PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, w szczególności jego art. 175 ust. 1,

uwzględniając wniosek Komisji,

uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Społeczno-Ekonomicznego(¹),

po konsultacji z Komitetem Regionów,

stanowiąc zgodnie z procedurą określoną w artykule 251 Traktatu(²),

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) niniejsze rozporządzenie dotyczy przede wszystkim ochrony środowiska naturalnego i ochrony zdrowia ludzi. Zatem jego podstawą prawną jest art. 175 ust. 1 Traktatu,

(2) poważny niepokój Wspólnoty budzi nieustanne uwalnianie do środowiska trwałych zanieczyszczeń organicznych. Te substancje chemiczne, które są przenoszone ponad granicami międzynarodowymi daleko od ich źródeł, pozostają na stałe w środowisku, ulegają bioakumulacji za pośrednictwem złożonego łańcucha pokarmowego i stanowią zagrożenie dla zdrowia ludzi i środowiska naturalnego. Niezbędne jest zatem przyjęcie dalszych środków zmierzających do ochrony zdrowia ludzi i środowiska przed tymi zanieczyszczeniami,

(3) z uwagi na swoje obowiązki w zakresie ochrony środowiska naturalnego, Wspólnota podpisała w dniu 24 czerwca 1998 r. Protokół do konwencji z 1979 r. w sprawie transgranicznego zanieczyszczania powietrza na dalekie odległości dotyczący trwałych zanieczyszczeń organicznych, zwany dalej "Protokołem” , a w dniu 22 maja 2001 r. Konwencję sztokholmską w sprawie trwałych zanieczyszczeń organicznych, zwaną dalej "Konwencją”,

(4) chociaż na poziomie Wspólnoty wprowadzone zostały przepisy prawne odnoszące się trwałych zanieczyszczeń organicznych, jego główne niedostatki polegają na braku lub niepełności postanowień dotyczących zakazu wytwarzania i stosowania każdej z substancji chemicznej wyszczególnionych obecnie w wykazach, braku określenia warunków ramowych dla objęcia zakazami, ograniczeniami lub eliminacją dodatkowych substancji będących trwałymi zanieczyszczeniami organicznymi, czy też jakichkolwiek warunków ramowych mających na celu zapobieganie wytwarzaniu i stosowaniu nowych substancji, które wykazują cechy trwałych zanieczyszczeń organicznych. Na poziomie Wspólnoty nie określono żadnych wartości docelowych w zakresie redukcji emisji, a obecne spisy substancji uwalnianych do środowiska nie obejmują wszystkich źródeł trwałych zanieczyszczeń organicznych,

(5) aby zapewnić spójne i skuteczne wykonanie zobowiązań Wspólnoty wynikających z Protokołu i Konwencji, niezbędne jest ustanowienie wspólnych ram prawnych dla przyjmowania środków zmierzających w szczególności do eliminacji wytwarzania, wprowadzania do obrotu i stosowania umyślnie wyprodukowanych trwałych zanieczyszczeń organicznych. Ponadto w ramach odnośnych wspólnotowych programów ocen i zezwoleń należy uwzględnić cechy trwałych organicznych zanieczyszczeń,

(6) należy zapewnić koordynację i spójność wykonywania na poziomie Wspólnoty postanowień konwencji roterdamskiej(³), sztokholmskiej i bazylejskiej(⁴), a także udziału w pracach nad sformułowaniem Strategicznego Podejścia do Międzynarodowego Zarządzania Chemikaliami (SAICM) w ramach Organizacji Narodów Zjednoczonych,

(7) ponadto, zważywszy na określoną w rozporządzeniu zasadę ostrożności, która stanowi fundament dla postanowień niniejszego rozporządzenia, pamiętając o zasadzie 15 Deklaracji z Rio de Janeiro w sprawie środowiska i rozwoju oraz biorąc pod uwagę dążenie do wyeliminowania, w miarę możliwości, uwalniania trwałych zanieczyszczeń organicznych do środowiska, stosowne jest ustanowienie w niektórych przypadkach bardziej rygorystycznych środków niż te, które wynikają z Protokołu i Konwencji,

(8) proponowane rozporządzenie REACH mogłoby stanowić w przyszłości właściwy instrument dla wprowadzania w życie niezbędnych środków kontrolnych w odniesieniu do wytwarzania, wprowadzania do obrotu i stosowania wyszczególnionych w wykazach substancji, jak również środków kontrolnych dotyczących istniejących i nowych substancji chemicznych i pestycydów wykazujących cechy trwałych zanieczyszczeń organicznych. Bez uszczerbku dla przepisów przyszłego rozporządzenia REACH i zważywszy na wagę wprowadzenia w życie, tak szybko jak to możliwe, środków kontrolnych w odniesieniu do substancji wymienionych w Protokole i w Konwencji, niniejsze rozporządzenie powinno wdrożyć te środki na zasadzie przejściowej,

(9) wprowadzanie do obrotu i stosowanie większości spośród trwałych zanieczyszczeń organicznych wymienionych w Protokole lub Konwencji zostało już wyeliminowane we Wspólnocie, w wyniku wprowadzenia zakazów ustanowionych w dyrektywie Rady 79/117/EWG z dnia 21 grudnia 1978 r. zakazującej wprowadzaniu do obrotu i stosowania środków ochrony roślin zawierających niektóre substancje czynne(⁵) i w dyrektywie Rady 76/769/EWG z dnia 27 lipca 1976 r. w sprawie zbliżenia przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych Państw Członkowskich odnoszących się do ograniczeń we wprowadzaniu do obrotu i stosowaniu niektórych substancji i preparatów niebezpiecznych(⁶). Aby jednakże zapewnić wykonanie zobowiązań Wspólnoty wynikających z Protokołu i Konwencji i zminimalizować uwalnianie trwałych zanieczyszczeń organicznych, jest konieczne i właściwe, by zabronić wytwarzania tych substancji i ograniczyć do minimum wyłączenia od tego zakazu, tak by wyjątki te miały zastosowanie jedynie w tych przypadkach, gdy dana substancja spełnia niezbędną funkcję w szczególnym zastosowaniu,

