ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (WE) NR 288/2009
z dnia 7 kwietnia 2009 r.
ustanawiające szczegółowe zasady stosowania rozporządzenia Rady (WE) nr 1234/2007 w odniesieniu do pomocy wspólnotowej przeznaczonej na dostarczanie dzieciom w placówkach oświatowych owoców i warzyw świeżych i przetworzonych oraz produktów z bananów w ramach programu "Owoce w szkole"
(DUUEL. z 2011 r., Nr 14, poz. 6; DUUEL. z 2011 r., Nr 305, poz. 53; DUUEL. z 2013 r., Nr 14, poz. 7; DUUEL. z 2014 r., Nr 69, poz. 102;ostatnia zmiana: DUUEL. z 2014 r., Nr 145, poz. 12)
KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH,
uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską,
uwzględniając rozporządzenie Rady (WE) nr 1234/2007 z dnia 22 października 2007 r. ustanawiające wspólną organizację rynków rolnych oraz przepisy szczegółowe dotyczące niektórych produktów rolnych (,,rozporządzenie o jednolitej wspólnej organizacji rynku”) (1), w szczególności jego art. 103h lit. f) w związku z jego art. 4,
a także mając na uwadze, co następuje:
(1) Rozporządzeniem Rady (WE) nr 13/2009 (2) zmieniono rozporządzenie (WE) nr 1234/2007, aby umożliwić pomoc wspólnotową przeznaczoną na dostarczanie dzieciom uczęszczającym regularnie do dowolnego typu placówki oświatowej zarządzanej lub uznawanej przez właściwe organy państwa członkowskiego świeżych i przetworzonych owoców i warzyw oraz produktów z bananów, w ramach programu ,,Owoce w szkole”.
(2) Aby zagwarantować właściwe wdrożenie programu ,,Owoce w szkole”, państwa członkowskie, które chcą z niego skorzystać, powinny najpierw przygotować krajowe lub regionalne strategie wdrożenia programu. Celem zagwarantowania, by ustanowiony niniejszym rozporządzeniem program ,,Owoce w szkole” wnosił nową wartość, państwa członkowskie powinny zawrzeć w swoich strategiach wyjaśnienie, w jaki sposób zamierzają zadbać o rzeczywistą wartość dodaną wnoszoną przez program, w szczególności w przypadku gdy produkty finansowane w ramach programu ,,Owoce w szkole” są dostarczane równolegle ze zwykłymi posiłkami oferowanymi przez stołówki placówek oświatowych. W przypadku państw członkowskich zamierzających wdrażać więcej niż jeden program ,,Owoce w szkole”, dla każdego programu należy opracować oddzielną strategię.
(3) Do strategii państwa członkowskiego powinny być w szczególności włączone najważniejsze elementy wymienione w art. 103ga ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 1234/2007, a mianowicie: budżet programu wraz z wkładem Wspólnoty i wkładami krajowymi, czas trwania, grupa docelowa, kwalifikujące się produkty oraz udział odnośnych zainteresowanych stron takich jak odpowiednie władze w sferze oświaty i ochrony zdrowia, w sektorze prywatnym oraz rodzice uczniów. Strategia każdego państwa członkowskiego powinna również określać środki towarzyszące, które należy przyjąć w celu zagwarantowania skuteczności wykonania programu.
(4) Zgodnie z art. 152 ust. 1 Traktatu, przy określaniu i urzeczywistnianiu wszystkich polityk Wspólnoty zapewnia się wysoki poziom ochrony zdrowia ludzkiego. Mając na względzie zagwarantowanie wysokiego poziomu ochrony zdrowia dzieci cechującego produkty kwalifikujące się do objęcia pomocą oraz upowszechnianie zdrowych nawyków żywieniowych, państwa członkowskie powinny wykluczyć produkty z dodatkiem cukru, tłuszczu, soli lub też substancji słodzących ze swoich strategii, z wyjątkiem należycie uzasadnionych przypadków, gdy państwo członkowskie określa w ramach strategii, że pewne produkty mogą być zakwalifikowane do objęcia danym programem. W każdym przypadku wykaz produktów kwalifikowalnych danego państwa członkowskiego musi być zatwierdzony przez właściwe organy krajowe do spraw ochrony zdrowia.
(5) Każdy program ,,Owoce w szkole" wymaga środków towarzyszących, jeśli ma być wykonany skutecznie. Środki towarzyszące nie powinny być ograniczane do określonych obszarów geograficznych ani placówek oświatowych, bo wiązałoby się to z wykluczeniem niektórych dzieci z zakresu ich wdrażania. Z tego względu państwa członkowskie powinny stawiać sobie za cel zapewnienie większości dzieci należących do grupy docelowej dostępu do środków towarzyszących.
(6) W imię należytego zarządzania administracyjnego i budżetowego państwa członkowskie uczestniczące w programie ,,Owoce w szkole” powinny co roku składać wniosek o pomoc wspólnotową.
(7) Przez wzgląd na przejrzystość, należy określić szacunkowy przydział dostępnych w budżecie Wspólnoty środków na każde z państw członkowskich w oparciu o zasady przydziału, o których mowa w rozporządzeniu (WE) nr 1234/2007 art. 103ga ust. 5. W celu uwzględnienia zmian sytuacji demograficznej Komisja powinna oceniać regularnie, przynajmniej raz na trzy lata, czy ustalone przydziały pozostają aktualne.
(8) W celu maksymalizacji pełnego potencjału dostępnych środków pomoc Wspólnoty szacunkowo i wstępnie rozdzielona między państwa członkowskie, które nie zdążyły przekazać swoich strategii Komisji w wyznaczonym terminie powinna zostać ponownie rozdzielona pomiędzy państwami uczestniczącymi w programie, które powiadomiły Komisję o swoich zamiarach wykorzystania środków w ilości przekraczającej ich wstępny przydział pomocy Wspólnoty.
