Art. 2. [Definicja cudzoziemca] Cudzoziemcem jest każdy, kto nie posiada obywatelstwa polskiego.

Art. 3. [Wyłączenie stosowania przepisów ustawy] Ustawy nie stosuje się do:

1) szefów i członków personelu misji dyplomatycznych, kierowników urzędów konsularnych i członków personelu konsularnego państw obcych oraz innych osób zrównanych z nimi na podstawie ustaw, umów lub powszechnie ustalonych zwyczajów międzynarodowych, pod warunkiem wzajemności i posiadania przez te osoby dokumentów potwierdzających pełnienie przez nie funkcji, uprawniających do wjazdu i pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, z wyjątkiem art. 13 ust. 1, art. 21a, art. 25, art. 26, art. 28, art. 29, art. 33, art. 34, art. 35 ust. 3 i 4, art. 38 ust. 1, art. 40, art. 46–48, art. 48a, art. 48b ust. 1 pkt 4 i art. 48c–48h;

2) obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej, państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej, oraz członków ich rodzin, którzy do nich dołączają lub z nimi przebywają, z wyjątkiem:

a) art. 12a, art. 16–20, art. 93, art. 94, art. 96–96c, art. 100, rozdziałów 9 i 10, art. 124 ust. 1 pkt 1 lit. g oraz pkt 2 i 4, art. 125 ust. 1 pkt 2 w zakresie dotyczącym art. 124 ust. 1 pkt 1 lit. g, art. 126 ust. 1 pkt 4 i 7 oraz ust. 2, art. 127, art. 128 ust. 2 i art. 131–134, które mają zastosowanie do obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej, państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej, oraz członków ich rodzin, którzy do nich dołączają lub z nimi przebywają,

b) art. 4 pkt 5–5d, art. 16–20, art. 25, art. 26 ust. 1 pkt 18, art. 31, art. 32 ust. 1 i ust. 2 pkt 1, pkt 2 i pkt 3 lit. a i d oraz ust. 7, art. 33, art. 34, art. 38–40, art. 46–48, art. 48d, art. 48e, art. 48g, art. 48h, art. 84a, rozdziału 8a, art. 124 ust. 1 pkt 1 lit. a, art. 125 ust. 1 pkt 1, art. 126 ust. 1 pkt 1 lit. a i art. 134a, które mają zastosowanie do członków rodzin obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej, państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej, którzy do nich dołączają lub z nimi przebywają, niebędących obywatelami tych państw;

3) cudzoziemców ubiegających się o ochronę oraz objętych ochroną na podstawie ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2009 r. Nr 189, poz. 1472, z późn. zm.), w zakresie w niej uregulowanym;

4) cudzoziemców polskiego pochodzenia i członków najbliższej rodziny repatrianta, w zakresie uregulowanym w ustawie z dnia 9 listopada 2000 r. o repatriacji (Dz. U. z 2004 r. Nr 53, poz. 532, z późn. zm.).

Art. 4. [Inne definicje] Użyte w ustawie określenia oznaczają:

1) dokument podróży – dokument uznany przez właściwy organ Rzeczypospolitej Polskiej, uprawniający do przekroczenia granicy, wydany cudzoziemcowi przez organ państwa obcego, organ polski lub organizację międzynarodową albo podmiot upoważniony przez organ państwa obcego lub obcą władzę o charakterze państwowym;

2) granica – granicę państwową Rzeczypospolitej Polskiej w rozumieniu ustawy z dnia 12 października 1990 r. o ochronie granicy państwowej (Dz. U. z 2009 r. Nr 12, poz. 67, z 2010 r. Nr 164, poz. 1108 oraz z 2011 r. Nr 50, poz. 255 i Nr 217, poz. 1280);

3) przewoźnik – osobę fizyczną lub prawną zajmującą się zarobkowo przewozem osób drogą powietrzną, morską lub lądową;

4) strefa tranzytowa lotniska międzynarodowego – teren lotniska międzynarodowego położonego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, rozciągający się między pokładem statku powietrznego a stanowiskiem kontroli granicznej, który obejmuje płytę oraz pomieszczenia lotniska;

5) wiza – zezwolenie wydane cudzoziemcowi przez organ polski lub organ, którego właściwość w tej sprawie wynika z postanowień umów międzynarodowych obowiązujących Rzeczpospolitą Polską lub organ państwa obszaru Schengen, uprawniające go do wjazdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub innych państw obszaru Schengen, przejazdu przez to terytorium i pobytu na nim w czasie, w celu i na warunkach w nim określonych oraz na warunkach określonych w Konwencji Wykonawczej z dnia 19 czerwca 1990 r. do Układu z Schengen z dnia 14 czerwca 1985 r. między Rządami Państw Unii Gospodarczej Beneluksu, Republiki Federalnej Niemiec oraz Republiki Francuskiej w sprawie stopniowego znoszenia kontroli na wspólnych granicach (Dz. Urz. UE L 239 z 22.09.2000, str. 19, z późn. zm.), zwanej dalej „Konwencją Wykonawczą Schengen”;

5a) wiza Schengen – wiza, o której mowa w art. 2 pkt 2–5 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 810/2009 z dnia 13 lipca 2009 r. ustanawiającego Wspólnotowy Kodeks Wizowy (kodeks wizowy) (Dz. Urz. UE L 243 z 15.09.2009, str. 1), zwanego dalej „Wspólnotowym Kodeksem Wizowym”;

5b) wiza krajowa – wiza, o której mowa w art. 18 Konwencji Wykonawczej Schengen, wydana przez organ polski;

5c) centralny organ wizowy – organ odpowiedzialny za opiniowanie wniosków o wydanie wizy Schengen, o którym mowa w art. 22 Wspólnotowego Kodeksu Wizowego, oraz właściwy do otrzymywania informacji, o których mowa w art. 31 Wspólnotowego Kodeksu Wizowego;

5d) państwa obszaru Schengen – państwa, które w pełni stosują dorobek Schengen;

6) zezwolenie na pracę – zezwolenie na pracę wydawane na podstawie ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2008 r. Nr 69, poz. 415, z późn. zm.);

7) zgoda na pobyt tolerowany – zgodę na pobyt tolerowany w rozumieniu ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

8) badania naukowe – badania naukowe i prace rozwojowe w rozumieniu ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o zasadach finansowania nauki (Dz. U. Nr 96, poz. 615 oraz z 2011 r. Nr 84, poz. 455 i Nr 185, poz. 1092);

9) naukowiec – cudzoziemca posiadającego co najmniej tytuł zawodowy odpowiadający w Rzeczypospolitej Polskiej tytułowi zawodowemu magistra lub równorzędnemu, umożliwiający co najmniej dostęp do studiów doktoranckich;

10) placówka naukowa:

a) uczelnię lub jednostkę naukową, o której mowa w art. 2 pkt 9 lit. b–e ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o zasadach finansowania nauki,

b) jednostkę organizacyjną, prowadzącą w sposób ciągły badania naukowe, posiadającą siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i zdolność do bycia podmiotem praw i obowiązków, w tym centrum badawczo-rozwojowe, o którym mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o niektórych formach wspierania działalności innowacyjnej [1] (Dz. U. Nr 179, poz. 1484 oraz z 2006 r. Nr 107, poz. 723);

11) mały ruch graniczny – wjazd i pobyt cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, do których stosuje się rozporządzenie (WE) nr 1931/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 grudnia 2006 r. ustanawiające przepisy dotyczące małego ruchu granicznego na zewnętrznych granicach lądowych państw członkowskich i zmieniające postanowienia Konwencji z Schengen (Dz. Urz. UE L 29 z 03.02.2007, str. 3), zwane dalej „rozporządzeniem nr 1931/2006”;

12) ochrona czasowa – ochronę czasową w rozumieniu ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

13) ochrona uzupełniająca – ochronę uzupełniającą w rozumieniu ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

14) doświadczenie zawodowe – doświadczenie uzyskane w trakcie zatrudnienia, wykonywania innej pracy zarobkowej lub prowadzenia działalności gospodarczej w danym zawodzie;

15) kwalifikacje uzyskane w ramach kształcenia na poziomie studiów wyższych – ukończenie z wynikiem pozytywnym, poświadczone dyplomem, świadectwem lub innym dokumentem wydanym przez właściwy organ, programu studiów wyższych, czyli cyklu zajęć prowadzonych przez instytucję edukacyjną uznaną za instytucję szkolnictwa wyższego przez państwo, w którym ma ona siedzibę, pod warunkiem że czas trwania studiów niezbędny do ich uzyskania wynosi co najmniej 3 lata;

16) wykonywanie pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji – świadczenie pracy, w ramach zatrudnienia, przez cudzoziemca posiadającego kompetencje potwierdzone wyższymi kwalifikacjami zawodowymi, który, niezależnie od zachodzącego między stronami stosunku prawnego, wykonuje pracę na rzecz lub pod kierownictwem innej osoby za wynagrodzeniem;

17) wyższe kwalifikacje zawodowe – kwalifikacje uzyskane w ramach kształcenia na poziomie studiów wyższych albo co najmniej pięcioletnie doświadczenie zawodowe na poziomie porównywalnym do kwalifikacji uzyskanych w ramach kształcenia na poziomie studiów wyższych, niezbędne do wykonywania pracy określonej w umowie o pracę lub w ofercie pracy.

Art. 5. [Cudzoziemiec będący obywatelem dwóch lub więcej państw] Cudzoziemca będącego obywatelem dwóch lub więcej państw traktuje się jako obywatela tego państwa, którego dokument podróży stanowił podstawę wjazdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Art. 6. [Wyłączenie stosowania przepisów ustawy o wojewodzie i administracji rządowej w województwie] W sprawach należących do właściwości wojewody, w których wojewoda jest organem właściwym do rozpatrzenia odwołania w sprawach uregulowanych w ustawie lub organem wyższego stopnia jest Szef Urzędu do Spraw Cudzoziemców, nie stosuje się art. 20 ustawy z dnia 23 stycznia 2009 r. o wojewodzie i administracji rządowej w województwie (Dz. U. Nr 31, poz. 206, z późn. zm.).

Art. 7. [Stosowanie przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego oraz ustawy o funkcjach konsulów RP] 1. Do postępowań w sprawach uregulowanych w ustawie stosuje się przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego, o ile ustawa nie stanowi inaczej.

2. Do postępowań w sprawach uregulowanych w ustawie, a należących do właściwości konsulów, stosuje się przepisy ustawy z dnia 13 lutego 1984 r. o funkcjach konsulów Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2002 r. Nr 215, poz. 1823, z późn. zm.), o ile ustawa nie stanowi inaczej.

Art. 8. [Odstąpienie od uzasadnienia] 1. Organ wydający decyzję lub postanowienie w postępowaniu prowadzonym na podstawie przepisów ustawy może odstąpić od uzasadnienia, w całości lub w części, jeżeli wymagają tego względy obronności lub bezpieczeństwa państwa albo ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego, z zastrzeżeniem ust. 2.

2. Nie można odstąpić od uzasadnienia w części dotyczącej stwierdzania przesłanki polskiego pochodzenia cudzoziemca.

Art. 9. [Wykonywanie zadań przez Komendanta Głównego Straży Granicznej] Jeżeli terytorialny zasięg działania oddziałów Straży Granicznej nie obejmuje części terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zadania określone w art. 8, 62 ust. 5 i 7 i art. 71b ust. 4 i 6 wykonuje na tej części terytorium Komendant Główny Straży Granicznej.

Art. 10. [Pouczenie cudzoziemca] 1. Organy prowadzące postępowania w sprawach o wydanie lub przedłużenie wizy, udzielenie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony, zezwolenia na osiedlenie się lub zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej, zwanego dalej „zezwoleniem na pobyt rezydenta długoterminowego UE”, oraz o wydalenie z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pouczają cudzoziemca w języku dla niego zrozumiałym o zasadach i trybie postępowania oraz o przysługujących mu prawach i ciążących na nim obowiązkach.

1a. W przypadku postępowania w sprawach o wydalenie z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w pouczeniu, o którym mowa w ust. 1, uwzględnia się także informację o możliwości:

1) wystąpienia z roszczeniem przeciwko podmiotowi powierzającemu wykonywanie pracy cudzoziemcowi oraz wyegzekwowania orzeczenia wydanego przeciwko takiemu podmiotowi, w związku z zaległym wynagrodzeniem, również w przypadku wydalenia z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

2) udzielenia zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony na okres trwania postępowania karnego toczącego się przeciwko podmiotowi powierzającemu wykonywanie pracy, w którym cudzoziemiec występuje w charakterze pokrzywdzonego:

a) przez przestępstwo powierzenia wykonywania pracy w warunkach szczególnego wykorzystania, o którym mowa w art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 15 czerwca 2012 r. o skutkach powierzania wykonywania pracy cudzoziemcom przebywającym wbrew przepisom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. poz. 769),

b) małoletniego przebywającego bez ważnego dokumentu uprawniającego do pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, któremu powierzono wykonywanie pracy;

3) podjęcia innych działań przeciwko podmiotowi powierzającemu wykonywanie pracy cudzoziemcowi, w szczególności zawiadomienia właściwych organów.

2. W przypadku gdy postępowanie w sprawie wydalenia z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej wszczyna się na wniosek organu, który zatrzymał cudzoziemca, pouczenia dokonuje organ, który wystąpił z wnioskiem o wydanie decyzji o wydaleniu.

Art. 11. [Języki sporządzania dokumentów] 1. Wnioski w sprawach uregulowanych w ustawie sporządza się w języku polskim.

2. Wniosek o wydanie wizy przez konsula może być sporządzony w języku obcym, wskazanym przez konsula.

3. Dokumenty sporządzone w języku obcym, służące za dowód w postępowaniu prowadzonym na podstawie ustawy, powinny być składane wraz z ich tłumaczeniem na język polski, dokonanym przez tłumacza przysięgłego.

4. W protokołach przesłuchania cudzoziemców składających wnioski w sprawach uregulowanych w ustawie podaje się imię i nazwisko tłumacza.

Art. 11a. [Doręczanie pism] 1. W sprawach uregulowanych w ustawie pisma doręcza się osobom fizycznym pod wskazanym przez nie adresem lub w każdym miejscu, gdzie zastanie się adresata.

2. Pisma mogą również być doręczane w miejscu pracy adresata osobie upoważnionej przez pracodawcę do odbioru korespondencji.

3. Cudzoziemcom pozbawionym wolności pisma doręcza się za pośrednictwem administracji zakładu, w którym przebywają.

4. W razie wyjazdu za granicę strona jest obowiązana do ustanowienia pełnomocnika do spraw doręczeń w kraju i powiadomienia o tym organu prowadzącego postępowanie w sprawie.

5. W razie niedopełnienia obowiązków, o których mowa w ust. 4, pismo uważa się za doręczone pod dotychczasowym adresem.

Art. 11b. [Pełnomocnik właściwy do spraw doręczeń] Strona, ustanawiając pełnomocników, wyznacza jednego z nich jako właściwego do spraw doręczeń i powiadamia o tym organ prowadzący postępowanie w sprawie.

Art. 11c. [Czynności funkcjonariuszy Straży Granicznej] 1. W toku postępowań prowadzonych na podstawie przepisów ustawy funkcjonariusze Straży Granicznej mogą wykonywać czynności polegające na:

1) przeprowadzaniu wywiadu środowiskowego;

2) ustalaniu miejsca pobytu małżonka lub innego członka rodziny cudzoziemca, a także osoby, z którą cudzoziemca łączą więzi o charakterze rodzinnym.

