Praktyczny komentarz z przykładami do Kodeksu Pracy wyd. II - Dział III. Wynagrodzenie za pracę i inne świadczenia

Zagadnienia ogólne

Wynagrodzenie za pracę jest podstawowym świadczeniem związanym z nawiązaniem stosunku pracy. Jego wysokość, wraz ze wskazaniem składników wynagrodzenia, jest elementem każdej umowy o pracę. Postanowienia umowy o pracę w tym zakresie mogą też odsyłać do przepisów wewnątrzzakładowych, jeżeli takie obowiązują u pracodawcy.

Nowelizacja przepisów Kodeksu pracy obowiązująca od 26 kwietnia 2023 r., która wdraża m.in. postanowienia dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1152 z 20 czerwca 2019 r. w sprawie przejrzystych i przewidywalnych warunków pracy w Unii Europejskiej, rozszerza zakres informacji, jakie pracodawca musi przekazać pracownikowi wraz z umową o pracę. Pracodawca ma obowiązek w tym dokumencie poinformować pracownika o innych niż uzgodnione w umowie o pracę przysługujących pracownikowi składnikach wynagrodzenia oraz świadczeniach pieniężnych lub rzeczowych. Wskazana informacja o składnikach wynagrodzenia dotyczy przysługujących pracownikowi składników wynagrodzenia wynikających z przepisów prawa (tj. Kodeksu pracy, innych ustaw bądź rozporządzeń wykonawczych), postanowień regulaminów (np. regulaminu wynagradzania) czy układów zbiorowych pracy. Skutkiem tego pracownik powinien uzyskać informację o tym, jakie składniki wynagrodzenia, a także świadczenia pieniężne lub rzeczowe, oprócz składników wynagrodzenia wynegocjowanych w umowie o pracę zawartej z pracodawcą, przysługują mu na podstawie tych przepisów i postanowień. Pracodawca powinien zatem informować pracownika o takich składnikach wynagrodzenia, których przesłanki nabycia i wysokość nie są zależne od woli stron stosunku pracy, ale wynikają z regulacji powszechnie obowiązujących albo wewnątrzzakładowych.

Wysokość wynagrodzenia zależy od wzajemnych ustaleń stron umowy o pracę. Jedynym ograniczeniem jest konieczność zapewnienia pracownikowi zatrudnionemu w pełnym wymiarze czasu pracy (bez względu na to, czy jest to jego pierwszy czy kolejny rok pracy) minimalnego wynagrodzenia uregulowanego w ustawie z 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (j.t. Dz.U. z 2020 r. poz. 2207, dalej: ustawa o minimalnym wynagrodzeniu za pracę). Jego wysokość jest aktualizowana każdego roku stosownym rozporządzeniem lub obwieszczeniem (w 2023 r. minimalne wynagrodzenie zmienia się 2 razy i do 30 czerwca 2023 r. wynosi 3490 zł brutto, a od 1 lipca 2023 r. wyniesie 3600 zł brutto). W przypadku pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy trzeba im zapewnić wynagrodzenie minimalne proporcjonalne do ich etatu.