RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Akt przystąpienia z 2003 r., w szczególności jego art. 56 oraz protokół nr 4 do niego,

uwzględniając rozporządzenie Rady (WE, Euratom) nr 1605/2002 z dnia 25 czerwca 2002 r. w sprawie rozporządzenia finansowego mającego zastosowanie do budżetu ogólnego Wspólnot Europejskich (¹) („rozporządzenie finansowe”),

uwzględniając rozporządzenie Komisji (WE, Euratom) nr 2342/2002 (²) ustanawiające szczegółowe zasady wykonania rozporządzenia Rady (WE, Euratom) nr 1605/2002 w sprawie rozporządzenia finansowego mającego zastosowanie do budżetu ogólnego Wspólnot Europejskich,

uwzględniając wniosek Komisji,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Unia Europejska zobowiązała się do kontynuowania udzielania odpowiedniej dodatkowej pomocy Wspólnoty Europejskiej w staraniach podejmowanych przez Litwę, zmierzających do likwidacji elektrowni jądrowej Ignalina, także po przystąpieniu Litwy do Unii, w okresie do 2006 r. i później. Zobowiązanie to zostało formalnie podjęte w protokole nr 4 w sprawie elektrowni jądrowej Ignalina na Litwie dołączonym do Aktu przystąpienia z 2003 r.

(2) Biorąc pod uwagę ten wyraz solidarności Unii, Litwa zobowiązała się do zamknięcia jednostki 1 elektrowni jądrowej Ignalina przed 2005 r., a jednostki 2 - do dnia 31 grudnia 2009 r., a następnie do likwidacji tych jednostek. Utworzono program pomocy o budżecie 285 mln EUR na lata 2004-2006.

(3) Likwidacja elektrowni jądrowej Ignalina, składającej się z dwóch odziedziczonych po dawnym Związku Radzieckim reaktorów typu RBMK o mocy 1 500 MW każdy, jest sprawą bez precedensu i stanowi dla Litwy wyjątkowe obciążenie finansowe, nieproporcjonalne do rozmiarów i możliwości gospodarczych tego kraju. Likwidacja będzie kontynuowana po okresie objętym aktualną perspektywą finansową Wspólnoty.

(4) Zgodnie z protokołem nr 4 program Ignalina na lata 2004-2006 będzie nieprzerwanie kontynuowany i przedłużony na okres po 2006 r., zgodnie z procedurą określoną w art. 56 Aktu przystąpienia z 2003 r., a przedłużony program oparty będzie na tych samych elementach i zasadach, co program 2004-2006.

(5) Aby zaradzić skutkom zamknięcia i likwidacji elektrowni jądrowej Ignalina, konieczne jest zatem przyjęcie przepisów wykonawczych dotyczących dodatkowej pomocy wspólnotowej na okres 2007-2013.

(6) Zgodnie z protokołem nr 4 w okresie objętym kolejną perspektywą finansową całkowity średni poziom środków dla przedłużonego programu Ignalina będzie właściwy. Planowanie tych środków będzie oparte na rzeczywistych potrzebach finansowych i zdolności absorpcyjnej.

(7) Protokół nr 4 przewiduje różne sposoby realizacji pomocy, służące osiągnięciu powyższych celów, w tym bezpośrednie dostarczenie pomocy Litwie za pośrednictwem krajowego organu administracji w warunkach pełnej decentralizacji, co wykorzystano podczas realizacji programów rocznych w okresie 2004-2006. W konsekwencji Litwa dysponuje strukturą krajową odpowiednią do realizacji środków na podstawie protokołu nr 4, za pośrednictwem agencji krajowej, zgodnie z zasadami przekazywania zadań związanych z wykonywaniem budżetu na mocy art. 53 ust. 2 i art. 54 ust. 2 lit. c) rozporządzenia finansowego.

(8) Od kilku lat istnieją międzynarodowe fundusze na rzecz likwidacji elektrowni jądrowych zarządzane przez Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju (EBOR). Największą ich część stanowi wkład Wspólnoty, szczególnie za pośrednictwem programu Phare.

(9) W związku z tym w budżecie ogólnym Unii Europejskiej należy przewidzieć wkład na sfinansowanie likwidacji elektrowni jądrowej Ignalina w okresie 2007-2013.

(10) Pomoc finansowa może być nadal udostępniana jako wkład Wspólnoty do Międzynarodowego Funduszu Wspierania Likwidacji Elektrowni Ignalina, zarządzanego przez EBOR.

(11) Program Ignalina obejmuje również środki przeznaczone na udzielanie pomocy pracownikom elektrowni w utrzymywaniu wysokiego poziomu bezpieczeństwa operacyjnego w elektrowni jądrowej Ignalina w okresach poprzedzających jej zamknięcie i podczas likwidacji jednostek reaktorów.

