Na podstawie art. 94 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2010 r. Nr 211, poz. 1384, z późn. zm.³⁾) zarządza się, co następuje:

§ 2.[Definicje] Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o:

1) ustawie – rozumie się przez to ustawę z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi;

2) biurze maklerskim – rozumie się przez to oddział lub inną jednostkę banku prowadzącego działalność maklerską działającą na zasadach oddziału, wyodrębnioną organizacyjnie, w ramach której bank prowadzi tę działalność;

3) wyodrębnionej jednostce banku – rozumie się przez to niebędącą biurem maklerskim wydzieloną organizacyjnie jednostkę banku prowadzącego działalność maklerską;

4) punktach przyjmowania zleceń – rozumie się przez to punkty banku prowadzącego działalność maklerską, w których są wykonywane czynności przyjmowania i przekazywania zleceń nabycia lub zbycia instrumentów finansowych w ramach działalności, o której mowa w art. 69 ust. 2 pkt 1 ustawy;

5) punkcie obsługi klientów – rozumie się przez to inną niż punkt przyjmowania zleceń jednostkę organizacyjną firmy inwestycyjnej, w której jest dokonywana bieżąca obsługa klientów tej firmy inwestycyjnej, obejmująca także przyjmowanie zleceń nabycia lub zbycia instrumentów finansowych;

6) systemach informatycznych firmy inwestycyjnej – rozumie się przez to również wykorzystywane przez firmę inwestycyjną w prowadzonej działalności maklerskiej podsystemy informatyczne;

7) konflikcie interesów – rozumie się przez to konflikt interesów, o którym mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 94 ust. 1 pkt 1 ustawy;

8) rekomendacji – rozumie się przez to rekomendację, o której mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 42 ust. 2 ustawy;

9) usługach wykonywania zleceń – rozumie się przez to usługi świadczone na podstawie umowy o wykonywanie zleceń nabycia lub zbycia instrumentów finansowych, o której mowa w art. 73 ust. 1 ustawy;

10) podmiotach powiązanych kapitałowo lub organizacyjnie – rozumie się przez to co najmniej dwa podmioty, z których przynajmniej jeden bezpośrednio lub pośrednio wywiera znaczący wpływ na pozostałe lub które stanowią dla domu maklerskiego jedno ryzyko gospodarcze ze względu na to, że kondycja finansowa jednego z nich może mieć wpływ na spłatę zobowiązań przez pozostałe;

11) znaczącym wpływie – rozumie się przez to zdolność do udziału w podejmowaniu decyzji w zakresie wyznaczania kierunków polityki finansowej i operacyjnej, w tym również dotyczącej podziału zysku lub pokrycia straty bilansowej innego podmiotu;

12) Komisji – rozumie się przez to Komisję Nadzoru Finansowego, o której mowa w ustawie z dnia 21 lipca 2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym (Dz. U. Nr 157, poz. 1119, z późn. zm.⁴⁾);

13) kliencie – rozumie się przez to:

a) osobę fizyczną, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, która zawarła z firmą inwestycyjną lub z bankiem, o którym mowa w art. 70 ust. 2 ustawy, umowę o świadczenie usług maklerskich lub z bankiem powierniczym umowę o prowadzenie rachunku papierów wartościowych,

b) podmiot, o którym mowa w art. 8a ust. 2 ustawy, który zawarł z firmą inwestycyjną albo z bankiem powierniczym umowę o prowadzenie rachunku zbiorczego – w zakresie praw i obowiązków wynikających z umowy o prowadzenie tego rachunku.

§ 4.[Regulamin inwestowania w instrumenty finansowe] 1. Firma inwestycyjna opracowuje i wdraża regulamin inwestowania przez osoby powiązane z firmą inwestycyjną lub na ich rachunek w instrumenty finansowe określający zasady oraz sposoby zapobiegania wykorzystywaniu lub ujawnianiu posiadanych informacji przez osoby powiązane uczestniczące w świadczeniu usług przez firmę inwestycyjną lub mające dostęp do informacji poufnych lub stanowiących tajemnicę zawodową, przez:

1) zawieranie transakcji własnych, które:

a) stanowią manipulację lub związane są z wykorzystaniem informacji poufnej lub

b) są związane z ujawnieniem lub wykorzystaniem informacji stanowiącej tajemnicę zawodową, lub

c) stanowią naruszenie przepisów regulujących prowadzenie działalności maklerskiej;

2) doradzanie lub nakłanianie innej osoby do zawarcia transakcji spełniającej warunki określone w pkt 1, w § 6 ust. 1 pkt 1 lub 2 lub do zawarcia transakcji z wykorzystaniem będących w posiadaniu tej osoby powiązanej informacji dotyczących zleceń składanych przez klientów tej firmy inwestycyjnej;

3) ujawnianie innej osobie informacji, których wynikiem jest lub może być podjęcie przez tę osobę decyzji o zawarciu transakcji, o której mowa w pkt 2, lub doradzanie przez tę osobę, lub nakłanianie do zawarcia transakcji, o której mowa w pkt 2.

2. Firma inwestycyjna prowadzi rejestr zawieranych przez osoby powiązane transakcji własnych oraz rejestr zgód udzielonych na zawarcie takich transakcji, jeśli zgoda taka jest wymagana.

3. Regulamin, o którym mowa w ust. 1, w szczególności obejmuje:

1) wymóg informowania osób powiązanych o istniejących ograniczeniach w zawieraniu transakcji własnych oraz o sposobie postępowania w związku z zawieraniem takich transakcji przez osoby powiązane;

2) wymóg informowania firmy inwestycyjnej przez osoby powiązane o zawieranych transakcjach własnych;

3) zasady prowadzenia rejestru transakcji własnych zawieranych przez osoby powiązane oraz rejestru zgód udzielonych na zawarcie takich transakcji.

4. Regulamin, o którym mowa w ust. 1, nie powinien wprowadzać ograniczeń w zawieraniu przez osoby powiązane transakcji własnych lub transakcji na cudzy rachunek, jeżeli:

1) zawierane one są przez podmiot prowadzący działalność maklerską, któremu osoba ta zleciła zarządzanie portfelem instrumentów finansowych w sposób wyłączający ingerencję tej osoby w podejmowane na jej rachunek decyzje inwestycyjne, lub

2) ich przedmiotem są jednostki uczestnictwa lub tytuły uczestnictwa emitowane przez fundusz zagraniczny, jeśli ta osoba powiązana lub osoba, na rzecz której zawierana jest transakcja, nie uczestniczy w zarządzaniu danym funduszem inwestycyjnym lub funduszem zagranicznym.

5. Firma inwestycyjna powierzająca na podstawie umowy, o której mowa w art. 81a ustawy, przedsiębiorcy lub przedsiębiorcy zagranicznemu wykonywanie czynności związanych z działalnością prowadzoną przez tę firmę inwestycyjną, w tym z prowadzoną działalnością maklerską, zapewnia:

1) prowadzenie przez tego przedsiębiorcę lub przedsiębiorcę zagranicznego rejestru transakcji własnych zawieranych przez osoby powiązane, o których mowa w art. 82 ust. 3a pkt 4, pkt 5 lit. b, pkt 6 lit. b, pkt 7 lit. b ustawy, oraz

2) przekazywanie na żądanie firmy inwestycyjnej przez tego przedsiębiorcę lub przedsiębiorcę zagranicznego informacji zawartych w rejestrze prowadzonym zgodnie z pkt 1.

