Rozdział 1

Przepisy ogólne

Art. 1. [Zakres regulacji] 1. Ustawa reguluje zadania i organizację Służby Celnej – jednolitej umundurowanej formacji, utworzonej w celu zapewnienia ochrony i bezpieczeństwa obszaru celnego Unii Europejskiej, w tym zgodności z prawem przywozu towarów na ten obszar oraz wywozu towarów z tego obszaru, a także wykonywania obowiązków określonych w przepisach odrębnych, w szczególności w zakresie podatku akcyzowego oraz podatku od gier.

2. Nazwa „Służba Celna” oraz znak graficzny Służby Celnej przysługują formacji, o której mowa w ust. 1.

3. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, wzór znaku graficznego Służby Celnej, uwzględniając kolorystykę tego znaku wynikającą z tradycji Służby Celnej.

Art. 2.[Zadania Służby Celnej] 1. Do zadań Służby Celnej należy realizacja polityki celnej w części dotyczącej przywozu i wywozu towarów oraz wykonywanie innych zadań wynikających z przepisów odrębnych, a w szczególności:

1) wykonywanie czynności związanych z obejmowaniem towarów procedurą celną i powrotnym wywozem;

2) wymiar i pobór:

a) należności celnych i innych opłat związanych z przywozem i wywozem towarów,

b) podatku od towarów i usług z tytułu importu towarów,

c) podatku akcyzowego,

d) podatku od gier oraz dopłat, o których mowa w ustawie z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych (Dz. U. z 2016 r. poz. 471),

e) opłaty paliwowej,

f) podatku od wydobycia niektórych kopalin;

3) wykonywanie zadań wynikających z przepisów wspólnotowych regulujących statystykę dotyczącą obrotu towarowego pomiędzy państwami członkowskimi Unii Europejskiej (INTRASTAT) oraz obrotu towarowego państw członkowskich Unii Europejskiej z pozostałymi państwami (EXTRASTAT);

4) rozpoznawanie, wykrywanie, zapobieganie i zwalczanie przestępstw i wykroczeń związanych z naruszeniem przepisów dotyczących wprowadzania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz wyprowadzania z jej terytorium towarów objętych ograniczeniami lub zakazami obrotu ze względu na bezpieczeństwo i porządek publiczny lub bezpieczeństwo międzynarodowe, w szczególności takich jak odpady, substancje chemiczne i ich mieszaniny, materiały jądrowe i promieniotwórcze, środki odurzające i substancje psychotropowe, broń, amunicja, materiały wybuchowe, prekursory materiałów wybuchowych podlegające ograniczeniom oraz towary i technologie o znaczeniu strategicznym;

5) rozpoznawanie, wykrywanie, zapobieganie i zwalczanie przestępstw skarbowych i wykroczeń skarbowych oraz ściganie ich sprawców, w zakresie określonym w ustawie z dnia 10 września 1999 r. – Kodeks karny skarbowy (Dz. U. z 2013 r. poz. 186, z późn. zm.), zwanej dalej „Kodeksem karnym skarbowym”;

6) rozpoznawanie, wykrywanie, zapobieganie i zwalczanie przestępstw i wykroczeń przeciwko:

a) zdrowiu, określonych w art. 55, 57, 61 i 66 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. z 2016 r. poz. 224 i 437),

b) dobrom kultury, określonych w art. 109 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. z 2014 r. poz. 1446, z 2015 r. poz. 397, 774 i 1505 oraz z 2016 r. poz. 1330) i w art. 53 ustawy z dnia 14 lipca 1983 r. o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach (Dz. U. z 2016 r. poz. 1506),

c) prawom własności intelektualnej, określonych w art. 116–118 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2016 r. poz. 666 i 1333) i w art. 305 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. – Prawo własności przemysłowej (Dz. U. z 2013 r. poz. 1410 oraz z 2015 r. poz. 1266, 1505 i 1615),

d) przyrodzie, określonych w art. 128 i art. 131 pkt 10 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2015 r. poz. 1651, 1688 i 1936 oraz z 2016 r. poz. 422),

e) środowisku, określonych w art. 183 § 2, 4, 5 i 6, w przypadku czynów, o których mowa w art. 183 § 2, 4 i 5 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz. U. z 2016 r. poz. 1137), zwanej dalej „Kodeksem karnym”, oraz przeciwko wymiarowi sprawiedliwości, określonych w art. 244 Kodeksu karnego, w zakresie niestosowania się do zakazu wstępu do ośrodków gier i uczestnictwa w grach hazardowych,

f) ograniczeniom obrotu towarami i technologiami o znaczeniu strategicznym, określonym w art. 33 ust. 1, 2 i 3 ustawy z dnia 29 listopada 2000 r. o obrocie z zagranicą towarami, technologiami i usługami o znaczeniu strategicznym dla bezpieczeństwa państwa, a także dla utrzymania międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa (Dz. U. z 2013 r. poz. 194 oraz z 2016 r. poz. 1228)

– oraz ściganie ich sprawców, jeżeli zostały ujawnione przez Służbę Celną;

7) wykonywanie kontroli:

a) określonych w art. 30 ust. 2 i 3,

b) wywiązywania się podmiotów z obowiązków w zakresie podatku od gier oraz dopłat, o których mowa w pkt 2 lit. d, podatku akcyzowego, podatku od wydobycia niektórych kopalin oraz opłaty paliwowej;

8) wykonywanie zadań wynikających z ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych, związanych w szczególności z udzielaniem koncesji oraz zezwoleń, zatwierdzaniem regulaminów oraz rejestracją urządzeń;

9) wykonywanie zadań wynikających z rozporządzenia Rady (WE) nr 2173/2005 z dnia 20 grudnia 2005 r. w sprawie ustanowienia systemu zezwoleń na przywóz drewna do Wspólnoty Europejskiej FLEGT (Dz. Urz. UE L 347 z 30.12.2005, str. 1);

9a) wykonywanie zadań wynikających z zakazu obejmowania procedurą celną dopuszczenia do obrotu paliw stałych niespełniających wymagań określonych w ustawie z dnia 25 sierpnia 2006 r. o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw (Dz. U. z 2014 r. poz. 1728, z 2015 r. poz. 1361 oraz z 2016 r. poz. 266, 542 i 1165);

9b) wykonywanie zadań, o których mowa w art. 9 ust. 1 lit. a rozporządzenia Komisji (UE) nr 737/2010 z dnia 10 sierpnia 2010 r. ustanawiającego szczegółowe zasady wykonania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1007/2009 w sprawie handlu produktami z fok (Dz. Urz. UE L 216 z 17.08.2010, str. 1);

10) współdziałanie przy realizacji Wspólnej Polityki Rolnej;

11) współpraca z Krajowym Centrum Informacji Kryminalnej;

12) współpraca z właściwymi organami innych państw oraz organizacjami międzynarodowymi.

2. Zadania określone w ust. 1 wykonuje się, podejmując odpowiednio czynności kontrolne, czynności audytowe, prowadząc postępowania przygotowawcze zgodnie z przepisami ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego (Dz. U. z 2016 r. poz. 1749), zwanej dalej „Kodeksem postępowania karnego”, Kodeksu karnego skarbowego lub ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. – Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (Dz. U. z 2016 r. poz. 1713), zwanej dalej „Kodeksem postępowania w sprawach o wykroczenia”, lub prowadząc postępowania celne, podatkowe lub administracyjne.

3. W zakresie zadań określonych w ust. 1 pkt 6 Służbie Celnej przysługują uprawnienia procesowe Policji wynikające z przepisów Kodeksu postępowania karnego.

4. Kontrole, o których mowa w ust. 1 pkt 7 lit. a, są wykonywane na zasadach określonych w rozdziale 3, natomiast kontrole określone w ust. 1 pkt 7 lit. b są wykonywane na zasadach określonych w dziale VI ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.), zwanej dalej „Ordynacją podatkową”.

Art. 3.[Kontrole] 1. Kontrole, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 7, przeprowadza się na podstawie analizy ryzyka mającej na celu rozpoznawanie i oszacowanie wielkości tego ryzyka oraz ustalenie środków niezbędnych do jego ograniczania.

2. Ryzyko, o którym mowa w ust. 1, oznacza prawdopodobieństwo wystąpienia naruszenia przepisów prawa.

3. Kontrole, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 7, mogą być przeprowadzane niezależnie od rezultatów analizy ryzyka, o ile mają one charakter losowy lub obowiązek ich przeprowadzenia w określonym czasie wynika z przepisów prawa.

Art. 4.[Obowiązek współdziałania organów administracji publicznej] 1. Organy administracji publicznej oraz inne państwowe i samorządowe jednostki organizacyjne są obowiązane współdziałać i nieodpłatnie udzielać organom Służby Celnej pomocy technicznej przy wykonywaniu zadań określonych w ustawie, z zastrzeżeniem ust. 2.

2. Właściwy organ Służby Celnej pokrywa poniesione przez jednostkę samorządu terytorialnego, udokumentowane koszty związane z udzieleniem pomocy technicznej, o której mowa w ust. 1, na pisemny wniosek właściwego organu tej jednostki, złożony nie później niż 30 dni po poniesieniu takich kosztów.

3. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, sposoby, warunki i zakres:

1) współdziałania organów Służby Celnej z organami i jednostkami, o których mowa w ust. 1,

2) pomocy technicznej udzielanej organom Służby Celnej

– uwzględniając konieczność zapewnienia sprawnego i skutecznego wykonywania zadań organów Służby Celnej i organów współdziałających.

Art. 5.[Dostarczenie dokumentów, informacji i udzielenie pomocy] 1. Na złożone w każdym czasie żądanie organu Służby Celnej osoba, posiadająca informacje mające znaczenie dla wykonywania zadań Służby Celnej, o których mowa w art. 2 ust. 1, w szczególności osoba, która podlega kontroli, jest obowiązana do dostarczenia, w ustalonych terminach, dokumentów i informacji jak również do udzielania niezbędnej pomocy.

2. Pisemne wystąpienie o dostarczenie dokumentów, informacji oraz o udzielenie pomocy powinno w szczególności zawierać oznaczenie treści żądania i uzasadnienie tego wystąpienia.

Art. 6.[Dokumenty elektroniczne] Obowiązek dostarczania dokumentów i informacji, o którym mowa w art. 5, dotyczy również dokumentów elektronicznych, o których mowa w art. 3 pkt 2 ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne (Dz. U. z 2014 r. poz. 1114 oraz z 2016 r. poz. 352 i 1579).

Art. 7.[Uprawnienie do zbierania, wykorzystywania i przetwarzania informacji] 1. Organy Służby Celnej, w związku z prowadzonymi postępowaniami celnymi, podatkowymi, administracyjnymi, postępowaniami w sprawach o wykroczenia lub przestępstwa, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 6, postępowaniami w sprawach o wykroczenia skarbowe lub przestępstwa skarbowe, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 5, czynnościami audytowymi, a także w celu wykonywania kontroli, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 7, realizowanych przez te organy, mogą zbierać i wykorzystywać niezbędne informacje zawierające dane osobowe oraz przetwarzać je w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. z 2016 r. poz. 922), także bez wiedzy i zgody osoby, której dane dotyczą. Dane, o których mowa w art. 27 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych, mogą być zbierane i przetwarzane przez organy Służby Celnej, wyłącznie, gdy jest to niezbędne ze względu na zakres lub charakter prowadzonego postępowania lub przeprowadzanych czynności, z zastrzeżeniem ust. 2. Administrator danych jest obowiązany udostępnić dane na podstawie imiennego upoważnienia organu Służby Celnej, okazanego wraz z legitymacją służbową przez funkcjonariusza celnego lub członka korpusu służby cywilnej zatrudnionego w jednostce organizacyjnej Służby Celnej. Fakt udostępnienia tych danych podlega ochronie zgodnie z przepisami o ochronie informacji niejawnych.

2. Organy Służby Celnej mogą również zbierać i wykorzystywać oraz przetwarzać informacje, dostarczane tym organom na podstawie przepisów odrębnych.

3. Uprawnienie, o którym mowa w ust. 1, dotyczy w szczególności danych dotyczących podróżnych w rozumieniu art. 1 pkt 40 rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2015/2446 z dnia 28 lipca 2015 r. uzupełniającego rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 w odniesieniu do szczegółowych zasad dotyczących niektórych przepisów unijnego kodeksu celnego (Dz. Urz. UE L 343 z 29.12.2015, str. 1, z późn. zm.), osób dokonujących przemieszczania towarów, o którym mowa w art. 5 ustawy z dnia 19 marca 2004 r. – Prawo celne (Dz. U. z 2015 r. poz. 858, z późn. zm.), oraz danych zawartych w rejestrach publicznych, o których mowa w art. 3 pkt 5 ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne, w tym również danych w formie dokumentu elektronicznego. Dane w formie dokumentu elektronicznego przekazuje się w szczególności na informatycznym nośniku danych lub przy użyciu systemów teleinformatycznych, o których mowa w art. 2 pkt 3 ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (Dz. U. z 2016 r. poz. 1030 i 1579).

4. W związku z realizacją zadań Służby Celnej, o których mowa w ust. 1 i 2, organy władzy publicznej w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 885, z późn. zm.) oraz podmioty prowadzące rejestry, o których mowa w ust. 3, mogą, w drodze decyzji administracyjnej, wyrazić zgodę na udostępnianie za pomocą urządzeń telekomunikacyjnych informacji zgromadzonych w rejestrach organom Służby Celnej, bez konieczności składania pisemnych wniosków, jeżeli jest to uzasadnione rodzajem lub zakresem wykonywanych zadań albo prowadzonej działalności oraz jeżeli organy Służby Celnej posiadają:

1) urządzenia umożliwiające odnotowanie w systemie, kto, kiedy, w jakim celu oraz jakie dane lub informacje uzyskał, oraz

2) zabezpieczenia techniczne i organizacyjne uniemożliwiające wykorzystanie danych lub informacji niezgodnie z celem ich uzyskania.

5. Uprawnienie, o którym mowa w ust. 4, nie dotyczy Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego i zarządzanych przez nie funduszy.

6. Organy Służby Celnej, w zakresie niezbędnym do realizacji zadań, o których mowa w ust. 1 i 2, są uprawnione do korzystania z informacji gromadzonych w systemach teleinformatycznych przez organy podatkowe, organy kontroli skarbowej oraz organy Straży Granicznej, które to organy umożliwiają dostęp do gromadzonych przez siebie informacji za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej lub oprogramowania interfejsowego, o którym mowa w art. 3 pkt 11 ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne.

7. Udostępnianie informacji, o których mowa w ust. 1, w sposób określony w ust. 6, następuje na wniosek organu Służby Celnej zawierający dane:

1) system, z którego informacje będą udostępniane;

2) zakres informacji udostępnianych w związku z realizacją poszczególnych zadań ustawowych;

3) osoby uprawnione oraz zakres informacji, które te osoby mogą uzyskiwać;

4) zakres danych określających cel dostępu do informacji.

8. Warunkiem udostępnienia informacji jest stwierdzenie przez organ je udostępniający, w drodze decyzji administracyjnej, że informacje te są niezbędne do realizacji zadań, o których mowa w ust. 1, oraz że organy Służby Celnej spełniają wymogi określone w ust. 4.

9. W decyzji, o której mowa w ust. 8, organ udostępniający informacje określa sposób udostępniania informacji, w tym co najmniej dane, o których mowa w ust. 7.

10. W przypadku gdy w ramach sprawowanej kontroli organ udostępniający informacje, o których mowa w ust. 1, w sposób określony w ust. 6, uzna, że dostęp do informacji jest realizowany niezgodnie z warunkami określonymi w decyzji, o której mowa w ust. 8, może wstrzymać ich udostępnianie i zażądać szczegółowych wyjaśnień od organu Służby Celnej, który wystąpił o ich udostępnienie. Jeżeli organ udostępniający informacje uzna wyjaśnienia za niewystarczające, może, w drodze decyzji administracyjnej, odmówić ich udostępnienia.

11. Organy Służby Celnej są obowiązane informować organ udostępniający o każdej zmianie dotyczącej warunków, które stanowiły podstawę do wydania decyzji, o której mowa w ust. 8.

12. Dane osobowe przechowuje się przez okres, w którym są one niezbędne dla realizacji ustawowych zadań wykonywanych przez organy Służby Celnej. Organ Służby Celnej dokonuje weryfikacji tych danych nie rzadziej niż co 10 lat od dnia uzyskania informacji, usuwając dane zbędne.

13. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, wzór upoważnienia, o którym mowa w ust. 1, uwzględniając potrzebę zapewniania bezpieczeństwa pobieranych danych.

