji" oznacza państwo członkowskie, w którym zarejestrowany jest pojazd, podczas kierowania którym popełniono przestępstwo lub wykroczenie;
d) "przekroczenie dopuszczalnej prędkości" oznacza przekroczenie ograniczeń prędkości obowiązujących na danej drodze lub dla danego rodzaju pojazdu w państwie członkowskim, w którym zostało popełnione przestępstwo lub wykroczenie;
e) "niedopełnienie obowiązku korzystania z pasów bezpieczeństwa" oznacza niedostosowanie się do wymogu zapięcia pasów bezpieczeństwa lub stosowania systemu mocowania dla dzieci, przewidzianego w dyrektywie Rady 91/671/EWG (11) i w prawie państwa członkowskiego popełnienia przestępstwa lub wykroczenia;
f) "niezastosowanie się do czerwonego sygnału świetlnego" oznacza przejazd na czerwonym sygnale nadawanym przez sygnalizator lub niezastosowanie się do innego odpowiedniego znaku nakazującego zatrzymanie się, określonego w prawie państwa członkowskiego popełnienia przestępstwa lub wykroczenia;
g) "kierowanie pojazdem pod wpływem alkoholu" oznacza kierowanie pojazdem w stanie ograniczonej zdolności spowodowanej wpływem alkoholu, zgodnie z definicją w prawie państwa członkowskiego popełnienia przestępstwa lub wykroczenia;
h) "kierowanie pojazdem pod wpływem środków odurzających" oznacza kierowanie pojazdem w stanie ograniczonej zdolności spowodowanej wpływem narkotyków lub innych substancji działających podobnie, zgodnie z definicją w prawie państwa członkowskiego popełnienia przestępstwa lub wykroczenia;
i) "niedopełnienie obowiązku używania w czasie jazdy kasków ochronnych" oznacza jazdę bez kasku, zgodnie z definicją w prawie państwa członkowskiego popełnienia przestępstwa lub wykroczenia;
j) "korzystanie z niedozwolonego pasa ruchu" oznacza niezgodne z prawem wykorzystywanie części jezdni, takiej jak pas awaryjny, pas przeznaczony dla komunikacji publicznej lub pas czasowo zamknięty do jazdy z powodu zatoru lub prac drogowych, zgodnie z definicją w prawie państwa członkowskiego popełnienia przestępstwa lub wykroczenia;
k) "niezgodne z prawem korzystanie z telefonu komórkowego lub innych środków łączności podczas kierowania pojazdem" oznacza niezgodne z prawem korzystanie z telefonu komórkowego lub innych środków łączności podczas kierowania pojazdem, zgodnie z definicją w prawie państwa członkowskiego popełnienia przestępstwa lub wykroczenia;
l) "krajowy punkt kontaktowy" oznacza wyznaczony organ właściwy w sprawach wymiany danych rejestracyjnych pojazdów;
m) "automatyczne wyszukiwanie" oznacza procedurę dostępu on-line do zasobów bazy danych jednego, więcej niż jednego lub wszystkich państw członkowskich lub państw uczestniczących;
n) "posiadacz pojazdu" oznacza osobę, na której nazwisko pojazd jest zarejestrowany, zgodnie z definicją w prawie państwa członkowskiego rejestracji.
Artykuł 4
Procedura wymiany informacji pomiędzy państwami członkowskimi
1. W przypadku dochodzeń w sprawach przestępstw lub wykroczeń przeciwko bezpieczeństwu ruchu drogowego, o których mowa w art. 2, państwo członkowskie zapewnia krajowym punktom kontaktowym innych państw członkowskich, o których mowa w ust. 2 niniejszego artykułu, dostęp do następujących krajowych danych rejestracyjnych pojazdów i umożliwia im automatyczne wyszukiwanie:
a) danych dotyczących pojazdów; oraz
b) danych dotyczących właścicieli lub posiadaczy pojazdu
Elementy danych, o których mowa w lit. a) i b), konieczne do prowadzenia wyszukiwań, muszą być zgodne z załącznikiem I.
2. Do celów wymiany danych, o której mowa w ust. 1, każde państwo członkowskie wyznacza krajowy punkt kontaktowy. Uprawnienia krajowych punktów kontaktowych określa mające zastosowanie prawo danego państwa członkowskiego.
