Akt prawny
obowiązujący
Wersja aktualna od 2021-02-26
Wersja aktualna od 2021-02-26
obowiązujący
ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA ROZWOJU, PRACY I TECHNOLOGII1)
z dnia 29 stycznia 2021 r.
w sprawie państwowego rejestru nazw geograficznych
Na podstawie art. 19 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. - Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz. U. z 2020 r. poz. 2052) zarządza się, co następuje:
§ 1. Rozporządzenie określa:
1) zakres informacji gromadzonych w bazie danych państwowego rejestru nazw geograficznych;
2) organizację, tryb i standardy techniczne tworzenia, aktualizacji i okresowej weryfikacji państwowego rejestru nazw geograficznych, a także udostępniania danych państwowego rejestru nazw geograficznych.
§ 2. 1. Państwowy rejestr nazw geograficznych, zwany dalej "PRNG", składa się z dwóch części obejmujących:
1) nazwy obiektów geograficznych położonych w całości lub w części na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz na obszarach określonych w art. 2 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy z dnia 21 marca 1991 r. o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej (Dz. U. z 2020 r. poz. 2135 oraz z 2021 r. poz. 234), zwanej dalej "rejestrem nazw geograficznych RP";
2) polskojęzyczne nazwy obiektów geograficznych położonych poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej, zwanej dalej "rejestrem polskich nazw geograficznych świata".
2. W rejestrze nazw geograficznych RP gromadzi się nazwy miejscowości oraz nazwy obiektów fizjograficznych, w tym:
1) nazwy urzędowe ustalone w przepisach wydanych na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 2003 r. o urzędowych nazwach miejscowości i obiektów fizjograficznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1443);
2) nazwy zestandaryzowane uchwalone i zalecane do stosowania przez Komisję Nazw Miejscowości i Obiektów Fizjograficznych;
3) nazwy niestandaryzowane niebędące nazwą urzędową lub zestandaryzowaną.
3. W rejestrze polskich nazw geograficznych świata gromadzi się nazwy zestandaryzowane uchwalone i zalecane do stosowania przez Komisję Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej.
§ 3. Tworzenie, aktualizację i weryfikację PRNG realizuje się w oparciu o:
1) przepisy wydane na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 2003 r. o urzędowych nazwach miejscowości i obiektów fizjograficznych;
2) Urzędowy Rejestr Gmin, w których jest używany język pomocniczy, o którym mowa w art. 9 ustawy z dnia 6 stycznia 2005 r. o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym (Dz. U. z 2017 r. poz. 823);
3) uchwały Komisji Nazw Miejscowości i Obiektów Fizjograficznych;
4) uchwały Komisji Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej;
5) dane i materiały zgromadzone w państwowym zasobie geodezyjnym i kartograficznym;
6) inne materiały źródłowe w zakresie nazewnictwa geograficznego.
§ 4. 1. PRNG jest aktualizowany na bieżąco na podstawie aktów prawnych, danych i dokumentów, o których mowa w § 3 pkt 2-6.
2. PRNG jest weryfikowany niezwłocznie po dniu wejścia w życie przepisów, o których mowa w § 3 pkt 1.
3. Standardy techniczne tworzenia, aktualizacji i weryfikacji PRNG określa załącznik do rozporządzenia.
§ 5. Informacje zawarte w PRNG udostępnia się na podstawie przepisów o udostępnianiu materiałów państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego.
§ 6. Baza danych państwowego rejestru nazw geograficznych utworzona i prowadzona przed dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia zostanie dostosowana do obowiązujących przepisów nie później niż do dnia 31 grudnia 2021 r.
§ 7. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.2)
Minister Rozwoju, Pracy i Technologii: J. Gowin
1) Minister Rozwoju, Pracy i Technologii kieruje działem administracji rządowej - budownictwo, planowanie i zagospodarowanie przestrzenne oraz mieszkalnictwo, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 6 października 2020 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii (Dz. U. poz. 1718).
2) Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 14 lutego 2012 r. w sprawie państwowego rejestru nazw geograficznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 219), które traci moc z dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia na podstawie art. 19 ustawy z dnia 16 kwietnia 2020 r. o zmianie ustawy - Prawo geodezyjne i kartograficzne oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 782).