Art. 8.[Przestrzeganie tajemnicy celnej] 1. Informacja dotycząca podmiotu, o którym mowa w art. 30 ust. 1, będąca przedmiotem albo wynikiem przeprowadzonej przez organ Służby Celnej analizy ryzyka, o której mowa w art. 3 ust. 1, oraz informacja uzyskana w sposób określony w art. 5–7, która na mocy przepisów odrębnych podlega ochronie, stanowią tajemnicę celną, z zastrzeżeniem ust. 8, i nie mogą być rozpowszechniane. Przekazywanie informacji stanowiących tajemnicę celną, jest dozwolone w przypadku, gdy organ Służby Celnej jest do tego obowiązany lub upoważniony zgodnie z obowiązującymi ustawami.

2. Do przestrzegania tajemnicy celnej obowiązani są funkcjonariusze celni, zwani dalej „funkcjonariuszami”, oraz członkowie korpusu służby cywilnej zatrudnieni w jednostkach organizacyjnych Służby Celnej, którzy w związku z wykonywaniem obowiązków uzyskali dostęp do informacji stanowiących tajemnicę celną.

3. Osoby wymienione w ust. 2 są obowiązane do złożenia na piśmie przyrzeczenia następującej treści:

„Przyrzekam, że będę przestrzegał tajemnicy celnej. Oświadczam, że są mi znane przepisy o odpowiedzialności karnej za ujawnienie tej tajemnicy.”.

4. Do przestrzegania tajemnicy celnej obowiązane są również inne osoby, którym udostępniono informacje objęte tajemnicą celną, chyba że na ich ujawnienie zezwala przepis prawa.

5. Przepisu ust. 4 nie stosuje się do osób, które przekazały informacje objęte tajemnicą celną.

6. W zakresie nieuregulowanym w ust. 1–5 przepisy art. 294 § 3, 295, 296–297a oraz art. 299–299b i art. 301 Ordynacji podatkowej stosuje się odpowiednio.

7. Naruszenie tajemnicy celnej podlega odpowiedzialności karnej jak za naruszenie tajemnicy skarbowej.

8. Przepisów o tajemnicy celnej nie stosuje się do informacji podlegających ochronie na podstawie przepisów o ochronie informacji niejawnych.

9. Dane uzyskane w wyniku wykonywania zadań, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 3, mogą być udostępnione odbiorcom innym niż uprawnieni na podstawie odrębnych przepisów, o ile ich udostępnienie nie będzie stanowiło naruszenia przepisów prawa lub prawnie chronionych interesów podmiotów i osób, których informacje te dotyczą. Udostępnianie danych powinno nastąpić z zachowaniem zasad wynikających z art. 38 ustawy z dnia 29 czerwca 1995 r. o statystyce publicznej (Dz. U. z 2016 r. poz. 1068).

10. Za przetwarzanie danych, o których mowa w ust. 9, w zakresie niezbędnym dla ich udostępnienia, mogą być pobierane opłaty, w wysokości nie niższej niż wysokość kosztów poniesionych na ich wygenerowanie i przetworzenie.

11. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, tryb udostępniania danych, o których mowa w ust. 9, oraz wysokość opłat, o których mowa w ust. 10, uwzględniając efektywne wykonywanie zadań Służby Celnej oraz konieczność zapewnienia pokrycia kosztów przetwarzania informacji.

Art. 8a.[Informacja o podmiotach importujących drewno i produkty z drewna] 1. Właściwy dyrektor izby celnej sporządza i przedkłada Głównemu Inspektorowi Ochrony Środowiska, w terminie do 15 dnia miesiąca następującego po upływie każdego kwartału, informację o podmiotach importujących drewno i produkty z drewna, o których mowa w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 995/2010 z dnia 20 października 2010 r. ustanawiającego obowiązki podmiotów wprowadzających do obrotu drewno i produkty z drewna (Dz. Urz. UE L 295 z 12.11.2010, str. 23).

2. Informacja, o której mowa w ust. 1, zawiera:

1) imię i nazwisko albo nazwę oraz adres zamieszkania albo siedziby podmiotu importującego drewno i produkty z drewna;

2) rodzaj drewna i produktów z drewna (kod CN towaru) oraz ich ilość;

3) kraj pochodzenia drewna i produktów z drewna oraz kraj, z którego drewno i produkty z drewna są importowane, jeżeli jest on inny niż kraj pochodzenia drewna i produktów z drewna;

4) szacunkową wartość drewna i produktów z drewna.

Rozdział 2

Organizacja Służby Celnej

Art. 9. [Organy Służby Celnej] 1. Organami Służby Celnej są:

1) minister właściwy do spraw finansów publicznych;

2) Szef Służby Celnej;

3) dyrektorzy izb celnych;

4) naczelnicy urzędów celnych.

2. Organy, o których mowa w ust. 1, realizują zadania, w szczególności organów celnych i organów podatkowych, na zasadach określonych w odrębnych przepisach.

2a. Minister właściwy do spraw finansów publicznych może, w drodze rozporządzenia, wyznaczyć organ Służby Celnej do wykonywania niektórych zadań Służby Celnej oraz określić terytorialny zasięg jego działania, uwzględniając potrzebę sprawnego wykonywania zadań organów Służby Celnej oraz gospodarcze potrzeby przedsiębiorców.

3. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, właściwość miejscową organów Służby Celnej, o których mowa w ust. 1 pkt 3 i 4, w zakresie, w jakim właściwość ta nie wynika z przepisów regulujących zadania organów celnych i organów podatkowych, uwzględniając rodzaj zadań realizowanych przez organy Służby Celnej oraz gospodarcze potrzeby przedsiębiorców.

4. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia:

1) właściwość miejscową urzędów celnych oraz izb celnych do wykonywania zadań określonych w Kodeksie karnym skarbowym,

2) właściwość miejscową wyznaczonych urzędów celnych do prowadzenia postępowań przygotowawczych w sprawach o niektóre przestępstwa skarbowe i wykroczenia skarbowe, określone w art. 133 § 1 pkt 1 Kodeksu karnego skarbowego

– mając na uwadze zapewnienie sprawnego wykonywania zadań Służby Celnej.

Art. 10.[Szef Służby Celnej] 1. Minister właściwy do spraw finansów publicznych koordynuje i współdziała w kształtowaniu polityki państwa w zakresie zadań Służby Celnej.

2. Szef Służby Celnej podlega ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych.

3. Szef Służby Celnej kieruje Służbą Celną oraz zapewnia sprawne i efektywne wykonywanie jej zadań, w szczególności przez:

1) sprawowanie nadzoru nad działalnością dyrektorów izb celnych i naczelników urzędów celnych;

2) realizację budżetu państwa w zakresie ustalonym dla Służby Celnej;

3) kształtowanie polityki kadrowej i szkoleniowej w Służbie Celnej oraz wykonywanie zadań kierownika urzędu wobec funkcjonariuszy pełniących służbę w komórkach organizacyjnych właściwych w sprawach celnych, podatku akcyzowego, gier hazardowych, urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw finansów publicznych, zwanych dalej „komórkami organizacyjnymi w urzędzie obsługującym ministra”;

4) współpracę z właściwymi organami innych państw oraz z organizacjami międzynarodowymi;

5) wykonywanie funkcji specjalnej jednostki w rozumieniu art. 85 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1306/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie finansowania wspólnej polityki rolnej, zarządzania nią i monitorowania jej oraz uchylającego rozporządzenia Rady (EWG) nr 352/78, (WE) nr 165/94, (WE) nr 2799/98, (WE) nr 814/2000, (WE) nr 1290/2005 i (WE) nr 485/2008 (Dz. Urz. UE L 347 z 20.12.2013, str. 549), zwanego dalej „rozporządzeniem (UE) nr 1306/2013”;

6) (uchylony)

7) wykonywanie innych zadań określonych w ustawie i przepisach odrębnych.

3a. W celu zapewnienia sprawnego i efektywnego wykonywania zadań, w szczególności nadzoru nad działalnością dyrektorów izb celnych i naczelników urzędów celnych oraz kształtowania polityki kadrowej i szkoleniowej w Służbie Celnej, Szef Służby Celnej może wydawać zarządzenia.

4. Szef Służby Celnej jest przełożonym wszystkich funkcjonariuszy celnych.

5. Szef Służby Celnej wykonuje zadania przy pomocy:

1) naczelników urzędów celnych;

2) dyrektorów izb celnych;

3) komórek organizacyjnych w urzędzie obsługującym ministra.

Art. 11.[Strategia działania Służby Celnej] W celu realizacji zadań Służby Celnej, minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze zarządzenia, strategię działania Służby Celnej oraz sposób jej realizacji, mając na uwadze efektywność wykonywanych zadań.

Art. 12.[Sztandar Służby Celnej] 1. Minister właściwy do spraw finansów publicznych nadaje sztandar Służbie Celnej oraz sztandary jednostkom organizacyjnym Służby Celnej.

2. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia:

1) wzór sztandaru Służby Celnej,

2) podstawowe elementy wzoru sztandaru nadawanego jednostkom organizacyjnym Służby Celnej oraz jednostki organizacyjne Służby Celnej, którym ten sztandar jest nadawany,

3) tryb nadawania sztandarów, o których mowa w ust. 1

– uwzględniając w nim wizerunek orła białego ustalony dla godła państwowego oraz mając na uwadze tradycję Służby Celnej.

Art. 13.[Działalność duszpasterska] Działalność duszpasterska w Służbie Celnej prowadzona jest na podstawie porozumień ministra właściwego do spraw finansów publicznych z przedstawicielami kościoła lub związku wyznaniowego. Komunikat o podpisaniu porozumienia publikuje się w Dzienniku Urzędowym Ministra Finansów.

Art. 14.[Dzień Służby Celnej] Dzień 21 września jest Dniem Służby Celnej.

Art. 15.[Odznaka honorowa] 1. W celu uhonorowania osób szczególnie zasłużonych dla Służby Celnej ustanawia się odznakę honorową „Zasłużony dla Służby Celnej”.

2. Odznaka „Zasłużony dla Służby Celnej” dzieli się na stopnie:

1) I stopień – złota odznaka „Zasłużony dla Służby Celnej”;

2) II stopień – srebrna odznaka „Zasłużony dla Służby Celnej”;

3) III stopień – brązowa odznaka „Zasłużony dla Służby Celnej”.

3. Odznakę nadaje minister właściwy do spraw finansów publicznych.

4. Osoba, której nadano odznakę „Zasłużony dla Służby Celnej”, otrzymuje legitymację potwierdzającą jej nadanie.

5. Odznaka „Zasłużony dla Służby Celnej” tego samego stopnia może być nadana tej samej osobie tylko raz.

6. Osobie wyróżnionej odznaką „Zasłużony dla Służby Celnej” nie nadaje się tej odznaki w stopniu niższym od posiadanego.

7. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia:

1) tryb postępowania w sprawach o nadanie odznaki „Zasłużony dla Służby Celnej”, osoby uprawnione do występowania z wnioskiem o nadanie tej odznaki oraz termin rozpatrzenia wniosku,

2) wzór odznaki „Zasłużony dla Służby Celnej”, wzór wniosku o nadanie odznaki zawierający informację uzasadniającą jej nadanie oraz wzór legitymacji potwierdzającej nadanie odznaki,

3) sposób wręczania i noszenia odznaki „Zasłużony dla Służby Celnej”,

4) sposób ewidencjonowania informacji o osobach wyróżnionych odznaką „Zasłużony dla Służby Celnej”

– mając na uwadze sprawne przeprowadzenie postępowania, ujednolicenie sposobu składania wniosków oraz zapewnienie przyznawania odznaczeń osobom szczególnie zasłużonym.

Art. 16.[Tworzenie organów opiniodawczo-doradczych] 1. Minister właściwy do spraw finansów publicznych może, w drodze zarządzenia, tworzyć organy opiniodawczo-doradcze w sprawach należących do zadań Służby Celnej.

2. Minister właściwy do spraw finansów publicznych, tworząc organy opiniodawczo-doradcze, określa ich nazwę, skład, zakres działania, długość kadencji, na jaką zostały powołane, oraz tryb postępowania tych organów.

Art. 17.[Uprawnienie Szefa Służby Celnej] 1. W celu realizacji zadania określonego w art. 10 ust. 3 pkt 5, Szef Służby Celnej jest uprawniony do:

1) żądania od organów administracji publicznej oraz państwowych jednostek organizacyjnych i osób prawnych wszelkich niezbędnych informacji;

2) zlecania wykonania określonych czynności organom administracji publicznej oraz państwowym jednostkom organizacyjnym i osobom prawnym uprawnionym do kontroli dokumentów, które mają znaczenie dla realizacji zadań określonych w tytule V rozdziale III rozporządzenia (UE) nr 1306/2013.

2. Pisemne wystąpienie o dostarczenie informacji lub wykonanie określonych czynności powinno w szczególności zawierać oznaczenie treści żądania lub zlecenia oraz termin dostarczenia informacji lub wykonania określonej czynności. W przypadku podmiotów innych niż przeprowadzające kontrole zgodnie z tytułem V rozdziałem III rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 wystąpienie powinno zawierać ponadto wskazanie okoliczności będących podstawą tego wystąpienia.

3. W czynnościach zleconych na podstawie ust. 1 pkt 2 mogą uczestniczyć funkcjonariusze upoważnieni przez Szefa Służby Celnej.

4. W czynnościach zleconych na podstawie ust. 1 pkt 2 oraz realizowanych na podstawie art. 30 ust. 3 pkt 6 mogą uczestniczyć osoby uprawnione na podstawie ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską umów międzynarodowych oraz przedstawiciele organów Unii Europejskiej.

5. Organy administracji publicznej oraz państwowe jednostki organizacyjne przeprowadzające kontrole zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 1306/2013 są obowiązane do przekazywania ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych projektu propozycji zastosowania analizy ryzyka oraz projektów programów kontroli, o których mowa w art. 84 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, i sprawozdań z ich realizacji, o których mowa w art. 86 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, najpóźniej na 21 dni przed terminami określonymi w tym rozporządzeniu, w celu ich weryfikacji i przekazania do Komisji Europejskiej.

Art. 18.[Upoważnienie funkcjonariuszy] Szef Służby Celnej jest uprawniony do upoważniania funkcjonariuszy pełniących służbę w jednostkach organizacyjnych Służby Celnej, o których mowa w art. 22, do wykonywania zadań określonych w art. 2 ust. 1 pkt 1 i 4–6 oraz art. 30 ust. 2 pkt 1 i 2 w przypadku:

1) realizowania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej operacji międzynarodowych, w których uczestniczy Służba Celna;

2) zagrożenia realizacji zadań wykonywanych przez Służbę Celną.

Art. 19.[Zadania dyrektora izby celnej] 1. Do zadań dyrektora izby celnej należy:

1) sprawowanie nadzoru nad działalnością naczelników urzędów celnych;

2) rozstrzyganie w II instancji w sprawach należących w I instancji do naczelników urzędów celnych;

3) rozstrzyganie w I instancji w sprawach określonych w przepisach odrębnych;

4) realizacja polityki kadrowej i szkoleniowej w izbach celnych i urzędach celnych;

5) wykonywanie kontroli określonych w art. 30 ust. 2 i ust. 3 pkt 2–10;

6) rozpoznawanie, wykrywanie, zapobieganie i zwalczanie przestępstw skarbowych i wykroczeń skarbowych i ściganie ich sprawców, w zakresie ustalonym w Kodeksie karnym skarbowym oraz rozpoznawanie, wykrywanie, zapobieganie i zwalczanie przestępstw i wykroczeń w zakresie określonym w art. 2 ust. 1 pkt 4 i 6 oraz ściganie ich sprawców w zakresie określonym w art. 2 ust. 1 pkt 6;

7) współdziałanie z terenowymi organami Straży Granicznej, w szczególności koordynacja działań w zakresie sprawnego wykonywania zadań, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 1 i art. 30 ust. 2 pkt 1;

8) współdziałanie z terenowymi organami kontroli skarbowej;

9) współdziałanie z organami władzy samorządowej i innymi organami władzy publicznej;

10) wykonywanie innych zadań określonych w przepisach odrębnych;

11) wykonywanie zadań wynikających z przepisów wspólnotowych regulujących statystykę dotyczącą obrotu towarowego pomiędzy państwami członkowskimi Unii Europejskiej (INTRASTAT) oraz obrotu towarowego państw członkowskich Unii Europejskiej z pozostałymi państwami (EXTRASTAT);

12) dokonywanie poboru należności celnych, podatków, opłat i dopłat, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2;

13) wykonywanie zadań, o których mowa w art. 2 pkt 8 oraz art. 8 rozporządzenia Rady (WE) nr 2173/2005 z dnia 20 grudnia 2005 r. w sprawie ustanowienia systemu zezwoleń na przywóz drewna do Wspólnoty Europejskiej FLEGT;

14) wykonywanie zadań, o których mowa w art. 9 ust. 1 lit. a rozporządzenia Komisji (UE) nr 737/2010 z dnia 10 sierpnia 2010 r. ustanawiającego szczegółowe zasady wykonania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1007/2009 w sprawie handlu produktami z fok;

15) wykonywanie zadań wierzyciela określonych w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2016 r. poz. 599, 868, 1228, 1244 i 1579);

16) prowadzenie postępowania egzekucyjnego należności pieniężnych zgodnie z przepisami o postępowaniu egzekucyjnym w administracji;

17) przekazywanie do państwa członkowskiego Unii Europejskiej informacji, o której mowa w art. 64 ustawy z dnia 11 października 2013 r. o wzajemnej pomocy przy dochodzeniu podatków, należności celnych i innych należności pieniężnych (Dz. U. poz. 1289 oraz z 2015 r. poz. 211), oraz występowanie do państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub państwa niebędącego członkiem Unii Europejskiej na podstawie tej ustawy z wnioskiem o:

a) udzielenie informacji,

b) powiadomienie,

c) odzyskanie należności pieniężnych,

d) podjęcie środków zabezpieczających należności pieniężne.

