Na podstawie art. 32 ust. 2 ustawy z dnia 13 lutego 1984 r. o funkcjach konsulów Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2002 r. Nr 215, poz. 1823, z późn. zm.²⁾) zarządza się, co następuje:

§ 2.[Wyłączenie stosowania przepisów rozporządzenia] 1. Przepisów rozdziału 1 niniejszego rozporządzenia nie stosuje się w sprawach pobierania opłat za przyjęcie i rozpatrzenie wniosków o wydanie wizy Schengen oraz w sprawach dotyczących kategorii osób zwolnionych od opłaty za przyjęcie i rozpatrzenie wniosków o wydanie wizy Schengen.

2. W sprawach, o których mowa w ust. 1, stosuje się przepisy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 810/2009 z dnia 13 lipca 2009 r. ustanawiającego Wspólnotowy Kodeks Wizowy (kodeks wizowy) (Dz. Urz. UE L 243 z 15.09.2009, str. 1, z późn. zm.³⁾) oraz postanowienia umów międzynarodowych o ułatwieniach wizowych, zawartych przez Unię Europejską.

§ 3.[Termin wnoszenia opłaty konsularnej] 1. Strona wnioskująca o wykonanie czynności konsularnej wnosi opłatę konsularną przed wykonaniem czynności.

2. Opłaty konsularne oraz kwotę zwrotu poniesionych wydatków związanych z likwidacją spadku lub prowadzeniem sprawy majątkowej konsul może pobrać po zakończeniu postępowania, dokonując potrącenia z masy spadku lub uzyskanej należności.

3. W szczególnych przypadkach, na wniosek uzasadniony ważnym interesem strony, konsul może dopuścić pobranie opłaty konsularnej po wykonaniu czynności konsularnej.

§ 4.[Zasady pobierania opłaty konsularnej] 1. Opłaty konsularne pobiera się w walucie państwa przyjmującego.

2. W uzasadnionych przypadkach konsul, za zgodą ministra właściwego do spraw zagranicznych, może ustalić pobieranie opłat konsularnych w innej walucie.

3. Od strony zamieszkałej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej opłatę konsularną za wydobycie i doręczenie dokumentu za pośrednictwem organu administracji publicznej można pobierać w złotych, po przeliczeniu jej według obowiązującego w dniu wykonania czynności kursu sprzedaży walut ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski.

§ 5.[Wysokość opłat konsularnych] 1. Konsul ustala wysokość opłat konsularnych w walucie państwa przyjmującego, przeliczając opłaty określone w euro w taryfie opłat konsularnych. Wysokość opłat konsularnych podlega zaokrągleniu w górę do pełnych jednostek waluty, w której są one pobierane.

2. Konsulowie mający siedziby w tym samym państwie stosują opłaty konsularne w wysokości ustalonej przez konsula mającego siedzibę w stolicy tego państwa.

3. Ustalona przez konsula wysokość opłat konsularnych obowiązujących w okręgu konsularnym, ujęta w tabeli opłat konsularnych, upowszechniana jest w sposób umożliwiający dostęp do niej wszystkim zainteresowanym.

4. Przy przeliczaniu wysokości opłat wymienionych w taryfie opłat konsularnych na walutę, w której pobierana jest opłata konsularna, stosuje się kurs referencyjny euro ogłaszany przez Europejski Bank Centralny obowiązujący w ostatnim dniu poprzedniego miesiąca.

5. Konsul dokonuje korekty opłat konsularnych w przypadku zmian notowań kursu waluty, w której pobierana jest opłata konsularna, w stosunku do euro, jeżeli zmiana kursu obowiązującego w ostatnim dniu poprzedniego kwartału przekroczy 5%.

§ 6.[Miejsce wnoszenia opłaty konsularnej] Opłaty konsularne oraz kwotę zwrotu wydatków poniesionych w związku z wykonywaniem czynności konsularnych wnosi się:

1) poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej w kasie placówki zagranicznej w gotówce lub czekach potwierdzonych przez bank albo przelewem na konto bankowe placówki; konsul może dopuścić pobieranie opłat konsularnych w innej formie, o ile nie wiąże się to z powstaniem dla niego dodatkowych kosztów obsługi indywidualnych transakcji;

2) na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przelewem bankowym na wskazane w zobowiązaniu kredytowym lub piśmie konsula konto bankowe.

