RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, w szczególności jego art. 308,

uwzględniając wniosek Komisji,

uwzględniając opinię Parlamentu Europejskiego (¹),

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Unia Europejska opiera się na zasadach wolności, demokracji, poszanowania praw człowieka i podstawowych wolności oraz praworządności, które są wspólne dla państw członkowskich.

(2) Karta praw podstawowych Unii Europejskiej (²) - przy uwzględnieniu statusu i zakresu zastosowania karty oraz towarzyszących jej wyjaśnień - stanowi odzwierciedlenie praw wynikających w szczególności z tradycji konstytucyjnych i zobowiązań międzynarodowych wspólnych państwom członkowskim, z Traktatu o Unii Europejskiej, traktatów wspólnotowych, Europejskiej konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, kart społecznych przyjętych przez Wspólnotę i Radę Europy oraz z orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich i Europejskiego Trybunału Praw Człowieka.

(3) W listopadzie 2004 r. Rada Europejska uznała wagę przekazywania informacji służących zaangażowaniu wszystkich w projekt europejski poprzez zachęcanie do aktywnego uczestnictwa w życiu obywatelskim.

(4) W swoim komunikacie z dnia 15 października 2003 r. skierowanym do Parlamentu Europejskiego oraz Rady w sprawie art. 7 Traktatu o Unii Europejskiej Komisja podkreśliła znaczącą rolę społeczeństwa obywatelskiego w ochronie i upowszechnianiu praw podstawowych; Komisja powinna zatem nawiązać otwarty, przejrzysty i regularny dialog ze społeczeństwem obywatelskim.

(5) Jak stwierdzono w programie haskim, ściślejsza współ-praca zależy od zdecydowanych starań o lepsze porozumienie między organami sądowymi oraz o lepsze zrozumienie odmiennych systemów prawnych. Dlatego szczególna uwaga i szczególne wsparcie w tej kwestii należą się europejskim sieciom krajowych organów publicznych.

(6) Konferencja Europejskich Sądów Konstytucyjnych oraz Stowarzyszenie Rad Stanu i Najwyższych Sądów Administracyjnych Unii Europejskiej przyczyniają się - przede wszystkim poprzez prowadzenie stosownych baz danych - do wymiany poglądów i doświadczeń w sprawach dotyczących orzecznictwa, organizacji i działań swoich członków w ramach wykonywania przez nich funkcji sądowniczych lub doradczych w kwestiach związanych z prawem wspólnotowym. Powinna istnieć możliwość współfinansowania działalności tej konferencji i tego stowarzyszenia w takim zakresie, w jakim wydatki ponoszone są na realizację celów leżących w ogólnym interesie europejskim. Współfinansowanie to nie oznacza jednak, że tego rodzaju sieci zostaną objęte jakimkolwiek przyszłym programem, ani nie narusza możliwości korzystania ze wsparcia zgodnie z niniejszą decyzją przez inne sieci europejskie.

(7) Należy podkreślić, że przekazywanie obywatelom informacji i prowadzenie z nimi dialogu na temat praw wynikających z obywatelstwa Unii Europejskiej ma istotne znaczenie dla świadomości przysługujących im praw oraz umożliwienia im łatwego dostępu do wiarygodnych

(8) Promowanie na szczeblu Unii Europejskiej dialogu międzywyznaniowego i wielokulturowego przyczyniłoby się do utrzymania i umocnienia pokoju oraz do ochrony i większego przestrzegania praw podstawowych.

(9) Cele programu powinny uzupełniać cele Agencji Praw Podstawowych Unii Europejskiej, ustanowionej na mocy rozporządzenia (WE) nr 168/2007 (³) i powinny koncentrować się na tych dziedzinach, w których można uzyskać europejską wartość dodaną. Aby tak się stało, należy zapewnić stosowną koordynację działań.