2. Jeżeli w wyniku czynności, o których mowa w ust. 1, nie potwierdzono informacji podanych przez cudzoziemca lub zgromadzone informacje okazały się sprzeczne albo nasuwają wątpliwości odnośnie ich prawdziwości funkcjonariusze Straży Granicznej mogą dokonać sprawdzenia lokalu we wskazanym przez cudzoziemca miejscu jego pobytu.

3. Funkcjonariusze Straży Granicznej dokonujący sprawdzenia lokalu, o którym mowa w ust. 2, mają prawo:

1) wejścia do lokalu,

2) żądania okazania rzeczy i przedmiotów należących do cudzoziemca,

3) żądania udzielenia wyjaśnień

– w celu potwierdzenia pobytu cudzoziemca w sprawdzanym lokalu.

4. Podczas przeprowadzania czynności, o których mowa w ust. 3, powinien być obecny cudzoziemiec lub osoba trzecia, jeżeli lokal znajduje się w jej posiadaniu, albo inny dorosły domownik. Czynności te nie mogą być podejmowane i przeprowadzane w porze nocnej.

5. Czynności, o których mowa w ust. 3, funkcjonariusze Straży Granicznej przeprowadzają za zgodą cudzoziemca.

6. W przypadku gdy cudzoziemiec nie wyrazi zgody na dokonanie sprawdzenia lokalu albo utrudnia lub uniemożliwia przeprowadzenie czynności, o których mowa w ust. 3, uznaje się, że informacje o faktycznym miejscu pobytu cudzoziemca nie zostały potwierdzone.

7. Jeżeli dokonanie sprawdzenia lokalu nie jest możliwe z przyczyn niezależnych od cudzoziemca, funkcjonariusze Straży Granicznej informują o tym fakcie organ prowadzący postępowanie oraz przekazują mu informacje zgromadzone w toku czynności, o których mowa w ust. 1.

8. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia:

1) sposób i tryb przeprowadzania wywiadu środowiskowego, zakres wywiadu oraz miejsce i czas jego przeprowadzania, a także formę sprawozdania z przeprowadzonego wywiadu, uwzględniając konieczność zebrania informacji niezbędnych do postępowań prowadzonych na podstawie ustawy;

2) tryb sprawdzania lokalu, o którym mowa w ust. 2, dokumenty upoważniające do przeprowadzenia sprawdzenia, a także sposób dokumentowania tych czynności, uwzględniając konieczność właściwej organizacji przeprowadzania sprawdzenia lokalu, w tym zawiadomienia cudzoziemca, oraz uzyskania przez Straż Graniczą informacji o faktycznym miejscu i okolicznościach pobytu cudzoziemca.

Art. 12. [Przetwarzanie danych cudzoziemca] 1. W postępowaniach oraz rejestrach prowadzonych na podstawie ustawy mogą być przetwarzane następujące dane cudzoziemca:

1) imię (imiona) i nazwisko;

2) nazwisko poprzednie;

3) nazwisko rodowe;

4) płeć;

5) imię ojca;

6) imię i nazwisko rodowe matki;

7) data urodzenia lub wiek;

8) miejsce i kraj urodzenia;

9) rysopis:

a) wzrost w centymetrach,

b) kolor oczu,

c) znaki szczególne;

10) odciski linii papilarnych;

11) obywatelstwo;

12) narodowość;

13) stan cywilny;

14) wykształcenie;

15) zawód wykonywany;

16) miejsce pracy;

17) miejsce zamieszkania lub pobytu;

18) informacje o karalności, o prowadzonych przeciwko niemu postępowaniach karnych i postępowaniach w sprawach o wykroczenia oraz o wydanych w stosunku do niego orzeczeniach w postępowaniu sądowym lub administracyjnym;

19) stosunek do służby wojskowej;

20) informacje o podróżach i pobytach zagranicznych w okresie ostatnich 5 lat;

21) numer ewidencyjny Powszechnego Elektronicznego Systemu Ewidencji Ludności (PESEL);

22) wizerunek twarzy.

2. W postępowaniu w sprawie o wydanie lub przedłużenie wizy, o odmowę wjazdu oraz w postępowaniu o udzielenie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony oprócz danych, o których mowa w ust. 1, mogą być również przetwarzane dane dotyczące stanu zdrowia cudzoziemca.

Art. 12a. [Odciski linii papilarnych] Odciski linii papilarnych pobiera się w przypadkach, o których mowa w ustawie, od cudzoziemca, który ukończył 14 lat.

Art. 13a. [Przepustka dla cudzoziemca będącego członkiem załogi statku morskiego] 1. Cudzoziemcy będący członkami załóg statków morskich przypływających do polskich portów morskich, przekraczający granicę w celu zejścia na ląd i pobytu w granicach miasta portowego, posiadający ważny dokument podróży oraz przepustkę wydaną przez komendanta placówki Straży Granicznej, są zwolnieni z obowiązku posiadania wiz.

2. Przepustkę wydaje, odmawia jej wydania lub unieważnia komendant placówki Straży Granicznej.

3. Przepustkę wydaje się cudzoziemcowi na wniosek złożony przez armatora lub kapitana statku morskiego albo upoważnionego agenta występującego w jego imieniu.

4. Do wniosku o wydanie przepustki dołącza się listę członków załogi statku morskiego zawierającą informacje określone w załączniku do Konwencji o ułatwieniu międzynarodowego obrotu morskiego, sporządzonej w Londynie dnia 9 kwietnia 1965 r. (Dz. U. z 1969 r. Nr 30, poz. 236, z 1972 r. Nr 27, poz. 199 oraz z 2003 r. Nr 131, poz. 1200).

5. W przepustce zamieszcza się:

1) imię (imiona) i nazwisko członka załogi statku morskiego;

2) nazwę i numer dokumentu podróży, którym legitymuje się członek załogi statku morskiego;

3) nazwę statku morskiego;

4) nazwę portu (stoczni, przystani);

5) datę wystawienia przepustki oraz okres jej ważności;

6) odcisk stempla kontrolerskiego i podpis wystawiającego przepustkę;

7) informację, że przepustka jest ważna tylko z dokumentem podróży i upoważnia jej posiadacza do przebywania w obrębie miasta portowego.

6. Przepustkę wydaje się na okres postoju statku morskiego w porcie wskazanym we wniosku o wydanie przepustki. Przepustka jest wydawana na okres nie dłuższy niż 15 dni.

7. W przypadku nieprzewidzianego przedłużenia się okresu postoju statku morskiego komendant placówki Straży Granicznej może, na wniosek armatora lub kapitana statku morskiego albo upoważnionego agenta występującego w jego imieniu, przedłużyć ważność przepustki na okres wskazany we wniosku o przedłużenie przepustki, nie dłuższy niż 15 dni.

8. Odmawia się wydania przepustki, jeżeli zachodzi przynajmniej jedna z okoliczności, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 7–11.

9. Przepustkę unieważnia się:

1) w przypadku zatrzymania cudzoziemca poza granicami miasta portowego lub po upływie okresu, na który przepustka została wydana, lub

2) gdy zachodzi przynajmniej jedna z okoliczności, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 7–11.

10. Do odmowy wydania przepustki i jej unieważnienia stosuje się odpowiednio przepisy art. 23.

11. Wydanie, przedłużenie oraz unieważnienie przepustki rejestruje się w ewidencji prowadzonej przez komendanta placówki Straży Granicznej.

12. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia, wzór formularza wniosku o wydanie lub przedłużenie przepustki oraz wzór przepustki, uwzględniając dane, o których mowa w ust. 5.

Art. 14. [Doprowadzenie cudzoziemca do granicy, pobranie odcisków linii papilarnych] 1. Cudzoziemiec może być niezwłocznie doprowadzony do granicy, jeżeli został zatrzymany w strefie nadgranicznej bezpośrednio po przekroczeniu granicy nieumyślnie i niezgodnie z przepisami.

2. Organ, który zatrzymał cudzoziemca w związku z przekroczeniem granicy wbrew przepisom prawa, pobiera od niego odciski linii papilarnych, chyba że cudzoziemiec został niezwłocznie doprowadzony do granicy.

3. Odciski linii papilarnych od cudzoziemca, o którym mowa w ust. 2, pobiera się za pomocą kart daktyloskopijnych lub urządzenia do elektronicznego pobierania odcisków.

Art. 15. [Obowiązki cudzoziemca wjeżdżającego na terytorium RP] 1. Cudzoziemiec wjeżdżający na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej powinien:

1) uzasadnić cel i warunki planowanego pobytu;

2) posiadać oraz okazać na żądanie funkcjonariusza Straży Granicznej:

a) dokument potwierdzający posiadanie ubezpieczenia zdrowotnego w rozumieniu przepisów o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych lub posiadanie podróżnego ubezpieczenia medycznego o minimalnej kwocie ubezpieczenia w wysokości 30 000 euro, ważnego przez okres planowanego pobytu cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pokrywającego wszelkie wydatki, które mogą wyniknąć podczas pobytu na tym terytorium w związku z koniecznością powrotu z powodów medycznych, potrzebą pilnej pomocy medycznej, nagłym leczeniem szpitalnym lub ze śmiercią, w którym ubezpieczyciel zobowiązuje się do pokrycia kosztów udzielonych ubezpieczonemu świadczeń zdrowotnych bezpośrednio na rzecz podmiotu udzielającego takich świadczeń, na podstawie wystawionego przez ten podmiot rachunku – w przypadku wjazdu na podstawie wizy krajowej,

b) wystarczające środki utrzymania na czas trwania planowanego pobytu oraz na powrót do państwa pochodzenia lub zamieszkania lub na tranzyt do państwa trzeciego, które udzieli pozwolenia na wjazd, albo dokument potwierdzający możliwość uzyskania takich środków zgodnie z prawem,

c) zezwolenie na wjazd do innego państwa lub zezwolenie na pobyt w innym państwie, jeżeli zezwolenia takie są wymagane w przypadku przejazdu tranzytem.

2. Obowiązek okazania środków utrzymania lub dokumentów potwierdzających możliwość uzyskania takich środków zgodnie z prawem nie dotyczy cudzoziemców przekraczających granicę:

1) na podstawie:

a) umów międzynarodowych, które przewidują zwolnienie cudzoziemca z obowiązku posiadania tych środków albo obowiązek pokrycia kosztów jego pobytu przez polskie organy państwowe lub instytucje publiczne,

b) wizy w celu repatriacji,

c) wizy Schengen lub wizy krajowej, w celu wykonywania pracy, o której mowa w art. 26 ust. 1 pkt 5–7,

d) wizy w celu korzystania z ochrony czasowej,

e) wizy w celu udziału w postępowaniu w sprawie o udzielenie azylu,

f) karty pobytu,

g) wizy w celu korzystania z uprawnień wynikających z posiadania Karty Polaka;

2) w związku z niesieniem pomocy charytatywnej;

3) w związku z uczestniczeniem w akcji ratunkowej.

2a. Wymóg dotyczący posiadania ubezpieczenia medycznego, o którym mowa w ust. 1 pkt 2 lit. a, można uznać za spełniony, w przypadku gdy cudzoziemiec posiada odpowiednie ubezpieczenie w związku ze swoją sytuacją zawodową.

3. Kontroli dokumentów potwierdzających cel i warunki planowanego pobytu, środków utrzymania lub dokumentów, o których mowa w ust. 1 pkt 2, dokonuje funkcjonariusz Straży Granicznej podczas przekraczania przez cudzoziemca granicy.

4. Minister właściwy do spraw wewnętrznych w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw zagranicznych określi, w drodze rozporządzenia, wysokość środków utrzymania, które powinien posiadać cudzoziemiec wjeżdżający na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na czas trwania planowanego pobytu na tym terytorium oraz na powrót do państwa pochodzenia lub na tranzyt, dokumenty, które mogą potwierdzić możliwość uzyskania takich środków zgodnie z prawem oraz cel i czas trwania planowanego pobytu, jeżeli ze względu na cel lub czas trwania planowanego pobytu następuje zróżnicowanie wysokości środków.

5. Określona w rozporządzeniu wysokość środków utrzymania może być zróżnicowana w zależności od celu lub czasu trwania planowanego pobytu i powinna zapewniać możliwość pokrycia przez cudzoziemca kosztów zakwaterowania, wyżywienia, tranzytu i powrotu do państwa pochodzenia. Rodzaj dokumentów określonych w rozporządzeniu powinien zapewniać możliwość potwierdzenia posiadania przez cudzoziemca środków utrzymania w wymaganej wysokości.

Art. 15a. (uchylony).

Art. 16. [Zaproszenie] 1. Cudzoziemiec może przedstawić jako dokument potwierdzający posiadanie wystarczających środków utrzymania na czas trwania planowanego pobytu oraz na powrót do państwa pochodzenia lub zamieszkania lub na tranzyt do państwa trzeciego, które udzieli pozwolenia na wjazd, zaproszenie, które mogą wystawić:

1) obywatel polski zamieszkujący na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a także obywatel państwa członkowskiego Unii Europejskiej, państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej, oraz członek jego rodziny, zamieszkujący na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i posiadający prawo pobytu lub prawo stałego pobytu na tym terytorium,

2) cudzoziemiec przebywający bezpośrednio przed wystawieniem zaproszenia legalnie i nieprzerwanie przez okres co najmniej 5 lat na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub posiadający zezwolenie na osiedlenie się lub zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE,

3) osoba prawna lub jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, mająca siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej

– zwani dalej „zapraszającymi”.

1a. Do ustalenia, że pobyt cudzoziemca, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest nieprzerwany, stosuje się przepis art. 64 ust. 4.

2. W zaproszeniu zamieszcza się:

1) dane zapraszającego:

a) imię (imiona), nazwisko, datę i miejsce urodzenia, obywatelstwo, adres zamieszkania, numer telefonu, rodzaj, serię i numer dokumentu tożsamości lub

b) firmę albo nazwę, numer REGON, adres siedziby i numer telefonu osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej;

2) imię (imiona), nazwisko, datę i miejsce urodzenia, płeć, obywatelstwo, adres zamieszkania, serię i numer dokumentu podróży zapraszanego cudzoziemca oraz stopień pokrewieństwa z zapraszającym;

3) imię (imiona), nazwisko, datę urodzenia i płeć małżonka oraz dzieci zapraszanego cudzoziemca, o ile są zapraszani;

4) zobowiązanie się zapraszającego do pokrycia kosztów związanych z pobytem cudzoziemca, w tym kosztu zakwaterowania i ewentualnego leczenia, kosztu powrotu do państwa pochodzenia lub zamieszkania lub kosztu tranzytu do państwa trzeciego, które udzieli pozwolenia na wjazd, oraz kosztów wydalenia z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

4a) adres miejsca zakwaterowania zapraszanego cudzoziemca;

5) określenie czasu, na który zapraszający zaprasza cudzoziemca;

5a) określenie celu pobytu zapraszanego cudzoziemca;

6) nazwę organu, który dokonał wpisu zaproszenia do ewidencji zaproszeń;

7) datę i numer wpisu zaproszenia do ewidencji zaproszeń;

8) podpis zapraszającego.

Art. 17. [Ewidencja zaproszeń] 1. Zaproszenie uzyskuje ważność z chwilą wpisania go, na wniosek zapraszającego, do ewidencji zaproszeń i jest ważne przez okres roku.