6. Przepisów ust. 1–5 nie stosuje się do zagranicznej firmy inwestycyjnej.

§ 5.[Warunki zawarcia transakcji własnej] Przez transakcję własną, o której mowa w § 4 ust. 1 pkt 1 i 2 oraz § 6, rozumie się transakcję, której przedmiotem są instrumenty finansowe, zawieraną przez osobę powiązaną lub na jej rachunek, pod warunkiem że:

1) zawarcie tej transakcji wykracza poza zakres jej obowiązków służbowych albo

2) transakcja jest zawierana na rachunek tej osoby powiązanej lub:

a) małżonka osoby powiązanej,

b) krewnego osoby powiązanej do trzeciego stopnia,

c) osoby związanej z osobą powiązaną z tytułu przysposobienia, opieki lub kurateli,

d) powinowatego osoby powiązanej do drugiego stopnia,

e) osoby pozostającej z osobą powiązaną we wspólnym gospodarstwie domowym przez okres co najmniej roku przed datą zawarcia transakcji lub

f) innej osoby pozostającej z osobą powiązaną w stosunkach powodujących, że ta osoba powiązana ma istotny interes w zawarciu danej transakcji na rzecz tej innej osoby, z wyłączeniem normalnych opłat i prowizji należnych z tytułu zawarcia transakcji.

§ 6.[Wdrażanie regulacji wewnętrznych przez firmę inwestycyjną] 1. Firma inwestycyjna sporządzająca i dystrybuująca rekomendacje, zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 42 ust. 2 ustawy, wdraża regulacje wewnętrzne zapobiegające:

1) zawieraniu, przed rozpoczęciem dystrybucji rekomendacji, przez osoby powiązane uczestniczące w jej sporządzeniu, transakcji własnych lub transakcji na cudzy rachunek w zakresie instrumentów finansowych będących przedmiotem tej rekomendacji lub powiązanych z instrumentami finansowymi będącymi przedmiotem tej rekomendacji, z wyłączeniem transakcji zawieranych w ramach wykonywania przez firmę inwestycyjną zleceń nabycia lub zbycia instrumentów finansowych, jeśli zlecenia te nie zostały złożone wskutek porady udzielonej przez taką osobę, lub w ramach wykonywania przez firmę inwestycyjną zadań związanych z organizacją rynku regulowanego lub zapewnienia płynności instrumentów finansowych;

2) zawieraniu przez osoby powiązane uczestniczące w sporządzeniu rekomendacji, sprzecznych z treścią tej rekomendacji, transakcji własnych lub transakcji na cudzy rachunek w zakresie instrumentów finansowych będących przedmiotem tej rekomendacji lub powiązanych z instrumentami finansowymi będącymi przedmiotem tej rekomendacji, z wyłączeniem uzasadnionych przypadków pod warunkiem uzyskania uprzedniej pisemnej albo udzielonej za pośrednictwem elektronicznych środków przekazywania informacji zgody inspektora nadzoru, o którym mowa w § 14 ust. 8;

3) przyjmowaniu przez firmę inwestycyjną lub osoby powiązane uczestniczące w sporządzeniu rekomendacji korzyści materialnych lub niematerialnych od podmiotów posiadających istotny interes w treści tej rekomendacji;

4) proponowaniu emitentowi lub wystawcy przez firmę inwestycyjną lub osoby powiązane uczestniczące w sporządzeniu rekomendacji sporządzenia rekomendacji o treści korzystnej dla tego emitenta lub wystawcy;

5) udostępnianiu rekomendacji zawierającej treść zalecenia lub cenę docelową przed rozpoczęciem jej dystrybucji emitentowi lub osobom innym niż uczestniczące w jej sporządzeniu w celach innych niż weryfikacja zgodności działania firmy inwestycyjnej z jej zobowiązaniami prawnymi.

2. Wykonanie obowiązków, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 2, może nastąpić poprzez wprowadzenie stosownych regulacji w regulaminie, o którym mowa w § 4 ust. 1.

3. Przez instrument finansowy powiązany z innym instrumentem finansowym, o którym mowa w ust. 1, rozumie się instrument finansowy, którego cena zależy bezpośrednio od ceny tego innego instrumentu finansowego, w tym w szczególności instrument pochodny, którego instrumentem bazowym jest ten inny instrument finansowy.

4. Przepisy ust. 1–3 stosuje się do innych niż rekomendacje analiz sporządzanych i dystrybuowanych wśród klientów, w związku z wykonywaniem przez firmę inwestycyjną działalności maklerskiej, o której mowa w art. 69 ust. 4 pkt 6 ustawy, jeżeli zalecają lub sugerują, bezpośrednio lub pośrednio, określone zachowania inwestycyjne w odniesieniu do jednego lub kilku instrumentów finansowych lub emitenta bądź wystawcy instrumentów finansowych, w tym opinii odnoszących się do bieżącej lub przyszłej wartości lub ceny instrumentów finansowych.

5. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do firmy inwestycyjnej, która dystrybuuje rekomendacje sporządzane przez inny podmiot, pod warunkiem że:

1) firma inwestycyjna nie wchodzi w skład tej samej grupy kapitałowej, w której pozostaje podmiot sporządzający rekomendację;

2) firma inwestycyjna nie dokonuje istotnych zmian treści zalecenia lub ceny docelowej;

3) firma inwestycyjna dystrybuuje rekomendacje z informacją, że zostały one sporządzone przez inny podmiot, oraz

4) podmiot sporządzający rekomendację podlega z tytułu sporządzania rekomendacji wymogom analogicznym do określonych w ust. 1 albo posiada regulacje wewnętrzne spełniające wymogi, o których mowa w ust. 1.

6. Przepisów ust. 1–5 nie stosuje się do zagranicznej firmy inwestycyjnej.

§ 7.[Regulamin ochrony przepływu informacji poufnych oraz stanowiących tajemnicę zawodową] 1. Firma inwestycyjna opracowuje i wdraża regulamin ochrony przepływu informacji poufnych oraz stanowiących tajemnicę zawodową określający szczegółowo rozwiązania wdrożone przez daną firmę inwestycyjną mające na celu:

1) uniemożliwianie osobom nieuprawnionym dostępu do informacji poufnych oraz stanowiących tajemnicę zawodową oraz

2) zapobieganie wykorzystywaniu przez osoby mające dostęp do informacji poufnych oraz stanowiących tajemnicę zawodową tych informacji w celach innych niż wykonywanie obowiązków wynikających ze sprawowanych funkcji lub zatrudnienia.

2. Regulamin, o którym mowa w ust. 1, określa również zasady przepływu informacji w firmie inwestycyjnej, w tym zasady obiegu dokumentów.

§ 8.[Zabezpieczenie pomieszczeń, w których jest prowadzona działalność maklerska] 1. Wewnętrzna struktura organizacyjna firmy inwestycyjnej powinna zapobiegać powstawaniu konfliktów interesów, a w przypadku powstania takiego konfliktu umożliwić ochronę interesów klienta przed szkodliwym wpływem tego konfliktu.

2. Pomieszczenia, w których jest prowadzona działalność maklerska, powinny być zabezpieczone przed niekontrolowanym dostępem osób nieuprawnionych.

3. Pomieszczenia, w których jest prowadzona obsługa klientów firmy inwestycyjnej, powinny być wydzielone w sposób uniemożliwiający klientom firmy inwestycyjnej oraz innym osobom nieuprawnionym niekontrolowany dostęp do pozostałych pomieszczeń firmy inwestycyjnej.

4. Firma inwestycyjna zapewnia warunki techniczne i organizacyjne pozwalające, na żądanie klienta, na składanie zleceń z zachowaniem poufności.

5. Sposób organizacji firmy inwestycyjnej powinien gwarantować bezpieczeństwo obsługi klientów oraz przechowywanych dokumentów i danych.

6. Przepisów ust. 1 i 2 nie stosuje się do punktów przyjmowania zleceń w takim zakresie, w jakim odnosi się to do wewnętrznej organizacji banku.