(10) Aby osiągnąć komplementarność działańi zagwarantować jak najlepsze wykorzystanie zasobów, należy dopilnować, by nie dochodziło do powielania działań finansowanych w ramach programu i działań organizacji międzynarodowych zajmujących się prawami podstawowymi, np. Rady Europy, umożliwiając przy tym wspólne przedsięwzięcia służące osiągnięciu celów programu. Aby tak się stało, należy zapewnić stosowną koordynację działań.

(11) Zgodnie z zasadą umożliwienia krajom kandydującym i krajom Bałkanów Zachodnich uczestnictwa w programach wspólnotowych, co zapewniono w programie działań z Salonik, możliwość udziału w programie powinny mieć kraje przystępujące, kraje kandydujące i kraje Bałkanów Zachodnich. Udział ten powinien wiązać się z wypełnieniem ogólnych warunków zawartych w umowach dwustronnych oraz z wkładem do budżetu programu. W poszczególne działania programu powinny móc angażować się jako partnerzy również organy, podmioty lub organizacje poza-rządowe z krajów nieuczestniczących w programie, jeśli przysłuży się to celom danego działania; nie mogą one jednak być głównymi beneficjentami programu.

(12) Powinno się również podjąć stosowne działania, aby zapobiec nieprawidłowościom i nadużyciom finansowym, oraz poczynić niezbędne kroki, aby odzyskać utracone, niesłusznie wypłacone lub nieodpowiednio wykorzystane środki - zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE, Euratom) nr 2988/95 z dnia 18 grudnia 1995 r. w sprawie ochrony interesów finansowych Wspólnot Europejskich (⁴), rozporządzeniem Rady (Euratom, WE) nr 2185/96 z dnia 11 listopada 1996 r. w sprawie kontroli na miejscu oraz inspekcji przeprowadzanych przez Komisję (⁵) oraz z rozporządzeniem (WE) nr 1073/1999 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 25 maja 1999 r. dotyczącym dochodzeń prowadzonych przez Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) (⁶).

(13) Rozporządzenie Rady (WE, Euratom) nr 1605/2002 z dnia 25 czerwca 2002 r. w sprawie rozporządzenia finansowego mającego zastosowanie do budżetu ogólnego Wspólnot Europejskich (⁷) (zwane dalej „rozporzą-dzeniem finansowym”) oraz rozporządzenie Komisji (WE, Euratom) nr 2342/2002 z dnia 23 grudnia 2002 r. ustanawiające szczegółowe zasady wykonania rozporządzenia Rady (WE, Euratom) nr 1605/2002 (⁸), które zabezpieczają interesy finansowe Wspólnoty, powinny być stosowane z uwzględnieniem zasad prostoty i spójności w wyborze instrumentów budżetowych, ograniczenia liczby przypadków, w których Komisja jest bezpośrednio odpowiedzialna za ich wdrożenie i zarządzanie nimi, a także wymaganej proporcjonalności między wielkością zasobów a obciążeniem administracyjnym związanym z ich wykorzystaniem.

(14) Rozporządzenie finansowe wymaga, aby dotacje operacyjne miały podstawę w akcie podstawowym.

(15) Zgodnie z decyzją Rady 1999/468/WE z dnia 28 czerwca 1999 r. ustanawiającą warunki wykonywania uprawnień wykonawczych przyznanych Komisji (⁹) środki wykonania niniejszej decyzji powinny być przyjmowane z rozróżnieniem pomiędzy środkami podlegającymi procedurze zarządzania a środkami podlegającymi procedurze doradczej, przy czym w pewnych przypadkach właściwsze i skuteczniejsze będzie zastosowanie procedury doradczej.