(9) Do objęcia pomocą Wspólnoty powinny się kwalifikować nie tylko koszty związane z zakupem świeżych i przetworzonych owoców i warzyw oraz produktów z bananów, ale również pewne wydatki powiązane bezpośrednio z wdrażaniem programu ,,Owoce w szkole”, o ile zostały one określone w strategii danego państwa członkowskiego. Jednakże mając na uwadze ochronę skuteczności programu, na te powiązane koszty powinna być przeznaczona jedynie niewielka część pomocy. Przez wzgląd na kontrolę i zarządzanie finansowe koszty te powinny mieć stałą wartość obliczoną na zasadzie proporcjonalności.
(10) Dla należytego zarządzania administracyjnego i budżetowego oraz odpowiedniego nadzoru należy określić szczegółowe warunki przyznawania pomocy, zatwierdzania wnioskodawców do celów udzielania pomocy oraz kryteria ważności wniosku o pomoc. W odniesieniu do wypłaty pomocy należy ustanowić wymagania, jakie powinni spełnić wnioskodawcy, oraz zasady składania wniosków, kontroli i kar stosowanych przez właściwe organy oraz procedury płatności.
(11) W celu ochrony interesów finansowych Wspólnoty, należy przyjąć skuteczne i odpowiednie środki zwalczania nieprawidłowości oraz oszustw finansowych. Powinny one obejmować pełną kontrolę administracyjną uzupełnioną przez kontrole na miejscu. Należy określić zakres środków kontroli, ich przedmiot i termin oraz sposób przygotowywania sprawozdań w celu zapewnienia sprawiedliwego i jednolitego podejścia we wszystkich państwach członkowskich, uwzględniając zróżnicowanie sposobów wdrażania programu.
(12) Należy odzyskać kwoty nienależnie wypłacone oraz wyznaczyć kary zniechęcające wnioskodawców do dopuszczania się nadużyć lub ciężkich zaniedbań.
(13) W celu oszacowania skuteczności programu ,,Owoce w szkole”, a także dla umożliwienia wzajemnej weryfikacji tudzież wymiany najlepszych praktyk państwa członkowskie powinny regularnie monitorować i cyklicznie oceniać wdrażanie swych programów ,,Owoce w szkole”, przekazując wyniki i ustalenia Komisji. W przypadku owoców i warzyw świeżych, a także produktów z przetworzonych owoców i warzyw oraz bananów, które nie są rozdawane bezpłatnie wśród grupy docelowej programu, państwa członkowskie powinny uwzględnić znaczenie wkładu ze strony rodziców dla skuteczności danego programu.
(14) W świetle dotychczasowych doświadczeń beneficjenci projektów współfinansowanych z budżetu Wspólnoty nie zawsze są wystarczająco świadomi roli, jaką odgrywa w tym programie Wspólnota. Dlatego też udział Wspólnoty w programie ,,Owoce w szkole” powinien być zdecydowanie uwydatniony w każdej z uczestniczących placówek oświatowych.
(15) W celu zapewnienia państwom członkowskim dostatecznej ilości czasu na uruchomienie własnego programu ,,Owoce w szkole” lub też na dostosowanie aktualnego programu do nowych przepisów należy pozwolić państwom członkowskim na opracowanie strategii zawierającej jedynie najistotniejsze, podstawowe elementy, a obejmującej inauguracyjny okres programu, trwający od 1 sierpnia 2009 r. do 31 lipca 2010 r. Powinny one również mieć swobodę opóźnienia podjęcia środków towarzyszących w tym przejściowym okresie.
(16) Środki przewidziane w niniejszym rozporządzeniu są zgodne z opinią Komitetu Zarządzającego ds. Wspólnej Organizacji Rynków Rolnych,
PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:
Artykuł 1
Zakres i stosowanie terminów
1. Niniejszym rozporządzeniem ustanawia się szczegółowe zasady stosowania rozporządzenia Rady (WE) nr 1234/2007 w odniesieniu do pomocy wspólnotowej przeznaczonej na dostarczanie dzieciom w placówkach oświatowych świeżych i przetworzonych owoców i warzyw oraz produktów z bananów, a także na pewne powiązane wydatki na rzecz dzieci uczęszczających do tych placówek ponoszone w ramach programu ,,Owoce w szkole”.
2. Terminy używane w niniejszym rozporządzeniu mają takie samo znaczenie, jak stosowane w rozporządzeniu (WE) nr 1234/2007, o ile niniejsze rozporządzenie nie stanowi inaczej.
Artykuł 2
Grupa docelowa
Pomoc, o której mowa w art. 103ga rozporządzenia (WE) nr 1234/2007 skierowana jest do dzieci uczęszczających regularnie do dowolnego typu placówki oświatowej zarządzanej lub uznawanej przez właściwe organy państwa członkowskiego.
Artykuł 3
Strategia
1. Państwa członkowskie zamierzające uruchomić program ,,Owoce w szkole” przygotowują najpierw strategie, o których mowa w art. 103ga ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 1234/2007.
2. Strategie państw członkowskich nie mogą przewidywać stosowania produktów ani składników, wyszczególnionych w załączniku I do niniejszego rozporządzenia. Jednak w odpowiednio uzasadnionych przypadkach, na przykład w państwach członkowskich, pragnących zapewnić szeroki wybór produktów w ramach swojego programu lub też zwiększyć jego atrakcyjność, strategia może dopuszczać uznawanie takich produktów za kwalifikujące się uwarunkowane określoną, ściśle ograniczoną dopuszczalną zawartością składników wymienionych w załączniku I.
Państwa członkowskie są zobowiązane zadbać, aby ich właściwe organy krajowe do spraw ochrony zdrowia zatwierdziły wykaz produktów kwalifikujących się do objęcia pomocą w ramach realizowanego przez nie programu ,,Owoce w szkole”.
3. Na państwach członkowskich spoczywa obowiązek zawarcia w swoich strategiach objaśnienia obranego sposobu, w jaki zamierzają zadbać o rzeczywistą wartość dodaną wnoszoną przez program ,,Owoce w szkole”, zwłaszcza w przypadku, gdy zgodnie z przyjętą strategią produkty finansowane w ramach programu ,,Owoce w szkole" mogą być spożywane równocześnie ze zwykłymi posiłkami oferowanymi przez stołówki placówek oświatowych. W swoich strategiach opisują one również wybrane środki kontrolne.