(10) wywóz substancji objętych Konwencją i wywóz lindanu podlegają regulacji rozporządzenia (WE) nr 304/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2003 r. dotyczącego wywozu i przywozu niebezpiecznych chemikaliów(⁷),

(11) wytwarzanie i stosowanie heksachlorocykloheksanu (HCH), w tym lindanu, podlega ograniczeniom na mocy Protokołu, lecz nie jest objęte całkowitym zakazem. Ta substancja jest w dalszym ciągu stosowana w niektórych Państwach Członkowskich, nie jest, zatem możliwe wprowadzenia natychmiastowego zakazu jej wszelkich obecnych zastosowań. Jednakże, ze względu na szkodliwe właściwości HCH i potencjalne ryzyko związane z jej uwolnieniem do środowiska, jej wytwarzanie lub zastosowanie winno być ograniczone do minimum i ostatecznie wyeliminowane nie później niż do końca 2007 r.,

(12) przestarzałe lub niedbale zarządzane zapasy trwałych zanieczyszczeń organicznych mogą stać się poważnym zagrożeniem dla środowiska i zdrowia ludzi, na przykład na skutek zanieczyszczenia gleby lub wód gruntowych. Właściwe jest, zatem przyjęcie przepisów idących dalej, niż postanowienia ustanowione w Konwencji. Zapasy zakazanych substancji winny być traktowane tak jak odpady, podczas gdy zapasy substancji, których wytwarzanie lub stosowanie pozostaje dozwolone, winny być zgłaszane organom i podlegać właściwemu nadzorowi. W szczególności istniejące zapasy, które składają się z lub zawierają zakazane trwałe zanieczyszczenia organiczne winny być zarządzane tak jak odpady, tak szybko jak jest to możliwe. Jeśli w przyszłości zakazem zostaną objęte inne substancje, ich zapasy winny być bezzwłocznie zniszczone i gromadzenie jakichkolwiek nowych zapasów tych substancji będzie niedozwolone. W związku ze szczególnymi problemami niektórych nowych Państw Członkowskich, wskazane jest udzielenie odpowiedniej pomocy finansowej i technicznej za pośrednictwem istniejących instrumentów finansowych Wspólnoty, takich jak Fundusz Spójności i fundusze strukturalne,

(13) zgodnie z komunikatem Komisji w sprawie wspólnotowej strategii dla dioksyn, furanów i polichlorowanych bifenyli (PCB)(⁸), a także zgodnie z Protokołem i Konwencją, uwalnianie do środowiska trwałych zanieczyszczeń organicznych będących niezamierzonymi produktami ubocznymi procesów produkcyjnych, winny być rozpoznawane oraz redukowane tak szybko jak to możliwe, w celu ich ostatecznego wyeliminowania, tam gdzie jest to wykonalne. Należy opracować i wprowadzić w życie odpowiednie krajowe plany działań, obejmujące wszelkie źródła tych zanieczyszczeń i środki, w tym przewidziane na mocy obowiązującego ustawodawstwa wspólnotowego, w celu zapewnienia stałej i racjonalnej ekonomicznie redukcji uwalniania tych zanieczyszczeń, tak szybko jak to możliwe. W tym celu należy wypracować odpowiednie instrumenty w ramach Konwencji,

(14) zgodnie z wyżej wspomnianym komunikatem, należy przyjąć odpowiednie programy i ustanowić mechanizmy w celu uzyskania adekwatnych danych z monitoringu obecności dioksyn, furanów i PCB w środowisku. Trzeba jednakże zapewnić, że odpowiednie instrumenty są dostępne i można z nich korzystać na warunkach akceptowalnych z ekonomicznego i technicznego punktu widzenia,

(15) na mocy Konwencji, zawartość trwałego zanieczyszczenia organicznego w odpadach winna zostać zniszczona lub nieodwracalnie przekształcona w substancje nie wykazujące podobnych cech, chyba, że inne operacje są bardziej pożądane ze względu na ochronę środowiska. Ponieważ obowiązujące prawodawstwo wspólnotowe dotyczące odpadów nie zawiera szczególnych przepisów w odniesieniu do tych substancji, przepisy takie należy ustanowić w niniejszym rozporządzeniu. Aby zapewnić wysoki poziom ochrony, do dnia 31 grudnia 2005 r. należy ustanowić wspólne dopuszczalne wartości stężenia przedmiotowych substancji w odpadach,

(16) uznaje się wagę identyfikowania i oddzielania odpadów składających się z, zawierających lub skażonych u źródła trwałymi zanieczyszczeniami organicznych, w celu zminimalizowania przenikania tych substancji chemicznych do innych odpadów. Dyrektywa Rady 91/689/EWG z dnia 12 grudnia 1976 r. w sprawie odpadów niebezpiecznych(⁹) ustanowiła zasady wspólnotowe w sprawie zarządzania odpadami niebezpiecznymi, które zobowiązują Państwa Członkowskie do przyjęcia niezbędnych środków wymagających od zakładów i przedsiębiorstw, które unieszkodliwiają, odzyskują, gromadzą lub transportują odpady niebezpieczne, by nie mieszały różnych kategorii odpadów niebezpiecznych lub, by nie mieszały odpadów niebezpiecznych z odpadami innymi niż niebezpieczne,