(16) Celów programu, a mianowicie wspierania stowarzyszeń społeczeństwa obywatelskiego, zwalczania rasizmu, ksenofobii i antysemityzmu oraz ochrony praw podstawowych i praw obywatelskich w drodze dialogu między-wyznaniowego i wielokulturowego, nie mogą w stopniu wystarczającym osiągnąć państwa członkowskie, ale z uwagi na skalę lub skutki programu cele te łatwiej osiągnąć na szczeblu Wspólnoty. Wspólnota może podjąć działania zgodnie z zasadą pomocniczości, określoną w art. 5 Traktatu. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w tym artykule niniejsza decyzja nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tych celów.

(17) Do celów przyjęcia niniejszej decyzji Traktat nie przewiduje innych kompetencji niż określone w art. 308.

(18) W celu zapewnienia skutecznego i terminowego wdrożenia programu, niniejsza decyzja powinna mieć zastosowanie od dnia 1 stycznia 2007 r.

(19) Swoją opinię wydał Komitet Ekonomiczno-Społeczny (¹⁰),

STANOWI, CO NASTĘPUJE:

Artykuł 1

Utworzenie programu

1. Na mocy niniejszej decyzji ustanowiony zostaje program „Prawa podstawowe i obywatelstwo”, zwany dalej „programem”, który stanowi część programu ogólnego „Prawa podstawowe i sprawiedliwość”.

2. Program obejmuje okres od dnia 1 stycznia 2007 r. do dnia 31 grudnia 2013 r.

3. Program jest wprowadzany w życie w ramach zakresu stosowania prawa wspólnotowego.

Artykuł 2

Ogólne cele

1. Niniejszy program ma następujące cele ogólne:

a) wspieranie rozwoju społeczeństwa europejskiego, w którym szanuje się prawa podstawowe uznane w art. 6 ust. 2 Traktatu o Unii Europejskiej, w tym prawa wynikające z obywatelstwa Unii Europejskiej;

b) wzmacnianie społeczeństwa obywatelskiego oraz propagowanie otwartego, przejrzystego i regularnego dialogu z nim na temat praw podstawowych;

c) zwalczanie rasizmu, ksenofobii i antysemityzmu oraz upowszechnianie postawy większego zrozumienia dla innych kultur i wyznań i większej tolerancji w całej Unii Europejskiej;

d) rozwijanie kontaktów, wymiany informacji i tworzenie sieci pomiędzy organami sądowniczymi i administracyjnymi oraz środowiskiem prawniczym - m.in. przez wspieranie szkoleń w dziedzinie sądownictwa - w celu poprawy porozumienia między tymi organami oraz między przedstawicielami zawodów prawniczych.

2. Cele ogólne programu stanowią uzupełnienie celów realizowanych przez Agencję Praw Podstawowych Unii Europejskiej, ustanowioną na mocy rozporządzenia (WE) nr 168/2007.

3. Cele ogólne programu przyczyniają się do opracowywania i realizacji polityk wspólnotowych przy pełnym poszanowaniu praw podstawowych.

Artykuł 3

Cele szczegółowe

Program ma następujące cele szczegółowe:

a) upowszechnianie praw podstawowych uznanych w art. 6 ust. 2 Traktatu o Unii Europejskiej oraz informowanie wszystkich o ich prawach, w tym prawach wynikających z obywatelstwa Unii Europejskiej w celu zachęcania obywateli do aktywnego udziału w życiu demokratycznym Unii;

b) w razie konieczności badanie, czy w Unii Europejskiej i państwach członkowskich podczas wdrażania prawa wspólnotowego przestrzega się konkretnych praw podstawowych oraz uzyskiwanie opinii w konkretnych kwestiach związanych z prawami podstawowymi w tym zakresie;

c) wspieranie organizacji pozarządowych i innych podmiotów społeczeństwa obywatelskiego celem zwiększenia możliwości ich aktywnego uczestnictwa w upowszechnianiu praw podstawowych, praworządności i demokracji;

d) stworzenie odpowiednich struktur służących promowaniu dialogu międzywyznaniowego i wielokulturowego na szczeblu Unii Europejskiej.