2. Zapraszający ubiegający się o wpisanie zaproszenia do ewidencji zaproszeń składa:

1) wypełniony formularz wniosku o wpisanie zaproszenia do ewidencji zaproszeń;

2) dokument potwierdzający możliwość pokrycia kosztów związanych z pobytem cudzoziemca, w tym kosztu zakwaterowania i ewentualnego leczenia, pokrycia kosztu powrotu do państwa pochodzenia lub zamieszkania lub kosztu tranzytu do państwa trzeciego, które udzieli pozwolenia na wjazd, oraz kosztów wydalenia z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

3) dokument potwierdzający tytuł prawny do lokalu mieszkalnego, jeżeli jako miejsce zakwaterowania zapraszanego cudzoziemca został wskazany lokal mieszkalny zapraszającego lub dokument potwierdzający możliwość zapewnienia cudzoziemcowi zakwaterowania w innym miejscu.

3. Decyzję o odmowie wpisania lub o unieważnieniu wpisania zaproszenia do ewidencji zaproszeń wydaje się, jeżeli:

1) dane zapraszanego cudzoziemca znajdują się w wykazie cudzoziemców, których pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest niepożądany, a także gdy wjazd lub pobyt tego cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej może spowodować zagrożenie dla obronności lub bezpieczeństwa państwa lub ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego albo naruszyć interes Rzeczypospolitej Polskiej;

2) sytuacja finansowa zapraszającego, a w przypadku osoby fizycznej także warunki mieszkaniowe, wskazują, że nie będzie on w stanie zadośćuczynić obowiązkom przyjętym na siebie w zaproszeniu;

3) zapraszający nie wykonał zobowiązań wynikających z uprzednio wystawionego zaproszenia;

4) zapraszający nie spełnia wymogów, o których mowa w art. 16 ust. 1;

5) w postępowaniu o wpisanie zaproszenia do ewidencji zaproszeń zapraszający:

a) złożył wniosek lub dołączył do niego dokumenty zawierające nieprawdziwe dane osobowe lub fałszywe informacje,

b) zeznał nieprawdę lub zataił prawdę albo, w celu użycia za autentyczny, podrobił lub przerobił dokument lub takiego dokumentu jako autentycznego używał.

3a. Decyzję o unieważnieniu wpisania zaproszenia do ewidencji zaproszeń można wydać także na wniosek zapraszającego złożony co najmniej 7 dni przed rozpoczęciem okresu, na który cudzoziemiec został zaproszony.

4. Unieważnienie wpisania zaproszenia do ewidencji zaproszeń powoduje utratę jego ważności.

Art. 18. [Decyzje wojewody związane z zaproszeniem] Wojewoda właściwy ze względu na miejsce zamieszkania lub siedzibę zapraszającego wpisuje zaproszenie do ewidencji zaproszeń lub wydaje decyzję o odmowie wpisania albo o unieważnieniu zaproszenia.

Art. 19. [Dochodzenie zwrotu kosztów od zapraszającego] W przypadku gdy zapraszający nie wykonał zobowiązań wynikających z wystawionego zaproszenia, Skarb Państwa lub inne podmioty mogą dochodzić od zapraszającego, w postępowaniu przed sądem, zwrotu kosztów poniesionych w związku z pobytem cudzoziemca i opuszczeniem przez niego terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, wynikających z wykonywania przez te podmioty obowiązków określonych ustawami, do pokrycia których zobowiązany był zapraszający.

Art. 20. [Wzory zaproszenia i wniosku o wpisanie zaproszenia do ewidencji] 1. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia, wzory:

1) zaproszenia,

2) formularza wniosku o wpisanie zaproszenia do ewidencji zaproszeń

– uwzględniając dane, o których mowa w art. 16 ust. 2.

2. Wzór formularza wniosku, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, powinien uwzględniać także nazwiska poprzednie zapraszanego cudzoziemca, dane dotyczące sytuacji finansowej zapraszającego i warunków zakwaterowania cudzoziemca.

3. W przypadku zmiany wzoru zaproszenia w rozporządzeniu, o którym mowa w ust. 1, można określić termin ważności zaproszeń wydanych na blankietach dotychczasowego wzoru oraz termin, do którego mogą być stosowane blankiety dotychczasowego wzoru.

Art. 21. [Odmowa wjazdu na terytorium RP] 1. Cudzoziemcowi odmawia się wjazdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli:

1) nie posiada ważnych dokumentów lub wizy, o których mowa w art. 13 ust. 1;

2) nie uiścił opłaty, do której uiszczenia był obowiązany na podstawie art. 13 ust. 2;

3) nie posiada dokumentu potwierdzającego posiadanie ubezpieczenia zdrowotnego w rozumieniu przepisów o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych lub posiadanie podróżnego ubezpieczenia medycznego o minimalnej kwocie ubezpieczenia w wysokości 30 000 euro, ważnego przez okres planowanego pobytu cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pokrywającego wszelkie wydatki, które mogą wyniknąć podczas pobytu na tym terytorium w związku z koniecznością powrotu z powodów medycznych, potrzebą pilnej pomocy medycznej, nagłym leczeniem szpitalnym lub ze śmiercią, w którym ubezpieczyciel zobowiązuje się do pokrycia kosztów udzielonych ubezpieczonemu świadczeń zdrowotnych bezpośrednio na rzecz podmiotu udzielającego takich świadczeń, na podstawie wystawionego przez ten podmiot rachunku;

4) wykorzystał dopuszczalny czas pobytu na terytorium państw obszaru Schengen przez 3 miesiące w okresie 6 miesięcy liczonych od dnia pierwszego wjazdu, chyba że umowy międzynarodowe stanowią inaczej;

5) nie przedstawił dokumentów wystarczających do potwierdzenia celu i warunków planowanego pobytu;

6) nie posiada wystarczających środków utrzymania w odniesieniu do długości i celu planowanego pobytu lub środków na powrót do państwa pochodzenia lub tranzyt albo dokumentu potwierdzającego możliwość uzyskania takich środków zgodnie z prawem;

7) posiada podrobiony lub przerobiony dokument podróży, wizę lub inny dokument uprawniający do wjazdu i pobytu;

8) dane cudzoziemca znajdują się w wykazie cudzoziemców, których pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest niepożądany;

9) dane cudzoziemca znajdują się w Systemie Informacyjnym Schengen, o którym mowa w art. 92 Konwencji Wykonawczej Schengen, do celów odmowy wjazdu;

10) wjazd lub pobyt cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej może stanowić zagrożenie dla zdrowia publicznego;

11) wjazd lub pobyt cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej może stanowić zagrożenie dla obronności lub bezpieczeństwa państwa, ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego lub stosunków międzynarodowych Rzeczypospolitej Polskiej lub innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej.

2. Przepisów ust. 1 nie stosuje się do cudzoziemca, który:

1) posiada zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony, udzielone na podstawie art. 53a ust. 2;

2) posiada wizę Schengen upoważniającą tylko do wjazdu i pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w celu, o którym mowa w art. 26 ust. 1 pkt 26.

3. Przepisów ust. 1 pkt 1–7 i pkt 9–11 nie stosuje się do cudzoziemca przejeżdżającego przez terytorium Rzeczypospolitej Polskiej tranzytem w przypadkach, o których mowa w art. 5 ust. 4 lit. a rozporządzenia (WE) nr 562/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15 marca 2006 r. ustanawiającego wspólnotowy kodeks zasad regulujących przepływ osób przez granice (kodeks graniczny Schengen) (Dz. Urz. UE L 105 z 13.04.2006, str. 1), zwany dalej „kodeksem granicznym Schengen”.

4. Przepisów ust. 1 pkt 2 i 3 nie stosuje się do cudzoziemca wjeżdżającego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na okres nieprzekraczający 3 miesięcy.

5. Okoliczności, o których mowa w ust. 1 pkt 4 lub 9, nie mogą stanowić wyłącznej podstawy odmowy wjazdu cudzoziemcowi, który posiada wizę krajową lub wizę Schengen upoważniającą tylko do wjazdu i pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

6. Okoliczności, o których mowa w ust. 1 pkt 3 lub 4, nie mogą stanowić wyłącznej podstawy odmowy wjazdu cudzoziemcowi podróżującemu do innego państwa obszaru Schengen, które wydało mu wizę krajową.

7. Minister właściwy do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia:

1) wykaz chorób mogących stanowić zagrożenie dla zdrowia publicznego, których rozpoznanie lub podejrzenie wystąpienia może stanowić podstawę odmowy wjazdu cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,

2) kryteria pozwalające rozpoznać lub podejrzewać wystąpienie chorób mogących stanowić zagrożenie dla zdrowia publicznego, o których mowa w pkt 1

– uwzględniając tylko choroby epidemiczne określone przez Światową Organizację Zdrowia oraz inne choroby wysoce zakaźne i szczególnie niebezpieczne, które podlegają zwalczaniu u obywateli polskich na podstawie przepisów ustawy z dnia 6 września 2001 r. o chorobach zakaźnych i zakażeniach [3] (Dz. U. Nr 126, poz. 1384, z późn. zm.), oraz mając na celu zapewnienie humanitarnego traktowania cudzoziemców i zapobieżenie zagrożeniu dla zdrowia publicznego w obszarze przejścia granicznego.

Art. 21a. [Fakultatywne zezwolenie na wjazd cudzoziemca niespełniającego warunków na terytorium RP] 1. Cudzoziemcowi, który nie spełnia warunków dotyczących wjazdu określonych w ustawie lub w art. 5 kodeksu granicznego Schengen, komendant placówki Straży Granicznej, po uzyskaniu zgody Komendanta Głównego Straży Granicznej, może zezwolić na wjazd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na okres pobytu nie dłuższy niż 15 dni, jeżeli wymagają tego względy humanitarne, interes Rzeczypospolitej Polskiej lub zobowiązania międzynarodowe. Do wydania zezwolenia i samego zezwolenia nie stosuje się przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego oraz nie przysługuje skarga do sądu administracyjnego.

2. O wydaniu zezwolenia Komendant Główny Straży Granicznej informuje Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców, a jeżeli dane cudzoziemca znajdują się w Systemie Informacyjnym Schengen do celów odmowy wjazdu, również właściwy organ innego państwa obszaru Schengen, które dokonało wpisu.

Art. 22. (uchylony).

Art. 23. [Decyzje o odmowie wjazdu na terytorium RP] 1. Decyzje o odmowie wjazdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej wydaje komendant placówki Straży Granicznej.

2. Od decyzji komendanta placówki Straży Granicznej przysługuje odwołanie do Komendanta Głównego Straży Granicznej.

3. Decyzjom, o których mowa w ust. 1, nadaje się rygor natychmiastowej wykonalności.

4. Komendant placówki Straży Granicznej odnotowuje wydanie decyzji, o których mowa w ust. 1, w dokumencie podróży cudzoziemca.

5. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia, sposób odnotowywania w dokumencie podróży cudzoziemca wydania decyzji o odmowie wjazdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Sposób odnotowywania powinien zapewniać możliwość ustalenia podczas kontroli dokumentu podróży cudzoziemca, czy i w jakim dniu decyzja taka została wydana.

Art. 24. [Postępowanie prowadzone przez organy Straży Granicznej] 1. Postępowanie prowadzone przez organy Straży Granicznej przed wydaniem decyzji, o których mowa w art. 23 ust. 1, ogranicza się do:

1) przesłuchania cudzoziemca;

2) kontroli dokumentów posiadanych przez cudzoziemca;

3) przesłuchania osób wskazanych przez cudzoziemca, towarzyszących mu w podróży;

4) podjęcia innych czynności kontrolnych przewidzianych w ustawie z dnia 12 października 1990 r. o Straży Granicznej (Dz. U. z 2011 r. Nr 116, poz. 675, z późn. zm.).

2. Czynności podejmowane w postępowaniu, o którym mowa w ust. 1, mogą być ograniczone jedynie do kontroli posiadanych przez cudzoziemca dokumentów, jeżeli jest to uzasadnione warunkami organizacyjnymi i technicznymi wykonywania tych czynności.

Art. 24a. [Decyzja w sprawie odmowy wjazdu zgodnie z kodeksem granicznym Schengen] 1. Komendant placówki Straży Granicznej jest organem właściwym do podejmowania decyzji w sprawie odmowy wjazdu zgodnie z art. 13 ust. 2 kodeksu granicznego Schengen.

2. Od decyzji, o której mowa w ust. 1, przysługuje odwołanie do Komendanta Głównego Straży Granicznej.

Art. 24b. [Wyłączenie stosowania przepisów ustawy] Do przekraczania przez cudzoziemca granicy w zakresie uregulowanym przepisami kodeksu granicznego Schengen nie stosuje się przepisów art. 13, art. 14, art. 15 ust. 1–3, 6 i 7 i art. 23–24.

Art. 24c. [Wyłączenie stosowania przepisów ustawy] Przepisów rozdziału, z wyjątkiem art. 21 ust. 7, nie stosuje się do przekraczania granicy przez cudzoziemców w ramach małego ruchu granicznego.

Art. 24e. [Warunki wydania zezwolenia na przekraczanie granicy w ramach małego ruchu granicznego] 1. Zezwolenie na przekraczanie granicy w ramach małego ruchu granicznego może być wydane cudzoziemcowi, który spełnia warunki określone w art. 9 rozporządzenia nr 1931/2006.

2. Jeżeli cudzoziemiec nie spełnia warunków określonych w rozporządzeniu nr 1931/2006, odmawia się mu wydania zezwolenia na przekraczanie granicy w ramach małego ruchu granicznego.

Art. 24f. [Wniosek o wydanie zezwolenia] 1. Cudzoziemiec ubiegający się o wydanie zezwolenia na przekraczanie granicy w ramach małego ruchu granicznego składa na formularzu wniosek i przedstawia w nim powody częstego przekraczania granicy w ramach małego ruchu granicznego oraz dołącza:

1) fotografie wnioskodawcy;

2) dokumenty potwierdzające posiadanie miejsca stałego zamieszkania w strefie przygranicznej;

3) dokumenty potwierdzające powody częstego przekraczania granicy.

2. Cudzoziemiec ubiegający się o wydanie zezwolenia na przekraczanie granicy w ramach małego ruchu granicznego jest obowiązany przedstawić właściwemu organowi ważny dokument podróży.

3. W zezwoleniu na przekraczanie granicy w ramach małego ruchu granicznego zamieszcza się: fotografię, informację o płci posiadacza, dane oraz pouczenie, o których mowa w art. 7 ust. 3 rozporządzenia nr 1931/2006, serię i numer zezwolenia, nazwę organu wydającego, a także w razie potrzeby informacje, o których mowa w art. 15 ust. 4 lit. a rozporządzenia nr 1931/2006.

Art. 24g. [Cofnięcie zezwolenia] 1. Zezwolenie na przekraczanie granicy w ramach małego ruchu granicznego cofa się, jeżeli:

1) zostało wydane z naruszeniem przepisów rozporządzenia nr 1931/2006;

2) po wydaniu zezwolenia cudzoziemiec przestał spełniać warunki do jego wydania.

2. W przypadku wydania decyzji o cofnięciu zezwolenia na przekraczanie granicy w ramach małego ruchu granicznego cudzoziemiec zwraca zezwolenie konsulowi, który je wydał.

Art. 24h. [Organ właściwy do wydania, odmowy wydania, cofnięcia zezwolenia] 1. Zezwolenie na przekraczanie granicy w ramach małego ruchu granicznego wydaje, odmawia jego wydania lub cofa konsul właściwy ze względu na miejsce stałego zamieszkania cudzoziemca.

2. Decyzja konsula w sprawie wydania lub cofnięcia zezwolenia na przekraczanie granicy w ramach małego ruchu granicznego jest ostateczna.