§ 7.[Zwrot opłaty konsularnej za zaniechanie wykonania czynności konsularnej] Stronie, która skierowała wniosek do konsula, a następnie zażądała zaniechania wykonania czynności konsularnej, zwrot opłaty konsularnej przysługuje tylko wówczas, gdy czynność nie została jeszcze rozpoczęta. Opłata konsularna od wniosku nie podlega zwrotowi.

§ 8.[Opłaty przewidziane w umowach międzynarodowych lub zwyczajach międzynarodowych w stosunkach z innymi państwami] 1. Jeżeli umowy międzynarodowe, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, lub uznane zwyczaje międzynarodowe w stosunkach z innymi państwami przewidują za niektóre czynności konsularne inne opłaty niż ustalone w rozporządzeniu albo zwolnienie z opłat, to od obywateli tych państw pobiera się opłaty przewidziane w tych umowach lub zgodne ze zwyczajem albo dokonuje się określonych czynności bezpłatnie.

2. Jeżeli państwo obce pobiera od obywateli polskich za określone czynności konsularne opłaty wyższe lub niższe od ustalonych w rozporządzeniu lub pobiera opłaty za czynności, które zgodnie z taryfą opłat konsularnych nie podlegają opłatom, to wobec obywateli tego państwa mogą być zastosowane, na zasadzie wzajemności, opłaty odpowiadające wysokością kwotom pobieranym od obywateli polskich przez to państwo obce. Mogą być także pobierane od obywateli tego państwa opłaty za czynności, które zgodnie z taryfą opłat konsularnych opłatom nie podlegają.

3. Wysokość opłat konsularnych w przypadkach, o których mowa w ust. 1 i 2, ustala konsul mający siedzibę w stolicy państwa, za zgodą ministra właściwego do spraw zagranicznych.

§ 9.[Obniżenie opłat konsularnych za poszczególne czynności ujęte w taryfie opłat konsularnych] 1. Minister właściwy do spraw zagranicznych może obniżyć wysokość opłat konsularnych za poszczególne czynności ujęte w taryfie opłat konsularnych, jeżeli stwierdzi, że wysokość tych opłat przekracza możliwości płatnicze znaczącej grupy interesantów urzędu w danym państwie.

2. W szczególnie uzasadnionych przypadkach, gdy przemawia za tym interes państwa, minister właściwy do spraw zagranicznych może ustalić w danym państwie zerową stawkę opłat konsularnych za poszczególne czynności konsularne ujęte w taryfie opłat konsularnych.

§ 10.[Czynności wyłączone od opłat określonych w taryfie opłat konsularnych] Nie podlegają opłacie konsularnej czynności konsularne określone w taryfie opłat konsularnych, wykonywane:

1) na rzecz obywateli polskich w sprawach:

a) dotyczących ochrony przysługujących im praw w razie ich naruszenia przez władze państwa przyjmującego lub w związku z nieszczęśliwymi wypadkami lub innymi poważnymi zdarzeniami losowymi, których ofiarami stali się obywatele polscy,

b) związanych z potwierdzeniem lub ustaleniem świadczeń z tytułu zaopatrzenia emerytalnego pracowników i ich rodzin, inwalidów wojennych i kombatantów oraz ich rodzin, z ubezpieczenia społecznego lub pomocy społecznej,

c) roszczeń związanych z uporczywym, dyskryminacyjnym lub oszukańczym naruszaniem praw pracowniczych wynikających ze stosunku pracy bądź roszczeń o naprawienie szkód wynikłych z wypadku przy pracy lub choroby zawodowej,

d) związanych z ubieganiem się o status weterana działań poza granicami państwa oraz korzystaniem z tego statusu;