4. [1] Państwa członkowskie przewidują w swoich strategiach środki towarzyszące, o których mowa w art. 23 ust. 1 lit. b) rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1308/2013 (3). Środki towarzyszące wspierają dystrybucję produktów pochodzących z sektorów owoców i warzyw oraz są bezpośrednio powiązane z celami programu „Owoce i warzywa w szkole”, jeśli chodzi o zwiększenie krótko- i długoterminowego spożycia owoców i warzyw oraz kształtowanie zdrowych nawyków żywieniowych. Środki te mogą obejmować również udział rodziców i nauczycieli.
5. Państwa członkowskie mogą zadecydować o odpowiednim zakresie geograficznym i poziomie administracyjnym, na jakim ich program ,,Owoce w szkole” ma być realizowany. W przypadku gdy zdecydują się na wdrażanie więcej niż jednego programu, dla każdego z nich opracowują odrębną strategię.
Artykuł 4
Pomoc przeznaczona na dostarczanie dzieciom świeżych i przetworzonych owoców i warzyw oraz produktów z bananów
1. Państwa członkowskie ustanawiające program „Owoce w szkole” mogą ubiegać się o przyznanie pomocy, o której mowa w art. 103ga rozporządzenia (WE) nr 1234/2007 na jeden lub więcej okresów trwających od dnia 1 sierpnia do dnia 31 lipca poprzez zgłoszenie Komisji swojej strategii w terminie do dnia 31 stycznia roku poprzedzającego rok, w którym rozpoczyna się pierwszy okres objęty wnioskiem.
Wspomnianej strategii towarzyszy wniosek o pomoc zawierający następujące informacje:
a) kwotę szacunkowego przydziału pomocy, o której mowa w ust. 3, i określoną w załączniku II do niniejszego rozporządzenia, wyrażoną w EUR;
b) zdolność wykorzystania kwoty wyższej od szacunkowego przydziału, o którym mowa w ust. 3, i określonej w załączniku II;
c) w przypadku braku zdolności wykorzystania dodatkowych funduszy zgodnie z lit. b) – kwotę przydziału, o który złożono wniosek, wyrażoną w EUR;
d) w przypadku zgłoszenia zdolności wykorzystania dodatkowych funduszy zgodnie z lit. b) – maksymalną kwotę przydziału dodatkowego, o który złożono wniosek, wyrażoną w EUR;
e) budżet całkowity, o który złożono wniosek.
Wniosek o pomoc składa się zgodnie z rozporządzeniem Komisji (WE) nr 792/2009 (4).
2. Państwa członkowskie, które już uruchomiły własny program dystrybucji owoców w szkole lub też inne programy dotyczące owoców przed wejściem w życie niniejszego rozporządzenia kwalifikują się do objęcia pomocą Wspólnoty przy zachowaniu warunków określonych w art. 103ga ust. 6 rozporządzenia (WE) nr 1234/2007. Zgłaszają one Komisji swoje strategie w terminie ustalonym w ust. 1.
3. Załącznik II do niniejszego rozporządzenia określa szacunkowy przydział dostępnych w budżecie Wspólnoty środków na każde z państw członkowskich wyliczony na podstawie zasad przydziału, o których mowa w rozporządzeniu (WE) nr 1234/2007 art. 103ga ust. 5. Komisja ocenia przynajmniej raz na trzy lata czy treść załącznika II pozostaje spójna z ustalonymi zasadami przydziału.
4. Przydziały środków pomocowych z budżetu Wspólnoty przypisane poszczególnym państwom członkowskim, które nie powiadomiły Komisji w terminie do 31 stycznia roku, w którym rozpoczyna się okres wspomniany w ust. 1, albo tym, które wnioskowały jedynie o część przypisanego im wstępnie przydziału, zostaną następnie rozdzielone ponownie pośród uczestniczących państw członkowskich, które w terminie określonym w ust. 1 powiadomiły Komisję o gotowości do wykorzystania większej ilości środków pomocy Wspólnoty.
Ponowny przydział pomocy Unii, o której mowa w akapicie pierwszym, zostaje wdrożony proporcjonalnie do wstępnego przydziału szacunkowego określonego w załączniku II, lecz w granicach ustalonych w ust. 5. Jednakże granice ustalone w ust. 5 nie mają zastosowania w trakcie pierwszych dwóch lat szkolnych stosowania programu przez państwo członkowskie.
Komisja decyduje o ostatecznym przydziale środków z funduszy pomocowych Wspólnoty dla wszystkich państw członkowskich przed 31 marca roku, w którym rozpoczyna się okres wspomniany w ust. 1.
5. Ponowny przydział ograniczony jest poziomem wykorzystania przydziału na rok szkolny, który zakończył się przed złożeniem wniosku o pomoc, uchwalonego dnia 15 października następnego roku szkolnego. Zostanie on określony na podstawie deklaracji wydatków przekazanych Komisji zgodnie z art. 4 rozporządzenia Komisji (WE) nr 883/2006 (5). Wartości graniczne są następujące:
a) jeżeli wykorzystanie przydziału jest mniejsze lub równe 50 % ostatecznego przydziału, nie przyznaje się dodatkowego przydziału;
b) jeżeli wykorzystanie przydziału jest wyższe niż 50 %, lecz niższe lub równe 75 % ostatecznego przydziału, pułap maksymalnej kwoty przydziału dodatkowego, o który wystąpiono z wnioskiem, wynosi 50 % przydziału szacunkowego;
c) jeżeli wykorzystanie przydziału jest wyższe niż 75 % ostatecznego przydziału, maksymalna kwota przydziału dodatkowego nie jest objęta pułapem.