Art. 24i. [Unieważnienie zezwolenia] 1. Zezwolenie na przekraczanie granicy w ramach małego ruchu granicznego unieważnia się, w drodze decyzji, jeżeli cudzoziemiec, który wjechał na jego podstawie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej:

1) przebywa na tym terytorium po upływie okresu pobytu, do którego był uprawniony na podstawie zezwolenia, lub

2) przebywa poza strefą przygraniczną, w której zgodnie z zezwoleniem mógł przebywać

– jeżeli zachodzą przeszkody prawne do wydania w tych okolicznościach decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do opuszczenia terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub decyzji o wydaleniu.

2. Decyzję o unieważnieniu zezwolenia na przekraczanie granicy w ramach małego ruchu granicznego wydaje komendant wojewódzki Policji, komendant powiatowy (miejski) Policji, komendant placówki Straży Granicznej lub komendant oddziału Straży Granicznej, który w wyniku kontroli legalności pobytu cudzoziemca stwierdził okoliczności uzasadniające unieważnienie tego zezwolenia.

3. Od decyzji o unieważnieniu zezwolenia na przekraczanie granicy w ramach małego ruchu granicznego przysługuje odwołanie do wojewody właściwego ze względu na siedzibę organu, który wydał decyzję.

Art. 24j. [Zatrzymanie zezwolenia] 1. Komendant placówki Straży Granicznej zatrzymuje zezwolenie na przekraczanie granicy w ramach małego ruchu granicznego, jeżeli podczas kontroli granicznej stwierdzi, że zezwolenie to zostało cofnięte lub unieważnione.

2. Minister właściwy do spraw wewnętrznych w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw zagranicznych określi, w drodze rozporządzenia, tryb postępowania po zatrzymaniu podczas kontroli granicznej zezwolenia na przekraczanie granicy w ramach małego ruchu granicznego oraz wzór zaświadczenia o zatrzymaniu zezwolenia, uwzględniając konieczność uniemożliwienia korzystania z tego zezwolenia.

Art. 24k. [Wzory zezwolenia i wniosku o wydanie zezwolenia] Minister właściwy do spraw wewnętrznych w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw zagranicznych określi, w drodze rozporządzenia:

1) wzór formularza wniosku o wydanie zezwolenia na przekraczanie granicy w ramach małego ruchu granicznego, uwzględniając w szczególności dane, o których mowa w art. 12, w zakresie niezbędnym do wydania zezwolenia oraz liczbę i wymogi dotyczące dołączanych do wniosku fotografii;

2) wzór zezwolenia na przekraczanie granicy w ramach małego ruchu granicznego, uwzględniając wymogi określone w art. 24f ust. 3 i w przepisach art. 7 ust. 3 i art. 15 ust. 4 rozporządzenia nr 1931/2006.

Art. 26. [Rodzaje wiz] 1. Wiza Schengen lub wiza krajowa, z wyłączeniem tranzytowej wizy lotniskowej, o której mowa w art. 2 pkt 5 Wspólnotowego Kodeksu Wizowego, mogą być wydane w celu:

1) turystycznym;

2) odwiedzin;

3) udziału w imprezach sportowych;

4) prowadzenia działalności gospodarczej;

5) wykonywania pracy w okresie nieprzekraczającym 6 miesięcy w ciągu kolejnych 12 miesięcy, na podstawie oświadczenia o zamiarze powierzenia wykonywania pracy, zarejestrowanego w powiatowym urzędzie pracy;

6) wykonywania pracy kierowcy wykonującego międzynarodowy transport drogowy;

7) wykonywania pracy na podstawie dokumentów innych niż określone w pkt 5 lub pracy innej niż określona w pkt 6;

8) prowadzenia działalności kulturalnej lub udziału w konferencjach;

9) wykonywania zadań służbowych przez przedstawicieli organu państwa obcego lub organizacji międzynarodowej;

10) odbycia studiów pierwszego stopnia, studiów drugiego stopnia lub jednolitych studiów magisterskich albo studiów trzeciego stopnia;

11) szkolenia zawodowego;

12) kształcenia się lub szkolenia w innej formie niż określona w pkt 10 i 11;

13) dydaktycznym;

14) prowadzenia badań naukowych;

15) tranzytu;

16) leczenia;

17) realizacji zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony, zezwolenia na osiedlenie się lub zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE;

18) dołączenia do obywatela państwa członkowskiego Unii Europejskiej, państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej lub przebywania z nim;

19) udziału w programie wymiany kulturalnej lub edukacyjnej, programie pomocy humanitarnej lub programie pracy wakacyjnej;

20) udziału w postępowaniu w sprawie o udzielenie azylu;

21) (uchylony);

22) przesiedlenia się jako członek najbliższej rodziny repatrianta;

23) korzystania z uprawnień wynikających z posiadania Karty Polaka;

24) repatriacji;

25) korzystania z ochrony czasowej;

26) przyjazdu ze względów humanitarnych, ze względu na interes państwa lub zobowiązania międzynarodowe;

27) innym niż określony w pkt 1–26.

2. Wiza w celu tranzytu może być wydana tylko jako wiza Schengen.

3. Wiza w celu, o którym mowa w ust. 1 pkt 20–25, może być wydana tylko jako wiza krajowa.

4. Wiza Schengen lub wiza krajowa, w celu, o którym mowa w ust. 1 pkt 9, mogą być wydane w szczególności jako wiza dyplomatyczna lub służbowa.

Art. 27. [Wiza Schengen lub wiza krajowa w celu wykonywania pracy] 1. Wiza Schengen lub wiza krajowa, w celu wykonywania pracy, o której mowa w art. 26 ust. 1 pkt 5–7, mogą być wydane cudzoziemcowi, który przedstawi zezwolenie na pracę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej albo pisemne oświadczenie pracodawcy o zamiarze powierzenia cudzoziemcowi wykonywania pracy, jeżeli zezwolenie na pracę nie jest wymagane.

2. Wizę Schengen lub wizę krajową, o których mowa w ust. 1, wydaje się na okres pobytu, który odpowiada okresowi wskazanemu w zezwoleniu lub oświadczeniu, nie dłuższy niż przewidziany dla danego typu wizy, a w przypadku wizy w celu wykonywania pracy, o której mowa w art. 26 ust. 1 pkt 5, okres pobytu, na który wydaje się wizę, nie może być dłuższy niż 6 miesięcy w okresie 12 miesięcy liczonym od dnia pierwszego wjazdu cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Art. 28. [Wiza dyplomatyczna] Wizę Schengen lub wizę krajową wydaje się jako wizę dyplomatyczną szefowi i członkowi personelu misji dyplomatycznej, kierownikowi urzędu konsularnego i członkowi personelu konsularnego państwa obcego oraz innej osobie zrównanej z nimi pod względem przywilejów i immunitetów na podstawie ustaw, umów lub powszechnie ustalonych zwyczajów międzynarodowych, a także członkom ich rodzin.

Art. 29. [Wiza służbowa] Wizę Schengen lub wizę krajową wydaje się jako wizę służbową członkowi personelu administracyjnego i technicznego, członkowi personelu służby misji dyplomatycznej, pracownikowi konsularnemu, członkowi personelu służby urzędu konsularnego, innej osobie skierowanej do pracy w Rzeczypospolitej Polskiej oraz przyjeżdżającej służbowo zrównanej z nimi na podstawie ustaw, umów lub powszechnie ustalonych zwyczajów międzynarodowych, a także członkom ich rodzin.

Art. 30. [Odmowa wydania wizy krajowej cudzoziemcowi] 1. Cudzoziemcowi odmawia się wydania wizy krajowej, jeżeli:

1) jego dane znajdują się w wykazie cudzoziemców, których pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest niepożądany;

1a) jego dane znajdują się w Systemie Informacyjnym Schengen do celów odmowy wjazdu;

2) nie posiada wystarczających środków utrzymania na czas trwania planowanego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz na powrót do państwa pochodzenia lub zamieszkania lub na tranzyt do państwa trzeciego, które udzieli pozwolenia na wjazd, lub możliwości uzyskania takich środków zgodnie z prawem;

3) nie posiada ubezpieczenia zdrowotnego w rozumieniu przepisów o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych lub podróżnego ubezpieczenia medycznego o minimalnej kwocie ubezpieczenia w wysokości 30 000 euro, ważnego przez okres planowanego pobytu cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pokrywającego wszelkie wydatki, które mogą wyniknąć podczas pobytu na tym terytorium w związku z koniecznością powrotu z powodów medycznych, potrzebą pilnej pomocy medycznej, nagłym leczeniem szpitalnym lub ze śmiercią, w którym ubezpieczyciel zobowiązuje się do pokrycia kosztów udzielonych ubezpieczonemu świadczeń zdrowotnych bezpośrednio na rzecz podmiotu udzielającego takich świadczeń, na podstawie wystawionego przez ten podmiot rachunku;

4) wjazd lub pobyt cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej może spowodować zagrożenie dla obronności lub bezpieczeństwa państwa lub ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego albo naruszyć interes Rzeczypospolitej Polskiej;

5) dokument podróży cudzoziemca nie spełnia kryteriów określonych w art. 32 ust. 5, z wyłączeniem przypadku, gdy kryterium, o którym mowa w art. 32 ust. 5 pkt 1, zostało pominięte ze względu na słuszny interes cudzoziemca;

6) w postępowaniu o wydanie wizy krajowej:

a) złożył wniosek lub dołączył do niego dokumenty zawierające nieprawdziwe dane osobowe lub fałszywe informacje,

b) zeznał nieprawdę lub zataił prawdę albo, w celu użycia za autentyczny, podrobił lub przerobił dokument lub takiego dokumentu jako autentycznego używał;

7) nie uzasadnił celu lub warunków planowanego pobytu.

2. Jeżeli dane cudzoziemca znajdują się w Systemie Informacyjnym Schengen do celów odmowy wjazdu, wizę krajową można wydać tylko w razie istnienia poważnych przyczyn, zwłaszcza ze względów humanitarnych lub z powodu zobowiązań międzynarodowych, z uwzględnieniem interesu państwa, które dokonało wpisu do Systemu Informacyjnego Schengen.

Art. 31. [Wiza krajowa] 1. Wiza krajowa uprawnia do wjazdu i ciągłego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub kilku pobytów następujących po sobie, trwających łącznie dłużej niż 3 miesiące.

2. Okres pobytu na podstawie wizy krajowej ustala się w granicach określonych w ust. 1 odpowiednio do celu pobytu wskazanego przez cudzoziemca.

3. Okres ważności wizy krajowej nie może przekroczyć 1 roku.

Art. 32. [Wydanie wizy krajowej] 1. Wizę krajową wydaje się na wniosek cudzoziemca.

2. Cudzoziemiec ubiegający się o wydanie wizy krajowej składa:

1) wypełniony formularz wniosku, zawierający:

a) jego dane osobowe w zakresie niezbędnym do wydania wizy krajowej,

b) cechy posiadanego przez niego dokumentu podróży,

c) informację o podróżach i pobytach zagranicznych w okresie ostatnich 5 lat,

d) wskazanie i uzasadnienie celu pobytu;

2) aktualną fotografię;

3) dokumenty potwierdzające:

a) cel i warunki planowanego pobytu,

b) posiadanie wystarczających środków na pokrycie kosztów utrzymania przez cały okres planowanego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz na powrót do państwa pochodzenia lub zamieszkania lub na tranzyt do państwa trzeciego, które udzieli pozwolenia na wjazd, albo możliwość uzyskania takich środków zgodnie z prawem,

c) posiadanie ubezpieczenia zdrowotnego w rozumieniu przepisów o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych lub podróżnego ubezpieczenia medycznego o minimalnej kwocie ubezpieczenia w wysokości 30 000 euro, ważnego przez okres planowanego pobytu cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pokrywającego wszelkie wydatki, które mogą wyniknąć podczas pobytu na tym terytorium w związku z koniecznością powrotu z powodów medycznych, potrzebą pilnej pomocy medycznej, nagłym leczeniem szpitalnym lub ze śmiercią, w którym ubezpieczyciel zobowiązuje się do pokrycia kosztów udzielonych ubezpieczonemu świadczeń zdrowotnych bezpośrednio na rzecz podmiotu udzielającego takich świadczeń, na podstawie wystawionego przez ten podmiot rachunku,

d) inne okoliczności podane we wniosku.

3. Wymóg dotyczący posiadania ubezpieczenia medycznego, o którym mowa w ust. 2 pkt 3 lit. c, można uznać za spełniony, w przypadku gdy cudzoziemiec posiada odpowiednie ubezpieczenie w związku ze swoją sytuacją zawodową.

4. Dokonując oceny, czy wymóg dotyczący posiadania ubezpieczenia medycznego, o którym mowa w ust. 2 pkt 3 lit. c, jest spełniony, konsul ustala, czy zapewnia ono podmiotom udzielającym świadczenia zdrowotne na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej rzeczywistą możliwość zaspokajania roszczeń wobec ubezpieczyciela.

5. Cudzoziemiec ubiegający się o wydanie wizy krajowej przedstawia do wglądu dokument podróży, który spełnia następujące kryteria:

1) okres ważności dokumentu podróży upływa nie wcześniej niż 3 miesiące przed upływem okresu ważności wnioskowanej wizy;

2) zawiera przynajmniej dwie wolne strony;

3) został wydany w ciągu ostatnich 10 lat.

6. W pilnych przypadkach uzasadnionych słusznym interesem cudzoziemca kryterium, o którym mowa w ust. 5 pkt 1, może być pominięte.

7. Przyjęcie wniosku o wydanie wizy krajowej odnotowuje się w dokumencie podróży cudzoziemca.

Art. 33. [Postępowanie w sprawie wydania wizy Schengen lub wizy krajowej] 1. Konsul rozpatrujący wniosek o wydanie wizy Schengen lub wizy krajowej może zwrócić się do Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców o przekazanie informacji, czy wobec cudzoziemca zachodzą okoliczności odmowy wydania wizy Schengen, o których mowa w art. 32 ust. 1 lit. a tiret ii lub vi Wspólnotowego Kodeksu Wizowego, albo wizy krajowej, o których mowa w art. 30 ust. 1 pkt 4 lub 7.

2. Szef Urzędu do Spraw Cudzoziemców przekazuje informacje, o których mowa w ust. 1, w terminie 10 dni od dnia otrzymania wniosku konsula w tej sprawie, po konsultacji z:

1) Komendantem Głównym Straży Granicznej;

2) Komendantem Głównym Policji;

3) Szefem Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego;

4) Szefem Agencji Wywiadu;

5) ministrem właściwym do spraw zagranicznych.

3. Organy, o których mowa w ust. 2, są obowiązane przekazać informacje, czy zachodzą okoliczności uzasadniające odmowę wydania wizy Schengen lub wizy krajowej, Szefowi Urzędu do Spraw Cudzoziemców, w terminie 5 dni od dnia otrzymania od niego wniosku w tej sprawie. Nieprzekazanie informacji w tym terminie traktuje się jako brak zastrzeżeń do wydania wizy Schengen lub wizy krajowej.

4. Szef Urzędu do Spraw Cudzoziemców może przedłużyć termin, o którym mowa w ust. 2 lub 3, do 30 dni, jeżeli udzielenie informacji wymaga przeprowadzenia dodatkowego postępowania wyjaśniającego w zakresie okoliczności odmowy wydania wizy Schengen lub wizy krajowej.

5. O przedłużeniu terminu do udzielenia informacji Szef Urzędu do Spraw Cudzoziemców powiadamia konsula.

Art. 34. [Wydanie wizy Schengen wymagające zgody centralnego organu innego państwa obszaru Schengen] 1. Jeżeli wydanie wizy Schengen wymaga zgody centralnego organu innego państwa obszaru Schengen, konsul rozpatrujący wniosek o wydanie wizy Schengen występuje o wyrażenie zgody do właściwego organu tego państwa, za pośrednictwem Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców działającego jako centralny organ wizowy.