(17) Konwencja stanowi, że każda ze Stron ma sporządzić plan wykonania jej zobowiązań wynikających z Konwencji. Państwa Członkowskie winny zapewnić możliwości udziału społeczeństwa przy sporządzaniu ich planów wdrożeniowych. Ponieważ Wspólnota i Państwa Członkowskie dzielą kompetencje w tym zakresie, plany wdrożeniowe należy sporządzić zarówno na poziomie krajowym, jak i na poziomie Wspólnoty. Należy wspierać współpracę i wymianę informacji między Komisją a organami Państw Członkowskich,

(18) zgodnie z Konwencją i Protokołem, należy przekazywać informacje o trwałych zanieczyszczeniach organicznych innym Stronom. Należy również wspierać wymianę informacji z państwami trzecimi nie będącymi stronami tych Porozumień,

(19) ponieważ opinia publiczna, szczególnie w krajach rozwijających się, nie jest często świadoma zagrożeń, jakie niosą dla zdrowia obecnych i przyszłych pokoleń, jak też dla środowiska trwałe zanieczyszczenia organiczne, potrzebne są szeroko zakrojone działania informacyjne, by podnieść poziom przezorności i zdobyć poparcie dla ograniczeń i zakazów. Zgodnie z Konwencją, należy wspierać i ułatwiać realizację programów skierowanych na podniesienie świadomości społecznej w odniesieniu do tych substancji, szczególnie wśród najbardziej wrażliwych grup społecznych, a także na szkolenie, stosownie do okoliczności, pracowników, naukowców, wychowawców, personelu technicznego i kadr menedżerskich,

(20) na wniosek zainteresowanego państwa i w ramach dostępnych zasobów, Komisja i Państwa Członkowskie winny współpracować w udzielaniu stosownej i szybkiej pomocy technicznej mającej na celu w szczególności wzmocnienie zdolności krajów rozwijających się i państw znajdujących się w okresie przejściowym, do wykonania postanowień Konwencji. Pomoc techniczna obejmuje rozwój i wdrożenie odpowiednich alternatywnych produktów, metod i strategii, inter alia w odniesieniu do stosowania DDT w zwalczaniu chorób zakaźnych, która na mocy postanowień Konwencji może być użytkowana jedynie zgodnie z zaleceniami i wytycznymi Światowej Organizacji Zdrowia w przypadku, gdy bezpieczne, skuteczne i przystępne kosztowo alternatywy nie są dostępne w danym państwie,

(21) dokonuje się regularnej oceny skuteczności środków przyjętych w celu redukcji uwalniania trwałych zanieczyszczeń organicznych. W tym celu Państwa Członkowskie składają Komisji okresowe sprawozdania, dotyczące w szczególności wykazów uwolnień, podlegających zgłoszeniu zapasów oraz wytwarzania i wprowadzania do obrotu substancji objętych ograniczeniami. Komisja opracowuje, we współpracy z Państwami Członkowskimi, wspólny formularz dla sprawozdań Państw Członkowskich,

(22) Konwencja i Protokół stanowią, że ich Strony mogą przedstawiać propozycje innych substancji, które powinny stać się przedmiotem działań międzynarodowych, w konsekwencji czego dodatkowe substancje mogą zostać wyszczególnione w wykazach ustanowionych na mocy tych Porozumień. W takim przypadku niniejsze rozporządzenie winno być odpowiednio zmienione. Ponadto powinna istnieć możliwość modyfikacji istniejących zapisów w załącznikach do niniejszego rozporządzenia, inter alia w celu ich dostosowania do postępu naukowego i technicznego,

(23) w przypadku, gdy w załącznikach do niniejszego rozporządzenia wprowadza się zmiany w związku z wyszczególnieniem dodatkowych trwałych zanieczyszczeń organicznych pochodzących z zamierzonej produkcji w Protokole lub w Konwencji, zmiany takie włącza się do załącznika II, zamiast do załącznika I, jedynie w wyjątkowych i odpowiednio uzasadnionych przypadkach,

(24) środki niezbędne do wykonywania niniejszego rozporządzenia winny zostać przyjęte zgodnie z decyzją Rady 1999/468/WE z dnia 28 czerwca 1999 r. ustanawiającą warunki wykonywania uprawnień wykonawczych przyznanych Komisji(¹⁰),

(25) aby zapewnić przejrzystość, bezstronność i spójność na poziomie wprowadzonych działań Państwa Członkowskie ustanawiają normy dotyczące kar nakładanych za naruszenia postanowień niniejszego rozporządzenia oraz zapewniają ich stosowanie. Takie kary winny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające, ponieważ nieprzestrzeganie tych postanowień może rodzić zagrożenie dla zdrowia ludzi i środowiska naturalnego. Informacje o naruszeniach postanowień niniejszego rozporządzenia powinny być podawane w stosownych przypadkach do wiadomości publicznej;,

(26) ponieważ cele niniejszego rozporządzenia, a mianowicie ochrona środowiska naturalnego i zdrowia ludzi przed trwałymi zanieczyszczeniami organicznymi, nie mogą być w wystarczającym stopniu osiągnięte przez Państwa Członkowskie z powodu transgranicznych skutków tych zanieczyszczeń, a zatem można je osiągnąć w pełniejszym stopniu na poziomie Wspólnoty, Wspólnota może przyjąć środki w oparciu o zasadę pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu. Stosownie do określonej w tymże artykule zasady pomocniczości, niniejsze rozporządzenie nie wykracza poza zakres niezbędny dla osiągnięcia powyższych celów,