3. Przy prowadzeniu wyszukiwania w formie wniosków wychodzących krajowy punkt kontaktowy państwa członkowskiego popełnienia przestępstwa lub wykroczenia korzysta z pełnego numeru rejestracyjnego.
Wyszukiwania te są prowadzone zgodnie z procedurami opisanymi w rozdziale 3 załącznika do decyzji 2008/616/WSiSW, z wyjątkiem pkt 1 rozdziału 3 załącznika do decyzji 2008/616/WSiSW, do którego zastosowanie ma załącznik I do niniejszej dyrektywy.
Państwo członkowskie popełnienia przestępstwa lub wykroczenia wykorzystuje, zgodnie z niniejszą dyrektywą, uzyskane dane w celu ustalenia, kto ponosi odpowiedzialność za przestępstwa lub wykroczenia związane z bezpieczeństwem ruchu drogowego wymienione w art. 2 niniejszej dyrektywy.
4. Państwa członkowskie przyjmują wszelkie środki konieczne do zapewnienia, by wymiana informacji była prowadzona za pomocą interoperacyjnych środków elektronicznych bez wymiany danych z udziałem innych baz danych, które nie są wykorzystywane do celów niniejszej dyrektywy. Państwa członkowskie zapewniają, by taka wymiana informacji była prowadzona w sposób oszczędny i bezpieczny. Państwa członkowskie zapewniają bezpieczeństwo i ochronę przekazywanych danych, z wykorzystaniem w jak największym stopniu istniejącego oprogramowania komputerowego, takiego jak oprogramowanie, o którym mowa w art. 15 decyzji 2008/616/WSiSW, oraz zmienione wersje tego oprogramowania, zgodnie z załącznikiem I do niniejszej dyrektywy oraz z pkt 2 i 3 rozdziału 3 załącznika do decyzji 2008/616/WSiSW. Zmienione wersje oprogramowania muszą zapewniać zarówno tryb wymiany danych on-line w czasie rzeczywistym, jak i tryb wsadowej wymiany danych, przy czym ten drugi tryb musi pozwalać na wymianę wielu zapytań lub odpowiedzi w ramach jednej wiadomości.
5. Każde państwo członkowskie ponosi swoje koszty powstałe w wyniku administrowania, użytkowania i utrzymania oprogramowania, o którym mowa w ust. 4.
Artykuł 5
Zawiadomienie w sprawie przestępstw lub wykroczeń przeciwko bezpieczeństwu ruchu drogowego
1. Państwo członkowskie popełnienia przestępstwa lub wykroczenia podejmuje decyzję, czy wszcząć postępowanie dotyczące przestępstwa lub wykroczenia związanego z bezpieczeństwem ruchu drogowego, wymienionego w art. 2.
W przypadku gdy państwo członkowskie popełnienia przestępstwa lub wykroczenia podejmie decyzję o wszczęciu takiego postępowania, informuje ono zgodnie ze swoim prawem krajowym właściciela pojazdu, posiadacza pojazdu lub zidentyfikowaną w inny sposób osobę podejrzaną o popełnienie przestępstwa lub wykroczenia związanego z bezpieczeństwem ruchu drogowego.
Informacje te, zgodnie z prawem krajowym, obejmują konsekwencje prawne czynu na terytorium państwa członkowskiego popełnienia przestępstwa lub wykroczenia przewidziane prawem tego państwa członkowskiego.
2. Wysyłając zawiadomienie do właściciela pojazdu, posiadacza pojazdu lub w inny sposób zidentyfikowanej osoby podejrzanej o popełnienie przestępstwa lub wykroczenia związanego z bezpieczeństwem ruchu drogowego, państwo członkowskie popełnienia przestępstwa lub wykroczenia podaje, zgodnie ze swoim prawem, wszystkie właściwe informacje, w szczególności rodzaj przestępstwa lub wykroczenia związanego z bezpieczeństwem ruchu drogowego, miejsce, datę i czas popełnienia przestępstwa lub wykroczenia, tytuły aktów prawa krajowego, których przepisy naruszono, oraz karę, a także, w stosownych przypadkach, dane dotyczące urządzenia, przy pomocy którego wykryto dane przestępstwo lub wykroczenie. W tym celu państwo członkowskie popełnienia przestępstwa lub wykroczenia może wykorzystać wzór zawiadomienia zawarty w załączniku II.