2) na rzecz cudzoziemców, którym władze polskie udzieliły ochrony, w zakresie spraw związanych z ich przyjazdem na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w rozumieniu ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2012 r. poz. 680);

3) na rzecz polskich organów administracji publicznej oraz sądów i prokuratur;

4) w związku z ewakuacją z terenów dotkniętych klęską żywiołową, obszarów zagrożonych konfliktem zbrojnym lub atakiem terrorystycznym na masową skalę;

5) w związku z dochodzeniem roszczeń alimentacyjnych lub roszczeń z zakresu opieki i kurateli;

6) w sprawach określonych w:

a) ustawie z dnia 18 grudnia 1998 r. o Instytucie Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu (Dz. U. z 2007 r. Nr 63, poz. 424, z późn. zm.⁴⁾), a także w sprawach odszkodowań i zadośćuczynienia za zbrodnie nazistowskie, komunistyczne i inne przestępstwa stanowiące zbrodnie przeciwko pokojowi, ludzkości lub zbrodnie wojenne, a także za inne represje z motywów politycznych,

b) ustawie z dnia 9 listopada 2000 r. o repatriacji (Dz. U. z 2004 r. Nr 53, poz. 532, z późn. zm.⁵⁾).

§ 11.[Ulga lub zwolnienie od opłaty konsularnej] 1. Na wniosek strony konsul może w wyjątkowych przypadkach, w szczególności uzasadnionych sytuacją osobistą strony, udzielić ulgi w opłacie konsularnej lub zwolnić od tej opłaty.

2. Ulgi udziela się, biorąc pod uwagę indywidualne okoliczności uzasadniające wniosek oraz słuszny interes strony, w wysokości odpowiednio 25%, 50% lub 75%. Opłata konsularna po uwzględnieniu ulgi podlega zaokrągleniu w górę do pełnych jednostek waluty, w której jest pobierana.

§ 12.[Ulga w opłacie konsularnej lub zwolnienie od opłaty funkcjonariuszy organizacji międzynarodowych] 1. Konsul może, kierując się kurtuazją, udzielić ulgi w opłacie konsularnej lub zwolnić od tej opłaty funkcjonariuszy organizacji międzynarodowych oraz osobistości życia publicznego państwa przyjmującego, osobistości życia polonijnego, jak również szefów i urzędników przedstawicielstw dyplomatycznych i urzędów konsularnych państw trzecich.

2. Konsul może w indywidualnych przypadkach udzielić ulgi w opłacie konsularnej lub zwolnić od tej opłaty, jeśli służy to propagowaniu interesów kulturalnych, gospodarczych, naukowych, sportowych, jak również interesów w dziedzinie polityki zagranicznej, współpracy rozwojowej lub w innych dziedzinach ważnych z punktu widzenia interesu publicznego albo jeżeli przemawiają za tym względy humanitarne.

§ 13.[Zwrot kwoty wydatków poniesionych przez konsula w związku z wykonywaniem czynności konsularnych] 1. Strona zwraca kwotę wydatków poniesionych przez konsula w związku z wykonywaniem czynności konsularnych, w szczególności z tytułu:

1) opłat należnych obcym organom administracji publicznej lub organom wymiaru sprawiedliwości;

2) kosztów zaangażowania adwokatów, notariuszy, tłumaczy i biegłych oraz innych osób, którym powierzono wykonywanie czynności urzędowych, w tym niezbędnych kosztów podróży – w wysokości odpowiadającej stawkom obowiązującym w miejscu wykonania czynności, a w uzasadnionych przypadkach, za zgodą strony lub ministra właściwego do spraw zagranicznych – w wysokości odpowiadającej stawkom wynikającym z umów zawartych między osobami wykonującymi powierzone czynności i konsulem;

3) kosztów postępowania sądowego i kaucji;

4) kosztów ogłoszeń;

5) kosztów bankowych;

6) kosztów zlecanych przez strony doręczeń dokumentów, w tym dokumentów paszportowych;

7) dodatkowej oprawy uroczystości ślubnych;

8) innych opłat i kosztów poniesionych w związku z wykonywaniem czynności konsularnych.