7. Przepisów ust. 1–5 nie stosuje się do zagranicznej firmy inwestycyjnej.

§ 9.[Regulamin określający wewnętrzną strukturę organizacyjną firmy inwestycyjnej] 1. Firma inwestycyjna opracowuje i wdraża regulamin organizacyjny określający szczegółowo wewnętrzną strukturę organizacyjną tej firmy inwestycyjnej wraz z zakresem zadań poszczególnych jednostek organizacyjnych oraz zasadami odpowiedzialności i podległości służbowej poszczególnych jednostek organizacyjnych i stanowisk. W regulaminie organizacyjnym firma inwestycyjna określa również procedury decyzyjne oraz zasady sprawozdawczości wewnętrznej.

2. Wewnętrzna struktura organizacyjna firmy inwestycyjnej, z uwzględnieniem rodzaju i rozmiaru działalności prowadzonej przez tę firmę inwestycyjną, powinna zapewniać:

1) powierzanie wykonywania czynności z zakresu działalności maklerskiej prowadzonej przez firmę inwestycyjną osobom posiadającym niezbędny zakres wiedzy, umiejętności oraz kwalifikacje dla prawidłowego wykonywania tych czynności;

2) powierzanie osobom powiązanym wykonywania czynności z zakresu działalności maklerskiej prowadzonej przez firmę inwestycyjną w sposób, który nie uniemożliwia wykonywania tych czynności właściwie, uczciwie i rzetelnie, w szczególności w przypadku powierzania jednej osobie jednoczesnego wykonywania kilku czynności;

3) istnienie systemu sprawozdawczości wewnętrznej i niezbędnego przepływu informacji wewnątrz firmy inwestycyjnej;

4) rejestrację danych związanych z prowadzoną przez firmę inwestycyjną działalnością maklerską oraz z czynnościami wykonywanymi przez poszczególne jednostki organizacyjne firmy inwestycyjnej.

3. Punkty obsługi klientów powinny posiadać urządzenia telekomunikacyjne umożliwiające stały i bezpośredni kontakt z centralą firmy inwestycyjnej.

4. Punkty obsługi klientów powinny być oznaczone w sposób umożliwiający ich identyfikację jako jednostki organizacyjnej danej firmy inwestycyjnej.

5. W przypadku gdy punkt obsługi klientów zostanie zlokalizowany na terenie banku lub innego podmiotu, powinien posiadać urządzenia i numery telekomunikacyjne identyfikowalne wyłącznie pod nazwą firmy inwestycyjnej lub biura maklerskiego w przypadku banku prowadzącego działalność maklerską.

6. Jeżeli w przypadku, o którym mowa w ust. 5, punkt obsługi klientów nie posiada systemów informatycznych wydzielonych z systemów banku lub innego podmiotu, na którego terenie został zlokalizowany, systemy wykorzystywane przez punkt obsługi klientów powinny zostać zabezpieczone przed nieuprawnionym dostępem.

7. Bank, który prowadzi działalność maklerską w ramach wyodrębnionej jednostki banku, oraz biuro maklerskie, w zakresie, w jakim czynności przyjmowania zleceń nabycia lub zbycia instrumentów finansowych są wykonywane przez pracowników banku niebędących pracownikami biura, odpowiednio oznaczają punkty przyjmowania zleceń.

8. Przepisów ust. 1–7 nie stosuje się do zagranicznej firmy inwestycyjnej.

§ 10.[Ochrona informacji poufnych i stanowiących tajemnicę zawodową przed nieuprawnionym dostępem] 1. Bank powierniczy wykonuje czynności związane z prowadzeniem rachunków papierów wartościowych i rachunków zbiorczych w wydzielonych pomieszczeniach, zabezpieczonych przed niekontrolowanym dostępem osób nieuprawnionych.

2. Sposób organizacji działalności powierniczej powinien zapewniać ochronę informacji poufnych i stanowiących tajemnicę zawodową przed nieuprawnionym dostępem.

§ 11.[Zabezpieczenie systemów informatycznych firmy inwestycyjnej] 1. Systemy informatyczne firmy inwestycyjnej powinny być zabezpieczone w taki sposób, aby uniemożliwić nieuprawniony dostęp do danych przetwarzanych przez te systemy.

2. Firma inwestycyjna stosuje zabezpieczenia urządzeń uniemożliwiające nieuprawniony dostęp do systemów informatycznych i przetwarzania danych. Firma inwestycyjna opracowuje i wdraża wewnętrzne procedury regulujące dostęp do systemów informatycznych firmy inwestycyjnej oraz kontrolę tego dostępu, zapewniające możliwość jego odtworzenia wraz z historią modyfikacji i przetwarzania danych.

3. Urządzenia i systemy informatyczne firmy inwestycyjnej powinny być zabezpieczone przed utratą danych spowodowaną awarią zasilania, innymi awariami lub zakłóceniami oraz innymi zdarzeniami losowymi. W celu zapewnienia ciągłości obsługi i pracy systemów informatycznych firma inwestycyjna, przynajmniej raz dziennie, tworzy kopię bazy danych lub stosuje inne środki techniczne umożliwiające odtworzenie danych oraz podjęcie pracy systemów informatycznych w sytuacji awarii lub utraty części lub całości danych w podstawowych bazach danych. Kopie bazy danych przechowywane są w budynku, w którym nie znajdują się systemy informatyczne przetwarzające dane.

4. W przypadku prowadzenia przez firmę inwestycyjną rachunków papierów wartościowych, rachunków zbiorczych lub rachunków pieniężnych, systemy informatyczne firmy inwestycyjnej powinny gwarantować możliwość tworzenia za okresy nie krótsze niż okresy, w których firma inwestycyjna jest zobowiązana do przechowywania danych związanych z prowadzoną działalnością maklerską, odpowiednio historii rachunków papierów wartościowych, rachunków zbiorczych, rachunków pieniężnych i rejestrów operacyjnych zawierającej chronologiczne zestawienie operacji dokonywanych na tych rachunkach lub rejestrach, w szczególności dane dotyczące:

1) w odniesieniu do rachunku pieniężnego:

a) salda początkowego i końcowego środków pieniężnych za każdy dzień,

b) wpłat na rachunek, z uwzględnieniem wpłat dokonanych w formie przelewu, a w szczególności kwot poszczególnych wpłat, daty i opisu operacji oraz dokumentu źródłowego,

c) wypłat z rachunku, a w szczególności kwot poszczególnych wypłat, daty i opisu operacji oraz dokumentu źródłowego,

d) przelewów środków pieniężnych z rachunku, a w szczególności kwot poszczególnych przelewów, daty i opisu operacji oraz dokumentu źródłowego,

e) środków z rozliczonych w danym dniu transakcji, a w szczególności kwot rozliczonych środków, daty i opisu operacji oraz dokumentu źródłowego,

f) blokady środków pieniężnych w związku ze złożeniem zlecenia kupna instrumentów finansowych, a w szczególności kwot środków objętych blokadą, daty i opisu operacji oraz numeru zlecenia,

g) blokady środków pieniężnych ustanowionej w przypadku innym niż wymieniony w lit. f, a w szczególności kwoty środków objętych blokadą,

h) zniesienia blokady środków pieniężnych w związku z anulowaniem zlecenia kupna instrumentów finansowych, a w szczególności daty i numeru zlecenia,

i) naliczonych odsetek za opóźnienie, a w szczególności daty i opisu operacji;

2) w odniesieniu do rachunku papierów wartościowych i rachunku zbiorczego:

a) salda początkowego i końcowego dla każdego rodzaju instrumentów finansowych za każdy dzień,

b) blokady instrumentów finansowych, a w szczególności liczby instrumentów finansowych objętych blokadą, daty i opisu operacji,

c) nabycia instrumentów finansowych w drodze wykonania zlecenia kupna w obrocie zorganizowanym, a w szczególności daty i numeru zlecenia oraz liczby instrumentów finansowych,

d) nabycia instrumentów finansowych poza obrotem zorganizowanym, a w szczególności liczby instrumentów finansowych, daty i opisu operacji oraz dokumentu źródłowego,

e) zbycia instrumentów finansowych w drodze wykonania zlecenia sprzedaży w obrocie zorganizowanym, a w szczególności daty i numeru zlecenia oraz liczby instrumentów finansowych,

f) zbycia instrumentów finansowych poza obrotem zorganizowanym, a w szczególności daty i numeru zlecenia oraz liczby instrumentów finansowych,

g) przeniesienia instrumentów finansowych na inny rachunek papierów wartościowych lub rachunek zbiorczy należący do tego samego podmiotu, a w szczególności liczby instrumentów finansowych, daty i opisu operacji oraz dokumentu źródłowego.