2. Dyrektorzy izb celnych wykonują zadania przy pomocy podległych im izb celnych.

3. Minister właściwy do spraw finansów publicznych, w drodze rozporządzenia, określi sposób i warunki współdziałania dyrektorów izb celnych oraz naczelników urzędów celnych z organami, o których mowa w ust. 1 pkt 8, mając na uwadze zapewnienie prawidłowej i terminowej realizacji zadań tych organów oraz ekonomikę postępowania.

Art. 20.[Zadania naczelnika urzędu celnego] 1. Do zadań naczelnika urzędu celnego należy:

1) obejmowanie towarów procedurą celną oraz przyjmowanie zgłoszeń do powrotnego wywozu, dokonywanie wymiaru i poboru należności celnych i innych opłat związanych z przywozem i wywozem towarów oraz wykonywanie innych czynności przewidzianych przepisami prawa celnego;

2) wymiar, pobór i kontrola podatku akcyzowego i opłaty paliwowej;

3) wymiar, pobór i kontrola podatku od gier oraz dopłat, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. d; 3a) wymiar, pobór i kontrola podatku od wydobycia niektórych kopalin;

4) dokonywanie wymiaru i poboru podatku od towarów i usług z tytułu importu towarów;

5) wykonywanie kontroli, o której mowa w art. 30 ust. 2 i ust. 3 pkt 1, 1a i 2 oraz pkt 7–10;

6) rozpoznawanie, wykrywanie, zapobieganie i zwalczanie przestępstw skarbowych i wykroczeń skarbowych i ściganie ich sprawców, w zakresie ustalonym w Kodeksie karnym skarbowym oraz rozpoznawanie, wykrywanie, zapobieganie i zwalczanie przestępstw i wykroczeń w zakresie określonym w art. 2 ust. 1 pkt 4 i 6 oraz ściganie ich sprawców w zakresie określonym w art. 2 ust. 1 pkt 6;

7) współdziałanie z organami władzy samorządowej i innymi organami władzy publicznej;

8) wykonywanie innych zadań określonych w przepisach odrębnych.

2. Naczelnicy urzędów celnych wykonują zadania przy pomocy podległych im urzędów celnych.

Art. 20a.[Kontrola towarów przywożonych z państw trzecich] 1. Naczelnik urzędu celnego właściwy dla portu morskiego:

1) informuje organ upoważniony na podstawie przepisów odrębnych do przeprowadzania kontroli towarów przywożonych z państw trzecich o przywozie na obszar celny Unii Europejskiej towaru, który podlega obowiązkowi kontroli przeprowadzanej przez ten organ;

2) ustala termin, w tym godzinę, i miejsce kontroli towarów przywożonych z państw trzecich, w uzgodnieniu z operatorem portowym i dysponentem towaru, uwzględniając informację o planowanych kontrolach przekazaną przez organ, o którym mowa w pkt 1.

2. Z wyłączeniem przypadku gdy zachodzi konieczność przeprowadzenia badań laboratoryjnych lub poddania towaru kwarantannie lub – w przypadku żywych zwierząt – izolacji, czas trwania w portach morskich kontroli towarów przywożonych z państw trzecich, w tym kontroli wykonywanej przez organy Służby Celnej, nie powinien przekraczać 24 godzin liczonych od chwili przedstawienia towaru do kontroli, złożenia kompletnego wniosku o dokonanie kontroli do właściwych organów, o których mowa w ust. 1 pkt 1, oraz przekazania informacji, o której mowa w ust. 1 pkt 2, do zwolnienia towaru do procedury celnej. Termin ten ulega wydłużeniu do 48 godzin w przypadkach uzasadnionych w szczególności względami bezpieczeństwa publicznego, ochroną życia lub zdrowia ludzi lub zwierząt lub ochroną środowiska.

3. Terminy, o których mowa w ust. 2, nie biegną, jeżeli przeprowadzenie kontroli towarów przywożonych z państw trzecich jest niemożliwe z przyczyn niezależnych od organów, o których mowa w ust. 1.

4. Terminy, o których mowa w ust. 2, nie biegną w soboty i dni ustawowo wolne od pracy.

5. Przepisów ust. 2–4 nie stosuje się, jeżeli przepisy Unii Europejskiej określają inne terminy dokonywania czynności kontroli towarów przywożonych z państw trzecich, w tym kontroli wykonywanej przez organy Służby Celnej.

Art. 21.[Organizacja izb celnych i urzędów celnych] 1. Minister właściwy do spraw finansów publicznych, w drodze rozporządzenia, tworzy i znosi izby celne i urzędy celne oraz określa ich siedziby, uwzględniając zadania Służby Celnej, konieczność sprawnej ich realizacji oraz zapewnienie ciągłości wykonywanych zadań w przypadkach znoszenia izb celnych lub urzędów celnych.

2. Organizację izb celnych i urzędów celnych określa statut nadany, w drodze zarządzenia, przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych.

3. Minister właściwy do spraw finansów publicznych, w drodze rozporządzenia, w celu prawidłowej realizacji zadań ustawowych, może tworzyć ośrodki szkoleniowe i laboratoria celne oraz określać ich organizację i zakres działania.

Art. 22.[Jednostki organizacyjne Służby Celnej] Jednostkami organizacyjnymi Służby Celnej, zwanymi dalej „jednostkami organizacyjnymi”, są:

1) komórki organizacyjne w urzędzie obsługującym ministra;

2) izby celne;

3) urzędy celne wraz z podległymi oddziałami celnymi.

Art. 23.[Etaty i podział kompetencji w jednostkach organizacyjnych] 1. W jednostkach organizacyjnych mogą:

1) pełnić służbę funkcjonariusze;

2) być zatrudnieni członkowie korpusu służby cywilnej, do których stosuje się przepisy ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej (Dz. U. z 2016 r. poz. 1345 i 1607);

3) być zatrudnieni pracownicy, do których stosuje się przepisy ustawy z dnia 16 września 1982 r. o pracownikach urzędów państwowych (Dz. U. z 2016 r. poz. 1511).

2. Zadania, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 1, 4–7 i 10, wykonują wyłącznie funkcjonariusze, chyba że przepisy odrębne stanowią inaczej.

3. Zadania niezastrzeżone dla funkcjonariuszy mogą wykonywać osoby, o których mowa w ust. 1 pkt 2 i 3.

Art. 24.[Urząd] 1. Urzędem w rozumieniu niniejszego rozdziału oraz rozdziałów 7–12 i 14 jest izba celna wraz z podległymi urzędami celnymi.

2. Zadania dyrektora generalnego urzędu przewidziane w ustawie z dnia 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej w stosunku do członków korpusu służby cywilnej zatrudnionych w izbach celnych i urzędach celnych wykonuje dyrektor izby celnej.

3. Zadania kierownika urzędu wobec funkcjonariuszy pełniących służbę w komórkach organizacyjnych w urzędzie obsługującym ministra wykonuje Szef Służby Celnej. Kierownikiem urzędu dla jednostek organizacyjnych określonych w art. 22 pkt 2 i 3, w rozumieniu ustawy, jest dyrektor izby celnej.

4. W sprawach związanych z pełnieniem służby oraz zatrudnieniem w jednostkach organizacyjnych określonych w art. 22 pkt 2 i 3 właściwym do podejmowania rozstrzygnięć jest kierownik urzędu, chyba że ustawa stanowi inaczej.

Art. 25.[Organy wyższego stopnia] W sprawach określonych w rozdziałach 7–11 ustawy, organami wyższego stopnia są:

1) w stosunku do naczelnika urzędu celnego – dyrektor izby celnej;

2) w stosunku do dyrektora izby celnej – Szef Służby Celnej.

Art. 26.[Stanowiska] 1. Stanowiska:

1) Szefa Służby Celnej,

2) zastępcy Szefa Służby Celnej,

3) dyrektora departamentu w urzędzie obsługującym ministra właściwego do spraw finansów publicznych,

4) zastępcy dyrektora departamentu w urzędzie obsługującym ministra właściwego do spraw finansów publicznych,

5) dyrektora izby celnej,

6) zastępcy dyrektora izby celnej,

7) naczelnika urzędu celnego,

8) zastępcy naczelnika urzędu celnego

– są wyższymi stanowiskami kierowniczymi w jednostkach organizacyjnych.

2. Stanowiska, które wiążą się ze zwierzchnictwem służbowym są stanowiskami kierowniczymi w jednostkach organizacyjnych.

3. Funkcjonariusz może ubiegać się o stanowisko dyrektora departamentu i jego zastępcy w urzędzie obsługującym ministra właściwego do spraw finansów publicznych, obsadzane odpowiednio zgodnie z przepisami ustawy o służbie cywilnej.

Art. 28.[Dobór kandydatów na stanowiska] 1. Dobór kandydatów na stanowiska, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 5–8, jest dokonywany w drodze rekrutacji, na którą składa się:

1) rozmowa kwalifikacyjna;

2) test wiedzy;

3) ustalenie zdolności organizatorskich oraz predyspozycji do kierowania zespołami ludzkimi.

2. W wyniku rekrutacji wyłania się nie więcej niż trzech kandydatów, spośród których może nastąpić powołanie.

3. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy tryb rekrutacji, sposób badania zdolności i predyspozycji, o których mowa w ust. 1 pkt 3, a także zakres tematyczny testu wiedzy, mając na uwadze sprawne przeprowadzenie rekrutacji oraz wybór właściwego kandydata.

Art. 29.[Zwolnienie stanowiska i czasowa niemożność pełnienia służby] 1. W przypadku zwolnienia stanowiska dyrektora izby celnej, minister właściwy do spraw finansów publicznych, do czasu powołania dyrektora izby celnej, powierza pełnienie obowiązków, na okres nie dłuższy niż 6 miesięcy, jednemu z jego zastępców.

2. W przypadku zwolnienia stanowiska naczelnika urzędu celnego, Szef Służby Celnej, do czasu powołania naczelnika urzędu celnego, powierza pełnienie obowiązków, na okres nie dłuższy niż 6 miesięcy, jednemu z jego zastępców.

3. W przypadku zwolnienia stanowiska zastępcy dyrektora izby celnej, Szef Służby Celnej, do czasu powołania zastępcy dyrektora izby celnej, powierza pełnienie obowiązków, na okres nie dłuższy niż 6 miesięcy, funkcjonariuszowi z korpusów oficerów Służby Celnej lub członkowi korpusu służby cywilnej.

4. W przypadku zwolnienia stanowiska zastępcy naczelnika urzędu celnego, dyrektor izby celnej, do czasu powołania zastępcy naczelnika urzędu celnego, powierza pełnienie obowiązków, na okres nie dłuższy niż 6 miesięcy, funkcjonariuszowi z korpusów oficerów Służby Celnej lub członkowi korpusu służby cywilnej.

5. W przypadku czasowej niemożności pełnienia służby na stanowisku dyrektora izby celnej, do czasu ustania przeszkody w pełnieniu służby na tym stanowisku, minister właściwy do spraw finansów publicznych powierza pełnienie obowiązków dyrektora izby celnej jednemu z jego zastępców.

6. W przypadku czasowej niemożności pełnienia służby na stanowisku naczelnika urzędu celnego, do czasu ustania przeszkody w pełnieniu służby na tym stanowisku, Szef Służby Celnej powierza pełnienie obowiązków naczelnika urzędu celnego jednemu z jego zastępców.

Art. 29a.[Przeniesienie do innej jednostki organizacyjnej lub do innego urzędu] 1. W szczególnie uzasadnionych przypadkach w celu zapewnienia właściwej organizacji i właściwego funkcjonowania jednostki organizacyjnej:

1) minister właściwy do spraw finansów publicznych, na wniosek Szefa Służby Celnej, może przenieść dyrektora izby celnej na takie samo stanowisko do innej jednostki organizacyjnej;

2) Szef Służby Celnej może przenieść zastępcę dyrektora izby celnej albo naczelnika urzędu celnego na takie samo stanowisko do innej jednostki organizacyjnej;

3) Szef Służby Celnej może przenieść zastępcę naczelnika urzędu celnego na takie samo stanowisko do innego urzędu;

4) dyrektor izby celnej może przenieść zastępcę naczelnika urzędu celnego na takie samo stanowisko do innej jednostki organizacyjnej w ramach tego samego urzędu.

2. W przypadkach, o których mowa w ust. 1, przepisy art. 86 ust. 4, ust. 5 zdanie drugie i trzecie oraz ust. 6 stosuje się odpowiednio.

3. W szczególnie uzasadnionych przypadkach w celu zapewnienia właściwej organizacji i właściwego funkcjonowania jednostki organizacyjnej dyrektora izby celnej lub zastępcę dyrektora izby celnej można przenieść czasowo na takie samo stanowisko, na okres do 6 miesięcy w roku kalendarzowym, do innej jednostki organizacyjnej. Przeniesienia dokonuje odpowiednio minister właściwy do spraw finansów publicznych albo Szef Służby Celnej.

4. W szczególnie uzasadnionych przypadkach w celu zapewnienia właściwej organizacji i właściwego funkcjonowania jednostki organizacyjnej naczelnika urzędu celnego lub zastępcę naczelnika urzędu celnego można przenieść czasowo na takie samo stanowisko, na okres do 6 miesięcy w roku kalendarzowym, do innej jednostki organizacyjnej. Przeniesienia dokonuje odpowiednio Szef Służby Celnej albo dyrektor izby celnej.

5. W okresie czasowego przeniesienia dyrektora izby celnej lub naczelnika urzędu celnego pełnienie obowiązków dyrektora izby celnej lub naczelnika urzędu celnego powierza się jednemu z jego zastępców. Powierzenia dokonuje odpowiednio minister właściwy do spraw finansów publicznych albo Szef Służby Celnej.

6. W okresie czasowego przeniesienia zastępcy dyrektora izby celnej lub zastępcy naczelnika urzędu celnego pełnienie obowiązków zastępcy dyrektora izby celnej lub zastępcy naczelnika urzędu celnego powierza się funkcjonariuszowi z korpusu oficerów Służby Celnej lub członkowi korpusu służby cywilnej. Powierzenia dokonuje odpowiednio Szef Służby Celnej albo dyrektor izby celnej.

7. Przepisów ust. 5 i 6 nie stosuje się, gdy na okres czasowego przeniesienia dyrektora izby celnej, naczelnika urzędu celnego lub ich zastępców na ich miejsce zostanie przeniesiony dyrektor izby celnej, naczelnik urzędu celnego lub ich zastępcy z innej jednostki organizacyjnej.

8. W przypadkach, o których mowa w ust. 1, przeniesienie jest równoznaczne z odwołaniem ze stanowiska w jednostce organizacyjnej przed przeniesieniem i powołaniem na stanowisko w jednostce organizacyjnej, do której funkcjonariusz został przeniesiony.

9. W przypadkach, o których mowa w ust. 3 i 4, przeniesienie jest równoznaczne z powierzeniem pełnienia obowiązków na stanowisku w jednostce organizacyjnej, do której funkcjonariusz został przeniesiony. Przepis art. 86 ust. 6 stosuje się odpowiednio.

10. W przypadkach, o których mowa w ust. 1, 3 i 4, stosuje się odpowiednio przepisy art. 91–93.

Rozdział 3

Kontrola wykonywana przez Służbę Celną

Art. 30. [Kontrola wykonywana przez Służbę Celną] 1. Kontrola wykonywana przez Służbę Celną polega na sprawdzeniu prawidłowości przestrzegania przepisów prawa przez zobowiązane do tego osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, zwane dalej „podmiotami podlegającymi kontroli”, w zakresie, o którym mowa w ust. 2 i 3.

2. Kontroli podlega przestrzeganie przepisów:

1) prawa celnego oraz innych przepisów związanych z przywozem i wywozem towarów w obrocie między obszarem celnym Unii Europejskiej a państwami trzecimi, w szczególności przepisów dotyczących towarów objętych ograniczeniami lub zakazami;

2) prawa podatkowego w zakresie produkcji, przemieszczania i zużycia wyrobów akcyzowych, w szczególności ich wytwarzania, uszlachetniania, przerabiania, skażania, rozlewu, przyjmowania, magazynowania, wydawania, przewozu i niszczenia oraz w zakresie stosowania i oznaczania tych wyrobów znakami akcyzy;

3) regulujących urządzanie i prowadzenie gier hazardowych, o których mowa w ustawie z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych, oraz zgodność tej działalności z udzieloną koncesją lub zezwoleniem oraz zatwierdzonym regulaminem;

4) prawa podatkowego w zakresie wydobycia urobku rudy miedzi, produkcji koncentratu, wydobycia gazu ziemnego lub ropy naftowej, o których mowa w ustawie z dnia 2 marca 2012 r. o podatku od wydobycia niektórych kopalin (Dz. U. z 2016 r. poz. 1581).