Załącznik do rozporządzenia Ministra Rozwoju, Pracy
i Technologii z dnia 29 stycznia 2021 r. (poz. 273)
STANDARDY TECHNICZNE TWORZENIA, AKTUALIZACJI I WERYFIKACJI PAŃSTWOWEGO REJESTRU NAZW GEOGRAFICZNYCH
Rozdział 1
Standardy techniczne tworzenia, aktualizacji i weryfikacji rejestru nazw geograficznych RP
1. W rejestrze nazw geograficznych RP gromadzi się nazwy miejscowości i nazwy obiektów fizjograficznych wraz z ich atrybutami.
2. Prezentacja obiektu geograficznego jest uzależniona od jego geometrii i przedstawiana odpowiednio przez:
1) punkt - w przypadku miejscowości lub obiektów fizjograficznych o charakterze punktowym;
2) grupę punktów - w przypadku obiektów fizjograficznych o charakterze liniowym i powierzchniowym.
3. Sposób geometrycznej reprezentacji nazw w bazie danych:
1) nazwę miejscowości przedstawia się przez punkt główny zlokalizowany w pobliżu środka obszaru zabudowy, a w przypadku miejscowości o rozproszonej lub luźnej zabudowie punkt główny lokalizuje się w części miejscowości o największym zagęszczeniu zabudowy;
2) nazwę obiektu fizjograficznego o charakterze punktowym przedstawia się przez punkt główny;
3) nazwę obiektu fizjograficznego o charakterze liniowym przedstawia się przez punkt początkowy i punkt końcowy;
4) w przypadku obiektu fizjograficznego o charakterze liniowym, gdy obiekt położony jest na terenie więcej niż jednej gminy, wprowadza się co najmniej jeden punkt dodatkowy położony na terenie każdej gminy;
5) w przypadku obiektu fizjograficznego o charakterze liniowym, gdy określające go punkty nie odzwierciedlają przebiegu tego obiektu, wprowadza się punkty dodatkowe rozmieszczone w sposób regularny wzdłuż obiektu;
6) nazwę obiektu fizjograficznego o charakterze powierzchniowym przedstawia się przez punkt główny zlokalizowany w pobliżu środka tego obiektu, a dla obiektu położonego na terenie więcej niż jednej gminy dodaje się punkty dodatkowe zlokalizowane w pobliżu środków fragmentów obiektów znajdujących się na terenie każdej gminy.
4. Szczegółową zawartość rejestru nazw geograficznych RP określa tabela 1.
Tabela 1.
Lp. | Nazwa atrybutu | Charakterystyka zakresu informacyjnego |
1 | Identyfikator obiektu | Unikalny i niezmienny identyfikator nadany każdemu nazwanemu obiektowi geograficznemu zawartemu w bazie danych państwowego rejestru nazw geograficznych (PRNG) |
2 | Wersja obiektu | Wersja obiektu uwzględniająca datę i czas |
3 | Data i czas wprowadzenia danej wersji obiektu | Data i czas wprowadzenia danej wersji obiektu |
4 | Data i czas usunięcia danej wersji obiektu | Data i czas usunięcia danej wersji obiektu |
5 | Nazwa główna | Nazwa przyjęta jako nazwa podstawowa w PRNG podana w mianowniku |
6 | Element rozróżniający | Część nazwy niebędąca elementem rodzajowym; w przypadku nazw obiektów fizjograficznych mających na początku element rodzajowy jest podawany wyłącznie następujący po nim element rozróżniający, a w pozostałych przypadkach jest powtórzona cała nazwa główna podana w mianowniku |
7 | Element rodzajowy | Część nazwy będąca rzeczownikiem pospolitym określającym nazwany obiekt geograficzny przez wskazanie jego cech; podawany wyłącznie wtedy, gdy znajduje się na początku nazwy obiektu fizjograficznego |
8 | Status nazwy | Status, jaki można przypisać danej nazwie głównej: 1) urzędowa; 2) zestandaryzowana; 3) niestandaryzowana |
9 | Ważna od | Data, od kiedy nazwa jest obowiązująca |
10 | Ważna do | Data, do kiedy nazwa jest obowiązująca |
11 | Kategoria obiektu | Kategoria nazwanego obiektu geograficznego: 1) miejscowość; 2) ukształtowanie terenu; 3) hydrografia; 4) pokrycie terenu; 5) budowle; 6) transport; 7) inne |
12 | Rodzaj obiektu | Rodzaje obiektów geograficznych w poszczególnych kategoriach: 1) miejscowość, w tym: miasto; część miasta; wieś; część wsi; osiedle wsi; kolonia; część kolonii; kolonia wsi; kolonia kolonii; kolonia osady; osada; osada leśna; część osady; osada wsi; osada kolonii; osada osady; osiedle; przysiółek; przysiółek wsi; przysiółek kolonii; przysiółek osady; osada leśna wsi; leśniczówka; schronisko turystyczne; inny obiekt; 2) ukształtowanie terenu, w tym: nizina; równina; dolina; pradolina; parów; wąwóz; jar; kotlina; zagłębienie; obniżenie; krawędź; urwisko; skarpa; wyżyna; część wyżyny; płaskowyż; kępa