Praktyczny komentarz z przykładami do Kodeksu Pracy - Dział X. Bezpieczeństwo i higiena pracy

Zagadnienia ogólne

Pracodawca ponosi odpowiedzialność za całość stanu bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie pracy. Na zakres odpowiedzialności pracodawcy nie wpływają obowiązki pracowników w zakresie bhp ani powierzenie wykonywania zadań służby bhp specjalistom spoza zakładu. Pracodawcy nie mogą więc bronić się w przypadku zaniedbań z zakresu bhp tym, że powierzyli wykonywanie zadań oraz odpowiedzialność za nie wyznaczonym pracownikom lub osobom pełniącym w zakładzie zadania służby bezpieczeństwa i higieny pracy. W Kodeksie pracy ustawodawca wskazał wiele obowiązków, jakie ciążą na pracodawcy już od pierwszego dnia po zatrudnieniu pracowników w zakładzie. Wszystkie te obowiązki są dla pracodawcy bezwzględnie obowiązujące.

Kodeks pracy wyznacza jedynie ogólne zasady bezpieczeństwa i higieny pracy. Skonkretyzowanie regulacji w tym zakresie zostało zawarte w kilkudziesięciu aktach wykonawczych, szczegółowo regulujących każdy rodzaj działalności pracodawców.

Podstawowe obowiązki pracodawcy w zakresie bhp

Działania podejmowane przez pracodawcę w zakresie bhp nie mogą w żaden sposób obciążać finansowo pracowników. Pracodawca odpowiada bowiem za stan bhp w zakładzie pracy i ponosi wszystkie koszty z tym związane.

Pracodawca ma obowiązek organizowania pracy każdemu z pracowników zatrudnionych w zakładzie pracy w sposób zapewniający maksymalną ochronę ich zdrowia i życia. W szczególności pracodawca jest zobowiązany zapewnić:

● przestrzeganie w zakładzie pracy przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy; wydawać polecenia usunięcia uchybień w tym zakresie, a także kontrolować wykonanie tych poleceń;

● wykonanie nakazów, wystąpień, decyzji i zarządzeń wydawanych przez organy nadzoru nad warunkami pracy (Państwowej Inspekcji Pracy, Państwowej Inspekcji Sanitarnej itp.);

● wykonanie zaleceń społecznego inspektora pracy.

Pracodawca oraz osoba kierująca pracownikami są zobowiązani znać, w zakresie niezbędnym do wykonywania ciążących na nich obowiązków, przepisy o ochronie pracy, w tym przepisy oraz zasady bezpieczeństwa i higieny pracy. Pracodawca i osoby, które w jego imieniu prowadzą nadzór nad pracą pracowników, muszą zatem przestrzegać szczegółowych przepisów dotyczących bezpiecznego organizowania stanowisk pracy, sposobu zabezpieczenia tych stanowisk przed szkodliwymi i niebezpiecznymi czynnikami w środowisku pracy.