5. Przepisy ust. 4 pkt 2 stosuje się odpowiednio w przypadku rejestrowania przez firmę inwestycyjną instrumentów finansowych w sposób inny niż na rachunkach papierów wartościowych lub na rachunkach zbiorczych.

6. W przypadku przechowywania instrumentów finansowych systemy informatyczne firmy inwestycyjnej powinny gwarantować możliwość rejestrowania danych umożliwiających identyfikację instrumentów finansowych będących przedmiotem poszczególnych operacji.

7. Firma inwestycyjna przyjmująca i przekazująca zlecenia klientów lub wykonująca zlecenia klientów przekazywane za pomocą telefonu, telefaksu, innych urządzeń technicznych lub elektronicznych nośników informacji zapewnia:

1) poufność składanych zleceń, a w szczególności zabezpieczenie ich przed odsłuchaniem lub odczytaniem przez osoby nieupoważnione;

2) integralność składanych zleceń, a w szczególności zabezpieczenie ich przed modyfikacją lub usunięciem przez osoby nieupoważnione;

3) zabezpieczenie przed możliwością ich składania przez osoby nieuprawnione, w szczególności przez ustalenie odrębnego identyfikatora lub hasła dla każdego klienta;

4) rejestrację daty, godziny, minuty otrzymania zlecenia i informacji przekazywanych lub otrzymywanych przez firmę inwestycyjną w związku z otrzymaniem zlecenia.

8. Firma inwestycyjna, o której mowa w ust. 7, dokłada należytej staranności w celu zapewnienia sprawnej obsługi klientów w zakresie przyjmowania i przekazywania zleceń lub wykonywania zleceń przekazywanych za pomocą telefonu, telefaksu, innych urządzeń technicznych lub elektronicznych nośników informacji.

9. Firma inwestycyjna może przyjmować zlecenia składane za pomocą telefonu, telefaksu lub innych urządzeń technicznych po uprzedniej, zgodnej z zasadami ustalonymi między firmą inwestycyjną i klientem, identyfikacji osoby składającej zlecenie. W przypadku gdy zlecenia mają być składane przez pełnomocnika, firma inwestycyjna może ustalić z tym pełnomocnikiem sposób identyfikacji osoby, w imieniu której pełnomocnik będzie składał zlecenia.

10. Przepisów ust. 1–9 nie stosuje się do zagranicznej firmy inwestycyjnej.

11. Do banku powierniczego w zakresie:

1) systemów informatycznych służących do prowadzenia rachunków papierów wartościowych lub rachunków zbiorczych – stosuje się odpowiednio przepisy ust. 1–3 oraz ust. 4 pkt 2;

2) przyjmowanych dyspozycji – stosuje się odpowiednio przepisy ust. 7 pkt 1–4 oraz ust. 8.

§ 12.[Procedury określające sposób prowadzenia przez firmę inwestycyjną rachunkowości] 1. Firma inwestycyjna opracowuje i wdraża procedury określające sposób prowadzenia przez firmę inwestycyjną rachunkowości umożliwiające niezwłoczne dostarczanie, na żądanie Komisji, sprawozdań finansowych sporządzonych zgodnie z przepisami odrębnymi przedstawiających rzetelny i prawdziwy obraz sytuacji finansowej tej firmy inwestycyjnej.

2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do zagranicznej firmy inwestycyjnej prowadzącej działalność maklerską na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej bez otwierania oddziału.

§ 13.[System kontroli wewnętrznej] 1. Firma inwestycyjna opracowuje i wdraża system kontroli wewnętrznej, służący zapobieganiu przypadkom działania niezgodnego z decyzjami i procedurami wewnętrznymi przyjętymi przez firmę inwestycyjną.

2. Celem systemu kontroli wewnętrznej jest ponadto zapewnienie:

1) nadzoru nad przestrzeganiem reguł postępowania w celu przeciwdziałania wprowadzaniu do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł;

2) badania zgodności działalności firmy inwestycyjnej i czynności wykonywanych w ramach tej działalności przez osoby powiązane z regulacjami rynków, na których działa firma inwestycyjna, regulacjami Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych S.A., regulacjami innych izb rozliczeniowych oraz izb rozrachunkowych, których uczestnikiem jest firma inwestycyjna, oraz regulacjami izby gospodarczej, o której mowa w art. 92 ustawy, jeśli firma inwestycyjna należy do takiej izby;

3) nadzoru nad przepływem informacji poufnych i informacji stanowiących tajemnicę zawodową oraz zabezpieczenia dostępu do nich;

4) nadzoru nad rozpatrywaniem skarg i wniosków klientów oraz prowadzeniem rejestru skarg.

3. Przepisów ust. 1 i 2 nie stosuje się do zagranicznej firmy inwestycyjnej, z zastrzeżeniem ust. 4.

4. Przepisy ust. 2 pkt 1 i 2 stosuje się do zagranicznej firmy inwestycyjnej prowadzącej działalność maklerską na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w formie oddziału.

§ 14.[System nadzoru zgodności działalności z prawem] 1. Firma inwestycyjna opracowuje i wdraża system nadzoru zgodności działalności z prawem, służący ujawnianiu i zapobieganiu naruszania przez firmę inwestycyjną obowiązków wynikających z przepisów prawa regulujących prowadzenie działalności maklerskiej. Zasady przyjętego przez firmę inwestycyjną nadzoru zgodności działalności z prawem określa regulamin nadzoru zgodności działalności z prawem.

2. Przyjęty przez firmę inwestycyjną system nadzoru zgodności działalności z prawem powinien zapewniać możliwość minimalizacji skutków ewentualnych naruszeń oraz możliwość skutecznego wykonywania przez Komisję przysługujących jej uprawnień z tytułu nadzoru nad firmą inwestycyjną.

3. Przyjęty przez firmę inwestycyjną system nadzoru zgodności działalności z prawem powinien uwzględniać rodzaj i zakres działalności prowadzonej przez firmę inwestycyjną, w tym w szczególności rodzaj i zakres prowadzonej przez nią działalności maklerskiej, o której mowa w art. 69 ust. 2 ustawy.

4. Firma inwestycyjna wydziela w swojej strukturze komórkę do spraw nadzoru zgodności działalności z prawem oraz zapewnia tej komórce niezależność umożliwiającą prawidłowe wykonywanie jej obowiązków. W przypadku gdy uzasadnia to rodzaj i zakres działalności prowadzonej przez firmę inwestycyjną, czynności nadzoru zgodności działalności z prawem mogą być wykonywane w ramach stanowiska jednoosobowego. W takim przypadku do stanowiska nadzoru zgodności działalności z prawem stosuje się przepisy rozporządzenia dotyczące komórki do spraw nadzoru zgodności działalności z prawem.

5. Do obowiązków komórki do spraw nadzoru zgodności działalności z prawem należy:

1) badanie i regularna ocena adekwatności i skuteczności przyjętego systemu nadzoru zgodności działalności z prawem, jak również działań podejmowanych w celu wypełniania przez firmę inwestycyjną obowiązków wynikających z przepisów prawa regulujących prowadzenie działalności maklerskiej;

2) doradztwo oraz bieżąca pomoc osobom powiązanym wykonującym czynności w ramach prowadzonej przez firmę inwestycyjną działalności maklerskiej w wypełnianiu przez nich obowiązków zgodnie z przepisami prawa regulującymi prowadzenie działalności maklerskiej.