Artykuł 4

Działania

Aby zrealizować cele ogólne i szczegółowe określone w art. 2 i 3, w ramach programu wspierane będą następujące rodzaje działań:

a) konkretne działania podejmowane przez Komisję, takie jak studia i badania naukowe, badania opinii publicznej i sondaże, określanie wskaźników i wspólnych metodologii, gromadzenie, opracowywanie i rozpowszechnianie danych i statystyk, seminaria, konferencje i spotkania ekspertów, organizowanie kampanii i imprez publicznych, tworzenie i prowadzenie witryn internetowych, przygotowywanie i rozpowszechnianie materiałów informacyjnych, wspieranie sieci ekspertów krajowych i zarządzanie tymi sieciami oraz działania w zakresie analizy, monitorowania i oceny;

b) konkretne projekty ponadnarodowe leżące w interesie Wspólnoty - zgłoszone przez organ państwa członkowskiego lub jakikolwiek jego podmiot, przez organizację międzynarodową lub pozarządową - w które w każdym przypadku zaangażowane są co najmniej dwa państwa członkowskie lub co najmniej jedno państwo członkowskie i jedno państwo przystępujące lub kandydujące, na warunkach określonych w rocznych programach prac;

c) wspieranie działalności organizacji pozarządowych lub innych podmiotów realizujących cele leżące w ogólnym interesie europejskim zgodnie z ogólnymi celami programu, na warunkach określonych w rocznych programach prac;

d) dotacje operacyjne przeznaczone na współfinansowanie wydatków związanych z programem stałych prac Konferencji Europejskich Sądów Konstytucyjnych oraz Stowarzyszenia Rad Stanu i Najwyższych Sądów Administracyjnych Unii Europejskiej - które prowadzą stosowne bazy danych umożliwiające gromadzenie w całej Europie krajowych wyroków związanych z wdrożeniem prawa wspólnotowego - o ile wydatki te są przeznaczone na dążenie do osiągnięcia celów leżących w ogólnym interesie europejskim poprzez propagowanie wymiany poglądów i doświadczeń w sprawach dotyczących orzecznictwa, organizacji i działań członków konferencji i stowarzyszenia w ramach wykonywania przez nich funkcji sądowniczych lub doradczych w kwestiach związanych z prawem wspólnotowym.

Artykuł 5

Uczestnictwo krajów trzecich

1. W działaniach objętych programem mogą uczestniczyć następujące kraje, zwane dalej „krajami uczestniczącymi”: kraje przystępujące, kraje kandydujące i kraje Bałkanów Zachodnich objęte procesem stabilizacji i stowarzyszenia, zgodnie z warunkami określonymi w układach stowarzyszeniowych lub dodatkowych protokołach do nich w sprawie uczestnictwa w programach Wspólnoty - zawartych z tymi krajami lub takich, które zostaną zawarte w przyszłości.

2. W działania, o których mowa w art. 4, mogą się angażować organy, podmioty lub organizacje pozarządowe z krajów niebędących uczestnikami programu na mocy ust. 1, o ile pomoże to w przygotowaniach do przystąpienia do Unii Europejskiej krajów, o których mowa w ust. 1, lub przysłuży się celom danych działań.

Artykuł 6

Grupy docelowe

Program skierowany jest do obywateli Unii Europejskiej, obywateli krajów uczestniczących lub obywateli krajów trzecich, którzy legalnie zamieszkują na terytorium UE, oraz do stowarzyszeń społeczeństwa obywatelskiego, między innymi grup działających na rzecz upowszechniania celów przedmiotowego programu.

Artykuł 7

Uczestnictwo w programie

1. W programie mogą uczestniczyć między innymi instytucje oraz organizacje publiczne lub prywatne, szkoły wyższe, instytuty badawcze, organizacje pozarządowe, władze krajowe, regionalne i lokalne, organizacje międzynarodowe oraz inne organizacje nienastawione na zysk mające siedzibę na terenie Unii Europejskiej lub w jednym z krajów uczestniczących zgodnie z art. 5.