3. Kontroli podlega również:

1) prawidłowość i terminowość wpłat podatku akcyzowego od niektórych wyrobów określonych w przepisach odrębnych oraz podatku od gier;

1a) prawidłowość i terminowość wpłat podatku od wydobycia niektórych kopalin;

2) rodzaj paliwa w zbiornikach pojazdów lub innych środków przewozowych;

3) przystosowanie zakładów produkcyjnych do rejestrowania i stosowania receptur zarejestrowanych we właściwej agencji płatniczej ustanowionej zgodnie z art. 3 ustawy z dnia 30 lipca 2003 r. o uruchamianiu środków pochodzących z Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej (Dz. U. poz. 1611 oraz z 2004 r. poz. 386 i 890);

4) stosowanie receptur, o których mowa w pkt 3, oraz prawidłowość deklaracji dotyczących surowców wykorzystywanych przy produkcji towarów wywożonych z refundacją wywozową;

5) działalność zakładów produkcyjnych i przetwórczych w zakresie prawidłowości deklaracji dotyczących surowców wykorzystywanych przy produkcji towarów wywożonych z wnioskiem o refundację wywozową;

6) prawidłowość wypłaty refundacji wywozowych przyznawanych w przypadku wywozu produktów rolnych do państw trzecich, realizowanych w ramach finansowania wspólnej polityki rolnej, zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 1306/2013 i na zasadach określonych w tytule V rozdziale III tego rozporządzenia;

7) wywóz i przywóz na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej towarów podlegających ograniczeniom lub zakazom;

8) ruch drogowy w trybie i przypadkach określonych w ustawie z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2012 r. poz. 1137, z późn. zm.);

9) transport drogowy na zasadach określonych w przepisach odrębnych;

9a) przestrzeganie przepisów z zakresu ochrony zdrowia zwierząt oraz bezpieczeństwa produktów pochodzenia zwierzęcego, ochrony roślin, środków ochrony roślin oraz jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych, w zakresie należącym do właściwości Inspekcji Weterynaryjnej, Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa oraz Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych, określonym w rozporządzeniu wydanym na podstawie ust. 8;

9b) kontrola spełniania obowiązków, o których mowa w art. 23r ust. 3 i 4 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne (Dz. U. z 2012 r. poz. 1059, z późn. zm.), w zakresie paliw ciekłych;

10) wykonywanie innych obowiązków wynikających z przepisów odrębnych, których kontrola przestrzegania należy do zadań organów Służby Celnej.

4. Nie podlegają kontroli, o której mowa w ust. 2 pkt 2, wyroby akcyzowe przeznaczone na cele specjalne określone w przepisach wydanych na podstawie ustawy z dnia 28 września 1991 r. o kontroli skarbowej (Dz. U. z 2016 r. poz. 720 i 1165), w jednostkach podległych lub nadzorowanych przez Ministra Obrony Narodowej, Policji, Państwowej Straży Pożarnej, Straży Granicznej, oraz w jednostkach organizacyjnych Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Biura Ochrony Rządu oraz Centralnego Biura Antykorupcyjnego.

5. Czynności, o których mowa w ust. 2 pkt 2, podlegają kontroli do czasu uiszczenia od wyrobów akcyzowych należnego podatku akcyzowego. Ograniczenia określonego w zdaniu poprzednim nie stosuje się w przypadku czynności dotyczących wyrobów korzystających ze zwolnienia albo wyrobów opodatkowanych ze względu na przeznaczenie stawką podatku akcyzowego niższą od stawki maksymalnej dla danej grupy wyrobów oraz czynności dokonywanych przez podmioty dokonujące obrotu wyrobami akcyzowymi.

6. Kontrola, o której mowa w ust. 2 pkt 2 i 3, może być wykonywana jako kontrola stała polegająca na wykonywaniu przez funkcjonariusza czynności kontrolnych w sposób ciągły w komórce organizacyjnej utworzonej przez naczelnika urzędu celnego na terenie podmiotu podlegającego kontroli.

6a. Kontrole, o których mowa w ust. 3 pkt 9a, Służba Celna wykonuje na przejściach granicznych oraz w oddziałach celnych wewnętrznych.

7. Minister właściwy do spraw finansów publicznych w porozumieniu z Ministrem Obrony Narodowej i ministrem właściwym do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia, sposób i warunki wykonywania kontroli, o której mowa w ust. 2 pkt 1, w odniesieniu do okrętów wojennych i wojskowych statków powietrznych oraz wyposażenia i sprzętu jednostek wojskowych, a także wyposażenia i sprzętu jednostek organizacyjnych służb podległych lub nadzorowanych przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych, mając na uwadze uproszczenie czynności kontrolnych podejmowanych wobec tego rodzaju towarów oraz zapewnienie skuteczności kontroli.

8. Minister właściwy do spraw finansów publicznych w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw rolnictwa i ministrem właściwym do spraw rynków rolnych może określić, w drodze rozporządzenia:

1) zakres kontroli, o których mowa w ust. 3 pkt 9a, które będą wykonywane przez organy Służby Celnej, uwzględniając możliwości techniczne Służby Celnej i zakres wiedzy specjalistycznej funkcjonariuszy, a także potrzebę wykonywania sprawnej i efektywnej kontroli przy zapewnieniu płynności ruchu na przejściach granicznych dla ochrony bezpieczeństwa obszaru celnego Unii Europejskiej;

2) sposób i warunki wykonywania przez organy Służby Celnej kontroli, o których mowa w ust. 3 pkt 9a, uwzględniając specyfikę danego rodzaju kontroli oraz możliwości techniczne Służby Celnej.

Art. 31.[Właściwy miejscowo organ Służby Celnej] 1. Kontrole przeprowadza właściwy miejscowo organ Służby Celnej. Organ Służby Celnej właściwy w dniu wszczęcia kontroli pozostaje właściwy chociażby nastąpiło zdarzenie powodujące zmianę właściwości.

2. W przypadku kontroli, o której mowa w art. 48 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 z dnia 9 października 2013 r. ustanawiającego unijny kodeks celny (Dz. Urz. UE L 269 z 10.10.2013, str. 1, z późn. zm.), zwanego dalej „unijnym kodeksem celnym”, oraz kontroli, o których mowa w art. 30 ust. 3 pkt 6, organem Służby Celnej właściwym do przeprowadzenia kontroli jest organ właściwy miejscowo ze względu na siedzibę podmiotu podlegającego kontroli.

2a. Organem Służby Celnej właściwym w zakresie urzędowego sprawdzenia przeprowadzanego przed wydaniem lub zmianą zezwolenia na prowadzenie działalności w zakresie podatku akcyzowego oraz w zakresie zatwierdzenia i prowadzenia akt weryfikacyjnych zgromadzonych w toku urzędowego sprawdzenia jest naczelnik urzędu celnego właściwy na podstawie przepisów o podatku akcyzowym do wydania zezwolenia.

3. Kontrole mogą wykonywać funkcjonariusze pełniący służbę w jednostce organizacyjnej właściwej do przeprowadzenia kontroli oraz funkcjonariusze pełniący służbę w innych jednostkach organizacyjnych upoważnieni przez właściwy organ Służby Celnej.

Art. 31a.[Przetwarzanie w systemach teleinformatycznych informacji pozyskanych w toku kontroli osób i pojazdów przekraczających granicę państwową] W zakresie niezbędnym do realizacji przez Służbę Celną czynności związanych z wykonywaniem kontroli, o której mowa w art. 30 ust. 2 pkt 1, terenowe organy Straży Granicznej, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 12 października 1990 r. o Straży Granicznej (Dz. U. z 2016 r. poz. 1643), są uprawnione do przetwarzania w systemach teleinformatycznych informacji pozyskanych w toku kontroli osób i pojazdów przekraczających granicę państwową, stanowiącą granicę zewnętrzną Unii Europejskiej w rozumieniu rozporządzenia (WE) nr 562/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15 marca 2006 r. ustanawiającego wspólnotowy kodeks zasad regulujących przepływ osób przez granice (kodeks graniczny Schengen) (Dz. Urz. UE L 105 z 13.04.2006, str. 1, z późn. zm.), i obowiązane do udostępniania organom Służby Celnej tych informacji za pośrednictwem systemu teleinformatycznego Straży Granicznej.

Art. 32.[Uprawnienia funkcjonariuszy w trakcie kontroli] 1. Funkcjonariusze wykonujący kontrole są uprawnieni do:

1) żądania udostępniania akt, ksiąg i wszelkiego rodzaju ewidencji i dokumentów związanych z przedmiotem kontroli, w tym dokumentów elektronicznych, oraz do sporządzania z nich odpisów, kopii, wyciągów, notatek, wydruków i udokumentowanego pobierania danych w formie elektronicznej;

2) żądania zamknięcia dokumentacji dotyczącej towarów i czynności podlegających kontroli w celu umożliwienia porównania rzeczywistego stanu ze stanem ewidencyjnym;

3) legitymowania lub ustalania w inny sposób tożsamości osób;

4) przeszukiwania osób i pomieszczeń, w tym z użyciem urządzeń technicznych i psów służbowych;

5) przesłuchiwania świadków;

6) zasięgania opinii biegłych;

7) dokonywania oględzin;

8) badania towarów, surowców, półproduktów i wyrobów, w tym pobrania próbek towarów, surowców, półproduktów i wyrobów gotowych w celu ich zbadania;

9) przeprowadzania rewizji towarów, wyrobów i środków transportu, w tym z użyciem urządzeń technicznych i psów służbowych;

10) żądania powtórzenia, jeżeli to możliwe, każdej czynności, w wyniku której uzyskuje się dane o przyjmowanych, wydawanych lub wprowadzanych do procesu produkcyjnego surowcach, materiałach, produkcji w toku i półproduktach oraz uzyskanych produktach, wyrobach gotowych i wysokości strat produkcyjnych;

11) nakładania zamknięć urzędowych na urządzenia, pomieszczenia, naczynia oraz środki transportu;

12) uczestniczenia w podlegających kontroli czynnościach, o których mowa w art. 30 ust. 2 pkt 2;

13) przeprowadzania w uzasadnionych przypadkach, w drodze eksperymentu, doświadczenia lub odtworzenia możliwości gry na automacie lub gry na innym urządzeniu;

14) zabezpieczania zebranych dowodów;

15) sporządzania szkiców, filmowania i fotografowania oraz dokonywania nagrań dźwiękowych;

16) zatrzymywania i kontrolowania środków transportu oraz statków w rozumieniu ustawy z dnia 18 września 2001 r. – Kodeks morski (Dz. U. z 2016 r. poz. 66) i ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o żegludze śródlądowej (Dz. U. z 2013 r. poz. 1458 oraz z 2015 r. poz. 1690 i 1960);

17) zbierania niezbędnych materiałów w zakresie kontroli.

2. Funkcjonariusze są upoważnieni do wstępu i poruszania się po terenie podmiotu podlegającego kontroli bez potrzeby uzyskania przepustki oraz nie podlegają rewizji osobistej przewidzianej w regulaminie wewnętrznym tego podmiotu. Funkcjonariusze podlegają przepisom o bezpieczeństwie i higienie pracy obowiązującym ten podmiot.

3. Funkcjonariusze są uprawnieni do wydawania osobom poleceń określonego zachowania się, w granicach niezbędnych do wykonania czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 3, 4, 9 i 16, albo w celu uniknięcia bezpośredniego zagrożenia bezpieczeństwa osób lub mienia.

4. Jeżeli nie ma możliwości korzystania z dróg, funkcjonariusze są uprawnieni do przebywania i poruszania się po gruntach bez uzyskiwania zgody ich właścicieli lub użytkowników w czasie bezpośredniego pościgu, również z użyciem psa służbowego, przy czym za wyrządzone szkody przysługuje odszkodowanie według zasad prawa cywilnego.

Art. 33.[Obowiązki podmiotów podlegających kontroli] 1. Podmioty podlegające kontroli są obowiązane zapewnić warunki i środki do sprawnego przeprowadzenia kontroli, w tym:

1) umożliwiać wgląd w dokumenty i ewidencje objęte zakresem kontroli, a zwłaszcza dokumenty handlowe, księgowe i finansowe, nawet jeżeli mają one charakter poufny, w tym dokumenty elektroniczne;

2) udzielać niezbędnej pomocy technicznej, jeżeli dokumenty lub ewidencje będące przedmiotem kontroli zostały sporządzone z zastosowaniem technik elektronicznego przetwarzania danych;

3) przedstawiać na żądanie funkcjonariusza urzędowe tłumaczenie na język polski dokumentów mających znaczenie dla kontroli, sporządzonych w języku obcym;

4) umożliwiać sporządzanie kopii dokumentów;

5) udostępniać towary, urządzenia oraz środki transportu oraz zapewnić dostęp do pomieszczeń oraz innych miejsc będących przedmiotem kontroli;

6) wydawać za pokwitowaniem towary lub dokumenty, jeżeli funkcjonariusz uzna za niezbędne przeprowadzenie ich dalszej analizy lub dokładniejszej kontroli;

7) umożliwiać zbadanie towarów, surowców, półproduktów i wyrobów gotowych, w tym przez pobranie ich próbek;

8) przeprowadzać na żądanie funkcjonariusza inwentaryzację w zakresie niezbędnym na potrzeby kontroli;

9) udostępniać w niezbędnym zakresie środki łączności, a także inne urządzenia techniczne, jeżeli są one niezbędne do wykonania kontroli;

10) umożliwiać sporządzanie szkiców, filmowanie i fotografowanie oraz dokonywanie nagrań dźwiękowych;

11) zapewniać warunki do wykonywania czynności kontrolnych, w tym – w miarę posiadanych możliwości – samodzielne pomieszczenie odpowiednie do rodzaju wykonywanych czynności i liczby funkcjonariuszy je wykonujących i miejsce do przechowywania dokumentów, spełniające wymagania przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

2. Podmiot podlegający kontroli jest obowiązany udzielać wszelkich wyjaśnień w sprawach objętych zakresem kontroli.

3. Osoby upoważnione do reprezentowania lub prowadzenia spraw podmiotu podlegającego kontroli, pracownicy oraz osoby współdziałające z tym podmiotem są obowiązane udzielać wyjaśnień dotyczących przedmiotu kontroli, wynikających z zakresu wykonywanych czynności lub zadań.

4. Osoba posiadająca towary podlegające kontroli jest obowiązana na jej koszt do wykonywania czynności umożliwiających przeprowadzenie kontroli, w szczególności do rozładowania, okazania oraz załadowania towaru po zakończeniu czynności kontrolnych.

5. Podmiot podlegający kontroli ma obowiązek przystąpić do inwentaryzacji, o której mowa w ust. 1 pkt 8, w terminie 3 dni od dnia otrzymania żądania przeprowadzenia inwentaryzacji lub niezwłocznie po otrzymaniu tego żądania, jeżeli istnieje podejrzenie popełnienia wykroczenia lub przestępstwa.