6. W celu umożliwienia wykonywania przez komórkę do spraw nadzoru zgodności działalności z prawem jej obowiązków w sposób należyty i niezależny, firma inwestycyjna zapewnia, aby:

1) osoby wykonujące zadania z zakresu nadzoru zgodności działalności z prawem miały stosowne uprawnienia, środki, kwalifikacje i dostęp do wszelkich niezbędnych informacji;

2) osoby wykonujące zadania z zakresu nadzoru zgodności działalności z prawem były odpowiedzialne za raportowanie w zakresie dotyczącym funkcjonowania systemu nadzoru zgodności działalności z prawem;

3) osoby wykonujące zadania z zakresu nadzoru zgodności działalności z prawem nie brały udziału w wykonywaniu czynności z zakresu działalności, która jest przedmiotem sprawowanego przez nie nadzoru zgodności działalności z prawem;

4) sposób wynagradzania osób wykonujących zadania z zakresu nadzoru zgodności działalności z prawem nie wpływał na ich obiektywizm.

7. Przepisów ust. 6 pkt 3 i 4 nie stosuje się do firmy inwestycyjnej prowadzącej działalność, której zakres i rodzaj uzasadnia odstąpienie od tych wymogów, pod warunkiem że firma inwestycyjna jest w stanie zapewnić należyte wykonywanie nadzoru zgodności działalności z prawem.

8. Osoba wykonująca czynności nadzoru zgodności działalności z prawem – w przypadku stanowiska jednoosobowego albo osoba kierująca komórką nadzoru zgodności działalności z prawem (inspektor nadzoru) niebędąca członkiem zarządu podlega, z zastrzeżeniem ust. 9–11, bezpośrednio prezesowi zarządu firmy inwestycyjnej, a w przypadku gdy prezes nie został powołany – zarządowi firmy inwestycyjnej.

9. W przypadku banku prowadzącego działalność maklerską w formie biura maklerskiego inspektor nadzoru podlega bezpośrednio osobie kierującej biurem maklerskim.

10. W przypadku banku prowadzącego działalność maklerską w formie wyodrębnionej jednostki funkcje inspektora nadzoru pełni, według wyboru tego banku, osoba kierująca wyodrębnioną jednostką, osoba bezpośrednio jej podległa albo osoba kierująca komórką kontroli wewnętrznej banku.

11. W przypadku domu maklerskiego w formie spółki osobowej inspektor nadzoru podlega bezpośrednio komplementariuszom lub wspólnikom, którym przysługuje prawo prowadzenia spraw spółki.

12. Inspektor nadzoru, w zależności od potrzeb, nie rzadziej jednak niż raz do roku, sporządza pisemny raport z funkcjonowania systemu nadzoru zgodności działalności z prawem. Raport powinien w szczególności zawierać wskazanie środków podejmowanych w przypadkach niezgodności z przepisami prawa regulującymi prowadzenie działalności maklerskiej.

13. Inspektor nadzoru przekazuje raport, o którym mowa w ust. 12:

1) członkowi zarządu banku nadzorującemu prowadzenie działalności maklerskiej oraz radzie nadzorczej – w przypadku banku prowadzącego działalność maklerską;

2) zarządowi i radzie nadzorczej – w przypadku domu maklerskiego w formie spółki akcyjnej albo spółki z ograniczoną odpowiedzialnością;

3) komplementariuszom, którym przysługuje prawo prowadzenia spraw spółki, oraz radzie nadzorczej – w przypadku domu maklerskiego w formie spółki komandytowo-akcyjnej;

4) komplementariuszom albo wspólnikom, którym przysługuje prawo prowadzenia spraw spółki – w przypadku domu maklerskiego w formie spółki komandytowej, spółki partnerskiej albo spółki jawnej.

14. Przepisów ust. 1–13 nie stosuje się do zagranicznej firmy inwestycyjnej.

§ 15.[System audytu wewnętrznego] 1. Firma inwestycyjna opracowuje i wdraża system audytu wewnętrznego związanego z działalnością prowadzoną przez tę firmę inwestycyjną.

2. W ramach systemu audytu wewnętrznego firma inwestycyjna na bieżąco monitoruje i regularnie weryfikuje stosowane systemy oraz wdrożone regulaminy i procedury wewnętrzne pod względem ich prawidłowości i skuteczności w wypełnianiu przez firmę inwestycyjną obowiązków wynikających z przepisów prawa oraz podejmuje działania mające na celu eliminację wszelkich nieprawidłowości.

3. W przypadku gdy uzasadnia to rozmiar i rodzaj prowadzonej działalności, w tym w szczególności rozmiar i rodzaj prowadzonej działalności maklerskiej, o której mowa w art. 69 ust. 2 ustawy, firma inwestycyjna tworzy w swojej wewnętrznej strukturze organizacyjnej niezależną i odrębną komórkę audytu wewnętrznego.

4. Do zadań komórki audytu wewnętrznego należy bieżące badanie i ocenianie prawidłowości i skuteczności systemów, regulaminów i procedur wewnętrznych stosowanych przez firmę inwestycyjną w prowadzonej działalności maklerskiej, w tym w szczególności systemu kontroli wewnętrznej, polegające na:

1) opracowywaniu i wykonywaniu planu audytu wewnętrznego;

2) wydawaniu zaleceń wynikających z czynności podejmowanych w ramach wykonywania planu audytu wewnętrznego;

3) ocenianiu wykonania zaleceń, o których mowa w pkt 2, oraz

4) sporządzaniu, w zależności od potrzeb, nie rzadziej jednak niż raz na rok, pisemnych raportów z wykonywania przez komórkę audytu wewnętrznego powierzonych jej zadań, zawierających w szczególności wskazanie środków podejmowanych w ramach wykonywania planu audytu wewnętrznego.

5. Raport, o którym mowa w ust. 4 pkt 4, przekazywany jest:

1) członkowi zarządu banku nadzorującemu prowadzenie działalności maklerskiej oraz radzie nadzorczej – w przypadku banku prowadzącego działalność maklerską;

2) zarządowi i radzie nadzorczej – w przypadku domu maklerskiego w formie spółki akcyjnej albo spółki z ograniczoną odpowiedzialnością;

3) komplementariuszom, którym przysługuje prawo prowadzenia spraw spółki, oraz radzie nadzorczej – w przypadku domu maklerskiego w formie spółki komandytowo-akcyjnej;

4) komplementariuszom albo wspólnikom, którym przysługuje prawo prowadzenia spraw spółki – w przypadku domu maklerskiego w formie spółki komandytowej, spółki partnerskiej albo spółki jawnej.

6. Obowiązki, o których mowa w ust. 2, w zakresie regularnej weryfikacji, wykonywane są przez zarząd lub radę nadzorczą firmy inwestycyjnej zgodnie z określonymi kompetencjami. W przypadku domu maklerskiego w formie spółki komandytowo-akcyjnej obowiązki, o których mowa w ust. 2, w zakresie regularnej weryfikacji, wykonywane są przez komplementariuszy, którym przysługuje prawo prowadzenia spraw spółki, oraz radę nadzorczą, a w przypadku domu maklerskiego w formie spółki komandytowej, spółki partnerskiej albo spółki jawnej przez komplementariuszy albo wspólników, którym przysługuje prawo prowadzenia spraw spółki.

7. Przepisów ust. 1–6 nie stosuje się do zagranicznej firmy inwestycyjnej.

§ 16.[Książka procedur] 1. Firma inwestycyjna zapewnia osobom powiązanym zapoznanie się z regulaminami i procedurami wdrożonymi przez firmę inwestycyjną i obowiązującymi w stosunku do tych osób powiązanych w związku z wykonywanymi przez nie czynnościami lub pełnionymi funkcjami.