2. Konsul może pobrać należność na poczet wydatków, o których mowa w ust. 1, po ustaleniu wysokości wydatków, a przed ich faktycznym poniesieniem; w razie wzrostu wydatków powyżej ustalonej wysokości konsul wzywa stronę do wpłacenia różnicy między wpłaconą należnością a faktycznie poniesionymi wydatkami i wyznacza termin wpłaty, którego niedotrzymanie powoduje wstrzymanie biegu sprawy. Z należności wniesionej na pokrycie wydatków przysługuje zwrot tylko części niewydatkowanej.

3. Wpłaty z tytułu zwrotu kwoty wydatków, o których mowa w ust. 1, rozlicza się w budżecie placówki zagranicznej.

§ 15.[Obniżenie o 50% wysokości opłat konsularnych] 1. Opłaty konsularne za czynności konsularne określone w pozycjach 1.01 i 1.02 taryfy opłat konsularnych obniża się o 50% w przypadku wydania paszportów:

1) emerytom, rencistom, osobom niepełnosprawnym w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2011 r. Nr 127, poz. 721, z późn. zm.⁶⁾), a także współmałżonkom tych osób pozostającym na ich wyłącznym utrzymaniu;

2) osobom przebywającym w domach pomocy społecznej lub w zakładach opiekuńczych albo korzystającym z pomocy społecznej w formie zasiłków stałych;

3) kombatantom i innym osobom, do których stosuje się przepisy ustawy z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego (Dz. U. z 2012 r. poz. 400);

4) osobom małoletnim do czasu podjęcia ustawowo określonego obowiązku szkolnego, uczniom i studentom do ukończenia 26 roku życia.

2. Osoba korzystająca z ulgi w opłacie konsularnej, o której mowa w ust. 1, przedstawia konsulowi do wglądu dokument potwierdzający uprawnienie do skorzystania z ulgi.

3. W razie zbiegu tytułów uprawniających do ulgi w opłacie konsularnej za wydanie paszportu lub paszportu tymczasowego, o których mowa w ust. 1, przysługuje tylko jedna ulga w opłacie.

§ 16.[Obniżenie opłat w przypadku wydania nowego paszportu przed upływem terminu ważności] 1. Opłaty konsularne za czynności konsularne określone w pozycjach 1.01 i 1.02 taryfy opłat konsularnych obniża się w przypadku wydania nowego paszportu przed upływem terminu ważności dotychczas posiadanego paszportu w związku:

1) ze zmianą lub koniecznością sprostowania danych podlegających wpisowi do paszportu, o których mowa w art. 18 ust. 1 pkt 1–3, 5 i 9 ustawy z dnia 13 lipca 2006 r. o dokumentach paszportowych (Dz. U. z 2013 r. poz. 268);

2) ze zmianą wyglądu osoby posiadającej paszport mogącą utrudnić ustalenie jej tożsamości;

3) z brakiem w dotychczas posiadanym paszporcie miejsca na umieszczenie w nim wiz lub stempli poświadczających przekroczenie granicy.

2. Wysokość opłaty konsularnej za wydanie nowego paszportu w przypadkach, o których mowa w ust. 1, ustala się, odejmując od opłaty obowiązującej w dniu złożenia wniosku o wydanie nowego paszportu jedną dziesiątą część tej opłaty za każdy pełny rok pozostający do upływu terminu ważności dotychczas posiadanego paszportu – w przypadku paszportu z terminem ważności 10 lat lub jedną piątą – w przypadku wydania paszportu z terminem ważności 5 lat.

§ 17.[Zwrot opłaty w przypadku unieważnienia paszportu] 1. W przypadku wydania decyzji, o której mowa w art. 38 ust. 1 pkt 1 i 2 i ust. 3 ustawy z dnia 13 lipca 2006 r. o dokumentach paszportowych, osobie, której unieważniono paszport, przysługuje zwrot opłaty konsularnej za wydanie paszportu za każdy pełny rok objęty tą decyzją.