2. Aby osiągnąć cele programu, możliwe jest podejmowanie wspólnych działań wraz z międzynarodowymi organizacjami zajmującymi się problematyką praw podstawowych, takimi jak Rada Europy, na zasadzie wspólnych wkładów oraz zgodnie z odpowiednimi przepisami obowiązującymi w każdej instytucji lub organizacji.

Artykuł 8

Rodzaje wsparcia

1. Finansowanie wspólnotowe może przyjmować następujące formy prawne:

a) dotacje;

b) udzielanie zamówień publicznych.

2. Dotacje wspólnotowe są przyznawane po ogłoszeniu zaproszenia do składania wniosków - z wyjątkiem należycie uzasadnionych, wyjątkowych przypadków przewidzianych w rozporządzeniu finansowym - i są udzielane w formie dotacji operacyjnych i dotacji na działania. Maksymalna stawka współ-finansowania zostanie określona w rocznych programach prac.

3. Ponadto przewiduje się wydatki na środki towarzyszące na podstawie zamówień publicznych; w takich przypadkach z funduszy wspólnotowych będzie finansowany zakup towarów i usług. Dotyczyć to będzie między innymi wydatków na informowanie i komunikację, przygotowanie, wdrażanie, monitorowanie, kontrolę oraz ocenę projektów, polityk, programów i prawodawstwa.

Artykuł 9

Środki wykonawcze

1. Komisja przyznaje pomoc wspólnotową zgodnie z rozporządzeniem finansowym.

2. Aby zrealizować program, Komisja w ramach celów ogólnych określonych w art. 2 przyjmuje roczny program prac określający cele szczegółowe, priorytety tematyczne, opis środków towarzyszących przewidzianych w art. 8 oraz, w razie konieczności, wykaz innych działań.

3. Roczny program prac przyjmuje się zgodnie z procedurą określoną w art. 10 ust. 3.

4. W procedurach oceny i przyznawania dotacji na działania stosuje się między innymi następujące kryteria:

a) zgodność z rocznym programem prac, celami ogólnymi określonymi w art. 2 i środkami przedsięwziętymi w różnych dziedzinach określonych w art. 3 i 4;

b) jakość proponowanego działania pod względem koncepcji, organizacji, sposobu przedstawienia i oczekiwanych wyników;

c) wysokość wnioskowanej kwoty wspólnotowego wsparcia finansowego i jej adekwatność do oczekiwanych rezultatów;

d) wpływ oczekiwanych rezultatów na cele ogólne określone w art. 2 i na środki przedsiębrane w różnych dziedzinach określonych w art. 3 i 4.

5. Wnioski o dotacje operacyjne, o których mowa w art. 4 lit. b) i c), ocenia się między innymi pod kątem:

a) spójności z celami programu;

b) jakości planowanych działań;

c) prawdopodobnego efektu mnożnikowego wywieranego na adresatów tych działań;

d) geograficznego oddziaływania przeprowadzonych działań;

e) zaangażowania obywateli w strukturach danych podmiotów;

f) stosunku kosztów do korzyści proponowanego działania.

6. Decyzje dotyczące działań przedłożonych na podstawie art. 4 lit. b) i c) są podejmowane przez Komisję zgodnie z procedurą, o której mowa w art. 10 ust. 2.

7. Zgodnie z art. 113 ust. 2 rozporządzenia finansowego zasada stopniowego zmniejszenia nie ma zastosowania do dotacji operacyjnej, której udzielono Konferencji Europejskich Sądów Konstytucyjnych ani Stowarzyszeniu Rad Stanu i Najwyższych Sądów Administracyjnych Unii Europejskiej, o ile realizują one cel leżący w ogólnym interesie europejskim.