morenowa; rynna; wysoczyzna; pojezierze; zaklęsłość; garb; pagóry; grzęda; padół; wyniosłość; podgórze; pogórze; brama; próg; niecka; bruzda; region naturalny; pobrzeże; żuławy; wzgórze, wzniesienie; wydma; góra, szczyt; pasmo górskie; grań; grzbiet; turnia; masyw; góry; zbocze, stok; żleb; piarg; uwał; skała; głaz; przełęcz; cyrk lodowcowy; wyspa; półwysep; wybrzeże; przylądek; jaskinia, grota; inny obiekt; 3) hydrografia, w tym: rzeka; potok; struga; strumień; kanał; rów; ramię ujściowe; ramię boczne; stare koryto, starorzecze; jezioro; część jeziora; staw; sztuczny zbiornik wodny; morze; zatoka; zatoka jeziora; zatoka rzeki; zatoka kanału; część zatoki; cieśnina; część cieśniny; bagno, błoto; wodospad; źródło; wywierzysko; ponor; głębia; mielizna; ławica; toń; inny obiekt; 4) pokrycie terenu, w tym: las; część lasu; uroczysko; uroczysko - dawna miejscowość; polana; łąka; park; pole; hala; połonina; torfowisko; obszar piasków; inny obiekt; 5) budowle, w tym: most; śluza; zapora; basen portowy; okop; szaniec; wał; nasyp; grobla; inny obiekt; 6) transport, w tym: droga; linia kolejowa; skrzyżowanie dróg; inny obiekt; 7) inne obiekty fizjograficzne, w tym: region historyczny; region etnograficzny; grodzisko; kopiec; inny obiekt |
13 | Identyfikator zewnętrzny | Indywidualny identyfikator pochodzący z baz danych jednostek prowadzących inne rejestry zawierające nazwy geograficzne. W przypadku urzędowych nazw miejscowości podaje się identyfikator miejscowości z prowadzonego w ramach krajowego rejestru urzędowego podziału terytorialnego kraju "TERYT" systemu identyfikatorów i nazw miejscowości SIMC. W przypadku obiektów hydrograficznych podaje się identyfikator zgodny z Mapą Podziału Hydrograficznego Polski (MPHP) |
14 | Nazwa miejscowości nadrzędnej | Nazwa miejscowości nadrzędnej, w przypadku miejscowości będącej częścią innej miejscowości |
15 | Identyfikator miejscowości nadrzędnej | Identyfikator miejscowości nadrzędnej (SIMC), jeśli jest ustalony |
16 | Reprezentacja obiektu | Punkty charakteryzujące obiekt: 1) rodzaj punktu; 2) identyfikator krajowego rejestru urzędowego podziału terytorialnego kraju "TERYT" dla gminy; 3) nazwa gminy; 4) nazwa powiatu; 5) nazwa województwa; 6) współrzędne geograficzne w Światowym Systemie Geodezyjnym 1984 (WGS84); 7) współrzędne prostokątne X Y w układzie współrzędnych PL-1992 |
17 | Geometria obiektu | Geometria obiektu geograficznego zawierająca współrzędne jednego lub wielu punktów związanych z tym obiektem, określonych w atrybucie "Reprezentacja obiektu" |
18 | Dopełniacz | Końcówka nazwy głównej podana w dopełniaczu |
19 | Przymiotnik | Przymiotnik utworzony od nazwy głównej miast i wsi |
20 | Źródło informacji | Dokumenty źródłowe, na podstawie których określono zapis danej nazwy, charakteryzowane przez: 1) tytuł; 2) datę; 3) wydawcę |
21 | Nazwa oboczna | Inny wariant nazwy niż nazwa główna podana w mianowniku |
22 | Nazwa historyczna | Nazwa lub nazwy, które zostały zniesione lub zmienione na inną nazwę, podane w mianowniku |
23 | Nazwy dodatkowe | Nazwy w językach regionalnych lub jezykach mniejszości ustalone na zasadach określonych w art. 12, 13 i 19 ustawy z dnia 6 stycznia 2005 r. o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym (Dz. U. z 2017 r. poz. 823), charakteryzowane przez: 1) nazwę dodatkową; 2) nazwę języka, w którym została określona nazwa dodatkowa; 3) zapis zlatynizowany nazwy dodatkowej |
24 | Endonimy | Nazwy obiektu geograficznego w językach państw, na obszarze których także położony jest dany obiekt geograficzny, charakteryzowne przez: 1) endonim; 2) język, w którym został określony endonim; 3) zapis zlatynizowany endonimu |
25 | Egzonimy | Nazwy używane w językach innych państw zapisane w piśmie języka, w którym zostały ustalone, charakteryzowne przez: 1) egzonim; 2) język, w którym został określony egzonim; 3) zapis zlatynizowany egzonimu |
26 | Informacje dodatkowe | Wszelkie informacje dodatkowe dotyczące obiektu lub jego nazwy nieuwzględnione w innych atrybutach, a mogące mieć znaczenie dla informacji zawartych w PRNG |
Rozdział 2
Standardy techniczne tworzenia, aktualizacji i weryfikacji rejestru polskich nazw geograficznych świata
1. W rejestrze polskich nazw geograficznych świata gromadzi się polskie nazwy geograficzne obiektów położonych poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej wraz z atrybutami.