3. W przypadku gdy państwo członkowskie popełnienia przestępstwa lub wykroczenia podejmie decyzję o wszczęciu postępowania dotyczącego przestępstwa lub wykroczenia związanego z bezpieczeństwem ruchu drogowego, wymienionego w art. 2, państwo członkowskie popełnienia przestępstwa lub wykroczenia, w celu zapewnienia poszanowania praw podstawowych, wysyła zawiadomienie w języku dokumentu rejestracyjnego pojazdu, jeśli jest on znany, lub w jednym z języków urzędowych państwa członkowskiego rejestracji.
Artykuł 6
Sprawozdania składane Komisji przez państwa członkowskie
Każde państwo członkowskie składa Komisji kompleksowe sprawozdanie w terminie do dnia 6 maja 2016 r., a następnie co dwa lata.
W sprawozdaniu tym podaje się liczbę automatycznych wyszukiwań zainicjowanych przez państwo członkowskie popełnienia przestępstwa lub wykroczenia skierowanych do krajowego punktu kontaktowego państwa członkowskiego rejestracji w związku z przestępstwami lub wykroczeniami popełnionymi na jego terytorium, wraz z rodzajem przestępstw lub wykroczeń, których dotyczyły zapytania, i liczbą zapytań, które nie dały rezultatu.
Kompleksowe sprawozdanie obejmuje także opis sytuacji na szczeblu krajowym odnośnie do działań podjętych w związku z przestępstwami lub wykroczeniami związanymi z bezpieczeństwem ruchu drogowego, w oparciu o odsetek takich przestępstw lub wykroczeń, w związku z którymi wysłano zawiadomienie.
Artykuł 7
Ochrona danych
1. Wobec danych osobowych przetwarzanych na podstawie niniejszej dyrektywy zastosowanie mają przepisy dotyczące ochrony danych zawarte w dyrektywie 95/46/WE.
2. W szczególności każde państwo członkowskie zapewnia, by dane osobowe przetwarzane na podstawie niniejszej dyrektywy były w odpowiednim czasie poprawiane w razie nieścisłości, usuwane lub blokowane, jeżeli nie są dłużej potrzebne, zgodnie z art. 6 i 12 dyrektywy 95/46/WE, oraz by został określony termin przechowywania danych, zgodnie z art. 6 wspomnianej dyrektywy.
Państwa członkowskie zapewniają, by wszystkie dane osobowe przetwarzane na podstawie niniejszej dyrektywy były wykorzystywane wyłącznie do celów określonych w art. 1 niniejszej dyrektywy oraz by osobom, których dotyczą dane, przysługiwały takie same prawa do informacji, dostępu, do uzyskania korekty, usunięcia i zablokowania, do odszkodowania i do sądowych środków ochrony prawnej jak prawa przyjęte na mocy prawa krajowego w ramach wykonania odnośnych przepisów dyrektywy 95/46/WE.
3. Każda osoba, której dotyczą takie dane, ma prawo do uzyskania informacji na temat tego, jakie dane osobowe zapisane w państwie członkowskim rejestracji zostały przekazane państwu członkowskiemu popełnienia przestępstwa lub wykroczenia, włącznie z datą złożenia wniosku oraz właściwym organem państwa członkowskiego popełnienia przestępstwa lub wykroczenia.
Artykuł 8
Informacje dla użytkowników dróg w Unii
1. Komisja udostępnia na swojej stronie internetowej we wszystkich oficjalnych językach instytucji unijnych streszczenie przepisów obowiązujących w państwach członkowskich w dziedzinie objętej zakresem stosowania niniejszej dyrektywy. Państwa członkowskie dostarczają Komisji informacje o tych przepisach.
2. Państwa członkowskie dostarczają użytkownikom dróg niezbędne informacje o przepisach mających zastosowanie na ich terytorium i o środkach wdrażających niniejszą dyrektywę, we współpracy, między innymi, z organami ds. bezpieczeństwa ruchu drogowego, organizacjami pozarządowymi działającymi w obszarze bezpieczeństwa ruchu drogowego i automobilklubami.
Artykuł 9
Akty delegowane
Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych zgodnie z art. 10 dotyczących aktualizacji załącznika I w świetle postępu technicznego w celu uwzględnienia odnośnych zmian w decyzjach Priim lub w przypadkach, gdy wymagają tego unijne akty prawne mające bezpośrednie znaczenie dla aktualizacji załącznika I.