Artykuł 10

Komitet

1. Komisja jest wspierana przez komitet (zwany dalej „komitetem”).

2. W przypadku odesłania do niniejszego ustępu zastosowanie mają art. 3 i 7 decyzji 1999/468/WE.

3. W przypadku odesłania do niniejszego ustępu zastosowanie mają art. 4 i 7 decyzji 1999/468/WE.

Okres, o którym mowa w art. 4 ust. 3 decyzji 1999/468/WE, ustala się na 3 miesiące.

4. Komitet przyjmuje swój regulamin wewnętrzny.

Artykuł 11

Komplementarność

1. Należy dążyć do synergii i komplementarności z innymi instrumentami Wspólnoty, w szczególności z programami ogólnymi „Bezpieczeństwo i ochrona wolności” oraz „Solidarność i zarządzanie strumieniami migracyjnymi”, a także z programem „Progress”. Należy zapewnić komplementarność działań z działaniami Agencji Praw Podstawowych Unii Europejskiej. Statystyki dotyczące informacji o prawach podstawowych i obywatelstwie są opracowywane we współpracy z państwami członkowskimi, na podstawie dostępnych danych, przy wykorzystaniu, w razie potrzeby, wspólnotowego programu statystycznego.

2. Program może dzielić zasoby z innymi instrumentami Wspólnoty, w szczególności z programami ogólnymi „Bezpieczeństwo i ochrona wolności” oraz „Solidarność i zarządzanie strumieniami migracyjnymi”, co pozwoli zrealizować działania realizujące cele wszystkich programów.

3. Działania finansowane na mocy niniejszej decyzji nie są finansowane w tym samym celu z innych wspólnotowych instrumentów finansowych. Należy dopilnować, by beneficjenci programu dostarczali Komisji informacji na temat finansowania otrzymanego z budżetu Wspólnoty i z innych źródeł oraz na temat złożonych wniosków o finansowanie.

Artykuł 12

Zasoby budżetowe

Zasoby budżetowe przydzielone na działania przewidziane w niniejszym programie zostają zapisane w rocznych środkach budżetu ogólnego Unii Europejskiej. Dostępne roczne środki są zatwierdzane przez władzę budżetową w granicach określonych w ramach finansowych.

Artykuł 13

Monitorowanie

1. Komisja dopilnowuje, by beneficjent przedłożył sprawozdanie techniczne i finansowe na temat postępu prac w ramach każdego z działań finansowanych z programu. W terminie trzech miesięcy od zakończenia działania należy przedstawić również sprawozdanie końcowe. Komisja określa formę i treść sprawozdań.

2. Komisja dopilnowuje, by umowy i porozumienia zawierane w ramach realizacji programu przewidywały w szczególności nadzór i kontrolę finansową ze strony Komisji (lub upoważnionego przez nią przedstawiciela), w razie konieczności wykonywane na miejscu, w tym kontrole wyrywkowe, a także audyty prowadzone przez Trybunał Obrachunkowy.

3. Komisja dopilnowuje, by przez okres pięciu lat od daty dokonania ostatniej płatności związanej z jakimkolwiek działaniem beneficjent korzystający ze wsparcia finansowego zachował do dyspozycji Komisji wszelkie dokumenty poświadczające wydatki poniesione w związku z tym działaniem.

4. Korzystając z wyników sprawozdań i kontroli na miejscu, o których mowa w ust. 1 i 2, Komisja dopilnowuje, by w razie konieczności dokonano korekty pierwotnie zatwierdzonej wysokości wsparcia finansowego lub warunków jego przyznania oraz harmonogramu płatności.

5. Komisja dopilnowuje, by poczynione zostały wszelkie inne niezbędne kroki w celu sprawdzenia, czy finansowane działania są przeprowadzane prawidłowo oraz zgodnie z przepisami niniejszej decyzji i rozporządzenia finansowego.