(12) Zadania EBOR obejmują zarządzanie środkami publicznymi przyznanymi na programy likwidacji elektrowni jądrowych, a także monitorowanie zarządzania finansowego tymi programami w celu optymalizacji wykorzystywania funduszy publicznych. Ponadto EBOR wykonuje zadania budżetowe powierzone mu przez Komisję, zgodnie z wymogami art. 53 ust. 7 rozporządzenia finansowego.

(13) Likwidacja elektrowni jądrowej Ignalina będzie przeprowadzana zgodnie z prawodawstwem w dziedzinie środowiska, w szczególności z dyrektywą Rady 85/337/EWG z dnia 27 czerwca 1985 r. w sprawie oceny skutków wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko naturalne (³).

(14) Finansowa kwota referencyjna w rozumieniu pkt 34 Porozumienia międzyinstytucjonalnego z dnia 17 maja 2006 r. pomiędzy Parlamentem Europejskim, Radą i Komisją w sprawie dyscypliny budżetowej i należytego zarządzania finansami (⁴) zamieszczana jest w niniejszym rozporządzeniu na cały okres trwania programu, bez naruszania w ten sposób kompetencji władzy budżetowej, określonych Traktatem ustanawiającym Wspólnotę Europejską.

(15) Środki niezbędne do wprowadzenia w życie niniejszego rozporządzenia powinny być przyjmowane zgodnie z decyzją Rady 1999/468/WE z dnia 28 czerwca 1999 r. ustanawiającą warunki wykonywania uprawnień wykonawczych przyznanych Komisji (⁵),

PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

Artykuł 1

[1] Niniejsze rozporządzenie ustanawia na okres 2007-2013 szczególne przepisy wykonawcze do protokołu nr 4 w sprawie elektrowni jądrowej Ignalina dołączonego do Aktu przystąpienia z 2003 r.

Przepisy te zapewniają nieprzerwaną kontynuację i przedłużenie programu Ignalina, zgodnie z art. 3 protokołu nr 4.

Artykuł 2

Program Ignalina obejmuje między innymi środki wspierające likwidację elektrowni jądrowej Ignalina bez obniżenia poziomu bezpieczeństwa jądrowego, środki wspierające organy odpowiedzialne za bezpieczeństwo jądrowe w ocenie tego bezpieczeństwa oraz w udzielaniu zezwoleń na projekty związane z likwidacją, środki mające na celu rewitalizację środowiska zgodnie z dorobkiem oraz modernizację zdolności w zakresie produkcji energii konwencjonalnej w celu zastąpienia zdolności produkcyjnej obu reaktorów elektrowni jądrowej Ignalina, a także inne środki wynikające z decyzji o zamknięciu i likwidacji tej elektrowni, przyczyniające się do niezbędnej restrukturyzacji, rewitalizacji środowiska oraz modernizacji sektorów produkcji, przesyłu i dystrybucji energii na Litwie, a także do poprawy bezpieczeństwa dostaw energii i wydajności energetycznej na Litwie.

Program Ignalina obejmuje także środki przeznaczone na wsparcie pracowników elektrowni w utrzymywaniu wysokiego poziomu bezpieczeństwa operacyjnego w elektrowni jądrowej Ignalina w okresach poprzedzających jej zamknięcie i podczas likwidacji reaktorów.

Artykuł 3

1. Finansowa kwota referencyjna niezbędna dla realizacji programu Ignalina, określona w art. 2 na okres od dnia 1 stycznia 2007 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., wynosi 837 mln EUR w cenach bieżących (⁶).

2. Środki roczne są przyznawane przez władzę budżetową w granicach perspektywy finansowej.

3. Kwota środków przyznanych na program Ignalina może zostać poddana przeglądowi w okresie od dnia 1 stycznia 2007 r. do dnia 31 grudnia 2013 r. w celu uwzględnienia postępów w realizacji programu i w celu zapewnienia, że planowanie i przyznawanie środków oparte jest na rzeczywistych potrzebach finansowych i zdolności absorpcyjnej.

Artykuł 4

W przypadku niektórych środków wkład w ramach programu Ignalina może wynieść do 100 % całkowitych wydatków. Podejmowane są wszelkie starania w celu kontynuowania praktyki współfinansowania ustanowionej w ramach pomocy przedakce-syjnej i pomocy udzielonej w okresie 2004-2006 na rzecz wysiłków Litwy związanych z likwidacją oraz w celu przyciągania innych źródeł współfinansowania, odpowiednio.

Artykuł 5

1. Decyzja o przyznaniu środków w ramach programu Ignalina i ich realizacja następuje zgodnie z przepisami ustanowionymi w art. 53 ust. 2 i art. 54 ust. 2 lit. c) rozporządzenia finansowego.

2. Pomoc finansowa udzielona na środki podejmowane w ramach programu Ignalina lub na ich część może być udostępniona jako wkład Wspólnoty do Międzynarodowego Funduszu Wspierania Likwidacji Elektrowni Ignalina zarządzanego przez EBOR.