2. Prezentacja obiektu geograficznego jest uzależniona od jego geometrii i przedstawiana odpowiednio przez:
1) punkt - w przypadku obiektów geograficznych o charakterze punktowym;
2) grupę punktów - w przypadku obiektów geograficznych o charakterze liniowym i powierzchniowym.
3. Sposób geometrycznej reprezentacji nazw w bazie danych:
1) nazwę obiektu geograficznego o charakterze punktowym przedstawia się przez punkt główny;
2) nazwę obiektu geograficznego o charakterze liniowym przedstawia się przez punkt początkowy i punkt końcowy, a dla obiektu położonego na terenie więcej niż jednego państwa albo terytorium niesamodzielnego lub o nieustalonym statusie międzynarodowym dodaje się punkty transgraniczne w miejscach przecięcia tego obiektu z granicą państwa lub terytorium niesamodzielnego;
3) nazwę obiektu o charakterze powierzchniowym przedstawia się przez punkt główny zlokalizowany w pobliżu środka obszaru obiektu geograficznego;
4) w przypadku gdy obiekt o charakterze powierzchniowym znajduje się na terenie więcej niż jednego państwa albo terytorium niesamodzielnego lub o nieustalonym statusie międzynarodowym, wprowadza się punkty dodatkowe zlokalizowane w pobliżu środków fragmentów obiektów znajdujących się na obszarze każdego państwa albo terytorium niesamodzielnego lub o nieustalonym statusie międzynarodowym.
4. Szczegółową zawartość rejestru nazw geograficznych świata określa tabela 2.
Tabela 2.
Lp. | Nazwa atrybutu | Charakterystyka zakresu informacyjnego |
1 | Identyfikator nazwanego obiektu | Unikalny i niezmienny identyfikator nadany każdemu nazwanemu obiektowi geograficznemu zawartemu w bazie danych PRNG |
2 | Wersja obiektu | Wersja obiektu uwzględniająca datę i czas |
3 | Data i czas wprowadzenia danej wersji obiektu | Data i czas wprowadzenia danej wersji obiektu |
4 | Data i czas usunięcia danej wersji obiektu | Data i czas usunięcia danej wersji obiektu |
5 | Nazwa główna | Polska nazwa przyjęta jako nazwa podstawowa w PRNG podana w mianowniku |
6 | Nazwa długa | Forma nazwy używana w stosunkach oficjalnych |
7 | Element rozróżniający | Część nazwy niebędąca elementem rodzajowym; w przypadku nazw obiektów mających na początku element rodzajowy jest podawany wyłącznie następujący po nim element rozróżniający, w pozostałych przypadkach jest powtórzona cała nazwa główna podana w mianowniku |
8 | Element rodzajowy | Część nazwy będąca rzeczownikiem pospolitym określającym nazwany obiekt geograficzny przez wskazanie jego cech; podawany wyłącznie wtedy, gdy znajduje się na początku nazwy |
9 | Status nazwy | Status, jaki można przypisać danej nazwie głównej: zestandaryzowana, zniesiona |
10 | Ważna od | Data, od kiedy nazwa jest obowiązująca |
11 | Ważny do | Data, do kiedy nazwa jest obowiązująca |
12 | Nazwa oboczna | Inny wariant nazwy niż nazwa główna, podany w mianowniku |
13 | Nazwa historyczna | Nazwa lub nazwy, które zostały zniesione lub zmienione na inną nazwę, podane w mianowniku |