2. Firma inwestycyjna prowadzi książkę procedur zawierającą wszystkie procedury i regulaminy związane z prowadzoną działalnością obowiązujące w tej firmie inwestycyjnej. W przypadku banku prowadzącego działalność maklerską książka procedur zawiera procedury i regulaminy związane z tą działalnością. Książka procedur może być prowadzona w formie zapisu elektronicznego.

3. Przepisów ust. 1 i 2 nie stosuje się do zagranicznej firmy inwestycyjnej.

§ 17.[Dane umieszczane w rejestrze skarg] 1. Firma inwestycyjna opracowuje i wdraża procedurę określającą sposób załatwiania skarg klientów detalicznych na działalność tej firmy inwestycyjnej.

2. Firma inwestycyjna prowadzi rejestr skarg zawierający informacje o wszystkich skargach na działalność tej firmy inwestycyjnej złożonych w ciągu danego roku kalendarzowego i sposobie ich załatwienia.

3. W rejestrze skarg umieszcza się następujące dane:

1) imię i nazwisko lub firmę (nazwę) podmiotu składającego skargę;

2) datę złożenia skargi;

3) przedmiot skargi;

4) środki podjęte w celu rozpatrzenia skargi.

4. Przepisy ust. 1–3 stosuje się do zagranicznej firmy inwestycyjnej wyłącznie w zakresie skarg odnoszących się do działalności maklerskiej prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

§ 18.[Dziennik kontroli zewnętrznych] 1. Firma inwestycyjna, z zastrzeżeniem przepisu § 19 ust. 3, prowadzi dziennik kontroli zewnętrznych, zawierający dane dotyczące kontroli przeprowadzanych w tej firmie inwestycyjnej w ciągu danego roku kalendarzowego przez Komisję, Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych S.A. oraz inne podmioty uprawnione do kontrolowania firmy inwestycyjnej na podstawie odrębnych przepisów.

2. W dzienniku kontroli zewnętrznych umieszcza się następujące dane:

1) oznaczenie podmiotu kontrolującego;

2) zakres kontroli;

3) datę rozpoczęcia kontroli;

4) datę zakończenia kontroli.

3. Dane, o których mowa w ust. 2 pkt 1–3, podlegają wpisowi do dziennika kontroli nie później niż w dniu rozpoczęcia kontroli, a dane, o których mowa w ust. 2 pkt 4 – niezwłocznie po uzyskaniu przez firmę inwestycyjną informacji o zakończeniu kontroli.

4. W przypadku kontroli działalności banku prowadzącego działalność maklerską obejmującej oprócz biura maklerskiego albo wyodrębnionej jednostki banku także inne jednostki organizacyjne banku, kontrolowany umieszcza w dzienniku kontroli zewnętrznych, w części dotyczącej zakresu kontroli, wzmiankę dotyczącą zakresu kontroli dokonywanej w biurze maklerskim albo w wyodrębnionej jednostce banku.

5. Przepisy ust. 1–4 stosuje się do zagranicznej firmy inwestycyjnej wyłącznie w zakresie kontroli, których przedmiotem jest badanie zgodności prowadzonej działalności maklerskiej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z warunkami prowadzenia działalności maklerskiej.

§ 19.[Dziennik kontroli wewnętrznych] 1. Firma inwestycyjna prowadzi dziennik kontroli wewnętrznych, zawierający dane dotyczące kontroli przeprowadzanych w tej firmie inwestycyjnej w ciągu danego roku kalendarzowego.

2. Dziennik kontroli wewnętrznych prowadzi się zgodnie z zasadami określonymi w § 18 ust. 2–4.

3. Firma inwestycyjna może prowadzić dziennik kontroli zawierający dane dotyczące kontroli przeprowadzanych przez podmioty, o których mowa w § 18 ust. 1, oraz dotyczące kontroli wewnętrznych.

4. Przepisy ust. 1–3 stosuje się do zagranicznej firmy inwestycyjnej wyłącznie w zakresie kontroli, których przedmiotem jest badanie zgodności działalności maklerskiej prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z warunkami prowadzenia działalności maklerskiej.

§ 20.[Przechowywanie i archiwizacja dokumentów przez firmę inwestycyjną] 1. Firma inwestycyjna przechowuje i archiwizuje dokumenty i inne nośniki informacji zawierające opracowane, prowadzone lub sporządzone w związku z organizacją firmy inwestycyjnej regulaminy, procedury, decyzje, rejestry, dzienniki lub inne informacje wymagane przepisami rozporządzenia.

2. Firma inwestycyjna przechowuje i archiwizuje dokumenty i inne nośniki informacji przez 5 lat, licząc od pierwszego dnia roku następującego po roku, w którym te dokumenty i inne nośniki opracowano, prowadzono lub sporządzono.

§ 21.[Przechowywanie i archiwizacja dokumentów przez bank prowadzący działalność maklerską] 1. Bank prowadzący działalność maklerską może przechowywać i archiwizować dokumenty lub inne nośniki informacji w pomieszczeniach banku poza biurem maklerskim, pod warunkiem wydzielenia archiwum biura maklerskiego z archiwum banku.

2. W przypadku wyodrębnionej jednostki banku dokumenty lub inne nośniki informacji związane z działalnością maklerską są przechowywane i archiwizowane przez ten bank.

§ 22.[Inspektor nadzoru w banku powierniczym] 1. Przepisy § 14 ust. 1–7, § 16 ust. 2 oraz § 17–20 stosuje się odpowiednio do banku powierniczego w zakresie działalności powierniczej prowadzonej przez ten bank. Przepisy § 7, 13 i 15 stosuje się odpowiednio do banku powierniczego w zakresie działalności powierniczej prowadzonej przez ten bank, jeżeli:

1) systemy i procedury określone w tych przepisach wdrożone przez bank w związku z wykonywanymi przez ten bank czynnościami bankowymi nie obejmują swoim zakresem działalności powierniczej lub

2) systemy i procedury określone w tych przepisach wdrożone przez bank w związku z wykonywanymi przez ten bank czynnościami bankowymi nie zapewniają Komisji dostępu do dokumentów i informacji niezbędnych do sprawowania efektywnego nadzoru nad działalnością powierniczą prowadzoną przez ten bank.

2. Obowiązki komórki do spraw nadzoru zgodności działalności z prawem w banku powierniczym mogą być powierzone odpowiedniej komórce banku wykonującej zadania z zakresu nadzoru wewnętrznego.

3. Inspektorem nadzoru w banku powierniczym jest, według wyboru tego banku, osoba kierująca działalnością powierniczą, osoba bezpośrednio jej podległa albo osoba kierująca komórką nadzoru wewnętrznego banku. Raport z pełnienia funkcji nadzoru zgodności z prawem, zawierający w szczególności zestawienie wyników przeprowadzonych kontroli, jest przekazywany, nie rzadziej niż raz na rok, członkowi zarządu banku nadzorującemu prowadzenie działalności powierniczej.

4. Bank powierniczy przechowuje i archiwizuje dokumenty lub inne nośniki informacji związane z działalnością powierniczą w sposób zapewniający wydzielenie ich z archiwum banku.

5. Bank powierniczy może powierzyć przechowywanie i archiwizowanie dokumentów lub innych nośników informacji związanych z działalnością powierniczą podmiotowi zajmującemu się wykonywaniem tego rodzaju czynności w sposób zawodowy.

6. Bank powierniczy zapewnia przechowywanie i archiwizowanie dokumentów lub innych nośników informacji przez podmiot, któremu powierza wykonywanie tych czynności, w sposób uniemożliwiający dostęp osobom nieuprawnionym do treści dokumentów lub innych nośników informacji.

§ 23.[Stosowanie przepisów rozporządzenia] Przepisy § 3–9, § 11 ust. 6 i 7, § 16–21 stosuje się do banku, o którym mowa w art. 70 ust. 2 ustawy.