Art. 34.[Obowiązki związane z potrzebami kontroli] 1. Na potrzeby kontroli, podmioty:

1) wykonujące czynności, o których mowa w art. 30 ust. 2 pkt 2, są obowiązane zapewnić warunki i środki do sprawnego przeprowadzania kontroli, w tym:

a) przesłać, zgodnie z art. 64, właściwemu naczelnikowi urzędu celnego zgłoszenie oraz dokumentację dotyczącą działalności w tym zakresie,

b) przygotować i oznaczyć urządzenia, pomieszczenia i naczynia służące do tej działalności,

c) przechowywać w oddzielnych naczyniach i miejscach wyroby podlegające kontroli, z wyjątkiem przypadków, w których przepisy o podatku akcyzowym przewidują możliwość magazynowania w jednym zbiorniku wyrobów energetycznych: objętych procedurą zawieszenia poboru akcyzy, zwolnionych od akcyzy ze względu na ich przeznaczenie, opodatkowanych zerową stawką akcyzy ze względu na ich przeznaczenie oraz z zapłaconą akcyzą,

d) dostosować urządzenia, pomieszczenia i naczynia, o których mowa w lit. b, do nakładania zamknięć urzędowych, a ponadto dostarczyć potrzebną ilość materiałów do ich nałożenia,

e) zapewnić odczynniki i sprzęt techniczny oraz – w przypadkach przewidzianych przez przepisy odrębne – legalizowane przyrządy pomiarowe, niezbędne do kontroli ilości i jakości surowców, półproduktów i wyrobów gotowych,

f) informować właściwego naczelnika urzędu celnego o terminach czynności podlegających kontroli,

g) przeprowadzać czynności podlegające kontroli w obecności funkcjonariusza,

h) prowadzić ewidencję oraz inną dokumentację wyrobów akcyzowych i znaków akcyzy, zgodnie z przepisami o podatku akcyzowym, związaną z działalnością podlegającą kontroli,

i) dokonać, na żądanie funkcjonariusza, zamknięcia prowadzonej w tym zakresie dokumentacji w celu umożliwienia porównania rzeczywistego stanu ze stanem ewidencyjnym,

j) zgłaszać niezwłocznie właściwemu naczelnikowi urzędu celnego przypadki zniszczenia lub kradzieży wyrobów objętych kontrolą, a także zniszczenia znaków akcyzy,

k) zgłaszać właściwemu naczelnikowi urzędu celnego zamiar zniszczenia wyrobów podlegających kontroli, nieprzydatnych do spożycia, dalszego przerobu lub zużycia, na co najmniej 3 dni przed zamierzonym terminem ich zniszczenia,

l) zgłaszać niezwłocznie właściwemu naczelnikowi urzędu celnego przypadki zdarzeń związanych z działaniem lub stanem urządzeń, pomieszczeń i naczyń, o których mowa w lit. c, wskazujących na niebezpieczeństwo strat lub zniszczenia wyrobów akcyzowych objętych kontrolą;

2) urządzające i prowadzące gry lub zakłady wzajemne, na podstawie ustawy, o której mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. d, są obowiązane zapewnić warunki i środki do sprawnego przeprowadzania kontroli, w tym:

a) przesłać właściwemu naczelnikowi urzędu celnego, zgodnie z art. 64, zgłoszenie oraz dokumentację dotyczącą działalności w tym zakresie,

b) przygotować i oznaczyć urządzenia służące do tej działalności,

c) dostosować urządzenia do nakładania zamknięć urzędowych, a ponadto dostarczyć potrzebne materiały do nałożenia zamknięć urzędowych,

d) przeprowadzać czynności podlegające kontroli również w obecności funkcjonariusza,

e) prowadzić dokumentację związaną z prowadzeniem działalności podlegającej kontroli,

f) informować właściwego naczelnika urzędu celnego o czynnościach podlegających kontroli,

g) (uchylona)

h) zgłaszać niezwłocznie właściwemu naczelnikowi urzędu celnego przypadki zdarzeń związanych z działaniem lub stanem urządzeń do gier objętych kontrolą mogących mieć wpływ na urządzanie gier,

i) zapewnić możliwość przeprowadzenia czynności, o których mowa w art. 32 ust. 1 pkt 13;

3) urządzające zakłady wzajemne przez sieć Internet na podstawie ustawy, o której mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. d, są obowiązane zapewnić dostęp do danych przechowywanych w urządzeniu archiwizującym:

a) w miejscu ich przechowywania albo

b) za pomocą systemów teleinformatycznych;

4) wykonujące czynności, o których mowa w art. 30 ust. 2 pkt 4, są obowiązane zapewnić warunki i środki do sprawnego przeprowadzania kontroli, w tym:

a) oznaczyć urządzenia i miejsca służące do tej działalności,

b) przechowywać osobno, w miejscu wydobywania urobku rudy miedzi oraz miejscu produkcji koncentratu, urobek rudy miedzi i koncentrat pochodzące z różnych źródeł,

c) prowadzić dokumentację związaną z działalnością podlegającą kontroli,

d) dokonać, na żądanie funkcjonariusza, zamknięcia prowadzonej w tym zakresie dokumentacji w celu umożliwienia porównania rzeczywistego stanu ze stanem ewidencyjnym.

2. Podmioty podlegające kontroli są odpowiedzialne za stan pomieszczeń, urządzeń i naczyń służących do wykonywania działalności w zakresie określonym w ust. 1 oraz w art. 33 ust. 1, oraz za stan nałożonych na nie zamknięć urzędowych.

Art. 35.[Koszty związane z realizacją obowiązków] Koszty związane z realizacją obowiązków określonych w art. 33 ust. 1, z wyjątkiem obowiązków wskazanych w art. 33 ust. 1 pkt 4 i 9, oraz w art. 34 obciążają podmioty podlegające kontroli.

Art. 36.[Upoważnienie organu Służby Celnej do przeprowadzenia kontroli] 1. Kontrola w siedzibie, w miejscu prowadzenia działalności gospodarczej oraz miejscu zamieszkania podmiotu podlegającego kontroli jest wykonywana po doręczeniu upoważnienia organu Służby Celnej do przeprowadzenia kontroli oraz okazaniu legitymacji służbowej, z zastrzeżeniem ust. 2–5.

2. Kontrole:

1) na drogach publicznych lub drogach wewnętrznych, na morskich wodach wewnętrznych, morzu terytorialnym, strefie przyległej lub wodach śródlądowych oraz w miejscach innych niż określone w ust. 1, w przypadku kontroli, o której mowa w art. 30 ust. 2 i art. 30 ust. 3 pkt 2 i 7,

2) dokonywane poza punktem stałej lokalizacji (sprzedaż obwoźna i obnośna na targowiskach – w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2016 r. poz. 716 i 1579),

3) w podmiotach, w których przeprowadzono urzędowe sprawdzenie, o którym mowa w art. 64,

4) w podmiotach innych niż określone w pkt 3 podlegających kontroli, w przypadku gdy czynności są przeprowadzane w oparciu o zgłoszenie dokonane na podstawie przepisów wydanych na podstawie art. 50 i 51 oraz w przypadku gdy obowiązek ich przeprowadzenia w określonym czasie wynika z przepisów prawa

– są wykonywane na podstawie okazywanych przez funkcjonariusza legitymacji służbowej oraz imiennego upoważnienia do wykonywania kontroli. W przypadku gdy kontrole, o których mowa w pkt 1–3, wykonuje umundurowany funkcjonariusz, legitymacja służbowa i upoważnienie są okazywane na żądanie podmiotu podlegającego kontroli.

3. Czynności kontrolne w urzędzie celnym, miejscu wyznaczonym lub uznanym przez organ celny są wykonywane przez umundurowanego funkcjonariusza wyposażonego w znak identyfikacji osobistej.

4. W przypadku podejrzenia, że nie są przestrzegane przepisy określone w art. 30 ust. 2 i okoliczności faktyczne uzasadniają niezwłoczne przeprowadzenie kontroli, jest ona wykonywana na podstawie legitymacji służbowej.

5. W przypadku kontroli w miejscach określonych w ust. 2 pkt 2 i kontroli, o których mowa w ust. 4, gdy podmiot podlegający kontroli jest przedsiębiorcą, który wskazał adres do doręczeń w kraju, upoważnienie, o którym mowa w ust. 1, doręcza się w terminie 7 dni od dnia podjęcia kontroli. W przypadku braku adresu lub gdy wskazany adres okazał się nieprawdziwy upoważnienie złożone do akt kontroli uznaje się za doręczone.

6. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, wzory upoważnień do wykonywania kontroli, o której mowa w ust. 1 i 2, uwzględniając miejsca wykonywania czynności kontrolnych i ich charakter oraz wymogi dotyczące treści upoważnień wynikające z przepisów odrębnych.

Art. 36a.[Pisemna zgoda podmiotu urządzającego zakłady wzajemne] Dane udostępniane w sposób, o którym mowa w art. 34 ust. 1 pkt 3 lit. b, organ Służby Celnej uzyskuje na podstawie pisemnej zgody podmiotu urządzającego zakłady wzajemne przez sieć Internet.

Art. 37.[Doręczenie upoważnienia] 1. Jeżeli podmiotem podlegającym kontroli jest osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, upoważnienie jest doręczane, a legitymacja służbowa jest okazywana członkom zarządu, wspólnikowi lub innej osobie upoważnionej do reprezentowania lub prowadzenia spraw podmiotu podlegającego kontroli, z zastrzeżeniem ust. 3.

2. Doręczenie upoważnienia osobom, o których mowa w ust. 1, jest równoznaczne z zawiadomieniem o rozpoczęciu kontroli.

3. W przypadku kontroli, o których mowa w art. 36 ust. 2, legitymację służbową i upoważnienie okazuje się, gdy jest to wymagane, odpowiednio osobie:

1) która dysponuje towarem, wyrobami lub urządzeniami, lub dysponuje dokumentami dotyczącymi towarów, wyrobów lub urządzeń podlegających kontroli;

2) która dysponuje środkiem transportu, którym są przemieszczane towary lub osoby;

3) wykonującej bądź odpowiedzialnej za wykonywanie czynności podlegających kontroli.

4. W przypadku nieobecności osób wymienionych w ust. 3, czynności kontrolne są wykonywane w obecności przywołanego świadka, chyba że uniemożliwiałoby to lub znacznie utrudniało wykonywanie czynności kontrolnych.

5. Z czynności kontrolnych wykonywanych podczas nieobecności osób upoważnionych przez podmiot podlegający kontroli lub osób wymienionych w ust. 3 i 4 sporządza się protokół, który niezwłocznie doręcza się podmiotowi podlegającemu kontroli.

Art. 38.[Uczestnictwo w czynnościach kontrolnych] 1. Czynności kontrolne w miejscach, o których mowa w art. 36 ust. 1, wykonuje się w obecności osoby fizycznej podlegającej kontroli lub osoby przez nią upoważnionej, chyba że zrezygnuje ona z prawa uczestniczenia w czynnościach kontrolnych. Jeżeli podmiotem podlegającym kontroli jest osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, czynności kontrolne wykonuje się w obecności osób upoważnionych przez podmiot podlegający kontroli.

2. Oświadczenie o rezygnacji z prawa uczestnictwa w czynnościach kontrolnych składa się w formie pisemnej. W razie odmowy złożenia pisemnego oświadczenia funkcjonariusz dokonuje odpowiedniej adnotacji w protokole z przeprowadzonej czynności.

3. W przypadku gdy podczas kontroli w miejscu prowadzenia działalności gospodarczej nie ma osoby upoważnionej do reprezentowania podmiotu podlegającego kontroli, przepisy art. 36 ust. 4 i art. 37 ust. 4 i 5 stosuje się odpowiednio.

Art. 39.[Zakres czynności kontrolnych] 1. Funkcjonariusze mogą wykonywać czynności kontrolne w zakresie określonym w art. 30 ust. 2 pkt 1 i ust. 3 pkt 2 i 7 oraz w zakresie przemieszczania i obrotu wyrobami akcyzowymi, określonymi w odrębnych przepisach, w każdym miejscu znajdującym się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub – jeżeli umowy międzynarodowe tak stanowią – poza nim. W zakresie kontroli, o których mowa w art. 30 ust. 2 pkt 1 i ust. 3 pkt 7 funkcjonariusze mogą w szczególności podejmować czynności kontrolne wobec towaru znajdującego się na terytorium kraju w celu ustalenia, czy towar został wprowadzony na obszar celny Unii Europejskiej lub Rzeczypospolitej Polskiej zgodnie z przepisami prawa.

2. W przypadku kontroli w zakresie innym niż określony w ust. 1, czynności kontrolne mogą być prowadzone w siedzibie podmiotu podlegającego kontroli oraz w innych miejscach związanych z prowadzoną przez niego działalnością w tym w lokalu mieszkalnym lub w miejscach, w których mogą się znajdować urządzenia, towary lub dokumenty dotyczące urządzeń, towarów lub czynności podlegających kontroli.

3. W przypadkach określonych w ust. 1 czynności kontrolne mogą być przeprowadzane w lokalu mieszkalnym, w przypadku uzasadnionego podejrzenia, że znajduje się w nim towar lub dokumenty dotyczące towaru, którego rodzaj lub ilość wskazują na przeznaczenie do działalności gospodarczej i który został wprowadzony na obszar celny Unii Europejskiej z naruszeniem przepisów oraz w przypadku gdy czynności kontrolne dotyczą towarów pozostających pod dozorem celnym. Przepisy Kodeksu postępowania karnego o przeszukaniu stosuje się odpowiednio.

4. Czynności kontrolne mogą być prowadzone również w przypadku gdy podmiot podlegający kontroli dokonuje czynności podlegających kontroli bez zachowania warunków oraz form określonych przepisami prawa.

Art. 40.[Protokoły z czynności kontrolnych] 1. Z przeprowadzonych czynności kontrolnych funkcjonariusz sporządza protokoły, w szczególności z:

1) kontroli dokumentów i ewidencji;

2) zabezpieczenia dowodów;

3) rewizji;

4) przesłuchania świadków;

5) pobierania próbek towarów i wyrobów oraz ich badania.

2. Funkcjonariusz jest obowiązany zapoznać osobę obecną przy czynnościach kontrolnych z treścią protokołów.

3. Protokoły, o których mowa w ust. 1, podpisują funkcjonariusze i osoby obecne przy czynnościach kontrolnych. Jeżeli osoba obecna przy czynnościach kontrolnych odmówi podpisania protokołów, funkcjonariusz jest obowiązany zamieścić w protokole odpowiednią adnotację.

4. Protokoły z czynności kontrolnych wykonywanych w miejscach, o których mowa w art. 36 ust. 2 i 3, są sporządzane w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości lub na żądanie podmiotu podlegającego kontroli, chyba że czynności te zostały udokumentowane w sposób określony w przepisach odrębnych.

5. W przypadku przeprowadzenia czynności kontrolnych dotyczących stanu zapasów i obrotu wyrobami akcyzowymi oraz stosowania i oznaczania tych wyrobów znakami akcyzy, podmiot podlegający kontroli może wnieść zastrzeżenia do protokołu z tych czynności, o którym mowa w ust. 1.

6. Zastrzeżenia, o których mowa w ust. 5, powinny być wniesione na piśmie do organu Służby Celnej, który przeprowadził czynności kontrolne, w terminie 14 dni od dnia otrzymania protokołu, o którym mowa w ust. 1.

7. Organ Służby Celnej, który przeprowadził czynności kontrolne, ustosunkowuje się do zastrzeżeń, o których mowa w ust. 5, w terminie 14 dni od dnia ich otrzymania.

Art. 41.[Wyłączenia z rewizji] Z zastrzeżeniem przepisów odrębnych, rewizji nie podlegają:

1) na zasadzie wzajemności:

a) towary przeznaczone dla obcych przedstawicielstw dyplomatycznych, urzędów konsularnych oraz misji specjalnych w Rzeczypospolitej Polskiej, a także organizacji międzynarodowych mających siedziby lub placówki w Rzeczypospolitej Polskiej,

b) towary przeznaczone dla osób korzystających z przywilejów i immunitetów dyplomatycznych,

c) opatrzone pieczęcią urzędową przedstawicielstwa dyplomatycznego, urzędu konsularnego, ministerstwa spraw zagranicznych obcego państwa lub pieczęcią urzędową misji specjalnej albo organizacji lub instytucji, która misję ustanowiła, przesyłki urzędowe przesyłane do obcych przedstawicielstw dyplomatycznych, urzędów konsularnych i misji specjalnych w Rzeczypospolitej Polskiej oraz opatrzone taką pieczęcią przesyłki przez nie wysyłane;

2) opatrzone pieczęcią urzędową przesyłki przesyłane między Ministerstwem Spraw Zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej a polskimi przedstawicielstwami dyplomatycznymi, urzędami konsularnymi i misjami specjalnymi za granicą.

Art. 42.[Zamknięcia urzędowe] 1. Zamknięcia urzędowe, o których mowa w art. 32 ust. 1 pkt 11, są nakładane w szczególności, gdy jest to niezbędne do:

1) zapewnienia przestrzegania warunków procedury celnej, do której towar został zgłoszony;

2) zabezpieczenia urządzeń, pomieszczeń i naczyń wykorzystywanych do prowadzenia działalności podlegającej kontroli;

3) zabezpieczenia dokumentacji związanej z urządzeniami, wyrobami i towarami lub czynnościami podlegającymi kontroli;

4) zapewnienia tożsamości wyrobów w procedurze zawieszenia poboru podatku akcyzowego.

2. Zamknięcia urzędowe mogą zostać usunięte lub zniszczone wyłącznie przez organ Służby Celnej lub za jego zgodą, z zastrzeżeniem ust. 4, chyba że w następstwie niedających się przewidzieć okoliczności ich usunięcie lub zniszczenie okaże się niezbędne do zapewnienia ochrony towarów, urządzeń, środków transportu lub jest to konieczne ze względu na ryzyko awarii lub bezpieczeństwo osób i mienia.

3. Każda osoba będąca w posiadaniu wyrobu, towaru, urządzenia, środka transportu lub osoba odpowiedzialna za wykonanie obowiązków podlegających kontroli jest obowiązana do niezwłocznego zawiadomienia organu Służby Celnej o stwierdzeniu naruszenia, usunięcia lub zniszczenia zamknięć urzędowych bez zgody organu Służby Celnej.