14 | Rodzaj obiektu | Rodzaj obiektu geograficznego, w szczególności: państwo; terytorium niesamodzielne lub o nieustalonym statusie międzynarodowym; jednostka administracyjna; jednostka administracyjna drugiego rzędu; inna jednostka administracyjna; miejscowość; część miejscowości; oaza; stacja badawcza; region ekonomiczny; kraina, region; ocean; morze; zatoka; cieśnina; inny akwen morski; lodowiec szelfowy; bariera lodowa; jezioro; zatoka jeziora; grupa jezior; rzeka; kanał; wodospad; lodowiec; bagno; solnisko; prąd morski; grzbiet podmorski; góry podmorskie; próg podmorski; krawędź podmorska; wyniesienie podmorskie; płaskowyż podmorski; basen podmorski; równina podmorska; ławica; głębia; rów oceaniczny; rynna; kanion oceaniczny; wyspa; grupa wysp, archipelag; wyspa na jeziorze lub rzece; grupa wysp, archipelag na jeziorze lub rzece; rafa; półwysep; półwysep na jeziorze; przylądek; wybrzeże; przesmyk; delta; pojezierze; nizina, równina; dolina; kotlina; wysoczyzna; wyżyna, płaskowyż; góry; szczyt; przełęcz; pustynia; step; las, puszcza; basen artezyjski; jaskinia; inny obiekt naturalny; obszar ochrony przyrody; region przemysłowy; miejsce wydobycia lub występowania surowców mineralnych; zapora; droga; kolej; ulica; plac; most; tunel; lotnisko; dworzec kolejowy; inny obiekt komunikacyjny; świątynia, klasztor, miejsce kultu; cmentarz, nekropola; grobowiec, mauzoleum; fort, twierdza, zamek; park, ogród; pomnik, posąg, statua; ruiny osiedla; inny zabytek; inny obiekt antropogeniczny |
15 | Dopełniacz | Pełna forma dopełniacza lub dopełniaczy nazwy głównej, nazwy długiej oraz nazwy obocznej, jeżeli dla danej nazwy głównej występuje również nazwa długa lub oboczna |
16 | Miejscownik | Pełna forma miejscownika lub miejscowników nazwy głównej, nazwy długiej oraz nazwy obocznej, jeżeli dla danej nazwy głównej występuje również nazwa długa lub oboczna |
17 | Przymiotnik | Przymiotnik lub przymiotniki utworzone od nazwy głównej oraz obocznej, jeżeli dla danej nazwy głównej występuje również nazwa oboczna |
18 | Obiekt nadrzędny | Nazwa obiektu nadrzędnego w przypadku nazw obiektów będących częścią innych obiektów |
19 | Reprezentacja obiektu | Punkty charakteryzujące obiekt: 1) rodzaj punktu; 2) położenie terytorialne, przez podanie nazwy państwa, terytorium niesamodzielnego, kontynentu lub oceanu; 3) współrzędne geograficzne w Światowym Systemie Geodezyjnym 1984 (WGS84) |
20 | Geometria obiektu | Geometria obiektu geograficznego zawierająca współrzędne jednego lub wielu punktów związanych z tym obiektem, określonych w atrybucie "Reprezentacja obiektu" |
21 | Endonimy nazwy geograficznej świata | Nazwy obiektów geograficznych świata w zapisie oryginalnym charakteryzowane są przez: 1) endonim w zapisie oryginalnym w piśmie języka, w którym został ustalony; 2) język, w którym został ustalony endonim; 3) pismo endonimu, w którym został ustalony endonim; 4) system transliteracji określony przez nazwę lub opis zastosowanego systemu transliteracji; 5) endonim w transliteracji zalecanej przez Komisję Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej; 6) endonim w transkrypcji polskiej zalecanej przez Komisję Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej; 7) położenie terytorialne endonimu, przez podanie nazwy państwa, terytorium niesamodzielnego, kontynentu lub oceanu |
22 | Źródło informacji | Dokumenty źródłowe, na podstawie których określono zapis danej nazwy, charakteryzowane przez: 1) tytuł; 2) datę; 3) wydawcę |
23 | Informacje dodatkowe | Wszelkie informacje dodatkowe dotyczące obiektu lub jego nazwy nieuwzględnione w innych atrybutach, a mogące mieć znaczenie dla informacji zawartych w PRNG |