(27) w świetle powyższego należy zmienić dyrektywę 79/117/EWG,

PRZYJMUJĄ NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

Artykuł 1

Cel i zakres

1. Uwzględniając w szczególności zasadę ostrożności, celem niniejszego rozporządzenia jest ochrona zdrowia ludzi i środowiska naturalnego przed trwałymi zanieczyszczeniami organicznymi poprzez zakazanie, wyeliminowanie w możliwie szybkim czasie lub ograniczenie produkcji, wprowadzania do obrotu i stosowania substancji będących przedmiotem Konwencji sztokholmskiej w sprawie trwałych zanieczyszczeń organicznych, zwanej dalej "Konwencją', lub Protokołu z 1998 r. do konwencji z 1979 r. w sprawie transgranicznego zanieczyszczania powietrza na dalekie odległości dotyczącego trwałych zanieczyszczeń organicznych, zwanego dalej "Protokołem”, poprzez zminimalizowanie uwolnień takich substancji tak, aby wyeliminować je ostatecznie tam, gdzie jest wykonalne i w najszybszym możliwym czasie, oraz przez ustanowienie przepisów dotyczących odpadów składających się z, zawierających lub skażonych jakąkolwiek taką substancją.

2. Art. 3 i art. 4 nie stosuje się do odpadów składających się z, zawierających lub skażonych dowolną z substancji wymienionych w załączniku I lub II.

Artykuł 2

Definicje

Do celów niniejszego rozporządzenia:

a) "wprowadzanie do obrotu” oznacza odpłatne lub nieodpłatne dostarczanie lub udostępnianie osobom trzecim. Przywóz na obszar celny Wspólnoty uznaje się za wprowadzenie do obrotu;

b) "artykuł” oznacza przedmiot złożony z jednej lub wielu substancji i/lub preparatów, którego szczególne przeznaczenie funkcjonalne wyznaczone zostało w stopniu większym przez szczególny kształt, warstwę wierzchnią lub wzór, jaki nadano mu w trakcie procesu wytwarzania, niż przez jego skład chemiczny;

c) "substancja” - jak w definicji określonej w art. 2 dyrektywy Rady 67/548/EWG(¹¹);

d) "preparat” - jak w definicji określonej w art. 2 dyrektywy 67/548/EWG;

e) "odpady” - jak w definicji określonej w art. 1 lit. a) dyrektywy Rady 75/442/EWG(¹²);

f) "unieszkodliwianie” – jak w definicji określonej w art. 1 lit. e) dyrektywy 75/442/EWG;

g) " odzysk” – jak w definicji określonej w art. 1 lit. f) dyrektywy 75/442/EWG.

Artykuł 3

Kontrola wytwarzania, wprowadzania do obrotu i stosowania

1. Wytwarzanie, wprowadzanie do obrotu i stosowanie substancji wymienionych w załączniku I, w postaci samoistnej, w preparatach, czy też jako składniki artykułów, jest zakazane.

2. Wytwarzanie, wprowadzanie do obrotu i stosowanie substancji wymienionych w załączniku II, w postaci samoistnej, w preparatach, czy też jako składniki artykułów, podlega ograniczeniom na warunkach określonych w tymże załączniku.

3. W systemach ocen i zezwoleń dotyczących istniejących i nowych substancji chemicznych i pestycydów w ramach odnośnego prawodawstwa wspólnotowego, Państwa Członkowskie i Komisja uwzględniają kryteria określone w pkt. 1 załącznika D do Konwencji, a także przyjmują stosowne środki w celu kontroli istniejących substancji chemicznych i pestycydów i zapobieżenia wytwarzaniu, wprowadzaniu do obrotu i stosowaniu nowych substancji chemicznych i pestycydów, które wykazują cechy trwałych zanieczyszczeń organicznych.

Artykuł 4

Wyłączenia od środków kontroli

1. Art. 3 nie stosuje się w przypadku:

a) substancji wykorzystywanej w badaniach laboratoryjnych lub jako substancja odniesienia;

b) substancji występującej jako śladowe skażenie w substancjach, preparatach lub artykułach.

2. Art. 3 nie stosuje się do substancji występujących jako składniki artykułów wyprodukowanych przed lub w dniu wejścia w życie niniejszego rozporządzenia, ale nie później niż w sześć miesięcy od daty wejścia w życie.

Art. 3 nie stosuje się w przypadku substancji występujących jako składniki artykułów, które są już wykorzystywane w dniu wejścia w życie niniejszego rozporządzenia.

Jednakże niezwłocznie po uzyskaniu informacji o artykułach określonych w akapicie pierwszym i drugim, Państwo Członkowskie powiadamia o tym fakcie Komisję.

W każdym przypadku, gdy Komisja otrzyma taką informację lub dowie się w inny sposób o takich artykułach, powiadamia bezzwłocznie o tym fakcie, w miarę potrzeby, Sekretariat Konwencji.

3. Jeśli dana substancja wymieniona jest w części A załącznika I lub w części A załącznika II, Państwo Członkowskie, które pragnie zezwolić, do czasu upłynięcia terminu określonego w odnośnym załączniku, na produkcję i stosowanie tej substancji jako półprodukt wykorzystywany w systemie zamkniętej instalacji, niezwłocznie powiadamia o tym stosownie Sekretariat Konwencji.