4. Zamknięcia urzędowe mogą być nakładane i zdejmowane przez podmioty upoważnione przez organ Służby Celnej.

5. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy zakres i tryb nakładania i zdejmowania zamknięć urzędowych, rodzaje lub formy tych zamknięć oraz rodzaje podmiotów, o których mowa w ust. 4, i warunki które te podmioty muszą spełniać, uwzględniając potrzebę zapewnienia bezpieczeństwa obrotu, tożsamości towaru, urządzenia oraz uniemożliwienie usunięcia zamknięcia bez jego zniszczenia, jak również konieczność identyfikacji zamknięć urzędowych nakładanych przez upoważnione podmioty.

Art. 43.[Zarządzenie konwoju towarów] 1. Właściwy organ Służby Celnej, w drodze decyzji, może zarządzić na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej konwój towarów, w przypadku gdy:

1) niemożliwe jest nałożenie zamknięć urzędowych, a zachowanie tożsamości towaru jest niezbędne do przestrzegania warunków procedury celnej, procedury zawieszenia poboru podatku akcyzowego lub istnieje uzasadnione podejrzenie, że towar może zostać usunięty spod dozoru celnego, o którym mowa we wspólnotowych przepisach celnych;

2) istnieje uzasadnione podejrzenie, że towary nie zostaną dostarczone do urzędu celnego albo miejsca uznanego lub wyznaczonego przez organ celny;

3) istnieje uzasadnione podejrzenie, że towary nie zostaną dostarczone do miejsca wskazanego w dokumencie towarzyszącym przesyłce;

4) kwota należności publicznoprawnych mogących powstać w związku z przewozem towarów podlegających kontroli jest wyższa niż kwota zabezpieczenia;

5) przewożone są towary, których przewóz jest związany ze zwiększonym ryzykiem.

2. Organ Służby Celnej może zobowiązać osobę odpowiedzialną za wykonywanie czynności przewidzianych przepisami prawa celnego lub podatkowego w zakresie przemieszczania niektórych wyrobów akcyzowych, aby określone czynności w ramach konwoju wykonywały wyspecjalizowane jednostki działające w zakresie ochrony osób lub mienia.

3. Koszty konwoju ponosi osoba odpowiedzialna za wykonywanie obowiązków przewidzianych przepisami prawa celnego lub podatkowego w zakresie przemieszczania niektórych wyrobów akcyzowych.

Art. 44.[Zarządzenie strzeżenia towarów] 1. Właściwy organ Służby Celnej, w drodze decyzji, może zarządzić strzeżenie przez funkcjonariuszy towarów, w przypadku gdy:

1) towar wprowadzony na obszar celny Unii Europejskiej na skutek nieprzewidzianych okoliczności lub działania siły wyższej nie zostanie dostarczony do urzędu celnego albo miejsca wyznaczonego lub uznanego przez organ celny;

2) towar wprowadzony na obszar celny Unii Europejskiej wymaga przeładunku;

3) towar czasowo składowany nie może zostać przekazany do depozytu lub do magazynu czasowego składowania;

4) istnieje potrzeba przeładunku towaru przemieszczanego w procedurze zawieszenia poboru podatku akcyzowego.

2. W przypadku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 1, organ Służby Celnej zamiast konwoju może zarządzić strzeżenie towaru.

3. Koszty strzeżenia towaru ponosi osoba odpowiedzialna za wykonywanie obowiązków przewidzianych przepisami prawa celnego lub podatkowego w zakresie przemieszczania niektórych wyrobów akcyzowych.

Art. 45.[Przeszukanie osoby] 1. Jeżeli nie można w inny sposób stwierdzić, czy osoba przewozi towary, co do których nie zostały spełnione wymogi przewidziane przepisami prawa, w szczególności towary nie zostały przedstawione lub zgłoszone zgodnie z wymogami wynikającymi z przepisów prawa celnego, funkcjonariusz może przeszukać tę osobę.

2. Przeszukanie nie powinno naruszać godności osobistej osoby przeszukiwanej oraz powinno być przeprowadzone przez osobę tej samej płci, w warunkach wykluczających obecność osób postronnych.

3. W przypadku uzasadnionego podejrzenia, że osoba ukrywa towary w swoim organizmie, można skierować tę osobę na specjalistyczne badania lekarskie.

4. Z przeprowadzonego przeszukania osoby sporządza się protokół, a w przypadku wykonania badań, o których mowa w ust. 3, na wniosek osoby, która została poddana tym badaniom, organ Służby Celnej wydaje zaświadczenie o terminie i miejscu ich przeprowadzenia.

Art. 46.[Zatrzymanie środków transportu] 1. W celu wykonania kontroli, o których mowa w tym rozdziale, do zatrzymania pojazdów i innych środków transportu stosuje się przepisy rozdziału 1 działu V ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym.

2. W zakresie nieuregulowanym w przepisach, o których mowa w ust. 1, zatrzymanie środków transportu może być dokonane tylko przez umundurowanych funkcjonariuszy znajdujących się w oznakowanym pojeździe będącym w ruchu albo w pobliżu oznakowanego pojazdu.

3. Po zatrzymaniu środka transportu funkcjonariusz może:

1) kontrolować dokumenty i dane dotyczące środka transportu oraz osoby kierującej środkiem transportu, jak i innych osób korzystających ze środka transportu;

2) kontrolować dokumenty dotyczące przewożonych towarów;

3) sprawdzać zamknięcia urzędowe, jeżeli z dokumentów wynika, że zostały one nałożone;

4) przeprowadzać rewizję bagażu przewożonego przez kierującego środkiem transportu i pasażerów;

5) dokonać kontroli rodzaju paliwa przez pobranie próbek paliwa ze zbiornika pojazdu lub innego środka przewozowego;

6) dokonywać kontroli transportu drogowego na zasadach określonych w odrębnych przepisach;

7) wykonywać inne czynności określone w art. 32.

4. Zatrzymywanie środków transportu innych niż środki transportu przemieszczające się po drodze publicznej lub wewnętrznej odbywa się przy udziale innych służb lub instytucji, w szczególności:

1) Policji;

2) Straży Granicznej;

3) służb lotniczych;

4) Straży Ochrony Kolei.

5. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, wzór i sposób oznakowania pojazdów służbowych Służby Celnej, uwzględniając w szczególności zapewnienie jednoznacznej identyfikacji pojazdów.

6. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy sposób oraz tryb przeprowadzania kontroli, o której mowa w ust. 3 pkt 5, uwzględniając konieczność stosowania skutecznych metod technicznych w tym zakresie.

Art. 47.[Zatrzymywanie statków] 1. Zatrzymywanie statków przemieszczających się po morskich wodach wewnętrznych, morzu terytorialnym lub wodach śródlądowych może być dokonane tylko przez pełniące służbę, oznakowane jednostki pływające Służby Celnej, zwane dalej „jednostkami pływającymi”.

1a. Zatrzymanie statku w strefie przyległej przez jednostki pływające może nastąpić jedynie w celu zapobiegania naruszaniu przepisów celnych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

2. Dowódca jednostki pływającej na morskich wodach wewnętrznych, morzu terytorialnym, strefie przyległej i śródlądowych drogach wodnych ma prawo:

1) wezwać statek do zmniejszenia prędkości przepływu, zatrzymania się do kontroli oraz zastosowania się do wskazanego kursu przepływu;

2) zatrzymać statek, wejść na jego pokład, sprawdzić dokumenty dotyczące statku i ładunku, wylegitymować załogę statku oraz znajdujących się na nim pasażerów, zbadać ładunek i przeszukać pomieszczenia statku, a także zatrzymać osobę podejrzaną o popełnienie przestępstwa;

3) zmusić statek do zawinięcia do wskazanego portu, jeżeli kapitan nie stosuje się do wydanych poleceń.

3. Dowódca jednostki pływającej ma prawo do podejmowania działań, o których mowa w ust. 2, w szczególności, gdy statek:

1) przyjmuje na pokład lub wysadza osoby wbrew obowiązującym przepisom lub dokonuje załadunku lub wyładunku towarów poza miejscami do tego wyznaczonymi;

2) opuszcza port bez kontroli;

3) zachodzi obawa, że nawiązuje łączność z wybrzeżem w celach sprzecznych z przepisami prawa karnego;

4) zakotwicza poza miejscem do tego przeznaczonym.

4. W celu zatrzymania statku dowódca jednostki pływającej, z odległości umożliwiającej odebranie sygnału, przekazuje wizualny i dźwiękowy sygnał polecający zatrzymanie się statku.

5. Jednostki pływające, w celu zatrzymywania statków, stosują sygnały międzynarodowego kodu sygnałowego, zapalając światło niebieskie błyskowe widoczne dookoła widnokręgu.

6. W przypadku gdy mimo wezwania do zatrzymania, o którym mowa w ust. 4, statek nie zatrzyma się, dowódca jednostki pływającej wzywa jednostkę pływającą Straży Granicznej w celu udzielenia pomocy przy zatrzymaniu statku.

7. Jeżeli przed podjęciem czynności kontrolnych uzyskano wiarygodne informacje wskazujące na możliwość niezatrzymania się statku lub możliwość ostrzelania lub wystąpienia zagrożenia przejęcia jednostki pływającej, właściwy organ Służby Celnej może wystąpić z wnioskiem o przydzielenie jednostce pływającej asysty jednostki pływającej Straży Granicznej.

8. Przepisów ust. 1–7 nie stosuje się do jednostek pływających określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 6 ust. 3 ustawy z dnia 21 marca 1991 r. o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej (Dz. U. z 2013 r. poz. 934 i 1014, z 2015 r. poz. 1642 oraz z 2016 r. poz. 266, 542 i 1250) oraz w przypadku czynności wykonywanych przez organy Służby Celnej, zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 30 ust. 7.

9. Jednostki pływające w czasie wykonywania zadań podnoszą jako banderę flagę państwową z godłem Rzeczypospolitej Polskiej oraz, w celu identyfikacji, flagę Służby Celnej określoną w odrębnych przepisach.

10. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, sposób oznakowania jednostek pływających, uwzględniając zapewnienie ich szybkiej identyfikacji.

11. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe warunki i tryb współdziałania Służby Celnej i Straży Granicznej w zakresie zadań wykonywanych na podstawie ust. 6 i 7, uwzględniając konieczność zapewnienia bezpieczeństwa i zdrowia funkcjonariuszy, przestrzegania przepisów prawa oraz sprawnego wykonywania kontroli.

Art. 48.[Rewizja przesyłek] 1. Kontroli podlegają przesyłki pocztowe w rozumieniu art. 3 pkt 21 ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. – Prawo pocztowe (Dz. U. z 2016 r. poz. 1113 i 1250). W tym zakresie właściwy organ Służby Celnej może w szczególności kontrolować dokumenty dotyczące przesyłek pocztowych oraz sprawdzać liczbę przywożonych lub wywożonych przesyłek pocztowych z liczbą wskazaną w wykazie zdawczym.

2. Rewizję przesyłek pocztowych i pobieranie próbek towarów w nich przesyłanych przeprowadza się w obecności pracownika placówki pocztowej w rozumieniu art. 3 pkt 15 ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. – Prawo pocztowe. Przy czynnościach tych mogą być obecni również zgłaszający, nadawca lub odbiorca przesyłki pocztowej.

3. Minister właściwy do spraw finansów publicznych w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw łączności określi, w drodze rozporządzenia, sposób wykonywania kontroli przesyłek pocztowych, o których mowa w ust. 1, uwzględniając konieczność zapewnienia możliwości sprawowania kontroli oraz sprawne wykonywanie działalności przez operatorów pocztowych.

Art. 49.[Zapewnienie jednolitości procedur kontrolnych] 1. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia:

1) warunki wykonywania kontroli, o których mowa w art. 30 ust. 2 pkt 1 i ust. 3 pkt 3–7 ze szczególnym uwzględnieniem rodzajów procedur celnych oraz kontrolowanych towarów,

2) rodzaje dokumentów mających znaczenie dla kontroli określonej w pkt 1, a także osoby obowiązane do ich przechowywania,

3) warunki użycia urządzeń technicznych i psów służbowych podczas kontroli określonej w pkt 1, sposób przeprowadzania przeszukania osoby, a także sposób i warunki przeprowadzania rewizji bagażu podróżnego

– mając na uwadze w szczególności, zapewnienie jednolitości procedur kontrolnych, miejsce wykonywania kontroli, zróżnicowanie form i sposobów wykonywania kontroli w zależności od rodzaju podmiotu oraz konieczność skutecznego wykrywania nieprawidłowości w stosowaniu przepisów prawa celnego.

2. Minister właściwy do spraw finansów publicznych może określić, w drodze rozporządzenia, szczegółowy sposób prowadzenia kontroli bagażu przewożonego drogą morską lub powietrzną, z uwzględnieniem rodzaju bagażu podmiotu podlegającego kontroli oraz wskazania miejsc właściwych do prowadzenia kontroli.

3. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze zarządzenia:

1) przypadki, sposób i tryb prowadzenia przez organy Służby Celnej ewidencji towarów;

2) wzory rejestrów, ksiąg, innych dokumentów ewidencyjnych oraz wzory formularzy używanych w toku sprawowania kontroli;

3) wzory pieczęci, zamknięć urzędowych, stempli i innych znaków stosowanych przy wykonywaniu kontroli;

4) warunki i sposób szkolenia przewodników psów służbowych oraz warunki nabywania, szkolenia, wykorzystywania, pielęgnacji, opieki i żywienia tych psów.

Art. 50.[Zakres i sposób kontroli wyrobów akcyzowych] 1. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia:

1) szczegółowy zakres i sposób kontroli niektórych wyrobów akcyzowych, o której mowa w art. 30 ust. 2 pkt 2 i ust. 3 pkt 1;

2) tryb przekazywania oraz zakres informacji o terminach czynności podlegających kontroli, o których mowa w art. 34 ust. 1 pkt 1 lit. f;

3) (uchylony)

4) tryb niszczenia wyrobów akcyzowych objętych kontrolą, o których mowa w art. 34 ust. 1 pkt 1 lit. k;

5) szczegółowe sposoby i warunki przyjmowania, magazynowania, wydawania i przewożenia wyrobów akcyzowych objętych kontrolą.

2. Wydając rozporządzenie, o którym mowa w ust. 1, minister właściwy do spraw finansów publicznych uwzględni w szczególności:

1) wyroby akcyzowe o szczególnym znaczeniu dla budżetu państwa oraz wyroby podlegające obowiązkowi oznaczania znakami akcyzy;

2) zróżnicowanie form i sposobów wykonywania kontroli oraz zakresu wymagań, które powinny zostać spełnione przez podmioty podlegające kontroli – w zależności od rodzaju podmiotu, rodzaju wykonywanej działalności oraz grupy wyrobów objętych tymi kontrolami;

3) zapewnienie skuteczności i sprawności wykonywania kontroli.

Art. 51.[Sposób i tryb kontroli urządzania i prowadzenia gier i zakładów wzajemnych] 1. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia:

1) szczegółowy sposób i tryb kontroli urządzania i prowadzenia gier hazardowych, o której mowa w art. 30 ust. 2 pkt 3;

2) rodzaje dokumentów mających znaczenie dla kontroli określonej w pkt 1 oraz rodzaje prowadzonej dokumentacji, o której mowa w art. 34 ust. 1 pkt 2 lit. e, jej wzory, a także szczegółowy sposób jej przygotowania i prowadzenia;

3) tryb przekazywania i zakres zgłoszeń i informacji, o których mowa w art. 34 ust. 1 pkt 2 lit. a i f.

2. Wydając rozporządzenie, o którym mowa w ust. 1, minister właściwy do spraw finansów publicznych uwzględnia w szczególności:

1) zróżnicowanie form i sposobów wykonywania kontroli oraz zakresu wymagań, które powinny zostać spełnione przez podmioty podlegające kontroli – w zależności od rodzaju podmiotu i rodzaju wykonywanej działalności;

2) zapewnienie skuteczności i sprawności wykonywania kontroli.

Art. 51a.[Delegacja] Minister właściwy do spraw finansów publicznych, uwzględniając potrzebę zapewnienia skuteczności i sprawności wykonywania kontroli, określi, w drodze rozporządzenia:

1) formę i sposób wykonywania kontroli, o której mowa w art. 30 ust. 2 pkt 4 i ust. 3 pkt 1a;

2) rodzaje prowadzonej dokumentacji, o której mowa w art. 34 ust. 1 pkt 4 lit. c, jej wzory, a także sposób jej prowadzenia.

Art. 52.[Stosowanie przepisów Ordynacji podatkowej] W sprawach nieuregulowanych w niniejszym rozdziale stosuje się odpowiednio przepisy działu IV Ordynacji podatkowej, a do wykonywania kontroli, o której mowa w art. 30 ust. 2 pkt 3 w przypadkach, o których mowa w art. 36 ust. 2 pkt 3 stosuje się również odpowiednio art. 290 i 291 Ordynacji podatkowej.