2. Szef Urzędu do Spraw Cudzoziemców informuje organ rozpatrujący wniosek o wydanie wizy Schengen, czy centralny organ innego państwa obszaru Schengen wyraził zgodę na jej wydanie, w terminie 10 dni od dnia otrzymania wniosku w tej sprawie.

3. Nieudzielenie informacji, o której mowa w ust. 2, w terminie 10 dni traktuje się jako wyrażenie zgody na wydanie wizy Schengen przez centralny organ innego państwa obszaru Schengen.

Art. 34a. [Przesłanki zasięgnięcia przez konsula opinii państwa obszaru Schengen] 1. Jeżeli dane cudzoziemca ubiegającego się o wydanie wizy krajowej znajdują się w Systemie Informacyjnym Schengen do celów odmowy wjazdu, a zachodzą poważne przyczyny wydania tej wizy, o których mowa w art. 30 ust. 2, konsul rozpatrujący wniosek o wydanie wizy krajowej, za pośrednictwem Komendanta Głównego Policji, zasięga na podstawie art. 25 ust. 1 Konwencji Wykonawczej Schengen opinii państwa obszaru Schengen, które dokonało wpisu.

2. W przypadku, o którym mowa w art. 25 ust. 1 Konwencji Wykonawczej Schengen, konsul informuje, za pośrednictwem Komendanta Głównego Policji, właściwy organ państwa obszaru Schengen o wydaniu wizy krajowej.

Art. 35. [Organy wydające lub odmawiające wydania wizy Schengen albo wizy krajowej] 1. Wizę Schengen lub wizę krajową wydaje lub odmawia jej wydania konsul.

2. Wizę Schengen na granicy wydaje lub odmawia jej wydania komendant placówki Straży Granicznej.

3. Wizę Schengen lub wizę krajową, jako wizę dyplomatyczną lub służbową wydają lub odmawiają jej wydania:

1) minister właściwy do spraw zagranicznych lub

2) konsul.

4. Minister właściwy do spraw zagranicznych wydaje wizę Schengen lub wizę krajową, jako wizę dyplomatyczną lub służbową, na podstawie noty ministerstwa spraw zagranicznych państwa obcego lub jego misji dyplomatycznej, a konsul – dodatkowo na podstawie wniosku o wydanie wizy.

Art. 36. [Organy wydające wizę krajową] 1. Wizę krajową w celu wykonywania pracy, o której mowa w art. 26 ust. 1 pkt 5–7, wydaje lub odmawia jej wydania konsul właściwy ze względu na państwo stałego zamieszkania cudzoziemca.

2. Cudzoziemcowi przebywającemu legalnie na terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej, państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej, wizę krajową w celu wykonywania pracy, o której mowa w art. 26 ust. 1 pkt 5–7, może wydać konsul, którego siedziba znajduje się w tym państwie.

Art. 37. [Wydanie lub odmowa wydania wizy Schengen lub wizy krajowej] 1. Wydanie lub odmowa wydania wizy Schengen lub wizy krajowej następuje w drodze decyzji.

2. Decyzję o odmowie wydania wizy krajowej wydaje się na formularzu.

3. Decyzja o wydaniu wizy Schengen lub wizy krajowej jest ostateczna.

4. Od decyzji o odmowie wydania wizy Schengen lub wizy krajowej wydanej przez:

1) konsula – przysługuje wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy przez ten organ;

2) komendanta placówki Straży Granicznej – przysługuje odwołanie do Komendanta Głównego Straży Granicznej.

5. Wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy przez konsula składa się w terminie 7 dni od dnia doręczenia decyzji o odmowie wydania wizy Schengen lub wizy krajowej.

Art. 38. [Forma wizy krajowej] 1. Wizę krajową zamieszcza się w formie naklejki wizowej w dokumencie podróży lub w polskim dokumencie tożsamości cudzoziemca, a w przypadku szczególnym, uzasadnionym interesem cudzoziemca, na osobnym blankiecie wizowym.

2. Jeżeli dokument podróży albo polski dokument tożsamości cudzoziemca należący do cudzoziemca przebywającego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie wizy krajowej został wymieniony, wojewoda właściwy ze względu na miejsce pobytu cudzoziemca, na jego wniosek, zamieszcza w dokumencie wymienionym nową naklejkę wizową wizy krajowej.

Art. 39. (uchylony).

Art. 40. [Błąd w naklejce wizowej] 1. Jeżeli w naklejce wizowej wizy krajowej został wykryty błąd przed jej zamieszczeniem w dokumencie podróży, w polskim dokumencie tożsamości cudzoziemca lub na blankiecie wizowym, naklejkę wizową wizy krajowej unieważnia się.

2. Jeżeli błąd został wykryty po zamieszczeniu naklejki wizowej wizy krajowej w dokumencie podróży, w polskim dokumencie tożsamości cudzoziemca lub na blankiecie wizowym, organ, który wydał wizę krajową, unieważnia naklejkę wizową wizy krajowej, a w dokumencie podróży, w polskim dokumencie tożsamości cudzoziemca lub na blankiecie wizowym zamieszcza nową naklejkę wizową wizy krajowej.

Art. 41. [Przedłużenie okresu ważności wizy krajowej] 1. Cudzoziemcowi przebywającemu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej można przedłużyć okres ważności wydanej wizy krajowej lub okres pobytu objęty tą wizą, jeżeli są spełnione łącznie następujące warunki:

1) przemawia za tym ważny interes zawodowy lub osobisty cudzoziemca albo względy humanitarne, uniemożliwiające mu opuszczenie tego terytorium przed upływem terminu ważności wizy krajowej lub przed końcem objętego tą wizą dozwolonego okresu pobytu;

2) zdarzenia, które są przyczyną ubiegania się o przedłużenie wizy krajowej, wystąpiły niezależnie od woli cudzoziemca i nie były możliwe do przewidzenia w dniu składania wniosku o wydanie wizy krajowej;

3) okoliczności sprawy nie wskazują, że cel pobytu cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej będzie inny niż deklarowany;

4) nie zachodzą okoliczności, z powodu których odmawia się wydania wizy krajowej.

2. Wizę krajową można przedłużyć jednokrotnie, przy czym okres pobytu na podstawie przedłużonej wizy krajowej nie może przekraczać okresu pobytu przewidzianego dla wizy krajowej, z zastrzeżeniem ust. 3.

3. Cudzoziemcowi przebywającemu w szpitalu, którego stan zdrowia wyklucza możliwość opuszczenia terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, przedłuża się okres ważności wydanej wizy krajowej lub okres pobytu objęty tą wizą do dnia, w którym stan jego zdrowia pozwoli na opuszczenie tego terytorium.

4. W przypadku, o którym mowa w ust. 3, organ właściwy do przedłużenia wizy krajowej może powołać biegłego lekarza w celu wydania opinii, czy stan zdrowia cudzoziemca wyklucza możliwość opuszczenia przez niego terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Art. 42. [Warunki przedłużenia wizy Schengen lub wizy krajowej] 1. Cudzoziemiec, który zamierza przedłużyć pobyt na podstawie wizy Schengen lub wizy krajowej, jest obowiązany złożyć wniosek o przedłużenie wizy co najmniej 3 dni przed upływem okresu pobytu oznaczonego w posiadanej wizie.

2. W przypadkach, o których mowa w art. 33 ust. 1 Wspólnotowego Kodeksu Wizowego, lub gdy cudzoziemiec przebywa w szpitalu, wniosek może być złożony w ostatnim dniu okresu pobytu oznaczonego w posiadanej wizie Schengen lub wizie krajowej.

3. Cudzoziemiec ubiegający się o przedłużenie wizy Schengen lub wizy krajowej składa:

1) wypełniony formularz wniosku, który zawiera:

a) dane osobowe cudzoziemca, w zakresie niezbędnym do przedłużenia wizy Schengen lub wizy krajowej,

b) cechy dokumentu podróży cudzoziemca,

c) informację o podróżach i pobytach zagranicznych w okresie ostatnich 5 lat,

d) wskazanie celu pobytu i uzasadnienie konieczności przedłużenia wizy Schengen lub wizy krajowej;

2) aktualną fotografię;

3) dokumenty potwierdzające:

a) cel pobytu i konieczność przedłużenia wizy Schengen lub wizy krajowej,

b) posiadanie ubezpieczenia zdrowotnego w rozumieniu przepisów o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych lub podróżnego ubezpieczenia medycznego o minimalnej kwocie ubezpieczenia w wysokości 30 000 euro, ważnego przez okres planowanego pobytu cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pokrywającego wszelkie wydatki, które mogą wyniknąć podczas pobytu na tym terytorium w związku z koniecznością powrotu z powodów medycznych, potrzebą pilnej pomocy medycznej, nagłym leczeniem szpitalnym lub ze śmiercią, w którym ubezpieczyciel zobowiązuje się do pokrycia kosztów udzielonych ubezpieczonemu świadczeń zdrowotnych bezpośrednio na rzecz podmiotu udzielającego takich świadczeń, na podstawie wystawionego przez ten podmiot rachunku – w przypadku przedłużenia wizy krajowej,

c) podróżne ubezpieczenie medyczne, o którym mowa w art. 15 Wspólnotowego Kodeksu Wizowego – w przypadku przedłużenia wizy Schengen,

d) inne okoliczności podane we wniosku.

4. Do oceny wymogów dotyczących posiadania ubezpieczenia medycznego, o którym mowa w ust. 3 pkt 3 lit. b, stosuje się odpowiednio art. 32 ust. 3 i 4.

5. Cudzoziemiec ubiegający się o przedłużenie wizy Schengen lub wizy krajowej przedstawia do wglądu dokument podróży spełniający kryteria, o których mowa w art. 32 ust. 5.

Art. 42a. (uchylony).

Art. 43. [Wniosek o przedłużenie wizy Schengen lub wizy krajowej złożony po terminie] 1. Wniosek o przedłużenie wizy Schengen lub wizy krajowej złożony po terminie pozostawia się bez rozpoznania.

2. Jeżeli termin do złożenia wniosku został zachowany, właściwy organ zamieszcza w dokumencie podróży cudzoziemca odcisk stempla, który potwierdza złożenie wniosku o przedłużenie wizy Schengen lub wizy krajowej.

3. Jeżeli termin do złożenia wniosku został zachowany i wniosek nie zawiera braków formalnych lub braki formalne zostały uzupełnione w terminie, pobyt cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się za legalny od dnia złożenia wniosku do czasu wydania decyzji ostatecznej w sprawie przedłużenia wizy Schengen lub wizy krajowej.

4. Przepisu ust. 3 nie stosuje się w razie zawieszenia, na wniosek strony, postępowania w sprawie przedłużenia wizy Schengen lub wizy krajowej.

Art. 43a. [Przesłanki zasięgnięcia przez organ rozpatrujący wniosek o przedłużenie wizy krajowej opinii państwa obszaru Schengen] 1. Jeżeli dane cudzoziemca znajdują się w Systemie Informacyjnym Schengen do celów odmowy wjazdu, a zachodzą poważne przyczyny wydania wizy krajowej, o których mowa w art. 30 ust. 2, organ rozpatrujący wniosek o przedłużenie wizy krajowej zasięga opinii, o której mowa w art. 25 ust. 1 Konwencji Wykonawczej Schengen, za pośrednictwem Komendanta Głównego Policji.

2. W przypadku, o którym mowa w art. 25 ust. 1 Konwencji Wykonawczej Schengen, organ rozpatrujący wniosek o przedłużenie wizy krajowej informuje, za pośrednictwem Komendanta Głównego Policji, właściwy organ państwa obszaru Schengen o przedłużeniu wizy krajowej.

Art. 44. [Organ właściwy do przedłużenia wizy Schengen lub wizy krajowej] 1. Organem właściwym do przedłużenia wizy Schengen lub wizy krajowej jest wojewoda właściwy ze względu na miejsce pobytu cudzoziemca.

2. Rozstrzygnięcie w sprawie przedłużenia wizy Schengen lub wizy krajowej następuje w drodze decyzji.

3. Przedłużoną wizę Schengen lub wizę krajową zamieszcza się w dokumencie podróży w formie naklejki wizowej.

Art. 45. [Opuszczenie terytorium RP przez cudzoziemca] 1. Cudzoziemiec jest obowiązany opuścić terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przed upływem okresu pobytu objętego wizą Schengen lub wizą krajową oraz przed upływem okresu ważności tej wizy, chyba że posiada ważny dokument uprawniający do pobytu na tym terytorium.

2. Cudzoziemiec przebywający na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie umowy międzynarodowej o zniesieniu obowiązku wizowego lub jednostronnego zniesienia obowiązku wizowego, lub wobec którego stosuje się częściowe lub całkowite zniesienie obowiązku wizowego, zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE) nr 539/2001 z dnia 15 marca 2001 r. wymieniającym państwa trzecie, których obywatele muszą posiadać wizy podczas przekraczania granic zewnętrznych, oraz te, których obywatele są zwolnieni z tego wymogu (Dz. Urz. WE L 81 z 21.03.2001, str. 1, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 19, t. 4, str. 65, z późn. zm.), jest obowiązany opuścić to terytorium przed upływem terminu przewidzianego w umowie międzynarodowej, w jednostronnym zniesieniu obowiązku wizowego lub w rozporządzeniu, chyba że posiada ważny dokument uprawniający do pobytu na tym terytorium.

3. Cudzoziemiec przebywający na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w ruchu bezwizowym na podstawie umowy międzynarodowej o zniesieniu obowiązku wizowego lub w związku z jednostronnym zniesieniem przez Rzeczpospolitą Polską obowiązku wizowego jest obowiązany opuścić to terytorium po upływie okresu pobytu, na który wjechał na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, nie później niż po upływie 3 miesięcy od dnia wejścia w życie wypowiedzenia umowy lub przywrócenia obowiązku wizowego.

4. Jeżeli wejście w życie wypowiedzenia umowy o całkowitym lub częściowym zniesieniu obowiązku wizowego lub przywrócenie obowiązku wizowego nastąpiło przed ogłoszeniem o tym, w formie prawem przewidzianej, termin, o którym mowa w ust. 3, liczy się od dnia tego ogłoszenia.

Art. 45a. (uchylony).

Art. 45b. (uchylony).

Art. 46. [Szef Urzędu do Spraw Cudzoziemców] 1. Szef Urzędu do Spraw Cudzoziemców, działający jako centralny organ wizowy, jest organem właściwym do wyrażania zgody na wydanie wizy Schengen przez organ innego państwa obszaru Schengen.

2. Szef Urzędu do Spraw Cudzoziemców konsultuje możliwość wyrażenia zgody na wydanie wizy Schengen przez organ innego państwa obszaru Schengen z organami, o których mowa w art. 33 ust. 2.

3. Organy, o których mowa w art. 33 ust. 2, są obowiązane przekazać informację, czy zachodzą okoliczności, o których mowa w art. 32 ust. 1 lit. a tiret v lub vi Wspólnotowego Kodeksu Wizowego, Szefowi Urzędu do Spraw Cudzoziemców, w terminie 5 dni kalendarzowych od dnia otrzymania od niego wniosku w tej sprawie. Nieprzekazanie informacji w tym terminie traktuje się jako brak zastrzeżeń do wydania wizy Schengen.