Jednakże, takie zgłoszenie można wykonać tylko wtedy, gdy spełnione są następujące warunki:

a) w odnośnym załączniku dokonano adnotacji, która stwierdza wyraźnie, że można zezwolić na taką produkcję i stosowanie;

b) w trakcie procesu produkcyjnego substancja zostanie przekształcona w jedną lub kilka substancji, które nie wykazują cech trwałego zanieczyszczenia organicznego;

c) nie przewiduje się narażenia ludzi lub środowiska na kontakt ze znaczącymi ilościami substancji w trakcie jej wytwarzania lub stosowania, jak wykazała to ocena tego systemu zamkniętego, przeprowadzona zgodnie z dyrektywą Komisji 2001/59/WE(¹³).

Zgłoszenie, które przekazuje się również innym Państwom Członkowskim oraz Komisji, zawiera szczegółowe dane na temat faktycznej lub szacunkowej wielkości produkcji lub zakresu stosowania przedmiotowej substancji oraz charakteru procesu w systemie zamkniętej instalacji, określając ilość wszelkiego nieprzekształconego i niezamierzonego skażenia śladowego trwałym zanieczyszczeniem organicznym, które stanowi materiał wyjściowy dla produktu końcowego.

Terminy, o których mowa w pierwszym akapicie, mogą być zmienione w przypadkach, gdy po przekazaniu powtórnego zgłoszenia Sekretariatowi Konwencji przez zainteresowane Państwo Członkowskie, udzielona zostanie na podstawie Konwencji wyraźna lub milcząca zgoda na dalszą produkcję lub stosowanie substancji przez kolejny okres.

Artykuł 5

Zapasy

1. Posiadacz zapasów, składających się z lub zawierających dowolną z substancji wymienionych w załączniku I lub w załączniku II, których stosowanie nie jest dozwolone w żadnej formie, gospodaruje takimi zapasami tak jak odpadami oraz zgodnie z art. 7.

2. Posiadacz zapasów w ilości większej niż 50 kg, składających się z lub zawierających dowolną z substancji, wymienionych w załączniku I lub w załączniku II, których stosowanie jest dozwolone, przekazuje właściwemu organowi Państwa Członkowskiego, w którym taki zapas znajduje się, informacje na temat charakteru i rozmiarów tych zapasów. Takie informacje przekazuje się w terminie 12 miesięcy od daty wejścia w życie niniejszego rozporządzenia i zmian w załącznikach I lub II, a następnie corocznie, aż do terminu określonego w załączniku I lub II dla ograniczonego stosowania przedmiotowych substancji.

Posiadacz gospodaruje zapasami w sposób bezpieczny, sprawny i przyjazny dla środowiska.

3. Państwa Członkowskie nadzorują wykorzystanie i gospodarowanie zgłoszonymi zapasami.

Artykuł 6

Redukcja, minimalizacja i eliminacja uwolnień

1. W terminie dwóch lat od daty wejścia w życie niniejszego rozporządzenia, Państwa Członkowskie opracują i będą prowadzić spisy uwolnień do powietrza, wody i gleby substancji wymienionych w załączniku III, zgodnie z ich zobowiązaniami wynikającymi z Konwencji i Protokołu.

2. Państwo Członkowskie przedstawia zarówno Komisji jak i innym Państwom Członkowskim, jako część krajowego planu wdrożeniowego i zgodnie z art. 8, swój plan działań w odniesieniu do środków mających na celu identyfikację, oznaczanie i minimalizację łącznych uwolnień, opracowany zgodnie z jego zobowiązaniami wynikającymi z Konwencji tak, aby zostały uwolnienia te zostały wyeliminowane w miarę możliwości i jak najszybciej.

Plan działań obejmuje środki wspierające rozwój, a tam, gdzie uznane to będzie za stosowne, również nakładające obowiązek stosowania zastępczych lub zmodyfikowanych materiałów, wyrobów i procesów w celu zapobieżenia powstawaniu i uwalnianiu substancji wymienionych w załączniku III.

3. Przy rozpatrywaniu propozycji dotyczących budowy nowych zakładów lub dokonania znacznych zmian w już istniejących zakładach, które stosują procesy wiążące się z uwalnianiem substancji chemicznych, wymienionych w załączniku III, Państwa Członkowskie biorą pod uwagę w pierwszym rzędzie, bez uszczerbku dla przepisów dyrektywy Rady 1996/61/WE(¹⁴), alternatywne procesy, techniki i praktyki, które cechują się podobną użytecznością, lecz nie powodują powstawania i uwalniania substancji wymienionych w załączniku III.

Artykuł 7

GOSPODAROWANIE ODPADAMI

1. Producenci i posiadacze odpadów podejmują wszelkie należyte starania, by uniknąć, w miarę możliwości, skażenia tych odpadów substancjami wymienionymi w załączniku IV.

2. Bez względu na postanowienia dyrektywy 96/59/WE(¹⁵), odpady składające się z, zawierające lub skażone dowolną z substancji wymienionych w załączniku IV są unieszkodliwiane lub odzyskiwane, bez nieuzasadnionej zwłoki i zgodnie z przepisami części 1 załącznika V, w sposób zapewniający zniszczenie lub nieodwracalne przekształcenie zawartości trwałego zanieczyszczenia organicznego tak, aby pozostałe odpady i uwolnienia nie wykazywały cech trwałych zanieczyszczeń organicznych.

Przy dokonywaniu operacji związanych z unieszkodliwianiem lub odzyskiem, od odpadów można oddzielić wszelkie substancje wymienione w załączniku IV, pod warunkiem, że substancje te zostaną następnie unieszkodliwione zgodnie z postanowieniami pierwszego akapitu.

3. Operacje związane z unieszkodliwianiem lub odzyskiem, wynikiem których może być odzyskanie, recykling, regeneracja lub ponowne użycie substancji wymienionych w załączniku IV, są zakazane.