§ 25.[Weryfikacja strategii i procedur] Strategie i procedury, o których mowa w § 24 ust. 4, podlegają regularnej weryfikacji w celu ich dostosowania do zmian profilu ryzyka działalności prowadzonej przez firmę inwestycyjną i otoczenia gospodarczego, w którym działa firma inwestycyjna. Weryfikacji strategii i procedur dokonuje zarząd firmy inwestycyjnej.

§ 26.[Zasady zarządzania ryzykiem określone przez dom maklerski] W ramach realizowanych strategii i stosowanych procedur dom maklerski określa w szczególności:

1) w zakresie ryzyka operacyjnego:

a) procedury zarządzania ryzykiem operacyjnym, w tym zasady monitorowania straty z tytułu ryzyka operacyjnego oraz przyjęte przez dom maklerski określenie ryzyka operacyjnego dla potrzeb stosowania tych procedur, uwzględniające elementy, o których mowa w § 1 ust. 1 załącznika nr 11 do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 18 listopada 2009 r. w sprawie zakresu i szczegółowych zasad wyznaczania całkowitego wymogu kapitałowego, w tym wymogów kapitałowych, dla domów maklerskich oraz określenia maksymalnej wysokości kredytów, pożyczek i wyemitowanych dłużnych papierów wartościowych w stosunku do kapitałów (Dz. U. Nr 204, poz. 1571, z późn. zm.⁵⁾), zwanego dalej „rozporządzeniem o wymogach kapitałowych”, oraz uwzględniające zdarzenia charakteryzujące się niską częstotliwością, lecz wysokimi stratami,

b) plany utrzymania ciągłości działania zapewniające ciągłe i niezakłócone działanie domu maklerskiego oraz plany awaryjne służące zapewnieniu możliwości prowadzenia bieżącej działalności domu maklerskiego i ograniczeniu strat w przypadku wystąpienia niekorzystnych zdarzeń wewnętrznych i zewnętrznych mogących poważnie zakłócić tę działalność,

c) politykę w zakresie wyboru, uzupełniania oraz monitorowania potrzeb kadrowych i planowania zaplecza kadrowego;

2) w zakresie ryzyka kredytowego i kontrahenta:

a) kryteria oceny ryzyka, umożliwiające ograniczenie ryzyka związanego z udzielaniem pożyczek,

b) zasady monitorowania ekspozycji pod względem ryzyka kredytowego,

c) zasady dywersyfikacji portfela ekspozycji kredytowych stosownie do założeń w zakresie dopuszczalnego poziomu ryzyka kredytowego oraz z uwzględnieniem rynków, na których działa dom maklerski;

3) w zakresie ryzyka rezydualnego – sposób i zasady zarządzania ryzykiem wynikającym z mniejszej niż założona przez dom maklerski skuteczności stosowanych w domu maklerskim technik ograniczania ryzyka kredytowego;

4) w zakresie ryzyka z tytułu transakcji sekurytyzacyjnych, w których dom maklerski jest inwestorem, jednostką inicjującą lub jednostką sponsorującą – sposób i zasady pomiaru i zarządzania ryzykiem w przypadku sekurytyzacji aktywów, mające na celu w szczególności zapewnienie pełnego odzwierciedlenia istoty ekonomicznej transakcji;

5) w zakresie ryzyka koncentracji – sposób i zasady zarządzania ryzykiem niewykonania zobowiązania przez pojedynczy podmiot, podmioty powiązane kapitałowo lub organizacyjnie oraz przez grupy podmiotów, w przypadku których prawdopodobieństwo niewykonania zobowiązania jest zależne od wspólnych czynników;

6) w zakresie ryzyka wynikającego ze zmian warunków makroekonomicznych – zasady zarządzania i zabezpieczania się przed ryzykiem wynikającym ze zmian warunków makroekonomicznych;

7) w zakresie ryzyka rynkowego – sposób i zasady pomiaru i zarządzania elementami ryzyka rynkowego, które dom maklerski uznaje za istotne;

8) w zakresie ryzyka stopy procentowej w portfelu niehandlowym – sposób i zasady zarządzania ryzykiem wynikającym z możliwych zmian stóp procentowych, w odniesieniu do pozycji zaliczanych do portfela niehandlowego, obejmujące w szczególności testy warunków skrajnych przy założeniu nagłej i nieoczekiwanej zmiany poziomu stóp procentowych o 200 punktów bazowych;

9) w zakresie ryzyka utraty płynności – sposób i zasady zarządzania płynnością finansową uwzględniające w szczególności:

a) rodzaje działalności, walut i podmiotów, bieżące pozyskiwanie środków płynnych oraz przyszłe potrzeby, alternatywne scenariusze i plan awaryjny w zakresie utrzymania płynności płatniczej oraz zawierające odpowiednie mechanizmy alokacji kosztów płynności, korzyści i ryzyka; zasady te powinny uwzględniać bieżące i przewidywane istotne przepływy pieniężne dotyczące aktywów, pasywów, pozycji pozabilansowych, w tym zobowiązań warunkowych, w tym wobec jednostek lub podmiotów utworzonych dla celów sekurytyzacji albo innych jednostek lub podmiotów specjalnego przeznaczenia, w stosunku do których dom maklerski pełni rolę jednostki sponsorującej lub dostarcza pomoc w celu utrzymania płynności finansowej, oraz wynikające z nich możliwe skutki ryzyka utraty reputacji,

b) rozróżnienie między majątkiem obciążonym a majątkiem wolnym od obciążeń, który jest dostępny przez cały czas, także w sytuacjach nadzwyczajnych; dom maklerski bierze przy tym również pod uwagę podmiot, który jest w posiadaniu tych aktywów, państwo, w którym prowadzone są rejestry lub rachunki, na których zapisane są te aktywa, a także monitoruje i analizuje możliwości upłynnienia aktywów, w tym uwzględnia prawne i faktyczne ograniczenia możliwego transferu płynności i majątku wolnego od obciążeń pomiędzy podmiotami mającymi siedzibę w państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, jak i poza nim.

§ 27.[Zarządzanie innymi rodzajami ryzyka] Dom maklerski opracowuje i wdraża procedury zarządzania rodzajami ryzyka innymi niż wymienione w § 26, które zostały zidentyfikowane jako istotne w prowadzonej działalności maklerskiej.

§ 28.[Stosowanie metod identyfikowania i pomiaru ryzyka] 1. Dom maklerski stosuje metody identyfikowania i pomiaru ryzyka związanego z jego działalnością dostosowane do profilu, skali i poziomu złożoności ryzyka.

2. Częstotliwość pomiaru ryzyka dostosowana jest do wielkości oraz charakteru poszczególnych rodzajów ryzyka w działalności domu maklerskiego.

3. Stosowane przez dom maklerski metody pomiaru ryzyka uwzględniają aktualnie prowadzoną oraz planowaną działalność domu maklerskiego.

4. Stosowane metody lub systemy pomiaru ryzyka, w tym w szczególności ich założenia, są poddawane okresowej ocenie obejmującej przeprowadzanie testów i weryfikację historyczną.

§ 29.[Testy warunków skrajnych] 1. W ramach pomiaru ryzyka dom maklerski przeprowadza testy warunków skrajnych.

2. Dom maklerski w przeprowadzanych testach warunków skrajnych przyjmuje założenia odpowiadające profilowi, skali i poziomowi złożoności ryzyka, dające podstawy rzetelnej oceny ryzyka.

§ 30.[Wysokość limitów wewnętrznych] 1. Dom maklerski wprowadza odpowiednie do skali i stopnia złożoności prowadzonej przez ten dom maklerski działalności limity wewnętrzne ograniczające poziom ryzyka występującego w poszczególnych obszarach działania domu maklerskiego.

2. Dom maklerski określa w procedurach wewnętrznych zasady ustalania i aktualizowania wysokości limitów wewnętrznych, o których mowa w ust. 1, oraz częstotliwość monitorowania ich przestrzegania i raportowania o przekroczeniach tych limitów.