Art. 47. [Wzory wiz, formularzy, tryb postępowania w sprawie wiz] 1. Organem właściwym do informowania organów innych państw obszaru Schengen o wydaniu wizy Schengen jest:

1) konsul – w przypadkach, o których mowa w art. 25 ust. 4 i art. 31 ust. 1 Wspólnotowego Kodeksu Wizowego, w odniesieniu do wiz Schengen wydawanych przez konsula;

2) Komendant Główny Straży Granicznej – w przypadkach, o których mowa w art. 25 ust. 4 i art. 31 ust. 1 Wspólnotowego Kodeksu Wizowego, w odniesieniu do wiz Schengen wydawanych na granicy;

3) minister właściwy do spraw zagranicznych – w przypadkach, o których mowa w art. 31 ust. 1 Wspólnotowego Kodeksu Wizowego, w odniesieniu do wiz Schengen wydawanych przez ministra właściwego do spraw zagranicznych.

2. Organy, o których mowa w ust. 1, przekazują informacje o wydaniu wizy Schengen za pośrednictwem Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców.

Art. 48. [Organ właściwy do gromadzenia informacji o wizach Schengen] 1. W przypadkach, o których mowa w art. 25 ust. 4 i art. 31 ust. 1 Wspólnotowego Kodeksu Wizowego, organem właściwym do gromadzenia informacji o wizach Schengen wydanych przez właściwe organy innych państw obszaru Schengen jest Szef Urzędu do Spraw Cudzoziemców.

2. Szef Urzędu do Spraw Cudzoziemców przekazuje informacje, o których mowa w ust. 1:

1) Komendantowi Głównemu Straży Granicznej;

2) Komendantowi Głównemu Policji;

3) Szefowi Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego;

4) Szefowi Agencji Wywiadu;

5) ministrowi właściwemu do spraw zagranicznych.

Art. 48a. [Unieważnienie wizy krajowej] 1. Wizę krajową unieważnia się, jeżeli w chwili jej wydawania zachodziły okoliczności uzasadniające odmowę jej wydania.

2. Jeżeli okoliczności uzasadniające odmowę wydania wizy krajowej, z wyjątkiem okoliczności, o których mowa w art. 30 ust. 1 pkt 1a, powstały po jej wydaniu, wizę krajową cofa się.

3. Wizę krajową można cofnąć na wniosek posiadacza tej wizy.

4. Unieważnienie lub cofnięcie wizy krajowej następuje w drodze decyzji.

5. Decyzję o unieważnieniu lub cofnięciu wizy krajowej wydaje się na formularzu.

Art. 48aa. [Zasięgnięcie opinii przez państwo obszaru Schengen] Jeżeli państwo obszaru Schengen zasięga opinii na podstawie art. 25 ust. 2 Konwencji Wykonawczej Schengen, organ właściwy do unieważnienia lub cofnięcia wizy krajowej ustala, czy zachodzą przesłanki do unieważnienia lub cofnięcia wizy krajowej, a w razie gdy ich brak, informuje o tym właściwy organ tego państwa, za pośrednictwem Komendanta Głównego Policji.

Art. 48b. [Decyzje o unieważnieniu lub cofnięciu wizy Schengen lub wizy krajowej] 1. Decyzję o unieważnieniu lub cofnięciu wizy Schengen lub wizy krajowej wydaje:

1) konsul;

2) komendant placówki Straży Granicznej;

3) komendant oddziału Straży Granicznej;

4) minister właściwy do spraw zagranicznych w zakresie wiz dyplomatycznych i służbowych.

2. Od decyzji o unieważnieniu lub cofnięciu wizy Schengen lub wizy krajowej wydanej przez:

1) konsula – przysługuje wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy przez ten organ;

2) komendanta placówki Straży Granicznej lub komendanta oddziału Straży Granicznej – przysługuje odwołanie do Komendanta Głównego Straży Granicznej.

3. Wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy przez konsula składa się w terminie 7 dni od dnia doręczenia decyzji o unieważnieniu lub cofnięciu wizy Schengen lub wizy krajowej.

4. Decyzji o unieważnieniu lub cofnięciu wizy Schengen lub wizy krajowej nadaje się rygor natychmiastowej wykonalności.

5. Wydanie decyzji o unieważnieniu lub cofnięciu wizy Schengen lub wizy krajowej odnotowuje się w dokumencie podróży, polskim dokumencie tożsamości cudzoziemca lub na osobnym blankiecie wizowym.

Art. 48c. [Stosowanie przepisów Wspólnotowego Kodeksu Wizowego] Do unieważnienia lub cofnięcia wizy krajowej stosuje się odpowiednio przepis art. 34 ust. 5 Wspólnotowego Kodeksu Wizowego.

Art. 48d. [Informacja o unieważnieniu lub cofnięciu wizy Schengen] Organ, który unieważnił lub cofnął wizę Schengen wydaną przez inne państwo obszaru Schengen, informuje o tym właściwy organ państwa, które wydało wizę.

Art. 48e. [Organy właściwe do gromadzenia informacji o wizach Schengen] W przypadkach, o których mowa w art. 34 ust. 1–3 Wspólnotowego Kodeksu Wizowego, organem właściwym do gromadzenia informacji o wizach Schengen wydanych przez polskie organy, unieważnionych lub cofniętych przez organy innych państw obszaru Schengen, są:

1) Komendant Główny Straży Granicznej;

2) Komendant Główny Policji;

3) Szef Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego;

4) Szef Agencji Wywiadu;

5) minister właściwy do spraw zagranicznych w zakresie wiz dyplomatycznych i służbowych.

Art. 48f. [Delegacja] Minister właściwy do spraw zagranicznych w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia:

1) dokumenty potwierdzające pełnienie funkcji szefów i członków personelu misji dyplomatycznych, kierowników urzędów konsularnych i członków personelu konsularnego państw obcych oraz innych osób zrównanych z nimi pod względem przywilejów i immunitetów na podstawie ustaw, umów lub powszechnie ustalonych zwyczajów międzynarodowych, a także status członków ich rodzin, uprawniające do wjazdu i pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,

2) wzory dokumentów, o których mowa w pkt 1,

3) oznaczenie wiz Schengen lub wiz krajowych wydawanych osobom, o których mowa w pkt 1

– uwzględniając obowiązujące w tym zakresie umowy lub powszechnie ustalone zwyczaje międzynarodowe.

Art. 48g. [Delegacja] 1. Minister właściwy do spraw wewnętrznych w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw zagranicznych określi, w drodze rozporządzenia:

1) oznaczenie wiz Schengen lub wiz krajowych, z wyłączeniem tranzytowej wizy lotniskowej, o której mowa w art. 2 pkt 5 Wspólnotowego Kodeksu Wizowego, wizy Schengen wydawanej w celu tranzytu oraz wiz wydawanych szefom i członkom personelu misji dyplomatycznych, kierownikom urzędów konsularnych i członkom personelu konsularnego państw obcych oraz innym osobom zrównanym z nimi pod względem przywilejów i immunitetów na podstawie ustaw, umów lub powszechnie ustalonych zwyczajów międzynarodowych oraz członkom ich rodzin, uwzględniając typy wiz, o których mowa w art. 25, i cele wydania wizy określone w art. 26,

2) wzór blankietu wizowego, o którym mowa w art. 38 ust. 1,

3) wzory formularzy wniosków o wydanie wizy krajowej lub przedłużenie wizy Schengen lub wizy krajowej, uwzględniając w szczególności dane, o których mowa w art. 12, art. 32 ust. 2 pkt 1 i art. 42 ust. 3 pkt 1, i wymogi dotyczące fotografii dołączanej do wniosku o wydanie wizy krajowej lub wniosku o przedłużenie wizy Schengen lub wizy krajowej,

4) sposób odnotowywania przyjęcia wniosku o wydanie wizy krajowej,

5) (uchylony),

6) sposób przekazywania Szefowi Urzędu do Spraw Cudzoziemców:

a) danych z wniosku o wydanie wizy w przypadkach, o których mowa w art. 33 ust. 1 i art. 34 ust. 1, przez konsula,

b) informacji o wydaniu wizy Schengen przez konsula, Komendanta Głównego Straży Granicznej i ministra właściwego do spraw zagranicznych,

7) wzór stempla potwierdzającego złożenie wniosku o przedłużenie wizy Schengen lub wizy krajowej,

8) sposób unieważniania naklejki wizowej wizy krajowej w przypadku, o którym mowa w art. 40 ust. 2,

9) sposób odnotowywania przez konsula, ministra właściwego do spraw zagranicznych, komendanta placówki Straży Granicznej lub komendanta oddziału Straży Granicznej wydania decyzji o unieważnieniu lub cofnięciu wizy Schengen lub wizy krajowej w dokumencie podróży, polskim dokumencie tożsamości cudzoziemca lub na osobnym blankiecie wizowym,

10) wzór formularza, na którym wydaje się decyzję o odmowie wydania wizy krajowej, unieważnieniu lub cofnięciu wizy krajowej,

11) sposób zamieszczania naklejki wizowej wizy krajowej w dokumencie podróży, polskim dokumencie tożsamości cudzoziemca lub na osobnym blankiecie wizowym,

12) (uchylony)

– mając na uwadze prawidłową realizację polityki wizowej i zwalczanie nielegalnej imigracji.

2. Sposób odnotowywania przyjęcia wniosku o wydanie wizy krajowej, zamieszczania wizy krajowej w dokumencie podróży, polskim dokumencie tożsamości cudzoziemca lub na osobnym blankiecie wizowym, odnotowywania wydania decyzji o unieważnieniu lub cofnięciu wizy krajowej powinien zapewniać możliwość kontroli wykonania tych czynności.

3. Sposób przekazywania przez konsula Szefowi Urzędu do Spraw Cudzoziemców danych z wniosku o wydanie wizy w przypadkach, o których mowa w art. 33 ust. 1, art. 34 ust. 1 i art. 47 ust. 2, powinien zapewniać sprawną realizację konsultacji, przekazywania informacji oraz bezpieczne przekazywanie danych.

4. (uchylony).

Art. 48h. [Stosowanie przepisów Wspólnotowego Kodeksu Wizowego] W zakresie nieuregulowanym przepisami niniejszego rozdziału stosuje się przepisy Wspólnotowego Kodeksu Wizowego.

Art. 49. (uchylony).

Art. 50. (uchylony).

Art. 51. (uchylony).

Art. 52. (uchylony).

Art. 53a. [Warunki fakultatywnego zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony] 1. Zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony można udzielić cudzoziemcowi, który:

1) zamierza na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej podjąć lub kontynuować:

a) naukę lub

b) szkolenie zawodowe,

2) ze względu na więzi o charakterze rodzinnym zamierza dołączyć do obywatela polskiego lub obywatela państwa członkowskiego Unii Europejskiej, państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej, zamieszkującego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub z nim przebywać,

3) jest duchownym, członkiem zakonu lub osobą pełniącą funkcję religijną w kościołach i związkach wyznaniowych, których status jest uregulowany umową międzynarodową, przepisami ustaw o stosunku państwa do kościoła lub innego związku wyznaniowego lub które działają na podstawie wpisu do rejestru kościołów i innych związków wyznaniowych i jego pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest związany z pełnioną funkcją lub przygotowaniem do jej pełnienia,

3a) jest pokrzywdzonym, o którym mowa w art. 10 ust. 1a pkt 2,

3b) przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie zezwolenia udzielonego na czas trwania postępowania karnego toczącego się przeciwko podmiotowi powierzającemu wykonywanie pracy cudzoziemcowi, który zamierza kontynuować pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej do czasu otrzymania zaległego wynagrodzenia od podmiotu powierzającego wykonywanie pracy albo podmiotu, o którym mowa w art. 6 lub art. 7 ustawy z dnia 15 czerwca 2012 r. o skutkach powierzania wykonywania pracy cudzoziemcom przebywającym wbrew przepisom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli przemawia za tym szczególnie ważny interes cudzoziemca,

4) wykaże, że zachodzą okoliczności inne niż określone w pkt 1–3b lub w art. 53 ust. 1

– jeżeli okoliczność, która jest podstawą ubiegania się o zezwolenie, uzasadnia jego zamieszkiwanie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez okres dłuższy niż 3 miesiące.

2. Zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony można udzielić cudzoziemcowi, który przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nielegalnie, jeżeli:

1) przepisy prawa polskiego wymagają od cudzoziemca osobistego stawiennictwa przed polskim organem władzy publicznej;

2) wyjątkowa sytuacja osobista wymaga obecności cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

3) wymaga tego interes Rzeczypospolitej Polskiej;

4) organ właściwy do prowadzenia postępowania w sprawie zwalczania handlu ludźmi stwierdza, że cudzoziemiec jest prawdopodobnie ofiarą handlu ludźmi w rozumieniu decyzji ramowej Rady z dnia 19 lipca 2002 r. w sprawie zwalczania handlu ludźmi (Dz. Urz. WE L 203 z 01.08.2002, str. 1; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 19, t. 6, str. 52).

Art. 53b. [Obowiązki cudzoziemca] 1. Cudzoziemiec, o którym mowa w art. 53 ust. 1 pkt 1, 2, 7, 9, 13, 14 i 16–18 oraz w art. 53a ust. 1 pkt 1–3, 3b i 4, jest obowiązany posiadać:

1) ubezpieczenie zdrowotne w rozumieniu przepisów o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych lub potwierdzenie pokrycia przez ubezpieczyciela kosztów leczenia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz

2) stabilne i regularne źródło dochodu wystarczającego na pokrycie kosztów utrzymania siebie i członków rodziny pozostających na jego utrzymaniu w przypadkach, o których mowa w art. 53 ust. 1 pkt 1, 2, 7, 9, 13 i 14 oraz w art. 53a ust. 1 pkt 1 lit. b, pkt 2, 3b i 4;

3) wystarczające środki finansowe na pokrycie kosztów utrzymania i powrotu w przypadkach, o których mowa w art. 53 ust. 1 pkt 16–18 oraz w art. 53a ust. 1 pkt 1 lit. a.

2. Warunek, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, jest spełniony także wtedy, gdy koszty utrzymania cudzoziemca pokrywa członek rodziny obowiązany do jego utrzymania, który zamieszkuje na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

3. Cudzoziemiec, o którym mowa w art. 53 ust. 1 pkt 16, jest obowiązany ponadto wykazać, że ma zapewnione wystarczające środki finansowe na pokrycie kosztów studiów.

4. Przepisu ust. 1 pkt 1 i 2 nie stosuje się do cudzoziemca ubiegającego się o udzielenie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony na podstawie art. 53 ust. 1 pkt 7:

1) członka rodziny cudzoziemca posiadającego status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą, gdy wniosek o udzielenie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony został złożony przed upływem 6 miesięcy od dnia uzyskania statusu uchodźcy lub ochrony uzupełniającej;

2) małoletniego dziecka cudzoziemca, który pozostaje w związku małżeńskim z obywatelem polskim i posiada zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony udzielone na podstawie art. 53 ust. 1 pkt 6 lub zezwolenie na osiedlenie się udzielone w związku z pozostawaniem w związku małżeńskim z obywatelem polskim.

4a. Przepisu ust. 1 pkt 1 i 2 nie stosuje się do cudzoziemca ubiegającego się o udzielenie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony na podstawie art. 53 ust. 1 pkt 1, oddelegowanego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w celu świadczenia usług – pracownika przedsiębiorcy z Konfederacji Szwajcarskiej, który świadczy usługi, działającego na podstawie prawa Konfederacji Szwajcarskiej, posiadającego na tym terytorium siedzibę, siedzibę zarządu głównego lub główne miejsce wykonywania usług pod warunkiem, że cudzoziemiec ten był zatrudniony na terytorium Konfederacji Szwajcarskiej.