4. W drodze odstępstwa od ust. 2:

a) odpady zawierające jakiekolwiek substancje wymienione w załączniku IV lub przez nie zanieczyszczone mogą być usuwane lub odzyskiwane w inny sposób, zgodnie ze stosownym prawodawstwem wspólnotowym, pod warunkiem że zawartość wymienionych substancji w odpadach kształtuje się poniżej dopuszczalnych wartości stężeń, które mają być określone w załączniku IV. Środki te, mające na celu zmianę elementów innych niż istotne niniejszego rozporządzenia, przyjmuje się zgodnie z procedurą regulacyjną połączoną z kontrolą, o której mowa w art. 17 ust. 3. Do momentu określenia dopuszczalnych wartości stężeń zgodnie z taką procedurą właściwy organ państwa członkowskiego może w odniesieniu do usuwania lub odzyskiwania odpadów przyjąć lub stosować dopuszczalne wartości stężeń lub szczególne wymogi techniczne na mocy niniejszej litery;

b) Państwo Członkowskie lub właściwy organ wyznaczony przez takie Państwo Członkowskie może, w wyjątkowych przypadkach, zezwolić na obchodzenie się w inny sposób z odpadami wymienionymi w części 2 załącznika V, zawierającymi lub skażonymi dowolną z substancji wymienionych w załączniku IV w stopniu nieprzekraczającym dopuszczalne wartości stężenia, które mają być określone w części 2 załącznika V, zgodnie z metodą wymienioną w części 2 załącznika V, pod warunkiem, że:

(i) przedmiotowy posiadacz wykazał, zgodnie z wymogami właściwego organu zainteresowanego Państwa Członkowskiego, że odkażanie odpadów, w odniesieniu do substancji wymienionych w załączniku IV nie było wykonalne oraz że zniszczenie lub nieodwracalne przekształcenie zawartości trwałego zanieczyszczenia organicznego, dokonane zgodnie z najlepszą praktyką ekologiczną lub najlepszymi dostępnymi technikami, nie jest rozwiązaniem pożądanym ze względu na ochronę środowiska, przy czym właściwy organ zezwolił następnie na wykonanie alternatywnej operacji;

(ii) operacja ta jest zgodna z odnośnym prawodawstwem wspólnotowym i z warunkami ustanowionymi w odnośnych dodatkowych środkach, o których mowa w ust. 6;

oraz

(iii) zainteresowane Państwo Członkowskie poinformowało pozostałe Państwa Członkowskie i Komisję o udzielonym przez siebie zezwoleniu oraz o jego uzasadnieniu.

5. Dla celów ust. 4 lit. b niniejszego artykułu Komisja określa dopuszczalne wartości stężeń w załączniku V część 2. Środki te, mające na celu zmianę elementów innych niż istotne niniejszej dyrektywy, przyjmuje się zgodnie z procedurą regulacyjną połączoną z kontrolą, o której mowa w art. 17 ust. 3.

Do czasu ustanowienia dopuszczalnych wartości stężenia:

a) właściwy organ może ustalić lub stosować dopuszczalne wartości stężenia lub szczególne wymogi techniczne w odniesieniu do odpadów, gospodarowanie którymi podlega postanowieniom ust. 4 lit. b);

b) jeśli gospodarowanie danymi odpadami podlega postanowieniom ust. 4 lit. b), zainteresowani posiadacze przekazują właściwemu organowi informacje na temat zawartości trwałego zanieczyszczenia organicznego w odpadach.

6. W stosownych przypadkach i przy uwzględnieniu rozwoju technicznego i odnośnych wytycznych i decyzji międzynarodowych oraz wszelkich zezwoleń udzielonych przez Państwo Członkowskie, lub właściwy organ wyznaczony przez to Państwo Członkowskie zgodnie z ust. 4 i załącznikiem V, Komisja może przyjąć dodatkowe środki dotyczące stosowania niniejszego artykułu. Komisja określi formularz służący do przekazywania informacji przez Państwa Członkowskie zgodnie z ust. 4 lit. b) (iii). Środki te ustala się zgodnie z procedurą ustanowioną w art. 17 ust. 2.

7. Do dnia 31 grudnia 2009 r. Komisja dokona przeglądu odstępstw określonych w ust. 4, w świetle wydarzeń międzynarodowych i rozwoju technicznego, w szczególności w odniesieniu do rozwiązań pożądanych ze względu na ochronę środowiska.

Artykuł 8

Plany wdrożeniowe

1. Podczas przygotowywania krajowych planów wdrożeniowych, Państwa Członkowskie, zgodnie z ich wewnętrznymi procedurami, stworzą społeczeństwu na wczesnym etapie rzeczywiste możliwości uczestniczenia w tym procesie.

2. Niezwłocznie po przyjęciu swojego krajowego planu wdrożeniowego zgodnie z zobowiązaniami wynikającymi z Konwencji, Państwo Członkowskie przekaże ten plan zarówno Komisji jak i innym Państwom Członkowskim.

3. Podczas przygotowywania swoich planów wdrożeniowych, Komisja i Państwa Członkowskie wymieniają, w miarę potrzeby, informacje na temat ich treści.

4. W ciągu dwóch lat od wejścia w życie niniejszego rozporządzenia Komisja sporządzi plan wykonania zobowiązań Wspólnoty wynikających z Konwencji.

Niezwłocznie po przyjęcia wspólnotowego planu wdrożeniowego, Komisja przekaże ten plan Państwom Członkowskim.

W miarę potrzeby Komisja dokonuje przeglądu i odpowiednio uaktualnia wspólnotowy plan wdrożeniowy.