Artykuł 5
Koszty kwalifikowalne
1. Następujące koszty kwalifikują się do objęcia pomocą unijną, przewidzianą w art. 103ga rozporządzenia (WE) nr 1234/2007:
a) koszty zakupu świeżych i przetworzonych owoców i warzyw oraz produktów z bananów objętych programem „Owoce w szkole”, dostarczonych do placówki oświatowej;
b) wydatki powiązane, do których zalicza się koszty bezpośrednio związane z wykonaniem programu „Owoce w szkole” , to jest wyłącznie:
(i) koszty zakupu, dzierżawy, wynajmu lub leasingu wyposażenia wymaganego zgodnie ze strategią;
(ii) koszty działań polegających na monitorowaniu i ocenie, o których mowa w art. 12, a które są bezpośrednio powiązane z realizacją programu „ Owoce w szkole”;
(iii) koszty komunikacji, które są bezpośrednio powiązane z informowaniem społeczeństwa o programie „ Owoce w szkole” i które obejmują koszty plakatu, o którym mowa w art. 14 ust. 1; koszty te mogą także uwzględniać jeden środek dotyczący komunikacji, lub większą liczbę takich środków, albo jedno działanie dotyczące komunikacji, lub większą liczbę takich działań wymienionych poniżej:
– kampanie informacyjne poprzez transmisje w mediach, za pośrednictwem komunikacji elektronicznej, gazet i podobnych środków komunikacji;
– sesje informacyjne, konferencje, seminaria i warsztaty poświęcone informowaniu społeczeństwa o programie i podobnych wydarzeniach;
– materiały informacyjne i promocyjne takie jak listy, ulotki, broszury, drobne upominki i tym podobne;
(iv) [2] koszty środków towarzyszących, o których mowa w art. 23 ust. 1 lit. b) rozporządzenia (UE) nr 1308/2013, w szczególności:
– koszty organizowania degustacji, organizowania i prowadzenia zajęć ogrodniczych, zwiedzania gospodarstw i podobnych działań służących zainteresowaniu dzieci rolnictwem,
– koszty środków służących kształceniu dzieci w zakresie rolnictwa, zdrowych nawyków żywieniowych i kwestii dotyczących ochrony środowiska związanych z produkcją, dystrybucją i spożywaniem produktów z warzyw i owoców,
– koszty środków, które są podejmowane w celu wspierania dystrybucji produktów i które są zgodne z celami programu „Owoce i warzywa w szkole”.
W przypadku odrębnie fakturowanych kosztów transportu i dystrybucji produktów objętych programem ,,Owoce w szkole", koszty te nie mogą przekraczać 3 % kosztów produktów.
W przypadku produktów dostarczanych placówkom oświatowym nieodpłatnie, państwa członkowskie mogą honorować faktury za ich transport i dystrybucję z zachowaniem pułapów określonych w strategii przez dane państwo członkowskie.
Koszty komunikacji oraz środków towarzyszących, o których mowa odpowiednio w akapicie pierwszym lit. b) ppkt (iii) i (iv), nie mogą być finansowane w ramach innych unijnych programów pomocy. [3]
Podatek od wartości dodanej (VAT) i wydatki odnoszące się do kosztów osobowych nie kwalifikują się do pomocy unijnej przewidzianej w art. 103ga rozporządzenia (WE) nr 1234/2007 za wyjątkiem kosztów osobowych stanowiących część kosztów dotyczących działań, o których mowa w pierwszym akapicie niniejszego ustępu, w przypadku gdy działania te były zlecane na zewnątrz.
2. Całkowita kwota wydatków wymienionych w ust. 1 akapit pierwszy lit. b) pkt (iii) musi być kwotą stałą, podlegającą określonemu pułapowi, nieprzekraczającemu 5 % wartości rocznej kwoty pomocy Unii przyznanej danemu państwu członkowskiemu po ostatecznym rozdziale pomocy, o którym mowa w art. 4 ust. 4.
Całkowita kwota wydatków wymienionych w ust. 1 akapit pierwszy lit. b) pkt (i) i (ii) nie przekracza 10 % wartości rocznej kwoty pomocy Unii przyznanej danemu państwu członkowskiemu po ostatecznym rozdziale pomocy, o którym mowa w art. 4 ust. 4.
Całkowita kwota wydatków wykorzystywanych do finansowania kosztów w ramach ust. 1 akapit pierwszy lit. b) ppkt (iv) nie przekracza 15 % wartości rocznej kwoty pomocy Unii przyznanej danemu państwu członkowskiemu po ostatecznym rozdziale pomocy, o którym mowa w art. 4 ust. 4. [4]
Artykuł 6
Ogólne warunki przyznawania pomocy
1. Państwa członkowskie odpowiadają za rozdzielenie przyznanej im zgodnie z ich strategią pomocy pośród wnioskujących o pomoc przy zagwarantowaniu, że beneficjenci przedłożyli ważne wnioski o pomoc właściwym organom. Wniosek o pomoc uznaje się za ważny pod warunkiem, że zostanie złożony przez wnioskodawcę zatwierdzonego do tego celu przez właściwy organ państwa członkowskiego, w którym znajduje się placówka oświatowa, do której dostarczane są produkty.
2. Państwa członkowskie mogą wybierać wnioskodawców spośród:
a) placówek oświatowych;
b) władz oświatowych, w odniesieniu do produktów rozdzielanych wśród uczniów, w obrębie podlegającego im obszaru;
c) dostawców lub dystrybutorów produktów;
d) organizacji występujących w imieniu przynajmniej jednej placówki oświatowej lub organu władz oświatowych, a w szczególności - powołane w tym celu;
e) wszelkich innych organów publicznych lub instytucji prywatnych odpowiedzialnych za zarządzanie:
(i) dystrybucją świeżych i przetworzonych owoców i warzyw oraz produktów z bananów dostarczanych do placówki oświatowej w ramach programu ,,Owoce w szkole", ustanowionego na podstawie niniejszego rozporządzenia lub też dostosowanego do zawartych w nim wymogów;
(ii) monitorowaniem, oceną i/lub komunikacją na temat programu.