5. Dochód, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, po odliczeniu kosztów zamieszkania, przypadający na każdego członka rodziny pozostającego na utrzymaniu cudzoziemca lub na cudzoziemca, gdy jest osobą samotną, musi być wyższy niż wysokość dochodu, od której przyznaje się świadczenia pieniężne z pomocy społecznej na podstawie ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362, z późn. zm.).

5a. Uważa się, że koszty zamieszkania, o których mowa w ust. 5, obejmują co najmniej wysokość stałych opłat związanych z eksploatacją zajmowanego lokalu w rozliczeniu na liczbę osób zamieszkujących w tym lokalu, a ponadto opłaty za dostawy do lokalu energii, gazu, wody oraz odbiór ścieków, odpadów i nieczystości ciekłych.

6. Minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw wewnętrznych, ministrem właściwym do spraw szkolnictwa wyższego oraz ministrem właściwym do spraw nauki określi, w drodze rozporządzenia, minimalne kwoty, jakie powinni posiadać cudzoziemcy, o których mowa w art. 53 ust. 1 pkt 16–18, na pokrycie kosztów utrzymania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i powrotu oraz dokumenty, które mogą potwierdzić możliwość uzyskania takich środków zgodnie z prawem. Wysokości kwot określone w rozporządzeniu powinny umożliwiać pokrycie kosztów utrzymania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej cudzoziemca i członków rodziny pozostających na jego utrzymaniu, bez konieczności korzystania z pomocy społecznej na podstawie ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej.

Art. 53c. [Postępowanie w sprawie obywatela Republiki Tureckiej] W postępowaniu o udzielenie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony obywatelowi Republiki Tureckiej, w związku z prowadzeniem lub zamiarem prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek na podstawie przepisów obowiązujących w tym zakresie w Rzeczypospolitej Polskiej, uwzględnia się przepis art. 41 ust. 1 Protokołu dodatkowego do Układu ustanawiającego stowarzyszenie między Europejską Wspólnotą Gospodarczą a Turcją (Dz. Urz. WE L 293 z 29.12.1972, str. 4; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 11, t. 11, str. 43).

Art. 54. [Zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony dla członka rodziny] Zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony, o którym mowa w art. 53 ust. 1 pkt 7, udziela się członkowi rodziny cudzoziemca zamieszkującego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej:

1) na podstawie zezwolenia na osiedlenie się;

2) na podstawie zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE;

3) posiadającego status uchodźcy;

3a) w związku z udzieleniem ochrony uzupełniającej;

4) co najmniej 2 lata na podstawie zezwoleń na zamieszkanie na czas oznaczony, w tym bezpośrednio przed złożeniem wniosku o udzielenie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony dla członka rodziny – na podstawie zezwolenia wydanego na okres pobytu nie krótszy niż rok;

5) na podstawie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony, o którym mowa w art. 53 ust. 1 pkt 17 i 18;

6) na podstawie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony w celu wykonywania pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji.

Art. 55. [Związek małżeński zawarty w celu obejścia przepisów o udzielaniu zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony] 1. Organ prowadzący postępowanie o udzielenie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony cudzoziemcowi będącemu małżonkiem obywatela polskiego lub małżonkiem cudzoziemca zamieszkującego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, o którym mowa w art. 54, ustala, czy związek małżeński nie został zawarty w celu obejścia przez cudzoziemca przepisów o udzielaniu zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli okoliczności sprawy wskazują, że:

1) jedno z małżonków przyjęło korzyść majątkową w zamian za wyrażenie zgody na zawarcie małżeństwa, o ile nie wynika to ze zwyczaju ugruntowanego w danym państwie lub grupie społecznej;

2) małżonkowie nie wypełniają prawnych obowiązków wynikających z zawarcia małżeństwa;

3) małżonkowie nie zamieszkują wspólnie;

4) małżonkowie nie spotkali się nigdy przed zawarciem małżeństwa;

5) małżonkowie nie mówią językiem zrozumiałym dla obojga;

6) małżonkowie nie są zgodni co do dotyczących ich danych osobowych i innych istotnych okoliczności, które ich dotyczą;

7) jedno z małżonków lub oboje małżonkowie w przeszłości zawierali już małżeństwa dla pozoru.

2. Przy wykonaniu czynności mających na celu ustalenie okoliczności, o których mowa w ust. 1, nie stosuje się art. 79 Kodeksu postępowania administracyjnego.

Art. 56. [Okres udzielenia zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony] 1. Zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony udziela się każdorazowo na okres niezbędny do realizacji celu pobytu cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, nie dłuższy jednak niż 2 lata.

2. Zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony udziela się:

1) cudzoziemcowi, o którym mowa w art. 53 ust. 1 pkt 7, na okres do dnia, do którego udzielono zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony cudzoziemcowi, do którego zamierza przybyć lub przybył w celu połączenia z rodziną, a jeżeli cudzoziemiec ten posiada zezwolenie na osiedlenie się, zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE lub status uchodźcy nadany w Rzeczypospolitej Polskiej – na okres 2 lat;

2) małoletniemu, o którym mowa w art. 53 ust. 1 pkt 12, na okres do dnia, do którego udzielono zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony jego przedstawicielowi ustawowemu;

3) członkowi rodziny cudzoziemca, o którym mowa w art. 53 ust. 1 pkt 13, na okres do dnia, do którego udzielono zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony temu cudzoziemcowi;

4) cudzoziemcowi, o którym mowa w art. 53 ust. 1 pkt 15, na okres 6 miesięcy;

5) cudzoziemcowi, o którym mowa w art. 53 ust. 1 pkt 16–18, na okres roku;

6) cudzoziemcowi, o którym mowa w art. 53a ust. 1 pkt 1, na okres trwania nauki lub szkolenia zawodowego, nie dłużej jednak niż na okres roku;

7) cudzoziemcowi, o którym mowa w art. 53a ust. 2, na okres niezbędny do realizacji celu, w którym zostało wydane, lub do podjęcia decyzji o współpracy z organem właściwym do prowadzenia postępowania w sprawie zwalczania handlu ludźmi, nie dłuższy niż 3 miesiące.

3. Jeżeli okoliczność, która jest podstawą ubiegania się o zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony na podstawie art. 53 ust. 1 pkt 16–18, uzasadnia zamieszkiwanie cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez okres krótszy niż rok, zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony udziela się w przypadku, o którym mowa w art. 53 ust. 1:

1) w pkt 16, na okres trwania studiów;

2) w pkt 17, na okres realizacji projektu badawczego;

3) w pkt 18, na okres prowadzenia badań naukowych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Art. 57. [Odmowa udzielenia zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony] 1. Cudzoziemcowi odmawia się udzielenia zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony, jeżeli:

1) nie spełnia wymogów, o których mowa w art. 53–53b;

2) jego dane znajdują się w wykazie cudzoziemców, których pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest niepożądany;

2a) jego dane znajdują się w Systemie Informacyjnym Schengen do celów odmowy wjazdu;

3) okoliczności sprawy wskazują, że cel wjazdu lub pobytu cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest lub będzie inny niż deklarowany;

4) podstawą ubiegania się o zezwolenie jest zawarcie związku małżeńskiego z obywatelem polskim lub cudzoziemcem zamieszkującym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, o którym mowa w art. 54, a związek małżeński został zawarty w celu obejścia przepisów o udzielaniu zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony;

5) wymagają tego względy obronności lub bezpieczeństwa państwa albo ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego lub interes Rzeczypospolitej Polskiej;

6) w postępowaniu o udzielenie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony:

a) złożył wniosek lub dołączył do niego dokumenty zawierające nieprawdziwe dane osobowe lub fałszywe informacje,

b) zeznał nieprawdę lub zataił prawdę albo, w celu użycia za autentyczny, podrobił lub przerobił dokument bądź takiego dokumentu jako autentycznego używał;

7) stwierdzono u niego chorobę lub zakażenie, podlegające obowiązkowemu leczeniu na podstawie ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz. U. Nr 234, poz. 1570, z 2009 r. Nr 76, poz. 641 oraz z 2010 r. Nr 107, poz. 679 i Nr 257, poz. 1723), lub istnieje podejrzenie takiej choroby lub zakażenia, a cudzoziemiec nie wyraża zgody na to leczenie;

8) nie wywiązuje się z zobowiązań podatkowych wobec Skarbu Państwa;

8a) nie zwrócił kosztów wydalenia, które zostały sfinansowane z budżetu państwa;

9) przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nielegalnie.

1a. Cudzoziemcowi odmawia się udzielenia kolejnego zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony na podstawie art. 53 ust. 1 pkt 16 także w przypadku, gdy nie zaliczył roku studiów i nie uzyskał warunkowego wpisu na następny rok lub semestr studiów.

2. (uchylony).

3. Nie można odmówić udzielenia zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony cudzoziemcowi:

1) małżonkowi obywatela polskiego lub osoby posiadającej zezwolenie na osiedlenie się lub zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli wyłączną podstawą odmowy byłaby którakolwiek z przyczyn, o których mowa w ust. 1 pkt 3 i 7–9;

2) o którym mowa w art. 53 ust. 1 pkt 7 i 13, oraz członkowi rodziny cudzoziemca, o którym mowa w art. 53 ust. 1 pkt 13, jeżeli wyłączną podstawą odmowy byłaby przyczyna, o której mowa w ust. 1 pkt 7, gdy cudzoziemiec ubiega się o wydanie kolejnego zezwolenia;

3) o którym mowa w art. 53 ust. 1 pkt 8 i 12, jeżeli wyłączną podstawą odmowy byłaby przyczyna, o której mowa w ust. 1 pkt 9;

4) o którym mowa w art. 53 ust. 1 pkt 15, jeżeli wyłączną podstawą odmowy byłaby przyczyna, o której mowa w ust. 1 pkt 7 lub 9;

5) ubiegającemu się o udzielenie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony ze względu na okoliczności, o których mowa w art. 53 ust. 1 pkt 1, czasowo oddelegowanemu w celu świadczenia usług na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez pracodawcę, mającego siedzibę na terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej, państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej, uprawnionemu do przebywania i zatrudnienia na terytorium tego państwa, jeżeli wyłączną podstawą odmowy byłaby przyczyna, o której mowa w ust. 1 pkt 9;

6) który osiągnął pełnoletność w czasie pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i złożył wniosek o udzielenie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony w ciągu roku od dnia osiągnięcia pełnoletności, gdy przemawia za tym szczególnie ważny interes cudzoziemca, jeżeli wyłączną podstawą odmowy byłaby przyczyna, o której mowa w ust. 1 pkt 9.

4. (uchylony).

5. (uchylony).

5a. W przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 2a, można udzielić zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony tylko w razie istnienia poważnych przyczyn, zwłaszcza ze względów humanitarnych lub z powodu zobowiązań międzynarodowych, z uwzględnieniem interesu państwa, które dokonało wpisu do Systemu Informacyjnego Schengen.

6. Cudzoziemca przebywającego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, którego pobyt jest niepożądany, można w decyzji o odmowie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony zobowiązać do opuszczenia tego terytorium w terminie określonym w decyzji.

7. Do decyzji o odmowie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony, w której zobowiązuje się cudzoziemca do opuszczenia terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, stosuje się odpowiednio przepisy o postępowaniu w sprawie zobowiązania do opuszczenia terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

8. Przepisów ust. 1 pkt 1–4 i 8–9 nie stosuje się do cudzoziemca ubiegającego się o udzielenie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony na podstawie art. 53 ust. 1 pkt 19.

9. Przepisów ust. 1 pkt 1, 2 i 3–9 oraz ust. 2–7 nie stosuje się do cudzoziemca ubiegającego się o udzielenie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony na podstawie art. 53a ust. 2.

Art. 58. [Cofnięcie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony] 1. Cudzoziemcowi cofa się zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony, jeżeli:

1) ustała przyczyna, dla której zostało udzielone;

2) wystąpiła przynajmniej jedna z okoliczności, o których mowa w art. 57 ust. 1 pkt 2 lub 3–9;

3) (uchylony);

4) opuścił na stałe terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

2. Do cofnięcia zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony stosuje się odpowiednio art. 57 ust. 3, 8 i 9.

3. (uchylony).

4. Cudzoziemca przebywającego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, którego pobyt jest niepożądany, można w decyzji o cofnięciu zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony zobowiązać do opuszczenia tego terytorium w terminie określonym w decyzji.

5. Do decyzji o cofnięciu zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony, w której zobowiązuje się cudzoziemca do opuszczenia terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, stosuje się odpowiednio przepisy o postępowaniu w sprawie zobowiązania do opuszczenia terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Art. 59. [Obowiązek opuszczenia terytorium RP] Cudzoziemiec jest obowiązany opuścić terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przed upływem terminu ważności zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony, chyba że uzyskał kolejne zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony, zezwolenie na osiedlenie się lub zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE.

Art. 60. [Wniosek o udzielenie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony] 1. Zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony udziela się na wniosek cudzoziemca.

2. Zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony, o którym mowa w art. 53 ust. 1 pkt 7, udziela się na wniosek cudzoziemca zamieszkującego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, o którym mowa w art. 54, z tym że do udzielenia zezwolenia małoletniemu dziecku, o którym mowa w art. 53 ust. 2 pkt 3 i 4, jest wymagana zgoda osób, które sprawują nad nim władzę rodzicielską.

3. Wniosek o udzielenie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony, o którym mowa w ust. 1, może obejmować dzieci cudzoziemca lub inne osoby pozostające pod jego opieką.

4. Wniosek o udzielenie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony zawiera:

1) dane cudzoziemca oraz dane objętych wnioskiem dzieci i innych osób wpisanych do dokumentu podróży cudzoziemca, w zakresie niezbędnym do wydania zezwolenia;

2) miejsce zamierzonego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

3) imię, nazwisko, datę urodzenia, płeć, obywatelstwo i miejsce zamieszkania członków rodziny cudzoziemca zamieszkałych w Rzeczypospolitej Polskiej, z określeniem stopnia pokrewieństwa;

4) informacje o:

a) podróżach i pobytach zagranicznych w okresie ostatnich 5 lat,

b) poprzednich pobytach w Rzeczypospolitej Polskiej;

5) wskazanie środków utrzymania.

4a. Wniosek o udzielenie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony składa się na formularzu.

5. Cudzoziemiec jest obowiązany uzasadnić wniosek, przedstawić ważny dokument podróży oraz dołączyć do wniosku:

1) fotografie osób objętych wnioskiem;

2) dokumenty niezbędne do potwierdzenia danych zawartych we wniosku i okoliczności uzasadniających ubieganie się o udzielenie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony.

5a. Do wniosku należy dołączyć także:

1) tytuł prawny do zajmowania lokalu mieszkalnego, w którym cudzoziemiec przebywa lub zamierza przebywać, w przypadku cudzoziemca, o którym mowa w art. 53 ust. 1 pkt 1, 2, 7, 9, 13 i 14 oraz w art. 53a ust. 1 pkt 1, 2 i 4;

2) umowę o przyjęciu w celu realizacji projektu badawczego zawartą z placówką naukową mającą siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz pisemne zobowiązanie się tej placówki naukowej do poniesienia kosztów pobytu i wydalenia cudzoziemca, pokrytych ze środków publicznych przed upływem 6 miesięcy od dnia wygaśnięcia umowy, jeżeli podstawą jego wydalenia są okoliczności określone w art. 88 ust. 1 pkt 1, w przypadku cudzoziemca, o którym mowa w art. 53 ust. 1 pkt 17;

3) umowę o przyjęciu w celu realizacji projektu badawczego zawartą z placówką naukową mającą siedzibę na terytorium innego niż Rzeczpospolita Polska państwa członkowskiego Unii Europejskiej oraz pisemne zobowiązanie się tej placówki naukowej do poniesienia kosztów pobytu i wydalenia cudzoziemca, pokrytych ze środków publicznych przed upływem 6 miesięcy od dnia wygaśnięcia umowy, jeżeli podstawą jego wydalenia są okoliczności określone w art. 88 ust. 1 pkt 1, w przypadku cudzoziemca, o którym mowa w art. 53 ust. 1 pkt 18;

4) zgodę osób, które sprawują władzę rodzicielską nad małoletnim cudzoziemcem ubiegającym się o udzielenie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony.