3. Poziom limitów, o których mowa w ust. 1, jest dostosowany do akceptowanego przez radę nadzorczą ogólnego poziomu ryzyka domu maklerskiego.

§ 31.[Przekroczenie limitów wewnętrznych] 1. Dom maklerski określa sytuacje, w których dopuszczalne jest przekroczenie limitów wewnętrznych, o których mowa w § 30 ust. 1, oraz sposób postępowania w przypadku ich przekroczenia.

2. Przyjęte rodzaje limitów wewnętrznych oraz ich wysokość zatwierdza zarząd domu maklerskiego.

3. Analizy będące podstawą do określenia wysokości limitów wewnętrznych są sporządzane w formie pisemnej.

4. Dom maklerski posiada plan awaryjny na wypadek zaburzeń płynności finansowej, określający w szczególności sposób pokrycia zobowiązań w przypadku ewentualnej utraty płynności. Plan awaryjny podlega regularnemu przeglądowi, w szczególności jest uaktualniany na podstawie zatwierdzonych przez zarząd:

1) analiz, o których mowa w ust. 3,

2) testów

– przeprowadzonych dla różnych, w tym alternatywnych, scenariuszy.

§ 32.[Sposoby ograniczania ryzyka utraty płynności] 1. Dom maklerski w strategiach i procedurach dotyczących ryzyka płynności określa w szczególności różne sposoby ograniczania ryzyka utraty płynności, w tym podlegający regularnym przeglądom:

1) system limitów i zabezpieczenia przed utratą płynności przewidzianych na okoliczność zdarzeń związanych z zagrożeniem dla stabilności rynku finansowego;

2) odpowiednio zdywersyfikowany system finansowania i dostęp do zasobów finansowania.

2. Dom maklerski, wypełniając obowiązki, o których mowa w ust. 1, bierze pod uwagę potencjalne skutki scenariuszy alternatywnych przewidzianych dla profilu działalności oraz rynku, na którym prowadzi on działalność, a także elementy wspólne z innymi scenariuszami. Dom maklerski bierze pod uwagę również różne horyzonty czasowe i zmienne natężenie warunków skrajnych.

§ 33.[Monitorowanie ryzyka] Monitorowanie ryzyka stanowi część bieżącego procesu zarządzania ryzykiem i sprawozdawania o ryzyku w działalności domu maklerskiego.

§ 34.[Nadzór nad zgodnością polityki domu maklerskiego w zakresie podejmowania ryzyka] Rada nadzorcza sprawuje nadzór nad zgodnością polityki domu maklerskiego w zakresie podejmowania ryzyka ze strategią działania i planem finansowym domu maklerskiego.

§ 35.[Uwzględnienie wpływu działalności podmiotów dominujących] 1. Przepisy niniejszego rozdziału dotyczące zarządu domu maklerskiego stosuje się odpowiednio do:

1) komplementariuszy, którym przysługuje prawo prowadzenia spraw spółki – w przypadku domu maklerskiego w formie spółki komandytowo-akcyjnej;

2) komplementariuszy albo wspólników, którym przysługuje prawo prowadzenia spraw spółki – w przypadku domu maklerskiego w formie spółki komandytowej, spółki partnerskiej albo spółki jawnej.

2. Przepisy niniejszego rozdziału dotyczące rady nadzorczej domu maklerskiego stosuje się odpowiednio do komplementariuszy albo wspólników, którym przysługuje prawo prowadzenia spraw spółki – w przypadku domu maklerskiego w formie spółki komandytowej, spółki partnerskiej albo spółki jawnej.

3. Przepisów niniejszego rozdziału nie stosuje się do zagranicznej firmy inwestycyjnej.

4. Dom maklerski sprawuje nadzór nad ryzykiem związanym z działalnością podmiotów zależnych, w rozumieniu art. 98a ust. 2 pkt 2 ustawy, uwzględniając wpływ działalności podmiotów dominujących, w rozumieniu art. 98a ust. 2 pkt 1 ustawy, wobec domu maklerskiego na ryzyko ponoszone przez ten dom maklerski, a także zapewnia, aby system zarządzania ryzykiem w domu maklerskim był spójny i odpowiednio zintegrowany z systemem zarządzania ryzykiem podmiotów dominujących lub zależnych, w rozumieniu art. 98a ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy, od domu maklerskiego, które są instytucjami, w rozumieniu art. 98a ust. 2 pkt 13 ustawy.

5. Przepisy § 26–34 oraz ust. 4 stosuje się wyłącznie do domu maklerskiego, o którym mowa w art. 98a ust. 2 pkt 5 ustawy.

§ 37.[Dokumentacja procesów szacowania kapitału wewnętrznego] Procesy szacowania kapitału wewnętrznego, zarządzania kapitałowego oraz planowania kapitałowego są odpowiednio udokumentowane.

§ 38.[Odpowiedzialność za zapewnienie regularnych przeglądów procesu szacowania kapitału wewnętrznego] 1. Zarząd domu maklerskiego jest odpowiedzialny za zapewnienie regularnych, dokonywanych nie rzadziej niż raz w roku, przeglądów procesu szacowania kapitału wewnętrznego pod względem dostosowania do charakteru, skali i poziomu złożoności działalności domu maklerskiego.

2. Niezależnie od przeglądów, o których mowa w ust. 1, proces szacowania kapitału wewnętrznego jest na bieżąco dostosowywany do zmian w działalności prowadzonej przez dom maklerski, w tym w szczególności w sytuacji pojawienia się nowych rodzajów ryzyka, znaczących zmian w strategii i planach działania oraz środowisku zewnętrznym, w którym działa dom maklerski.

3. Proces, o którym mowa w § 36, i przegląd tego procesu podlega niezależnej ocenie w ramach audytu wewnętrznego domu maklerskiego.

§ 39.[Zakres polityki zarządzania kapitałem] 1. Proces szacowania kapitału wewnętrznego wdrożony przez dom maklerski powinien stanowić integralną część systemu zarządzania domem maklerskim oraz podejmowania decyzji o charakterze zarządczym w domu maklerskim.

2. Dom maklerski, wdrażając proces szacowania kapitału wewnętrznego, bierze pod uwagę strategię domu maklerskiego, politykę zarządzania kapitałem oraz plany kapitałowe tego domu maklerskiego.

3. Polityka zarządzania kapitałem określa w szczególności:

1) długoterminowe cele kapitałowe domu maklerskiego;

2) preferowaną strukturę kapitału;

3) kapitałowe plany awaryjne;

4) zasady delegowania zarządzania kapitałem – jeśli dom maklerski przewiduje taką możliwość;

5) podstawowe elementy procesu przekształcania miar ryzyka w ujęciu ilościowym w wymogi kapitałowe.

§ 40.[Stosowanie przepisów rozporządzenia] 1. Przepisy niniejszego rozdziału dotyczące zarządu domu maklerskiego stosuje się odpowiednio do komplementariuszy, którym przysługuje prawo prowadzenia spraw spółki – w przypadku domu maklerskiego w formie spółki komandytowo-akcyjnej.

2. Dom maklerski, do którego stosuje się normy adekwatności kapitałowej w ujęciu skonsolidowanym na podstawie § 18 rozporządzenia o wymogach kapitałowych, stosuje przepisy § 36–39 odpowiednio w ujęciu skonsolidowanym, uwzględniając podmioty włączone do obliczeń adekwatności kapitałowej w ujęciu skonsolidowanym, o której mowa w § 18 rozporządzenia o wymogach kapitałowych.

3. Przepisy § 36–39 stosuje się wyłącznie do domu maklerskiego, do którego stosuje się wymogi, o których mowa w art. 98a ust. 1 ustawy.

§ 42.[Wejście w życie] Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 października 2012 r.⁶⁾