Artykuł 10
Wykonywanie przekazanych uprawnień
1. Powierzenie Komisji uprawnień do przyjęcia aktów delegowanych podlega warunkom określonym w niniejszym artykule.
2. Uprawnienia do przyjmowania aktów delegowanych, o których mowa w art. 9, powierza się Komisji na okres pięciu lat od dnia 13 marca 2015 r. Nie później niż dziewięć miesięcy przed upływem powyższego okresu pięciu lat Komisja sporządza sprawozdanie dotyczące przekazania uprawnień. Przekazanie uprawnień jest w sposób dorozumiany przedłużane na takie same okresy, chyba że Parlament Europejski lub Rada sprzeciwią się takiemu przedłużeniu nie później niż trzy miesiące przed końcem każdego okresu.
3. Przekazanie uprawnień, o których mowa w art. 9, może zostać w dowolnym momencie odwołane przez Parlament Europejski lub przez Radę. Decyzja o odwołaniu kończy przekazanie określonych w niej uprawnień. Staje się ona skuteczna następnego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej lub w określonym w tej decyzji późniejszym terminie. Nie wpływa ona na ważność jakichkolwiek już obowiązujących aktów delegowanych.
4. Szczególnie ważne jest, by przed przyjęciem tych aktów delegowanych Komisja, zgodnie ze swoją zwyczajową praktyką, przeprowadziła konsultacje z ekspertami, w tym ekspertami z państw członkowskich. Niezwłocznie po przyjęciu aktu delegowanego Komisja przekazuje go równocześnie Parlamentowi Europejskiemu i Radzie.
5. Akt delegowany przyjęty na podstawie art. 9 wchodzi w życie, tylko pod warunkiem że w terminie dwóch miesięcy od przekazania tego aktu Parlamentowi Europejskiemu i Radzie ani Parlament Europejski, ani Rada nie wyrażą sprzeciwu wobec tego aktu lub pod warunkiem że przed upływem tego terminu zarówno Parlament Europejski, jak i Rada poinformują Komisję, że nie wniosą sprzeciwu. Z inicjatywy Parlamentu Europejskiego lub Rady termin ten jest przedłużany o dwa miesiące.
Artykuł 11
Przegląd dyrektywy
Komisja, bez uszczerbku dla art. 12 ust. 1 akapit drugi, w terminie do dnia 7 listopada 2016 r. przedstawia Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie ze stosowania niniejszej dyrektywy przez państwa członkowskie. W sprawozdaniu tym Komisja koncentruje się w szczególności na poniższych aspektach i, w stosownych przypadkach, przedstawia wnioski dotyczące tych aspektów:
- ocena, czy zakresem stosowania niniejszej dyrektywy należy objąć inne przestępstwa lub wykroczenia związane z bezpieczeństwem ruchu drogowego,
- ocena skuteczności niniejszej dyrektywy, jeżeli chodzi o zmniejszenie liczby ofiar śmiertelnych na drogach w Unii,
- ocena potrzeby opracowania wspólnych standardów dla urządzeń służących do automatycznej kontroli i dla procedur. W tym kontekście wzywa się Komisję do opracowania na poziomie Unii wytycznych dotyczących bezpieczeństwa ruchu drogowego w ramach wspólnej polityki transportowej, aby zapewnić większą spójność egzekwowania przepisów ruchu drogowego przez państwa członkowskie za pomocą porównywalnych metod i praktyk. Wytyczne te mogą obejmować przynajmniej przestępstwa lub wykroczenia wymienione w art. 2 lit. a)-d),
- ocena potrzeby wzmocnienia egzekwowania kar za przestępstwa lub wykroczenia związane z bezpieczeństwem ruchu drogowego oraz zaproponowania wspólnych kryteriów dotyczących procedur w przypadku nieuiszczenia kary pieniężnej, w ramach wszystkich odnośnych polityk unijnych, w tym wspólnej polityki transportowej,- możliwości ujednolicenia przepisów ruchu drogowego w odpowiednich przypadkach,
- ocena oprogramowania, o którym mowa w art. 4 ust. 4, w celu zapewnienia odpowiedniego wdrożenia niniejszej dyrektywy oraz zagwarantowania skutecznej, sprawnej, bezpiecznej i poufnej wymiany szczegółowych danych rejestracyjnych pojazdów.
Artykuł 12
Transpozycja
1. Państwa członkowskie wprowadzą w życie najpóźniej do dnia 6 maja 2015 r. przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne niezbędne do wykonania niniejszej dyrektywy. Państwa członkowskie niezwłocznie przekazują Komisji tekst tych przepisów.