5b. Za tytuł prawny do zajmowania lokalu mieszkalnego, w którym cudzoziemiec przebywa lub zamierza przebywać, nie uznaje się umowy użyczenia lokalu, chyba że użyczającym jest jego zstępny, wstępny lub małżonek, rodzice małżonka, lub rodzeństwo cudzoziemca.

5c. Cudzoziemiec, o którym mowa w art. 53b ust. 4a, dołącza do wniosku dokumenty potwierdzające spełnianie warunków wymienionych w tym przepisie oraz okoliczności uzasadniające ubieganie się o udzielenie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony.

5d. Do cudzoziemca, o którym mowa w art. 53b ust. 4a, nie stosuje się przepisów ust. 5 pkt 2, ust. 5a pkt 1 i ust. 5b.

6. W szczególnie uzasadnionym przypadku, gdy cudzoziemiec nie posiada ważnego dokumentu podróży i nie ma możliwości jego uzyskania, może przedstawić inny dokument potwierdzający jego tożsamość.

Art. 60a. [Zatwierdzenie placówki naukowej w celu realizacji projektu badawczego] 1. Placówka naukowa mająca siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej może zawrzeć z naukowcem umowę o przyjęciu w celu realizacji projektu badawczego, jeżeli placówka naukowa została zatwierdzona w tym celu przez ministra właściwego do spraw nauki na podstawie decyzji wydanej na okres 5 lat. W szczególnie uzasadnionych przypadkach decyzja o zatwierdzeniu placówki naukowej może być wydana na okres krótszy niż 5 lat.

2. Decyzję w sprawie zatwierdzenia wydaje się na wniosek placówki naukowej.

3. Wniosek, o którym mowa w ust. 2, zawiera:

1) nazwę placówki naukowej oraz jej adres;

2) pisemne zobowiązanie się placówki naukowej do poniesienia kosztów pobytu i wydalenia naukowca, pokrytych ze środków publicznych przed upływem 6 miesięcy od dnia wygaśnięcia umowy, jeżeli podstawą wydalenia naukowca są okoliczności określone w art. 88 ust. 1 pkt 1.

4. Placówka naukowa dołącza do wniosku dowód prowadzenia badań naukowych, którym w szczególności może być sprawozdanie z działalności za poprzedni rok obrotowy, zawierające informacje o prowadzeniu badań naukowych przez tę placówkę.

5. Uczelnie, jednostki naukowe wymienione w art. 2 pkt 9 lit. b–e ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o zasadach finansowania nauki oraz centra badawczo-rozwojowe, o których mowa w ustawie z dnia 30 maja 2008 r. o niektórych formach wspierania działalności innowacyjnej, są zwolnione z obowiązku, o którym mowa w ust. 4.

6. Do przedłużenia zatwierdzenia placówki naukowej stosuje się przepisy ust. 1–5.

7. Aktualna lista zatwierdzonych placówek naukowych publikowana jest w dzienniku urzędowym ministra właściwego do spraw nauki.

Art. 60b. [Decyzja o odmowie przedłużenia albo o cofnięciu zatwierdzenia placówki naukowej] 1. Minister właściwy do spraw nauki może wydać decyzję o odmowie przedłużenia albo o cofnięciu zatwierdzenia placówki naukowej, w przypadku gdy:

1) zaprzestała działalności polegającej na prowadzeniu badań naukowych;

2) nie wykonuje obowiązków, o których mowa w art. 60d;

3) zatwierdzenie uzyskano wskutek poświadczenia nieprawdy;

4) umowa o przyjęciu w celu realizacji projektu badawczego została zawarta wskutek poświadczenia nieprawdy.

2. Prawomocne decyzje o odmowie przedłużenia lub o cofnięciu zatwierdzenia placówki naukowej są publikowane w dzienniku urzędowym ministra właściwego do spraw nauki.

3. Placówka naukowa, której odmówiono przedłużenia zatwierdzenia lub je cofnięto ze względu na okoliczności, o których mowa w ust. 1 pkt 2 i 3, nie może ponownie ubiegać się o zatwierdzenie przed upływem 5 lat od dnia uprawomocnienia się decyzji o cofnięciu zatwierdzenia lub odmowie jego przedłużenia.

Art. 60c. [Umowa pomiędzy placówką naukową a naukowcem] 1. Umowa o przyjęciu w celu realizacji projektu badawczego zawarta między placówką naukową a naukowcem, jako umowa o pracę, umowa o dzieło lub umowa zlecenia, w której naukowiec zobowiązuje się do uczestniczenia w realizacji projektu badawczego, a placówka naukowa do stworzenia mu warunków do realizacji jego zobowiązania, określa w szczególności wynagrodzenie naukowca oraz warunki jego pracy.

2. Placówka naukowa może zawrzeć umowę o przyjęciu w celu realizacji projektu badawczego, gdy spełnione są łącznie następujące warunki:

1) projekt badawczy został zaakceptowany przez właściwe organy placówki naukowej po sprawdzeniu:

a) celu i czasu trwania badań naukowych oraz dysponowania odpowiednimi środkami finansowymi na ich przeprowadzenie,

b) dokumentów potwierdzających kwalifikacje naukowca istotne dla celów badań naukowych;

2) naukowiec będzie posiadał podczas pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej:

a) wystarczające środki finansowe na pokrycie kosztów pobytu i powrotu,

b) ubezpieczenie zdrowotne w rozumieniu przepisów o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych lub potwierdzenie pokrycia przez ubezpieczyciela kosztów leczenia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

3. Umowa o przyjęciu w celu realizacji projektu badawczego wygasa z dniem, w którym decyzja, o której mowa w art. 60b ust. 1, stała się ostateczna oraz w przypadku odmowy wjazdu lub odmowy udzielenia zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony.

Art. 60d. [Obowiązki placówki naukowej] Placówka naukowa jest obowiązana:

1) wydać naukowcowi pisemne zobowiązanie się do poniesienia kosztów pobytu i wydalenia naukowca, pokrytych przed upływem 6 miesięcy od dnia wygaśnięcia umowy o przyjęciu w celu realizacji projektu badawczego ze środków publicznych, jeżeli podstawą jego wydalenia są okoliczności określone w art. 88 ust. 1 pkt 1;

2) poinformować niezwłocznie wojewodę, który udzielił cudzoziemcowi zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony lub przed którym toczy się postępowanie o udzielenie takiego zezwolenia, o wszystkich zdarzeniach, mogących stanowić przeszkodę w wykonaniu umowy o przyjęciu w celu realizacji projektu badawczego;

3) przekazać ministrowi właściwemu do spraw nauki pisemne potwierdzenie wykonania wszystkich badań naukowych w ramach projektu badawczego, którego dotyczyła umowa o przyjęciu w celu realizacji projektu badawczego, w terminie 2 miesięcy od dnia wygaśnięcia umowy.

Art. 61. [Termin złożenia wniosku o udzielenie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony] 1. Cudzoziemiec przebywający na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, z wyłączeniem cudzoziemca przebywającego na podstawie wizy Schengen upoważniającej tylko do wjazdu i pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w celu, o którym mowa w art. 26 ust. 1 pkt 26, lub cudzoziemca ubiegającego się o udzielenie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony na podstawie art. 53a ust. 2, jest obowiązany złożyć wniosek o udzielenie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony co najmniej 45 dni przed upływem okresu pobytu oznaczonego w posiadanej wizie lub przed upływem terminu ważności poprzedniego zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony.

1a. Wniosek złożony przez cudzoziemca:

1) przebywającego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie wizy Schengen upoważniającej tylko do wjazdu i pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w celu, o którym mowa w art. 26 ust. 1 pkt 26, lub zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony, o którym mowa w art. 53a ust. 2, z wyłączeniem przypadku ubiegania się o udzielenie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony na podstawie art. 53 ust. 1 pkt 15,

2) o którym mowa w art. 110,

3) posiadającego zgodę na pobyt tolerowany

– pozostawia się bez rozpoznania.

2. (uchylony).

2a. Jeżeli termin do złożenia wniosku został zachowany i wniosek nie zawiera braków formalnych lub braki formalne zostały uzupełnione w terminie, wojewoda zamieszcza w dokumencie podróży cudzoziemca odcisk stempla, który potwierdza złożenie wniosku o udzielenie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony.

3. Jeżeli termin do złożenia wniosku został zachowany i wniosek nie zawiera braków formalnych lub braki formalne zostały uzupełnione w terminie, pobyt cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się za legalny do czasu wydania decyzji ostatecznej w sprawie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony.

3a. Przepisu ust. 3 nie stosuje się w razie zawieszenia postępowania w sprawie udzielenia zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony na wniosek strony.

4. Jeżeli termin do złożenia wniosku, o którym mowa w ust. 1, nie zostanie zachowany, cudzoziemiec jest obowiązany opuścić terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przed upływem okresu pobytu oznaczonego w wizie lub na podstawie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony, w przypadku gdy postępowanie w sprawie udzielenia zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony nie zostało zakończone przed upływem tego okresu pobytu.

Art. 62. [Tryb wydania decyzji w sprawie udzielenia zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony] 1. Decyzję w sprawie udzielenia zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony wydaje wojewoda właściwy ze względu na miejsce pobytu cudzoziemca, a w przypadku cudzoziemca przebywającego za granicą – wojewoda właściwy ze względu na miejsce zamierzonego pobytu cudzoziemca.

2. Cudzoziemiec przebywający za granicą składa wniosek o udzielenie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony za pośrednictwem konsula. Konsul dołącza do wniosku informację, czy wjazd i pobyt cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej stanowią zagrożenie dla obronności lub bezpieczeństwa państwa albo ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego.

3. Przed wydaniem decyzji o udzieleniu zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony właściwy wojewoda jest obowiązany zwrócić się do komendanta oddziału Straży Granicznej, komendanta wojewódzkiego Policji, Szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, a w razie potrzeby także do konsula właściwego ze względu na ostatnie miejsce zamieszkania cudzoziemca za granicą lub do innych organów, z wnioskiem o przekazanie informacji, czy wjazd i pobyt cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej stanowią zagrożenie dla obronności lub bezpieczeństwa państwa albo ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego.

4. W przypadku innym niż wydanie decyzji o udzieleniu zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony, wojewoda informuje Szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego o złożeniu przez cudzoziemca wniosku o udzielenie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony i sposobie załatwienia sprawy.

5. Organy, o których mowa w ust. 3, są obowiązane, w terminie 30 dni, a w przypadku, o którym mowa w art. 53a ust. 2, w terminie 7 dni od dnia otrzymania wniosku, przekazać informacje, czy wjazd i pobyt cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej stanowią zagrożenie dla obronności lub bezpieczeństwa państwa albo ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego.

6. Jeżeli organy, o których mowa w ust. 3, nie przekażą informacji w terminach, o których mowa w ust. 5, uznaje się, że wymóg uzyskania informacji został spełniony.

7. W szczególnie uzasadnionych przypadkach termin 30-dniowy, o którym mowa w ust. 5, może być przedłużony do 3 miesięcy, o czym organ obowiązany do przekazania informacji zawiadamia wojewodę.

7a. W sprawie dotyczącej cudzoziemca, który na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zamierza kontynuować lub uzupełnić studia podjęte na terytorium innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, wojewoda może zwrócić się do właściwego organu tego państwa o udzielenie informacji o pobycie cudzoziemca na tym terytorium.

7b. Jeżeli dane cudzoziemca znajdują się w Systemie Informacyjnym Schengen do celów odmowy wjazdu, a zachodzą poważne przyczyny do udzielenia zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony określone w art. 57 ust. 5a, wojewoda zasięga opinii, o której mowa w art. 25 ust. 1 Konwencji Wykonawczej Schengen, za pośrednictwem Komendanta Głównego Policji.

8. Decyzję o cofnięciu zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony wydaje wojewoda właściwy ze względu na miejsce pobytu cudzoziemca, a jeżeli cudzoziemiec opuścił na stałe terytorium Rzeczypospolitej Polskiej – wojewoda, który to zezwolenie wydał.

8a. Wojewoda jest obowiązany ustalić, czy zachodzą przesłanki do cofnięcia zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony, w przypadku gdy państwo obszaru Schengen zasięga opinii na podstawie art. 25 ust. 2 Konwencji Wykonawczej Schengen.

8b. W postępowaniu w sprawie udzielenia lub cofnięcia zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony, przy wykonaniu czynności mających na celu ustalenie okoliczności, o których mowa w art. 57 ust. 1 pkt 6, nie stosuje się art. 79 Kodeksu postępowania administracyjnego.

9. Wojewoda informuje:

1) Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców o:

a) udzieleniu zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony cudzoziemcowi, o którym mowa w art. 53 ust. 1 pkt 13,

b) odmowie udzielenia kolejnego zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony cudzoziemcowi, o którym mowa w art. 53 ust. 1 pkt 13, lub członkowi jego rodziny,

c) cofnięciu zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony cudzoziemcowi, o którym mowa w art. 53 ust. 1 pkt 13, lub członkowi jego rodziny;

2) komendanta oddziału Straży Granicznej i komendanta wojewódzkiego Policji o cofnięciu zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony;

3) właściwy organ państwa obszaru Schengen, za pośrednictwem Komendanta Głównego Policji, o:

a) udzieleniu zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony w przypadku, o którym mowa w art. 25 ust. 1 Konwencji Wykonawczej Schengen,

b) braku przesłanek do cofnięcia zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony w przypadku, o którym mowa w art. 25 ust. 2 Konwencji Wykonawczej Schengen.

Art. 62a. [Uwzględnienie terminu rozpoczęcia nauki] Przy załatwianiu sprawy udzielenia zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony na podstawie art. 53 ust. 1 pkt 16, należy uwzględnić termin rozpoczęcia nauki, przewidziany programem studiów.

Art. 63. [Wzory wniosku i zaświadczenia] 1. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia:

1) wzór formularza wniosku o udzielenie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony, z uwzględnieniem danych dotyczących cudzoziemca, o których mowa w art. 12, w zakresie niezbędnym do udzielenia zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony, oraz danych, o których mowa w art. 60 ust. 4,

2) liczbę fotografii i wymogi dotyczące fotografii dołączanych do wniosku o udzielenie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony,

3) wzór stempla potwierdzającego złożenie wniosku o udzielenie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony

– mając na uwadze potrzebę zapewnienia sprawności postępowania o udzielenie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony.

2. Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia, wzór zaświadczenia jednostki prowadzącej studia o przyjęciu cudzoziemca na studia, zawierającego w szczególności: imię i nazwisko cudzoziemca, datę i miejsce jego urodzenia, obywatelstwo, nazwę i adres jednostki prowadzącej studia, termin rozpoczęcia nauki oraz okres nauki, na jaki cudzoziemiec został zakwalifikowany.

3. Zaświadczenie, o którym mowa w ust. 2, powinno uwzględniać rodzaje i kierunki studiów lub specjalności zawodowe.