Artykuł 7
Warunki zatwierdzania potencjalnych beneficjentów
1. Właściwy organ dokonuje zatwierdzenia wnioskodawców pomocy pod warunkiem złożenia przez wnioskodawcę następujących pisemnych zobowiązań:
a) do używania produktów finansowanych w ramach programu „Owoce w szkole” zgodnie z przepisami niniejszego rozporządzenia do spożycia przez wychowanków placówki oświatowej lub placówek, w odniesieniu do których wystąpi o pomoc;
b) do wykorzystywania pomocy na monitorowanie i ocenę programu „Owoce w szkole” lub na komunikację zgodnie z celem programu;
c) do zwrotu wszelkiej nienależnie wypłaconej pomocy w odniesieniu do danych ilości produktów, jeżeli okazałoby się, że produkty nie zostały rozdzielone wychowankom placówki, o których mowa w art. 2, albo że pomoc została wypłacona w odniesieniu do produktów, które nie kwalifikują się do objęcia pomocą zgodnie z niniejszym rozporządzeniem;
d) w przypadku stwierdzenia nadużycia lub ciężkiego zaniedbania – do zwrotu kwoty odpowiadającej różnicy między kwotą pierwotnie wypłaconą a kwotą, do której wnioskodawca jest uprawniony;
e) do sporządzenia dokumentów towarzyszących, na żądanie udostępnianych właściwym organom;
f) do poddania się wszelkim kontrolom, o jakich zadecyduje właściwy organ państwa członkowskiego, w szczególności kontroli rejestrów oraz kontroli fizycznej.
2. W przypadku wnioskodawców pomocy, o których mowa w art. 6 ust. 2 lit. e) pkt (ii), zastosowanie mają jedynie ust. 1 lit. b), d) i e) tego artykułu.
3. Wnioskodawcy pomocy, o których mowa w art. 6 ust. 2 lit. c), d) i lit. e) pkt (i) powinni zobowiązać się ponadto pisemnie do prowadzenia rejestru nazw i adresów placówek oświatowych lub, w stosownych przypadkach, organów władz oświatowych, oraz produktów i ilości sprzedanych bądź dostarczonych do tych placówek lub organów.
4. Państwa członkowskie mogą zażądać od wnioskodawcy ponadto innych pisemnych zobowiązań.
Artykuł 8
(skreślony).
Artykuł 9
Zawieszenie lub wycofanie zatwierdzenia
Jeżeli stwierdzono, że wnioskujący o pomoc przestaje spełniać warunki określone w art. 6, 7 i 8, albo też inne zobowiązania wynikające z niniejszego rozporządzenia, dotyczące go zatwierdzenie wycofuje się ostatecznie lub zawiesza na okres od jednego do dwunastu miesięcy, w zależności od wagi stwierdzonej nieprawidłowości. Wspomnianego działania nie stosuje się w przypadkach działania siły wyższej lub jeżeli państwo członkowskie uzna, że nieprawidłowości dopuszczono się nieumyślnie lub przez zaniedbanie, lub miała ona niewielkie znaczenie. Po wycofaniu zatwierdzenia, na wniosek wnioskodawcy i po upływie co najmniej 12 miesięcy może ono zostać przywrócone.
Artykuł 10
Wnioski o pomoc
1. Wnioski o pomoc sporządzane są na zasadach określonych przez właściwe władze państwa członkowskiego.
Wnioski o przyznanie pomocy złożone przez wnioskodawców, o których mowa w art. 6 ust. 2 lit. a) do d) oraz lit. e) pkt (i) zawierają przynajmniej następujące informacje:
a) ilość dystrybuowanych produktów;
b) nazwę i adres lub numer identyfikacyjny placówki oświatowej lub władz oświatowych, do których odnoszą się informacje, o których mowa w lit. a) niniejszego ustępu;
c) liczbę dzieci regularnie uczęszczających do jednej z placówek szkolnych uprawnionych do otrzymywania produktów objętych programem „Owoce w szkole” w okresie, którego dotyczy wniosek o pomoc;
d) dokumenty towarzyszące, określone przez państwa członkowskie.
2. Państwa członkowskie określają częstotliwość składania wniosków zgodnie z obraną strategią, przy czym okresy objęte poszczególnymi turami składania wniosków nie przekraczają pięciu miesięcy. W przypadku programu trwającego dłużej niż sześć miesięcy w okresie wskazanym w art. 4 ust. 1, całkowita liczba wniosków o pomoc w danym okresie wynosi przynajmniej trzy.
3. Z wyjątkiem przypadków działania siły wyższej, pod rygorem nieważności, wnioski o pomoc muszą zostać poprawnie wypełnione i złożone do ostatniego dnia trzeciego miesiąca następującego po zakończeniu okresu, którego dotyczą.
W przypadku wniosków o pomoc odnoszących się do sprawozdania z oceny sporządzonego zgodnie z art. 12, terminem jest ostatni dzień pierwszego miesiąca następującego po upłynięciu terminu oceny, o którym mowa w art. 12 ust. 2.
4. Kwoty widniejące we wniosku muszą być oparte na dokumentacji poświadczającej udostępnianej na żądanie właściwym organom. Dokumentacja ta powinna zawierać wyszczególnioną cenę każdego dostarczonego produktu oraz stosowne pokwitowanie lub dowód płatności.
Artykuł 11
Wypłata pomocy
1. W odniesieniu do wnioskodawców pomocy, o których mowa w art. 6 ust. 2 lit. a) do d) oraz lit. e) pkt (i) pomoc wypłaca się wyłącznie:
a) na podstawie pokwitowania z określeniem ilości rzeczy-wiście dostarczonych produktów; lub
b) na podstawie sprawozdania z inspekcji dokonanej przez właściwe władze przed ostateczną wypłatą płatności tytułem pomocy, stwierdzającego spełnienie wymagań dotyczących wypłaty; lub
c) z upoważnienia państwa członkowskiego, po stwierdzeniu na podstawie innego przedstawionego dowodu, że zapłacono za produkty dostarczone w ilości i w celach zgodnych z niniejszym rozporządzeniem.
1a. W odniesieniu do wnioskodawców pomocy, o których mowa w art. 6 ust. 2 lit. e) pkt (ii) pomoc wypłacana jest jedynie po dostawie danych produktów lub usług oraz po przedstawieniu powiązanej dokumentacji poświadczającej zgodnie z wymogami właściwych organów państw członkowskich.