Przepisy przyjęte przez państwa członkowskie zawierają odniesienie do niniejszej dyrektywy lub odniesienie takie towarzyszy ich urzędowej publikacji. Metody dokonywania takiego odniesienia określane są przez państwa członkowskie.
W drodze odstępstwa od akapitu pierwszego Królestwo Danii, Irlandia i Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej mogą przedłużyć termin, o którym mowa w akapicie pierwszym, do dnia 6 maja 2017 r.
2. Państwa członkowskie przekazują Komisji tekst podstawowych przepisów prawa krajowego przyjętych w dziedzinie objętej niniejszą dyrektywą.
Artykuł 13
Wejście w życie
Niniejsza dyrektywa wchodzi w życie czwartego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.
Artykuł 14
Adresaci
Niniejsza dyrektywa skierowana jest do państw członkowskich.
Sporządzono w Strasburgu dnia 11 marca 2015 r.
W imieniu Parlamentu Europejskiego |
| W imieniu Rady |
M. SCHULZ |
| Z. KALNIŅA-LUKAŠEVICA |
Przewodniczący |
| Przewodniczący |
|
(1) Dz.U. C 12 z 15.1.2015, s. 115.
(2) Stanowisko Parlamentu Europejskiego z dnia 11 lutego 2015 r. (dotychczas nieopublikowane w Dzienniku Urzędowym) oraz decyzja Rady z dnia 2 marca 2015 r.
(3) Decyzja Rady 2008/615/WSiSW z dnia 23 czerwca 2008 r. w sprawie intensyfikacji współpracy transgranicznej, szczególnie w zwalczaniu terroryzmu i przestępczości transgranicznej (Dz.U. L 210 z 6.8.2008, s. 1).
(4) Decyzja Rady 2008/616/WSiSW z dnia 23 czerwca 2008 r. w sprawie wdrożenia decyzji 2008/615/WSiSW w sprawie intensyfikacji współpracy transgranicznej, szczególnie w zwalczaniu terroryzmu i przestępczości transgranicznej (Dz.U. L 210 z 6.8.2008, s. 12).
(5) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/82/UE z dnia 25 października 2011 r. w sprawie ułatwień w zakresie transgranicznej wymiany informacji dotyczących przestępstw lub wykroczeń związanych z bezpieczeństwem ruchu drogowego (Dz.U. L 288 z 5.11.2011, s. 1).
(6) Wyrok w sprawie C-43/12 Komisja przeciwko Parlamentowi i Radzie, EU:C:2014:298.
(7) Decyzja ramowa Rady 2005/214/WSiSW z dnia 24 lutego 2005 r. w sprawie stosowania zasady wzajemnego uznawania do kar o charakterze pieniężnym (Dz.U. L 76 z 22.3.2005, s. 16).
(8) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/64/UE z dnia 20 października 2010 r. w sprawie prawa do tłumaczenia ustnego i tłumaczenia pisemnego w postępowaniu karnym (Dz.U. L 280 z 26.10.2010, s. 1).
(9) Dyrektywa 95/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 24 października 1995 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych i swobodnego przepływu tych danych (Dz.U. L 281 z 23.11.1995, s. 31).
(10) Rozporządzenie (WE) nr 45/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2000 r. o ochronie osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych przez instytucje i organy wspólnotowe i o swobodnym przepływie takich danych (Dz.U. L 8 z 12.1.2001, s. 1).
(11) Dyrektywa Rady 91/671/EWG z dnia 16 grudnia 1991 r. odnosząca się do obowiązkowego stosowania pasów bezpieczeństwa i systemów mocowania dla dzieci w pojazdach (Dz.U. L 373 z 31.12.1991, s. 26).