Art. 53.[Stosowanie przepisów ustawy oraz przepisów Ordynacji podatkowej] Do wykonywania kontroli celnej, o której mowa w art. 48 unijnego kodeksu celnego, w miejscach, o których mowa w art. 36 ust. 1, oraz kontroli, o której mowa w art. 30 ust. 3 pkt 4–6, stosuje się przepisy art. 31 ust. 3, art. 32, art. 33, art. 34 ust. 2, art. 35, art. 36 ust. 1, 4 i 5 oraz przepisy wydane na podstawie art. 49, a także odpowiednio przepisy działu VI Ordynacji podatkowej, z wyłączeniem art. 290 § 2 pkt 6a.

Art. 54.[Stosowanie przepisów ustawy oraz przepisów Ordynacji podatkowej] Do kontroli, o której mowa w art. 30 ust. 2 pkt 3 w przypadkach, o których mowa w art. 36 ust. 1, stosuje się przepisy art. 31 ust. 1 i 3, art. 32, art. 33, art. 34 ust. 1 pkt 2 i ust. 2, art. 35, art. 36 ust. 1, 4 i 5, oraz przepisy wydane na podstawie art. 51 ustawy oraz odpowiednio przepisy działu VI Ordynacji podatkowej.

Art. 55.[Stosowanie przepisów ustawy o swobodzie działalności gospodarczej] Do kontroli działalności gospodarczej przedsiębiorcy stosuje się przepisy rozdziału 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2015 r. poz. 584, z późn. zm.).

Rozdział 4

Czynności audytowe i urzędowe sprawdzenie

Art. 56. [Czynności audytowe] 1. Czynności audytowe przeprowadza się:

1) w celu ustalenia, czy podmiot występujący z wnioskiem o wydanie pozwolenia, o którym mowa w art. 38 unijnego kodeksu celnego, spełnia kryteria określone w art. 39 tego kodeksu;

2) w przypadku, gdy przepisy celne uzależniają wydanie innego pozwolenia od spełnienia kryterium określonego w art. 39 unijnego kodeksu celnego.

2. Czynności audytowe mogą zostać przeprowadzone w celu ustalenia, czy podmiot występujący o wydanie pozwolenia na podstawie przepisów celnych, innego niż wskazane w ust. 1, spełnia kryteria lub warunki wymagane do przyznania wnioskowanego pozwolenia.

3. Czynności audytowe mogą być przeprowadzone w przypadku ponownej oceny, o której mowa w art. 23 ust. 4 lit. a unijnego kodeksu celnego, oraz zawieszenia, zmiany, cofnięcia lub unieważnienia pozwoleń, o których mowa w ust. 1 i 2.

4. Minister właściwy do spraw finansów publicznych może określić, w drodze rozporządzenia, pozwolenia, o których mowa w ust. 2, uwzględniając:

1) określone w przepisach celnych kryteria lub warunki niezbędne do wydania danego pozwolenia, w tym konieczność ich weryfikacji w ramach czynności przeprowadzanych w siedzibie lub miejscach wykonywania działalności gospodarczej przez podmiot występujący z wnioskiem o wydanie pozwolenia;

2) rodzaj udzielanego pozwolenia;

3) konieczność zapewnienia sprawności prowadzenia czynności audytowych.

Art. 56a.[Delegacja] Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, wzór kwestionariusza, o którym mowa w art. 26 ust. 1 rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2015/2446 z dnia 28 lipca 2015 r. uzupełniającego rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 w odniesieniu do szczegółowych zasad dotyczących niektórych przepisów unijnego kodeksu celnego, uwzględniając zakres kryteriów określonych w art. 39 unijnego kodeksu celnego.

Art. 57.(uchylony)

Art. 58.[Zakres czynności audytowych] 1. Czynności audytowe polegają w szczególności na:

1) badaniu dokumentacji i w razie potrzeby weryfikacji jej autentyczności;

2) dokonywaniu oględzin i sprawdzaniu stanu pomieszczeń oraz innych obiektów;

3) dokonywaniu oceny wypłacalności wnioskodawcy;

4) badaniu bezpieczeństwa systemów teleinformatycznych, w tym oprogramowania, pod względem możliwości prowadzenia kontroli danych zawartych w tych systemach.

2. W przypadku stwierdzenia możliwości niespełnienia przez wnioskodawcę kryterium lub warunku do wydania pozwolenia, właściwy organ Służby Celnej wydaje zalecenia, w których wskazuje konieczność podjęcia określonych działań naprawczych, oraz wyznacza termin na ich realizację.

Art. 58a.[Miejsce prowadzenia kontroli przez organ Służby Celnej] Organ Służby Celnej może przeprowadzić czynności audytowe również w siedzibie i miejscach wykonywania przez przedsiębiorcę działalności gospodarczej. Przepisy art. 32, art. 33 i art. 34 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 stosuje się odpowiednio.

Art. 59.[Raport z czynności audytowych] 1. Z przeprowadzonych czynności audytowych właściwy organ Służby Celnej sporządza raport, który zawiera informację o spełnieniu lub niespełnieniu przez wnioskodawcę danego kryterium lub warunku.

2. Raport doręcza się podmiotowi występującemu z wnioskiem o wydanie pozwolenia lub zezwolenia.

Art. 60.[Utrudnianie lub uniemożliwienie przeprowadzenia czynności audytowych] Nieudostępnienie przez wnioskodawcę żądanych dokumentów, danych lub informacji lub utrudnianie lub uniemożliwianie przeprowadzenia czynności audytowych uważa się za niespełnienie kryterium lub warunku podlegającego ustaleniu w ramach czynności audytowych.

Art. 61.(uchylony)

Art. 61a.[Monitorowanie posiadacza zezwolenia] W ramach monitorowania, o którym mowa w art. 23 ust. 5 unijnego kodeksu celnego, w przypadkach, o których mowa w art. 56, przeprowadza się czynności audytowe mające na celu badanie i weryfikację spełnienia warunków i kryteriów przez posiadacza decyzji.

Art. 61b.(uchylony)

Art. 61c.(uchylony)

Art. 61d.(uchylony)

Art. 61e.(uchylony)

Art. 61f.(uchylony)

Art. 61g.(uchylony)

Art. 62.(uchylony)

Art. 63.[Obowiązki izb gospodarczych, organów samorządu zawodowego i innych instytucji zrzeszających przedsiębiorców] Izby gospodarcze, organy samorządu zawodowego oraz inne instytucje zrzeszające przedsiębiorców są obowiązane, w związku z prowadzonymi czynnościami audytowymi, przekazywać nieodpłatnie, na pisemne żądanie i w określonych w tym żądaniu terminach, posiadane dane i informacje o zrzeszonych w nich podmiotach.

Art. 63a.[Przepisy stosowane do czynności audytowych dotyczących pozwoleń] Do czynności audytowych dotyczących pozwoleń określonych w przepisach celnych w zakresie nieuregulowanym w niniejszym rozdziale stosuje się odpowiednio przepisy art. 12, art. 143 oraz działu IV rozdziałów 1, 2, 5, 6, 9–11 i 23 Ordynacji podatkowej.

Art. 64.[Urzędowe sprawdzenie] 1. Organ Służby Celnej:

1) może przeprowadzić urzędowe sprawdzenie:

a) przed rozpoczęciem działalności, o której mowa w art. 30 ust. 2 pkt 2–4,

b) w przypadku weryfikacji dalszego spełniania warunków i środków do sprawnego przeprowadzenia kontroli, a w szczególności warunków i środków o których mowa w art. 33 ust. 1 pkt 2, 5, 7, 9 i 11, art. 34 ust. 1 pkt 1 lit. b–e i h, pkt 2 lit. b, c i e, pkt 3 oraz pkt 4 lit. a i c;

2) przeprowadza urzędowe sprawdzenie w przypadku, gdy przepisy o podatku akcyzowym uzależniają wydanie decyzji od wyniku urzędowego sprawdzenia.

2. Urzędowe sprawdzenie polega na wykonaniu czynności w celu ustalenia, czy w miejscu prowadzenia działalności podlegającej kontroli są zapewnione warunki i środki do sprawnego przeprowadzenia kontroli, w szczególności warunki i środki, o których mowa w art. 33 ust. 1 pkt 2, 5, 7, 9 i 11, art. 34 ust. 1 pkt 1 lit. b–e, pkt 2 lit. b i c, pkt 3 oraz pkt 4 lit. a, a w przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, również na wykonaniu czynności w celu ustalenia, czy miejsce prowadzenia działalności spełnia warunki określone w przepisach o podatku akcyzowym.

3. Przed rozpoczęciem działalności, o której mowa w przepisach wydanych na podstawie ust. 10 pkt 1, podmiot przesyła właściwemu organowi Służby Celnej zgłoszenie oraz dokumenty mające znaczenie dla przeprowadzania kontroli.

4. W przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, złożony wniosek o wydanie lub zmianę decyzji stanowi zgłoszenie. Do zgłoszenia podmiot jest obowiązany załączyć dokumenty mające znaczenie dla przeprowadzania kontroli.

5. W przypadku zmiany danych zawartych w zgłoszeniu lub w dokumentach określonych w przepisach wydanych na podstawie ust. 10 pkt 2 podmiot jest obowiązany powiadomić o tych zmianach właściwy organ Służby Celnej.

6. Z urzędowego sprawdzenia sporządza się protokół. Protokół, zgłoszenie oraz załączone dokumenty mające znaczenie dla przeprowadzania kontroli stanowią akta weryfikacyjne.

7. Akta weryfikacyjne zatwierdza się:

1) decyzją – w przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 1 lit. a;

2) postanowieniem – w przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 2;

3) postanowieniem, na które przysługuje zażalenie – w przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 1 lit. b.

8. W przypadku gdy nie są zapewnione warunki i środki określone w ust. 2, organ Służby Celnej wyznacza termin do ich spełnienia, a po jego upływie przeprowadza powtórne urzędowe sprawdzenie.

9. W przypadku stwierdzenia w wyniku powtórnego urzędowego sprawdzenia, że nie są zapewnione warunki i środki, o których mowa w ust. 2, właściwy organ Służby Celnej wydaje:

1) decyzję o odmowie zatwierdzenia akt weryfikacyjnych – w przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 1 lit. a;

2) postanowienie o odmowie zatwierdzenia akt weryfikacyjnych – w przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 2;

3) postanowienie, na które przysługuje zażalenie – w przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 1 lit. b.

10. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia:

1) rodzaje działalności, o której mowa w art. 30 ust. 2 pkt 2–4, przed rozpoczęciem której przeprowadza się urzędowe sprawdzenie,

2) dokumenty mające znaczenie dla przeprowadzania kontroli, o których mowa w ust. 3 i 4, zakres danych i informacji zamieszczanych w tych dokumentach oraz tryb przesyłania dokumentów,

3) zakres i tryb dokonywania zgłoszenia, o którym mowa w ust. 3,

4) tryb powiadamiania o zmianach danych, o których mowa w ust. 5,

5) szczegółowy sposób i zakres urzędowego sprawdzenia,

6) szczegółowy sposób sporządzenia akt weryfikacyjnych i miejsce ich przechowywania

– biorąc pod uwagę względy podwyższonego ryzyka związanego z prowadzoną działalnością oraz zapewnienie jednolitego postępowania organów Służby Celnej.

11. Minister właściwy do spraw finansów publicznych może określić, w drodze rozporządzenia, przypadki, w których przeprowadza się urzędowe sprawdzenie w ramach pozwoleń określonych w unijnym kodeksie celnym, oraz tryb przeprowadzania urzędowego sprawdzenia. Wydając rozporządzenie, minister właściwy do spraw finansów publicznych uwzględnia konieczność zapewnienia równowagi między zakresem czynności urzędowego sprawdzenia a stabilnością prowadzenia działalności gospodarczej, przy jednoczesnym zabezpieczeniu interesów państwa.

Art. 65.[Stosowanie przepisów Ordynacji podatkowej] W zakresie nieuregulowanym w art. 64 stosuje się odpowiednio przepisy art. 12, art. 18b i przepisy działu IV Ordynacji podatkowej, z wyjątkiem art. 256, art. 262 i art. 263.

Rozdział 5

Użycie lub wykorzystanie środków przymusu bezpośredniego i broni palnej

Art. 66. [Środki przymusu bezpośredniego] 1. W przypadkach, o których mowa w art. 11 ustawy z dnia 24 maja 2013 r. o środkach przymusu bezpośredniego i broni palnej (Dz. U. poz. 628 i 1165, z 2014 r. poz. 24 i 1199 oraz z 2016 r. poz. 904), funkcjonariusze mogą użyć środków przymusu bezpośredniego, o których mowa w art. 12 ust. 1 pkt 1, 2, 5, 7, 9, 11, pkt 12 lit. a, pkt 13, 17 i 18 tej ustawy, lub wykorzystać te środki.

2. Na użycie lub wykorzystanie środków przymusu bezpośredniego przysługuje zażalenie do prokuratora rejonowego właściwego dla miejsca zdarzenia.

3. W przypadkach, o których mowa w art. 45 pkt 1, 2 i pkt 3 lit. a oraz w art. 47 pkt 1, pkt 2 lit. a, pkt 3 i 5–7 ustawy z dnia 24 maja 2013 r. o środkach przymusu bezpośredniego i broni palnej, funkcjonariusze wykonujący czynności związane z realizacją zadań określonych w art. 2 ust. 1 pkt 4–6, pełniący służbę w wyodrębnionych komórkach organizacyjnych Służby Celnej lub funkcjonariusze upoważnieni przez Szefa Służby Celnej do wykonywania tych zadań mogą użyć broni palnej lub ją wykorzystać.

4. Funkcjonariusze, o których mowa w ust. 3, nie mogą użyć broni palnej w bezpośrednim pościgu za osobą, wobec której użycie tej broni było dopuszczalne w celu, o którym mowa w art. 45 pkt 1 lit. b i c ustawy z dnia 24 maja 2013 r. o środkach przymusu bezpośredniego i broni palnej.

5. Użycie i wykorzystanie środków przymusu bezpośredniego i broni palnej oraz dokumentowanie tego użycia i wykorzystania odbywa się na zasadach określonych w ustawie z dnia 24 maja 2013 r. o środkach przymusu bezpośredniego i broni palnej.

Art. 67.[Warunki przyznawania środków przymusu bezpośredniego] 1. (uchylony)

2. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, warunki przyznawania środków przymusu bezpośredniego, o których mowa w art. 66 ust. 1, uwzględniając zakres zadań wykonywanych przez funkcjonariuszy lub rodzaje stanowisk.

Art. 68.(uchylony)

Art. 69.(uchylony)

Art. 70.[Delegacja] Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia:

1) wykaz wyodrębnionych komórek organizacyjnych, o których mowa w art. 66 ust. 3, uwzględniając konieczność właściwej realizacji zadań określonych w art. 2 ust. 1 pkt 4–6;

2) kryteria i tryb przydziału broni palnej i normy uzbrojenia oraz sposób jej magazynowania, przechowywania i zapewniania właściwego stanu technicznego, biorąc pod uwagę konieczność zapewnienia bezpieczeństwa i uniemożliwienie użycia broni palnej przez osobę nieuprawnioną.

Art. 71.[Bezpośrednie zagrożenie przejęcia jednostki pływającej] W przypadku bezpośredniego zagrożenia przejęciem jednostki pływającej przez załogę innego statku przepisy art. 66 ust. 1 i 3–5 stosuje się odpowiednio.

Rozdział 6

Szczególne uprawnienia Służby Celnej

Art. 72. [Uprawnienia funkcjonariuszy] 1. Funkcjonariusz, w celu realizacji zadań, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 4–6, oprócz uprawnień określonych w art. 32, ma prawo:

1) zatrzymywania i przeszukiwania osób, zatrzymywania rzeczy oraz przeszukiwania pomieszczeń, bagażu, ładunku, środków transportu i statków w trybie i przypadkach określonych w przepisach Kodeksu postępowania karnego;

2) zatrzymywania osób wskutek pościgu, o którym mowa w artykule 20 Konwencji sporządzonej na podstawie artykułu K.3 Traktatu o Unii Europejskiej w sprawie wzajemnej pomocy i współpracy między administracjami celnymi, sporządzonej w Brukseli dnia 18 grudnia 1997 r. (Dz. U. z 2008 r. poz. 31), w celu niezwłocznego przekazania ich funkcjonariuszom administracji celnej właściwego państwa członkowskiego;

3) zatrzymywania osób i przedmiotów, których dane wprowadzone zostały do systemów, o których mowa w ustawie z dnia 24 sierpnia 2007 r. o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w Systemie Informacyjnym Schengen oraz Wizowym Systemie Informacyjnym (Dz. U. z 2014 r. poz. 1203 oraz z 2015 r. poz. 1607), w celu podjęcia wnioskowanych we wpisie działań albo do bezzwłocznego przekazania osoby lub przedmiotu uprawnionemu organowi;

4) nakładania grzywien w drodze mandatu karnego za wykroczenia i wykroczenia skarbowe, na zasadach określonych w Kodeksie postępowania w sprawach o wykroczenia i Kodeksie karnym skarbowym;

5) zwracania się o niezbędną pomoc do jednostek gospodarczych i organizacji społecznych, jak również zwracania się w nagłych wypadkach do każdej osoby o udzielenie doraźnej pomocy, w ramach obowiązujących przepisów prawa.