2. Pomoc jest wypłacana przez właściwe władze w ciągu trzech miesięcy od dnia złożenia prawidłowo wypełnionego, ważnego wniosku o pomoc. Formę i zawartość ważnego wniosku o pomoc określa dane państwo członkowskie.
3. W przypadku przekroczenia terminu, o którym mowa w art. 10 ust. 3, gdy opóźnienie wynosi mniej niż dwa miesiące, pomoc zostaje jednak wypłacona, ale w wysokości obniżonej:
a) o 5 %, przy przekroczeniu terminu o jeden miesiąc lub krótszym;
b) o 10 %, gdy opóźnienie przekracza miesiąc, ale jest krótsze niż dwa miesiące.
W przypadku przekroczenia terminu, o którym mowa w art. 10 ust. 3 o dwa miesiące wypłacana pomoc zostaje obniżona o kolejny 1 % za każdy następny dzień.
Artykuł 12
Monitorowanie i ocena
1. Państwa członkowskie regularnie monitorują wykonywanie swoich programów ,,Owoce w szkole" w cyklu rocznym. Monitorowanie polega na analizie danych pochodzących od podmiotów zarządzających oraz wypełnianiu obowiązków w zakresie kontroli, w tym określonych w art. 10 i 11. Za ustanowienie odpowiednich struktur i procedur w celu zagwarantowania regularnego monitorowania wykonania programu odpowiadają państwa członkowskie.
2. Państwa członkowskie dokonują oceny wykonania swoich programów „Owoce w szkole” i weryfikują ich skuteczność, w tym ich wpływ na nawyki żywieniowe dzieci. W odniesieniu do okresu wykonania trwającego od dnia 1 sierpnia 2010 r. do dnia 31 lipca 2011 r. państwa członkowskie powiadamiają Komisję w terminie do 29 lutego 2012 r. o wynikach przeprowadzonej oceny. W odniesieniu do kolejnych okresów wykonania państwa członkowskie przedstawiają Komisji – do końca lutego każdego piątego roku, licząc od dnia 29 lutego 2012 r. – sprawozdanie z oceny obejmujące poprzedzający pięcioletni okres wykonania.
3. W przypadku gdy państwa członkowskie nie przekażą wyników przeprowadzonej oceny w terminie określonym w ust. 2, czy też po upływie kolejnych pięciu lat od tego terminu, kwotę kolejnego przysługującego im przydziału zmniejsza się w sposób następujący:
a) o 5 %, przy opóźnieniu terminu trwającym jeden miesiąc lub krótszym;
b) o 10 %, gdy opóźnienie przekracza miesiąc, ale jest krótsze niż dwa miesiące.
W przypadku przekroczenia terminu, o którym mowa w art. 1 ust. 3 o dwa miesiące wypłacana pomoc zostaje obniżona o kolejny 1 % za każdy następny dzień.
Artykuł 13
Kontrole i kary
1. Państwa członkowskie podejmują wszelkie środki konieczne do zapewnienia zgodności z niniejszym rozporządzeniem. Środki te obejmują pełną kontrolę administracyjną wszystkich wniosków o przyznanie pomocy.
2. W przypadkach gdy o pomoc występuje wnioskodawca, o którym mowa w art. 6 ust. 2 lit. a) do d) oraz lit. e) pkt (i), kontrole administracyjne obejmują kontrolę dokumentów uzupełniających określonych przez państwa członkowskie w odniesieniu do dostawy produktów. Kontrole administracyjne, o których mowa w akapicie pierwszym, uzupełniają kontrole na miejscu przeprowadzane w szczególności w zakresie:
a) rejestrów, o których mowa w art. 7, w tym dokumentów księgowych, takich jak faktury zakupu i sprzedaży oraz wyciągi z kont bankowych;
b) wykorzystania produktów subsydiowanych zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, szczególnie jeśli zachodzi uzasadnione podejrzenie nieprawidłowości.
2a. W przypadkach gdy o pomoc występuje wnioskodawca, o którym mowa w art. 6 ust. 2 lit. e) pkt (ii), kontrole administracyjne obejmują kontrolę dostawy towarów i usług oraz prawdziwość zawartych kwot wydatków.
3. Całkowita liczba kontroli na miejscu przeprowadzanych w odniesieniu do każdego okresu od dnia 1 sierpnia do dnia 31 lipca powinna obejmować przynajmniej 5 % całkowitej wartości pomocy dystrybuowanej na szczeblu krajowym, a zarazem przynajmniej 5 % wszystkich wnioskodawców, o których mowa w art. 6 ust. 2 lit. a) do d) oraz lit. e) pkt (i).
Jeżeli wnioskodawców w państwie członkowskim jest mniej niż stu, kontrole na miejscu prowadzi się w obiektach pięciu wnioskodawców.
Jeżeli w danym państwie członkowskim jest mniej niż pięciu wnioskodawców, kontroli poddaje się 100 % wnioskodawców.
4. Kontrole na miejscu przeprowadza się w okresie od dnia 1 sierpnia do dnia 31 lipca i obejmują one przynajmniej okres poprzednich 12 miesięcy.
5. Właściwy organ kontroli dokonuje wyboru wnioskodawców poddawanych kontroli na miejscu, biorąc pod uwagę różne obszary geograficzne oraz na podstawie analizy ryzyka, uwzględniającej w szczególności powtarzalność błędów oraz wyniki kontroli przeprowadzanych w poprzednich latach. Analiza ryzyka powinna także uwzględniać różne kwoty pomocy oraz różne rodzaje wnioskodawców, o których mowa w art. 6 ust. 2.
6. W przypadku gdy o pomoc wnioskują wnioskodawcy, o których mowa w art. 6 ust. 2 lit. e) pkt (i), kontrole na miejscu przeprowadzane w obiektach wnioskodawcy uzupełnia się kontrolami na miejscu obejmującymi przynajmniej obiekty: bądź to dwóch placówek oświatowych, bądź też 1 % placówek oświatowych wymienionych w wykazie wnioskodawcy, przy czym obowiązuje większa z tych dwóch wartości.