Artykuł 9

Monitoring

Komisja ustanowi w ścisłej współpracy z Państwami Członkowskimi, i zgodnie z aktualnym stanem rozwoju wiedzy i umiejętności, stosowne programy i mechanizmy dotyczące regularnego przesyłania danych z badań monitoringowych na obecność w środowisku dioksyn, furanów i PCB, określonych w załączniku III. Przy ustanawianiu takich programów i mechanizmów, uwzględnione zostaną w należyty sposób zmiany dokonane w Protokole i w Konwencji.

Artykuł 10

Wymiana informacji

1. Komisja i Państwa Członkowskie ułatwiają i podejmują wymianę informacji, wewnątrz Wspólnoty i z państwami trzecimi, dotyczących minimalizacji lub, tam gdzie jest to możliwe, wyeliminowania produkcji, stosowania lub uwalniania trwałych zanieczyszczeń organicznych oraz dotyczących substancji alternatywnych, wskazując przy tym na związane z takimi alternatywami ryzyko oraz ekonomiczne i społeczne koszty.

2. W odniesieniu do trwałych zanieczyszczeń organicznych, Komisja i Państwa Członkowskie w miarę potrzeby wspierają i ułatwiają realizację:

a) programów na rzecz kształtowania świadomości, w tym dotyczących kwestii związanych ze skutkami dla zdrowia i środowiska tych substancji i ich alternatyw, jak również z redukcją lub wyeliminowaniem ich produkcji, stosowania lub uwalniania, a w szczególności programów, które:

(i) są skierowane do decydentów politycznych i innych;

(ii) są skierowane do szczególnie wrażliwych grup społecznych;

b) dotyczą informowania społeczeństwa;

c) dotyczą szkoleń, w tym szkoleń pracowników, naukowców, wychowawców, personelu technicznego i kadr zarządzających.

3. Bez uszczerbku dla przepisów dyrektywy 2003/4/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2003 r. w sprawie publicznego dostępu do informacji dotyczących środowiska(¹⁶), informacje na temat zdrowia i bezpieczeństwa ludzi i środowiska nie mogą być uznawane za poufne. Wymieniając inne informacje z krajami trzecimi, Komisja i Państwa Członkowskie zapewniają ochronę wszelkich informacji poufnych zgodnie ze wspólnie przyjętymi uzgodnieniami.

Artykuł 11

Pomoc techniczna

Zgodnie z art. 12 i art. 13 Konwencji, Komisja i Państwa Członkowskie współpracują w dostarczaniu stosownej i szybkiej technicznej i finansowej pomocy krajom rozwijającym się i państwom, znajdującym się w okresie przekształceń w celu udzielenia pomocy, na ich wniosek i w ramach dostępnych zasobów oraz uwzględniając ich szczególne potrzeby, w rozwijaniu i wzmacnianiu zdolności do pełnego wykonania ich zobowiązań wynikających z Konwencji. Takie wsparcie może być również przekazywane za pośrednictwem organizacji pozarządowych.

Artykuł 12

Sprawozdawczość

1. Państwa Członkowskie przesyłają do Komisji, co trzy lata, informacje na temat wykonywania niniejszego rozporządzenie, w tym informacje dotyczące naruszeń i kar.

2. Państwa Członkowskie dostarczają Komisji corocznie dane statystyczne na temat rzeczywistej lub szacunkowej łącznej produkcji i wprowadzenia do obrotu dowolnej z substancji wymienionych w załączniku I lub II.

3. W terminie trzech lat od daty wejścia w życie niniejszego rozporządzenia, a następnie co trzy lata, Państwa Członkowskie przesyłają do Komisji:

a) informację zbiorczą opracowaną w oparciu o zgłoszenia dotyczące zapasów, otrzymane na mocy art. 5 ust. 2;

b) informację zbiorczą opracowaną w oparciu o spisy uwolnień sporządzone na podstawie art. 6 ust. 1;

c) informację zbiorczą na temat obecności w środowisku dioksyn, furanów i PCB, określonych w załączniku III, opracowaną na podstawie art. 9.

4. W odniesieniu do danych i informacji przekazywanych przez Państwa Członkowskie, na podstawie ust. 1, 2 i 3, Komisja opracuje wcześniej wspólny formularz zgodnie z procedurą, o której mowa w art. 16 ust. 2.

5. Komisję opracowuje, w takich odstępach czasu, jakie zostaną ustalone przez Konferencję Stron Konwencji, sprawozdanie dotyczące substancji wymienionych w Konwencji, w oparciu o informacje przekazane przez Państwa Członkowskie, zgodnie z ust. 2 i przekazuje to sprawozdanie Sekretariatowi Konwencji.

6. Komisja, co trzy lata, opracowuje sprawozdanie z wykonywania niniejszego rozporządzenia i połączy je z informacjami dostępnymi już w ramach rejestru EPER, ustanowionego na mocy decyzji Komisji 2000/479/WE(¹⁷), wykazu emisji CORINAIR dla EMEP (Wspólnego programu monitoringu i oceny transgranicznego przenoszenia zanieczyszczeń na dalekie odległości w Europie) oraz z informacjami przekazanymi przez Państwa Członkowskie zgodnie z ust. 1, 2 i 3 w celu przygotowania sprawozdania syntetycznego. Sprawozdanie to zawiera informacje na temat stosowania odstępstw, o których mowa w art. 7 ust. 4. Komisja przesyła podsumowanie sprawozdania syntetycznego do Parlamentu Europejskiego i Rady, a także udostępnia je bezzwłocznie opinii publicznej.