3. Środki i pomoc finansowa w ramach programu Ignalina są zatwierdzane zgodnie z art. 4 decyzji 1999/468/WE.

Artykuł 6

1. Pomoc publiczna pochodząca ze źródeł krajowych, wspólnotowych i międzynarodowych przeznaczona na:

- rewitalizację środowiska zgodnie z dorobkiem oraz na środki modernizacji elektrociepłowni Elektrėnai na Litwie, które to działania mają podstawowe znaczenie dla realizacji celów zastąpienia zdolności produkcyjnej obu reaktorów elektrowni jądrowej Ignalina, i

- likwidację elektrowni jądrowej Ignalina

jest zgodna z zasadami rynku wewnętrznego określonymi w Traktacie.

2. Pomoc publiczna pochodząca ze źródeł krajowych, wspólnotowych i międzynarodowych, przeznaczona na wsparcie starań Litwy, by zaradzić skutkom zamknięcia i likwidacji elektrowni jądrowej Ignalina, może, w zależności od konkretnego przypadku, być uznawana za zgodną z zasadami dotyczącymi rynku wewnętrznego określonymi w Traktacie, w szczególności z pomocą publiczną przeznaczoną na zwiększenie bezpieczeństwa dostaw energii.

Artykuł 7

Bez uszczerbku dla art. 1 protokołu nr 4, klauzulę ochronną, o której mowa w art. 37 Aktu przystąpienia z 2003 r., stosuje się do dnia 31 grudnia 2012 r., jeżeli zaopatrzenie w energię na Litwie ulega zakłóceniu.

Artykuł 8

1. Komisja może przeprowadzić audyt w zakresie wykorzystania pomocy bezpośrednio przez swoich pracowników albo za pośrednictwem dowolnego kompetentnego podmiotu zewnętrznego przez nią wybranego. Audyty takie mogą być prowadzone przez cały okres obowiązywania umowy oraz przez okres pięciu lat od daty płatności salda. W uzasadnionych przypadkach wyniki tych audytów mogą prowadzić do podjęcia przez Komisję decyzji w sprawie odzyskania kwot.

2. Urzędnicy Komisji oraz upoważniony przez Komisję personel zewnętrzny mają odpowiednie prawo dostępu, w szczególności do biur beneficjenta oraz do wszelkich informacji, w tym do informacji w postaci elektronicznej, niezbędnych do prowadzenia takich audytów.

Trybunał Obrachunkowy korzysta z takich samych praw jak Komisja, w szczególności w zakresie prawa dostępu.

Ponadto w celu ochrony interesów finansowych Wspólnot przed nadużyciami finansowymi i innym nieprawidłowościami Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) może przeprowadzać kontrole na miejscu oraz inspekcje w ramach niniejszego programu zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE, Euratom) nr 2185/96 z dnia 11 listopada 1996 r. w sprawie kontroli na miejscu oraz inspekcji przeprowadzanych przez Komisję w celu ochrony interesów finansowych Wspólnot Europejskich przed nadużyciami finansowymi i innymi nieprawidłowościami (⁷).

3. W odniesieniu do działań wspólnotowych finansowanych na podstawie niniejszego rozporządzenia termin nieprawidłowości przyjęty w art. 1 ust. 2 rozporządzenia Rady (WE, Euratom) nr 2988/95 z dnia 18 grudnia 1995 r. w sprawie ochrony interesów finansowych Wspólnot Europejskich (⁸) oznacza jakiekolwiek naruszenie przepisu prawa wspólnotowego lub jakiekolwiek naruszenie zobowiązania umownego wynikające z działania lub zaniechania podmiotu gospodarczego, które spowodowało lub mogło spowodować szkody w ogólnym budżecie Wspólnot Europejskich lub w budżetach, które są zarządzane przez Wspólnoty Europejskie, w związku z nieuzasadnionym wydatkiem, lub w budżetach zarządzanych przez inne organizacje międzynarodowe w imieniu Wspólnot Europejskich.

4. Umowy między Wspólnotą a EBOR w sprawie udostępnienia środków wspólnotowych Międzynarodowemu Funduszowi Wspierania Likwidacji Elektrowni Ignalina określają właściwe środki mające na celu ochronę interesów finansowych Wspólnoty przed nadużyciami, korupcją i innymi nieprawidłowościami oraz umożliwienie Komisji, OLAF-owi i Trybunałowi Obrachunkowemu przeprowadzania kontroli na miejscu.

Artykuł 9

Komisja zapewnia wprowadzenie w życie niniejszego rozporządzenia i systematycznie sporządza sprawozdania dla Parlamentu Europejskiego i Rady. Dokonuje również oceny w połowie okresu, zgodnie z art. 3.

Artykuł 10

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Sporządzono w Brukseli, dnia 21 grudnia 2006 r.