7. Jeżeli nie zagraża to celowi kontroli, można o niej zawiadomić z wyprzedzeniem ściśle ograniczonym do koniecznego minimum.
8. Właściwy organ kontroli sporządza sprawozdanie z każdej przeprowadzonej kontroli na miejscu. Sprawozdanie zawiera dokładny opis poszczególnych pozycji poddanych kontroli.
Sprawozdanie z kontroli składa się z następujących części:
a) części ogólnej, która zawiera w szczególności następujące informacje:
(i) program, czas jego trwania, zweryfikowane wnioski o pomoc, ilości produktów objętych programem ,,Owoce w szkole", uczestniczące w nim placówki oświatowe, liczba dzieci korzystających z pomocy oszacowana na podstawie dostępnych danych oraz łączna kwota wyasygnowanych środków finansowych;
(ii) obecne na miejscu osoby odpowiedzialne;
b) odrębna część opisująca poszczególne przeprowadzone kontrole i zawierająca w szczególności następujące informacje:
(i) dokumenty poddane kontroli;
(ii) natura i zakres przeprowadzonych kontroli;
(iii) uwagi i ustalenia.
9. W celu odzyskania nienależnie wypłaconych kwot stosuje się mutatis mutandis przepisy art. 73 ust. 1, 3, 4 i 8 rozporządzenia Komisji (WE) nr 796/2004 (6).
10. Bez uszczerbku dla art. 9, w przypadku stwierdzenia nadużycia lub ciężkiego zaniedbania zawinionego przez wnioskodawcę, oprócz zwrotu nienależnie wypłaconych kwot zgodnie z ust. 9, płaci on kwotę odpowiadającą różnicy między kwotą pierwotnie wypłaconą a kwotą, do której jest uprawniony.
Artykuł 14
Plakat programu „Owoce w szkole”
1. Państwa członkowskie biorące udział w europejskim programie „Owoce w szkole” podają do wiadomości publicznej fakt, iż program korzysta ze wsparcia finansowego z budżetu Unii Europejskiej. W tym celu państwa członkowskie mogą wykorzystać plakat wykonany zgodnie z minimalnymi wymogami określonymi w załączniku III, umieszczając go na stałe w sposób widoczny i czytelny przy głównym wejściu do placówki oświatowej objętej programem.
2. W przypadku gdy państwa członkowskie podejmują decyzję o zaniechaniu wykorzystania plakatu, o którym mowa w ust. 1, ich strategia programu zawiera przejrzyste wyjaśnienie dotyczące sposobu, w jaki wkład finansowy Unii Europejskiej do ich programu zostanie podany do wiadomości publicznej.
2a. Strony internetowe lub wszelkie inne środki komunikacji, o których mowa w art. 5 ust. 1 lit. b) pkt (iii), dotyczące programu „Owoce w szkole” realizowanego przez dane państwo członkowskie powinny w każdym przypadku zawierać flagę Unii Europejskiej oraz informację o europejskim programie „Owoce w szkole”, jak również o wkładzie finansowym Unii Europejskiej.
3. Wzmianki o wkładzie finansowym zapewnianym przez Unię Europejską powinny być przynajmniej równie widoczne i czytelne jak dotyczące pozostałych ofiarodawców finansujących program danego państwa członkowskiego będących podmiotami publicznymi lub prywatnymi.
4. Państwa członkowskie mogą nadal korzystać z plakatów oraz innych narzędzi informacji sporządzonych przed dniem 31 stycznia 2011 r. na podstawie prawodawstwa stosowanego w okresie ich produkcji, do dnia 31 sierpnia 2012 r.
Artykuł 15
Powiadomienia
1. Państwa członkowskie zgłaszają Komisji, do dnia 30 listopada roku, w którym kończy się okres określony w art. 4 ust. 1:
a) wyniki monitorowania przewidzianego w art. 12 ust. 1;
b) rezultaty kontroli na miejscu prowadzonych w zastosowaniu art. 13 i 16 oraz poczynione w związku z nimi ustalenia.
2. W przypadku gdy dane państwo członkowskie wprowadza zmiany w strategii, o której mowa w art. 3, powiadamia Komisję o swojej nowej strategii najpóźniej do dnia 31 stycznia następnego roku.
3. Powiadomienia, o których mowa w niniejszym rozporządzeniu, składane są zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 792/2009.
4. Komisja regularnie publikuje strategie państw członkowskich oraz wyniki prowadzonego przez nie monitorowania i oceny.
Artykuł 16
Przepisy przejściowe
1. Wyjątkowo, w przypadku okresu od 1 sierpnia 2009 r. do 31 lipca 2010 r. państwa członkowskie mogą sporządzić strategię zawierającą wyłącznie następujące elementy podstawowe: budżet, grupę docelową i kwalifikujące się produkty z pominięciem - w drodze odstępstwa od art. 3 ust. 2 - zatwierdzonego przez właściwe organy krajowe do spraw ochrony zdrowia wykazu produktów kwalifikujących się do objęcia pomocą w ramach realizowanego przez nie programu. Mogą również odroczyć wykonanie środków towarzyszących do końca wspomnianego okresu.
2. W odniesieniu do okresu wskazanego w ust. 1 - w drodze odstępstwa od art. 4 ust. 1 i 2 - państwa członkowskie mogą zgłaszać swoje strategie w terminie do 31 maja 2009, przy czym Komisja decyduje jedynie o wielkości ostatecznego przydziału pomocy Wspólnoty w terminie do 31 lipca 2009 r.
3. W odniesieniu do okresu wskazanego w ust. 1 - w drodze odstępstwa od art. 11 ust. 2 - wypłata pomocy odbywa się za pośrednictwem właściwych władz w ciągu czterech miesięcy od dnia złożenia prawidłowo wypełnionych, ważnych wniosków o pomoc, o których mowa w art. 6 ust. 1, przy czym proporcja uczestników objętych kontrolami na miejscu, o których mowa w art. 13 ust. 3 wynosi przynajmniej 10 % nakładów pomocy i 10 % liczby podmiotów wnioskujących o pomoc.