Artykuł 13

Kary

Państwa Członkowskie ustanawiają zasady dotyczące kar za naruszenia przepisów niniejszego rozporządzenia i podejmują wszelkie działania niezbędne dla zapewnienia ich wykonywania. Przewidziane kary muszą być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające. Państwa Członkowskie zgłaszają te przepisy Komisji nie później niż w rok od wejścia w życie niniejszego rozporządzenia, jak również zgłaszać będą bezzwłocznie wszelkie późniejsze zmiany w tych przepisach.

Artykuł 14

Zmiana załączników

1. Za każdym razem, kiedy substancja zostaje wymieniona w konwencji lub protokole Komisja, w stosownych przypadkach, zmienia odpowiednio załączniki I, II i III.

Środki te, mające na celu zmianę elementów innych niż istotne niniejszej dyrektywy, przyjmuje się zgodnie z procedurą regulacyjną połączoną z kontrolą, o której mowa w art. 16 ust. 3.

2. Za każdym razem, kiedy substancja zostaje wymieniona w konwencji lub protokole Komisja, w stosownych przypadkach, zmienia odpowiednio w załącznik IV.

Środki te, mające na celu zmianę elementów innych niż istotne niniejszej dyrektywy, przyjmuje się zgodnie z procedurą regulacyjną połączoną z kontrolą, o której mowa w art. 17 ust. 3.

3. Komisja przyjmuje zmiany do istniejących pozycji w załącznikach I, II i III, w tym ich dostosowanie do postępu naukowo-technicznego.

Środki te, mające na celu zmianę elementów innych niż istotne niniejszej dyrektywy, przyjmuje się zgodnie z procedurą regulacyjną połączoną z kontrolą, o której mowa w art. 16 ust. 3.

4. Komisja przyjmuje zmiany do istniejących pozycji w załączniku IV i zmiany do załącznika V, w tym ich dostosowanie do postępu naukowo-technicznego.

Środki te, mające na celu zmianę elementów innych niż istotne niniejszej dyrektywy, przyjmuje się zgodnie z procedurą regulacyjną połączoną z kontrolą, o której mowa w art. 17 ust. 3.

Artykuł 15

Właściwe organy

Każde Państwo Członkowskie wyznacza właściwy organ lub organy odpowiedzialne za realizację zadań administracyjnych koniecznych do wykonania niniejszego rozporządzenia. Informuje ono Komisję o wyznaczeniu takich organów nie później niż w trzy miesiące od wejścia w życie niniejszego rozporządzenia.

Artykuł 16

Komitet do spraw ogólnych

1. Komisję wspomaga Komitet ustanowiony na mocy art. 29 dyrektywy 67/548/EWG dla wszelkich spraw wynikających z niniejszego rozporządzenia, z wyjątkiem spraw dotyczących odpadów.

2. Kiedy w niniejszym rozporządzeniu powoływane są postanowienia tego ust., zastosowanie mają art. 5 i art. 7 decyzji 1999/468/WE, z uwzględnieniem przepisów jej art. 8.

Jako termin przewidziany w art. 5 ust. 6 decyzji 1999/468/WE przyjmuje się trzy miesiące.

3. W przypadku odesłania do niniejszego ustępu stosuje się art. 5a ust. 1-4 oraz art. 7 decyzji 1999/468/WE, z uwzględnieniem jej art. 8.

Artykuł 17

Komitet do spraw odpadów

1. Komisję wspomaga Komitet ustanowiony na mocy art. 18 dyrektywy 75/442/EWG dla wszelkich spraw dotyczących odpadów, wynikających z niniejszego rozporządzenia.

2. Kiedy w niniejszym rozporządzeniu powoływane są postanowienia niniejszego ust., zastosowanie mają art. 5 i art. 7 decyzji 1999/468/WE, z uwzględnieniem przepisów jej art. 8.

Jako termin przewidziany w art. 5 ust. 6 decyzji 1999/468/WE przyjmuje się trzy miesiące.

3. W przypadku odesłania do niniejszego ustępu stosuje się art. 5a ust. 1-4 oraz art. 7 decyzji 1999/468/WE, z uwzględnieniem jej art. 8.

Artykuł 18

Zmiany w dyrektywie 79/117/EWG

W części B pt. "Trwałe związki chloroorganiczne” załącznika do dyrektywy 79/117/EWG skreśla się pozycje od 1 do 8.

Artykuł 19

Wejście w życie

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Wspólnot Europejskich.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich Państwach Członkowskich.

Sporządzono w Strasburgu, dnia 29 kwietnia 2004 r.

ZAŁĄCZNIK I

WYKAZ SUBSTANCJI OBJĘTYCH ZAKAZAMI

Część A – substancje wymienione w Konwencji i w Protokole oraz substancje wymienione tylko w Konwencji

ZAŁĄCZNIK II

WYKAZ SUBSTANCJI OBJĘTYCH OGRANICZENIAMI

Część A - Substancje wymienione w Konwencji i w Protokole

Część B - Substancje wymienione jedynie w Protokole

ZAŁĄCZNIK III

WYKAZ SUBSTANCJI OBJĘTYCH PRZEPISAMI DOTYCZĄCYMI REDUKCJI UWOLNIEŃ

Substancja (nr CAS)

Polichlorowane dibenzo-p-dioksyny i dibenzofurany (PCDD/PCDF)

Heksachlorobenzen (HCB) (nr CAS: 118-74-1)

Polichlorowane bifenyle (PCB)

Węglowodory aromatyczne wielocykliczne (PAH)(¹⁸)

Pentachlorobenzen (nr CAS 608-93-5)

(¹⁸) Dla celów inwentaryzacji emisji, stosuje się następujące cztery oznaczenia związków chemicznych: benzo(a)piren, benzo(b)fluoranten, benzo(k)fluoranten i indeno(1,2,3-cd)piren.