2. Osobie zatrzymanej lub osobie, wobec której dokonano przeszukania, przysługują uprawnienia odpowiednio osoby zatrzymanej lub osoby, której prawa zostały naruszone, przewidziane w Kodeksie postępowania karnego.

3. Zatrzymanie osoby może być zastosowane tylko wówczas, gdy inne środki okazały się bezcelowe lub nieskuteczne. Osobę zatrzymaną po wykonaniu niezbędnych czynności procesowych należy niezwłocznie doprowadzić do najbliższej jednostki Policji lub Straży Granicznej lub zwolnić po ustaniu przyczyn zatrzymania.

4. Czynności, o których mowa w ust. 1, powinny być wykonywane w sposób możliwie najmniej naruszający dobra osobiste i prawa majątkowe osoby, wobec której zostały podjęte.

5. W przypadku uzasadnionej potrzeby lub na prośbę osoby zatrzymanej, osobę tę należy niezwłocznie poddać badaniu lekarskiemu lub udzielić jej pierwszej pomocy medycznej.

6. Minister właściwy do spraw finansów publicznych w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia, tryb przeprowadzania badań lekarskich, o których mowa w ust. 5, oraz przypadki uzasadniające potrzebę niezwłocznego udzielenia osobie zatrzymanej pierwszej pomocy medycznej lub potrzebę poddania jej niezbędnym badaniom lekarskim, czas i organizację tych badań oraz sposób ich dokumentowania z uwzględnieniem ochrony zdrowia osoby zatrzymanej.

7. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, sposób wykonywania czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 2 i ust. 3 oraz tryb i zakres współpracy Służby Celnej z Policją i Strażą Graniczną, uwzględniając potrzebę zapewnienia odpowiedniej skuteczności podejmowanych przez funkcjonariuszy czynności, a także potrzebę ochrony dóbr osobistych i praw majątkowych osoby, wobec której zostały podjęte.

Art. 73.[Zażalenie na sposób przeprowadzenia czynności] Na sposób przeprowadzenia czynności, o których mowa w art. 72 ust. 1 pkt 1–3, w terminie 7 dni od dnia ich dokonania, przysługuje zażalenie do prokuratora właściwego ze względu na miejsce przeprowadzenia czynności. Do zażalenia stosuje się przepisy Kodeksu postępowania karnego w zakresie dotyczącym postępowania odwoławczego.

Art. 74.[Ujawnianie danych] 1. Dane dotyczące osób korzystających z usług pocztowych oraz dane dotyczące faktu i okoliczności świadczenia lub korzystania z tych usług mogą być ujawnione organom Służby Celnej i przez nie przetwarzane wyłącznie w celu realizacji zadań, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 4–7.

2. Ujawnianie danych, o których mowa w ust. 1, następuje na:

1) pisemny wniosek Szefa Służby Celnej lub dyrektora izby celnej;

2) żądanie funkcjonariusza mającego pisemne upoważnienie osób, o których mowa w pkt 1.

3. Przedsiębiorcy świadczący usługi pocztowe na podstawie ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. – Prawo pocztowe są obowiązani do udostępniania danych określonych w ust. 1 funkcjonariuszowi wskazanemu we wniosku organu Służby Celnej.

Art. 75.[Obowiązek sporządzania i przekazywania informacji] 1. Na pisemne żądanie właściwego organu Służby Celnej, wydane w związku z toczącym się postępowaniem o przestępstwo skarbowe prowadzonym przeciwko osobie fizycznej będącej stroną umowy z bankiem lub przestępstwo skarbowe popełnione w zakresie działalności osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, która to osoba lub jednostka jest stroną umowy z bankiem, banki są obowiązane do sporządzania i przekazywania na swój koszt informacji o:

1) posiadanych rachunkach bankowych w tym rachunkach oszczędnościowych, liczbie i stanach rachunków oraz obrotach na tych rachunkach;

2) posiadanych rachunkach pieniężnych lub rachunkach papierów wartościowych, liczbie i stanach rachunków oraz obrotach na tych rachunkach;

3) zawartych umowach kredytowych lub umowach pożyczki, a także umowach depozytowych;

4) nabytych za pośrednictwem banków akcji Skarbu Państwa lub obligacji Skarbu Państwa, a także obrotach tymi papierami wartościowymi;

5) obrotach wydawanymi przez banki certyfikatami depozytowymi lub innymi papierami wartościowymi.

2. Przepisy ust. 1 stosuje się odpowiednio do innych niż banki podmiotów prowadzących przedsiębiorstwa maklerskie oraz spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych.

3. Towarzystwa funduszy inwestycyjnych, na pisemne żądanie właściwego organu Służby Celnej, są obowiązane do sporządzania i przekazywania na swój koszt informacji o umorzonych jednostkach uczestnictwa; przepis ust. 1, w zakresie dotyczącym przesłanek wystąpienia z żądaniem stosuje się odpowiednio.

4. Żądanie, o którym mowa w ust. 1, zawiera oznaczenie posiadacza rachunku oraz okresu objętego informacją.

Art. 75a.[Ewidencja osób, wobec których orzeczono zakaz wstępu do ośrodków gier i uczestnictwa w grach hazardowych] 1. Minister właściwy do spraw finansów publicznych prowadzi ewidencję osób, wobec których orzeczono środek karny zakazu wstępu do ośrodków gier i uczestnictwa w grach hazardowych.

2. W ewidencji umieszcza się następujące dane dotyczące osoby, o której mowa w ust. 1:

1) imię i nazwisko;

2) numer PESEL, jeżeli jest nadany, a w przypadku braku numeru PESEL – adres zamieszkania oraz datę i miejsce urodzenia;

3) okres, na który orzeczono środek karny.

3. Dane osób usuwa się z ewidencji z upływem okresu, na który orzeczono środek karny.

Art. 75b.[Obserwowanie i rejestrowanie zdarzeń w miejscach publicznych] 1. Funkcjonariusze, o których mowa w art. 66 ust. 3, mają prawo do obserwowania i rejestrowania, przy użyciu środków technicznych, obrazu zdarzeń w miejscach publicznych oraz dźwięku towarzyszącego tym zdarzeniom – wyłącznie w toku czynności podejmowanych w celu ustalenia sprawców oraz uzyskania dowodów przestępstw lub przestępstw skarbowych, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 4–6.

2. Wykonanie czynności, o których mowa w ust. 1, może zarządzić dyrektor izby celnej na czas określony nie dłuższy niż 3 miesiące.

3. Jeżeli informacje i materiały uzyskane w wyniku czynności, o których mowa w ust. 1, zawierają informacje mające znaczenie dla postępowania w sprawach o przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe, dla postępowania karnego bądź uzasadniają podejrzenie naruszenia przepisów celnych, podatkowych lub z zakresu gier hazardowych, organ Służby Celnej prowadzi odpowiednio postępowanie przygotowawcze, kontrolę, postępowanie celne lub podatkowe albo przekazuje uzyskane informacje i materiały właściwym organom.

4. Informacje i materiały, które nie stanowią informacji potwierdzających zaistnienie czynów, o których mowa w ust. 1, podlegają niezwłocznie protokolarnemu, komisyjnemu zniszczeniu. Zniszczenie zarządza dyrektor izby celnej.

5. Zabronione jest udzielanie informacji uzyskanych w wyniku czynności, o których mowa w ust. 1, osobom i instytucjom innym niż sąd i prokurator lub organy uprawnione na mocy odrębnych ustaw do wykonywania czynności operacyjno-rozpoznawczych albo wykorzystywanie tych informacji w celu innym niż realizacja zadań Służby Celnej określonych w ust. 3.

6. Minister właściwy do spraw finansów publicznych w porozumieniu z Ministrem Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, sposób przeprowadzania i dokumentowania czynności, o których mowa w ust. 1, a także przekazywania, przetwarzania i niszczenia materiałów uzyskanych podczas stosowania tych czynności oraz wzory stosowanych dokumentów, uwzględniając potrzebę zapewnienia niejawnego charakteru podejmowanych czynności i uzyskanych materiałów.

Art. 75c.[Korzystanie z informacji w formie zapisu elektronicznego] 1. Służba Celna w celu realizacji ustawowych zadań może korzystać z informacji, w tym danych osobowych, w tym również w formie zapisu elektronicznego, uzyskanych przez uprawnione organy, służby i instytucje państwowe w wyniku wykonywania czynności operacyjno-rozpoznawczych oraz przetwarzać je w rozumieniu ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych, bez wiedzy i zgody osoby, której dane dotyczą.

2. Służba Celna współdziała z organami, służbami i instytucjami państwowymi uprawnionymi do wykonywania czynności operacyjno-rozpoznawczych, w szczególności przez uczestnictwo funkcjonariuszy w realizowanych przez nie czynnościach operacyjno-rozpoznawczych.

3. Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, zakres, warunki i tryb przekazywania Służbie Celnej informacji uzyskanych w wyniku prowadzenia przez uprawnione organy, służby i instytucje czynności operacyjno-rozpoznawczych, uwzględniając zakres informacji niezbędnych do wykonywania ustawowych zadań Służby Celnej, cel przekazywania informacji oraz potrzebę jego dokumentowania.

Art. 75d.[Udostępnianie danych telekomunikacyjnych] 1. W celu zapobiegania lub wykrywania przestępstw skarbowych, o których mowa w rozdziale 9 Kodeksu karnego skarbowego, Służba Celna może uzyskiwać dane niestanowiące treści odpowiednio, przekazu telekomunikacyjnego albo przekazu w ramach usługi świadczonej drogą elektroniczną, określone w:

1) art. 180c i art. 180d ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. – Prawo telekomunikacyjne (Dz. U. z 2016 r. poz. 1489 i 1579), zwane dalej „danymi telekomunikacyjnymi”,

2) art. 18 ust. 1–5 ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (Dz. U. z 2016 r. poz. 1030 i 1579), zwane dalej „danymi internetowymi”

– oraz może je przetwarzać bez wiedzy i zgody osoby, której dotyczą.

2. Przedsiębiorca telekomunikacyjny lub usługodawca świadczący usługi drogą elektroniczną udostępnia nieodpłatnie dane telekomunikacyjne lub internetowe:

1) funkcjonariuszowi wskazanemu w pisemnym wniosku Szefa Służby Celnej lub dyrektora izby celnej albo osoby przez nich upoważnionej;

2) na ustne żądanie funkcjonariusza posiadającego pisemne upoważnienie osób, o których mowa w pkt 1;

3) za pośrednictwem sieci telekomunikacyjnej funkcjonariuszowi posiadającemu pisemne upoważnienie osób, o których mowa w pkt 1.

3. W przypadku, o którym mowa w ust. 2 pkt 3, udostępnianie danych telekomunikacyjnych lub internetowych odbywa się bez udziału pracowników przedsiębiorcy telekomunikacyjnego lub usługodawcy świadczącego usługi drogą elektroniczną lub przy niezbędnym ich udziale, jeżeli możliwość taka jest przewidziana w porozumieniu zawartym między Szefem Służby Celnej a tym podmiotem.

4. Udostępnienie danych telekomunikacyjnych lub internetowych może nastąpić za pośrednictwem sieci telekomunikacyjnej, jeżeli:

1) wykorzystywane sieci telekomunikacyjne zapewniają:

a) możliwość ustalenia osoby uzyskującej dane, ich rodzaju oraz czasu, w którym zostały uzyskane,

b) zabezpieczenie techniczne i organizacyjne uniemożliwiające osobie nieuprawnionej dostęp do danych;

2) jest to uzasadnione specyfiką lub zakresem zadań wykonywanych przez jednostki organizacyjne Służby Celnej albo prowadzonych przez nie czynności.

5. Dane telekomunikacyjne lub internetowe, które mają znaczenie dla postępowania karnego lub postępowania karnego skarbowego, Szef Służby Celnej albo dyrektor izby celnej przekazuje prokuratorowi właściwemu ze względu na siedzibę organu przekazującego. Prokurator podejmuje decyzję o zakresie i sposobie wykorzystania przekazanych danych.

6. Dane telekomunikacyjne lub internetowe, które nie mają znaczenia dla postępowania karnego lub postępowania karnego skarbowego, podlegają niezwłocznemu, komisyjnemu i protokolarnemu zniszczeniu.

7. Szef Służby Celnej i dyrektor izby celnej prowadzą rejestry wystąpień o uzyskanie danych telekomunikacyjnych i internetowych zawierające informacje identyfikujące jednostkę organizacyjną Służby Celnej i funkcjonariusza uzyskującego te dane, ich rodzaj, cel uzyskania oraz czas, w którym zostały uzyskane. Rejestry prowadzi się w formie elektronicznej, z zachowaniem przepisów o ochronie informacji niejawnych.

Art. 75da.[Kontrola nad uzyskiwaniem przez Służbę Celną danych telekomunikacyjnych i internetowych] 1. Kontrolę nad uzyskiwaniem przez Służbę Celną danych telekomunikacyjnych i internetowych sprawuje sąd okręgowy właściwy dla siedziby organu Służby Celnej, któremu udostępniono te dane.

2. Organ Służby Celnej, o którym mowa w ust. 1, przekazuje, z zachowaniem przepisów o ochronie informacji niejawnych, sądowi okręgowemu, o którym mowa w ust. 1, w okresach półrocznych, sprawozdanie obejmujące:

1) liczbę przypadków pozyskania w okresie sprawozdawczym danych telekomunikacyjnych lub internetowych oraz rodzaj tych danych;

2) kwalifikacje prawne czynów, w związku z zaistnieniem których wystąpiono o dane telekomunikacyjne lub internetowe.

3. W ramach kontroli, o której mowa w ust. 1, sąd okręgowy może zapoznać się z materiałami uzasadniającymi udostępnienie Służbie Celnej danych telekomunikacyjnych lub internetowych.

4. Sąd, o którym mowa w ust. 1, informuje Szefa Służby Celnej o wyniku kontroli w terminie 30 dni od jej zakończenia.

5. Kontroli, o której mowa w ust. 1, nie podlega uzyskiwanie danych na podstawie art. 75db ust. 1.

Art. 75db.[Uzyskiwanie danych w celu zapobiegania lub wykrywania przestępstw skarbowych] 1. W celu zapobiegania lub wykrywania przestępstw skarbowych, o których mowa w rozdziale 9 Kodeksu karnego skarbowego, Służba Celna może uzyskiwać dane:

1) z wykazu, o którym mowa w art. 179 ust. 9 ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. – Prawo telekomunikacyjne,

2) o których mowa w art. 161 ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. – Prawo telekomunikacyjne,

3) w przypadku użytkownika, który nie jest osobą fizyczną numer zakończenia sieci oraz siedzibę lub miejsce wykonywania działalności gospodarczej, firmę lub nazwę i formę organizacyjną tego użytkownika,

4) w przypadku stacjonarnej publicznej sieci telekomunikacyjnej – także nazwę miejscowości oraz ulicy, przy której znajduje się zakończenie sieci, udostępnione użytkownikowi

– oraz może je przetwarzać bez wiedzy i zgody osoby, której dotyczą.

2. Do udostępniania i przetwarzania danych, o których mowa w ust. 1, art. 75d ust. 2–7 stosuje się.

Art. 75e.[Blokada rachunku] 1. W razie powzięcia uzasadnionego podejrzenia popełnienia przestępstwa, o którym mowa w art. 107 § 1 Kodeksu karnego skarbowego, organ Służby Celnej może skierować pisemne żądanie blokady rachunku prowadzonego w banku lub w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej na okres 72 godzin od momentu otrzymania żądania, równocześnie występując o wydanie postanowienia o zabezpieczeniu majątkowym.

2. Blokada rachunku upada, jeżeli przed upływem terminu, o którym mowa w ust. 1, nie zostanie wydane postanowienie o zabezpieczeniu majątkowym.

Art. 75f.[Wyszukiwanie informacji za pośrednictwem Krajowego Punktu Kontaktowego] W celu wykonywania zadań w zakresie kontroli ruchu drogowego, o których mowa w art. 129 ust. 4a ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym, Służba Celna może prowadzić wyszukiwania informacji za pośrednictwem Krajowego Punktu Kontaktowego, na zasadach określonych w art. 80k–80r tej ustawy.

Rozdział 7

Przebieg służby

Art. 76. [Służba w Służbie Celnej] W Służbie Celnej może pełnić służbę osoba, która:

1) jest obywatelem polskim;

2) korzysta z pełni praw publicznych;

3) nie była skazana prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwo popełnione umyślnie lub umyślne przestępstwo skarbowe;

4) ma co najmniej średnie wykształcenie;

5) ma nieposzlakowaną opinię;

6) ma stan zdrowia pozwalający na pełnienie służby na określonym stanowisku.