2. Wysokość opłaty konsularnej podlegającej zwrotowi konsul ustala w drodze decyzji wydawanej z urzędu, przyjmując za każdy pełny rok:

1) jedną dziesiątą – w przypadku unieważnienia paszportu z terminem ważności 10 lat,

2) jedną piątą – w przypadku unieważnienia paszportu z terminem ważności 5 lat,

3) jedną drugą – w przypadku unieważnienia paszportu z terminem ważności 2 lata

– części opłaty obowiązującej w dniu wydania decyzji w tej sprawie.

3. Zwrotu opłaty konsularnej w kasie placówki zagranicznej lub na rachunek bankowy wskazany przez osobę, której unieważniono paszport, dokonuje się po dostarczeniu konsulowi unieważnionego paszportu.

4. W przypadku unieważnienia paszportu wydanego przez organ paszportowy w kraju zwrotu opłaty konsularnej dokonuje się według zasad określonych w ust. 2. Kwotę podlegającą zwrotowi, wyrażoną w złotych, wypłaca się w walucie przewidzianej w tabeli opłat konsularnych, przeliczoną według kursu sprzedaży obowiązującego w Narodowym Banku Polskim w dniu wydania decyzji.

§ 18.[Wyłączenie od pobieranie opłaty za przyjęcie i rozpatrzenie wniosku o wydanie wizy od członka rodziny obywatela UE] 1. Nie pobiera się opłaty za przyjęcie i rozpatrzenie wniosku o wydanie wizy od członka rodziny obywatela Unii Europejskiej w rozumieniu art. 2 pkt 4 w związku z pkt 3 ustawy z dnia 14 lipca 2006 r. o wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin (Dz. U. Nr 144, poz. 1043, z późn. zm.⁷⁾)⁸⁾.

2. Nie pobiera się opłaty za przyjęcie i rozpatrzenie wniosku o wydanie wizy oraz opłaty za ponowne rozpatrzenie wniosku o wydanie wizy od:

1) małżonka obywatela Rzeczypospolitej Polskiej;

2) małoletniego bezpośredniego zstępnego obywatela Rzeczypospolitej Polskiej lub małoletniego bezpośredniego zstępnego małżonka obywatela Rzeczypospolitej Polskiej, jeśli zstępny pozostaje na utrzymaniu obywatela Rzeczypospolitej Polskiej lub małżonka obywatela Rzeczypospolitej Polskiej;

3) bezpośredniego wstępnego obywatela Rzeczypospolitej Polskiej lub bezpośredniego wstępnego małżonka obywatela Rzeczypospolitej Polskiej, jeśli wstępny pozostaje na utrzymaniu obywatela Rzeczypospolitej Polskiej lub małżonka obywatela Rzeczypospolitej Polskiej.

§ 19.[Wyłączenie opłaty za przyjęcie i rozpatrzenie wniosku o wydanie wiz dyplomatycznych i służbowych] Nie pobiera się opłaty konsularnej za przyjęcie i rozpatrzenie wniosku o wydanie wiz dyplomatycznych i służbowych.

§ 21.[Przepisy uchylone] Traci moc rozporządzenie Ministra Spraw Zagranicznych z dnia 14 sierpnia 2003 r. w sprawie opłat konsularnych (Dz. U. Nr 156, poz. 1530, z późn. zm.⁹⁾).

§ 22.[Wejście w życie] Rozporządzenie wchodzi w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu ogłoszenia.

Załącznik do rozporządzenia Ministra Spraw Zagranicznych
z dnia 23 kwietnia 2013 r. (poz. 522)

TARYFA OPŁAT KONSULARNYCH

* Za czynności konsularne dokonywane w ramach opracowywania dokumentacji nie pobiera się dodatkowych opłat, z wyjątkiem opłat za sporządzenie i poświadczenie lub sprawdzenie i poświadczenie tłumaczenia (pozycje 6.04, 6.05, 6.06 taryfy opłat konsularnych).

** Ustalenie kwoty netto następuje po odliczeniu z masy majątkowej opłat konsularnych za inne czynności wykonane w związku z prowadzoną sprawą oraz wydatków poniesionych przez konsula.