Artykuł 14

Ochrona interesów finansowych Wspólnoty

1. Komisja zapewnia podczas realizacji działań finansowanych na mocy niniejszej decyzji ochronę interesów finansowych Wspólnoty poprzez zastosowanie środków zapobiegających nadużyciom finansowym, korupcji i wszelkim innym nielegalnym działaniom, poprzez skuteczne kontrole, odzyskiwanie nienależycie wypłaconych kwot oraz - w przypadku wykrycia nieprawidłowości - poprzez skuteczne, proporcjonalne i odstraszające sankcje, zgodnie z rozporządzeniem (WE, Euratom) nr 2988/95 oraz rozporządzeniem (Euratom, WE) nr 2185/96 oraz rozporządzeniem (WE) nr 1073/1999.

2. W przypadku działań Wspólnoty finansowanych w ramach niniejszego programu do wszelkich naruszeń przepisów prawa wspólnotowego, w tym także do naruszeń zobowiązań umownych podjętych na podstawie programu, będących następstwem działania lub zaniechania ze strony podmiotu gospodarczego, które poprzez nieuzasadnioną pozycję wydatków przynoszą lub mogłyby przynieść szkodę budżetowi ogólnemu Unii Europejskiej lub innym budżetom przez nią zarządzanym, mają zastosowanie przepisy rozporządzenia (WE, Euratom) nr 2988/95 oraz rozporządzenia (Euratom, WE) nr 2185/96.

3. Komisja dopilnowuje, by kwota pomocy finansowej przydzielona na dane działanie została obniżona, zawieszona lub odzyskana, jeśli stwierdzone zostaną nieprawidłowości, w tym postępowanie niezgodne z przepisami niniejszej decyzji, decyzji indywidualnej, danej umowy lub porozumienia o przyznaniu przedmiotowej pomocy finansowej, lub też jeżeli okaże się, że dane działanie zostało zmienione w sposób sprzeczny z charakterem lub warunkami realizacji projektu bez uzyskania zgody Komisji.

4. Jeśli nie dotrzymano terminów lub jeśli stan realizacji danego działania uzasadnia jedynie część przydzielonego wsparcia, Komisja dopilnowuje, by przed upływem określonego terminu beneficjent przedstawił uwagi. Jeżeli beneficjent nie udzieli satysfakcjonującej odpowiedzi, Komisja dopilnowuje, by pozostała część wsparcia finansowego została anulowana oraz żąda zwrotu już wypłaconych kwot.

5. Komisja dopilnowuje, by wszelkie nienależycie wypłacone kwoty zostały jej zwrócone. Do kwot, które nie zostały zwrócone w odpowiednim czasie, doliczane są odsetki na warunkach określonych w rozporządzeniu finansowym.

Artykuł 15

Ocena

1. Program będzie regularnie monitorowany w celu śledzenia postępów w realizacji działań prowadzonych w ramach programu.

2. Komisja zapewnia regularną, niezależną, zewnętrzną ocenę programu.

3. Komisja przedkłada Parlamentowi Europejskiemu i Radzie:

a) coroczną prezentację dotyczącą realizacji programu;

b) okresowe sprawozdanie zawierające ocenę uzyskanych wyników oraz jakościowych i ilościowych aspektów realizacji niniejszego programu, w tym prac wykonanych przez beneficjentów dotacji operacyjnych, o których mowa w art. 4 lit. d) - w terminie do 31 marca 2011 r.;

c) komunikat w sprawie kontynuacji niniejszego programu w terminie do 30 sierpnia 2012 r.;

d) sprawozdanie z oceny ex post - w terminie do 31 grudnia 2014 r.

Artykuł 16

Publikacja wykazu działań

Co roku Komisja publikuje wykaz działań finansowanych w ramach niniejszego programu wraz z krótkim opisem każdego projektu.

Artykuł 17

Wejście w życie

Niniejsza decyzja staje się skuteczna następnego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Niniejszą decyzję stosuje się od dnia 1 stycznia 2007 r.

Sporządzono w Luksemburga, dnia 19 kwietnia 2007 r.