ZAŁĄCZNIK I
Elementy danych konieczne do prowadzenia wyszukiwania, o którym mowa w art. 4 ust. 1
Lp. | O/N (1) | Uwagi |
Dane dotyczące pojazdu | O |
|
Państwo członkowskie rejestracji | O |
|
Numer rejestracyjny | O | (A (2)) |
Dane dotyczące przestępstwa lub wykroczenia | O |
|
Państwo członkowskie popełnienia przestępstwa lub wykroczenia | O |
|
Data popełnienia przestępstwa lub wykroczenia | O |
|
Godzina popełnienia przestępstwa lub wykroczenia | O |
|
Cel wyszukiwania | O | Kod wskazujący na rodzaj przestępstwa lub wykroczenia wymienionego w art. 2 1 = przekroczenie dopuszczalnej prędkości 2 = kierowanie pojazdem pod wpływem alkoholu 3 = niedopełnienie obowiązku korzystania z pasów bezpieczeństwa 4 = niezastosowanie się do czerwonego sygnału świetlnego 5 = korzystanie z niedozwolonego pasa ruchu 10 = kierowanie pojazdem pod wpływem środków odurzających 11= niedopełnienie obowiązku używania w czasie jazdy kasków ochronnych 12 = niezgodne z prawem korzystanie z telefonu komórkowego lub innych środków łączności podczas kierowania pojazdem |
(1) O = obowiązkowo, jeśli znajduje się w krajowym rejestrze, N = nieobowiązkowo. (2) Zharmonizowany kod, zob. dyrektywa Rady 1999/37/WE z dnia 29 kwietnia 1999 r. w sprawie dokumentów rejestracyjnych pojazdów (Dz.U. L 138 z 1.6.1999, s. 57). |
Elementy danych dostarczone w wyniku wyszukiwania przeprowadzonego zgodnie z art. 4 ust. 1
Część I. Dane dotyczące pojazdów
Lp. | O/N (1) | Uwagi |
Numer rejestracyjny | O |
|
Numer podwozia/VIN | O |
|
Państwo członkowskie rejestracji | O |
|
Marka | O | (D.1 (2)) np. Ford, Opel, Renault |
Model handlowy pojazdu | O | (D.3) np. Focus, Astra, Megane |
Kod kategorii UE | O | (J) np. motorowery, motocykle, samochody |
(1) O = obowiązkowo, jeśli znajduje się w krajowym rejestrze, N = nieobowiązkowo. (2) Zharmonizowany kod, zob. dyrektywa 1999/37/WE. |
Część II. Dane dotyczące właścicieli lub posiadaczy pojazdu
Lp. | O/N (1) | Uwagi |
Dane dotyczące posiadaczy pojazdu |
| (C.1 (2)) Dane związane z posiadaczem dowodu rejestracyjnego |
Nazwisko (nazwa przedsiębiorstwa) posiadacza dowodu rejestracyjnego | O | (C.1.1) Osobne pola na nazwisko, infiksy, tytuły itp., a także nazwisko podane w formacie do wydruku |
Imię | O | (C.1.2) Osobne pola na imię (imiona) i inicjały, a także nazwisko podane w formacie do wydruku |
Adres | O | (C.1.3) Osobne pola na ulicę, numer domu i numer dodatkowy, kod pocztowy, miejsce pobytu, kraj pobytu itd., a także adres podany w formacie do wydruku |
Płeć | N | Mężczyzna, kobieta |
Data urodzenia | O |
|
Status prawny | O | Osoba fizyczna, stowarzyszenie, spółka, firma itd. |
Miejsce urodzenia | N |
|
Numer identyfikacyjny | N | Identyfikator jednoznacznie określający osobę lub przedsiębiorstwo |
Dane dotyczące właścicieli pojazdu |
| (C.2) Dane odnoszą się do właściciela pojazdu |
Nazwisko (firma) właścicieli | O | (C.2.1) |
Imię | O | (C.2.2) |
Adres | O | (C.2.3) |
Płeć | N | Mężczyzna, kobieta |
Data urodzenia | O |
|
Status prawny | O | Osoba fizyczna, stowarzyszenie, spółka, firma itd. |
Miejsce urodzenia | N |
|
Numer identyfikacyjny | N | Identyfikator jednoznacznie określający osobę lub przedsiębiorstwo |
|
| W przypadku pojazdów zezłomowanych, pojazdów skradzionych lub tablic rejestracyjnych albo nieważnej rejestracji pojazdu nie podaje się informacji o właścicielu/posiadaczu. Zamiast tego przekazana zostanie wiadomość "Informacja nieujawniona". |
(1) O = obowiązkowo, jeśli znajduje się w krajowym rejestrze, N = nieobowiązkowo. (2) Zharmonizowany kod, zob. dyrektywa 1999/37/WE. |
ZAŁĄCZNIK II
WZÓR ZAWIADOMIENIA
Konsultanci pracują od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 - 17:00