Artykuł 17
Wejście w życie
Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie w dniu następującym po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.
Rozporządzenie stosuje się od dnia 15 kwietnia 2009 r.
Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.
Sporządzono w Brukseli, dnia 7 kwietnia 2009 r.
(1) Dz.U. L 299 z 16.11.2007, s. 1.
(2) Dz.U. L 5 z 9.1.2009, s. 1.
(3) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1308/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. ustanawiające wspólną organizację rynków produktów rolnych oraz uchylające rozporządzenia Rady (EWG) nr 922/72, (EWG) nr 234/79, (WE) nr 1037/2001 i (WE) nr 1234/2007 (Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 671.
(4) Dz.U. L 228 z 1.9.2009, s. 3.
(5) Dz.U. L 171 z 23.6.2006, s. 1.
(6) Dz.U. L 141 z 30.4.2004, s. 18.
ZAŁĄCZNIK I
Wykaz produktów wyłączonych z programu ,,Owoce w szkole” współfinansowanego ze środków pomocy Wspólnoty
Produkty zawierające:
-- dodatek cukru,
-- dodatek tłuszczu,
-- dodatek soli,
-- dodatek substancji słodzących.
ZAŁĄCZNIK II
Orientacyjny przydział pomocy unijnej dla poszczególnych państw członkowskich
Państwo członkowskie | Stawka współfinansowania (w %) | Dzieci w wieku od 6 do 10 lat w liczbach bezwzględnych | EUR |
Austria | 75 % | 406 322 | 2 239 273 |
Belgia | 75 % | 611 450 | 3 369 750 |
Bułgaria | 90 % | 316 744 | 2 094 722 |
Chorwacja | 90 % | 205 774 | 1 360 845 |
Cypr | 75 % | 44 823 | 290 000 |
Republika Czeska | 88 % | 480 495 | 3 124 660 |
Dania | 75 % | 328 182 | 1 808 638 |
Estonia | 90 % | 66 436 | 439 361 |
Finlandia | 75 % | 290 308 | 1 599 911 |
Francja | 76 % | 4 051 279 | 22 500 145 |
Niemcy | 75 % | 3 575 991 | 19 707 575 |
Grecja | 81 % | 529 648 | 3 143 600 |
Węgry | 86 % | 482 160 | 3 031 022 |
Irlandia | 75 % | 319 126 | 1 758 729 |
Włochy | 80 % | 2 853 098 | 16 719 794 |
Łotwa | 90 % | 95 861 | 633 957 |
Litwa | 90 % | 136 285 | 901 293 |
Luksemburg | 75 % | 29 473 | 290 000 |
Malta | 75 % | 19 511 | 290 000 |
Niderlandy | 75 % | 986 118 | 5 434 576 |
Polska | 88 % | 1 802 733 | 11 645 350 |
Portugalia | 85 % | 527 379 | 3 284 967 |
Rumunia | 89 % | 1 054 185 | 6 869 985 |
Słowacja | 89 % | 262 703 | 1 709 502 |
Słowenia | 83 % | 91 095 | 554 291 |
Hiszpania | 75 % | 2 337 457 | 12 939 604 |
Szwecja | 75 % | 518 322 | 2 856 514 |
Zjednoczone Królestwo | 76 % | 3 494 635 | 19 401 935 |
UE 28 | 79 % | 25 917 593 | 150 000 000 |
ZAŁĄCZNIK IIa
(skreślony)
ZAŁĄCZNIK III
Minimalne wymagania dotyczące plakatu europejskiego programu ,,Owoce w szkole”
Rozmiar plakatu: | A3 lub większy. |
Wielkość liter: | 1 cm lub większe. |
Nazwa: | europejski program ,,Owoce w szkole" |
Treść: | przynajmniej następująca treść uwzględniająca rodzaj placówki oświatowej: |
[1] Art. 3 ust. 4 w brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 1 rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) nr 500/2014 z dnia 11 marca 2014 r. uzupełniającego rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1308/2013 poprzez zmianę rozporządzenia Komisji (WE) nr 288/2009 w odniesieniu do przyznawania pomocy na środki towarzyszące w ramach programu „Owoce i warzywa w szkole” (Dz.Urz.UE L 145 z 16.05.2014, str. 12). Zmiana weszła w życie 23 maja 2014 r. i ma zastosowanie od 1 sierpnia 2014 r.
[2] Art. 5 ust. 1 lit. b) pkt (iv) dodany przez art. 1 pkt 2 lit. a) pkt (i) rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) nr 500/2014 z dnia 11 marca 2014 r. uzupełniającego rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1308/2013 poprzez zmianę rozporządzenia Komisji (WE) nr 288/2009 w odniesieniu do przyznawania pomocy na środki towarzyszące w ramach programu „Owoce i warzywa w szkole” (Dz.Urz.UE L 145 z 16.05.2014, str. 12). Zmiana weszła w życie 23 maja 2014 r. i ma zastosowanie od 1 sierpnia 2014 r.
[3] Art. 5 ust. 1 w brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 2 lit. a) pkt (ii) rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) nr 500/2014 z dnia 11 marca 2014 r. uzupełniającego rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1308/2013 poprzez zmianę rozporządzenia Komisji (WE) nr 288/2009 w odniesieniu do przyznawania pomocy na środki towarzyszące w ramach programu „Owoce i warzywa w szkole” (Dz.Urz.UE L 145 z 16.05.2014, str. 12). Zmiana weszła w życie 23 maja 2014 r. i ma zastosowanie od 1 sierpnia 2014 r.
[4] Art. 5 ust. 2 w brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 2 lit. b) rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) nr 500/2014 z dnia 11 marca 2014 r. uzupełniającego rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1308/2013 poprzez zmianę rozporządzenia Komisji (WE) nr 288/2009 w odniesieniu do przyznawania pomocy na środki towarzyszące w ramach programu „Owoce i warzywa w szkole” (Dz.Urz.UE L 145 z 16.05.2014, str. 12). Zmiana weszła w życie 23 maja 2014 r. i ma zastosowanie od 1 sierpnia 2014 r.
Konsultanci pracują od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 - 17:00